Nederlandse start-up maakt schone bakstenen van PFAS-grond

quote:

Nederlandse start-up maakt schone bakstenen van PFAS-grond: 'Even duur als gewone steen'
Auteur: BNR Webredactie | 19-5-2025

Een Nederlandse start-up lijkt erin geslaagd een definitieve oplossing te vinden voor de PFAS die overal in de grond zit. Deze ‘eeuwige chemicaliën’ breken niet af en hopen zich dus op in de natuur, en uiteindelijk ook in het menselijk lichaam. Emy Bensdorp heeft nu een toepassing gevonden die een einde kan maken aan veel van deze problemen: haar start-up bakt bakstenen van met PFAS vervuilde grond.



De klei waarvan de stenen gebakken zijn, kan ernstig vervuild zijn: de baksteen is schoon. 'Bakstenen bak je heel heet en heel lang. Acht tot tien uur lang op temperaturen boven de duizend graden. Dan heeft de PFAS de tijd om in de oven uit elkaar te vallen', legt ze uit. 'En dan is de PFAS effectief uit het milieu gehaald.'

Niet duurder
Bovendien zijn deze bakstenen niet eens duurder dan gewone bakstenen. Dat komt omdat het normaal gesproken duur is om vervuilde kleigrond ergens te storten. Bensdorps start-up Claybens krijgt daarentegen juist betaald om vervuilde grond in te nemen. 'Dus de kleine aanpassingen die gedaan moeten worden bij de steenfabrikanten, kunnen we financieren met het geld dat we krijgen vanwege het innemen van die kleigrond.'

De afgelopen vier jaar werkte Bensdorp aan het idee. In samenwerking met onder meer de gemeente Doetinchem en de provincie Gelderland kwam er een grootschalige proef. Een PFAS-hotspot in Doetinchem werd aangewezen om af te graven met als resultaat dat Claybens nu genoeg stenen heeft gebakken voor acht tot tien huizen. 'Twee huizen worden dit jaar nog gebouwd.'

Uniek
Nu eerst nog in Doetinchem, maar als het aan Bensdorp ligt blijft het daar allesbehalve bij. Ze noemt de techniek uniek. 'We zijn de eersten die dit doen. We beginnen in Nederland, maar we kijken ook naar daar buiten wat de mogelijkheden zijn. Want het PFAS-probleem moet toch op een manier worden opgelost.'

quote:

Op dinsdag 20 mei 2025 16:08 schreef Red_85 het volgende:
Vraag me af welke adder daar weer onder het gras ligt.
Het zit in je stenen, stenen worden gruis, gruisdeeltjes gaan in de lucht zitten, lucht adem je in.

quote:

She utilises a standard brick manufacturing process, where the ceramics are heated to between 900 and 1,200 degrees Celsius in a kiln, destroying the PFAS chemicals to the point where no trace amounts are detectable in the final product.

quote:

Op dinsdag 20 mei 2025 16:14 schreef 215 het volgende:
Ik zou toch nog wel wat vragen beantwoord zien voor ik ga juichen. Zoals
Hoeveel vervuilde grond is bruikbaar om stenen van te bakken?

quote:

Wat zijn de bestanddelen waarin die Pfas uiteen valt?

quote:

Bensdorp's process makes use of the extreme heat of kilns to activate a chemical reaction called defluorination, which breaks down the chains of fluorine atoms that make up PFAS.

quote:

Wat doe je met de rest van de grond die niet bruikbaar is voor baksteen, zoals tuingrond, zand en slib?

quote:

Op dinsdag 20 mei 2025 18:18 schreef SymbolicFrank het volgende:
Dus, we blazen het als fluor de lucht in? Dat is geen fijn stofje. Ok, het hangt allemaal af van de concentratie, maar toch. Het is super reactief, dus je zult het na een tijdje daar in de buurt meer tegenkomen dan op andere plaatsen. Maar het is dan inderdaad geen PFAS meer. Daar ben je dan van af.

quote:

Het is de eerste keer dat PFAS-klei op grote schaal is verwerkt – en met succes! De PFAS wordt tijdens het bakproces vernietigd, zonder dat er schadelijke emissies via de schoorsteen vrijkomen. De bakstenen bevatten geen PFAS meer, voldoen aan alle (NEN-)normen en zullen worden toegepast in een woningbouwproject in Doetinchem, dichtbij de plek van herkomst van de klei.