Verbijsterend:na klappen op de kermis volgt de knock-out door justitie

Nijmegenaar C. (52) werd in 2013 bijna doodgetrapt op de Groesbeekse kermis. De daders gingen vrijuit, nadat ze eerder tien maanden cel hadden gekregen. Waarom trok het Openbaar Ministerie zich terug?

C. kon de agent die hem vragen kwam stellen exact vertellen wie hem hadden afgetuigd. Tot op de sokken kon hij ze nauwkeurig beschrijven. Hij kende ze van gezicht en naam, omdat hij ooit in Groesbeek had gewoond. Een van hen was een aannemer uit het dorp. Diens zoon de aanstichter. De ruzie ging om een meisje. Maar dat begreep hij pas achteraf. Ook de broer van de aannemer had hij herkend. Een werknemer was de vierde. Nadien liepen ze rustig weer de tent in.

Tussen de ME’ers door wankelde C. naar de ambulance. Die bracht hem naar het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen. De verwondingen waren zo ernstig dat hij een dag later naar het Radboudumc werd vervoerd. Direct ging hij onder het mes. Vier en een half uur lag hij op de operatietafel. Zijn kaak was van boven tot onder gesplitst.

Zeven jaar later zie je er weinig meer van. Maar als je over zijn rechterkaak wrijft, voel je de bobbels en butsen. Er zit nog steeds een plaat in. Zijn rechterkant is gevoelloos. Zes weken was zijn kaak gefixeerd met een beugel. Eten ging alleen vloeibaar door een rietje.

Het was bijzonder vervelend voor hem als slachtof­fer, maar het OM trok zich terug uit zijn strafzaak. Hij kon zijn oren niet geloven

Het duurde vier jaar voordat zijn kwelgeesten voor de rechter kwamen. Glashelder herinnert C. zich dat de officier van justitie hem enkele dagen voor de zitting uitnodigde. In het kantoor van het Openbaar Ministerie Oost-Nederland in Arnhem, pal naast de oude brug. ‘No lie can live forever’ stond er in gele letters op de gevel.

Op tafel lag een vuistdik strafdossier. De officier ging achttien maanden gevangenisstraf eisen. Tegen de mannen was bewijs genoeg. De officier verwachtte ‘geen problemen’. Zeven jaar later echoën die woorden nog constant door in zijn hoofd. ‘Geen problemen.’

Hard oordeel
En week later, 28 maart 2017, moesten de verdachten zich voor de rechtbank in Arnhem verantwoorden. Zelf vermeed hij de zitting. Hij kon het niet aan. Twee weken later velden de drie rechters een hard oordeel. Hij had als slachtoffer een traumatische ervaring ondergaan. De vier daders verdienden daarom tien maanden cel.

Natuurlijk gingen die gasten in hoger beroep. Dat duurde weer eeuwen. Pas in oktober 2019 zou het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden zich over de zaak buigen. Dat binnen het OM intern tot op topniveau in Den Haag maanden van alles rond de zaak speelde, wist C. toen nog niet.

Hoge tantes
Hij kreeg opnieuw vooraf een uitnodiging voor een gesprek. Drie dames ontvingen hem die 22ste mei vriendelijk. Het waren ‘hoge tantes’, kopstukken van het OM. Waarnemend hoofdofficier van justitie Marthyne Kunst en recherche-officier Diewerke Stikkelbroeck. Vanuit Den Haag was Liesbeth Joosten overgekomen, hoofd van het slachtofferparket.

Een half uur later stond hij buiten. Verbijsterd.
Zich niet goed beseffend wat hem was overkomen. Het was bijzonder vervelend voor hem als slachtoffer, maar het OM trok zich terug uit zijn strafzaak. Hij kon zijn oren niet geloven. Hoe? Wat? Die mannen waren toch veroordeeld? Er was toch voldoende bewijs? Zat mensen hadden het gezien. Al was het zonde dat de politie dat filmpje niet kon vinden. De dames zeiden iets over de integriteit van het bewijs. Meer konden ze niet zeggen.

Veeg uit de pan
De rechters zouden dat toch nooit goed vinden? Aan het begin van de zitting op 31 maart 2019 bij het gerechtshof vraagt de advocaat-generaal het woord. Kort deelt hij mee dat het Openbaar Ministerie ‘de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie vordert’. De openbare aanklager weigert elke nadere uitleg. Het gerechtshof schorst de zitting.

De daders lachen zich ongetwij­feld rot. Waarom staat hij als slachtof­fer in de kou? De dreun van het OM voelt als een knock-out

Amper tien minuten later zijn de raadsheren, zoals de drie rechters bij het hof heten, terug in de zittingszaal. Het OM krijgt een veeg uit de pan. Met het ‘achterhouden van wezenlijke informatie’ handelt het OM in strijd ‘met het beginsel van openbaarheid’. Het hof is daardoor niet in staat ‘een zelfstandige belangenafweging te maken’. Toch doen de raadsheren direct uitspraak.

Doofpot
,,In deze zaken schort het aan een onpartijdige waarheidsvinding en een integere bewijsvoering.” De strafzaken tegen de vier kopschoppers zijn per direct beëindigd.

Steven Oosterhof, C.’s nieuwe advocaat, kijkt met open mond om zich heen. Hoe kan het gerechtshof zo’n ingrijpende beslissing zo snel, klakkeloos nemen? De advocaat begrijpt er niets van. Dit is een doofpot met fiat van de rechter. Op de publieke tribune klinkt gejuich. Vrouwen vallen hun mannen in de armen, opgelucht dat hun partners niet de bak in hoeven.

Beerput
C. is verbijsterd. Hij is er kapot van. Waarom helpt het hof hem niet? Tegelijkertijd maakt koppigheid zich van hem meester. Samen met Oosterhof moet en zal hij de deksel van de beerput lichten. Het OM noemde hem ‘een modelburger’. De daders lachen zich ongetwijfeld rot. Waarom staat hij als slachtoffer in de kou? De dreun van het OM voelt als een knock-out.

quote:

Hier, lees eens wat het OM hem begin juli 2020 schrijft als antwoord op zijn klacht. ,,De strafzaak is voor u bijzonder teleurstellend geweest. Het moet frustrerend voor u zijn dat u niet weet wat er is gebeurd in uw zaak dat ertoe heeft geleid dat de zaak is geëindigd zonder dat het Gerechtshof een oordeel over de zaak heeft kunnen geven.”

Uiterst middel
Nogmaals wordt ‘uitgelegd’ dat die beslissing niet lichtvaardig is genomen. Dit was echt een uiterst middel, aldus het OM. ,,Het raakt ons en de collega’s die aan de strafzaak hebben gewerkt dat we in deze zaak, waarin u slachtoffer bent geworden van een geweldsdelict, de verdachten niet verder konden vervolgen. Het raakt ons ook dat we geen openheid van zaken kunnen geven.”

Het enige wat we konden doen: zorgen dat u geen schade zou overhouden doordat deze zaak in hoger beroep niet kon worden doorgezet

Openbaar Ministerie
Was getekend, Mariëtte Bode, landelijk hoofdadvocaat-generaal, en Marthyne Kunst, hoofdofficier van justitie Oost-Nederland.

25.000 euro
Het OM heeft ‘niet onzorgvuldig gehandeld’, stellen zij. C.’s klacht wordt ongegrond verklaard. Ter compensatie krijgt hij 25.000 euro. ,,Het enige wat we konden doen: zorgen dat u geen schade zou overhouden doordat deze zaak in hoger beroep niet kon worden doorgezet.”

Die schade is er. Zelf vindt hij van niet. Maar hij is een ander mens geworden, zegt zijn omgeving. Zijn vroegere spontane en vrolijke ik is verdwenen. Hij is negatief geworden. Drukke plekken met veel mensen mijdt hij. In Groesbeek komt hij al helemaal niet.

Als het bovenin te veel gaat spoken, trekt hij de sportschoenen aan. Hij heeft een personal trainer. De gedachten, de vragen: ze blijven kwellen. Welke fouten zijn hier door politie en justitie gemaakt? Wat wordt er verdoezeld? In een terorrismezaak krijgt de rechter tenminste nog te horen dat de staatsveiligheid in het ding is. Hij, bijna doodgetrapt, moet het maar doen met ‘belangen’. Welke? En van wie?

Naschrift
C. heeft een klacht ingediend bij de Nationale Ombudsman over de handelwijze van politie en justitie en het gebrek aan transparantie. Ook is hij naar het Europese Hof voor de Rechten van de Mens gestapt. Tegen het arrest van het gerechtshof is cassatie ingesteld, maar anders dan verdachten is C. als slachtoffer eigenlijk geen procespartij.

,,Bij mijn weten is het onderzoek goed verlopen.” Dat zegt een politiebron die destijds was betrokken bij de zaak in Groesbeek. ,,Dat het OM niet in staat voor de integriteit van het bewijs, vind ik heel gek. Ik kan het niet verklaren.”

‘Niemand durft te praten over de vechtpartij op de kermis bij Groesbeek waarbij C. zwaar gewond is geraakt. Het ligt in de gemeenschap Groesbeek erg gevoelig om te praten over deze mishandeling.’ Deze informatie komt in oktober 2013 binnen bij de inlichtingendienst van de politie, het Team Criminele Inlichtingen dat via bronnen in het criminele milieu informatie verzamelt over ernstige misdrijven.

Het is een maand nadat de Nijmeegse ondernemer C. op de kermis bijna is doodgetrapt. Groesbeek staat bekend als het bouwvakkers en dakdekkersdorp van Nederland, een kleine, hechte gemeenschap. Eén van de vier verdachten, de vader van de man die de vechtpartij begon, heeft een groot aannemersbedrijf, is gerespecteerd sponsor van een van de grote voetbalclubs die Groesbeek rijk is. Iedereen heeft wel een belang met die familie, zegt iemand.

Het rechercheonderzoek dreigt vast te lopen. Meerdere mensen waren getuige, maar ze durven niet te vertellen wat ze hebben gezien. Een filmpje van de mishandeling blijft spoorloos. Volgens de politiebron is een agent die de Groesbeekse gemeenschap door en door kent, het dorp ingetrokken. Die agent vindt zes à zeven getuigen die mogelijk meer weten. Hij levert de lijst met namen aan. De getuigen verklaren anoniem: de processen-verbaal vermelden een nummer, geen namen. Eén getuige wordt in de bunker in Amsterdam gehoord, het zwaar beveiligde justitiegebouw waar grote strafzaken worden gehouden.

Op de kermis van Groesbeek is het wel vaker knokken, zegt de politiebron. ,,Dan worden oude rekeningen vereffend en slaan ze elkaar op de bek. En een uur later hangen ze alweer om elkaars schouders. Dit was andere koek. Hier is bijna iemand doodgeslagen.” Later bij de rechter-commissaris (RC) ontstaat er volgens de politiebron wat gedonder over de anonieme getuigen. Advocaten van de verdachten wijzen op de verschillen in de verklaringen. ,,De RC kapte dat toen af.”

In Groesbeek gaat het verhaal dat een politieman wraak wilde nemen op de verdachten. De politiebron: ,,Een van de verdachten is ooit in de jaren 90 opgepakt voor stroperij. Dat gaf op het bureau grote bonje. Toen die dorpsagent later op een camping in de buurt van Groesbeek kampeerde, is die verdachte hem met anderen komen opzoeken. Dat werd toen een grote matpartij. Die agent is al lang met pensioen.”

Ook nu willen Groesbekers openlijk niet praten, zegt een bekende Groesbeker. ,,Geen naam alsjeblieft. Dit ligt nog steeds heel gevoelig. Deze zaak leeft nog steeds in het dorp. Mensen snappen er helemaal niets van.”

Tijdlijn
1 september 2013
Mishandeling op kermis Groesbeek.

7 september 2013
Slachtoffer doet aangifte van mishandeling.

Oktober 2013
De criminele inlichtingen eenheid ontvangt informatie dat ‘niemand durft te praten over de vechtpartij’. Informanten noemen de namen van de verdachten.

19 november 2014
De vier verdachten worden aangehouden.

23 maart 2017
Voorgesprek met de officier van justitie. Die verwacht geen problemen in de strafzaak.

28 maart 2017
Zitting bij de rechtbank Gelderland in Arnhem. De verdachten ontkennen hun betrokkenheid. Het Openbaar Ministerie eist achttien maanden gevangenisstraf.De rechtbank veroordeelt de verdachten voor het medeplegen van poging tot doodslag tot tien maanden gevangenisstraf. Ook moeten ze een schadevergoeding betalen van 14.330,70 euro. De verdachten gaan in hoger beroep.

Januari 2019
Regiezitting bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Er worden verzoeken ingediend om getuigen te horen.
Binnen het Openbaar Ministerie ontstaat beroering, blijkt uit het WOB-verzoek van De Gelderlander.

Februari 2019
Recherche-officier licht de advocaat-generaal in over de problemen.

30 april 2019
De Centrale Toetsingscommissie bespreekt de zaak-Groesbeek.

22 mei 2019
C. hoort dat het Openbaar Ministerie zich terugtrekt. Het Openbaar Ministerie biedt een schadebedrag van 25.347,95 euro aan.

13 januari 2020

quote:

Minister Ferd Grapperhaus antwoordt op schriftelijke vragen van SP-Kamerlid Michiel van Nispen dat hij niets kan zeggen.

3 juli 2020
Het Openbaar Ministerie verklaart C.’s klacht ongegrond en zegt niet onzorgvuldig te hebben gehandeld.

3 augustus 2020
SP’er Van Nispen dient opnieuw Kamervragen in bij minister Grapperhaus.11 juni 2020 Met zijn advocaat gaat C. op gesprek bij het Openbaar Ministerie. Of hij zijn klacht wil intrekken?23 juli 2020
C. dient een klacht in bij de Nationale Ombudsman over handelen politie en Openbaar Ministerie en het gebrek aan transparantie. En hij heeft met zijn advocaten cassatie ingesteld en een klacht ingediend bij Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

25 augustus 2020 De Hoge Raad wijst het cassatieberoep van C. af.

https://www.ad.nl/binnenl(...)r-justitie~addb17fb/

Ook hier schitterd Grapperhaus weer
OM in Nederland is om te janken