quote:
Met Ulrich Chomche en Khaman Maluach als nieuwe goudhaantjes: waarom na Europa nu ook Afrika de NBA lijkt te veroveren
Om een nieuwe grote markt aan te boren, deed de NBA volop investeringen op het Afrikaanse continent. Die beginnen nu ook hun vruchten af te werpen. Met Ulrich Chomche stond het eerste voortvloeisel uit de NBA Africa Academy aan de start van het nieuwe NBA-seizoen.
De achttienjarige Ulrich Chomche is exemplarisch voor de Afrikaanse opmars in het Amerikaanse basketbal. Hij groeide op in Kameroen, op het boerderijtje van zijn ouders in Bafang. Hij moest studeren of helpen op het erf, en mocht aanvankelijk niet basketten, maar intussen maakte hij op 23 oktober van dit jaar zijn debuut in een officiële NBA-wedstrijd bij de Toronto Raptors, de laatste club van de Nigeriaanse pionier Hakeem Olawujon. Momenteel speelt Chomche in de G-league (de opleidingsliga van de NBA) en komt hij niet meer van de bank bij het A-team. Hij is dan ook een ruwe diamant: met zijn gestalte (2m11) en fysieke capaciteiten lukt verdedigen op topniveau al aardig, maar aan de rest is nog werk.
Anders dan andere toptalenten uit Afrika – zijn landgenoot Joel Embiid kwam bijvoorbeeld al op zijn zestiende naar de VS – belandde Ulrich Chomche rechtstreeks in de NBA via de draft. Hij leerde basketten in de 2017 opgerichte NBA Africa Academy in Senegal en speelde bij twee clubs in de BAL (Basketball Africa League), de pan-Afrikaanse competitie die in 2019 in het leven werd geroepen met steun van de internationale basketfederatie Fiba en de NBA. Chomche is de eerste die dit nieuwe pad naar de NBA bewandelde, maar zeker niet de laatste.
Globalisering
Het verhaal van Khaman Maluach (18 jaar en 2m18) is al even onwaarschijnlijk. Maluach is een Zuid-Soedanees die als kind met zijn moeder naar Oeganda moest vluchten en daar geïnspireerd raakte door YouTube video’s van Giannis Antetokounmpo. De legende wil dat hij tijdens de covidlockdowns zelf een ring bouwde van een autoband om te blijven oefenen, want even tevoren had hij zich in de kijker gespeeld op een basketkamp. Uiteindelijk belandde hij op de NBA Academy en onder de auspiciën van Luol Deng – ex-NBA’er en bezieler van het Zuid-Soedanese nationale team – mocht hij mee naar de afgelopen Olympische Spelen in Parijs. Intussen verhuisde ook Maluach naar de VS en via het gerenommeerde collegeteam van Duke University zal hij volgend jaar allicht als één van de eerste picks gedraft worden richting het volgende NBA-seizoen.
Dit Afrikaanse succes komt niet uit de lucht vallen en past in de voortschrijdende globalisering van de NBA. Zo zijn 125 van de 450 spelers die aan dit seizoen begonnen buitenlanders in Amerika. Dat is een record dat dit seizoen deelt met het vorige. De internationale spelers komen uit 43 verschillende landen en ze worden alsmaar beter: de laatste zes MVP-titels (Most Valuable Player) gingen met Giannis Antetokounmpo, Nikola Jokic, en Joel Embiid telkens naar buitenlanders en buitenlanders halen ook steeds vaker de All NBA-selecties.
61 Europeanen maakten op de openingsdag deel uit van een NBA-spelerskern, maar opvallender is hoe goed Afrika het doet, met een recordafvaardiging van 17 exemplaren en nog eens 35 van wie minstens één van de ouders in Afrika werd geboren. (Daarnaast stond 70% van de spelers in het seizoen 2023-24 al genoteerd als Afro-Amerikaan en zowat 10% als ‘mixed race’.)
De NBA investeert dan ook al jaren in Afrika. Met adviseurs en investeerders als de voornoemde Luol Deng, met Barack Obama, en met de steun van de controversiële Rwandese president Paul Kagame moet het Afrikaanse basketbal zijn voet naast het voetbal zetten. Zo beloofde de NBA recent nog om er de komende tien jaar duizend nieuwe veldjes aan te leggen en kondigde de BAL vorige week aan zich volgend jaar een nieuw, ruimer jasje aan te zullen meten. De BAL telt twaalf clubs over het hele continent en zal in april van volgend jaar voor het eerst van start gaan in Rabat, Marokko. In juni verhuist het hele play-offtoernooi vervolgens voor het eerst van het Rwandese Kigali naar het Zuid-Afrikaanse Pretoria.
Nieuwe markten
Met de steun van de NBA groeit de populariteit van het basketbal op het hele Afrikaanse continent snel, via het vanuit Caïro gerunde initiatief ‘BAL4HER’ geldt dat trouwens ook voor het vrouwenbasketbal. Het is mooi om zien, zo bracht het succes van hun basketploeg een nieuw en verscheurd land als Zuid-Soedan kortstondig in harmonie, maar uiteraard hopen de Amerikaanse investeerders ook op een return on investment.
De binnenlandse kijkcijfers voor NBA-matchen zitten al jaren in een dalende lijn, zeker de belangstelling van blanke fans is tanende, en dus probeert NBA-voorzitter Adam Silver nieuwe markten aan te boren, onder andere met (voorbereidings)matchen in Abu Dhabi, Mexico City en Parijs. Intussen kan je de NBA ook volgen in 214 landen en 60 verschillende talen, en vooral in Afrika is de groeimarge nog enorm. Straks, tegen 2050, zal een kwart van de wereldbevolking namelijk Afrikaans zijn. De nieuwe abonnees voor de NBA Season Pass – het digitale tv-platform van de NBA – liggen er voor het grijpen en zeker als ze voor lokale, Afrikaanse talenten kunnen supporteren.