van 20 jaar geleden. Wat een tragische maar vooral ranzige levensweg is Dennis van S. opgegaan sindsdien
Des te bijzonder dat zijn oud-pupil dit jaar alsnog zijn grote doorbraak in het profcircuit beleeft, alsof het zo had moeten zijn..
quote:
Tennisprof in de schemerzone
In de marge van het tenniscircuit speelt Dennis van Scheppingen zijn partijen. Roem is er niet te vergaren, rijkdom evenmin....
Dit artikel is geschreven door Mark van Driel
Gepubliceerd op 21 mei 2005, 00:00
Alleen als Dennis van Scheppingen diep nadenkt, herinnert hij zich details van de tientallen tennistoernooien waaraan hij heeft deelgenomen. Meestal schiet hem slechts een korte typering te binnen. Prima hotel, aardig eten, kwartfinale gehaald. Of: smerige toiletten, bloedheet, tweede ronde uitgeschakeld.Van Scheppingen (29) gaat al twaalf jaar als tennisprof door het leven. Hij speelde in London, Parijs, New York en Melbourne, maar Grand Slams vormen niet zijn natuurlijke omgeving. De meeste tijd brengt hij door in de schemerzone van het internationale tenniscircuit, bij kleine toernooien die zich laten rangschikken op rijm:Lübeck, Leon, Wrexham, Chennai/Seoul, Milaan, Wroclaw, Shanghai/Zagreb, Salinas, Nottingham, Newport/Tallahassee, Napels, Zell, Amersfoort.De nummer 138 van de wereld leeft voortdurend tussen hoop en vrees. Stijgt hij op de ranglijst, dan kan hij proeven van de glamourwereld waarin Andre Agassi en Roger Federer voortdurend verkeren. Tuimelt hij verder naar beneden, dan belandt hij bij toernooien waarvan zelfs de meest verstokte tennisliefhebber geen weet heeft.Nu is Van Scheppingen in San Remo, aan de Italiaanse Rivièra, waar de palmen wuiven en badgasten zich blootstellen aan de lentezon. De gravelbanen van de 'tennis- & bridgeclub' die in de jaren dertig van de vorige eeuw werd opgericht, zijn in het stadscentrum tegen een heuvel gebouwd. Het passerende verkeer veroorzaakt een zachte ruis.Zijn eerste indruk: prima hotel, goede bedden, lekkere loting eerste ronde.Tientallen fans hebben zich verzameld voor het duel tussen Van Scheppingen en Fabio Fognini, een lokale tienerheld die op de wereldranglijst rond de 400ste plaats staat. Van Scheppingen weet weinig van hem, behalve dat hij moet kunnen winnen. Hij neemt snel een 2-0 voorsprong. 'Arrogant mannetje, die Fabio', oordeelt zijn coach Dick Suijk op de tribune. 'Wel een snelle arm.'In San Remo is geen roem te vergaren. De televisie ontbreekt, professionele fotografen zijn op een hand te tellen, net als leden van de schrijvende pers. Spelers van internationale faam ontbreken. Overdag bestaat het publiek vooral uit bejaarde mannen – de toegang tot het toernooi (prijzengeld: 25 duizend dollar) is gratis.Maar San Remo is zo slecht niet, zegt Van Scheppingen op het terras, dat neerkijkt op de banen. Hij heeft beter en slechter meegemaakt.Vorig jaar nog kende hij het beste jaar uit zijn loopbaan. Op de wereldranglijst bereikt hij de hoogste positie uit zijn loopbaan: 72ste. Zou hij daar nu staan, dan was hij de bestgeklasseerde Nederlander. Tot de grootste toernooien werd hij rechtstreeks toegelaten. Hij werd in de watten gelegd. Luxe hotels, lekker eten, gedegen massages, vervoer naar de baan: alles was gratis.Maar Van Scheppingen heeft ook de schaduwzijde van het profbestaan leren kennen. Na een niergruisaanval een paar jaar geleden – hij verloor in drie dagen tien kilo – duikelde hij naar plaats 850. In de krochten van het internationale circuit kost spelen meer dan het oplevert. Hij moest behalve zijn mentale krachten ook zijn spaarcenten aanspreken om terug te keren.Van Scheppingen: 'Het is de wet van het tennis: in de top krijg je veel, juist als je laag staat en hulp nodig hebt, moet je betalen.'Van Scheppingen bouwt zijn vroege voorsprong niet uit. Zijn eerste opslag hapert en hij voelt zich op het gravel minder op zijn gemak dan de Fognini, die diep in het achterveld staat en veel ballen terugkrijgt. 'Met mijn boerenverstand', zegt coach Suijk bij een 5-3 voorsprong voor zijn pupil, 'zou ik nu zeggen dat Dennis dropshots moet gaan spelen. Of de korte cross.'De contrasten in het tennis zijn groot, weet Van Scheppingen al sinds de beginjaren van zijn loopbaan. Hij drong als 21-jarige door tot de tophonderd en bereikte in zijn eerste optreden bij de Australian Open de derde ronde, nog steeds zijn beste prestatie bij een Grand Slam.Zijn vriendenschaar groeide, hij werd bewierookt. Bij een toernooi in India ervoer hij hoe leven aan de top eruit kon zien. Hij werd van een vijfsterrenhotel naar de baan gereden in een witte Mercedes. De chauffeur droeg witte handschoenen en sprak hem aan met sir.'Als je wint, heb je vrienden', zegt hij nu, naar het liedje van Herman Brood en Henny Vrienten.De zogenaamde vrienden en de extreme luxe verdwenen uit zijn leven, toen zijn prestaties minder aansprekend werden. Hij kwam in goedkopere hotels in mindere wijken terecht. Hij moest zelf zijn weg naar de baan vinden.Zijn prestaties werden onzichtbaar. Hooguit haalde hij de uitslagenkolom in de kranten.Van Scheppingen weet dat menigeen zich, achter zijn rug, heeft afgevraagd waarom hij nog speelt, en waar hij het van doet. Zijn coach heeft een pasklaar antwoord op dergelijke vragen. 'Omdat Dennis meer verdient dan jij en ik samen. Daarom.'Fognini werkt zijn achterstand op Van Scheppingen met wat geluk weg. 'Wat een kutaapje zeg', vloekt Suijk als zijn pupil op 5-5 voor de vierde keer in de set zijn opslag verliest. Hij heeft geen drop shot gespeeld. De eerste set gaat met 7-5 naar de Italiaan, die zich gedraagt als een verwend kind. Suijk: 'Ik heb zin om dat joch een schop onder zijn hol te geven.'Van Scheppingen wordt niet graag een broodtennisser genoemd. Hij ziet zichzelf als een liefhebber, iemand die van zijn hobby zijn beroep heeft kunnen maken. Maar hij is getrouwd en heeft twee kleine kinderen. Hij verdient de kost met zijn racket.Van Scheppingen opereert als een kleine zelfstandige. Hij is zuinig. Hij deelt in San Remo een kamer met zijn coach, die hooguit tien weken per jaar mee op reis gaat. Van vliegveld Nice is hij met bus en trein naar de kustplaats gereisd om de kosten te drukken.Zijn materiaal is geregeld via contracten. Van Nike kreeg hij kleding en schoenen – hij verbruikt er zo'n dertig paar per jaar. Wilson voorziet hem van rackets: jaarlijks vijftien. Van Volkswagen kreeg hij tot voor kort elk halfjaar een nieuwe auto.Het grootste deel van zijn prijzengeld is openbaar. Volgens de website van spelersvakbond ATP heeft Van Scheppingen, die enige jaren in belastingparadijs Monaco woonde, in zijn loopbaan ruim 800 duizend dollar (ruim 640.000 euro) verdiend. Vorig jaar was het meest lucratieve; 139 duizend euro. Maar ook zijn optredens in de Nederlandse en Duitse competitie zijn de moeite waard. Vier weken Duitsland levert naar schatting een modaal jaarsalaris op, twee weken Nederland de helft.San Remo steekt daarbij schril af. De eindzege levert een kleine 4000 dollar op, bij verlies in de eerste ronde gaat hij naar huis met krap 300 dollar.'Ik moet de finale halen om uit de kosten te komen', rekent Van Scheppingen voor. 'Maar ik ben hier niet voor het geld. Ik ben hier om punten te pakken. Ik wil terug naar de tophonderd. Daar hoor ik thuis. Als het me om het geld zou gaan, kan ik beter A-toernooien in Nederland spelen. Dan verdien ik meer dan hier.'Van Scheppingen verliest in de tweede set zijn opslag bij 1-1. Hij begint hardop te foeteren op zichzelf en beklaagt zich over een stijve rug. Het publiek juicht Fognini toe als hij op 3-1 komt. Coach Suijk: 'Het heeft allemaal met zelfvertrouwen te maken. Het is een raar spelletje, dat tennis. Maar daarom zo interessant.' Zijn vrouw begrijpt zijn liefde voor het tennis. Ze heeft zelf gespeeld. Zijn latere schoonvader zei bij hun kennismaking, terwijl zijn dochter meeluisterde: 'Als zij tussen jou en je tennis komt, moet je meteen een punt achter jullie relatie zetten.'Toch vindt Van Scheppingen het steeds moeilijker om dertig weken per jaar van huis te zijn. Als zijn dochtertje hartstochtelijk huilt als hij weggaat, krijgt hij het ook te kwaad. En vorig jaar waren er complicaties rond de geboorte van zijn zoontje. Een echo bracht een lichamelijke afwijking aan het licht. Een arts voorspelde zelfs dat het jongetje kort na de geboorte zou overlijden.Dat leed bleef hem bespaard. Zijn zoontje blaakt van de levenslust. De aangeboren schade aan zijn lip en gehemelte zijn met operaties te herstellen.Maar de gebeurtenis heeft zijn bestaan als tennisser in een ander perspectief geplaatst. Langer dan drie weken wil hij niet meer van huis. 'Het is een hele zware periode geweest.'Van Scheppingen blijft in de achtervolging. Op 4-3 krijgt hij vijf kansen om de opslag van Fognini te breken en terug te komen in de wedstrijd. Op 5-4 volgen vier breekkansen. Het lijkt of beide spelers niet durven winnen. Van Scheppingen vervloekt zichzelf hardop. Het mag niet baten. Fognini wint onder daverend applaus: 7-5, 6-4. Suijk: 'Wat een partij. Pakt hij de eerste set na die 5-3, dan rolt hij die jongen op. Ongelooflijk.'Van Scheppingen staart voor zich uit. Hij heeft gedoucht en zijn vrouw gebeld nadat hij de baan was ontvlucht. Hij had tijd nodig om de onverwachte nederlaag een plaats te geven. Het is maar half gelukt.'Op deze manier is tennis werk, geen hobby', verzucht hij. 'Als je zo acht keer op rij verliest, dan gaat de handdoek snel in de ring.'Dan vermant hij zich. Hij zegt dat hij een maand geleden nog een toernooi won in de Verenigde Staten, zijn elfde op het niveau van de Challengers. Dit was zijn eerste wedstrijd op gravel na een maand trainen. Bovendien, zijn heupen zaten vast als gevolg van het harde hotelbed. Twee bezoeken aan de Italiaanse fysiotherapeut hielpen niet.Met zijn eerste indruk van San Remo zat hij ernaast, bedenkt Van Scheppingen plotseling. Zijn aangepaste oordeel: hotel onder de maat, belabberde fysio, voor de derde keer verloren in de eerste ronde .In San Remo zien ze hem nooit meer terug.