Gevreesde tijgermug duikt op bij autohandelaren: 'Topje van de ijsberg'
Er wordt maandag op het hoogste juridische niveau gestreden over de tijgermug. Via bandenimporteurs komen deze muggen ons land binnen, signaleert het platform Stop Invasieve Exoten. Bij de handhaving zou de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) steken laten vallen. „Er wordt gesjoemeld met de regels.”
De bestrijding van de tijgermug zou topprioriteit moeten hebben bij de NVWA, zo meent het platform Stop Invasieve Exoten. Want niemand wordt er vrolijk van als het insect zich definitief in Nederland zou vestigen. Tijgermuggen prikken niet alleen als het donker is, maar ook overdag. Menig vakantieganger in Zuid-Europa moet al hebben gemerkt dat onze muggen schatjes zijn in vergelijking met deze ‘tijgers’. En wat nog erger is: tijgermuggen zijn bovendien verspreiders van virusziekten als dengue en de zikakoorts.
Toch duikt de tijgermug steeds vaker in Nederland op. Niet in de laatste plaats via importeurs van gebruikte autobanden. „Het gaat om tientallen vondsten per jaar’’, zegt voorzitter Wilfred Reinhold van het platform Stop Invasieve Exoten, dat de bevindingen scherp in de gaten houdt. „Maar die vondsten zijn natuurlijk nog maar het topje van de ijsberg.’’ Het platform staat vandaag bij de Raad van State tegenover de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, die verantwoordelijk is voor de NVWA. De eis is simpel: handhaaf de regels.
Tijgermug lift ook mee op Lucky Bamboo
Dat bandenimporteurs bijdragen aan de import wordt door niemand betwist. Het Centrum Monitoring Vectoren (CMV) is het onderdeel van de NVWA dat onderzoekt waar exotische muggen voorkomen. De vindplaatsen? Schiphol, de Rotterdamse haven, bedrijven die de kamerplant Lucky Bamboo importeren, veilingen en bovenaan de lijst: importeurs van gebruikte banden.
Volgens Reinhold vormen die bedrijven inmiddels de bekendste invoerroute. „Dat zijn grote terreinen die vaak ook nog eens in de buurt van woningen liggen’’, zegt Reinhold. „Dus die kunnen ook voor de omgeving een risico opleveren.’’
Geen vuiltje aan de lucht
De voorschriften zijn helder, stelt de milieujurist. De banden moeten droog geïmporteerd worden en droog worden opgeslagen. Dan is er geen vuiltje aan de lucht, want zonder water kunnen de eitjes de reis niet overleven.
„Wij vinden dat de NVWA te laks is met de handhaving’’, zegt Reinhold. „Het feit dat er tijgermuggen op zo’n bedrijf aangetroffen worden is eigenlijk een aanwijzing dat er met de regels gesjoemeld wordt. Want dan worden de banden ofwel nat geïmporteerd, ofwel nat opgeslagen. Zonder water komen die eitjes niet uit.’’
Tien importeurs op de korrel
Tien bandenimporteurs heeft het platform op de korrel, verspreid over zes verschillende provincies. Tussen 2018 en 2021 zijn muggen aangetroffen bij bedrijven in Montfoort, Emmeloord, Lelystad, Almere, Hardenberg, Assen, Weert, Etten-Leur en Nijmegen. De zaak bij de Raad van State richt zich niet op die bandenhandelaren zelf, maar op de NVWA, die volgens het platform onvoldoende sancties oplegt.
Bij de rechtbank in Amsterdam ving het platform eerder bot. Dat er bij de betreffende bandenbedrijven exotische muggen werden aangetroffen, werd niet betwist. Volgens de rechtbank bewees dit echter niet dat de bedrijven zich niet aan de voorschriften hadden gehouden.
KIJK | De Stichting Stop Invasieve Exoten stapte in 2021 al naar de rechter in de strijd tegen de tijgermug
‘Als de gewraakte mug wordt aangetroffen, kan dus niet met voldoende zekerheid worden vastgesteld dat het voorschrift is overtreden en kan er ook geen handhavingssanctie worden opgelegd’, aldus de rechtbank in het vonnis van januari 2023.
Nu moet de hoogste bestuursrechter zich erover buigen. Daar heeft het Platform Stop Invasieve Exoten goede ervaringen mee. In 2019 bepaalde de Raad van State dat de NVWA documenten over de vondst van Aziatische tijgermuggen in Veenendaal openbaar moest maken.
Wel degelijk toezicht
De NVWA laat in een reactie weten dat het wel degelijk toezicht houdt en handhaaft op bedrijven die (tweedehands) banden importeren afkomstig uit risicogebieden. „Dit omdat het een bekende route is voor de import van exotische muggen, zoals de tijgermug’’, aldus een woordvoerder.
Hij wijst op het convenant en de richtlijnen voor de invoer van gebruikte banden uit risicogebieden, waarin bandenbedrijven onder andere beloven banden uit risicogebieden droog op te slaan en NVWA-inspecties te faciliteren. „Als dat nodig is, treedt de NVWA op met intensieve controle, bestrijding en communiceren we hierover’’, aldus de woordvoerder. De bandenfabrikanten zelf waren dit weekend niet bereikbaar voor commentaar.
De NVWA plaatst nog wel een kanttekening. ,,In het bredere kader van de tijgermugbestrijding zien we dat het probleem niet de invoer van enkele natte banden bij bedrijven is, maar primair de situatie in woonwijken waar de mug steeds vaker voorkomt’’, aldus de woordvoerder.
Bron:
https://www.ad.nl/binnenl(...)de-ijsberg~a360ffbb/