WLR Wielrennen
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
Etapa 18: Vitoria-Gasteiz - Maeztu-Parque Natural de Izki, 179,5 km
De Cantabrische rit had er eentje voor de vluchters kunnen zijn, maar aangezien niemand zin had om in de aanval te gaan werd het een sprint. Slechts vier koplopers, da's toch net te weinig. Ook niet de grootste namen vooraan, Thomas Champion en Xabier Isasa zijn geen motoren die het peloton nerveus kunnen maken. Al namen ze wel veel tijd op de ontdekking van de dag, de Alto de La Estranguada. Een beestachtige klim, waar men in het peloton niets mee deed. In gesloten rangorde met dichtgeknepen remmen omhoog, het is een keuze. De voorsprong van de koplopers liep lekker op, maar in de kilometers daarna verloren ze toch flink van hun pluimen. Naast Alpecin en DSM, ploegen waarvan je het mocht verwachten, nam ook Kern Pharma het heft in handen. Tweevoudig ritwinnaar Pablo Castrillo mocht nu op kop rijden in dienst van Pau Miquel, hij deed dat weer met volle overgave. Desondanks werd het aan het eind nog redelijk spannend, het was een gruwelijk natte dag en op natte wegen is een achtervolging altijd lastig op poten te zetten. Vooraan kun je harder door de bochten dan in het peloton. Daarnaast waren er niet heel veel ploegen die zin hadden om te rijden, dus leken de vier nog een heel eind te komen. Merkwaardig genoeg was het Campenaerts die op een kilometer of 15 van het eind in de aanval ging, terwijl hij met Gregaard een ploeggenoot vooraan had zitten. Zijn aanval werd gepareerd en er ging meteen weer een halve minuut van de voorsprong van de koplopers af. Dat waren er ondertussen nog maar drie, Thomas Champion bleek ook nu weer geen kampioen te zijn. Guernalec was vooraan de grote motor, maar hij kon niet voorkomen dat de koplopers in de laatste drie kilometer toch nog werden ingerekend. We zouden gaan sprinten, of niet? Mauro Schmid probeerde het met een late uitval, hij kreeg Max Poole mee en ook Campenaerts probeerde het nog een keer. Poole reed niet mee met Schmid en dat bleek funest te zijn voor deze poging. Vooraan reed DSM niet echt en achteraan ook niet, als Poole een keertje had overgenomen had hij kunnen sprinten, maar eerlijk gezegd was de kaart Bittner ook een betere. Al lag het aan Alpecin dat we tot een sprint kwamen, zij namen de gevaarlijke laatste kilometer voor hun rekening. In de regen, in dalende lijn, leuke bocht op 300 meter van het eind ook nog. Door het onnavolgbare werk van de regie leek het even spannender dan het daadwerkelijk was, de late uitval werd tot een halt geroepen en na goed werk van Edward Planckaert kon Kaden Groves onbedreigd naar zijn derde ritzege sprinten. Hij zet daarmee zijn met een mazzeltje verkregen groene trui wel iets beter in de verf. Bittner werd op gepaste afstand tweede, voor godbetert Vito Braet en Miquel. Dapper gereden van Kern Pharma, maar verwachten dat Miquel wint was ook wel enigszins optimistisch. In de regenachtige en ook licht glooiende finale werden er heel wat renners keihard gelost, zo zagen we onder meer Riccitello spartelen op het vlakke. Heel wat andere renners lieten waarschijnlijk bewust lopen, met het oog op de volgende rit. We bereiken het beloofde land, waar geen beloofde rit op ons wacht. We trekken naar het onovertroffen Baskenland, waar we getrakteerd gaan worden op schitterende beelden. Helaas gaan we niet getrakteerd worden op een schitterende rit, dit wordt een rit voor de vluchters zonder enige actie tussen de klassementsrenners. Ik juich omdat we het Baskenland bereiken, ik huil omdat we worden opgezadeld met een rit van niets.
De Baskische etappe van deze Vuelta gaat van start in Vitoria-Gasteiz, een stad waar we de afgelopen jaren ontzettend vaak zijn geweest. Vorig jaar nog, in de Tour. Het jaar ervoor in de Vuelta. Ik heb de afgelopen jaren daardoor heel vaak al geschreven over deze stad en ik gun het mezelf om het stukje van de Tour van vorig jaar te kopiëren.
Beter goed gejat van mezelf dan slecht opnieuw verzonnen. Het derde boek van de trilogie heb ik inmiddels ook gelezen, we boeken ieder jaar vooruitgang. Een aantal renners gaan zeer tevreden aan de start staan, Oier Lazkano en Ibon Ruiz komen uit Gasteiz en ze zijn allebei van de partij in deze Vuelta. Jon Aberasturi komt ook uit Gasteiz, hij begon aan de Vuelta maar hij stapte al vrij snel af. Markel Beloki is inmiddels prof bij EF, maar hij is nog niet van de partij in de Vuelta, dat is ook wel wat snel allemaal. In 24 maanden tijd hebben ze in Gasteiz de Tour, de Itzulia, de Itzulia voor vrouwen en de Vuelta zien passeren, ze houden in deze stad van de koers. Liefst 20 keer is de Vuelta vertrokken vanuit Gasteiz, voor het laatst in 2022. Toen reden we naar Laguardia, waar Primoz Roglic een sprintje heuvelop zou winnen. Ook vandaag gaan we Laguardia zien, we gaan de Rioja Alavesa opnieuw met een uitgebreid bezoek vereren. De rit in de Itzulia van dit jaar was overigens de rit na de grote valpartij waar onder meer Vingegaard, Vine, Evenepoel, Roglic en noem ze maar allemaal op betrokken waren. Marco Soler slalommend door het bos, die rit. De Tourrit van vorig jaar ging overigens naar Donostia, waar grappenmaker Lafay in de laatste kilometer wist te ontsnappen. En in de Vuelta van 2020 reden we dan weer naar Villanueva de Valdegovia, waar Woods vanuit de vlucht won. In de eerste kilometers van deze rit gaan we een stukje van die rit afwerken, alleen dan in tegengestelde richting. Deze niet al te ideale rit gaat overigens van start op de parkeerplaats van Mendizabala, een parkeerplaats in het zuiden van de stad die recent van nieuw asfalt is voorzien. De Vueltarit van 2022 en de Tourrit van 2023 gingen hier ook van start. Een nieuwe favoriete plek om je koersen in Gasteiz te laten starten, er is genoeg ruimte om te parkeren. Als we de parkeerplaats verlaten fietsen we de oude binnenstad tegemoet, de renners kunnen weer waarnemen dat Gasteiz de moeite waard is. Het is wel aan te raden om voor de stad zelf te komen, alles om de stad heen is minder boeiend. Ook dat merken we als we buiten de stad kilometer 0 bereiken, het kan buiten Gasteiz heel leeg zijn. Ik ben graag lang van van stof over mijn geliefkoosde Baskenland, maar over het begin van deze rit kunnen we kort zijn. In de eerste vier kilometer rijden de renners over de snelweg rechtdoor naar het westen, deze snelweg verlaten ze nadien om over een weg vol rotondes via Billoda naar Nanclares de la Oca. Die laatste plaats noemen we in het Baskisch Langraiz Oka en de Baskische naam houden we natuurlijk aan. Richting Langraiz rijden we vooral langs industrieterreinen en akkers, het is typisch Araba. Minst interessante deel van het Baskenland, als je het mij vraagt. Voorlopig continu brede en vlakke wegen, op wat drempels en rotondes na is het een waanzinnig eenvoudig begin van de rit. Buiten Langraiz gaat het over een brede en volledig rechte weg vier kilometer omhoog aan 2,5%. Een eerste kans voor de vluchters om zich te onderscheiden, maar er gaat nog wel meer volgen. Over een snelweg dalen we vervolgens kort af, uiteraard komen we geen bochten van belang tegen, waarna het richting Pobes een kilometer of drie volledig vlak en ook bijna volledig recht is. Voorbij Pobes rijden de renners even verder naar Mimbredo en hier gaan de renners rechtsaf slaan om vervolgens over een bijzonder smal weggetje drie kilometer te klimmen aan 6,5%. Al gaat het voor we gaan klimmen eerst een kilometer of twee op en af over deze smalle weg, een weg die sommige renners wellicht kennen aangezien deze klim ook in de Itzulia van 2021 zat. Na het eerste deel over een smalle weg slaan de renners rechtsaf en bereiken ze een bredere weg, waar de klim steeds lastiger wordt. Beetje aan 6% klimmen in de eerste twee kilometer, om vervolgens in de derde kilometer uit te pakken met een stuk aan 7,5%. Een mooie gelegenheid om de vlucht van de dag te laten ontstaan. We slaan tussendoor nog eens linksaf om daarna een nog bredere weg te bereiken, het gaat van smal naar breed naar nog breder. Boven komen we uit in een dorpje met de naam Paul, we dalen vervolgens drie kilometer af aan 5,5% richting Gesaltza Añana, een van de parels van Araba. Een paar haarspeldbochten in dit afdalinkje, maar de weg is breed en het terrein overzichtelijk. Na 27 kilometer bereiken de renners aan het eind van deze gevaarloze afdaling Gesaltza Añana, ook wel bekend als Salinas de Añana. We bevinden ons plotseling in een vallei vol zout en dat zout wordt hier op een wel heel typerende manier gewonnen. Allemaal zoutpannetjes, maar dan hebben ze er terrasjes van gemaakt. De Romeinen wonnen hier vroeger al zout, naar het schijnt. Die Romeinen hadden weinig te vertellen in het Baskenland, behalve in het zuidelijke gedeelte, in wat nu Araba is. Daar deden ze hun ding en nadat ze zijn verdwenen bleven de Basken bezig met dat zout. Het levert een spectaculair landschap op, blijkbaar is het zelfs kandidaat om uitgeroepen te worden tot werelderfgoed. Het iconische landschap inspireert de Basken op alle mogelijke manieren, zo zien we Gesaltza Añana in Baskische films en series verschijnen, maar ook muzikanten komen hier graag voorbij om een videoclip op te nemen.
De zoutfabrieken zijn één van de oudste ter wereld, met een geschiedenis van meer dan 7.000 jaar. Vroeger werd het zout "witgoud" genoemd vanwege zijn schaarste en waarde, iets dat tegenwoordig moeilijk te begrijpen is, al is het in ieder geval een gouden omgeving vol wit spul. Volgens sommigen wordt hier het beste zout van de wereld gewonnen, zijn we het sowieso mee eens. Blijkbaar was dit gebied 200 miljoen jaar geleden een zee en in die tijd is er zout afgezet, dat hier aan de oppervlakte komt. Het zout wordt verkregen door het water van de Muera-rivier te verdampen; het verdampte zout wordt via een uniek en uitgebreid netwerk van houten kanalen naar de meest afgelegen uithoeken van het trapvorminge zoutvallei verdeeld. Als je hier op het juiste moment passeert kun je wat bewoners van het dorp de boel bij elkaar zien vegen. Je kunt het hier bezoeken, al moet je dan wel een paar euro lappen. Dat geld wordt gebruikt om de boel een beetje te restaureren, want hoewel er nog steeds zout wordt gewonnen is dat minder massaal dan vroeger. Een deel van de zoutterrassen is daarom nogal verwaarloosd, maar je kunt er dus zelf een bijdrage aan leveren om dit terug te brengen naar de originele staat. Enfin, laten we maar eens verder gaan fietsen. Voorbij Gesaltza Añana stelt de rit eigenlijk vrij lang geen reet voor. We rijden vijf kilometer verder door de zoutvallei over een brede weg die steeds een beetje vals plat omlaag zal lopen. In het dorp komen we een paar bochten tegen, daarna is het gewoon recht. In de Vuelta van 2020 reden we in omgekeerde richting over deze weg, terwijl we dus ook in de Itzulia hier wel eens zijn geweest. Het bijzondere zoutlandschap in Gesaltza Añana is de moeite waard, alles in de omgeving is helaas net wat minder interessant. Aan het eind van deze weg slaan de renners linksaf, na die bocht rijden ze 13 kilometer verder over een licht glooiende weg door een omgeving waar we afwisselend veel groen en veel landbouw aantreffen. Na een tijd komen we bij de grens van het Baskenland uit, we treffen de Ebro aan en aan de overkant van die rivier ligt Castilië en León. We blijven in het Baskenland, waar we onder meer grensdorpjes als Larrazubi en Fontecha passeren. Ik hou van het Baskenland, maar deze uithoek hoef je echt niet te vereren met een bezoekje. Vanuit Gasteiz naar Añana en dan met gierende banden weer terug. Nou, vooruit, een rondje over de Puerto Orduña kan ook, de Salto del Nervión moet je ook zien, maar dan heb je gelijk alle hoogtepunten gehad. Na een paar bochten in Fontecha rijden de renners een aantal kilometer volledig rechtdoor richting Miranda de Ebro, een stad in Castilië en León. Vlak voor we Miranda de Ebro zouden bereiken slaan we in Zubillaga linksaf om nog even wat langer in het Baskenland te vertoeven. Van Zubillaga rijden de renners rechtdoor naar Comunión, dat we in het Baskisch Komunioi plegen te noemen. Hier wordt de weg weer eens wat bochtiger en vooral ook een stuk smaller, een gezellige passage in deze community. Buiten Komunioi wordt de weg weer breed en dan rijden we een aantal kilometer verder over een licht glooiende weg richting Ribabellosa. D'r valt weinig van te maken, we rijden vooral rechtdoor over een weg die een paar meter vals plat kent, dwars door een graanschuur. In Ribabellosa hebben we 50 kilometer afgewerkt, in de kilometers na dit dorpje wordt de route iets technischer. Begint al in het dorpje zelf, waar het wat smaller wordt, maar buiten Ribabellosa hollen we eigenlijk van rotonde naar rotonde. Er valt hier geen donder te beleven, maar ze hebben een wegennetwerk neergelegd om u tegen te zeggen. Van Ribabellosa gaat het naar Ribaguda en richting dit plaatsje komen we een boel rotondes en bochten tegen, terwijl we tussendoor vooral langs de akkers fietsen. Het is dat het in het Baskenland nooit waait, anders hadden we op die manier nog lol kunnen beleven hier. Na 54 kilometer komen de renners uit in Ribaguda, hier slaan ze linksaf en dan rijden ze langs een ander typisch Alavees dingetje, dolmen. Of, zoals wij zouden zeggen, hunebedden. Kicken exemplaar hoor, direct naast de weg.
Over een wat smaller plattelandsweggetje rijden de renners buiten Ribaguda verder, om vervolgens rechtsaf een bredere weg in te slaan. Ze rijden over de snelweg en over de rivier Zadorra, om vervolgens rechtsaf te slaan en een tijd de snelweg te volgen. De route is een beetje chaotisch op het moment, na twee kilometer over deze weg gereden te hebben rijden we via twee rotondes de snelweg op, om twee kilometer later die snelweg via twee rotondes ook weer te verlaten. Terwijl je ook rechtdoor langs de snelweg kon blijven rijden, maar bon, maakt verder niet uit. Het is hier volledig vlak en de vlucht zal inmiddels wel vertrokken zijn, dus gemoedelijk rijden we verder richting Zambrana, een plaats die na 61 kilometer bereikt wordt. Even voorbij dit dorpje volgt er een bocht naar links en daarna rijden we weer wat klimwerk tegemoet. We volgen de Gazteluen Naturbidea, de natuurweg vol kastelen. Adequate samenvatting, we rijden de natuur in over een weg die wordt geflankeerd door de nodige kastelen. Een brede maar qua asfalt vrij matige weg, overigens. De weg loopt vrijwel meteen vals plat omhoog, via Santa Cruz del Fierro rijden we via Ocio naar Berganzo. De weg wordt gaandeweg beter, terwijl de natuur steeds mooier wordt. Minder graan, meer bergen en vooral veel meer groen. Onderweg komen we in Ocio een kicken kasteel tegen boven op een hoge rots, waarna we enkele kilometers later uitkomen in Berganzo. We rijden een aantal kilometer over een weg die in de Itzulia van vorig jaar in tegengestelde richting werd afgewerkt, het kasteel in Ocio kan enkele renners daarom bekend voorkomen. Als we eenmaal Berganzo gepasseerd zijn gaat officieel de eerste klim van de dag beginnen, de Alto de Rivas de Tereso. Voorbij Berganzo gaat het 11 kilometer omhoog aan 3,4% gemiddeld naar de top van een klim van tweede categorie. Dat is weer eens het halve verhaal, want het is een klim in twee delen. Voorbij Berganzo loopt de weg door een donker bos vier kilometer aan 4% omhoog, daarna gaat het kort even naar beneden met een paar bochtjes erbij, voor we dik twee kilometer vals plat omhoog rijden over een wat rechtere weg richting Peñacerrada-Urizaharra. In dit dorpje gaan we vandaag twee keer passeren, bij de eerste passage slaan we al snel rechtsaf en daarna begint het échte deel van de klim. We rijden naar de grens tussen het Baskenland en La Rioja en om die grens te bereiken moet er vier kilometer aan 5,6% geklommen worden. Niet de lastigste klim die we ooit hebben gezien, zoals deze hele rit niet direct de lastigste rit is die we ooit hebben gezien. Om het even plat te slaan gaat het twee kilometer omhoog aan 6%, volgt er een makkelijkere kilometer aan 4% en gaat het daarna in de laatste kilometer omhoog aan 6,5%. De weg begint recht, maar na een tijd duiken we een bos in en daar slingert dit paadje mooi omhoog. Qua natuurschoon hebben we voorlopig niets te klagen, er is alleen een ernstig gebrek aan Baskische percentages. Na 81,5 kilometer bereiken we de top van de Alto de Rivas de Tereso, we verlaten tijdelijk het Baskenland en rijden La Rioja binnen. In La Rioja is er op de top een mooi uitzicht, maar wat het meest opvalt is dat de weg ineens twee keer zo slecht is. De ene autonome regio is de andere niet, kunnen we stellen. Al dateren de beelden van 2009, ik hoop dat men in de 15 tussenliggende jaren een nieuwe laag asfalt heeft neergelegd. In 2009 was het een heel lappendeken van gevulde en ongevulde gaten.
Op de top van de klim bevinden we ons op een kleine 100 kilometer van het eind, het volgende gerecht op het menu van vandaag is een afdaling terug naar het Baskenland. We gaan afdalen richting Labastida, een plaats die we negen kilometer verderop gaan bereiken. In eerste instantie dalen de renners vijf kilometer af richting het dorpje Rivas del Tereso. Dit deel van de afdaling zou ik lastig willen noemen, vooral het eerste stuk direct na de top. De renners komen veel bochten tegen, heel kort achter elkaar. Er wordt gedaald door een bos, waar het zicht dus niet optimaal is. De weg was bovendien in het verleden enorm slecht, we mogen echt hopen dat ze dat hebben gerepareerd. Na een lastige aanvangsfase gaat het een paar kilometer wat meer rechtdoor, terwijl de renners een schitterend uitzicht aangeboden krijgen over de vallei. Vlak voor ze Rivas del Tereso bereiken komen ze dan weer twee pittige haarspeldbochten tegen, waarna ze in het dorp rechtsaf slaan om over een bredere weg die voorzien is van veel beter asfalt nog eens vier kilometer af te dalen richting Labastida. De afdaling is in het begin écht heel link, maar als we Rivas del Tereso bereiken is al het gevaar wel geweken. Richting het Baskenland loopt het verder vals plat omlaag, we komen twee semi-boeiende bochten tegen en daarna zien we een gedroomd bord langs de kant van de weg verschijnen. Euskadi, we zijn er weer. In Euskadi zien we ook de eerste wijngaarden van de dag verschijnen, we gaan vandaag een toeristische tocht door de Rioja Alavesa afwerken en die tocht begint hier. Bij het passeren van de grens zien we aan de rechterkant van de weg de wijngaarden van Remelluri liggen, dit wijnhuis levert perfecte wijnen af. Laatst de Rioja Reserva uit het jaar 2015 tot me genomen, het was genieten. Niet dat ik verder verstand van wijn heb, ik geniet alleen al van het feit dat ik iets Baskisch tot me neem. In dit geval werd ik wel gesteund door mijn gezelschap, dat ook onder de indruk was. Enfin, zonder veel bezwaar komen we na 91 kilometer uit in Labastida, waar de renners een stevige bocht naar links maken. In Labastida kwam in de Itzulia van vorig jaar de eerste rit aan, de dief Ethan Hayter won toen in de sprint nadat hij perfect werd gelanceerd door Omar Fraile. In die rit reden we een rondje door de Rioja Alavesa, een deel van het parcours van toen werken we ook nu weer af. Na de bocht naar links laten we het wijnstadje Labastida meteen weer achter ons, om vervolgens ook meteen weer het Baskenland te verlaten en voor de tweede keer vandaag La Rioja te betreden. Geografisch gezien een interessante locatie, want Labastide ligt in een miniscule uithoek van Araba, ingeklemd tussen La Rioja. Het uitstippelen van de grens is hier toch op een vrij bijzondere manier gebeurd, maar dit geheel terzijde. Morgen gaan we bijna de hele dag door La Rioja rijden, nu rijden we alvast twee keer kort een paar kilometer door die regio. Aan het decor zal overigens niets veranderen in La Rioja, niet geheel verrassend komen we daar ook eindeloos veel wijngaarden tegen. Vrij snel rijden we langs San Vicente de la Sonsierra af, waar het stikt van de bodegas. Een Bodega Contador, bijvoorbeeld. Of de Bodega Lopez de Haro, die is volgens mij nog wel bekend. Een wijnkenner ben ik niet, zeker als het gaat om de normale Rioja. Van de Rioja Alavesa heb ik al iets meer verstand. Over een kronkelende en matig glooiende weg fietsen de renners lange tijd door een fascinerende omgeving. Wijnranken, zo ver als onze ogen het toestaan ze waar te nemen. De rit wordt er niet spannender door, maar we hebben in ieder geval een opvallend decor. Tussen de wijnranken door zou je hier overigens ook een Strade Bianche kunnen organiseren, zomaar een tip voor de mensen hier. Als het toch een hype is, waarom doen we dan niet gewoon mee?
Tussen de wijnranken door en langs de Ebro af fietsen we na een tijd weer Euskadi binnen. Hoewel het glooiend blijft zal dit deel van het parcours voor weinig verschil kunnen zorgen, het is wachten op de Puerto Herrera. Een kilometer of negen rijden we door La Rioja, vooral over brede wegen. Glooiend dus ook, richting de grens met het Baskenland loopt de weg een kilometer of zes vals plat omhoog, met tussen dat vals plat door af en toe een paar strookjes die de moeite zijn. Eenmaal terug in de provincie Araba in het Baskenland komen we uit in Samaniego, waar je ook weer struikelt over de wijnhuizen. Hebben we naar het schijnt allemaal te danken aan de Romeinen, die hier voor het eerst een paar wijnstokken neergepleurd zouden hebben, al beweren andere bronnen dan weer dat men hier al wijn verbouwde voor er een Romein te zien was. Dit is hoe dan ook wel een deel van het Baskenland waar vooral de Romeinen de zaken hebben bepaald. Aan deze kant van de bergen durfden ze wel te komen, verder het binnenland in, nee, daar begonnen ze niet aan. En dat soort verschillen zien we heden ten dage nog terug, daar waar de Romeinen niet zijn geweest spreekt men vaker Baskisch, daar waar de Romeinen wel zijn geweest spreekt men meer Spaans. Dit even geheel terzijde, van Samaniego fietsen we via Eskuernaga naar Elciego over een brede weg. Een weg die licht bochtig is en licht glooiend, maar nee, dit stelt allemaal weinig voor. Het zijn vooral de wijngaarden van de Rioja Alavesa die de show blijven stelen. Na 110 kilometer, op een kleine 70 kilometer van het eind, bereikt het peloton Elciego, of Eltziego. Dit is een van de belangrijkste plaatsen van de Rioja Alavesa, een plek met de nodige bodegas. De bekendste daarvan is zonder enige twijfel die van Marques de Riscal. Dat hier een gebouw van Frank Gehry te bewonderen valt zal ik ongetwijfeld al veel te vaak hebben benoemd, maar ik gooi 'm toch even opnieuw in de strijd. Een flesje Marques de Riscal? Te koop bij je lokale Gall&Gall. Laatst kwam ik in de supermarkt een fles Viña Collada tegen, bleek ook van Marqués de Riscal te zijn. Een overnachting in het futuristische gebouw van Gehry dat dienst doet als hotel? Dat schijnt dan toch meteen om een paar honderd euro per nacht te gaan. Krijg je er wel een rondleiding over het wijndomein en een proeverij bij, toch niet niks. Exclusief en mainstream tegelijk, zo doen we dat in het Baskenland. Een kleine sidenote over de Rioja Alavesa: wijnen die de naam Rioja dragen komen voor zo'n beetje 80% uit de streek La Rioja. Een streek rond de Ebro en de Rio Oja, vandaar Rioja. Maar, die wijnstreek loopt dus ook door naar het Baskenland en daar komt de resterende 20% van de Rioja vandaan. Noemen we als het even kan Rioja Alavesa, om aan te stippen dat dit de superieure wijn is. Ze gebruiken hier vooral tempranillo, en een beetje garnacha. In de supermarkt of bij de slijter wordt het verschil overigens niet altijd duidelijk aangegeven, altijd eerst even de naam van de bodega googlen voor je met wat pech een flesje uit de Rioja Alavesa misloopt.
Voorbij Elciego en dat gekke gebouw van de ontwerper van het Guggenheim fietst men verder richting Lapuebla de Labarca, een route die meer oneffenheden kent. Er volgt zowaar een klimmetje, tussen nog veel meer wijngaarden door gaat het anderhalve kilometer aan bijna 7% omhoog, een kans voor bepaalde ploegen om de koers wat harder te maken. Mocht dat niet gebeuren dan is het vooral een kans voor de renners om wat meer te genieten van te omgeving. Die wijngaarden zien er allemaal nog een stuk mooier uit als je ze van een hoogte kunt bekijken. Vrij open terrein hier overigens wel, maar waaien gaat het niet doen. Na het klimmetje volgt er een afdaling, maar dat stelt weinig voor. Brede weg, geen gekke bochten. Beneden in Lapuebla de Labarca kussen we de Ebro, slaan we linksaf en gaan we op weg naar Laguardia. De weg richting Laguardia loopt continu omhoog, vrij lang vals plat, maar eenmaal in Laguardia zelf wordt het wat steiler. Dat kunnen we weten, want in 2022 kwam er in deze plaats een rit aan in de Vuelta. Die werd gewonnen door Roglic in een sprintje bergop, toen dachten we nog dat hij die Vuelta wel even makkelijk ging winnen. Viel tegen, letterlijk en figuurlijk. Nu denken we ook dat hij de ronde naar zijn hand gaat zetten, maar misschien valt dat opnieuw lelijk tegen. Het laatste stuk van die etappe is gelijk aan het sprintje bergop dat ook nu volgt, richting wat in 2022 de finish was gaat het een kilometertje omhoog aan 6%. Op dit punt hebben we 122 kilometer afgewerkt en is het nog 57 kilometer fietsen tot de finish. Laguardia is, zoals ik in het verleden wel eens heb beschreven, de thuisbasis van de familie San Millán. We zwaaien naar de bald fraud Iñigo San Millán, die tegenwoordig dankzij de mythische Mou door het leven gaat als de grootste prutser ooit.
In Laguardia zijn uiteraard ook weer een heleboel bodegas te vinden, het bekendste exemplaar is die van Ysios, waar ze een bouwwerk hebben laten opleveren door Calatrava. Schijnt niet z'n beste werk te zijn, de boel bleek vrij snel na oplevering als een malle te lekken, konden ze mooi alles gaan repareren. Maar goed, het gebouw ziet er wel leuk uit. Verder is het gewoon een mooi ommuurd dorpje op een heuvel met in de omgeving veel wijn, heel veel wijn. In de omgeving vinden we ook nog La Hoya, een belangrijke archeologische vindplaats. La Hoya was bewoond in de brons- en ijzertijd en aan de opgravingen valt blijkbaar af te leiden dat er in iedere periode steeds meer beschaving te vinden was. In de late ijzertijd woonden de keltiberiërs hier en vooral van hun bouwwerken kunnen we nog wat restanten vinden. Een paar stenen enzo, je kent het wel. Niet te veel, want de boel is blijkbaar in de derde eeuw voor onze telling gewelddadig verwoest. De lijken liggen er blijkbaar voor het oprapen. Enkele eeuwen later besloot men dan maar in Laguardia een nieuw dorp te bouwen, boven op de heuvel. Aangezien Laguardia op een heuvel ligt dalen we nu af, maar veel stelt dat niet voor. Al is het qua positionering eventueel wel een belangrijk moment, want we gaan zometeen beginnen aan de zwaarste klim van de dag. Over een brede en rechte weg fietsen we in eerste instantie terug richting Samaniego, maar na een kilometer of zes over deze weg gereden te hebben volgt er ineens een bocht naar rechts. Onderweg komen we wijngaarden tegen, nog meer wijngaarden, een aantal wijnranken, een paar wijndomeinen, wat bodegas, nog meer wijnranken en dan voorts nog wat wijngaarden. Paar dolmen on the side, want dit is wel de regio waar flink wat prehistorische vondsten zijn gedaan. En dan weer wijngaarden. Bergen aan de rechterkant van de weg, en een van die bergen gaan we verdorie nog verkennen ook. Na een enorm toeristische tocht dwars door de Arabako Errioxa, zoals de Basken de Rioja Alavesa noemen, gaan we deze schitterende wijnregio op een lastige manier verlaten. De komende 5,6 kilometer gaat het aan 8,5% omhoog naar de top van Puerto Herrera, eindelijk Baskische percentages! Deze beklimming van de eerste categorie begint tamelijk eenvoudig, de brede weg loopt rechtdoor aan 6% omhoog tussen de laatste wijngaarden door. Zodra het bochtiger wordt verdwijnen de wijngaarden langs de kant van de weg, we komen wat meer tussen de bomen terecht. Des te hoger we komen des te mooier het uitzicht wordt, dat dan weer wel. De Puerto Herrera is één grote postkaart, continu zicht op de Rioja Alavesa. Alle wijngaarden zijn beneden in de vallei van de Ebro te bewonderen, deze klim dient als de ideale promotie voor de regio. In de Vuelta van 2022 reden we omlaag over deze weg, nadat we de andere en veel makkelijkere kant hadden beklommen, nu gaan we eindelijk de Puerto Herrera eens in al zijn glorie zien. We rijden de rotsen tegemoet als het in de tweede kilometer aan 12% omhoog zal gaan, met een piek tot 14%. Het Baskenland, dan toch. In de derde kilometer van de klim vinden we dan weer een vlakkere strook terug, waardoor het gemiddelde op 7% blijft steken. In de volgende kilometer wordt het weer heel steil, gemiddeld komen we uit op 9,5% terwijl de brede en bochtige weg opnieuw pieken tot 14% vertoont. We passeren het Balcón de La Rioja, een schitterend uitzichtpunt. Daarna rijden we ook heel stiekem even een paar meter door La Rioja, maar daar hebben we het niet over. Na een kilometer aan 8% met stroken tot 10% in een bos komen we na nog een halve kilometer aan 8% uit op de top van de Herrera, een beklimming van de eerste categorie. Op de top vinden we na 134,3 kilometer tevens de bonussprint van de dag, al denk ik niet dat we een klassementsrenner om de secondjes gaan zien sprinten.
De Puerto Herrera is een klassieker in de Vuelta, zeker in de tijd dat de koers georganiseerd werd door een Baskische krant kwam de klim met enige regelmaat voorbij. Zomaar een voorbeeld: in de Vuelta van 1967 werkten de renners een tijdrit af van 44 kilometer tussen Laguardia en Gasteiz, met onderweg een beklimming van de Herrera. Raymond Poulidor won, voor hem een keer geen tweede plaats. Tussen 1955 en 1978 kwam de klim tien keer voor in de Vuelta, de laatste jaren is dat net iets minder geworden. In 2022 beklommen we 'm dus nog eens van de andere kant, voor een beklimming van deze kant moeten we terug naar, nouja, lang geleden. We gaan nu afdalen naar Urizaharra, een plaats waar we eerder vandaag al waren en de plaats waar in de Vuelta van 2022 dus de klim begon. De komende zeven kilometer gaat het gemiddeld aan 5% omlaag over een brede weg die zo nu en dan bochtig gaat zijn. We dalen af in het bos en we gaan vrij snel tot de conclusie komen dat deze kant van de Herrera tamelijk onregelmatig is. Na een kilometer in dalende lijn zonder bochten van belang tegen te komen gaat het namelijk een halve kilometer stevig omhoog, voor de leuk. Daarna dalen we iets van anderhalve kilometer tot het volgende korte knikje omhoog, in dit stuk komen we één scherpere bocht naar links tegen maar verder valt het enorm mee. Na het tweede knikje omhoog gaat het nog vier kilometer wat steiler omlaag, maar eigenlijk is dit een enorm eenvoudige afdaling. Ook in het laatste deel liggen er weinig gevaarlijke bochten. Tussen de bomen door is er af en toe een mooi uitzicht over de omgeving, al ziet het er aan deze kant van de berg totaal anders uit. Geen wijngaarden, we komen eerder weer uit in de graanvelden. Zonder enig probleem bereiken we na 141 kilometer, op 38 kilometer van het eind, voor de tweede keer Urizaharra. Nadat we ook nog even kort langs een paar fraaie rotsen zijn gereden gaat het aan het eind rechtdoor verder naar dit dorpje. Vlak voor we Urizaharra bereiken volgt er evenwel een terugdraaiende bocht naar rechts, in feite de enige lastige bocht van de hele afdaling. Na die bocht zijn we klaar met dalen, we gaan op zoek naar de finish. Die gaan we zoeken al rijdende over wegen die we eveneens kennen van de Vuelta van 2022. Toen reden we in tegengestelde richting over de weg die nu gevolgd wordt, het is tevens een weg die wel eens in de Itzulia is gepasseerd. Het kan een aantal renners bekend voor gaan komen, al kennen we de weg niet zo goed van deze kant. Na anderhalve kilometer op een vlakke manier over deze brede weg gereden te hebben beginnen we aan een ongecategoriseerd klimmetje dat onder te verdelen valt in twee delen. Eerst gaat het eerst gaat het drie kilometer aan 5% omhoog, de weg kent in deze drie kilometer zelfs enkele stroken aan 7% aangezien het tussendoor ook een paar keer kort omlaag gaat. Een mooie brede weg omhoog, de wegen in Araba zijn vaak onberispelijk. Na dit stiekem toch best lastige klimmetje gaat het een kleine twee kilometer zo goed als rechtdoor omlaag aan 4%, geen enkel probleem. Vervolgens gaat het verder omhoog naar de Alto de las tres cruces, ook wel de Alto de Lagrán. We sluiten af met anderhalve kilometer aan 4%, klein stukje aan 6% richting de top. Stelt allemaal niet heel veel voor, maar na de zware Herrera moeten we dit maar beschouwen als een leuke uitloper. De strijd om de dagzege zal hier in ieder geval losbarsten, dat kan nog wel geestig worden. We hoeven natuurlijk niet op de klassementsrenners te rekenen, die gaan hier gezamenlijk omhoog. Op de top van de Alto de las tres cruces vinden we, gek, drie kruizen. Voorbij deze drie kruizen dalen we af richting Lagrán, in het bos gaat het 3,5 kilometer aan ongeveer 4% omlaag. We komen onderweg enkele flauwe bochten tegen, maar het loopt toch vooral rechtdoor omlaag in een gigantisch mooie omgeving. Na 153 kilometer bereiken we Lagrán, nog 26 kilometer te rijden tot de finish.
Onderweg naar Lagrán reden we mooi door de bossen, maar hier bevinden we ons ineens weer in een boerenlandschap. Lagrán schijnt overigens het oudste dorpje van Araba te zijn, in de zin dat de gemiddelde leeftijd hier 70+ is. Ongeveer 170 inwoners in 2022, het kunnen er ondertussen rustig wat minder zijn geworden. In Lagrán rijden we rechtdoor en daarna zetten we koers richting de tussensprint van de dag, die volgt vier kilometer verderop in Villafría. In die vier kilometer komen we amper iets van belang tegen, de brede weg loopt vooral rechtdoor terwijl het terrein licht glooiend is. Tussendoor passeren we in Villaverde, hier liggen enkele bochten, maar verder gaat het volledig rechtdoor in een landschap dat wordt gedomineerd door graan. Na 157,5 kilometer doorkruisen we Villafría, in deze gemeenschap waar amper 20 huizen te vinden zijn volgt de tamelijk nutteloze tussensprint van de dag. Nog 22 kilometer tot de finish, te beginnen met een aantal vergelijkbare kilometers. Van Villafría rijden de renners naar Bernedo, een dorpje dat ze drie kilometer verderop gaan bereiken. Het gaat wat op en af over de brede en rechte weg, maar vooral af. Vlak voor we Bernedo bereiken slaan we rechtsaf een andere weg in, een weg die we een kilometer of drie volgen. In deze omgeving rijden we langs de Ermita de Nuestra Señora de Okón, een kicken kerkje verstopt tussen wat bomen. De weg blijft verder niet al te spannend, in Bernedo loopt het even een paar meter omhoog, maar verder is het lastig om hier het verschil te maken aangezien we vooral rechtdoor rijden over een mooie provinciale weg. Even verderop slaan we linksaf een andere weg in, tussen de graanvelden door rijden we nu weer het groen tegemoet. De komende drie kilometer rijden de renners in stijgende lijn richting Quintana, een dorpje aan de rand van het natuurpark Izki. En om dat natuurpark draait deze hele rit, in feite. We maken reclame voor een natuurpark waar nog nooit iemand van heeft gehoord, en dat doen we op zo'n manier dat we er zeker van zijn dat aan het eind van de dag nog steeds niemand het kent. Richting Quintana loopt de weg twee kilometer vals plat omhoog, waarna er vervolgens anderhalve kilometer aan 4% geklommen moet worden. Is niet veel, maar hey, de omgeving wordt wel supermooi. Via een paar bochten slingeren we om Quintana heen, zoals er deze hele Vuelta al rondjes worden gereden om Quintana heen. Buiten het dorp is het twee kilometer min of meer vlak, terwijl we tussen de bossen in toch ook weer wat akkerbouw aantreffen. Een beetje op en af, waarna we opnieuw een bos betreden. Hier gaat het een kilometer omhoog aan 3,5% richting Durruma Kanpezu, zoals we San Román de Campezo gewoon gaan noemen. Een bord langs de kant van de weg heet ons welkom, ongietorriak parkera. Welkom in het park, het park van Izki waar we onze laatste kilometers van de dag gaan slijten. Durruma Kanpezu bereiken we op 11 kilometer van het eind, hier gaat de finale beginnen, soort van.
We zien Duruma Kanpezu liggen, aan de voet van een imponerende berg die we al een tijdje in de verte konden zien aankomen. Zodra het dorp in beeld komt slaan we op 11 kilometer van de streep mooi linksaf, daarna is de weg een dikke kilometer enorm glooiend. Een paar keer op en af, kort achter elkaar. Een meter of 100 omhoog en dan weer 100 meter omlaag, met een paar bochten erbij. Na deze achtbaanweg gaat het vervolgens dik twee kilometer omlaag, in dit afdalinkje komen de renners twee lastige bochtencombinaties tegen. Twee keer gaat het naar links, met twee keer direct daarna een scherpe bocht naar rechts. Toch een lastig afdalinkje, al komen we voorbij deze bochten in het restant niet veel meer tegen. De renners rijden door een bos, maar als ze het bos eventjes verlaten is het een paar meter vlak. De renners rijden even rechtdoor, maar zodra ze opnieuw een bos betreden wordt het bochtig en moet er nog geklommen worden ook. De laatste klim van de dag komt eraan, het gaat 3,2 kilometer aan 4,8% omhoog naar een heuvel die over verschillende namen beschikt. Arratuzabala, Mantxibio, simpelweg Izki, kijk maar wat je leuk vindt. De renners rijden in ieder geval eerst een kilometer omhoog aan 5%, waarna ze het hoogtepunt van het natuurpark bereiken. Het Parque Natural de Izki, in het Baskische simpelweg Izki. De renners kijken na dit eerste deel van de klim rechtsaf in de diepte, oh, wat een pracht. Een riviertje heeft hier een schitterende kloof uitgesleten, het is rotsachtig en groen tegelijk. Na een bocht naar links rijden ze vervolgens langs het historische dorpje Korres af, ook een schitterende plek. Voorbij Korres gaat het na een paar meter in dalende lijn wat steiler omhoog, na een paar meter aan 5% gaat het vervolgens 800 meter aan 7% omhoog. Het laatste moment van de rit om een aanval te plaatsen, zo'n beetje. Voorbij het hoogtepunt van het natuurpark Izki en het fraaie dorpje Korres moet je gaan, meteen. Na de wat steilere strook loopt het nog een kilometer aan 3,5% verder naar de top, waarbij ik wel de nuance wil plaatsen dat het continu op en af gaat. Er zitten een paar volledig vlakke stroken tussen, een paar keer gaat het ook een aantal meter omlaag, waardoor de stroken in stijgende lijn net iets lastiger zijn dan je op papier zou verwachten. Op vier kilometer van de streep zijn we boven, nu volgt er een afdaling van drie kilometer aan 5,5% richting de finish. In de bossen in de omgeving van de top vinden we een oude nederzetting, antiguo poblado de San Ildefonso, maar het is natuurlijk vooral van belang dat we eerst een kilometer gaan dalen aan meer dan 7%. De weg omhoog was breed doch bochtig, de weg omlaag is vergelijkbaar. Direct na de top volgt er een bocht naar links, daarna komen we na een tweetal flauwere bochten nog een keer een wat stevigere bocht naar links tegen. Na die bocht valt het vervolg van de afdaling wel mee, het gaat nog eens naar rechts en daarna dalen we een tijd rechtdoor verder aan 5%. Afwisselend rijden we door de bossen en langs wat akkers, in aanloop naar de laatste kilometers rijden we eerst langs de akkers om na een bocht naar rechts weer een bos te betreden. Richting het eind van de afdaling gaat het nog maar aan 3% omlaag, waarna we zelfs nog een klein stukje moeten klimmen als we finishplaats Maeztu bereiken. Na een makkelijke bocht naar rechts betreden we de slotkilometer en hier gaat het quasi rechtdoor tot op 300 meter van het eind. Scherpe bocht naar links, en dan rechtdoor naar de finish, vals plat omhoog. Op de eerste kilometer na stelt deze afdaling niets voor, maar je hebt toch het idee dat hier enigszins onnodig de risico's opgezocht worden. Je kunt hier zeker nog proberen om de tegenstand uit het wiel te rijden, helemaal niet onmogelijk. Gekke laatste bocht, maar daarna nog wel een mooie finish rechtdoor op een weg die mooi breed is. Al is de finishlocatie dan weer enigszins troosteloos, zeker als je bedenkt dat je zojuist langs wat natuurschoon bent gereden.
De finish ligt getrokken in Arraia-Maeztu, een piepkleine gemeente in de provincie Araba met ongeveer 800 inwoners. We finishen in het kleine dorpje Maeztu, een dorpje dat zo nietig is dat er niets over te vertellen valt. Zelfs Wikipedia komt niet verder dan het feit dat Maeztu ooit aan een belangrijke doorgaande weg lag en dat er een redelijke kerk te vinden is. We zijn hier dan ook niet voor Maeztu, nee, we zijn hier voor het natuurpark van Izki. Daar draait deze rit om, dit natuurpark moet in het zonnetje gezet worden. Dat kan ik zelf doen, maar ik kan ook gewoon een of andere toeristische site met slecht Nederlands kopiëren. Deze rit stelt mij dusdanig teleur dat ik de organisatie en ook de lokale autoriteiten niet teveel wil belonen. Ja, Izki is mooi, deze rit niet. Dus, Izki Parkea: Het park is het op twee na grootste park in Baskenland. Het is in 1998 tot Natural Park uitgeroepen en heeft een diversiteit aan landschappen. Het mooie natuurpark bestaat uit een hooggelegen dal (700 m) en wordt omringd door kalkstenen bergen waarvan de Kapildui (1117m) het hoogste punt is. De Izki rivier slingert er mooi doorheen en heeft kloven en ravijnen achtergelaten. Het park is dicht bebost (de helft van het park) met veelal beukenbossen, maar ook met berken, steeneiken-en wintereiken. Er komen wilde katten, nertsen, wilde zwijnen en andere diersoorten voor. In San Román de Campezo (ten zuiden van Corres, zie hieronder) bevindt zich de kapel van San Román. De kapel is genesteld in een natuurlijke holte in de rotsmuren en is versierd met schilderijen. Binnen is een 17e eeuws beeld van San Roman te vinden. In het park zijn geen grote wegen of steden waardoor het heerlijk rustig is. Je kan er prachtig wandelen en fietsen. Door het park loopt de Vía Verde Vasco-Navarra. Een goed vertrekpunt voor je wandel/fietstochten is het bovenop een ravijn gelegen middeleeuwse dorpje Korres, het enige dorp in het park. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht op de rivier. In het plaatsje is een informatiecentrum waar je meer leert over het gebied en zijn geschiedenis. Vanaf Korres kan je Bujanda bereiken via de Barranco (kloof) de Izki. Ook een bezoek waard is de kloof tussen Maeztu en Apellaniz en de rotsen van Arluzea, de enige plek in het park waar gieren nestelen. Er is ook een golfbaan. Vooral dat laatste is natuurlijk belangrijk. Goh, slecht Nederlands, maar je kunt ongeveer wel begrijpen wat ze bedoelen. Wikipedia noemt nog een boel andere feite, zoals het gegeven dat we ons hier ergens tussen de Montes de Vitoria en de Sierra de Cantabria bevinden en dat er hier sprake is van een overgangsgebied tussen het Atlantische en het mediterrane klimaat. Ja, dat klinkt wel als Araba. Ze noemen daarna een reeks dieren en planten op, waarbij blijkbaar vooral de aanwezigheid van de Pyrenese eik opgemerkt moet worden. Nergens in Europa is er een groter bos vol Pyrenese eiken te vinden, jawel! Als het over dieren gaat noemen ze vooral veel vogels, als ik de Baskische toeristische site mag geloven is het park van Izki een van de beste plaatsen om vogels te spotten. Maar goed, het is hier vooral heel erg mooi. Niet alleen groen, ook rotsachtig. Peña del Castillo bijvoorbeeld, adembenemend.
In Vitoria-Gasteiz wordt het overdag 17 graden, het wordt een frisse dag voor de renners. Er is kans op regen, welkom in het Baskenland. Wind zou er niet moeten zijn, maar wind is er eigenlijk nooit hier. Heb je zo'n mooie hoogvlakte, waait het nooit. In Maeztu, in de buurt van het fraaie natuurpark van Izki, wordt het eveneens 17 graden, de plaatsen liggen immers dicht bij elkaar. Minder kans op regen wel, merkwaardig genoeg. Misschien blijft het zelfs droog? Niet mijn Baskenland, maar wel beter met het oog op de afdaling aan het eind en ook een afdaling onderweg. Klein beetje wind uit het noorden, oftewel, tegenwind op de laatste klim en ook tegenwind in de afdaling daarna. Niet dat er überhaupt iets ging gebeuren, maar met tegenwind al helemaal niet natuurlijk. Van start gaan de renners om 13:05, na een neutralisatie van een kwartier verlaten ze Gasteiz en mogen ze om 13:20 echt gaan beginnen. Deze rit wordt niet integraal uitgezonden, jammer is dat. Eurosport is er om 14:30 weer bij, live zullen ze dan wel gaan omstreeks 15:00. Tegen die tijd gaan we beginnen aan de eerste gecategoriseerde klim van de dag, kunnen we meteen zien hoe slecht de wegen in La Rioja zijn. Sporza sluit om 15:50 weer aan, terwijl de NOS de Vuelta nu ook schijnt uit te zenden, tussen de Paralympische Spelen door. Deze minachting van het Baskenland komt tussen 17:19 en 17:42 ten einde.
Dit wordt een rit voor de vluchters. En in mijn dromen heb ik gezien dat de Basken hier de boel gaan verdelen. De meeste dromen zijn bedrog en deze ook, maar we gaan er wel vol voor.
1. Lazkano. De local hero, tijdens zijn absurd lange trainingstochten in Gasteiz en omstreken heeft hij ongetwijfeld deze wegen ook al gezien. Hij mag dan wel geen benen hebben, maar met alle parcourskennis is hij desondanks schier onklopbaar.
2. Izagirre. Ion heeft iets betere benen, al wordt hij op de langere beklimmingen steevast gelost. Heeft hij even geluk dat die er nu niet echt zijn. Ja, op de Herrera wordt het even lastig, maar het terrein dat daarna komt moet hem wel liggen.
3. Berrade. Urko, van Kern Pharma. Was er vorige week al eens dichtbij, mag nu weer eens een nieuwe poging wagen.
4. Martin. Gotzon, van Euskaltel. Ik kom heel snel uit bij dit soort namen, er doen maar weinig Basken mee. Ik kan Landa wel noemen, maar ik denk niet dat hij vandaag in de kopgroep terecht gaat komen.
5. Bizkarra. Geen idee hoe Bizkarra met zijn 21 kilo vandaag in de vlucht terecht gaat komen, maar daar gaat het niet om. Voor de vorm noemen we hem toch maar, bij gebrek aan beter.
[ Bericht 0% gewijzigd door Rellende_Rotscholier op 05-09-2024 06:34:58 ]
De Cantabrische rit had er eentje voor de vluchters kunnen zijn, maar aangezien niemand zin had om in de aanval te gaan werd het een sprint. Slechts vier koplopers, da's toch net te weinig. Ook niet de grootste namen vooraan, Thomas Champion en Xabier Isasa zijn geen motoren die het peloton nerveus kunnen maken. Al namen ze wel veel tijd op de ontdekking van de dag, de Alto de La Estranguada. Een beestachtige klim, waar men in het peloton niets mee deed. In gesloten rangorde met dichtgeknepen remmen omhoog, het is een keuze. De voorsprong van de koplopers liep lekker op, maar in de kilometers daarna verloren ze toch flink van hun pluimen. Naast Alpecin en DSM, ploegen waarvan je het mocht verwachten, nam ook Kern Pharma het heft in handen. Tweevoudig ritwinnaar Pablo Castrillo mocht nu op kop rijden in dienst van Pau Miquel, hij deed dat weer met volle overgave. Desondanks werd het aan het eind nog redelijk spannend, het was een gruwelijk natte dag en op natte wegen is een achtervolging altijd lastig op poten te zetten. Vooraan kun je harder door de bochten dan in het peloton. Daarnaast waren er niet heel veel ploegen die zin hadden om te rijden, dus leken de vier nog een heel eind te komen. Merkwaardig genoeg was het Campenaerts die op een kilometer of 15 van het eind in de aanval ging, terwijl hij met Gregaard een ploeggenoot vooraan had zitten. Zijn aanval werd gepareerd en er ging meteen weer een halve minuut van de voorsprong van de koplopers af. Dat waren er ondertussen nog maar drie, Thomas Champion bleek ook nu weer geen kampioen te zijn. Guernalec was vooraan de grote motor, maar hij kon niet voorkomen dat de koplopers in de laatste drie kilometer toch nog werden ingerekend. We zouden gaan sprinten, of niet? Mauro Schmid probeerde het met een late uitval, hij kreeg Max Poole mee en ook Campenaerts probeerde het nog een keer. Poole reed niet mee met Schmid en dat bleek funest te zijn voor deze poging. Vooraan reed DSM niet echt en achteraan ook niet, als Poole een keertje had overgenomen had hij kunnen sprinten, maar eerlijk gezegd was de kaart Bittner ook een betere. Al lag het aan Alpecin dat we tot een sprint kwamen, zij namen de gevaarlijke laatste kilometer voor hun rekening. In de regen, in dalende lijn, leuke bocht op 300 meter van het eind ook nog. Door het onnavolgbare werk van de regie leek het even spannender dan het daadwerkelijk was, de late uitval werd tot een halt geroepen en na goed werk van Edward Planckaert kon Kaden Groves onbedreigd naar zijn derde ritzege sprinten. Hij zet daarmee zijn met een mazzeltje verkregen groene trui wel iets beter in de verf. Bittner werd op gepaste afstand tweede, voor godbetert Vito Braet en Miquel. Dapper gereden van Kern Pharma, maar verwachten dat Miquel wint was ook wel enigszins optimistisch. In de regenachtige en ook licht glooiende finale werden er heel wat renners keihard gelost, zo zagen we onder meer Riccitello spartelen op het vlakke. Heel wat andere renners lieten waarschijnlijk bewust lopen, met het oog op de volgende rit. We bereiken het beloofde land, waar geen beloofde rit op ons wacht. We trekken naar het onovertroffen Baskenland, waar we getrakteerd gaan worden op schitterende beelden. Helaas gaan we niet getrakteerd worden op een schitterende rit, dit wordt een rit voor de vluchters zonder enige actie tussen de klassementsrenners. Ik juich omdat we het Baskenland bereiken, ik huil omdat we worden opgezadeld met een rit van niets.
De Baskische etappe van deze Vuelta gaat van start in Vitoria-Gasteiz, een stad waar we de afgelopen jaren ontzettend vaak zijn geweest. Vorig jaar nog, in de Tour. Het jaar ervoor in de Vuelta. Ik heb de afgelopen jaren daardoor heel vaak al geschreven over deze stad en ik gun het mezelf om het stukje van de Tour van vorig jaar te kopiëren.
quote:Na de grandioze openingsrit in Bilbao bevinden we ons in Vitoria-Gasteiz, de Baskische hoofdstad. Na Bilbao is Vitoria-Gasteiz met 230.000 inwoners de grootste stad van Baskenland. Het is tevens de hoofdstad van de provincie Álava, die we in het Baskisch Araba noemen. Vitoria is de Spaanse naam van de stad, Gasteiz de Baskische. Het is een stad waar veel bekende renners geboren zijn, sympathiek en minder sympathiek. Met Igor en Alvaro Gonzalez de Galdeano en Victor De la Parte heb ik bijvoorbeeld niet zo gek veel. Ook voormalig brokkenpiloot Koldo Fernandez de Larrea is van Gasteiz. Tegenwoordig is hij de rechterhand van Giuseppe Acquadro in Spanje, daar zijn wij dus geen fan van. Nee, dan liever Jon Aberasturi en Oier Lazkano. Lazkano is bezig aan zijn jaar van de doorbraak, de hele wereld kent hem inmiddels wel. Daarom is het vrij zuur dat hij niet van de partij is in de Tour, hij had zomaar in zijn eigen stad van start kunnen gaan. Zeker nu Mas is uitgevallen hadden ze heel veel behoefte gehad aan Oier, maar achteraf is mooi wonen. Joseba Beloki mogen we ook toeschrijven aan Gasteiz. Die werd weliswaar geboren in Lazkao in Gipuzkoa, maar hij schijnt daarna toch terecht te zijn gekomen in de Baskische hoofdstad. Beloki eindigde drie keer op het podium van de Tour, voor zijn carrière praktisch ten einde kwam door een valpartij in de Tour van 2003. Zijn zoon, Markel, komt eraan, die gaat nog vaker op het podium eindigen. En even voor de goede orde: Landa komt niet uit Gasteiz. Als je iemand dit hoort beweren, sla diegene. Het is de tweede keer in de geschiedenis dat de Tour de France in Gasteiz is, de vorige keer was de Tour hier in 1977. Liefst 46 jaar geleden werd er een rit afgewerkt tussen Oloron-Sainte-Marie en Gasteiz. De rit van 248 kilometer werd gewonnen door een Bask, José Nazabal reed 175 kilometer in de aanval en kwam als eerste over de streep in Gasteiz. Als Bask winnen in het Baskenland is altijd bijzonder, maar het was extra bijzonder omdat hij voor de ploeg KAS reed. KAS is een frisdrankmerk, afkomstig uit... Vitoria-Gasteiz! Nazabal won dus als Bask in het Baskenland, meer specifiek in de stad van zijn hoofdsponsor. Daags nadien ging er ook nog een rit van start in Gasteiz, de renners reden toen weer terug naar Frankrijk. Sindsdien kwam de Tour nog vaker naar het Baskenland, maar niet naar Gasteiz. De Vuelta daarentegen wel, in de Vuelta van vorig jaar ging er hier nog een rit van start. En daarvoor ging er ook in 2020 nog een rit van start in de stad. De Itzulia passeert hier ook bijna ieder jaar, Gasteiz staat de laatste jaren flink in de schijnwerpers.
quote:Ik heb al vaak geschreven over Vitoria-Gasteiz en daarom gun ik mezelf de vrijheid om het een en ander te kopiëren. Je schrijft dit niet allemaal voor de kat z'n kut natuurlijk, onzin om al dat prachtige proza zomaar bij het grof vuil te zetten. In 2020 had ik net een boekje gelezen dat zich afspeelde in de stad en dat leverde dit op: Wie op een spannende manier iets wil leren over Vitoria-Gasteiz doet er goed aan de boeken van Eva Garcia Saenz de Urturi te lezen. Zij werd geboren in de stad, maar verhuisde later naar Alicante. Uit een soort van heimwee of misschien wel weemoed besloot ze een drietal boeken te schrijven over haar geboortestad, een heuse trilogie. Die trilogie begint met De stilte van de witte stad, een boek dat omschreven zou kunnen worden als een toeristische thriller, wat sowieso een beetje het favoriete thema lijkt te zijn van de meeste Baskische schrijvers. Alle hoogtepunten van de stad komen voorbij, verweven met allerlei tradities en gebruiken, terwijl ondertussen de ene na de andere moord wordt gepleegd. Een aanrader, zonder meer. De andere twee boeken staan ook in de kast, maar moeten nog gelezen worden. Vast ook de moeite waard, twijfel ik geen moment aan. Dankzij het eerste boek ken ik toch maar mooi allerlei leuke barretjes en restaurantjes in de stad en weet ik precies welke plekjes ooit vereerd moeten worden met een bezoekje. Ik ben trouwens niet de enige met dat idee, sinds het boek is verschenen schijnen er veel meer toeristen naar de stad te komen. Eva bedankt. Het boek is een aanrader, de gelijknamige film dan weer totaal niet. El silencio de la ciudad blanca is te vinden op Netflix en het is denk ik met afstand de allerslechtste verfilming die ik ooit heb gezien. Razende apenaids van begin tot eind, werkelijk een belediging voor de auteur van het boek. Dit geheel terzijde natuurlijk. Het boek draait voor een groot deel rond het belangrijkste evenement van het jaar in Gasteiz, de feesten van de Witte Maagd. Op het plein van de Witte Maagd gaat men in augustus altijd los, erg gezellig. Goed verhaal van mezelf, wel. Inmiddels heb ik het tweede boek van de trilogie ook gelezen, maar het derde nog steeds niet. Het tweede boek is eveneens de moeite waard en je leert op dezelfde manier via een hoop spanning en sensatie het nodige over het Baskenland en dan met name de regio rond Vitoria-Gasteiz. Dit uiteraard ook weer volledig terzijde. Nog wat random dingen: Deportivo Alaves is de lokale voetbalclub, afgelopen seizoen actief op het tweede niveau maar ze zijn weer gepromoveerd naar La Liga. Toch jammer, van alle Baskische clubs is Alaves bepaald niet mijn favoriet. Gasteiz is voorts een belangrijk industrieel centrum, tegelijkertijd schijnt het een van de hoogste levensstandaarden van Spanje te hebben. Dat kan te maken hebben met het feit dat het een enorm groene stad is, met talloze parkjes. Al is dat niet de enige interpratie die we aan het woord groen moeten hangen, zo won Gasteiz een paar jaar geleden de Global Green City Award. Vooral omdat ze zich hier inzetten voor duurzaamheid. Nadat ze al eens European Green Capital waren weer een mooie titel erbij, de zaken gaan goed in Gasteiz. Cultureel gezien schijnen ze hier ook hun best te doen, er zijn talloze culturele centra en volgens Wiki kun je hier gratis een fiets huren en gratis naar de musea. Klinkt goed, het Casa del Cordón schijnt wel een aanrader te zijn bijvoorbeeld. In de stad komen we maar liefst twee kathedralen tegen, aan een hadden ze niet genoeg. In het middeleeuwse centrum zijn de restanten van een oude ommuring te vinden, voor de mensen die wat moderner ingesteld zijn hebben ze hier dan weer allerlei fraaie murals, met zelfs een speciale route zodat je ze allemaal kunt zien. Ze zijn redelijk vooruitstrevend en innovatief in de stad.
Beter goed gejat van mezelf dan slecht opnieuw verzonnen. Het derde boek van de trilogie heb ik inmiddels ook gelezen, we boeken ieder jaar vooruitgang. Een aantal renners gaan zeer tevreden aan de start staan, Oier Lazkano en Ibon Ruiz komen uit Gasteiz en ze zijn allebei van de partij in deze Vuelta. Jon Aberasturi komt ook uit Gasteiz, hij begon aan de Vuelta maar hij stapte al vrij snel af. Markel Beloki is inmiddels prof bij EF, maar hij is nog niet van de partij in de Vuelta, dat is ook wel wat snel allemaal. In 24 maanden tijd hebben ze in Gasteiz de Tour, de Itzulia, de Itzulia voor vrouwen en de Vuelta zien passeren, ze houden in deze stad van de koers. Liefst 20 keer is de Vuelta vertrokken vanuit Gasteiz, voor het laatst in 2022. Toen reden we naar Laguardia, waar Primoz Roglic een sprintje heuvelop zou winnen. Ook vandaag gaan we Laguardia zien, we gaan de Rioja Alavesa opnieuw met een uitgebreid bezoek vereren. De rit in de Itzulia van dit jaar was overigens de rit na de grote valpartij waar onder meer Vingegaard, Vine, Evenepoel, Roglic en noem ze maar allemaal op betrokken waren. Marco Soler slalommend door het bos, die rit. De Tourrit van vorig jaar ging overigens naar Donostia, waar grappenmaker Lafay in de laatste kilometer wist te ontsnappen. En in de Vuelta van 2020 reden we dan weer naar Villanueva de Valdegovia, waar Woods vanuit de vlucht won. In de eerste kilometers van deze rit gaan we een stukje van die rit afwerken, alleen dan in tegengestelde richting. Deze niet al te ideale rit gaat overigens van start op de parkeerplaats van Mendizabala, een parkeerplaats in het zuiden van de stad die recent van nieuw asfalt is voorzien. De Vueltarit van 2022 en de Tourrit van 2023 gingen hier ook van start. Een nieuwe favoriete plek om je koersen in Gasteiz te laten starten, er is genoeg ruimte om te parkeren. Als we de parkeerplaats verlaten fietsen we de oude binnenstad tegemoet, de renners kunnen weer waarnemen dat Gasteiz de moeite waard is. Het is wel aan te raden om voor de stad zelf te komen, alles om de stad heen is minder boeiend. Ook dat merken we als we buiten de stad kilometer 0 bereiken, het kan buiten Gasteiz heel leeg zijn. Ik ben graag lang van van stof over mijn geliefkoosde Baskenland, maar over het begin van deze rit kunnen we kort zijn. In de eerste vier kilometer rijden de renners over de snelweg rechtdoor naar het westen, deze snelweg verlaten ze nadien om over een weg vol rotondes via Billoda naar Nanclares de la Oca. Die laatste plaats noemen we in het Baskisch Langraiz Oka en de Baskische naam houden we natuurlijk aan. Richting Langraiz rijden we vooral langs industrieterreinen en akkers, het is typisch Araba. Minst interessante deel van het Baskenland, als je het mij vraagt. Voorlopig continu brede en vlakke wegen, op wat drempels en rotondes na is het een waanzinnig eenvoudig begin van de rit. Buiten Langraiz gaat het over een brede en volledig rechte weg vier kilometer omhoog aan 2,5%. Een eerste kans voor de vluchters om zich te onderscheiden, maar er gaat nog wel meer volgen. Over een snelweg dalen we vervolgens kort af, uiteraard komen we geen bochten van belang tegen, waarna het richting Pobes een kilometer of drie volledig vlak en ook bijna volledig recht is. Voorbij Pobes rijden de renners even verder naar Mimbredo en hier gaan de renners rechtsaf slaan om vervolgens over een bijzonder smal weggetje drie kilometer te klimmen aan 6,5%. Al gaat het voor we gaan klimmen eerst een kilometer of twee op en af over deze smalle weg, een weg die sommige renners wellicht kennen aangezien deze klim ook in de Itzulia van 2021 zat. Na het eerste deel over een smalle weg slaan de renners rechtsaf en bereiken ze een bredere weg, waar de klim steeds lastiger wordt. Beetje aan 6% klimmen in de eerste twee kilometer, om vervolgens in de derde kilometer uit te pakken met een stuk aan 7,5%. Een mooie gelegenheid om de vlucht van de dag te laten ontstaan. We slaan tussendoor nog eens linksaf om daarna een nog bredere weg te bereiken, het gaat van smal naar breed naar nog breder. Boven komen we uit in een dorpje met de naam Paul, we dalen vervolgens drie kilometer af aan 5,5% richting Gesaltza Añana, een van de parels van Araba. Een paar haarspeldbochten in dit afdalinkje, maar de weg is breed en het terrein overzichtelijk. Na 27 kilometer bereiken de renners aan het eind van deze gevaarloze afdaling Gesaltza Añana, ook wel bekend als Salinas de Añana. We bevinden ons plotseling in een vallei vol zout en dat zout wordt hier op een wel heel typerende manier gewonnen. Allemaal zoutpannetjes, maar dan hebben ze er terrasjes van gemaakt. De Romeinen wonnen hier vroeger al zout, naar het schijnt. Die Romeinen hadden weinig te vertellen in het Baskenland, behalve in het zuidelijke gedeelte, in wat nu Araba is. Daar deden ze hun ding en nadat ze zijn verdwenen bleven de Basken bezig met dat zout. Het levert een spectaculair landschap op, blijkbaar is het zelfs kandidaat om uitgeroepen te worden tot werelderfgoed. Het iconische landschap inspireert de Basken op alle mogelijke manieren, zo zien we Gesaltza Añana in Baskische films en series verschijnen, maar ook muzikanten komen hier graag voorbij om een videoclip op te nemen.
De zoutfabrieken zijn één van de oudste ter wereld, met een geschiedenis van meer dan 7.000 jaar. Vroeger werd het zout "witgoud" genoemd vanwege zijn schaarste en waarde, iets dat tegenwoordig moeilijk te begrijpen is, al is het in ieder geval een gouden omgeving vol wit spul. Volgens sommigen wordt hier het beste zout van de wereld gewonnen, zijn we het sowieso mee eens. Blijkbaar was dit gebied 200 miljoen jaar geleden een zee en in die tijd is er zout afgezet, dat hier aan de oppervlakte komt. Het zout wordt verkregen door het water van de Muera-rivier te verdampen; het verdampte zout wordt via een uniek en uitgebreid netwerk van houten kanalen naar de meest afgelegen uithoeken van het trapvorminge zoutvallei verdeeld. Als je hier op het juiste moment passeert kun je wat bewoners van het dorp de boel bij elkaar zien vegen. Je kunt het hier bezoeken, al moet je dan wel een paar euro lappen. Dat geld wordt gebruikt om de boel een beetje te restaureren, want hoewel er nog steeds zout wordt gewonnen is dat minder massaal dan vroeger. Een deel van de zoutterrassen is daarom nogal verwaarloosd, maar je kunt er dus zelf een bijdrage aan leveren om dit terug te brengen naar de originele staat. Enfin, laten we maar eens verder gaan fietsen. Voorbij Gesaltza Añana stelt de rit eigenlijk vrij lang geen reet voor. We rijden vijf kilometer verder door de zoutvallei over een brede weg die steeds een beetje vals plat omlaag zal lopen. In het dorp komen we een paar bochten tegen, daarna is het gewoon recht. In de Vuelta van 2020 reden we in omgekeerde richting over deze weg, terwijl we dus ook in de Itzulia hier wel eens zijn geweest. Het bijzondere zoutlandschap in Gesaltza Añana is de moeite waard, alles in de omgeving is helaas net wat minder interessant. Aan het eind van deze weg slaan de renners linksaf, na die bocht rijden ze 13 kilometer verder over een licht glooiende weg door een omgeving waar we afwisselend veel groen en veel landbouw aantreffen. Na een tijd komen we bij de grens van het Baskenland uit, we treffen de Ebro aan en aan de overkant van die rivier ligt Castilië en León. We blijven in het Baskenland, waar we onder meer grensdorpjes als Larrazubi en Fontecha passeren. Ik hou van het Baskenland, maar deze uithoek hoef je echt niet te vereren met een bezoekje. Vanuit Gasteiz naar Añana en dan met gierende banden weer terug. Nou, vooruit, een rondje over de Puerto Orduña kan ook, de Salto del Nervión moet je ook zien, maar dan heb je gelijk alle hoogtepunten gehad. Na een paar bochten in Fontecha rijden de renners een aantal kilometer volledig rechtdoor richting Miranda de Ebro, een stad in Castilië en León. Vlak voor we Miranda de Ebro zouden bereiken slaan we in Zubillaga linksaf om nog even wat langer in het Baskenland te vertoeven. Van Zubillaga rijden de renners rechtdoor naar Comunión, dat we in het Baskisch Komunioi plegen te noemen. Hier wordt de weg weer eens wat bochtiger en vooral ook een stuk smaller, een gezellige passage in deze community. Buiten Komunioi wordt de weg weer breed en dan rijden we een aantal kilometer verder over een licht glooiende weg richting Ribabellosa. D'r valt weinig van te maken, we rijden vooral rechtdoor over een weg die een paar meter vals plat kent, dwars door een graanschuur. In Ribabellosa hebben we 50 kilometer afgewerkt, in de kilometers na dit dorpje wordt de route iets technischer. Begint al in het dorpje zelf, waar het wat smaller wordt, maar buiten Ribabellosa hollen we eigenlijk van rotonde naar rotonde. Er valt hier geen donder te beleven, maar ze hebben een wegennetwerk neergelegd om u tegen te zeggen. Van Ribabellosa gaat het naar Ribaguda en richting dit plaatsje komen we een boel rotondes en bochten tegen, terwijl we tussendoor vooral langs de akkers fietsen. Het is dat het in het Baskenland nooit waait, anders hadden we op die manier nog lol kunnen beleven hier. Na 54 kilometer komen de renners uit in Ribaguda, hier slaan ze linksaf en dan rijden ze langs een ander typisch Alavees dingetje, dolmen. Of, zoals wij zouden zeggen, hunebedden. Kicken exemplaar hoor, direct naast de weg.
Over een wat smaller plattelandsweggetje rijden de renners buiten Ribaguda verder, om vervolgens rechtsaf een bredere weg in te slaan. Ze rijden over de snelweg en over de rivier Zadorra, om vervolgens rechtsaf te slaan en een tijd de snelweg te volgen. De route is een beetje chaotisch op het moment, na twee kilometer over deze weg gereden te hebben rijden we via twee rotondes de snelweg op, om twee kilometer later die snelweg via twee rotondes ook weer te verlaten. Terwijl je ook rechtdoor langs de snelweg kon blijven rijden, maar bon, maakt verder niet uit. Het is hier volledig vlak en de vlucht zal inmiddels wel vertrokken zijn, dus gemoedelijk rijden we verder richting Zambrana, een plaats die na 61 kilometer bereikt wordt. Even voorbij dit dorpje volgt er een bocht naar links en daarna rijden we weer wat klimwerk tegemoet. We volgen de Gazteluen Naturbidea, de natuurweg vol kastelen. Adequate samenvatting, we rijden de natuur in over een weg die wordt geflankeerd door de nodige kastelen. Een brede maar qua asfalt vrij matige weg, overigens. De weg loopt vrijwel meteen vals plat omhoog, via Santa Cruz del Fierro rijden we via Ocio naar Berganzo. De weg wordt gaandeweg beter, terwijl de natuur steeds mooier wordt. Minder graan, meer bergen en vooral veel meer groen. Onderweg komen we in Ocio een kicken kasteel tegen boven op een hoge rots, waarna we enkele kilometers later uitkomen in Berganzo. We rijden een aantal kilometer over een weg die in de Itzulia van vorig jaar in tegengestelde richting werd afgewerkt, het kasteel in Ocio kan enkele renners daarom bekend voorkomen. Als we eenmaal Berganzo gepasseerd zijn gaat officieel de eerste klim van de dag beginnen, de Alto de Rivas de Tereso. Voorbij Berganzo gaat het 11 kilometer omhoog aan 3,4% gemiddeld naar de top van een klim van tweede categorie. Dat is weer eens het halve verhaal, want het is een klim in twee delen. Voorbij Berganzo loopt de weg door een donker bos vier kilometer aan 4% omhoog, daarna gaat het kort even naar beneden met een paar bochtjes erbij, voor we dik twee kilometer vals plat omhoog rijden over een wat rechtere weg richting Peñacerrada-Urizaharra. In dit dorpje gaan we vandaag twee keer passeren, bij de eerste passage slaan we al snel rechtsaf en daarna begint het échte deel van de klim. We rijden naar de grens tussen het Baskenland en La Rioja en om die grens te bereiken moet er vier kilometer aan 5,6% geklommen worden. Niet de lastigste klim die we ooit hebben gezien, zoals deze hele rit niet direct de lastigste rit is die we ooit hebben gezien. Om het even plat te slaan gaat het twee kilometer omhoog aan 6%, volgt er een makkelijkere kilometer aan 4% en gaat het daarna in de laatste kilometer omhoog aan 6,5%. De weg begint recht, maar na een tijd duiken we een bos in en daar slingert dit paadje mooi omhoog. Qua natuurschoon hebben we voorlopig niets te klagen, er is alleen een ernstig gebrek aan Baskische percentages. Na 81,5 kilometer bereiken we de top van de Alto de Rivas de Tereso, we verlaten tijdelijk het Baskenland en rijden La Rioja binnen. In La Rioja is er op de top een mooi uitzicht, maar wat het meest opvalt is dat de weg ineens twee keer zo slecht is. De ene autonome regio is de andere niet, kunnen we stellen. Al dateren de beelden van 2009, ik hoop dat men in de 15 tussenliggende jaren een nieuwe laag asfalt heeft neergelegd. In 2009 was het een heel lappendeken van gevulde en ongevulde gaten.
Op de top van de klim bevinden we ons op een kleine 100 kilometer van het eind, het volgende gerecht op het menu van vandaag is een afdaling terug naar het Baskenland. We gaan afdalen richting Labastida, een plaats die we negen kilometer verderop gaan bereiken. In eerste instantie dalen de renners vijf kilometer af richting het dorpje Rivas del Tereso. Dit deel van de afdaling zou ik lastig willen noemen, vooral het eerste stuk direct na de top. De renners komen veel bochten tegen, heel kort achter elkaar. Er wordt gedaald door een bos, waar het zicht dus niet optimaal is. De weg was bovendien in het verleden enorm slecht, we mogen echt hopen dat ze dat hebben gerepareerd. Na een lastige aanvangsfase gaat het een paar kilometer wat meer rechtdoor, terwijl de renners een schitterend uitzicht aangeboden krijgen over de vallei. Vlak voor ze Rivas del Tereso bereiken komen ze dan weer twee pittige haarspeldbochten tegen, waarna ze in het dorp rechtsaf slaan om over een bredere weg die voorzien is van veel beter asfalt nog eens vier kilometer af te dalen richting Labastida. De afdaling is in het begin écht heel link, maar als we Rivas del Tereso bereiken is al het gevaar wel geweken. Richting het Baskenland loopt het verder vals plat omlaag, we komen twee semi-boeiende bochten tegen en daarna zien we een gedroomd bord langs de kant van de weg verschijnen. Euskadi, we zijn er weer. In Euskadi zien we ook de eerste wijngaarden van de dag verschijnen, we gaan vandaag een toeristische tocht door de Rioja Alavesa afwerken en die tocht begint hier. Bij het passeren van de grens zien we aan de rechterkant van de weg de wijngaarden van Remelluri liggen, dit wijnhuis levert perfecte wijnen af. Laatst de Rioja Reserva uit het jaar 2015 tot me genomen, het was genieten. Niet dat ik verder verstand van wijn heb, ik geniet alleen al van het feit dat ik iets Baskisch tot me neem. In dit geval werd ik wel gesteund door mijn gezelschap, dat ook onder de indruk was. Enfin, zonder veel bezwaar komen we na 91 kilometer uit in Labastida, waar de renners een stevige bocht naar links maken. In Labastida kwam in de Itzulia van vorig jaar de eerste rit aan, de dief Ethan Hayter won toen in de sprint nadat hij perfect werd gelanceerd door Omar Fraile. In die rit reden we een rondje door de Rioja Alavesa, een deel van het parcours van toen werken we ook nu weer af. Na de bocht naar links laten we het wijnstadje Labastida meteen weer achter ons, om vervolgens ook meteen weer het Baskenland te verlaten en voor de tweede keer vandaag La Rioja te betreden. Geografisch gezien een interessante locatie, want Labastide ligt in een miniscule uithoek van Araba, ingeklemd tussen La Rioja. Het uitstippelen van de grens is hier toch op een vrij bijzondere manier gebeurd, maar dit geheel terzijde. Morgen gaan we bijna de hele dag door La Rioja rijden, nu rijden we alvast twee keer kort een paar kilometer door die regio. Aan het decor zal overigens niets veranderen in La Rioja, niet geheel verrassend komen we daar ook eindeloos veel wijngaarden tegen. Vrij snel rijden we langs San Vicente de la Sonsierra af, waar het stikt van de bodegas. Een Bodega Contador, bijvoorbeeld. Of de Bodega Lopez de Haro, die is volgens mij nog wel bekend. Een wijnkenner ben ik niet, zeker als het gaat om de normale Rioja. Van de Rioja Alavesa heb ik al iets meer verstand. Over een kronkelende en matig glooiende weg fietsen de renners lange tijd door een fascinerende omgeving. Wijnranken, zo ver als onze ogen het toestaan ze waar te nemen. De rit wordt er niet spannender door, maar we hebben in ieder geval een opvallend decor. Tussen de wijnranken door zou je hier overigens ook een Strade Bianche kunnen organiseren, zomaar een tip voor de mensen hier. Als het toch een hype is, waarom doen we dan niet gewoon mee?
Tussen de wijnranken door en langs de Ebro af fietsen we na een tijd weer Euskadi binnen. Hoewel het glooiend blijft zal dit deel van het parcours voor weinig verschil kunnen zorgen, het is wachten op de Puerto Herrera. Een kilometer of negen rijden we door La Rioja, vooral over brede wegen. Glooiend dus ook, richting de grens met het Baskenland loopt de weg een kilometer of zes vals plat omhoog, met tussen dat vals plat door af en toe een paar strookjes die de moeite zijn. Eenmaal terug in de provincie Araba in het Baskenland komen we uit in Samaniego, waar je ook weer struikelt over de wijnhuizen. Hebben we naar het schijnt allemaal te danken aan de Romeinen, die hier voor het eerst een paar wijnstokken neergepleurd zouden hebben, al beweren andere bronnen dan weer dat men hier al wijn verbouwde voor er een Romein te zien was. Dit is hoe dan ook wel een deel van het Baskenland waar vooral de Romeinen de zaken hebben bepaald. Aan deze kant van de bergen durfden ze wel te komen, verder het binnenland in, nee, daar begonnen ze niet aan. En dat soort verschillen zien we heden ten dage nog terug, daar waar de Romeinen niet zijn geweest spreekt men vaker Baskisch, daar waar de Romeinen wel zijn geweest spreekt men meer Spaans. Dit even geheel terzijde, van Samaniego fietsen we via Eskuernaga naar Elciego over een brede weg. Een weg die licht bochtig is en licht glooiend, maar nee, dit stelt allemaal weinig voor. Het zijn vooral de wijngaarden van de Rioja Alavesa die de show blijven stelen. Na 110 kilometer, op een kleine 70 kilometer van het eind, bereikt het peloton Elciego, of Eltziego. Dit is een van de belangrijkste plaatsen van de Rioja Alavesa, een plek met de nodige bodegas. De bekendste daarvan is zonder enige twijfel die van Marques de Riscal. Dat hier een gebouw van Frank Gehry te bewonderen valt zal ik ongetwijfeld al veel te vaak hebben benoemd, maar ik gooi 'm toch even opnieuw in de strijd. Een flesje Marques de Riscal? Te koop bij je lokale Gall&Gall. Laatst kwam ik in de supermarkt een fles Viña Collada tegen, bleek ook van Marqués de Riscal te zijn. Een overnachting in het futuristische gebouw van Gehry dat dienst doet als hotel? Dat schijnt dan toch meteen om een paar honderd euro per nacht te gaan. Krijg je er wel een rondleiding over het wijndomein en een proeverij bij, toch niet niks. Exclusief en mainstream tegelijk, zo doen we dat in het Baskenland. Een kleine sidenote over de Rioja Alavesa: wijnen die de naam Rioja dragen komen voor zo'n beetje 80% uit de streek La Rioja. Een streek rond de Ebro en de Rio Oja, vandaar Rioja. Maar, die wijnstreek loopt dus ook door naar het Baskenland en daar komt de resterende 20% van de Rioja vandaan. Noemen we als het even kan Rioja Alavesa, om aan te stippen dat dit de superieure wijn is. Ze gebruiken hier vooral tempranillo, en een beetje garnacha. In de supermarkt of bij de slijter wordt het verschil overigens niet altijd duidelijk aangegeven, altijd eerst even de naam van de bodega googlen voor je met wat pech een flesje uit de Rioja Alavesa misloopt.
Voorbij Elciego en dat gekke gebouw van de ontwerper van het Guggenheim fietst men verder richting Lapuebla de Labarca, een route die meer oneffenheden kent. Er volgt zowaar een klimmetje, tussen nog veel meer wijngaarden door gaat het anderhalve kilometer aan bijna 7% omhoog, een kans voor bepaalde ploegen om de koers wat harder te maken. Mocht dat niet gebeuren dan is het vooral een kans voor de renners om wat meer te genieten van te omgeving. Die wijngaarden zien er allemaal nog een stuk mooier uit als je ze van een hoogte kunt bekijken. Vrij open terrein hier overigens wel, maar waaien gaat het niet doen. Na het klimmetje volgt er een afdaling, maar dat stelt weinig voor. Brede weg, geen gekke bochten. Beneden in Lapuebla de Labarca kussen we de Ebro, slaan we linksaf en gaan we op weg naar Laguardia. De weg richting Laguardia loopt continu omhoog, vrij lang vals plat, maar eenmaal in Laguardia zelf wordt het wat steiler. Dat kunnen we weten, want in 2022 kwam er in deze plaats een rit aan in de Vuelta. Die werd gewonnen door Roglic in een sprintje bergop, toen dachten we nog dat hij die Vuelta wel even makkelijk ging winnen. Viel tegen, letterlijk en figuurlijk. Nu denken we ook dat hij de ronde naar zijn hand gaat zetten, maar misschien valt dat opnieuw lelijk tegen. Het laatste stuk van die etappe is gelijk aan het sprintje bergop dat ook nu volgt, richting wat in 2022 de finish was gaat het een kilometertje omhoog aan 6%. Op dit punt hebben we 122 kilometer afgewerkt en is het nog 57 kilometer fietsen tot de finish. Laguardia is, zoals ik in het verleden wel eens heb beschreven, de thuisbasis van de familie San Millán. We zwaaien naar de bald fraud Iñigo San Millán, die tegenwoordig dankzij de mythische Mou door het leven gaat als de grootste prutser ooit.
In Laguardia zijn uiteraard ook weer een heleboel bodegas te vinden, het bekendste exemplaar is die van Ysios, waar ze een bouwwerk hebben laten opleveren door Calatrava. Schijnt niet z'n beste werk te zijn, de boel bleek vrij snel na oplevering als een malle te lekken, konden ze mooi alles gaan repareren. Maar goed, het gebouw ziet er wel leuk uit. Verder is het gewoon een mooi ommuurd dorpje op een heuvel met in de omgeving veel wijn, heel veel wijn. In de omgeving vinden we ook nog La Hoya, een belangrijke archeologische vindplaats. La Hoya was bewoond in de brons- en ijzertijd en aan de opgravingen valt blijkbaar af te leiden dat er in iedere periode steeds meer beschaving te vinden was. In de late ijzertijd woonden de keltiberiërs hier en vooral van hun bouwwerken kunnen we nog wat restanten vinden. Een paar stenen enzo, je kent het wel. Niet te veel, want de boel is blijkbaar in de derde eeuw voor onze telling gewelddadig verwoest. De lijken liggen er blijkbaar voor het oprapen. Enkele eeuwen later besloot men dan maar in Laguardia een nieuw dorp te bouwen, boven op de heuvel. Aangezien Laguardia op een heuvel ligt dalen we nu af, maar veel stelt dat niet voor. Al is het qua positionering eventueel wel een belangrijk moment, want we gaan zometeen beginnen aan de zwaarste klim van de dag. Over een brede en rechte weg fietsen we in eerste instantie terug richting Samaniego, maar na een kilometer of zes over deze weg gereden te hebben volgt er ineens een bocht naar rechts. Onderweg komen we wijngaarden tegen, nog meer wijngaarden, een aantal wijnranken, een paar wijndomeinen, wat bodegas, nog meer wijnranken en dan voorts nog wat wijngaarden. Paar dolmen on the side, want dit is wel de regio waar flink wat prehistorische vondsten zijn gedaan. En dan weer wijngaarden. Bergen aan de rechterkant van de weg, en een van die bergen gaan we verdorie nog verkennen ook. Na een enorm toeristische tocht dwars door de Arabako Errioxa, zoals de Basken de Rioja Alavesa noemen, gaan we deze schitterende wijnregio op een lastige manier verlaten. De komende 5,6 kilometer gaat het aan 8,5% omhoog naar de top van Puerto Herrera, eindelijk Baskische percentages! Deze beklimming van de eerste categorie begint tamelijk eenvoudig, de brede weg loopt rechtdoor aan 6% omhoog tussen de laatste wijngaarden door. Zodra het bochtiger wordt verdwijnen de wijngaarden langs de kant van de weg, we komen wat meer tussen de bomen terecht. Des te hoger we komen des te mooier het uitzicht wordt, dat dan weer wel. De Puerto Herrera is één grote postkaart, continu zicht op de Rioja Alavesa. Alle wijngaarden zijn beneden in de vallei van de Ebro te bewonderen, deze klim dient als de ideale promotie voor de regio. In de Vuelta van 2022 reden we omlaag over deze weg, nadat we de andere en veel makkelijkere kant hadden beklommen, nu gaan we eindelijk de Puerto Herrera eens in al zijn glorie zien. We rijden de rotsen tegemoet als het in de tweede kilometer aan 12% omhoog zal gaan, met een piek tot 14%. Het Baskenland, dan toch. In de derde kilometer van de klim vinden we dan weer een vlakkere strook terug, waardoor het gemiddelde op 7% blijft steken. In de volgende kilometer wordt het weer heel steil, gemiddeld komen we uit op 9,5% terwijl de brede en bochtige weg opnieuw pieken tot 14% vertoont. We passeren het Balcón de La Rioja, een schitterend uitzichtpunt. Daarna rijden we ook heel stiekem even een paar meter door La Rioja, maar daar hebben we het niet over. Na een kilometer aan 8% met stroken tot 10% in een bos komen we na nog een halve kilometer aan 8% uit op de top van de Herrera, een beklimming van de eerste categorie. Op de top vinden we na 134,3 kilometer tevens de bonussprint van de dag, al denk ik niet dat we een klassementsrenner om de secondjes gaan zien sprinten.
De Puerto Herrera is een klassieker in de Vuelta, zeker in de tijd dat de koers georganiseerd werd door een Baskische krant kwam de klim met enige regelmaat voorbij. Zomaar een voorbeeld: in de Vuelta van 1967 werkten de renners een tijdrit af van 44 kilometer tussen Laguardia en Gasteiz, met onderweg een beklimming van de Herrera. Raymond Poulidor won, voor hem een keer geen tweede plaats. Tussen 1955 en 1978 kwam de klim tien keer voor in de Vuelta, de laatste jaren is dat net iets minder geworden. In 2022 beklommen we 'm dus nog eens van de andere kant, voor een beklimming van deze kant moeten we terug naar, nouja, lang geleden. We gaan nu afdalen naar Urizaharra, een plaats waar we eerder vandaag al waren en de plaats waar in de Vuelta van 2022 dus de klim begon. De komende zeven kilometer gaat het gemiddeld aan 5% omlaag over een brede weg die zo nu en dan bochtig gaat zijn. We dalen af in het bos en we gaan vrij snel tot de conclusie komen dat deze kant van de Herrera tamelijk onregelmatig is. Na een kilometer in dalende lijn zonder bochten van belang tegen te komen gaat het namelijk een halve kilometer stevig omhoog, voor de leuk. Daarna dalen we iets van anderhalve kilometer tot het volgende korte knikje omhoog, in dit stuk komen we één scherpere bocht naar links tegen maar verder valt het enorm mee. Na het tweede knikje omhoog gaat het nog vier kilometer wat steiler omlaag, maar eigenlijk is dit een enorm eenvoudige afdaling. Ook in het laatste deel liggen er weinig gevaarlijke bochten. Tussen de bomen door is er af en toe een mooi uitzicht over de omgeving, al ziet het er aan deze kant van de berg totaal anders uit. Geen wijngaarden, we komen eerder weer uit in de graanvelden. Zonder enig probleem bereiken we na 141 kilometer, op 38 kilometer van het eind, voor de tweede keer Urizaharra. Nadat we ook nog even kort langs een paar fraaie rotsen zijn gereden gaat het aan het eind rechtdoor verder naar dit dorpje. Vlak voor we Urizaharra bereiken volgt er evenwel een terugdraaiende bocht naar rechts, in feite de enige lastige bocht van de hele afdaling. Na die bocht zijn we klaar met dalen, we gaan op zoek naar de finish. Die gaan we zoeken al rijdende over wegen die we eveneens kennen van de Vuelta van 2022. Toen reden we in tegengestelde richting over de weg die nu gevolgd wordt, het is tevens een weg die wel eens in de Itzulia is gepasseerd. Het kan een aantal renners bekend voor gaan komen, al kennen we de weg niet zo goed van deze kant. Na anderhalve kilometer op een vlakke manier over deze brede weg gereden te hebben beginnen we aan een ongecategoriseerd klimmetje dat onder te verdelen valt in twee delen. Eerst gaat het eerst gaat het drie kilometer aan 5% omhoog, de weg kent in deze drie kilometer zelfs enkele stroken aan 7% aangezien het tussendoor ook een paar keer kort omlaag gaat. Een mooie brede weg omhoog, de wegen in Araba zijn vaak onberispelijk. Na dit stiekem toch best lastige klimmetje gaat het een kleine twee kilometer zo goed als rechtdoor omlaag aan 4%, geen enkel probleem. Vervolgens gaat het verder omhoog naar de Alto de las tres cruces, ook wel de Alto de Lagrán. We sluiten af met anderhalve kilometer aan 4%, klein stukje aan 6% richting de top. Stelt allemaal niet heel veel voor, maar na de zware Herrera moeten we dit maar beschouwen als een leuke uitloper. De strijd om de dagzege zal hier in ieder geval losbarsten, dat kan nog wel geestig worden. We hoeven natuurlijk niet op de klassementsrenners te rekenen, die gaan hier gezamenlijk omhoog. Op de top van de Alto de las tres cruces vinden we, gek, drie kruizen. Voorbij deze drie kruizen dalen we af richting Lagrán, in het bos gaat het 3,5 kilometer aan ongeveer 4% omlaag. We komen onderweg enkele flauwe bochten tegen, maar het loopt toch vooral rechtdoor omlaag in een gigantisch mooie omgeving. Na 153 kilometer bereiken we Lagrán, nog 26 kilometer te rijden tot de finish.
Onderweg naar Lagrán reden we mooi door de bossen, maar hier bevinden we ons ineens weer in een boerenlandschap. Lagrán schijnt overigens het oudste dorpje van Araba te zijn, in de zin dat de gemiddelde leeftijd hier 70+ is. Ongeveer 170 inwoners in 2022, het kunnen er ondertussen rustig wat minder zijn geworden. In Lagrán rijden we rechtdoor en daarna zetten we koers richting de tussensprint van de dag, die volgt vier kilometer verderop in Villafría. In die vier kilometer komen we amper iets van belang tegen, de brede weg loopt vooral rechtdoor terwijl het terrein licht glooiend is. Tussendoor passeren we in Villaverde, hier liggen enkele bochten, maar verder gaat het volledig rechtdoor in een landschap dat wordt gedomineerd door graan. Na 157,5 kilometer doorkruisen we Villafría, in deze gemeenschap waar amper 20 huizen te vinden zijn volgt de tamelijk nutteloze tussensprint van de dag. Nog 22 kilometer tot de finish, te beginnen met een aantal vergelijkbare kilometers. Van Villafría rijden de renners naar Bernedo, een dorpje dat ze drie kilometer verderop gaan bereiken. Het gaat wat op en af over de brede en rechte weg, maar vooral af. Vlak voor we Bernedo bereiken slaan we rechtsaf een andere weg in, een weg die we een kilometer of drie volgen. In deze omgeving rijden we langs de Ermita de Nuestra Señora de Okón, een kicken kerkje verstopt tussen wat bomen. De weg blijft verder niet al te spannend, in Bernedo loopt het even een paar meter omhoog, maar verder is het lastig om hier het verschil te maken aangezien we vooral rechtdoor rijden over een mooie provinciale weg. Even verderop slaan we linksaf een andere weg in, tussen de graanvelden door rijden we nu weer het groen tegemoet. De komende drie kilometer rijden de renners in stijgende lijn richting Quintana, een dorpje aan de rand van het natuurpark Izki. En om dat natuurpark draait deze hele rit, in feite. We maken reclame voor een natuurpark waar nog nooit iemand van heeft gehoord, en dat doen we op zo'n manier dat we er zeker van zijn dat aan het eind van de dag nog steeds niemand het kent. Richting Quintana loopt de weg twee kilometer vals plat omhoog, waarna er vervolgens anderhalve kilometer aan 4% geklommen moet worden. Is niet veel, maar hey, de omgeving wordt wel supermooi. Via een paar bochten slingeren we om Quintana heen, zoals er deze hele Vuelta al rondjes worden gereden om Quintana heen. Buiten het dorp is het twee kilometer min of meer vlak, terwijl we tussen de bossen in toch ook weer wat akkerbouw aantreffen. Een beetje op en af, waarna we opnieuw een bos betreden. Hier gaat het een kilometer omhoog aan 3,5% richting Durruma Kanpezu, zoals we San Román de Campezo gewoon gaan noemen. Een bord langs de kant van de weg heet ons welkom, ongietorriak parkera. Welkom in het park, het park van Izki waar we onze laatste kilometers van de dag gaan slijten. Durruma Kanpezu bereiken we op 11 kilometer van het eind, hier gaat de finale beginnen, soort van.
We zien Duruma Kanpezu liggen, aan de voet van een imponerende berg die we al een tijdje in de verte konden zien aankomen. Zodra het dorp in beeld komt slaan we op 11 kilometer van de streep mooi linksaf, daarna is de weg een dikke kilometer enorm glooiend. Een paar keer op en af, kort achter elkaar. Een meter of 100 omhoog en dan weer 100 meter omlaag, met een paar bochten erbij. Na deze achtbaanweg gaat het vervolgens dik twee kilometer omlaag, in dit afdalinkje komen de renners twee lastige bochtencombinaties tegen. Twee keer gaat het naar links, met twee keer direct daarna een scherpe bocht naar rechts. Toch een lastig afdalinkje, al komen we voorbij deze bochten in het restant niet veel meer tegen. De renners rijden door een bos, maar als ze het bos eventjes verlaten is het een paar meter vlak. De renners rijden even rechtdoor, maar zodra ze opnieuw een bos betreden wordt het bochtig en moet er nog geklommen worden ook. De laatste klim van de dag komt eraan, het gaat 3,2 kilometer aan 4,8% omhoog naar een heuvel die over verschillende namen beschikt. Arratuzabala, Mantxibio, simpelweg Izki, kijk maar wat je leuk vindt. De renners rijden in ieder geval eerst een kilometer omhoog aan 5%, waarna ze het hoogtepunt van het natuurpark bereiken. Het Parque Natural de Izki, in het Baskische simpelweg Izki. De renners kijken na dit eerste deel van de klim rechtsaf in de diepte, oh, wat een pracht. Een riviertje heeft hier een schitterende kloof uitgesleten, het is rotsachtig en groen tegelijk. Na een bocht naar links rijden ze vervolgens langs het historische dorpje Korres af, ook een schitterende plek. Voorbij Korres gaat het na een paar meter in dalende lijn wat steiler omhoog, na een paar meter aan 5% gaat het vervolgens 800 meter aan 7% omhoog. Het laatste moment van de rit om een aanval te plaatsen, zo'n beetje. Voorbij het hoogtepunt van het natuurpark Izki en het fraaie dorpje Korres moet je gaan, meteen. Na de wat steilere strook loopt het nog een kilometer aan 3,5% verder naar de top, waarbij ik wel de nuance wil plaatsen dat het continu op en af gaat. Er zitten een paar volledig vlakke stroken tussen, een paar keer gaat het ook een aantal meter omlaag, waardoor de stroken in stijgende lijn net iets lastiger zijn dan je op papier zou verwachten. Op vier kilometer van de streep zijn we boven, nu volgt er een afdaling van drie kilometer aan 5,5% richting de finish. In de bossen in de omgeving van de top vinden we een oude nederzetting, antiguo poblado de San Ildefonso, maar het is natuurlijk vooral van belang dat we eerst een kilometer gaan dalen aan meer dan 7%. De weg omhoog was breed doch bochtig, de weg omlaag is vergelijkbaar. Direct na de top volgt er een bocht naar links, daarna komen we na een tweetal flauwere bochten nog een keer een wat stevigere bocht naar links tegen. Na die bocht valt het vervolg van de afdaling wel mee, het gaat nog eens naar rechts en daarna dalen we een tijd rechtdoor verder aan 5%. Afwisselend rijden we door de bossen en langs wat akkers, in aanloop naar de laatste kilometers rijden we eerst langs de akkers om na een bocht naar rechts weer een bos te betreden. Richting het eind van de afdaling gaat het nog maar aan 3% omlaag, waarna we zelfs nog een klein stukje moeten klimmen als we finishplaats Maeztu bereiken. Na een makkelijke bocht naar rechts betreden we de slotkilometer en hier gaat het quasi rechtdoor tot op 300 meter van het eind. Scherpe bocht naar links, en dan rechtdoor naar de finish, vals plat omhoog. Op de eerste kilometer na stelt deze afdaling niets voor, maar je hebt toch het idee dat hier enigszins onnodig de risico's opgezocht worden. Je kunt hier zeker nog proberen om de tegenstand uit het wiel te rijden, helemaal niet onmogelijk. Gekke laatste bocht, maar daarna nog wel een mooie finish rechtdoor op een weg die mooi breed is. Al is de finishlocatie dan weer enigszins troosteloos, zeker als je bedenkt dat je zojuist langs wat natuurschoon bent gereden.
De finish ligt getrokken in Arraia-Maeztu, een piepkleine gemeente in de provincie Araba met ongeveer 800 inwoners. We finishen in het kleine dorpje Maeztu, een dorpje dat zo nietig is dat er niets over te vertellen valt. Zelfs Wikipedia komt niet verder dan het feit dat Maeztu ooit aan een belangrijke doorgaande weg lag en dat er een redelijke kerk te vinden is. We zijn hier dan ook niet voor Maeztu, nee, we zijn hier voor het natuurpark van Izki. Daar draait deze rit om, dit natuurpark moet in het zonnetje gezet worden. Dat kan ik zelf doen, maar ik kan ook gewoon een of andere toeristische site met slecht Nederlands kopiëren. Deze rit stelt mij dusdanig teleur dat ik de organisatie en ook de lokale autoriteiten niet teveel wil belonen. Ja, Izki is mooi, deze rit niet. Dus, Izki Parkea: Het park is het op twee na grootste park in Baskenland. Het is in 1998 tot Natural Park uitgeroepen en heeft een diversiteit aan landschappen. Het mooie natuurpark bestaat uit een hooggelegen dal (700 m) en wordt omringd door kalkstenen bergen waarvan de Kapildui (1117m) het hoogste punt is. De Izki rivier slingert er mooi doorheen en heeft kloven en ravijnen achtergelaten. Het park is dicht bebost (de helft van het park) met veelal beukenbossen, maar ook met berken, steeneiken-en wintereiken. Er komen wilde katten, nertsen, wilde zwijnen en andere diersoorten voor. In San Román de Campezo (ten zuiden van Corres, zie hieronder) bevindt zich de kapel van San Román. De kapel is genesteld in een natuurlijke holte in de rotsmuren en is versierd met schilderijen. Binnen is een 17e eeuws beeld van San Roman te vinden. In het park zijn geen grote wegen of steden waardoor het heerlijk rustig is. Je kan er prachtig wandelen en fietsen. Door het park loopt de Vía Verde Vasco-Navarra. Een goed vertrekpunt voor je wandel/fietstochten is het bovenop een ravijn gelegen middeleeuwse dorpje Korres, het enige dorp in het park. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht op de rivier. In het plaatsje is een informatiecentrum waar je meer leert over het gebied en zijn geschiedenis. Vanaf Korres kan je Bujanda bereiken via de Barranco (kloof) de Izki. Ook een bezoek waard is de kloof tussen Maeztu en Apellaniz en de rotsen van Arluzea, de enige plek in het park waar gieren nestelen. Er is ook een golfbaan. Vooral dat laatste is natuurlijk belangrijk. Goh, slecht Nederlands, maar je kunt ongeveer wel begrijpen wat ze bedoelen. Wikipedia noemt nog een boel andere feite, zoals het gegeven dat we ons hier ergens tussen de Montes de Vitoria en de Sierra de Cantabria bevinden en dat er hier sprake is van een overgangsgebied tussen het Atlantische en het mediterrane klimaat. Ja, dat klinkt wel als Araba. Ze noemen daarna een reeks dieren en planten op, waarbij blijkbaar vooral de aanwezigheid van de Pyrenese eik opgemerkt moet worden. Nergens in Europa is er een groter bos vol Pyrenese eiken te vinden, jawel! Als het over dieren gaat noemen ze vooral veel vogels, als ik de Baskische toeristische site mag geloven is het park van Izki een van de beste plaatsen om vogels te spotten. Maar goed, het is hier vooral heel erg mooi. Niet alleen groen, ook rotsachtig. Peña del Castillo bijvoorbeeld, adembenemend.
In Vitoria-Gasteiz wordt het overdag 17 graden, het wordt een frisse dag voor de renners. Er is kans op regen, welkom in het Baskenland. Wind zou er niet moeten zijn, maar wind is er eigenlijk nooit hier. Heb je zo'n mooie hoogvlakte, waait het nooit. In Maeztu, in de buurt van het fraaie natuurpark van Izki, wordt het eveneens 17 graden, de plaatsen liggen immers dicht bij elkaar. Minder kans op regen wel, merkwaardig genoeg. Misschien blijft het zelfs droog? Niet mijn Baskenland, maar wel beter met het oog op de afdaling aan het eind en ook een afdaling onderweg. Klein beetje wind uit het noorden, oftewel, tegenwind op de laatste klim en ook tegenwind in de afdaling daarna. Niet dat er überhaupt iets ging gebeuren, maar met tegenwind al helemaal niet natuurlijk. Van start gaan de renners om 13:05, na een neutralisatie van een kwartier verlaten ze Gasteiz en mogen ze om 13:20 echt gaan beginnen. Deze rit wordt niet integraal uitgezonden, jammer is dat. Eurosport is er om 14:30 weer bij, live zullen ze dan wel gaan omstreeks 15:00. Tegen die tijd gaan we beginnen aan de eerste gecategoriseerde klim van de dag, kunnen we meteen zien hoe slecht de wegen in La Rioja zijn. Sporza sluit om 15:50 weer aan, terwijl de NOS de Vuelta nu ook schijnt uit te zenden, tussen de Paralympische Spelen door. Deze minachting van het Baskenland komt tussen 17:19 en 17:42 ten einde.
Dit wordt een rit voor de vluchters. En in mijn dromen heb ik gezien dat de Basken hier de boel gaan verdelen. De meeste dromen zijn bedrog en deze ook, maar we gaan er wel vol voor.
1. Lazkano. De local hero, tijdens zijn absurd lange trainingstochten in Gasteiz en omstreken heeft hij ongetwijfeld deze wegen ook al gezien. Hij mag dan wel geen benen hebben, maar met alle parcourskennis is hij desondanks schier onklopbaar.
2. Izagirre. Ion heeft iets betere benen, al wordt hij op de langere beklimmingen steevast gelost. Heeft hij even geluk dat die er nu niet echt zijn. Ja, op de Herrera wordt het even lastig, maar het terrein dat daarna komt moet hem wel liggen.
3. Berrade. Urko, van Kern Pharma. Was er vorige week al eens dichtbij, mag nu weer eens een nieuwe poging wagen.
4. Martin. Gotzon, van Euskaltel. Ik kom heel snel uit bij dit soort namen, er doen maar weinig Basken mee. Ik kan Landa wel noemen, maar ik denk niet dat hij vandaag in de kopgroep terecht gaat komen.
5. Bizkarra. Geen idee hoe Bizkarra met zijn 21 kilo vandaag in de vlucht terecht gaat komen, maar daar gaat het niet om. Voor de vorm noemen we hem toch maar, bij gebrek aan beter.
[ Bericht 0% gewijzigd door Rellende_Rotscholier op 05-09-2024 06:34:58 ]
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
MENTAAL STERK.quote:Tien keer vallen en toch telkens weer kunnen opstaan, ook mentaal: wat heeft Wout van Aert dat een ander niet heeft?
Vallen en weer opstaan. Fysiek én mentaal. Na een pechseizoen vanjewelste moest Wout van Aert dat dinsdag al voor de tiende keer doen. Hoe houdt een mens het vol? En wat bepaalt hoeveel veerkracht je hebt?
Met pijn in het hart zag wielerminnend Vlaanderen dinsdag hoe een lijkbleke Wout van Aert zich neerzette in de kofferbak van de ploegwagen. Als leider in het punten- en bergklassement en bezig aan zijn zoveelste offensief in deze Ronde van Spanje was onze landgenoot kort ervoor tegen een rotswand gesmakt. Meteen einde Vuelta. En mogelijk mag hij ook al een streep door het EK en WK trekken. Pech blijft Van Aert achtervolgen. Door blessures zag hij eerder dit jaar ook al hoofddoelen als de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix aan zijn neus voorbijgaan.
Hoeveel kan een mens verdragen? “Er bestaat zeker zoiets als de val te veel. Daar is niemand immuun voor”, zegt Wout van Aerts ex-ploegmaat Nathan Van Hooydonck. De voormalige superknecht weet wat het is om terug te vechten na een tegenslag en stuurde al een berichtje met steunwensen naar zijn vriend. “Maar ik ben eigenlijk zeker dat Wout ook deze val en blessures te boven zal komen. Al moet ik toegeven dat ik me ook een beetje ongemakkelijk voel, terwijl ik dat zeg. Het doet uitschijnen dat zijn terugkeer op het hoogste niveau een evidentie is. Dat is het echt allerminst. Ik ken gewoon niemand die mentaal zo sterk is als Wout van Aert.”
“Aan wat je dat merkt? Aan alles wat hij doet”, aldus Van Hooydonck. “De rust waarop hij zijn sport en gezin combineert met de gigantische media-aandacht rond zijn persoon bijvoorbeeld. Ik denk ook spontaan terug aan de Tour van 2022. In de eerste drie etappes werd Wout telkens tweede. Het was enorm frustrerend, maar op de een of andere manier slaagde hij erin ’s avonds aan tafel toch weer gewoon zijn aangename zelve zijn. En het strafste van al: de vierde etappe won hij wel.”
Zevende met gebroken pols
Volgens sportpsycholoog Jef Brouwers is een enorme mentale kracht eigen aan de wielrennerij. Hij heeft het specifiek over “psychologische veerkracht”, het vermogen om terug te vechten na tegenslagen. “Die renners hebben zo’n drang om koersen uit te rijden en doelstellingen te halen dat ze erin slagen al die pech te overwinnen. Dat is soms echt ongelooflijk. Om een voorbeeld te geven: ik heb ooit samengewerkt met Frank Vandenbroucke. Die werd op zijn laatste WK nog zevende met een gebroken pols.”
Neuropsycholoog
Je kan je afvragen waar al die veerkracht vandaan komt. Neuropsycholoog Michael Portzky doet al jaren onderzoek naar het onderwerp en vond zelfs een schaal uit om veerkracht te meten. “Veerkracht is een persoonlijk kenmerk dat voor een heel groot deel bepaalt hoeveel impact stress en tegenslagen op iemand kunnen hebben. Hoe hoger je mentale veerkracht, hoe langer je kan doorgaan vooraleer de rekening gepresenteerd wordt en je terechtkomt in een psychiatrische episode zoals burn-out of depressie.”
Of iemand veel mentale veerkracht heeft of juist niet, wordt bepaald door zowel genetische- als omgevingsfactoren, zegt Portzky. “Voor een deel heeft het te maken met je opvoeding. Als je ouders vroeger alle stressoren voor je voeten hebben weggemaaid, dan zullen kinderen op latere leeftijd een verhoogde kwetsbaarheid vertonen omdat ze het niet gewoon zijn met falen of pech geconfronteerd te worden. Een psycholoog kan daaraan werken, maar de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat je van zulke mensen nooit een Wout van Aert kan maken.”
“De laatste jaren is het almaar duidelijker dat genetica een grote impact heeft op iemands veerkracht. Steeds vaker worden er stressgenen ontdekt. Die zorgen ervoor dat mensen veel sneller in een ‘fight-or-flight-modus’ worden gebracht als reactie op een stressor. Typisch hoor je zulke mensen dingen zeggen als ‘ik kan me niet ontspannen’. Dat is ook effectief zo. Normaal treedt het ‘fight-or-flight’-systeem pas in werking in zeer uitzonderlijke, bijna levensbedreigende situaties, maar bij zulke mensen werkt dat bijna chronisch.”
Geneeskunde
Dat topsporters doorgaans meer veerkracht vertonen dan de gewone mens is volgens Portzky logisch. “Veerkracht maakt een heel belangrijk deel uit van een kampioenenmentaliteit. In de jeugd zie je vaak kinderen die initieel heel goed zijn in een sport maar wanneer ze geconfronteerd worden met betere tegenstand, op internationaal niveau bijvoorbeeld, het plots laten hangen. De talenten die er op dat moment in slagen terug te komen van een aantal setbacks hebben een veel grotere kans om het te maken. Dat zien we ook buiten de sport. Zo deden we ooit een studie bij eerstejaars geneeskundestudenten. Van alle geteste variabelen bleek de veerkrachtscore de enige statistisch significante voorspeller van de slaagkansen.”
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
Schijtlol.
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
De mensen staan op de banken voor local hero Ibon.
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Vreemde mensen in Baskenlandquote:
Cancellara; "Tweede worden is gemakkelijker dan eerste worden"
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
Nou Andre, maak er wat moois van vandaag.
Volgens Movistar is het al binnen.
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Heeft Quaranta ooit een grote ronde uitgereden?quote:Op donderdag 5 september 2024 13:59 schreef VoMy het volgende:
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
[ afbeelding ]
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Wind extinguishes a candle and energizes fire
Staat op 1/8, ooit een Giro vervolmaakt.quote:
[..]
Heeft Quaranta ooit een grote ronde uitgereden?
Jakub Mareczko met een uitstekende 0/6, maar helaas hebben de ploegen dat ook door en wordt het moeilijk voor hem om nog meer DNF'jes te scoren, bij gebrek aan starts.
Sjiero 2001 zo te zienquote:
[..]
Heeft Quaranta ooit een grote ronde uitgereden?
Cultheld Kirsipuuquote:
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
[ afbeelding ]
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Standaard naar huis bij de eerste vluchtheuvel. Het is maar goed voor hem dat hij begin deze eeuw actief was en niet nu, want tegenwoordig is vaak etappe 3 of 4 in een grote ronde al meteen een bergetappe. Dan zou hij helemaal niet meer aan sprinten toekomen.
Eerste GT winnaar is Di Lucaquote:
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
[ afbeelding ]
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Pieri 1/7. Kan geen betere bedenken.quote:
[..]
Staat op 1/8, ooit een Giro vervolmaakt.
Jakub Mareczko met een uitstekende 0/6, maar helaas hebben de ploegen dat ook door en wordt het moeilijk voor hem om nog meer DNF'jes te scoren, bij gebrek aan starts.
quote:
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
[ afbeelding ]
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Jaan is in Wesley Sneijder veranderd
Euskatel de boot gemist
Cancellara; "Tweede worden is gemakkelijker dan eerste worden"
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
Euskaltel 
Ze gingen vandaag oranje truitjes uitdelen, als Baskische supporter zou ik weigeren die onzin te dragen.
Ze gingen vandaag oranje truitjes uitdelen, als Baskische supporter zou ik weigeren die onzin te dragen.
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Rellende_Rotscholier
Robbertje matten met de wouten
42 renners in de kopgroep, 4 van Kern Pharma maar 0 van Euskaltel. En dat nog tijdens de Baskische rit ook. Zo gênant.
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Ik mis de tijd dat ze op het vlakke collectief op kop werden gezet bij wijze van straf.quote:
Euskaltel
Ze gingen vandaag oranje truitjes uitdelen, als Baskische supporter zou ik weigeren die onzin te dragen.
Hoe hebben ze dat nou weer voor elkaar gekregenquote:
42 renners in de kopgroep, 4 van Kern Pharma maar 0 van Euskaltel. En dat nog tijdens de Baskische rit ook. Zo gênant.
. Prutsers.
Op
Top 20 Crassement is heilig blijkbaar?quote:
[..]
4 man van Astana voorin maar Lorenzo F. voelde weer niet de neiging om zijn gezicht te tonen.
Daar kun je al 6 Vuelta's vanaf halen omdat hij bewust afstapte voor het WK tijdrijden en een Tour vanwege de Olympische Spelen.quote:
Uit het PCS-liveverslag, dus relevant.
[ afbeelding ]
Pijnlijk Fabian.Alsof ie elke keer wat wattages miste na de eerste week.
En gelachen om Jaan.
Dat hebben ze vandaag gedaan! Daarna een tripel-aanval van Berasategi, Bizkarra en Gotzon.quote:Op donderdag 5 september 2024 15:25 schreef Immerdebestebob het volgende:
[..]
Ik mis de tijd dat ze op het vlakke collectief op kop werden gezet bij wijze van straf.
Maar juist door nu mee te gaan kun je tijd winnen.quote:
[..]
Top 20 Crassement is heilig blijkbaar?
Movistar keurig met 3 mannetjes mee, die Mas morgen prima zou kunnen gebruiken om ofwel te controleren ofwel de koers hard te maken.
Alsof het uitmaakt of je in groep van 40 of 100 rijdtquote:
Movistar keurig met 3 mannetjes mee, die Mas morgen prima zou kunnen gebruiken om ofwel te controleren ofwel de koers hard te maken.
Wind extinguishes a candle and energizes fire
Het waren 50 prachtige meters.quote:
Ai, kopman Kruijswijk kan niet mee.
Steun het Kiva Fok! team!
http://www.kiva.org/team/fok
http://www.kiva.org/team/fok
En deed een Kelderman toen ie op het punt stond de Giro te winnen.quote:
Kruijswijk werd ooit derde in de Tour.
Tijd voor een inval.quote:
Kern Pharma regelt de boel voorin.
|
|
