FOK!forum / Klussen, Wonen en Huishouden / Iroko buiten - hoe behandelen?
lovelidonderdag 19 juni 2025 @ 10:51
De masssiefhouten planken/hek van het balkon hebben onderhoud nodig. Vermoedelijk is het iroko. We hebben een plank losgehaald om te kijken wat er moet gebeuren.
Er zitten 2 donkere, deels afgebladderde vernislagen op en eronder zit mooi hout. Op de zuidkant is het hout wel wat beschadigd.

Mijn pa zegt licht opschuren, zelfde verf erover en terugplaatsen. Planken van bijna 4m lang en 20cm breed blank schuren is veel te veel werk.

Ik hou van hout, heb wat blank geschuurd en het hout ziet er op wat plekjes met weerschade na mooi uit. Ben het wel met pa eens dat alles blank schuren of schrappen niet leuk is en heel lang duurt.

Pa is geen fan van afbijt of logen, maar meester in ambachtelijk schuren, schrappen en schaven.

Iemand goede ideeën over een makkelijke manier van kaal maken en met welke behandeling het mooi blijft? Of heeft pa gewoon gelijk?
blomkedonderdag 19 juni 2025 @ 11:32
quote:
1s.gif Op donderdag 19 juni 2025 10:51 schreef loveli het volgende:
De masssiefhouten planken/hek van het balkon hebben onderhoud nodig. Vermoedelijk is het iroko. We hebben een plank losgehaald om te kijken wat er moet gebeuren.
Er zitten 2 donkere, deels afgebladderde vernislagen op en eronder zit mooi hout. Op de zuidkant is het hout wel wat beschadigd.

Mijn pa zegt licht opschuren, zelfde verf erover en terugplaatsen. Planken van bijna 4m lang en 20cm breed blank schuren is veel te veel werk.

Ik hou van hout, heb wat blank geschuurd en het hout ziet er op wat plekjes met weerschade na mooi uit. Ben het wel met pa eens dat alles blank schuren of schrappen niet leuk is en heel lang duurt.

Pa is geen fan van afbijt of logen, maar meester in ambachtelijk schuren, schrappen en schaven.

Iemand goede ideeën over een makkelijke manier van kaal maken en met welke behandeling het mooi blijft? Of heeft pa gewoon gelijk?
Als je planken helemaal los kunt halen, kan je ze door een "vlak-van-dikte" bank laten halen.
lovelidonderdag 19 juni 2025 @ 11:34
Foto's van plank, binnenkant geschuurd en zonkant met schade.

20250619-113035.jpg
20250619-113052.jpg

Pa is antiek.
SPOILER
Schatkist van pa:
20250619-114055.jpg


[ Bericht 35% gewijzigd door loveli op 19-06-2025 11:46:05 ]
lovelidonderdag 19 juni 2025 @ 11:37
quote:
0s.gif Op donderdag 19 juni 2025 11:32 schreef blomke het volgende:

[..]
Als je planken helemaal los kunt halen, kan je ze door een "vlak-van-dikte" bank laten halen.
Planken kunnen los.
blomkedonderdag 19 juni 2025 @ 12:02
quote:
0s.gif Op donderdag 19 juni 2025 11:37 schreef loveli het volgende:

[..]
Planken kunnen los.
Pa is niet van deze:

Vlakbank-Droma-ABM-42-5.jpg
lovelidonderdag 19 juni 2025 @ 13:10
Nope. Wel bekend met een vlakbank, maar ziet het niet zitten voor hardhout.
icecreamfarmer_NLdonderdag 19 juni 2025 @ 16:10
quote:
0s.gif Op donderdag 19 juni 2025 13:10 schreef loveli het volgende:
Nope. Wel bekend met een vlakbank, maar ziet het niet zitten voor hardhout.
Waarom niet?
Filosoofertdonderdag 19 juni 2025 @ 21:27
Een de combinatie trekmes/schraapstaal?
tux87donderdag 19 juni 2025 @ 23:01
Als je ze met dekkende verf gaat behandelen dan loont het om te kijken naar de details.

Ik heb destijds de bovenkant iets schuin afgeschaafd zodat ze afwateren. En ze met kunstof ringetjes gemonteerd zodat er geen vocht achter kan blijven zitten op de bevestigingspunten.

Scheelt veel onderhoud!
lovelivrijdag 20 juni 2025 @ 18:42
quote:
0s.gif Op donderdag 19 juni 2025 16:10 schreef icecreamfarmer_NL het volgende:

[..]
Waarom niet?
De hoeken zijn nu afgerond geschaafd. Dat zou dan ook weer afgewerkt moeten worden. En hij is al 82 jaar gewend alles met de hand te doen.
lovelivrijdag 20 juni 2025 @ 18:46
quote:
1s.gif Op donderdag 19 juni 2025 21:27 schreef Filosoofert het volgende:
Een de combinatie trekmes/schraapstaal?
Schrapstaal werkt sneller dan schuren (als pa het doet, ik heb er nog geen handigheid in en snap ook nog niet hoe het werkt met een braam maken). Maar het gaat om 3 planken van bijna 4 meter en 3 van iets minder dan een meter. Da's best veel werk.
(Zou er tegen die tijd wel handigheid in hebben, en kramp).

Trekmes is volgens pa geen timmergereedschap. Wel van klompenmakers.
blomkevrijdag 20 juni 2025 @ 19:03
quote:
0s.gif Op vrijdag 20 juni 2025 18:42 schreef loveli het volgende:
De hoeken zijn nu afgerond geschaafd. Dat zou dan ook weer afgewerkt moeten worden. En hij is al 82 jaar gewend alles met de hand te doen.
1) Dan laat je het toch door hem doen? Dat ene jaar kan er nog wel bij.
2) Waarom kom je dan om advies hier, terwijl je je vaders archaïsche advies gelooft?

[ Bericht 3% gewijzigd door blomke op 20-06-2025 21:18:34 ]
icecreamfarmer_NLvrijdag 20 juni 2025 @ 22:46
quote:
0s.gif Op vrijdag 20 juni 2025 18:46 schreef loveli het volgende:

[..]
Schrapstaal werkt sneller dan schuren (als pa het doet, ik heb er nog geen handigheid in en snap ook nog niet hoe het werkt met een braam maken). Maar het gaat om 3 planken van bijna 4 meter en 3 van iets minder dan een meter. Da's best veel werk.
(Zou er tegen die tijd wel handigheid in hebben, en kramp).

Trekmes is volgens pa geen timmergereedschap. Wel van klompenmakers.
Ik zie echt niet in waarom je allemaal moeilijk gaat lopen doen met vooroorlogs gereedschap.

Gebruik gewoon een elektrische schaaf of bandschuurmachine.
lovelivrijdag 20 juni 2025 @ 22:50
quote:
0s.gif Op vrijdag 20 juni 2025 19:03 schreef blomke het volgende:

[..]
1) Dan laat je het toch door hem doen? Dat ene jaar kan er nog wel bij.
2) Waarom kom je dan om advies hier, terwijl je je vaders archaïsche advies gelooft?
Omdat het (voorlopig nog) zijn balkon is.
FFnogzaterdag 21 juni 2025 @ 01:41
Ik zou er lekker de bandschuurmachine opzetten. Is zo gedaan.
Cybersijpzondag 22 juni 2025 @ 13:13
lakfrees of goed schuren , daarna opnieuw de lagen opbouwen
bleibleimaandag 23 juni 2025 @ 12:45
quote:
0s.gif Op vrijdag 20 juni 2025 22:50 schreef loveli het volgende:

[..]
Omdat het (voorlopig nog) zijn balkon is.
Laat em dan lekker zelf z'n gang gaan met rijschaaf en schraapstaal :') .

Dat antieke gereedschap is hartstikke leuk. Op de plank om naar te kijken... en als het goed onderhouden is, om te gebruiken omdat je dat ouderwetse handwerk fantastisch vindt. Als je het moet gebruiken voor een klus die je snel en efficiënt wil doen. Is dat alsof je van Zeeland naar Amsterdam moet, en dan met het paard gaat omdat je moeder er van die nostalgische gevoelens bij heeft.

[ Bericht 0% gewijzigd door bleiblei op 23-06-2025 14:24:17 ]
lovelivrijdag 27 juni 2025 @ 21:05
quote:
1s.gif Op maandag 23 juni 2025 12:45 schreef bleiblei het volgende:

[..]
Laat em dan lekker zelf z'n gang gaan met rijschaaf en schraapstaal :') .
Doet ie ook. Ik ben degene die in de toekomst zal moeten bedenken hoe het onderhoud moet gebeuren. Wat zelf doen, wat uitbesteden, welk gereedschap is nog nodig. Het balkon is een ideaal projectje om wat meer van pa te leren nu het nog kan.

Zo'n lakfrees lijkt een ideaal ding, ook met het oog op andere toekomstige klussen. Goede stofafzuiging zat ik al langer naar te kijken sinds ik iemand zag met allemaal Festool gereedschap. Maar niet genoeg toekomstige klussen (en geld) voor Festool.

Pa moet niet achter de geraniums. Een beetje schaven en schuren houdt hem in beweging.
bleibleivrijdag 27 juni 2025 @ 22:56
quote:
0s.gif Op vrijdag 27 juni 2025 21:05 schreef loveli het volgende:

[..]
Doet ie ook. Ik ben degene die in de toekomst zal moeten bedenken hoe het onderhoud moet gebeuren. Wat zelf doen, wat uitbesteden, welk gereedschap is nog nodig. Het balkon is een ideaal projectje om wat meer van pa te leren nu het nog kan.

Zo'n lakfrees lijkt een ideaal ding, ook met het oog op andere toekomstige klussen. Goede stofafzuiging zat ik al langer naar te kijken sinds ik iemand zag met allemaal Festool gereedschap. Maar niet genoeg toekomstige klussen (en geld) voor Festool.

Pa moet niet achter de geraniums. Een beetje schaven en schuren houdt hem in beweging.
Ok, nu ben ik lost. Wat is je vraag dan? Of wilde je gewoon graag laten weten dat je pa nog met achterhaald gereedschap z'n balkonhek gaat schuren?

Je zwalkt nogal van "hoe kan het snel en efficiënt naar ja maar mijn pa wil alleen langzaam en ouderwets naar nu maakt het niet uit, want ik laat mijn pa lekker schaven, vindt leuk en ik wil weten hoe ik het dadelijk ga doen".

Ff vanuit mijn kant, iroko als balkonhek kan je theoretisch gewoon 1 keer kaalschuren (of schrapen) en lekker laten verweren. Wordt het stuk minder 70s van. Wil je het 70s like laten maar vind je het een k-klus, laat je ze beitsen, lakken door de schilder die ook de kozijnen mee pakt.
Heb je het geld er niet voor over en/of vind je het best leuk om te doen, dan zou ik geen lakfrees kopen (want kozijnen kaal maken met een lakfrees. Sterkte. Een lakfrees van een paar 100 euro kopen voor het kaal maken van wat planken.. niet de beste investering.). Maar een delta schuurmachientje kopen. Kan van Festool (DTS150, top ding!) Kan van Parkside (geen ervaring mee, factor 15 goedkoper). En voor die 1 keer per 5 jaar, schuur je gewoon ff die paar planken kaal.

Soms moet je dingen niet moeilijker maken dan ze zijn.
bleibleivrijdag 27 juni 2025 @ 23:01
Ennwil je een stofzuiger voor klussen. Ga budget voor een karcher of nilfisk (lager dan dat kan je het beste origineel in de doos in de container flikkeren). Of een goeie van starmix of festool.

Mijn festool stofzuigers zijn veruit het meest gebruikte gereedschap. Mijn CTL26 gaat al 12 jaar mee (onze Mieles, Dyson, enz. Hebben dat by far niet gehaald en verre van de heftige smerige zooi moeten zuigen als die festool :P ) en ik knuffel dat ding elke klus weer want die is wel zo fantastisch O+ .
oppiedoppiezaterdag 28 juni 2025 @ 08:19
Ik hou ook van hout en zou het wel kaal maken door te schuren. Met goed schuur apparaat. Daarna paar lagen lijnolie erop.

Zo heb ik paar hardhouten geverfde stoelen gekocht die ver heen leken. Met krabbertje kompleet kaal gekrabt en paar lagen lijnolie er op en ze zijn weer prachtig. Vind ik leuk om te doen maar je bent er wel lang mee bezig.

Maar als het mooi hout is het zoveel mooier om te zien en omdat je er jaren tegenaan kijkt is het het waard vind ik.
lovelidinsdag 22 juli 2025 @ 21:41
Grmbl. Wilde al eerder reageren, maar om de een of andere reden ververs ik de pagina en ben dan de reactie kwijt.
quote:
1s.gif Op vrijdag 27 juni 2025 22:56 schreef bleiblei het volgende:
Ok, nu ben ik lost. Wat is je vraag dan?
R&P/LIF: veel vrienden van mijn vader met wie hij dat soort dingen deed, zijn overleden of fysiek niet meer in staat elkaar te bezoeken. Dat maakt hem inactiever en wat met z'n ziel onder de arm, hij gaat te snel fysiek achteruit. Als hij aan het klussen is, is hij 10x gelukkiger en aan het bewegen, daar kan geen een fysiotherapeut tegenop (of xtc). Balkon leek me een klus die prima geschikt is voor dat doel. En er zijn nog heel veel andere klussen die ook gedaan moeten worden.

Als hij helemaal kaal gaat, dan iets van uv-bestendige lak erop, liefst blank. Vergrijzen vind ik zonde van het hout.
Heb vergrijzen maar niet aan pa voorgesteld, stel dat hij het een goed idee vindt ;)
(Hem kennende blijft hij bij een klein beetje schuren en verder over de oude laag heen vernissen)

Gereedschaptips ben ik mee aan de slag, Festool gaat een half leven mee en het stapelt zo lekker, gotta catch 'em all, ofzo. Als we de loterij winnen.
SPOILER: interne brainstormsessie
DTS van Festool ga ik proberen 2ehands aan te schaffen, de B&D vlakschuurmachine mag inmiddels met de VUT. Rest zal langzaam wel komen, hoewel, schuren zonder goede afzuiging is niet echt een goed plan.
Een stofzuiger zag ik langskomen voor een prijs die voor Festool heel ok was, maar daar bleken nog accu's in te moeten. Dus dat is nog wat uitzoekwerk. Ga ik voor alles van een lijn accugereedschap, of per eenheid de unit zoeken met beste prijs/kwaliteit voor het doel.
Voor mij zal alles met snoer goed genoeg zijn, maar als ik zie wat sommigen onderweg uit de losse pols kunnen met wat Makitaspul, tsja.
Het zal wel een verzameling van de betere merken worden.