quote:
quote:
Een zeer orthodoxe kerk in Staphorst wilde, op het randje van het overheidsverbod, zondag toch een dienst voor zes maal honderd gelovigen houden. De Hersteld Hervormde Kerk kreeg veel kritiek. Zaterdagavond ging het kerkbestuur door de knieën.
Verreweg de meeste Nederlandse kerken hebben, al dan niet na moeizaam beraad, besloten om de kerkdiensten in te perken of af te blazen. Vooral in behoudende kring ligt het afblazen van samenkomsten om besmetting te voorkomen gevoelig. „God zendt ziekte zoals ooit de plagen in Egypte, om de mens tot inkeer te brengen”, zo luidde het commentaar van het Reformatorisch Dagblad. Ook corona is ’een middel in Gods hand’. Mag een mens voor die straffende hand wegduiken?
In de Hersteld Hervormde Kerk in Staphorst passen gewoonlijk 2300 mensen. Zondag zouden er zeshonderd gelovigen in mogen, verdeeld over zes vakken van honderd, over twee verdiepingen, gesorteerd op achternaam. Ook zou er een scheiding worden aangebracht en mochten de kerkgangers geen pepermuntjes aan elkaar doorgeven.
De kerkenraad schreef over het besluit om de dienst door te laten gaan dat ’De Heere spreekt door het om zich heen grijpende coronavirus’. De raad wees erop dat God een toevlucht is, ’ook als het gevaar van besmettelijke ziekte rondgaat.’
,,In Staphorst maken we hier ons wel een beetje zorgen over’’, schrijft een dorpsbewoner. Ook op sociale media is kritiek. ,,Ik hoef geen Corona van jullie’’, schrijft Heleen Bouwknecht. ,,Dit is heel onverantwoordelijk’’, schrijft Anneke Snijder. En Riny Verhulst: ,,Gewoon doordouwen Staphorst, ondanks alle waarschuwingen. Dom, dom, dom.’’
Zaterdagavond laat ging de kerkenraad door de knieën na zware druk van onder meer de burgemeester en de gemeenteraad. Er mogen nu maximaal honderd mensen naar binnen.
’Furieus’
De Hersteld Hervormde Kerk had landelijk aanbevolen om de overheidsrichtlijnen te volgen. Weliswaar is het God die beslist over ziekte en gezondheid, maar „Hij heeft ons ook de verantwoordelijkheid gegeven er op een juiste en geestelijke wijze mee om te gaan en onszelf en anderen niet onnodig in gevaar te brengen”, zo stelde het bestuur donderdag.
Ⓒ MARTIJN BIJZITTER
„Normaal zou ik furieus zijn als de overheid zich mengde in kerkzaken”, zegt dominee Den Ouden uit Katwijk aan Zee, zelf ook Hersteld Hervormd. Bij hen gaat de dienst niet in normale vorm door. „Het besluit om onze dienst met zo’n 900 bezoekers niet door te laten gaan, was heel ingrijpend. Sinds de Tweede Wereldoorlog is dat niet meer voorgekomen.” Hij kent de verhalen van kerken die het overheidsadvies liever naast zich neerleggen. „Ik wil niet veroordelen, maar vind dat niet verstandig. Dit is een crisis. Het volgen van de overheid is ook een bijbels principe.”
Groepen opsplitsen
Meer kerken worstelen met hetzelfde probleem. Dominee Christiaan Vos van baptistengemeente KerkVoorNu in Duiven stelde donderdag ook dat hij ’het niet zag zitten’ om de dienst met meer dan vierhonderd bezoekers af te blazen. Dat kwam hem op kritiek te staan op sociale media: ’niet te filmen’, ’raar verhaal’, zo luidden de reacties. „We hebben verschillende grote ruimtes voor groepen in ons gebouw”, zegt Vos vrijdag. „We zullen bij meer dan honderd inderdaad vriendelijk opsplitsen.”
Sommige kerken hebben besloten om diensten niet door te laten gaan onder druk van landelijke bestuurders. „Laten kerkenraden geen maatregelen nemen die de schijn wekken dat we de richtlijn van honderd mensen willen omzeilen”, vraagt het bestuur van de Gereformeerde Gemeenten met klem. „We moeten ons terdege afvragen wat we dan als kerk uitstralen. Heel gemakkelijk geven we aanstoot en wordt Gods Naam gelasterd.”
Kerken hebben tal van creatieve oplossingen bedacht om de dienst toch door te laten gaan, zegt Marloes Nouwens van de Protestantse Kerk in Nederland. „Uiteindelijk zijn de plaatselijke kerken zelf verantwoordelijk. Iedereen doet het anders. Dat is typisch protestants, dat willen we graag zo houden.”
Spoedoverleg over capaciteit
De kerkomroep is de meest voor de hand liggende oplossing om de dienst niet helemaal te hoeven afblazen. Gelovigen kunnen de liturgie volgen in audio of video. Dat wordt geregeld door twee grote aanbieders. Bij beide bedrijven is de spanning te snijden.
Veel kerken zullen zondag leeg blijven.
Ⓒ 123RF
Klaas Jan Wierenga van Kerkdienstgemist.nl is de hele vrijdag al in spoedoverleg om meer capaciteit te regelen. „Normaal hebben we op zondag een piek tussen de 20.000 en 30.000 kijkers, en 60.000 over hele dag. Nu krijgen we misschien het tienvoudige. Een factor tien is wel een aparte uitdaging. Dit is zo uitzonderlijk, we kunnen dat niet testen. Het is koffiedik kijken.”
„Of het gaat lukken kan ik pas maandag zeggen”, vertelt ook Daan van Heteren van Kerkomroep.nl. „Dit zijn excessen waar je bijna niet op kan schakelen. Met de storm zagen we al een flinke verhoging, maar nu ga je misschien wel naar een vertienvoudiging, naar meer dan honderdduizend gebruikers uit zo’n 1400 kerken. Ik kan geen bandbreedte erbij toveren.”
Ook hij ziet de worsteling bij ’zware’ kerken. „Ik was wel nieuwsgierig wat ze zouden besluiten, maar je ziet dat ook de meest orthodoxe kant toch zegt: laten we reëel blijven. De mens kiest niet, God bewaart en spaart, maar je moet ook niet weglopen voor problemen die zich aandienen.”