quote:
Feyenoord heeft een knappe 2-0 overwinning geboekt op FC Porto. Hoe Feyenoord wint van Porto met een denkwijze die vroeger voorbehouden was aan teams uit Portugal.
Jaap Stam heeft een duidelijk opdracht voor zijn elftal tegen FC Porto: waken voor naïviteit. Dat zegt de Feyenoord-trainer niet alleen omdat dit vaak de valkuil is voor Nederlandse ploegen tegen een opponent uit Portugal, maar ook vanwege het feit dat dit een van de oorzaken geweest is van de afstraffing tegen AZ. Aangespoord door het thuispubliek beginnen de middenvelders en aanvallers in dat duel te jagen zonder dat de organisatie achter hen op orde is. Bovendien geeft Feyenoord een doelpunt cadeau door risicovol op te bouwen. Tegen Porto bewijzen de Rotterdammers dat ze daarvan geleerd hebben.
Tegenover de 4-4-2 van Porto kiest Stam - evenals in de afgelopen weken - voor verschillende formaties tijdens het aanvallen en verdedigen. In balbezit zijn Renato Tapia en Leroy Fer de controleurs voor de viermansdefensie, maar defensief is Tapia de enige verdedigende middenvelder. Fer komt dan links naast Jens Toornstra, met Steven Berghuis (rechts) en Sam Larsson (links) naast hen als buitenste middenvelders. Zo ontstaat een 4-1-4-1 met Luis Sinisterra als enige diepe spits. Vanuit deze organisatie gunt Feyenoord het balbezit aan Porto en plooit het terug rond de middenlijn. Het gevolg is dat Pepe en Iván Marcano, de centrale verdedigers van de tegenstander, in de eerste helft met enige afstand de spelers zijn met de meeste balcontacten.
Feyenoord draait wat dat betreft de traditionele rollen om in De Kuip. Waar normaal gesproken Nederlandse teams tegen een opponent uit Portugal de bal hebben op ongevaarlijke plaatsen, geldt dat dit keer voor Porto. Dat de ploeg van Sérgio Conceição desondanks voor rust de beste kansen krijgt, komt door individuele fouten van Fer en Ridgeciano Haps in de opbouw. Bovendien staat Feyenoord niet goed op te letten bij een slim genomen vrije trap in de achtste minuut. Shoya Nakajima schuift de bal echter naast het doel van Kenneth Vermeer.
Direct na de hervatting straft Feyenoord de eerste verdedigende flater van Porto direct af. Deze openingstreffer start met een goede combinatie op de rechterflank, waar Berghuis het in deze situatie breedhoudt en Rick Karsdorp aan de binnenkant tijdelijk het middenveld versterkt. Zo schept de rechtsachter de ruimte voor Berghuis om open te draaien en op de andere flank Larsson vrij te spelen. De Zweed gaat voor eigen succes, maar ziet zijn poging gekeerd worden door Agustín Machesín. Dat herstelt Larsson knap door bij de rebound druk te zetten op Pepe. De mandekker gaat daarbij makkelijk naar de grond in de hoop een vrije trap mee te krijgen en verspeelt zo de bal. Larsson profiteert door Toornstra te zoeken bij de tweede paal. Die straft de korsluiting bij Pepe af met een geplaatst schot: 1-0.
Daarmee komt Feyenoord in een omgekeerde situatie als in de verloren wedstrijd tegen AZ. Waar een week geleden de twijfel toeslaat door een achterstand en het elftal in twee delen uiteenvalt, verenigt dit keer de voorsprong de krachten. Vermeer neemt geen onnodig risico meer in de opbouw en zoekt met lange ballen naar Fer en Sinisterra. De rest van het elftal begrijpt bovendien dat het nodig is in deze situatie om als collectief te verdedigen. Zelfs Berghuis duikt een aantal keer op als veredelde rechtsback om de aanvalsdrang van Telles te stoppen.
Porto neemt in de laatste dertig minuten extra risico door met Luis Díaz (linksmid) en Tiquinho Soares (linkerspits) twee verse offensieve krachten te brengen. Dat levert de bezoekers flinke kansen op via standaardsituaties. Otávio heeft na een snel genomen vrije trap geen geluk in de afronding en raakt de lat. Moussa Marega helpt een nog grotere mogelijkheid om zeep nadat Feyenoord nog niet helemaal in positie is gekomen na het eerder wegwerken van een hoge bal. Aan de andere kant van het veld staat het aluminium twee treffers in de weg. Berghuis raakt de lat en Larsson de buitenkant van de paal. De counters van Feyenoord worden steeds kansrijker doordat vleugelverdedigers Wilson Manafá en Telles ver naar voren trekken, waardoor het trage centrum van Porto geïsoleerd komt te staan.
Diezelfde opkomende backs leiden een enorme kans op de 1-1 in voor Porto in de 74ste minuut. Telles trekt daarbij naar voren en komt in een direct duel met collega-back Karsdorp. Omdat Diaz tegelijkertijd het midden opzoekt, komen de Feyenoord-spelers voor allerlei lastige keuzes te staan. Zijn Tapia en Fer in positie om hem over te nemen? En hoe gaan de centrale verdedigers dan om met de spitsen die ook in beweging zijn? In dit geval vindt Diaz precies genoeg ruimte om los te komen bij Fer en uit te halen. De lat voorkomt dat dit een tegentreffer oplevert.
Met een geweldige individuele actie is het Karsdorp die Feyenoord bij een uitbraak naar een marge van twee schiet. Hij onderschept de bal op de rechterflank en start een dribbel naar het midden van het veld. Daar wordt hij door niemand van Porto aangepakt en duikt hij plots op voor Machesín. Een beheerste afronding maakt van Karsdorp vervolgens de held van de avond.
Toch is dit net zozeer de zege van Stam. Feyenoord heeft tegen Porto namelijk niet geprobeerd om de schoonheidsprijs te pakken, maar pragmatisch ingespeeld op de kracht van de tegenstander. Voor de wedstrijd zegt Stam dat de denkwijze van Portugese teams anders is. 'Het draait daar meer om het resultaat en spelers zijn ook bereid daarin verder te gaan dan wij', aldus de Feyenoord-coach. 'In die zin is alles tot op zekere hoogte geoorloofd in het belang van de overwinning.'
Na een wedstrijd waarin Feyenoord gewonnen heeft met veertig procent balbezit kan dat citaat nu ook op het elftal van Stam slaan. Omschakelen naar de overlevingsmodus en het benodigde geluk hebben de zege gebracht. Daardoor mogen de Rotterdammers nog altijd dromen van overwintering in de Europa League.