Na PFAS-bloedonderzoek; het zit zelfs in ons kraanwater

quote:

Je kunt het niet zien, proeven of ruiken, maar het zit bijna overal in. PFAS is een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen die schadelijk kunnen zijn voor onze gezondheid. De Eindhovense Twan Peters (40) maakt zich hier grote zorgen om. Daarom deed hij mee aan het eerste landelijke PFAS-bloedonderzoek van Stichting Tegengif. "Het probleem is groter dan het lijkt", legt Twan uit.

Jaren geleden zag Twan een aflevering van Zembla over PFAS. "Toen ben ik me er in gaan verdiepen, want ik vond het verontrustend dat we nog steeds PFAS gebruiken. Het wordt in zoveel dingen verwerkt. In tapijt, kleding, telefoons, pannen met anti-aanbaklaag, lenzen, verf, make-up."

Stichting Tegengif doet onderzoek naar zulke schadelijke stoffen. Toen de stichting deelnemers zocht voor een bloedonderzoek afgelopen september, meldde Twan zich gelijk aan. Uit elke provincie hebben mensen hun bloed laten testen op de aanwezigheid van PFAS. "Bij alle dertien deelnemers is PFAS aangetroffen in het bloed."

Wat is PFAS en hoe gaat de overheid ermee om? PFAS zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt, ze zijn water,- vet, en vuilafstotend en komen oorspronkelijk niet voor in de natuur. Ze kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu.

Uit eerder onderzoek van het RIVM is al gebleken dat we teveel PFAS binnen krijgen via voedsel en drinkwater.

Het RIVM onderzoekt momenteel hoe de blootstelling aan PFAS in Nederland omlaag kan. Ook wordt gewerkt aan een voorstel voor een Europees verbod op PFAS.

Het bloed van de deelnemers werd ook getest op PFOS, een van de stoffen die onder PFAS valt. "Bij elke deelnemer had PFOS de hoogste waarden, terwijl dat al jaren verboden is", zegt Twan. "Dit onderzoek laat dus zien dat als het eenmaal in je lichaam zit, het ook niet zomaar weg gaat. PFOS blijft daardoor in onze omgeving want het breekt niet af."

"Je kunt er bepaalde soorten kanker van krijgen, zoals leverkanker."
Twan vindt het belangrijk om bewustzijn te creëren, vooral bij de jongere generatie. "Mijn dochter is twee jaar en zij krijgt natuurlijk ook elke dag PFAS binnen. Bij kinderen is het bekend dat ze een lagere vaccinatiegraad er aan over kunnen houden. Bij volwassenen kan het zorgen voor een verzwakt immuunsysteem. Het kan ook invloed hebben op je hormoonhuishouding en je kunt er bepaalde soorten kanker van krijgen, zoals leverkanker."

En hoewel Twan zijn best doet om minder PFAS binnen te krijgen, is het vrijwel onmogelijk om er niets van in je lichaam te krijgen. "Ik gebruik geen pannen meer met een teflonlaag, geen bakpapier, geen schoenenspray waar PFAS in zit. Ik kijk ook uit met vis omdat onze oceanen vervuild zijn met PFAS. Het is lastig om het helemaal te vermijden. De meeste PFAS krijgen we binnen via ons kraanwater en eten."

"We kunnen er beter nu actie op ondernemen dan dat we afwachten."
In Brabant wordt ons kraanwater gewonnen uit grondwater en dat is volgens Twan dan wel weer een goed teken. "Dat is niet in elke provincie zo. In de randstad komt het uit oppervlaktewater. In grondwater zit veel minder PFAS dus dat is wel een voordeel van hier wonen."

Volgens de Eindhovenaar is het probleem veel groter dan het lijkt. "Nu merk je er misschien niet veel van, maar er zal vast een tijd komen dat dat wel zo is. We kunnen er beter nu actie op ondernemen dan dat we afwachten."

Het liefst zou Twan dan ook een verbod zien voor bedrijven op het lozen van PFAS in het water of de lucht. "Er is wel aandacht voor in de politiek, maar het zal nog wel een paar jaar duren eer er een verbod komt want er is veel tegenwerking vanuit bedrijven."