F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Ik heb weleens gelezen dat James Joyce zich miskend voelde. Omdat hij (dacht ik) geen universitaire opleiding heeft gevolgd nam de intellectuele elite hem niet zo serieus. Met Ulysess wilde hij zich bewijzen. Het is in verschillende stijlen geschreven en bevat enorm veel verwijzingen. Ik geloof dat het verhaal zich afspeelt in de tijdspanne van 1 dag maar het is een behoorlijk dikke pil. Dat zegt al genoeg..het zal ongetwijfeld een intellectueel hoogstandje zijn maar ik vind er niks aan.quote:Op dinsdag 13 augustus 2019 16:55 schreef DuizendGezichten het volgende:
[..]
Ulysess... Ook wel eens geprobeerd. Kwam er niet doorheen. En ik VREET boeken!
Ik had als overmoedig student De wereld als wil en voorstelling gekocht en ik ben nooit voorbij pagina 3 gekomen 
. Ik weet niet welk boek zijn filosofie recht doet, maar er zijn er genoeg. Gewoon meerdere doorlezen en daartussen je weg vinden naar wat het meest nabij zijn ideeën ligt. Daarbij raad ik je aan om vooraf of tegelijkertijd de roman De Schopenhauer-kuur te lezen om in de juiste sfeer te komen.
[ Bericht 1% gewijzigd door #ANONIEM op 13-08-2019 22:24:41 ]
. Ik weet niet welk boek zijn filosofie recht doet, maar er zijn er genoeg. Gewoon meerdere doorlezen en daartussen je weg vinden naar wat het meest nabij zijn ideeën ligt. Daarbij raad ik je aan om vooraf of tegelijkertijd de roman De Schopenhauer-kuur te lezen om in de juiste sfeer te komen.[ Bericht 1% gewijzigd door #ANONIEM op 13-08-2019 22:24:41 ]
Waarom zou je iets lezen van een filosoof uit de 18de eeuw, als zo ongeveer al zijn denken niet meer past bij de huidige kennis?
Zolang er leven op aarde is zal er altijd een Wil tot leven zijn en dus zal zijn werk altijd actueel blijven.quote:
Waarom zou je iets lezen van een filosoof uit de 18de eeuw, als zo ongeveer al zijn denken niet meer past bij de huidige kennis?
ADHD-C
Hele toffe parabel!quote:
[..]
Of het boeddhisme: https://en.wikipedia.org/wiki/Parable_of_the_Poisoned_Arrow
[..]
Maar (en dit zeg ik als leek) heeft het boeddhisme niet een hele filosofie over reïncarnatie, karma en verschillende werelden waar verschillende soorten goden leven enzo? Dat is toch ook enigszins metafysisch?
Schopenhauer is goed te lezen voor een niet-filosoof. Het is één van mijn favorieten nu.
Hij is wel heel erg pessimistisch. Daar moet je wel voor open staan bij hem.
Hij is wel heel erg pessimistisch. Daar moet je wel voor open staan bij hem.
Ja, dat klopt, en dat is ook import vanuit b.v. het hindoeïsme of bön-religie. Maar dat is niet de kernzaak. Het verschilt ook per stroming. In het Tibetaans boeddhisme zijn deze denkbeelden veel nadrukkelijker aanwezig dan b.v. in Zen.quote:Op maandag 19 augustus 2019 23:36 schreef Gary_Oak het volgende:
[..]
Hele toffe parabel!
-
https://plato.stanford.edu/entries/schopenhauer/
De Stanford Encyclopedia of Philosophy is de eerste nuttige bron om te raadplegen.
Ik ben zelf niet enorm bekend met het werk van Schopenhauer, maar het is raadzaam om je iets in te lezen over het Duits Idealisme en dan met name uiteraard Kant. Aangezien hij zich ook door het boeddhisme heeft laten inspireren is een beetje snuffelen aan die traditie ook niet verkeerd.
De Stanford Encyclopedia of Philosophy is de eerste nuttige bron om te raadplegen.
Ik ben zelf niet enorm bekend met het werk van Schopenhauer, maar het is raadzaam om je iets in te lezen over het Duits Idealisme en dan met name uiteraard Kant. Aangezien hij zich ook door het boeddhisme heeft laten inspireren is een beetje snuffelen aan die traditie ook niet verkeerd.
Filosofie brengt tijdloze vragen naar voren, dan kan er wel meer kennis zijn op het gebied van de wetenschap, maar omdat de filosofie zich nu juist richt op de gebieden waar je met experimenten niet kunt komen (gedachte-experimenten daargelaten) kan je bij filosofie prima iemand uit de 18e eeuw lezen. Sterker nog: de basis van de filosofie ligt bij Plato en die is nog een stukje ouder. Beroemd citaat van Whitehead:quote:
Waarom zou je iets lezen van een filosoof uit de 18de eeuw, als zo ongeveer al zijn denken niet meer past bij de huidige kennis?
quote:The safest general characterization of the European philosophical tradition is that it consists of a series of footnotes to Plato.
Bron: https://archive.org/strea(...)and+Reality_djvu.txt
Naisquote:
[..]
Of het boeddhisme: https://en.wikipedia.org/wiki/Parable_of_the_Poisoned_Arrow
[..]
!
Het is inderdaad wel een hoop meer dan de 4 Nobele Waarheden inderdaad.quote:
[..]
Ja, dat klopt, en dat is ook import vanuit b.v. het hindoeïsme of bön-religie. Maar dat is niet de kernzaak. Het verschilt ook per stroming. In het Tibetaans boeddhisme zijn deze denkbeelden veel nadrukkelijker aanwezig dan b.v. in Zen.
Dat is ook het enige wat ik goed ken en wat het belangrijkste is. Volgens mij zijn die metafysische randzaken meestal ook deels ontleend aan de geografische cultuur van waar het boeddhisme uiteindelijk is terecht gekomen.
Ik heb het vak Boeddhisme bij André van der Braak gedeeltelijk gevolgd en naar aanleiding daarvan zou ik wel zeggen dat je je niet moet vergissen in de mate waarin Boeddhisme uiteindelijk wel gewoon een religie is en niet slechts een filosofie zoals sommige westerse Boeddhafielen hebben geprobeerd te betogen. Er zit een groot deel mystiek in en voor vergelijking moet je dan eerder gaan naar een Meister Eckhart dan naar bijvoorbeeld stoïcijnen (hoewel stoïcijnen ook een portie metafysica hadden opgediendquote:
[..]
Het is inderdaad wel een hoop meer dan de 4 Nobele Waarheden inderdaad.
).Maargoed, ik heb dat vak niet afgerond en het is al een poos geleden, dus ik zou mezelf nu ook weer niet expert willen noemen
Volgens mij hangt het er ook vanaf in hoeverre je mee wilt gaan met de rituelen en feestdagen of niet? Als je het houdt bij die kernwaarheden, komt het meer over als een filosofie. Als je helemaal meegaat met de gouden beelden vereren, tempels, monnik worden, de hele dag mantra's opdreunen, feestdagen enzo, vind ik het inderdaad een religie.quote:Op dinsdag 20 augustus 2019 11:14 schreef naatje_1 het volgende:
[..]
Ik heb het vak Boeddhisme bij André van der Braak gedeeltelijk gevolgd en naar aanleiding daarvan zou ik wel zeggen dat je je niet moet vergissen in de mate waarin Boeddhisme uiteindelijk wel gewoon een religie is en niet slechts een filosofie zoals sommige westerse Boeddhafielen hebben geprobeerd te betogen. Er zit een groot deel mystiek in en voor vergelijking moet je dan eerder gaan naar een Meister Eckhart dan naar bijvoorbeeld stoïcijnen (hoewel stoïcijnen ook een portie metafysica hadden opgediend
Maargoed, ik heb dat vak niet afgerond en het is al een poos geleden, dus ik zou mezelf nu ook weer niet expert willen noemen
Heb je toevallig (nog) wat (openbare) literatuur over dit specifieke onderwerp?
De reden waarom ik Meister Eckhart erbij trek is omdat dat een mysticus is waarbij het niet zozeer draait om die rituelenquote:
[..]
Volgens mij hangt het er ook vanaf in hoeverre je mee wilt gaan met de rituelen en feestdagen of niet? Als je het houdt bij die kernwaarheden, komt het meer over als een filosofie. Als je helemaal meegaat met de gouden beelden vereren, tempels, monnik worden, de hele dag mantra's opdreunen, feestdagen enzo, vind ik het inderdaad een religie.
Heb je toevallig (nog) wat (openbare) literatuur over dit specifieke onderwerp?
Wat ik er nog van weet is dat de kern bij de verschillende soorten boeddhisme is dat het leven lijden is (insert Schopenhauer) en dat boeddhisme het medicijn is tegen dat lijden, de methode om dat lijden op te lossen is vervolgens vergelijkbaar met stoicijnse gedachteoefeningen. Dit is nog allemaal praktisch, maar waar het medicijn uiteindelijk toe leidt is toch het Nirvana en dit begrip kan je volgens mij niet anders dan metafysisch benaderen. Qua specifiek onderwerp bedoel je de mate waarin boeddhisme een religie is? Of gewoon boeddhisme überhaupt? Ik zal iig even navraag doen bij een student die zeker wat literatuur kan verstrekken
Welke interessante denkbeelden had schopenhauer die je nog kan toepassen op de hedendaagse kennis?quote:
[..]
Filosofie brengt tijdloze vragen naar voren, dan kan er wel meer kennis zijn op het gebied van de wetenschap, maar omdat de filosofie zich nu juist richt op de gebieden waar je met experimenten niet kunt komen (gedachte-experimenten daargelaten) kan je bij filosofie prima iemand uit de 18e eeuw lezen. Sterker nog: de basis van de filosofie ligt bij Plato en die is nog een stukje ouder. Beroemd citaat van Whitehead:
[..]
Ik ben dus niet enorm thuis in Schopenhauer, maar dit bijvoorbeeld:quote:
[..]
Welke interessante denkbeelden had schopenhauer die je nog kan toepassen op de hedendaagse kennis?
Binnen het ecologische denken is zoiets bijvoorbeeld enorm relevant, denk ik.quote:
[..]
Zolang er leven op aarde is zal er altijd een Wil tot leven zijn en dus zal zijn werk altijd actueel blijven.
Naja, goed. iK denk persoonlijk dat je meer dan de wereld gaat begrijpen als je je gaat verdiepen in wiskunde, natuurkunde, geschiedenis.quote:
[..]
Ik ben dus niet enorm thuis in Schopenhauer, maar dit bijvoorbeeld:
[..]
Binnen het ecologische denken is zoiets bijvoorbeeld enorm relevant, denk ik.
Je kan dat niet los zien van andere vakgebieden, en vooral niet van filosofie. Goed, de mening dat bepaalde filosofie zoals die van Schopenhauer niet relevant is deel je met een hoop denkers uit de analytische school, dus daarin ben je zeker niet alleenquote:
[..]
Naja, goed. iK denk persoonlijk dat je meer dan de wereld gaat begrijpen als je je gaat verdiepen in wiskunde, natuurkunde, geschiedenis.
Het zit erin, maar het is denk ik niet de kern van het boeddhisme. Tenminste ik spreek nu even voor theravada.quote:
[..]
Ik heb het vak Boeddhisme bij André van der Braak gedeeltelijk gevolgd en naar aanleiding daarvan zou ik wel zeggen dat je je niet moet vergissen in de mate waarin Boeddhisme uiteindelijk wel gewoon een religie is en niet slechts een filosofie zoals sommige westerse Boeddhafielen hebben geprobeerd te betogen. Er zit een groot deel mystiek in en voor vergelijking moet je dan eerder gaan naar een Meister Eckhart dan naar bijvoorbeeld stoïcijnen (hoewel stoïcijnen ook een portie metafysica hadden opgediend
Maargoed, ik heb dat vak niet afgerond en het is al een poos geleden, dus ik zou mezelf nu ook weer niet expert willen noemen
Dit is denk ik de kern van het boeddhisme: https://nl.wikipedia.org/wiki/Afhankelijk_ontstaan
Als niet een van de belangrijkste leer.
Samen met de aggregaten van ons bestaan. Dus dat wij ons een illusie van zelf toekennen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijf_khandhas
Nu als je die twee pakt en je beseft je dan dat je een eind kan maken aan herboren worden en de keten van reïncarnatie kan doorbreken en je vervolgens niet meer herboren wordt. Dan is dat natuurlijk vrij pessimistisch. We worden herboren in een cyclus die volgens het boeddhisme ons niet veel goeds doen, vaak wordt 'lijden/suffering' gebruikt. Maar dingen als stress, ongemak etc behoren eigenlijk ook tot de term dukha die vaak wordt vertaald als lijden/suffering.
Maar goed de hele crux is dan om niet herboren te worden, wat gebeurd wanneer je een verlicht wezen bent.
Hier is het enige wat je kunt afdoen als mystiek wellicht reïncarnatie. Om dan vervolgens verder te gaan is er inderdaad ook binnen het boeddhisme een cultus ontstaan van het aanbidden van belangrijke plekken, rituelen, tradities etc.
Zowel theravada en mahayana boeddhisme hebben rituelen maar ik denk dat mahayana het iets meer heeft. Mahayana is dan ook een van de vormen die het meest naar hier zijn gekomen. In Duitsland zitten theravada bos monniken maar in Nederland weet ik niet eens of je theravada sekten kunt vinden.
Maar als je enkel kijkt naar de kern zou je die denk ik best als een vorm van metafysica kunnen zien. De boeddha was niet iemand die zich bezig hield met dingen die we enkel konden gissen en was vaak vrij pragmatisch. Er zijn verhalen van dat iemand de boeddha moeilijke metafysische vragen stelt maar de boeddha zegt dat het er niet toe doet.
De rituelen en mystiek zijn denk ik later gekomen wellicht ook om het pessimistische randje ervan af te halen. In principe wordt in het westen boeddhisme sowieso afgedaan als mediteren en mindfulness. Dat is een heel verwaterde vorm van boeddhisme.
Er zijn boeddhistische stromingen waarin meditatie helemaal niet belangrijk is.
Daarbij komt dan ook nog eens dat de mens een hang naar mystiek heeft. Dus het niet gek is dat het ook in religies terecht zou komen we hebben er immers een hang naar. Ze zeggen dat we zelfs een spiritueel stukje in onze hersenen hebben.
Ook als je dit artikel ziet:
https://www.vice.com/nl/article/kz4e5x/geld-verdienen-als-heks
Er spelen zich toch vrij vreemde dingen af in ons menselijk brein.quote:Verdien je daar je geld mee?
Ja, maar daarnaast organiseer ik ook elk jaar een heksenfestival en begeleid ik als BABS [Buitengewoon Ambtenaar Burgelijke Stand, red.] rituele heksenhuwelijken. Verder verkoop ik heksen-starterskits. Al met al zet ik gemiddeld iets meer dan 3000 euro per maand om.
Beetje droog: https://www.bookdepositor(...)ayutto/9780791426326quote:
[..]
Volgens mij hangt het er ook vanaf in hoeverre je mee wilt gaan met de rituelen en feestdagen of niet? Als je het houdt bij die kernwaarheden, komt het meer over als een filosofie. Als je helemaal meegaat met de gouden beelden vereren, tempels, monnik worden, de hele dag mantra's opdreunen, feestdagen enzo, vind ik het inderdaad een religie.
Heb je toevallig (nog) wat (openbare) literatuur over dit specifieke onderwerp?
Maar dat is een boek uit de Thaise Theravada traditie en men zegt dat als je het originele pali niet kan lezen dit je beste tweede keus is.
Liefde voor God
Even een snelle reactie, maar als je richting metafysica gaat dan is dat niet tegengesteld aan mystiek. Mystiek zou je kunnen zien als een vorm van metafysica, maar je beland daarmee wel in een categorie gedachtegoed die niet altijd in hoog aanzien staat bij de gemiddelde filosoof.quote:
[..]
Maar als je enkel kijkt naar de kern zou je die denk ik best als een vorm van metafysica kunnen zien.
Ik vind al die concepten over reïncarnatie en het theoretiseren erover juist heel metafysisch. En dat terwijl in de verhalen van de Boeddha bleek dat hij juist een heel pragmatisch persoon was (die parabel van die giftige pijl die eerder in dit topic werd aangehaald). Dan snap ik niet waar die geschriften vandaan komen met de uitleg over de boeddhistische kosmos, andere realiteiten, goden en dat soort dingen.quote:
[..]
Het zit erin, maar het is denk ik niet de kern van het boeddhisme. Tenminste ik spreek nu even voor theravada.
Dit is denk ik de kern van het boeddhisme: https://nl.wikipedia.org/wiki/Afhankelijk_ontstaan
Als niet een van de belangrijkste leer.
Samen met de aggregaten van ons bestaan. Dus dat wij ons een illusie van zelf toekennen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijf_khandhas
Nu als je die twee pakt en je beseft je dan dat je een eind kan maken aan herboren worden en de keten van reïncarnatie kan doorbreken en je vervolgens niet meer herboren wordt. Dan is dat natuurlijk vrij pessimistisch. We worden herboren in een cyclus die volgens het boeddhisme ons niet veel goeds doen, vaak wordt 'lijden/suffering' gebruikt. Maar dingen als stress, ongemak etc behoren eigenlijk ook tot de term dukha die vaak wordt vertaald als lijden/suffering.
Maar goed de hele crux is dan om niet herboren te worden, wat gebeurd wanneer je een verlicht wezen bent.
Hier is het enige wat je kunt afdoen als mystiek wellicht reïncarnatie. Om dan vervolgens verder te gaan is er inderdaad ook binnen het boeddhisme een cultus ontstaan van het aanbidden van belangrijke plekken, rituelen, tradities etc.
Zowel theravada en mahayana boeddhisme hebben rituelen maar ik denk dat mahayana het iets meer heeft. Mahayana is dan ook een van de vormen die het meest naar hier zijn gekomen. In Duitsland zitten theravada bos monniken maar in Nederland weet ik niet eens of je theravada sekten kunt vinden.
Maar als je enkel kijkt naar de kern zou je die denk ik best als een vorm van metafysica kunnen zien. De boeddha was niet iemand die zich bezig hield met dingen die we enkel konden gissen en was vaak vrij pragmatisch. Er zijn verhalen van dat iemand de boeddha moeilijke metafysische vragen stelt maar de boeddha zegt dat het er niet toe doet.
De rituelen en mystiek zijn denk ik later gekomen wellicht ook om het pessimistische randje ervan af te halen. In principe wordt in het westen boeddhisme sowieso afgedaan als mediteren en mindfulness. Dat is een heel verwaterde vorm van boeddhisme.
Er zijn boeddhistische stromingen waarin meditatie helemaal niet belangrijk is.
Daarbij komt dan ook nog eens dat de mens een hang naar mystiek heeft. Dus het niet gek is dat het ook in religies terecht zou komen we hebben er immers een hang naar. Ze zeggen dat we zelfs een spiritueel stukje in onze hersenen hebben.
Ook als je dit artikel ziet:
https://www.vice.com/nl/article/kz4e5x/geld-verdienen-als-heks
[..]
Er spelen zich toch vrij vreemde dingen af in ons menselijk brein.
[..]
Beetje droog: https://www.bookdepositor(...)ayutto/9780791426326
Maar dat is een boek uit de Thaise Theravada traditie en men zegt dat als je het originele pali niet kan lezen dit je beste tweede keus is.
Om Schopenhauer te lezen moet je iets weten over Kant.
Schopenhauer volgt Kant in zijn gedachte dat ons kenvermogen geen toegang biedt tot 'het ding an sich'. Schopenhauer noemt het resultaat daarom 'voorstelling'. De enige uitzondering, op de regel dat het 'ding an sich' onkenbaar is, ben jezelf (omdat je dat ene 'ding an sich' zelf bent, ken je het van binnenuit). Aan dat zelf ontleent Schopenhauer 'de wil'. Je eigen wil is een fenomeen, dat Schopenhauer generaliseerd naar de rest van de wereld. Daarom is de titel van zijn hoofdwerk: De wereld als wil en voorstelling.
Schopenhauer heeft dus weinig vertrouwen in het menselijke kenvermogen, en zoekt het betere inzicht in zijn eigen inborst: het psychologische fenomeen willen. Naar mijn mening is dat precies verkeerd om. Het wantrouwen t.a.v. je kenvermogen is onterecht (zie: F&L / Hoe komen we tot een betere samenleving?). Het generaliseren van het fenomeen van de menselijke wil, tot de drijvende kracht achter de werking van de wereld i.h.a., is een ongeoorloofde generalisatie. Want het idee, dat een vallende steen net zoiets doet als wij, als wij naar onze wil handelen, is onzin. Wij vallen namelijk op dezelfde manier als een steen. Daarom kennen wij beide fenomenen (vallen en willen) uit eigen ervaring, en dat blijken dan heel verschillende fenomenen te zijn.
Schopenhauer wijkt af van Kant, omdat hij niet in een vrije wil gelooft, en is veel pessimistischer over de menselijke situatie.
[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 31-08-2019 17:39:39 ]
Schopenhauer volgt Kant in zijn gedachte dat ons kenvermogen geen toegang biedt tot 'het ding an sich'. Schopenhauer noemt het resultaat daarom 'voorstelling'. De enige uitzondering, op de regel dat het 'ding an sich' onkenbaar is, ben jezelf (omdat je dat ene 'ding an sich' zelf bent, ken je het van binnenuit). Aan dat zelf ontleent Schopenhauer 'de wil'. Je eigen wil is een fenomeen, dat Schopenhauer generaliseerd naar de rest van de wereld. Daarom is de titel van zijn hoofdwerk: De wereld als wil en voorstelling.
Schopenhauer heeft dus weinig vertrouwen in het menselijke kenvermogen, en zoekt het betere inzicht in zijn eigen inborst: het psychologische fenomeen willen. Naar mijn mening is dat precies verkeerd om. Het wantrouwen t.a.v. je kenvermogen is onterecht (zie: F&L / Hoe komen we tot een betere samenleving?). Het generaliseren van het fenomeen van de menselijke wil, tot de drijvende kracht achter de werking van de wereld i.h.a., is een ongeoorloofde generalisatie. Want het idee, dat een vallende steen net zoiets doet als wij, als wij naar onze wil handelen, is onzin. Wij vallen namelijk op dezelfde manier als een steen. Daarom kennen wij beide fenomenen (vallen en willen) uit eigen ervaring, en dat blijken dan heel verschillende fenomenen te zijn.
Schopenhauer wijkt af van Kant, omdat hij niet in een vrije wil gelooft, en is veel pessimistischer over de menselijke situatie.
[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 31-08-2019 17:39:39 ]
The view from nowhere.
|
|
