Sp00kverhalen

Ik zal m'n verhaaltje nog wel neerpennen. Tipje van de sluier: statig pand aan het Vondelpark met een rondspokende vorige bewoonster. Gebeurtenissen waargenomen door diverse mensen, en geen twijfel mogelijk. Ik vond het stiekum heerlijk om zelf mee te maken, al zou ik er niet willen wonen.

Vrienden van me woonden antikraak in een statig pand aan het Vondelpark. Volgens mij de Oranje Nassualaan. Vorig jaar zomer gaven ze een barbeque op een van de heetste dagen van het jaar.

We rijden Amsterdam in, zoeken ons een ongeluk, en uiteindelijk rijden we een straat in met gigantische huizen. Monumentale panden. Op een gegeven moment hebben we het huis gevonden. Enorm groot met zo'n grote ouderwetse deurpost. We bellen aan en een tijdje later komt de gastheer open doen, we gaan naar binnen. Wat me meteen opviel in huis was de sfeer. Oud, degelijk, op het koloniale af zeg maar. Vooroorlogs. Er was weinig veranderd in een lange tijd, dat zag je aan de onderhand antieke lichtknoppen en oude leidingen. Het was ook duidelijk dat het huis al een tijdje leeg had gestaan. Vergane glorie zonder in te boeten aan eerbied zeg maar.

Voor ons was een statige trap naar boven. We liepen een lange klim naar de eerste etage waar het feest was. Die etage was overweldigend. Het plafond was zeker 4 meter hoog en bezet met ornamenten. De muren maakten een zaal, en de verweerde vloer leek als een zee. Aan de voorkant had je aan drie zijden hoge gedeeltelijk glas-in-lood ramen die uitkeken op de bomen in de straat, en aan de achterzijde was een vooroorlogs keukenblok en een flink balkon. Uitzicht over de vijvers van het Vondelpark. Een warme zomerzon stond laag aan de hemel.

Enfin, beetje kennisgemaakt met iedereen, wat biertjes gedronken, hapje gegeten op het grote balkon, zo gaat dat op zo'n feest. Op een gegeven moment moest ik naar het toilet en het was intussen al aardig gaan schemeren. Het toilet bleek een trapje hoger te wezen, dus ik liep het trappenhuis in waarbij ik me nogmaals verwonderde over de grootsheid van zo'n pand. Op het toilet deed ik m'n ding. En ook hier: alles weas echt oud. Met zo'n zinken stortbak en stenen wastafel enzo. Terwijl ik bezig was dacht ik dacht dat er iemand op me stond te wachten, dus ik riep nog dat ik bijna klaar was. Maar toen ik het toilet uitliep was er niemand.

Ik wilde weer het halve trappetje naar beneden gaan toen ik ineens bleef staan en naar boven keek. Een donker gat zag ik, de tweede etage. En ik had het gevoel dat.. brrr, ik krijg kippenvel als ik eraan terugdenk. Ik had het gevoel dat er boven iemand was. Ik zat nog te denken hoe mooi zo'n huis zou zijn voor een horrorfilm of zo, maar snel liep ik terug naar beneden.

Ik stond er verder niet bij stil. Ik dronk nog wat biertjes, we maakten lol en muziek, totdat ik een tweede keer naar het toilet moest. En weer hetzelfde gangetje, trappetje op, dingetje doen, en weer terug. En weer dat gevoel. Onmiskenbaar. Gewoon, alsof er iemand was op de trap naar boven. Maar ik zag niks. Ik zat er nog over te denken om even naar boven te lopen om daar eens te kijken, maar iets hield me tegen: het kippenvel op m'n rug.

Terug in de kamer aangekomen hoorde ik de gastvrouw praten met iemand die weg ging. Ik viel halverwege het gesprek ertussen. De vriendin vertelde dat het huis van een oude artsenfamilie was en dat ze er al een tijdje woonden. Ik viel haar in de rede en vroeg voor de grap of het spook inbegrepen was. Grote ogen.

'Jij hebt het dus ook al gemerkt?' vroeg ze. Ik was een beetje verrast door die vraag, ze meende het namelijk. Ik vertelde haar dat ik een paar keer het gevoel had gehad dat er iemand in het trappenhuis was, en een keer bij de deur van het toilet. Maar ik was razend benieuwd geworden. 'Dat is mevrouw D' zei ze, 'maar ze is heel vriendelijk hoor. Het is een goede vrouw. Ze was arts.'

Ik stond versteld. Ze meende het. We praatten verder. Het huis was van een artsenfamilie. De man was al ergens in de jaren zeventig overleden, de vrouw had vervolgens een lang ziekbed. Na haar overlijden hadden de kinderen het huis te koop aangeboden, maar het stond een hele tijd leeg. Toen werd een anti-kraakbureau ingeschakeld, en zodoende mochten die vrienden van ons er komen wonen.

Ik wilde weten wat voor dingen er gebeurden, buiten het gevoel hebben dat er mensen zijn waar er geen mensen zijn. De vriendin kwam met wat voorbeelden. Spullen die verplaatsen, kranen die spontaan gaan lopen, dat soort dingen. Op mijn vraag of ze die vrouw al eens had gezien zei ze van niet. Maar haar aanwezigheid was overduidelijk, zei ze. Tja, dacht ik nog, dat heb je met oude huizen, haal je je van alles in het hoofd. En ik ging het balkon op.

Uren later, in het holst van de nacht, zitten we wat gitaar te spelen en te kletsen. Ik zat met mijn gezicht naar de balkondeuren. Het was een broeierig warme windstille nacht. Nou ja, windstil.. ineens voel ik me een koude zucht wind waar ik spontaan kippenvel van krijg. Ik kijk op en zie dat een lamp in een hoek begint te knipperen. Ik stoot de gastheer aan die in een gesprek was, en ik stoot hem nog een keer aan. Ik wijs naar de lamp. 'Dat is ze' zei ie. 'Moet je opletten, dadelijk gaat die lamp knipperen. En dan die.' En ik kon m'n ogen niet geloven, het gebeurde. Iedereen op het balkon zag het. Na een halve minuut of wat hield het weer op. Het gesprek ging meteen over het huis en haar 'bewoners'.

Op de begane grond was de man des huizes indertijd overleden aan een ziekte. Het was een nare dood geweest met veel pijn. Die etage had ook antikraak gestaan, maar de bewoner was halsoverkop vertrokken. Een paar keer had hij meegemaakt dat er ineens iemand naast hem stond, iets waar ie met z'n hoofd niet bij kon. De vrienden van ons hadden op de derde etage een kantoortje ingericht om te werken. Dat kantoortje doekten ze na een korte tijd op omdat er niet te werken viel, ze werden constant gestoord door.. tja.. aanwezigheid. Alsof er iemand achter hen stond.

De 'prettige' etages waren de eerste en de tweede. De tweede etage was ingericht als apartement. Daar had een van de kinderen gewoond om moeder te verzorgen, en daar was die moeder ook overleden. De kinderen zouden na het overlijden van moeder vertrokken zijn omdat ze continu geconfronteerd werden met haar aanwezigheid. 'Moeder was gehecht aan het huis', had de dochter gezegd bij kennismaking.

Er werden nog wat voorbeelden aangehaald van gebeurtenissen en getuigenissen van vreemde dingen. Dat het huis leefde was wel duidelijk. En ik vond het fascinerend.

Het werd nog later en de meesten liggen al op bed. Ik drink nog een biertje met de vriend en we gaan daarna naar boven. Ik krijg een grote kamer toegewezen. De kamer waar de vrouw was overleden. Tenminste, dat hadden ze me eerder op de avond verteld. nu vertelt de gastheer dat die vrouw op de andere kamer was overleden, een kamer waar nu vier vrienden lagen te slapen. Enfin, spooky genoeg. Het duurt lang voordat ik de slaap kan vatten.

Een gil en een bons en ik zit rechtop in bed. Ik hoor getimmer op een deur, geschreeuw. Op het moment dat ik polshoogte wil gaan nemen hoor ik stemmen. Wat het ook is geweest, hulp is gearriveerd en ik kan lekker plat blijven liggen.

De volgende dag zitten we aan het ontbijt en ik vraag wat de herrie 's nachts was geweest. Ik zie wat witte gezichten. Alle vier die vrienden waren ineens wakker geworden van een klap en gerinkel. Het licht deed het ineens niet meer en in het pikkedonker hadden ze op de tast naar de deur willen gaan. Daar aangekomen bleek dat de deurknop verdwenen was. Vandaar het gebons en geschreeuw, het was verre van plezierig. De gastheer had hen bevrijd, hij had de deurknop in de gang gevonden...

Tot zover, het is al een enorm verhaal geworden. Veel te lang en ik heb nog lang niet alles kunnen vertellen wat betreft gevoelens en emoties. iets wat me nog het meeste aangreep. De tijdloosheid die ik ervaren heb. De typische sfeerverschillen per etage. Dat was de tweede keer dat ik het huis bezocht, in de winter. Heel typisch, je hebt een leeg huis, maar ieder vertrek is voller dan vol. Ik ben anders tegen die dingen aan gaan kijken. Ik had al veel verhalen gehoord van anderen, maar nu heb ik het aan den lijve ondervonden. Spoken? Geesten? Ik ben er veel te nuchter voor. Ik denk dat sfeer veel doet. De verhalen doen de rest.

De derde keer dat ik er was was de laatste keer, ook in de winter. Maar toen met videocamera. Om de verhalen vast te leggen, om heel het huis te filmen. Ook toen gebeurden er wat typische dingen. De volle batterijen van de videocamera die ineens leeg waren, maar na 5 minuten weer vol. Tocht terwijl het niet waaide. Gewoon.. vreemd. En het staat op band. We hebben het hele huis gefilmd, totaan de deurknop toe die in het holst van de nacht uit een deur schijnt te zijn gevlogen.

Ik vond het in ieder geval een prachtig huis. Een brok historie, een verhaal. Tegenwoordig wonen die vrienden er helaas niet meer en het pand zal intussen verbouwd zijn tot losse apartementen. Heel jammer eigenlijk. Ik kan me goed voorstellen dat de vorige bewoonster er zo aan gehecht was. En ja, ook voor mijn gevoel was het een goede vrouw. Als ze nou maar niet m'n videoband wil hebben.

ET

quote:

---

Op maandag 3 november 2003 03:35 schreef lak het volgende:

[..]

Goed geschreven verhaal! Kan je die video niet es op je pc opnemen en ergens op 't internet gooien??

---

---

Iets minder heftigs, maar heftig genoeg:

Een paar jaar geleden had ik een project in het oude hoofdgebouw van de NS, het gebouw nast de 'inktpot' zeg maar. Het gebouw stamt uit de 19e eeuw als ik me niet vergis. Vroeger was dit een pand in U-vorm met een binnenplaats en een grote poort. De vorm deed me zelfs denken aan een oud station of zo. Maar op een gegeven moment is er een blok van gemaakt en is de binnenplaats overkoepeld. Een groot rechthoekig gebouw is het nu. Oud.

Wij moesten een keer 's avonds werken aan een deadline voor software en we zaten op de 2e verdieping. Het was al donker en alleen op onze kamer brandde licht. We kregen zin in koffie en ik bood aan koffie te gaan halen. Daarvoor moest ik een flink stuk door een stikdonkere gang lopen. Rechts kon ik door de ramen op het dak van de oude binnenplaats kijken, thans kantine. Tegen de oranje gloed van de avondlucht staken beeldjes van draken en torentjes af. Heel onwerkelijk.

Het is een pand met van die echt oude kantoortjes met zware deuren. Ik vond het een fantastisch gebouw om in te werken, moderne gebouwen blinken voor mijn gevoel uit in troosteloosheid. Wegwerp of zo. Maar dit pand niet. Ik zal 10 meter hebben gelopen toen ik voorbij de eerste deur liep. Kippenvel in m'n nek kreeg ik. En elke stap die ik verder zette voelde ik me onwerkelijker worden. Alsof de tijd bleef stilstaan. Ik heb het nog gehaald tot de tweede deur terwijl ik nog lang niet bij het koffie apparaat was. Ik kon niet meer verder. Ik ben omgedraaid, terug naar m'n collega's.

Natuurlijk moesten die lachen. Nummer twee zou wel eens even koffie gaan halen met veel bravour. Even later kwam ie terug, zonder koffie. Weer een andere collega ging, ook hij kwam terug. Een stagiair dacht dat we grapjes aan het maken waren om hem te testen, dus hij gaat heel moedig op weg. En kwam na een tijdje terug met koffie. We vroegen hem of ie niets gemerkt had. Nou, hij had zeven kleuren in z'n broek, maar dacht dat wij geintjes aan het uithalen waren.

Ow heerlijk, ghoststories. Ik heb er nog wel een paar, van die echte met verschijningen enzo. Uit eerste hand. Betreft een oude dorpssmidse, een voormalige zuivelfabriek en een oud huis in Vught. Laterz.

ET

quote:

---

Op maandag 3 november 2003 12:53 schreef StorieZnl het volgende:

[..]

Erg spooky zon huis.
[..]
En dat zwarte gat. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Je vertelde er zo weinig over.

---

Begane grond was niet leuk. Zeer deprimerende ruimte. Donker plafond, lange, lage donkere muren. Dreigend. Nauwelijks daglicht. Dat was de ruimte waar die man was overleden. Dat was ook de ruimte waar die andere bewoner met spoed weg was gegaan nadat ie dingen had gezien, zoals naar zijn zeggen een gestalte achter de bank. Hij zat TV te kijken toen ie het idee kreeg dat er iemand achter hem stond. Hij draaide zich om en zag toen in het vale licht iemand staan. Een flits was het. Toen het hem de tweede keer overkwam was genoeg. Hij bleef er geen moment meer. Andere mensen zijn nog komen kijken, maar die ruimte heeft verder leeggestaan. Moet je nagaan, enorme woonruimte, hartje Amsterdam, voor weinig geld. En dan leegstaan.

Eerste en tweede verdieping: heerlijke sfeer, heel welkom. Prima om te vertoeven, behalve dat het gewoon 'druk' was. Ik weet niet, het is gevoelsmatig. De historie van zo'n huis wat als het ware in de muren lijkt te zitten. Doordat er weinig veranderd was en omdat het zo leeg was kon je je zonder problemen indenken hoe het er jaren ervoor was geweest. Beetje tijdloosheid. De omvang van het huis is iets uit sprookjes, echt zo'n huis waar je eindeloos kunt verdwalen. Al met al zorgt het natuurlijk voor sfeer. En toevallige dingen kunnen zo een eigen leven gaan leiden. Zoals ik al zei, ik geloof niet in geesten e.d. Wel in sfeer. En ja, in het achterhoofd hou je er toch rekening mee dat toevallige dingen toch niet toevallig zouden zijn geweest, dus hou je een half oogje open als je gaat slapen. Niet bevorderlijk voor de nachtrust.

De derde verdieping was niet leuk. Geen leuke sfeer. Alsof je zonder te vragen bij vreemde mensen naar binnen stapt of zo. Daar tochtte het ook toen we filmden. We hielden het filmen wel in stijl en hebben de lichten uitgelaten. Best leuk, achter een videocamera in het pikkedonker in een huis waarin het heet te spoken. Het gedoe met de batterijen enzo gebeurde trouwens pas later. En dan ga je toch weer twijfelen. Helemaal als je ook weer van anderen ervaringen met het huis hoort. Ik hoorde later van mijn zus dat ze er ook e.e.a. had meegemaakt en er daarom niet wilde blijven overnachten. M'n zus is gevoelig voor dat soort dingen. Typisch.

Dat zwarte gat was gewoon wat er gebeurt als het buiten schemert en je binnenshuis bij een lange trap staat, omhoog kijkt, en ziet dat het licht niet brandt op de verdieping hoger. Gewoon donker. Maar door de omvang van het huis en het trappenhuis was het gewoon een gapend gat waar je inkeek.

Als je de trap opgaat dan is de eerste kamer die je eigenlijk tegenkomt de kamer waar die vrouw was overleden en waarvan de deurknop toen uit de deur lag. We hebben ook gefilmd op die kamer zoals ik al zei. Die vrienden van me hadden in eerste instantie daar de slaapkamer, maar ze deden geen oog dicht. Zonder toen al van de geschiedenis te weten.

En toch, ik zou willen dat ik die miljoenen had gehad. Ik had het gekocht. Beetje opgeknapt wel, maar toch in de oude staat gehouden. Zulke huizen zijn een stuk historisch Nederland. Elke keer als zo'n huis wordt vertimmerd tot apartementen gaat een stukje historie verloren.

Tot slot, schiet me ineens te binnen. Vanaf het moment dat die vrienden te horen hadden gekregen dat ze moesten vertrekken begon het ineens te lekken in huis, in die hoge eerste verdieping. De voorlaatste keer dat ik er kwam hadden ze overal potten en pannen neergezet omdat het af en toe drupte. De laatste keer -we hielpen mee verhuizen- druppelde het flink. De oorzaak van de lekkage werd niet gevonden, men dacht dat het van het dak afkwam. Op andere verdiepingen was echter niets te zien.

Die vriendin zei toen 'Het huis huilt'. Stemmiger kon niet op die donkergrijze winterdag bij het Vondelpark, terwijl de sneeuw naar beneden dwarrelde.

ET

Het verhaal speelt zich plusminus 15 jaar geleden af. N. had een vriend waarbij ze in huis woonde. Ze woonden in een helft van een oud huisje op letterlijk een steenworp van het dorpscentrum. In de andere helft van het gebouw was een kroegje gevestigd. Natuurlijk ging e.e.a. gepaard met herrie, maar daar stoorde niemand zich aan. Regelmatig bleven we er overnachten als we weer eens op stap waren geweest. Dronken sliep je door de grootste herrie door.

N. is gevoelig voor dingen. In het huisje hadden zij en haar vriend een slaapbank in de kamer staan. Ergens anders in huis sliepen ze niet meer. De reden daarvan was dat dat de enige kamer was waar N. 's nachts niet continu wakker werd van vreemde figuren aan het bed.

Ze omschreef de figuren wel eens. Het waren elke keer dezelfde. Drie stuks. Soms kwam er maar eentje, soms stonden ze er alle drie. De kleding omschreef ze als ouderwets. Een soort uniformen als van soldaten, maar zonder franjes. Het was onduidelijk, de gezichten waren altijd het beste te zien. De voeten nooit. Twee jongere jongens en een oudere man. En het enige wat ze deden was.. staren. Met moedeloze gezichten. Dan werd N. weer wakker midden in de nacht, en daar stonden ze dan weer. Zwijgend en starend. Als het licht werd aangedaan verdwenen ze. Wanneer we bleven overnachten en we hoorden gekrijs wisten we weer hoe laat het was. N. is op een gegeven moment zo kwaad geworden dat ze ze heeft weggestuurd. Maar natuurlijk was ze als de dood voor die verschijningen. Wij sliepen er niet slechter door, niemand van ons had ooit iets gezien of gevoeld.

Zelf had N. er een verklaring voor. Ze kampt namelijk met een chronische ziekte. En op momenten dat het wat slechter gaat gaat ze meer van dat soort dingen zien. Ze gelooft niet in geesten maar wel in het waarnemen van bepaalde dingen onder bepaalde omstandigheden. Een beetje zoals de Chinezen het omschrijven: 'als je zwak bent dan komen de geesten'.

Het is 1990 en ik ga 's middags een kopje koffie drinken bij een stamkroeg in de buurt. De tent is niet open, maar via de zijkant kun je er altijd in. Er wordt druk geveegd door de uitbaters, die snel een kopje voor me inschenken. Ik ben niet de enige vroege gast, aan de bar zit een oude man. Het is een overbuurman, blijkt. We raken aan de praat over de kroeg waar we zitten. Dat was heel vroeger een paardesmidse, en daarna is het nog even een benzinestation geweest. Prachtig vind ik het, die verhalen van vroeger. Zit je aan de bar terwijl dik honderd jaar eerder op dezelfde plek de paarden werden beslagen.

Ik wijs schuin naar de overkant, naar het huis waar N. die figuren ziet, en vraag hem wat dat vroeger voor gebouw is geweest. Een smidse, zegt de man. Ik vraag hem of er bijzondere dingen zijn gebeurd, zonder te gaan beginnen over vage verschijningen enzo natuurlijk. De man aarzelt. 'Niets bijzonders, maar tegen het eind van de oorlog zaten er drie moffen verstopt.' Hij snuift. De oorlog. Een onderwerp wat duidelijk gevoelig ligt. Deze man heeft heel z'n leven in het straatje gewoond en dus ook in de oorlog. De 101 Airborne landde indertijd heel dichtbij, de Corridor liep door het dorp. De overgave van de Duitsers ging niet zonder slag of stoot. In de nadagen zijn er mensen gesneuveld. En wie weet wat er nog meer gebeurd is.

Ik heb het N. nooit verteld. Ze heeft het me nog wel een keer gevraagd, maar ik vertelde haar toen dat er niets bijzonders met het huis was. Gewoon, voor haar gemoedsrust. Intussen zijn we meer dan 10 jaar verder. Het huis is compleet gerenoveerd en er wonen andere mensen. Van binnen is alles veranderd. De oude man in de kroeg is al vele jaren dood, hij stierf een week na ons gesprek toen. Heel jammer vond ik dat, want ik had nog veel over ons dorp willen horen. De relatie tussen N. en haar vriend is al lang voorbij. Tijden veranderen.

Maar iedere keer als ik langs het huis rij moet ik er weer aan denken. En aan drie Duitse soldaten in de eindfase van een voor hen hopeloze oorlog. En wat er toen mogelijk is gebeurd. Het waren er bange dagen.

ET