Zelfs De Jonge verrast door telefoontje Hoekstra, en wat doet Keijzer?
Vicepremier Hugo de Jonge kijkt dinsdagavond op de display van zijn smartphone. Hij ziet dat de minister van Financiën Hoekstra hem belt. ,,Hallo Wopke, Hugo hier.” Dan zegt Hoekstra dat hij een besluit heeft genomen. Dat hij het niet gaat doen. Hij wordt geen lijsttrekker van het CDA, omdat hij zichzelf meer bestuurder vindt dan een beroepspoliticus. En als Hugo zich mocht kandideren en het wordt, dat hij dan alle steun van Hoekstra krijgt.
De Jonge valt stil. Hij is toch nog verrast dat Hoekstra afhaakt. Ze hebben de afgelopen anderhalf jaar een stille campagne gevoerd waarbij ze hun positie ideologisch markeerden. Ze zaten elkaar niet in de weg, het was een chique strijd. Nu leken de handschoenen uit te moeten gaan, met alle risico’s van dien.
De volgende dag staat een interview in De Telegraaf waarin Hoekstra zich afmeldt. Ingewijden weten echter al langer dat hij de beslissing rond kerst reeds heeft genomen, in de periode dat hij de ellende met de Belastingdienst moet aanpakken, na het vertrek van staatssecretaris Menno Snel. ,,De toeslagenaffaire heeft hem zeer aangegrepen”, zegt een intimus. Gek genoeg deed die kwestie hem meer dan de financiële rollercoaster waarin hij zit door de coronacrisis.
Handschoen
Ook CDA-partijvoorzitter Rutger Ploum weet al een tijd dat Hoekstra bedenkingen heeft om zich kandidaat te stellen. Maar omdat hij ook geen definitief ‘nee’ heeft gezegd, houdt Ploum er nog altijd rekening mee dat Hoekstra toch de handschoen oppakt. En dus parkeert de voorzitter behalve in Rotterdam en Volendam ook een manshoge nummer 1 voor de deur van Financiën. Het filmpje dat de partij begin deze week van die actie online zet, suggereert dat het CDA drie opties voor het lijsttrekkerschap heeft: Hoekstra, Hugo de Jonge of Mona Keijzer. Zij worden uitgedaagd om te solliciteren.
Maar Hoekstra bedankt een dag later dus al voor de eer. Diens afhaken is de ‘ingebouwde teleurstelling van een luxeprobleem’, zoals een ingewijde het formuleert. Want als er twee gedroomde kandidaten zijn, valt er altijd één af.
Star power
Hoekstra was lange tijd favoriet voor het CDA-leiderschap, niet in de laatste plaats bij de leden zelf. Als het op partijbijeenkomsten eenmaal tijd was voor de borrel, bleek het altijd veel makkelijker om uitgesproken Wopke-fans te vinden dan hartstochtelijke Hugonoten. De Jonge was misschien wel net zo capabel als Hoekstra, klonk het vaak, maar miste misschien nét de electorale aantrekkingskracht waarmee het CDA na elf jaar het Torentje op de VVD kon terugveroveren.
Die star power werd Hoekstra wél toegedicht. Hij was lange tijd de populairste CDA’er, en timmerde flink aan de weg om zijn bekendheid te vergroten. Waar veel bewindslieden al blij zijn met een tv-optreden in een actualiteitenprogramma of een kranteninterview, schopte Hoekstra het tot de cover van de Linda, waarin hij, aangeduid als ‘slim en sexy’, met een zwoele blik in de camera mocht uitleggen hoe hij het vaderschap van vier kinderen combineerde met zijn baan als minister. Ook liet hij zich als fitboy met bezweet lijf in de bokshouding fotograferen voor Elsevier. In Runner’s World en Men’s Health schitterde hij tevens met foto’s en een interview over het belang van sporten met een zware baan en een gezin. Intussen groeide zijn populariteit
Balkenende
Dat ook de partij het in hem zag zitten bleek wel toen Hoekstra tijdens de eerste Dag van de Christendemocratie als enige het podium mocht delen met oud-premier Jan-Peter Balkenende. En afgelopen najaar zat een hele batterij partijprominenten op de eerste rij van het Haagse theater Diligentia om de politieke geloofsbrieven van Hoffnungsträger Hoekstra te horen in diens H.J. Schoo-lezing.
Door zichzelf qua vorm en inhoud zo te profileren, wekte Hoekstra bij zijn eigen partijgenoten de indruk en de hoop dat hij in was voor het lijsttrekkerschap. Desondanks zegt hij eind vorig jaar dus al voor zichzelf besloten te hebben dat het partijleiderschap niet bij hem past.
Het is tekenend dat Hoekstra zegt dat hem door partijgenoten begin dit jaar nog op het hart is gedrukt om ‘niet nu al’ te beslissen en er nog even over na te denken. Toch is hij door die interne druk niet van gedachten veranderd: ,,Ik wil dicht bij mezelf blijven en heb daarom besloten dat ik dit niet moet doen”, zei Hoekstra vandaag tegen de NOS.
Beste papieren
Tegelijkertijd zegt hij de afgelopen periode ‘goede gesprekken’ te hebben gevoerd met De Jonge en Keijzer. Dat gebeurde de afgelopen maand vaak in de periferie van de bewindsliedenoverleggen op het ministerie van Financiën. Soms één op één, soms met de partijvoorzitter en soms met zijn vieren.
Maar nu zijn De Jonge en Keijzer de laatste twee overgebleven grote kanshebbers voor het lijsttrekkerschap, waarbij De Jonge over de beste papieren beschikt. De vicepremier heeft door zijn optreden in de coronacrisis flink aan naamsbekendheid en populariteit gewonnen. Slechts negen procent van de CDA’ers vindt Keijzer de meest geschikte keuze.
Wat Hoekstra wellicht te weinig had, de drang om het te worden, heeft De Jonge in zijn uitstraling misschien te veel. Het is op het Binnenhof niet zozeer de vraag óf maar wanneer De Jonge zijn vinger opsteekt. Onduidelijker is wat Keijzer gaat doen. Er zijn bronnen die beweren dat zij van een kandidatuur af zou hebben gezien indien Hoekstra zich had gemeld. Sterker: Mona toonde zich voor wie het weten wilde een hardcore Wopke-fan.
Mocht Keijzer het nu toch tegen De Jonge willen opnemen, dan kan het partijbestuur weinig anders dan beiden voordragen en een lijsttrekkersverkiezing uitschrijven, ook al heeft De Jonge eerder gezegd dat hij liever heeft dat er één kandidaat wordt aangewezen. Een lijsttrekkerstrijd ‘brengt niet het beste in de partij naar voren’, liet hij begin dit jaar nogmaals weten.
Linkser profiel
Met een keuze voor De Jonge krijgt het CDA zeker op sociaal-economisch gebied een iets linkser profiel dan het onder Hoekstra zou hebben gehad. ,,Het neoliberale mensbeeld en het ongebreidelde marktdenken is aan het eind van haar tijd”, zei De Jonge vorig jaar zomer in zijn toespraak voor het christelijk-sociaal congres.
De Jonge is een CDA’er die onbekommerd pleit voor ‘een beschermende overheid’ en meent dat de marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeschoten’. Hoekstra legt een net iets anders accent, bleek een jaar geleden tijdens een bijeenkomst van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA. Hoekstra herinnerde de zaal er toen aan dat marktwerking voor productiestijging heeft gezorgd ‘die het welvaartspeil van grote groepen burgers in de samenleving tot grotere hoogte heeft gebracht.’ Dat bij het grof vuil zetten, is volgens hem niet verstandig.
Het neoliberale mensbeeld en het ongebreidelde marktdenken is aan het eind van haar tijd
Hugo de Jonge
Op cultureel gebied toont De Jonge zich juist conservatiever dan bijvoorbeeld Hoekstra zich heeft uitgedrukt. Zo stelde Hoekstra in zijn Schoo-lezing dat aan nieuwkomers strengere taaleisen mogen worden gesteld en dat er sprake moet zijn van wederkerigheid tussen migranten en het gastland. De Jonge gaat een stap verder en vindt dat Nederland minder migranten moet toelaten.
Forum
Ook Keijzer wil een rem op migratie. Haar sociaal-economisch profiel is echter minder duidelijk. Het belangrijkste verschil met De Jonge is dat Keijzer samenwerking met Forum voor Democratie tot dusver nooit heeft willen uitsluiten, terwijl De Jonge de deur dichtgooide: hij ziet dat ‘gewoon niet gebeuren’.
Of Keijzer zich in de strijd mengt, zal dus moeten blijken. Gisteren zei ze nog te twijfelen. Weinigen dichten haar echter een kans op een overwinning toe op de De Jonge. Als ze het zou doen, schatten betrokkenen in, dan is het om zich voor de derde achtereenvolgende keer te verzekeren van de titel First Lady van het CDA, op nummer 2.
https://www.ad.nl/politie(...)et-keijzer~ae79ee9d/Nou Wopke ook dit heb je weer prima gedaan
Wat ben je toch een kneus en je leert niet van je fouten