quote:
Tegen een lage of negatieve rente kunnen lenen, bedreigt de lager- en middelbaar opgeleiden. Nul procent of negatieve rente drijft economisch naar het vervangen van arbeid door kapitaal. Sommigen kennen de Cobb-Douglasformule nog van school. Kapitaalsinvesteringen vinden vooral plaats in de automatisering en robotisering. In tegenstelling tot wat velen denken, tast dat niet alleen banen in de industrie aan, maar ook in de economische en administratieve dienstverlening. Duizenden werknemers zijn daar uit te schakelen met slimme software. Vooral middelbaar opgeleiden komen daar onder te lijden. Kort daarna zijn de hoger opgeleiden in technische beroepen aan de beurt.
Een tweede effect is dat de arbeid goedkoper moet worden om met de kapitaalsinvesteringen te kunnen concurreren. Dat stimuleert in het binnenland tot gastarbeid en eenmansbedrijven, zzp’ers, die tegen steeds lagere beloningen gaan werken. En in het buitenland tot arbeid in ver-weglanden waar arbeiders tegen hongerlonen kleding en prullaria in elkaar zetten, die belastingvrij geëxporteerd (geen omzetbelasting op vervoer, geen accijns op brandstof) worden naar Europa. De spullen liggen bij de Primark en Action, waar de burger zich arm koopt. De gastarbeiders en arbeiders overzee concurreren lager- en middelbaar opgeleiden hier met een redelijk loon weg door de lage rente.
Vermogen
De mensen met de meeste schulden zijn het rijkst. Vaak denkt men dat de rijken veel vermogen hebben. Dat klopt, maar ze hebben vooral veel schuld, omdat ze exclusief toegang hebben tot grote leningen. Daardoor kunnen ze met het uit de economie bekende ‘hefboomeffect’ (vreemd- versus eigen vermogen) bij de huidige lage rentestand steeds rijker worden, zolang ze op hun bedrijvigheid maar geen verlies maken. En als ze verlies lijden, dan zorgen fiscale constructies in aparte bv’s wel ervoor dat niet zij maar de schuldeisers met het verlies blijven zitten.
Lage of negatieve rente is profijtelijk voor commerciële banken en zeer vermogenden, omdat zij vooral geld kunnen lenen tegen lage of negatieve rente. Maatschappelijk is het een motor voor het verlies van werkgelegenheid en een aanjager van sociale ongelijkheid. Allemaal mede veroorzaakt door de Europese Centrale Bank. De bank die gaat over het rentetarief, maar de renteverlaging beargumenteert met het streven naar 2 procent inflatie om de economische groei te bevorderen. Dat is geen taak van de ECB. De wettelijke taak is te zorgen voor prijsstabiliteit en dat is geen of nul procent inflatie. Economische groei is iets voor bedrijven, werkers en nationale overheden. Negatieve rentepolitiek vergroot de sociale ongelijkheid in de Europese samenleving, omdat de middengroepen verarmen, terwijl zij de rechtsstaat en parlementaire democratie dragen. Zo wordt het electoraat in de armen van populisten gedreven.
Mijn 2 centen