CUL Culinesse ā gogo
Het forum voor al je culinaire uitspattingen, hoogstandjes en rampen, en voor al je kook-gerelateerde vragen.
Welkom in het topic waarin we alles bespreken rond de volgende opdracht Kook mee met CUL!
De regels:
- Kook in de aangegeven week een gerecht dat binnen het thema past
- Het maakt niet uit welk recept je gebruikt.
In de week van 19 oktober - 25 oktober koken we 1 of meerdere gerechten uit Zweden.
Een klein stukje geschiedenis en achtergrond.
In de voorbereiding van dit topic heb ik me verdiept in de historie van de Zweedse keuken, leefgewoonten rondom eten en natuurlijk, de meest interessante eigenaardigheden. Dat leverde al snel een aantal leuke zaken op:
Er is sprake van onderzoek waarbij is aangetoond dat de vroegste bewoners van Zweden, de rendierjagers van ca 10.000 jaar geleden, het dier volledig consumeerden, inclusief de maaginhoud. Dat werd aangevuld met een dieet van overige jachtbuit (wild, zeehonden) vis en verzamelde schaaldieren, kruiden, bessen en wat er nog meer in de wilde natuur van Zweden, ook nu nog, te vinden is.
Vanaf grofweg 4000 v.Chr deed landbouw heel langzaam zijn intrede waardoor oer-granen, peulen en vee aan het dieet werd toegevoegd; naast de al bestaande alcoholische dranken gebaseerd op honing (mede) en vruchten zou mogelijk hierdoor ook het vermogen bier te maken zijn ontstaan.
Na 1800 v.Chr deden gerst, gierst, haver en tarwe hun intrede; het knäckebröd vond hier zijn oorsprong; groot en rond, met een gat in het midden. Ook nu nog te vinden in het assortiment van Wasa.
In de Vikingtijd, door Romeinse invloeden en vanuit later de Hanze steden kwamen steeds nieuwe invloeden het land binnen; vermeldenswaardig zijn de koolraap (rotabagge: wortelzak of kålrot: koolwortel) die als basis voor meel dienden, en die in bepaalde gebieden in Denemarken als symbool gezien worden voor ‘de Zweed’.
Tegenwoordig worden rendieren nog steeds frequent gegeten, naast elanden, hazen en ganzen.
Door de omvang van het land en de daarbij behorende grote klimaatverschillen zijn er altijd regionale verschillen in voedingspatronen geweest; in het noorden een sterk kou-bestendig en seizoensgebonden aanbod (zalm, bessen, rogge) en naar het zuiden toe meer variatie (haver, gerst). Het gebruik van zout om te conserveren (bijv. haring) stamt uit het zuiden en in het noorden (het water van de Botnische golf is daar vrijwel zoet) werden vis of vlees vaker gedroogd (stokvis of lutvisk) of gerookt.
Na 1500 brak varkensvlees door. Ook werden toen karpers gekweekt in Zweden. De naam gravlaks of gravad laks (grafzalm) voor rauwe zalm die een paar dagen in een sausje met o.m. zout, suiker, dille en mosterd heeft gelegen stamt uit de middeleeuwen. Toen conserveerde men zalm door haar te zouten en te begraven in zand. Surströmming (gefermenteerde haring uit het noorden) stamt uit de tijd dat Gustav Vasa koning werd. Omdat er toen zoutgebrek was begon de vis na het inmaken te gisten. Later werd de gistende vis ingeblikt. Daarna gist ze nog een tijdje door zodat de blikken bol gaan staan. De Falukorv (Falun worst) ontleent haar naam aan mijnwerkers in de kopermijnen van Falun. Vanaf de 16e eeuw maakten ze worst uit het vlees van ossen die waren gebruikt om liften en pompen te bedienen. De worst (thans vaak van rund en varken) wordt m.n. gegeten bij macaroni en aardappel puree en is bij velen dagelijkse kost. M.n. door Franse invloeden kwamen in de 17e en 18e eeuw via de aristocratie specerijen en meer kruiden het land binnen. In 1685 was koffie bekend in Zweden en het werd erg snel populair. Thans vallen de Zweden onder de grootste koffieleuten ter wereld.
Smørrebrød dateert uit de 19e eeuw, toen de lunch voor de meeste arbeiders in Scandinavië de belangrijkste maaltijd van de dag was. Ze zouden verschillende combinaties van deze sandwiches meenemen naar hun werk, vaak gemaakt met restjes van de vorige dag.
Dit arbeidersmaal groeide rond de tweede helft van de 19e eeuw uit tot van het brandewijnbuffet, dat in de 15e eeuw in koopmanskringen opkwam, tot het huidige koude Scandinavische buffet (smörgåsbord, boterhamtafel). De Olympische spelen van 1912 in Stockholm waren de eerste gelegenheid waarbij dit lopend buffet niet als voorgerecht, maar als hoofdgerecht werd aangeboden. Het veelvuldige gebruik van jam van rode bosbessen (lingonsylt) is typisch Zweeds. Het lijkt op cranberryjam en wordt behalve op bijv. crępes of knäckebröd ter verfrissing ook veel gegeten bij hartige pannenkoeken, vleesgerechten, stamppotten en regionaal zelfs bakbokking.
Meer hierover kun je lezen op http://culturescope.nl/culinaire-geschiedenis-en-eetgewoonten-20/
--------------------------------------
Het officiele staats-Twitteraccount van Zweden tweette recent iets opmerkelijks. De gehaktballetjes die miljoenen bezoekers van IKEA over de hele wereld met borden tegelijk naar binnen schuiven, blijken niet Zweeds, maar Turks. Het account Sweden.se tweette:
--------------------------------------
Tijdens een rondvaart door de haven van Gotenborg gingen we in 2009 ook langs de bananenterminal; daar kregen we te horen dat de Zweden de grootste bananenconsumenten per hoofd van de bevolking zijn; volgens sommige bronnen meer dan 16 kilo bananen per inwoner per jaar.
Wellicht inspiratie om op zoek te gaan naar een typisch Zweedse toepassing van bananen in een recept?
--------------------------------------
Recepten:
Een boekje vol leuke en lekkere recepten is hier te downloaden: TouchOfSweden
Losse recepten (in het Zweeds) die ik zelf bij het reizen in Zweden ook ben tegengekomen in de horeca:
Stekt strömming med potatispuré - recept
Bakad potatis med skagenröra - recept
Sparrisrösti med gravad lax - recept
Natuurlijk wil ik je ook uitdagen om niet alleen iets te koken, maar ook eventueel een bak-avontuurtje te wagen; een eenvoudig begin kun je maken met de bekende Zweedse kaneelbroodjes: recept
Hier thuis is de Zweedse week voorbereid door een Zweeds appeltaartje te bakken:
De regels:
- Kook in de aangegeven week een gerecht dat binnen het thema past
- Het maakt niet uit welk recept je gebruikt.
In de week van 19 oktober - 25 oktober koken we 1 of meerdere gerechten uit Zweden.
Een klein stukje geschiedenis en achtergrond.
In de voorbereiding van dit topic heb ik me verdiept in de historie van de Zweedse keuken, leefgewoonten rondom eten en natuurlijk, de meest interessante eigenaardigheden. Dat leverde al snel een aantal leuke zaken op:
Er is sprake van onderzoek waarbij is aangetoond dat de vroegste bewoners van Zweden, de rendierjagers van ca 10.000 jaar geleden, het dier volledig consumeerden, inclusief de maaginhoud. Dat werd aangevuld met een dieet van overige jachtbuit (wild, zeehonden) vis en verzamelde schaaldieren, kruiden, bessen en wat er nog meer in de wilde natuur van Zweden, ook nu nog, te vinden is.
Vanaf grofweg 4000 v.Chr deed landbouw heel langzaam zijn intrede waardoor oer-granen, peulen en vee aan het dieet werd toegevoegd; naast de al bestaande alcoholische dranken gebaseerd op honing (mede) en vruchten zou mogelijk hierdoor ook het vermogen bier te maken zijn ontstaan.
Na 1800 v.Chr deden gerst, gierst, haver en tarwe hun intrede; het knäckebröd vond hier zijn oorsprong; groot en rond, met een gat in het midden. Ook nu nog te vinden in het assortiment van Wasa.
In de Vikingtijd, door Romeinse invloeden en vanuit later de Hanze steden kwamen steeds nieuwe invloeden het land binnen; vermeldenswaardig zijn de koolraap (rotabagge: wortelzak of kålrot: koolwortel) die als basis voor meel dienden, en die in bepaalde gebieden in Denemarken als symbool gezien worden voor ‘de Zweed’.
Tegenwoordig worden rendieren nog steeds frequent gegeten, naast elanden, hazen en ganzen.
Door de omvang van het land en de daarbij behorende grote klimaatverschillen zijn er altijd regionale verschillen in voedingspatronen geweest; in het noorden een sterk kou-bestendig en seizoensgebonden aanbod (zalm, bessen, rogge) en naar het zuiden toe meer variatie (haver, gerst). Het gebruik van zout om te conserveren (bijv. haring) stamt uit het zuiden en in het noorden (het water van de Botnische golf is daar vrijwel zoet) werden vis of vlees vaker gedroogd (stokvis of lutvisk) of gerookt.
Na 1500 brak varkensvlees door. Ook werden toen karpers gekweekt in Zweden. De naam gravlaks of gravad laks (grafzalm) voor rauwe zalm die een paar dagen in een sausje met o.m. zout, suiker, dille en mosterd heeft gelegen stamt uit de middeleeuwen. Toen conserveerde men zalm door haar te zouten en te begraven in zand. Surströmming (gefermenteerde haring uit het noorden) stamt uit de tijd dat Gustav Vasa koning werd. Omdat er toen zoutgebrek was begon de vis na het inmaken te gisten. Later werd de gistende vis ingeblikt. Daarna gist ze nog een tijdje door zodat de blikken bol gaan staan. De Falukorv (Falun worst) ontleent haar naam aan mijnwerkers in de kopermijnen van Falun. Vanaf de 16e eeuw maakten ze worst uit het vlees van ossen die waren gebruikt om liften en pompen te bedienen. De worst (thans vaak van rund en varken) wordt m.n. gegeten bij macaroni en aardappel puree en is bij velen dagelijkse kost. M.n. door Franse invloeden kwamen in de 17e en 18e eeuw via de aristocratie specerijen en meer kruiden het land binnen. In 1685 was koffie bekend in Zweden en het werd erg snel populair. Thans vallen de Zweden onder de grootste koffieleuten ter wereld.
Smørrebrød dateert uit de 19e eeuw, toen de lunch voor de meeste arbeiders in Scandinavië de belangrijkste maaltijd van de dag was. Ze zouden verschillende combinaties van deze sandwiches meenemen naar hun werk, vaak gemaakt met restjes van de vorige dag.
Dit arbeidersmaal groeide rond de tweede helft van de 19e eeuw uit tot van het brandewijnbuffet, dat in de 15e eeuw in koopmanskringen opkwam, tot het huidige koude Scandinavische buffet (smörgåsbord, boterhamtafel). De Olympische spelen van 1912 in Stockholm waren de eerste gelegenheid waarbij dit lopend buffet niet als voorgerecht, maar als hoofdgerecht werd aangeboden. Het veelvuldige gebruik van jam van rode bosbessen (lingonsylt) is typisch Zweeds. Het lijkt op cranberryjam en wordt behalve op bijv. crępes of knäckebröd ter verfrissing ook veel gegeten bij hartige pannenkoeken, vleesgerechten, stamppotten en regionaal zelfs bakbokking.
Meer hierover kun je lezen op http://culturescope.nl/culinaire-geschiedenis-en-eetgewoonten-20/
--------------------------------------
Het officiele staats-Twitteraccount van Zweden tweette recent iets opmerkelijks. De gehaktballetjes die miljoenen bezoekers van IKEA over de hele wereld met borden tegelijk naar binnen schuiven, blijken niet Zweeds, maar Turks. Het account Sweden.se tweette:
Direct lieten veel Zweden van zich horen. Mijn hele leven is een leugen geweest, jammerde ene Örjan op Twitter. Turken opperden de gehaktballetjes de Turkse naam te geven; köfte. Niet veel later pikte Turkse media het op. Zelfs Turkse restauranthouders met een reputatie op het gebied van het bereiden van gehaktballen, werd gevraagd de culinaire geschiedenis te duiden. Bron: Joop.nlquote:Swedish meatballs are actually based on a recipe King Charles XII brought home from Turkey in the early 18th century. Let’s stick to the facts!
--------------------------------------
Tijdens een rondvaart door de haven van Gotenborg gingen we in 2009 ook langs de bananenterminal; daar kregen we te horen dat de Zweden de grootste bananenconsumenten per hoofd van de bevolking zijn; volgens sommige bronnen meer dan 16 kilo bananen per inwoner per jaar.
Wellicht inspiratie om op zoek te gaan naar een typisch Zweedse toepassing van bananen in een recept?
--------------------------------------
Recepten:
Een boekje vol leuke en lekkere recepten is hier te downloaden: TouchOfSweden
Losse recepten (in het Zweeds) die ik zelf bij het reizen in Zweden ook ben tegengekomen in de horeca:
Stekt strömming med potatispuré - recept
Bakad potatis med skagenröra - recept
Sparrisrösti med gravad lax - recept
Natuurlijk wil ik je ook uitdagen om niet alleen iets te koken, maar ook eventueel een bak-avontuurtje te wagen; een eenvoudig begin kun je maken met de bekende Zweedse kaneelbroodjes: recept
Hier thuis is de Zweedse week voorbereid door een Zweeds appeltaartje te bakken:
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
Complimenten voor de OP 
Op woensdag 25 oktober 2023 21:15 schreef Nattekat het volgende:
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
In veel dialecten van het Engels wordt de koolraap ook 'swede' genoemd overigensquote:In de Vikingtijd, door Romeinse invloeden en vanuit later de Hanze steden kwamen steeds nieuwe invloeden het land binnen; vermeldenswaardig zijn de koolraap (rotabagge: wortelzak of kålrot: koolwortel) die als basis voor meel dienden, en die in bepaalde gebieden in Denemarken als symbool gezien worden voor ‘de Zweed’.
Sinterklaas, Sinterklaas, en NATUURLIJK ZWARTE PIET!
Thanks @fietsie voor die mooie uitgebreidde OP
Ik ben een rondje google gaan doen en inmens geintrigeerd door Smörgåstårta, sandwichtaart.
Brood, zalm, garnalen, komkommer, radijs, heel veel creme cheese en zure room en allerlei andere awesome dingen. In taartvorm.
Yes plz.
Ik ben een rondje google gaan doen en inmens geintrigeerd door Smörgåstårta, sandwichtaart.
Brood, zalm, garnalen, komkommer, radijs, heel veel creme cheese en zure room en allerlei andere awesome dingen. In taartvorm.
Yes plz.
Sterkheidsbaas van alles.
quote:Op dinsdag 13 oktober 2020 12:47 schreef Lonaa het volgende:
Thanks @:fietsie voor die mooie uitgebreidde OP
Ik ben een rondje google gaan doen en inmens geintrigeerd door Smörgåstårta, sandwichtaart.
[ afbeelding ] Dit. Wil. Ik. Nu!
quote:Brood, zalm, garnalen, komkommer, radijs, heel veel creme cheese en zure room en allerlei andere awesome dingen. In taartvorm.
Yes plz.
Op woensdag 25 oktober 2023 21:15 schreef Nattekat het volgende:
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
Quote verneuken. Ik kan dat 
Op woensdag 25 oktober 2023 21:15 schreef Nattekat het volgende:
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
Ben je in een pot met sarcasme gevallen als kind ofzo?
ik kom niet verder als Zweedse gehaktballetjes.
en lees net dat rosti ook zweeds is samen met duits/zwitsers/oostenrijks
en lees net dat rosti ook zweeds is samen met duits/zwitsers/oostenrijks
Voor wie weinig moeite wil doen, Zweden heeft ook arretjescake en ze noemen het er radiokaka omdat de plakjes op een retro radiootje lijken 
Foto via Google:
Zelf ga ik denk ik ook wel voor wat zoets. Ik twijfel tussen semlor, zoete broodjes met marsepein- en slagroomvulling als ik in mijn eentje wat maak of kolasnittar, simpele stroopkoekjes als ik mijn peuter het meeste werk wil laten doen.
Mijn echtgenoot hoopt ondertussen op een grote pan vol Zweedse gehaktballetjes en/of een boel gravlax en ach, misschien, ondanks wel heel saai
Foto via Google:
Zelf ga ik denk ik ook wel voor wat zoets. Ik twijfel tussen semlor, zoete broodjes met marsepein- en slagroomvulling als ik in mijn eentje wat maak of kolasnittar, simpele stroopkoekjes als ik mijn peuter het meeste werk wil laten doen.
Mijn echtgenoot hoopt ondertussen op een grote pan vol Zweedse gehaktballetjes en/of een boel gravlax en ach, misschien, ondanks wel heel saai
Let me see you stripped down to the bone
Oh, en mocht ik ik er op tijd aan denken om roggemeel te regelen dan wil ik ook wel eens zelf knäckebröd maken
En als het zo koud blijft als nu een pan vol glögg!
En als het zo koud blijft als nu een pan vol glögg!
Let me see you stripped down to the bone
Lunchtime! Geīnspireerd op het recept uit de OP: https://mittkok.expressen.se/recept/sparrisrosti-med-gravad-lax/
Eigenlijk horen er ook Zalm-eitjes op, maar 2 Jumbo's en een AH bezoekjes later waren die hier in de buurt niet te krijgen...
Het resultaat:
Eigenlijk horen er ook Zalm-eitjes op, maar 2 Jumbo's en een AH bezoekjes later waren die hier in de buurt niet te krijgen...
Het resultaat:
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
Ik ga Fiets achterna en begin vandaag aan:
https://www.seriouseats.c(...)ax-cured-salmon.html voor donderdag
https://www.seriouseats.c(...)ax-cured-salmon.html voor donderdag
Let me see you stripped down to the bone
Bohhh. Zo lekkerquote:Op dinsdag 20 oktober 2020 04:28 schreef minilot het volgende:
Ik ga Fiets achterna en begin vandaag aan:
https://www.seriouseats.c(...)ax-cured-salmon.html voor donderdag
Sterkheidsbaas van alles.
Het is dan wel geen Herfstvakantie meer, en er moet gewoon hard gewerkt worden, maar een deegje laten rijzen kan ook tijdens een conference call: het is tijd voor kanelbullar!
Het Zweedse kaneelbroodje, lekker bij de (Zweedse) koffie, een kop thee met honing of gewoon omdat er 1 niet in de opbergdoos paste..
Een gistdeegje maken dus, en dit laten rijzen tot het op z'n minst verdubbeld is:
Vervolgens de kaneelvulling gemaakt; een eerdere keer dat ik dit maakte vond ik dat het aan de schamele kant was, dus ik heb de hoeveelheden dit keer verdubbeld. Dat bleek bij het bakken weer iets over-the-top.
Dus mijn advies zou zijn, neem 1,5 de hoeveelheden als vermeld in het recept...
Dit moch vervolgens, geroerd en wel, op het deeg:
Daarvan een rol gemaakt, en in broodjes gesneden. Deze broodjes heb ik vervolgens ingepakt in keukenfolie weer een uur laten rijzen, tot de broodjes mooi de plateau's opvulden, en vervolgens gebakken (het hele huis ruikt er nu naar).
Het Zweedse kaneelbroodje, lekker bij de (Zweedse) koffie, een kop thee met honing of gewoon omdat er 1 niet in de opbergdoos paste..
Een gistdeegje maken dus, en dit laten rijzen tot het op z'n minst verdubbeld is:
Vervolgens de kaneelvulling gemaakt; een eerdere keer dat ik dit maakte vond ik dat het aan de schamele kant was, dus ik heb de hoeveelheden dit keer verdubbeld. Dat bleek bij het bakken weer iets over-the-top.
Dus mijn advies zou zijn, neem 1,5 de hoeveelheden als vermeld in het recept...
Dit moch vervolgens, geroerd en wel, op het deeg:
Daarvan een rol gemaakt, en in broodjes gesneden. Deze broodjes heb ik vervolgens ingepakt in keukenfolie weer een uur laten rijzen, tot de broodjes mooi de plateau's opvulden, en vervolgens gebakken (het hele huis ruikt er nu naar).
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
Nom; had jij de visseeitjes wel kunnen vinden?quote:
Ik eet vandaag: http://www.swedishfood.co(...)/109-prawns-on-toast
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
Nee maar ook niet naar gezochtquote:
[..]
Nom; had jij de visseeitjes wel kunnen vinden?
Sterkheidsbaas van alles.
Ik geloof niet in teveel vulling.quote:
Het is dan wel geen Herfstvakantie meer, en er moet gewoon hard gewerkt worden, maar een deegje laten rijzen kan ook tijdens een conference call: het is tijd voor kanelbullar!
Het Zweedse kaneelbroodje, lekker bij de (Zweedse) koffie, een kop thee met honing of gewoon omdat er 1 niet in de opbergdoos paste..
Een gistdeegje maken dus, en dit laten rijzen tot het op z'n minst verdubbeld is:
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
Vervolgens de kaneelvulling gemaakt; een eerdere keer dat ik dit maakte vond ik dat het aan de schamele kant was, dus ik heb de hoeveelheden dit keer verdubbeld. Dat bleek bij het bakken weer iets over-the-top.
Dus mijn advies zou zijn, neem 1,5 de hoeveelheden als vermeld in het recept...
[ afbeelding ]
Dit moch vervolgens, geroerd en wel, op het deeg:
[ afbeelding ]
Daarvan een rol gemaakt, en in broodjes gesneden. Deze broodjes heb ik vervolgens ingepakt in keukenfolie weer een uur laten rijzen, tot de broodjes mooi de plateau's opvulden, en vervolgens gebakken (het hele huis ruikt er nu naar).
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
Zo lekker. Zijn de broodjes wel een beetje zacht? Of is dat niet bij deze, alleen bij de Amerikaanse? Ik vind ze zo lekker als ze nog klef zijn. 
Ja de kaneelbroodjes zijn helemaal zacht en fluffy vanbinnen
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
@fietsie nu heb ik zin in kaneelbroodjes
"Dear life, When I said "can my day get any worse?" it was a rhetorical question, not a challenge."
Als je nu begint heb je bij de koffie om 20:00 verse broodjesquote:
@:fietsie nu heb ik zin in kaneelbroodjes
Probably the last sound heard before the Universe folded up like a paper hat would be someone saying What happens if I do this?
Als je die voor de oven vergelijkt met na de oven, onherkenbaar! Maar ziet er heerlijk uit, knap gedaan!
|
|
