NB: Let op dat dit verslag veel foto's bevat, maar vooral ook veel tekst. Ik ben altijd lang van stof, dat zie je ook terug in mijn dagverslagen. De kans op tl;dr is dus groot
Na mijn verslagen zal ik het Polen topic nog wel kicken voor opmerkingenAfgelopen week was ik vijf dagen in Polen, in Krakau en Warschau. Krakau was zoals al heel veel beschreven op diverse plekken op het internet en reisgidsen een fantastische stad. Maar ik wilde er ook een dagje Warschau bij pakken, waarbij ik er uiteindelijk voor gekozen heb om op dag vier daar naartoe te gaan en dan de dag erna terug te vliegen vanaf daar. En hoezeer ik Krakau absoluut een stuk hoger aansla dan Warschau, is die laatste stad absoluut aan te raden om echt te bezoeken. Er is genoeg te zien.
Reisschema:
Dag 1: Vlucht Amsterdam naar Krakau (met KLM), Stare Miasto (old town) bezocht
Dag 2: Krakau, bezoek aan de wijken Kazimierz en Podgórze
Dag 3: Krakau, bezoek de zoutmijnen van Wielieczka en nog een keer Stare Miasto bezocht
Dag 4: Trein van Krakau naar Warschau, Palace of Culture of Science en Stare Miasto bezocht
Dag 5: Vlucht van Warschau naar Amsterdam, Lazienki Park en omgeving bezocht, plus een bustour gedaan
[ Bericht 9% gewijzigd door Redefine op 01-05-2018 23:02:15 ]
Gekozen om te vliegen met KLM, omdat dat prijs, locatie- en tijdstechnisch het beste uitkwam. Prima vlucht, geen vertraging, kwam zelfs wat te vroeg aan. Ondanks een gewone stoel voldoende beenruimte, maar de stoelen zelf zijn wel heel matig (al is dat tegenwoordig standaard bij dit soort vluchten). Vliegveld Krakau Balisce Airport (John Paul II). Het vliegveld zelf is redelijk bescheiden, wordt zelfs gedeeld met militaire vliegtuigen. Maar de aankomsthal en alles daaromheen is recent nog helemaal verbouwd, waardoor het er heel modern en goed uitziet.
Daar meteen alvast wat Zloty gepind, terwijl ik aan het wachten was op mijn koffer. De rij waarin ik stond schoot echt totaal niet op (dat is echt iets typisch Pools), maar een andere pinautomaat was helemaal vrij en heb daar dus gepind (wat laat zien dat we kuddedieren zijn). Vanuit het vliegveld zijn er diverse opties om de stad in te komen. Je hebt er al prima busverbindingen, maar vooral met de trein is aan te raden. Want dan zit je in minder dan twintig minuten in de stad en het kost je maar 9 Zloty (iets meer dan twee euro).
Daarbij kom je dan aan op Krakau Glówny (het hoofdstation van de stad), waar mijn hotel ook nog eens vlakbij was. Ik verbleef in Ibis Stare Miasto, aangezien het voor mij als Accor lid nogal wat geld bespaard (door vorige vakanties etc.). Het is een prima hotel, zonder veel franjes, maar wel met een stevig bed en een hele goede douche. Verder geen minibar (meer gemak als koelkast dan de minibar zelf) of kluisje. Vriendelijke en service gerichte mensen in het hotel, voor zover ik met ze te maken had. En de kamers waren steeds goed schoon.
Het hotel lag dus al op een steenworp afstand van het station, waarbij er ook nog een groot en modern winkelcentrum gevestigd is (Galeria Krakowska). Ook de oude stad ligt op een korte loopafstand. Waarbij de dichtstbijzijnde bezienswaardigheid de St. Florian’s Church is (Bazylika św. Floriana w Krakowie). Ook al een mooie kerk, al zal je daar verder nooit zover over lezen als het om Krakau gaat. Maar het is een fraai begin, waarbij je dan gelijk ook al tegen het eerste pleintje met monument uitkomt: The Grunwald Monument (Pomnik Grunwaldzki). Dit is ter nagedachtenis aan de strijd in 1410 gevoerd werd door het Poolse-Litouwse rijk. Het werd in 1916 neergezet, maar niet verrassend genoeg door de Nazi’s later vernietigd. Het zijn twee dingen die de stad kenmerken. De Nazi bezetting (hoewel de stad er qua vernielingen vrij goed is uitgekomen) en de verering van belangrijke mensen en momenten in de Poolse geschiedenis.
Vooraan The Grunwald Monument, St. Florian’s Church op de achtergrond
Direct achter dit monument ligt het oude centrum. Dat volledig omringd wordt door het stadspark Planty op de plek waar vroeger de stadsmuur stond. Maar deze werd door de Oostenrijkers rond het midden van de negentiende eeuw vernietigd. Op die plaats legden ze het stadspark aan. Weliswaar werd er wat vernietigd, maar er kwam ook wat moois voor terug. Waarbij het stadspark juist tegenwoordig een van de kenmerken van de stad is. Het is een plek waar je steeds doorheen loopt en waar genoeg bankjes staan om even te gaan zitten en passanten te bekijken. Het is er gezellig druk en een van de leukere plekken van de stad.
Aan de noordkant van Planty ligt nog wel een stukje stadsmuur. Waarbij vooral The Krakow Barbican opvalt. Het was voorheen een van de grote toegangspoorten tot de stad, en nu nog de enige in zijn soort. Het heeft de vernietigingen van de Oostenrijkers kunnen doorstaan, omdat de muren drie meter dik zijn en dat toch ook wat teveel werk was. En ze het waarschijnlijk toch ook wel wat te fraai vonden om het niet te laten staan. Het is tevens een van de kleinere herkenningspunten van de stad (en Warschau heeft er ook één). Achter The Krakow Barbican lag vroeger een ophaalbrug die toegang gaf tot de stad, maar nu ligt er een pleintje. Wel staat de St. Florian’s Gate met een stukje oude stadsmuur nog op die plek.
The Krakow Barbican
Als je door de poort gelopen bent, dan krijg je meteen al een fraaie blik op de oude stad. Fraaie gebouwen en kasseien gaan richting de St. Mary’s Basilica (Bazylika Mariacka). Daar waar de voorgaande genoemde plekken de stad al wat aanzicht geven is die Basiliek samen met bijgelegen stadsplein en Wawel de grootste herkenningspunten. Toch besluit ik nog niet om direct door te lopen, want linksaf ligt nog een andere kerk die achteraf niet zo heel erg bijzonder is. Maar het nabijgelegen Juliusz Słowacki Theatre (Teatr im. Juliusza Słowackiego) is wel zeer fraai. Dit theater werd in 1893 gebouwd en kreeg later de naam van een belangrijke Poolse dichter. Het ontwerp is gebaseerd op de Parijse l’Opera, wat je ook duidelijk terugziet.
Juliusz Słowacki Theatre
Omdat ik altijd graag de stad van boven wil zien loop ik via het Planty naar de Academy of Music (Akademia Muzyczna w Krakowie), waar je gratis naar binnen kan om naar op de zesde verdieping een terras te vinden. Terwijl je naar boven gaat hoor je aan alle kanten muziek gespeeld worden door de studenten wat het geheel nog wat leuker maakt. Eenmaal boven aangekomen kun je vanaf het terras een behoorlijk deel van de stad zien. Echt lang ben ik er niet blijven staan, want je staat half naast mensen daar zitten te eten en drinken. Wel is het een aanrader om kort te bezoeken, want het uitzicht is fraai (en gratis). Helaas zijn de foto’s die ik van die plek heb gemaakt niet geweldig gelukt, omdat de zon daarvoor wat in de weg zat.
Dat was dan alleen vervelend voor sommige foto’s, want om zo je vakantie te vieren was het weer juist perfect. 25 graden, weinig bewolking en er stond een wind die het erg aangenaam maakte. Alsof de stad vanzelf al niet inspirerend genoeg was, hielp het weer dus ook perfect mee. En een perfecte locatie om dan naartoe te lopen is natuurlijk het stadsplein van Krakau met zijn diverse historische gebouwen. Dit Rynek Glówny is een het grootste stadsplein van Europa en het is een plek waar veel foto’s van te vinden zijn als je zoekt naar afbeeldingen van Krakau. Dat is ook niet zo gek want het plein is enorm, het is het centrum van de oude stad, kent talloze restaurants en bars. En je hebt er talloze mooie gebouwen.
De bekendste is de al eerdere genoemde St. Mary’s Basilica (of in het Pools eigenlijk Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Kościół Mariacki om maar even een korte benaming te noemen). Deze kerk werd in 1347 afgerond en is vooral kenmerkend door zijn ongelijke torens. De linker is hoger dan de rechter. Waarbij de hogere vooral dienst deed als uitkijkpost naar vijandelijke troepen. Vanuit die toren is elk uur het Hejnal te horen. Een traditie die al loopt vanaf het begin van de toren. Toevallig kom ik net rond het hele uur aan, waardoor ik deze traditie kan aanschouwen. Waarbij het tevens traditie is om het trompetgeschal halverwege te staken. De Hejanl was vroeger namelijk om te waarschuwen voor vijanden. En de legende gaat dat een van de eersten die het speelde halverwege in de keel werd geschoten door vijandige Tartaren, waardoor het trompetgeschal abrupt werd onderbroken. Op datzelfde punt wordt tegenwoordig dus nog steeds even gestopt.
St. Mary’s Basilica en Adam Mickiewicz Monument linksonder
Aan de noordoostkant van het plein kun je St. Adalbert’s Church (Kościół św. Wojciecha) vinden. Het is de oudste kerk van Krakau, maar heeft qua aandacht te lijden onder de andere gebouwen die eromheen staan. Hetzelfde kun je eigenlijk ook wel zeggen van het Adam Mickiewicz Monument (een van de vele standbeelden in de stad). Maar dan weer niet door de enorme Cloth Hall (Sukiennice) die het plein in tweeën splijt. Het is enorm langgerekt gebouw wat precies in het midden van het plein staat. Het is daarbij een van de oudste markthallen van Europa en ook nu kun je er nog steeds van alles kopen, al zijn dat vooral de geijkte souvenirs. Een gebouw waar je door zijn grootsheid al niet omheen kan, maar ook omdat het een prachtig gebouw is.
Town Hall Tower links en Cloth Hall rechts
Aan de andere kant van de Cloth Hall vindt je o.a. de Eros Bound (Eros Bondato). Een kunstwerk waarbij een afgehakt hoofd op zijn zij ligt en open is aan de binnenkant. En verder ook nog het Goethe Instituut en de kassa voor de Rynek Underground, een interactief museum over de geschiedenis van de stad wat onder het plein ligt. Maar het meest in het oog springend is de Town Hall Tower (Wieża ratuszowa w Krakowie). Tot 1820 was de toren onderdeel van een veel groter gebouw, toen de rest werd gesloopt om de plannen voor het marktplein verder uit te werken. De toren staat een beetje scheef (al komt het scheve op de foto’s eerder door de groothoeklens van mijn telefooncamera). En lijkt als gebouw wel een beetje zijn beste tijd gehad te hebben.
Zicht op St. Mary Basilica vanuit Town Hall Tower
Toch kun je de toren wel nog beklimmen, wat ik ook heb gedaan. Het kost namelijk een appel en een ei om er naar binnen te mogen. Daarvoor moet je dan wel eerst een kaartje kopen bij een enorm chagrijnige Poolse kassamedewerker (Polen lijken eigenlijk maar twee standen te hebben, of heel erg vriendelijk of ontzettend chagrijnig). En de tocht naar boven is absoluut niet voor iedereen geschikt. De trappen zijn nogal ongelijk, glibberig en je moet niet vergeten om regelmatig te bukken om je kop te stoten. De bescheiden tentoonstelling is niet heel erg bijzonder. En helemaal bovenin de toren kun je niet meer op de balkons komen, vanwege instortingsgevaar. Al zijn de houten trappen die je naar de verhoging aldaar kunt nemen, ookal niet meer van de beste kwaliteit. Want met elke stap krijg je het idee dat je er zo doorheen kunt zakken. Toch heeft het nog wat apart zicht op de stad op geleverd, omdat je bovein de toren wel door de ramen naar buiten kan kijken. En op een etage lager kun je de luiken open doen om naar buiten te kijken.
Zicht op o.a. Wawel Hill vanuit Town Hall Tower
Nadat ik weer veilig beneden ben aangeland (wat gezien de trap niet eens zo heel vanzelfsprekend is), verlaat ik het plein om de universiteit van Krakau te bezoeken. Deze Jagiellonian University stamt uit 1364 en is daarmee een van de oudere universiteiten van Europa. De claims dat het een van de oudste van Europa is, die bijna overal wordt gemaakt, is wat overdreven, want het haalt daarmee nog niet eens de top tien. Niettemin zijn het fraaie gebouwen. Waarvan het Collegium Maius de oudste is. Dit gebouw heeft een fraaie binnenplaats en heeft al menig geschiedenis aan zich voorbij zien gaan. Zo werden professoren opgepakt die les wilden geven aan hun faculteit tijdens WOII door de Nazi’s als onderdeel van de Sonderaktion Krakau. Die wilden daarmee de Poolse cultuur zoveel mogelijk te vervangen door de Duitse.
De binnenplaats van Collegium Maius
Vanuit het Collegium Maius loop je de oude professorentuin in, die tegenwoordig een stuk kleiner in. En kom je uit bij andere universiteitsgebouwen, waarvan het Collegium Novum het mooiste is. Van een afstand doet mij denken aan tekeningen die ik vroeger als kind zag van een universiteit. Schuin voor dit gebouw staat een standbeeld van Nicolaus Copernicus die het grote symbool is van het Poolse onderwijs. En in algemene zin is het samen met Chopin, Madame Curie, Lech Walesa en Johannes Paulus II (de paus) een van de internationaal bekendste Polen.
Collegium Novum
Vanuit de campus is het niet ver naar een serie kerken die de stad rijk is. Daarvan is de St. Francis' Basilica (Bazylika św. Franciszka) een van de meer opvallende, al is dat vooral door de grote, want bijzonder om te zien is deze niet zozeer. Al is dat van binnen wel het geval. Dat laatste geldt ook voor de niet ver daarachter gelegen Holy Trinity Basilica (Bazylika Św. Trójcy). Al blijf ik er niet lang binnen, want er zitten een aantal mensen te bidden voor het altaar en ik wil ze daar uiteraard niet bij storen. De buitenkant kan ik wel wat langer bekijken, wat ook zeker de moeite waard is. Want in tegenstelling tot de andere kerk in deze alinea is deze wel mooi om te zien van buiten.
Holy Trinity Basilica
Tussen beide kerken ligt de Grodzka straat. Een geplaveide laan waar diverse mooie gebouwen staan, maar met name het Plac Św. Marii Magdaleny is interessant. Op dit plein staat uiteraard een standbeeld van Piotr Skarga. Overigens bepaald geen onomstreden monument. Want er is nogal discussie over of datgene wat Piotr deed in de 16e en 17e eeuw nou wel zo heel erg fris was. En daarnaast is het uitgeroepen tot het lelijkste monument van de stad. Dat laatste geldt dan absoluut weer niet voor de Church of Saints Peter & Paul (Kościół św. Piotra i Pawła). Waarbij het opvallend is dat de lichte gevel haast op de rest van de rode kerk lijkt te zijn geplakt. St. Andrew’s Church (Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Andrzeja) daar rechts van is een stuk grover maar heeft ook wel iets.
Church of Saints Peter & Paul
St. Andrew’s Church
Aan het einde van deze straat ligt nog een andere bescheiden kerk en nog een herdenkingsparkje. Maar als je daar loopt wordt je oog toch vooral getrokken door het andere grote herkenningspunt Wawel. Iedereen die in Krakau is geweest kent deze plek wel en eigenlijk ook iedereen die weleens afbeeldingen van de stad bekeken heeft. Doordat Wawel op een heuvel ligt valt deze zondermeer op, (je kon het al zien liggen op een van de foto’s uit de Town Hall Tower), maar ook de bouwstijl laat je er naar blijven kijken. Het is een plek waar je niet omheen kunt als je er bent en eigenlijk ook absoluut niet omheen kunt.
Wawel Hill
Toch doe ik dat nog even, omdat mijn oog wordt getrokken door wederom een kerk. En deze is in het Engels al een mond vol: Church of St. Bernard of Siena in Krakow (en zowaar in het Pools net zo lang: Kościół pw. św. Bernardyna ze Sieny). Het is het laatste monument wat nog tot de oude stad behoort (of je zou het Krakow Pinball Museum moeten meerekenen). Niet heel veel verder ligt de wijk Kazimierz waar ik de volgende dag naartoe zou gaan. Na deze kerk nader bekeken te hebben beklim ik dan toch Wawel Hill om dit majestueuze gebouwencomplex te bekijken.
Church of St. Bernard of Siena in Krakow
Die woorden zijn bewust gekozen, want er staan namelijk meerdere gebouwen op de heuvel die bijna allemaal een andere functie hadden. En koninklijk is het zeker ook, want een van de belangrijkste gebouwen is Wawel Castle (Zamek Królewski). Dit prachtige kasteel was ooit de zetel van de diverse Poolse koningen, waaronder de eerste. En heeft menige strijd doorstaan. Daarbij vooral geholpen door de diverse torens die de heuvel rijk is. En gelukkig grotendeels onaangetast door de Nazi’s, Oostenrijkers (de eeuw ervoor) of diverse strijders die eeuwenlang probeerden te stad in te nemen. Wawel Hill is een plek waar je jezelf blijft verbazen over wat je ziet en wat er allemaal te vinden is. Het is ook een plek waar je foto’s zou kunnen blijven schieten.
Wawel Castle
Naast de diverse torens, plantsoenen en pleintjes valt voor de Wawel Cathedral (Kathedra) op. Inmiddels is deze kathedraal alweer de derde die er op deze plaats staat (niet zozeer door vernielingen). En elke koning en koningin die het land vroeger rijk was, werd er gekroond. Het is een prachtige kathedraal dat eigenlijk uit meerdere delen bestaat. Andere bezienswaardigheden zijn de Johannes Paulus II en Tadeusz Kościuszko monumenten. Die laatste is in de westerse geschiedenis niet zo heel erg bekend, maar in het Oostblok des te meer. Ik las afgelopen jaar in Vilnius al over hem, maar vooral voor de Polen is hij een van de belangrijkste mensen uit hun geschiedenis. Het was een van de grote vrijheidsstrijders van zijn tijd. In Polen lukt zijn strijd niet helemaal maar wordt daar wel gevierd als grote held. Terwijl in Amerika was hij wel succesvol, maar weet bijna niemand wie het is (behalve dat een eiland bij Alaska naar hem vernoemd is en de hoogste berg in Australië).
Wawel Cathedral
Je kunt dus je ogen uitkijken op Wawel Hill. Maar dat is niet de enige aantrekkingskracht die het heeft. Want door de hoge ligging heb je een prachtig uitzicht over de stad. En dan met name het zuidelijk en westelijk deel. Zo heb ik een tijd in de zon kunnen genieten van het zicht op de Wisła (Vistula) rivier. Langs de rivier, die dwars door de stad loopt, kun je naar hartenlust wandelen, fietsen, maar vooral op het gemakje in gras gaan zitten. Dat laatste zijn vooral op dat moment veel mensen aan het doen, wat met dit weer ook logisch is. Verder ligt aan de rivier ook nog een skateparkje en staat de Wawel Dragon (Smok Wawelski). Waarover diverse (ongeloofwaardige) legendes gaan. Om de paar minuten spuwt het standbeeld overigens ook nog vuur, zoals het een draak betaamt. Wat toevallig net op het moment gebeurd dat ik er een blik op werp. Na van de heuvel af te hebben gedaald loop ik nog even langs het water en ook direct langs de draak.
Uitzicht over de Wisla vanuit Wawel Hill
Wawel Dragon
Inmiddels begint de avond ook wel al te vallen en begint mijn maag ook wel te knorren. Ik ga daar in de buurt eten, al ben ik de naam van het restaurant vergeten. Het betreft een restaurant met Poolse gerechten waar prima te eten valt, maar ook weer niet heel bijzonder. Na gegeten te hebben slenter ik nog even door het verlichte Krakau om tenslotte terug te gaan naar mijn hotel. Mijn eerste dag Krakau is bijzonder goed bevallen. Mijn verwachtingen zijn volledig waargemaakt en zelfs overtroffen. Het is een prachtige en sfeervolle stad waar van alles te zien valt en te beleven is.
De kamers in het Ibis Krakow Stare Miasto zijn niet heel erg bijzonder, maar het bed slaapt goed en de douche is uitstekend en daar gaat het uiteindelijk om. Zo kan ik uitgerust aan mijn tweede dag Krakau beginnen. Het ontbijtbuffet in het hotel is ook prima, waardoor ik ook nog een goede bodem heb kunnen leggen om die dag weer alles te bezoeken. Na de dag ervoor het oude centrum bezocht te hebben, zijn nu de wijken ten zuiden daarvan, Karzimierz en Podgórze aan de beurt. Het weer is vandaag wel iets minder dan de dag ervoor, zo is er ook regen voorspeld. Maar nog steeds lekker genoeg om zonder jas buiten rond te zwerven.
Normaal gesproken ben je binnen een paar minuten vanuit Wawel in Kazimierz, maar ik besluit een omweg te nemen, omdat ik Wawel Castle ook graag vanaf de andere kant van het water wil kunnen zien. Want vanaf die kant heb je het meest vrije zicht op de heuvel en zijn diverse gebouwen. Geen andere bouwwerken die dit aan het zicht kunnen onttrekken. En vanaf de andere kant van de Wisla is Wawel Castle misschien nog wel mooier.
Wawel Hill vanaf de andere kant van de Wisla
Ik loop verder door langs de rivier om dan uiteindelijk via de zuidkant Kazimierz in te lopen. Daarbij kom ik onder meer ook langs een parochie met een bijzonder lange naam. Zodanig lang dat ik alleen de kortere versies zal gebruiken. Het betreft Church on the Rock (Kościół Rzymskokatolicki Na Skałce) ook wel Skałka genoemd. En niet alleen in naam is deze kerk groot, ook qua oppervlakte is het geen klein bouwwerk. Het staat er sinds 1751 en ontving onder andere de eretitel Basilica minor van paus Johannes Paulus II. Ik vervolg mijn weg langs de Wisla totdat ik via een brug de river kan oversteken en de wijk in te lopen die, tot voor WOII, eeuwenlang de joodse wijk van de stad en eigenlijk ook wel Polen in zijn geheel was. Na de bezetting door de Nazi’s is hier qua Joodse bewoners helaas niet veel meer van over, maar de invloed die de Joden hebben gehad zie je er nog steeds terug.
Church on the Rock
Overigens was Kazimierz heel lang geen onderdeel van de stad Krakau, maar zelf onafhankelijk. Op het plac Wolnacy staat daarom ook nog steeds het voormalige stadhuis van de vroegere gemeente. Het plein zelf is dan tegenwoordig weer wel een stuk bescheidener dan het ooit was. Want vroeger was het bijna even groot als het marktplein in de oude stad. Nu is het ongeveer een kwart zo groot. Al wordt het plein nog steeds veel gebruikt voor grote evenementen en zijn er nog genoeg belangrijke gebouwen te vinden aan het plein.
Plac Wolnica
Een daarvan is de Corpus Christi Church (Kościół Bożego Ciała). Een fraaie kerk die er sinds midden 15e eeuw staat. En een van de grootste bouwwerken van de stad is. Mede daardoor duurde de bouw ervan ook wat langer dan gebruikelijk, al zorgden vooral diverse tegenslagen ervoor dat men ruim honderd jaar nodig had om de bouw af te maken. En ook hier gaan er diverse legendes de ronde. Zo zou de plaats voor de kerk gekozen zijn, omdat twee priesters bij het najagen van een dief, het gesteelde voorwerp terugvonden op de plek van de kerk. Waarbij ze op het voorwerp gewezen werden door een lichtbundel die op onverklaarbare wijze ze de juiste locatie aanwees. Tegen zoveel goddelijke interventie konden ze uiteraard niet op, waardoor er absoluut een kerk op die plek moest komen.
Corpus Christi Basilica
Vanaf die kerk loop je binnen enkele minuten over het plac Nowy. Waar tot voor de oorlog de joodse markt zijn plaats had. Nu wordt het plein nog steeds gebruikt als markt, maar zonder al te veel charme. Althans voor mijn dan (ik vind het een vervallen en aftands gebeuren), want er zijn veel bezoekers van de stad die het wel een hele leuke plek vinden. De Tempel Synagogue (Synagoga Tempel) is wat dat betreft een heel stuk meer aan mij besteed. Het is een van de vele synagogen in Kazimierz en ook van de meest fraaie, mede doordat deze behoorlijk ongeschonden de geschiedenis heeft doorstaan. Het is daarbij ook de synagoge die nog het meest wordt gebruikt voor joodse religieuze en culturele evenementen.
Tempel Synagogue
In deze wijk is het overigens een stuk rustiger dan in het noordelijk gelegen oude centrum, maar rondom de Remuh Synagogue and Cemetery (Synagoga Remuh z Cmentarzem) begint het toch al wat drukker te worden. Al komt dit in eerste instantie vooral door diverse busladingen scholieren die op schoolreisje zijn en een stukje geschiedenisles krijgen. De synagoge zelf staat er al bijna een halve eeuw, terwijl de begraafplaats is er sinds begin 19e eeuw te vinden. Vanaf de zijkant kun je vanaf de straat door een van de poorten het goed zien liggen. Waarbij ook hier de Nazi’s helaas flink hebben huis gehouden, want slechts twaalf van de grafzerken hebben de oorlog overleefd.
Remuh Cemetery
In dit deel van de wijk kun je de meeste synagogen terugvinden. Onder andere de Isaac Synagogue (Synagoga Izaaka), High Synagogue (Synagoga Wysoka) en Old Synagogue (Stara Synagoga) staan binnen enkele honderden meters van elkaar af. Bij die laatste kun je een van de vele muurschilderingen vinden die Krakau rijk is. En ook buiten deze stad kun je heel veel van dit soort muurschilderingen vinden. Ook niet heel ver daarvandaan is Lem’s Robot te vinden die ter ere van science-fiction schrijver Stanislaw Lem is gemaakt (hij schreef onder andere Solaris wat later ook nog twee keer is verfilmd. Dit soort schilderingen, de ene mooier dan de andere, geven de stad en vooral deze wijk een aparte sfeer mee. En aan sfeer is in Kazimierz overigens absoluut geen gebrek, want het is een hele leuke buurt om doorheen te struinen.
Een van de vele muurschilderingen die Krakau rijk is
Muurschildering ter ere van Stanislaw Lem
Los van synagogen vindt je hier vooral veel sfeervolle restaurantjes, bars en terrassen. Waar je allemaal prima kan eten, in een aantal gevallen ook Israëlisch. Het grootste deel hiervan bevindt zich aan Szeroka Street (ul. Szeroka). Een straat die eigenlijk zo breed is dat je het ook wel als plein zou kunnen zien. Daarom niet geheel verwonderlijk dat daar veel plek is voor restaurants en hun terrassen. Helemaal ‘vrij’ kun je daar dan weer niet rondlopen, want terwijl ik langs de diverse restaurants loop wordt ik door meerdere zeer knappe Poolse serveersters toch vooral verzocht om bij hun restaurants te komen eten en/of drinken. Aangezien ik voorlopig nog geen trek heb, bedank ik hier vriendelijk voor om verder de wijk in te lopen en de diverse aparte gebouwen te aanschouwen.
Een Israëlisch restaurant in Kazimierz
Een basisschool in Kazimierz
Inmiddels heb ik deze wijk grotendeels wel al gezien en begint de voorspelde regen er aan te komen. Tijd dus om beschutting op te zoeken. En daarmee is het de uitgelezen tijd om Schindler's Factory (Fabryka Schindlera) te bezoeken. Het is het museum wat ik minstens bezocht wil hebben terwijl ik in de stad ben. De echte fabriek van Oskar Schindler bestaat niet meer, maar op de plek waar deze stond kun je wel twee museums vinden. Naast Schindler’s Factory staat er ook het Museum of Contemporary Art (MOCAK) (Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK). Een museum voor moderne kunst wat ook zeer de moeite waard schijnt om te bezoeken, maar voor mijzelf is dat mogelijk een optie voor een ander bezoek aan Krakau.
Voor nu houdt ik het bij het museum over de Nazi bezetting van de stad tussen 1939 en 1945, want hoewel het museum zijn naam draagt, speelt Schindler een bescheiden rol in de totale tentoonstelling. Maar zelfs dat bescheiden deel is nog ruim voldoende, omdat het een groot en indrukwekkend museum is. Ik kan vrij snel een kaartje bemachtigen en het museum in, ondanks dat er toch wel wat drukte is. Al is het zeker niet vervelend druk, want in Polen houden de meeste musea een maximaal aantal bezoekers wat tegelijk, maar ook over de gehele dag, het museum kan bezoeken. Het maakt een bezoekje een stuk prettiger. Ik kan er nu op mijn gemak rondkijken, alles in mij opnemen en lezen over de geschiedenis van de stadsbewoners, met name de Joden, tijdens de bezetting.
Daardoor ben ik best wel even zoet in het museum. Op veel plekken wordt er aangegeven dat je toch wel minstens twee uur moet uittrekken om een goede indruk te krijgen en dat klopt. Zelf ben ik er ook ruim twee uur binnen. Wat mede komt doordat ik de documentaire aan het begin, over werknemers van Schindler, volledig bekijk. Het schept alvast een goed beeld en ik kan even lekker blijven zitten. Wat zeker helpt, omdat ik daarna langzaam door het museum schuifel en de geschiedenis aan mij voorbij zie komen. Het is een indrukwekkend museum wat een goed beeld schept over de verschrikkingen die de mensen destijds hebben moeten doorstaan. Iedereen die Krakau bezoekt is aan te raden om hier een bezoek te brengen.
Schindler Museum
Als ik naar buiten kom is het al een stuk minder gaan regenen, waardoor het buiten alweer uit te houden is. Daardoor kan ik deze wijk, Podgórze beter gaan bekijken. En waar er al een verschil was tussen het oude centrum en Kazimierz is dat verschil t.o.v. Podgórze alleen nog maar groter. Hier is het nog een stuk rustiger, toeristen zie je er eigenlijk nauwelijks. En de gebouwen en sfeer is er een stuk grauwer. Dat is ook niet vreemd, want het is het stadsdeel dat het meest te lijden heeft gehad onder de bezetting. Want het was deze wijk waar de Nazi’s in 1941 de Joden bij elkaar zette om ze af te scheiden van henzelf.
Deze Krakow Ghetto ook wel Podgórze Ghetto genoemd besloeg een groot gedeelte van de wijk (circa 20 hectare). De Joden mochten deze buurt alleen maar uit om voor niets in andere buurten te werken voor de Nazi’s. Ze waren ondertussen een huis en haard kwijtgeraakt aan de bezetters, maar desondanks waren de omstandigheden nog niet zo verschrikkelijk als later in de oorlog. Niet-Joodse Polen mochten in de Ghetto overigens niet komen, want op het helpen van Joden stond de doodstraf. Uitzondering hierop was de Pool Tadeusz Pankiewicz die besloot om zijn Eagle Pharmacy (Apteka Pod Orłem) aan te blijven houden. Dit werd door de Nazi’s gedoogd, omdat ze anders bang waren dat de Ghetto een poel van ziektes zou worden. Want volgens de Nazi’s waren de Joden immers untermenschen die een en al verschrikkelijke ziektes met zich meebrachten.
Voor de Joden kwam het overigens niet slecht uit dat de bezetters Tadeusz lieten zitten, want op een slinkse manier zorgde hij ervoor dat zijn Eagle Pharmacy een verbinding met de buitenwereld werd. Hier kon men lokale en internationale kranten lezen, radio luisteren en contact maken met familie en vrienden buiten de Ghetto. Deze voormalige apotheek staat nog steeds op dezelfde plek en is tegenwoordig een veel bezocht en zeer gewaardeerd museum. Al geldt ook hier dat een bezoekje tot een andere keer zal moeten wachten. Het plein voor de apotheek, Ghetto Heroes Square Plac Bohaterów Getta, vroeger Plac Zgody) kenmerkt zich door een opmerkelijk monument. Je ziet hier diverse lege stoelen verspreid over het plein, die het missen van de slachtoffers en de leegte die de oorlog achterliet, symboliseert.
Jaarlijks wordt hier op veertien maart de zuivering van de Podgórze Ghetto herdacht. Men loopt dan vanaf dit plein naar het Holocaus Monument dat in het verder in het zuiden geleden voormalige concentratiekamp Plaszów ligt. De Nazi’s vonden de greep die ze op de Joden hadden namelijk nog niet genoeg en besloten op die dag in 1943 de Ghetto te zuiveren van de Joden. De meesten werden die dag geëxecuteerd en de overlevenden werden naar Plaszów overgeplaatst. In dit concentratiekamp in Krakau zaten al veel Joden vanuit andere delen van het land, of diegenen die al eerder overgeplaatst werden uit Podgórze. Dit kamp was weliswaar geen vernietigingskamp als Auschwitz, maar het kwam qua verschrikkingen dicht in de buurt.
Niet heel veel Joden wisten dit kamp dan ook te overleven. Sowieso waren er weinig overlevenden (tegenwoordig wonen er nog ongeveer 25.000 Joden in Krakau). Onder de overlevenden bevinden zich o.a. wel de werknemers van de Schindler fabriek. Oskar nam namelijk, na het zien van een etnische zuivering, louter joodse mensen aan om ze een beter leven te geven en vooral te beschermen tegen de Nazi’s. Toen Krakau te gevaarlijk werd, liet hij zijn fabriek en de mensen overplaatsen naar Tsjechië zodat ze een gewisse dood konden ontsnappen. Uiteraard is het over deze geschiedenis dat het boek en de indrukwekkende film Schindler’s List is gemaakt.
Podgórze kenmerkt zich overigens niet louter door deze deprimerende geschiedenis en beelden. Tegenwoordig is het stadsbeeld al weer wat in opkomst. Grauw is het nog steeds wel. Maar er komen steeds meer luxere huizen bij en een paar jaar geleden is er nog een hypermodern treinstation uit de grond gestampt. En aan de zuidkant van de wijk kun je een van de vele monumentale heuvels vinden. Hier betreft het de Krakus Mound (Kopiec Krakusa). Deze heuvel werd al aan het begin van de ontwikkeling van Krakau opgeworpen en is vernoemd naar King Krak (waar ook de stad zijn naam aan onttrekt).
Krakus Mound
Vanaf deze heuvel heb je gratis een prachtig uitzicht over bijna de hele stad. En dringen hoef je er niet, want zelf ben ik maar één iemand anders tegengekomen die de heuvel beklom. Een andere belangrijke heuvel de Kościuszko Mound (Kopiec Kościuszki) die ten westen van het oude centrum ligt. Deze heb ik zelf niet bezocht, maar daar heb je buiten het bezoek aan de heuvel ook nog een tentoonstelling die je kunt bezichtigen. Verder buiten het centrum zijn er nog andere van deze heuvels te vinden, maar zijn minder geschikt om Krakau te overzien. De Krakus Mound heeft juist wel een prachtig zicht op de stad. Mede door het ondertussen zonnige weer heb ik lange tijd mij zitten vergapen aan het prachtige Krakau.
Uitzicht op Krakau vanaf de Krakus Mound
Toch moet ik op een gegeven moment weer op stap, want ik kan er niet tot het donker blijven zitten. Zeker omdat ik een behoorlijk eind van het oude centrum en mijn hotel vandaan zit. En ik ook nog een bijzonder gebouw nog niet gezien heb. Ik daal daarom af naar de stad met de mooie beelden van het uitzicht in mijn hoofd. Iedereen die Krakau bezoekt moet eigenlijk een van de heuvels wel beklimmen om de stad echt gezien te hebben. En persoonlijk denk ik dat Krakus Mound daarvoor het meest geschikt is. Zeker i.c.m. het bezoeken van Podgórze.
Uitzicht op Krakau vanaf de Krakus Mound
Reeds teruggekeerd in de bewoonde wereld ga ik op zoek naar het gebouw wat ik in voorgaande alinea beschreef. Het is de St. Joseph's Church (Kościół św. Józefa) een hele mooie kerk die i.t.t. veel andere gebouwen in de stad nog relatief jong is. Het staat er sinds 1909. Maar dat doet niets af aan de schoonheid, want mooi is de kerk zonder meer. Persoonlijk vind ik het zelfs het mooiste gebouw van Krakau. Het helpt daarbij dat het aan een fraai plein ligt: Rynek Podgórski. Een plein met geschiedenis, want het was de markt.plaats van de tot 1915 onafhankelijke gemeente Podgórze (vanaf dat jaar werd het ingelijfd bij Krakau). Een markt die vooral belangrijk was voor de Oostenrijkse bezetters van de 19e eeuw
St. Joseph’s Church
Vanaf daar vertrek ik in noordelijke richting om in Kazimierz een hapje te gaan eten. De Wisla die Kazimierz scheidt van Podgórze steek ik over via de Berbatek Footbridge (Kładka Ojca Bernatka). Een brug die bestaat uit twee delen, één voor voetgangers en één voor fietsers, die kenmerkend is doordat in het midden beelden zijn geplaatst van acrobaten die diverse kunsten vertonen. Het is apart gezicht en is een leuke manier om afscheid te nemen van Podgórze. Een wijk die bij een meerdaags bezoek van de stad absoluut er bij hoort, om zo ook een ander beeld van Krakau te krijgen. En natuurlijk omdat je er de St. Joseph en de Schindler Fabriek kunt vinden.
Bernatek Footbridge
Eenzelfde kan ik ook zeggen over Kazimierz. Een stedentrip naar Krakau is eigenlijk niet compleet zonder een bezoek aan deze roerige, maar sfeervolle wijk. Met het bezoek aan deze buurten en nog een omzwerving door de oude stad komt er voor mij ook aan dag twee een eind. Een dag die mij wederom zeer goed is bevallen. Krakau blijft prachtig en indrukwekkend en heeft heel veel te bieden.
) mijn verslag van dag drie.
is Warszawa ook best wat plaatjes waard Kom kom. Heb je op het Rynek Starego Miasta de Sklep z Kawa Pozegnania z Afryka bezocht? de Lazienki Królewskie? Het PKiN ( de enige Stalin-suikertaart buiten Moskou) ben je sowieso wel in geweest. Kom kom plaatjes 
Als je nou gewoon even het reisschema in de OP leest, dan weet je dat ik nog niet bij dag vier benquote:Op donderdag 3 mei 2018 00:28 schreef Dr_Flash het volgende:
Ik heb nog NUL foto's van Warszawa gezien. Behalve dat Kraków 100 keer mooier is
Eerst komt nog de Wieliczka Saltscammine en daarna pas Warschau. En dan volgen er heel veel foto's van die leuke stad. Voor nu:
Die heb ik uiteraard niet gezien in Warschau, daar kijk je zo overheenquote:
Het PKiN ( de enige Stalin-suikertaart buiten Moskou) ben je sowieso wel in geweest.
En je opmerking over de enige Stalin suikertaart buiten Moskou klopt niet. Er staat er nog een in een voormalige Sovjetrepubliek 
Edit: zeker teveel bier gedronken in Schotland
Waar danquote:
En je opmerking over de enige Stalin suikertaart buiten Moskou klopt niet. Er staat er nog een in een voormalige Sovjetrepubliek
I like that 
Ik ge over een week pas naar Schotland
Riga. Wel héél veel kleiner dan die in Warschau.quote:
Op Oh echt ja? Okee wist ik niet. Misschien te klein om serieus genomen te worden. Maar ja dat kun je zelf goed genoeg beoordelen lijkt mequote:Op donderdag 3 mei 2018 01:00 schreef Redefine het volgende:
[..]
Riga. Wel héél veel kleiner dan die in Warschau.
Een maand geleden was je er nogquote:
Je hebt wel een snaveltje
Ik ge over een week pas naar Schotland
Althans volgens je reisverslag 
En nee ik ben niet op mijn snaveltje gevallen.
Weet ik ook toevallig omdat ik er vorig jaar was. En bij de toelichting over het dat Latvian Academy of Sciences stond er al dat er meerdere van dat soort torens zijn. Waarbij in het bijzonder die in Warschau. Na het zien van de plaatjes was het wel een grote reden om ook Warschau te bezoeken. Zo grotesk/indrukwekkend is het.quote:Op donderdag 3 mei 2018 01:01 schreef Dr_Flash het volgende:
[..]
Oh echt ja? Okee wist ik niet. Misschien te klein om serieus genomen te worden. Maar ja dat kun je zelf goed genoeg beoordelen lijkt me
lez0nquote:
[..]
Een maand geleden was je er nog
En nee ik ben niet op mijn snaveltje gevallen.
Een maand geleden zei ik dat ik er over een maand heen zou gaan Dat gaat binnenkort dus gebeuren Ah ik lees verkeerd. Topic begint in 2017 niet dit jaarquote:Op donderdag 3 mei 2018 01:10 schreef Dr_Flash het volgende:
[..]
lez0n
Maar ik wil het topic niet kapen, dit gaan over Polen
En ik ben fan van Polen dus ik zie van harte uit naar meer Dank je atoquote:
Mooi reisverslag Redefine, ik ben benieuwd naar het vervolg
Hopelijk vanavond dag 3. En dan de dagen erna de rest.quote:
[..]
Dank je ato
[ Bericht 95% gewijzigd door Guanabana op 03-05-2018 19:26:04 (zat in verkeerd topic, sorry) ]
Krakau zelf heeft al genoeg te bieden om je dagen je te laten vergapen aan al het moois wat de stad heeft, maar heeft daarnaast ook genoeg in de omgeving te bieden. De belangrijkste daarvan is voormalig concentratiekamp Auschwitz-Birkenau een kilometer of zeventig ten westen van de stad. Het is een plek waar je eigenlijk een keer in je leven geweest moet zijn om te zien hoe het toen geweest is. Op eenieder die er ooit geweest is heeft het bezoek diepe indrukken achtergelaten. Toch kies ik er (deze keer) niet voor om er een bezoek te brengen.
Een bezoek heeft voor mij namelijk teveel haken en ogen eraan zitten. Zo kun je er niet zomaar naar toegaan en een toegangsbewijs kopen, maar moet je van te voren reserveren. Ik houd mijn opties liever meer vrij, waardoor dat al niet ideaal is. Daarnaast ben je een kleine twee uur onderweg om er te komen en moet je uiteraard weer terug. Plus dat het toch steeds meer een toeristische trekpleister aan het worden is dan een plek die draait om de verschrikkelijke geschiedenis. En heb ik zelf wel al eens Theresienstadt bezocht. Weliswaar was dat kamp een stuk minder heftig. Maar het zorgt er mede voor dat ik er niet per sé naar toe hoef.
Dat geldt ook wel voor die andere grote bezienswaardigheid in de buurt: de zoutmijnen van Wieliczka. Die samen met de oude binnenstad van Krakau al sinds het begin op de werelderfgoedlijst van Unesco staan. Toch is een bezoekje daar een stuk praktischer, omdat de reistijd daar naartoe een ruim half uur betreft. En je hoeft niet per sé van tevoren te reserveren. Optioneel kun je overigens ook nog georganiseerde trips ernaartoe vanuit Krakau boeken. Dan ga je in een minibusje vanaf het station daar naartoe en wordt je ook weer opgehaald. Het verschil in geld vind ik dan echter niet waard, want in bijna alle gevallen worden de tickets voor de mijn pas bij aankomst gekocht, waardoor je er weinig in tijd bij opschiet.
Zelf ga ik dan ook met de bus naar Wieliczka, wat een kilometer of 15 ten zuidoosten van de stad ligt. Voor 4 zloty (minder dan een euro) reis je vanaf het stadscentrum daar naartoe. En de bus stopt ook nog eens naast mijn hotel. Tot zover dan wel de voordelen van dit vervoer. Want echt comfortabel is het niet. De bus zit namelijk stampvol, waardoor ik tot de eindbestemming hutje mutje op elkaar sta met andere reizigers. Daarbij is het ook nog eens bloedheet in de bus. Maar goed dat is natuurlijk allemaal overkomelijk voor dat geld en viel ook best wel te verwachten.
Daar aangekomen moest ik wel nog een kaartje kopen. Aangeraden werd om wel van te voren te reserveren zodat je de wachtrij kon skippen, maar ik was eigenwijs. Verstandig was dit niet, want ik heb er een halfuur gestaan, waardoor ik pas een stuk later aan kon sluiten bij de Engelse tour. Nou is een halfuur eigenlijk helemaal niet lang, maar als de wachtrij waarin je aansluit eigenlijk niet langer is dan een meter of tien en het aantal wachtenden voor je niet meer dan dertig is. Verwacht je niet er zo lang te staan. Dat het lang duurt is niet vreemd, want grotendeels is er slechts één kassa open, doet de vrouw aan de balie er een eeuwigheid over om mensen af te laten rekenen, loopt ze relgelmatig zonder iets te zeggen weg en/of zit eerst nog uitgebreid te praten met een collega. Zo ook als ik aan de beurt ben. Op mijn ‘dzien dobry’ kwam geen reactie, pas na lange tijd kreeg ik een norse blik toegeworpen.
Wieliczka Zoutmijn
Kortom geen geweldige service aldaar. En voor Poolse begrippen is de mijn overigens niet goedkoop, plus dat je om te mogen fotograferen ook nog 10 zloty extra betaald. Echt heel erg hoeven dit soort zaken natuurlijk niet te zijn, maar over de rest van de tour is ook nog heel veel aan te merken. Je krijgt namelijk bij binnenkomst een zender mee met een oordopje, zodat de hele groep de gids kan verstaan. Maar deze werkt heel slecht. Regelmatig valt het geluid weg, is de geluidskwaliteit slecht of praat de gids te zacht. De gids verontschuldigde zich daar wel steeds over, maar op een manier alsof dit voor het eerst voorkwam. Na het lezen van diverse reviews op tripadvisor zijn de problemen met de zender eerder regel dan uitzondering.
Standbeeld gehouwen uit zout
De informatie die je meekreeg was vervolgens ook niet heel erg spannend. De vrouw sprak zich nog weleens tegen, veel geschiedenis kreeg je eigenlijk niet en wilde toch vooral geforceerd wat belegen grapjes blijven maken. Opmerkingen over het likken van de muren van zout zijn minimaal vijf keer voorbijgekomen, de geruststelling dat we alleen met de trap naar beneden hoefden, maar met de lift omhoog bleef voorbijkomen. En de mythe over het ontstaan van de mijn, moest we met een ‘pinch of salt’ nemen. Niet dat een dergelijke makkelijke grap erg is, maar wel als het er veel te geforceerd uitkomt (ze moest haar verhaal namelijk wel vier keer hervatten of opnieuw beginnen, omdat er klachten waren over geluid en ook het ‘pinch of salt’ werd meerdere keren herhaald.
Wieliczka Zoutmijn
Let er daarbij op dat je in de mijn eigenlijk in groepen achter elkaar aanloopt (op diverse plekken moest er gewacht worden om de voorgangers niet in te halen) en je vooral veel van hetzelfde ziet, dan snap je wel dat het enthousiasme er niet echt groter op wordt. Toch vond ik het bezoek aan de zoutmijn alsnog nog wel de moeite waard om het een zeer aparte omgeving is, de zoutmijn absoluut een grote geschiedenis heeft gehad en je een aantal indrukwekkende dingen te zien krijgt. Dat geldt dan eigenlijk vooral voor de kathedraal halverwege de tocht. Ook sommige blikken in de mijn of op de enorme trappenhuizen waren interessant. Verder zijn de standbeelden van zout daarnaast alleraardigst.
De kathedraal, het hoogtepunt van de trip
De kathedraal is in de zoutmijn uitgehouwen uit de diverse grotten en is volledig van zout en hout gemaakt (althans dat wordt beweerd). En is het absolute hoogtepunt van de mijn. Dit is ook de plek waar je online de meeste foto’s van kunt vinden. Je krijgt hier kort de tijd om even alles in je op te nemen, want we moesten toch snel weer door. Want we moesten natuurlijk wel nog even langs een restaurant en souvenirwinkeltje (waar je langer de tijd kreeg om rond te kijken dan in de kathedraal). En aan het einde van de begeleide tocht eindig je ook weer in een horecatent en diverse souvenirwinkels.
Vanuit daar krijg je van de gids de diverse opties om je tocht te vervolgen. Je kunt in die ruimte met een lift omhoog om de hoge ruimte van bovenin te bekijken, maar dan moet je wel nog betalen. Ook kun je sinds kort er met een treintje een tochtje maken door de mijn, maar uiteraard wel betalen. Als je rechtdoor loopt kan je richting de uitgang gaan. Maar kun je eerst nog ween 5D film zien over de mijn, al ben ik die zaal zelf niet tegengekomen. Terwijl je richting de uitgang gaat loop je overigens nog door een restaurant een bar en een achttal souvenirwinkels. Om uiteindelijk een laatste keuze te kunnen maken. Naar de lift om de mijn te verlaten of het museum bezoeken.
Plaquette van Unesco werelderfgoedlijst
Het museum schijnt nog best interessant te zijn en van wat ik hoorde kun je daar op je eigen tempo zelf een stuk rondlopen. Dus neem ik plaatst aan het hek waarboven het bordje museum hangt. Want je kunt hier niet zelf naartoe, nee je wordt door iemand begeleid. Dat vinden de werknemers daar blijkbaar toch wel heel erg vermoeiend, want al snel komt er een mannelijke gids naar mij toe die aangeeft dat het museum niet zo veel voorstelt. Dat het vooral veel van hetzelfde is en dat je er nog veel meer tijd aan kwijt bent. Ik geef aan dat geen probleem te vinden en dat ik er als het minder interessant is, vanzelf wel sneller doorheen kan lopen. Hij geeft aan dat die mogelijk er niet echt is en dat je er dan alsnog 40 minuten over doet. Daarna loopt de man weg en blijf ik zelf (redelijk verbijsterd over dergelijk asociaal gedrag) gewoon staan. Maar er gebeurd daarna niks, dus ben ik eigenlijk ook wel een beetje klaar mee en sluit ik daarom aan bij een groepje mensen wat wacht tot ze met de lift weg mogen.
Want ook in dat geval moet je wachten op een begeleider die je naar de lift brengt, want zo gaat alles in de mijn. Je wordt nog net niet geholpen als je naar de WC moet. Alhoewel ik ben er zelf niet geweest, dus wie weet. Al is het in dit geval dan ook weer niet zo vreemd, want de tocht naar de lift is in afstand haast net zo lang als de tocht die je tijdens het bezoek aflegt. Leuk voor de mensen die spontaan claustrofobisch zijn geworden en snel naar buiten willen. Daar heb ik zelf gelukkig totaal geen last van. Wat vooral scheelt bij het nemen van de lift, want deze is bijzonder klein voor een dergelijke onderneming, plus dat je er met zoveel mogelijk man in wordt gestouwd. Grappig genoeg is dit punt overigens het diepste punt onder de grond wat je in totaal bereikt.
Het diepste punt dat je bereikt, niet het dieptepunt overigens
Boven aan gekomen kom je, niet geheel verrassend, uit in een souvenirwinkeltje. Niet dat ik tegen souvenirwinkels ben, het hoort er gewoon ook wel bij, maar hier overdrijven ze het wel heel erg. Verrassend is wel de plek waar je boven uitkomt, want dit is niet in de buurt van de ingang maar een kilometer verderop in de dorpskern van Wielieczka zelf. Waarbij je vervolgens zelf maar moet raden welke kant je op moet, want echt goed aangegeven staat het allemaal niet. Zelf maak ik gebruik van een vrij goede GPS app, dus vind ik mijn weg vrij snel. Maar voor eenieder die de weg kwijt is of even een kruisje moet slaan na het overleven van het bezoek aan de mijn staat er een kerk in het dorpje.
Kościół pw. św. Klemensa
Zo alles bij elkaar is mijn cynisme over de zoutmijn erg groot. En misschien ben ik wel te negatief en leg ik op alle slakken zout (pun intended), maar zo alles bij elkaar lijkt het meer de Wieliczka Saltscam te zijn dan Saltmine. Ik snap dat het een commercieel gebeuren is, maar je kunt het overdrijven. Waarbij vooral de totale desinteresse en het gedrag van het personeel storend is (en mijn ervaring is geen incident, want elk punt wat ik aanhaal zie je talloze keren voorbijkomen in de recensies). Desalniettemin ben ik toch blij dat ik de mijn bezocht heb. Want ik heb wel een aantal mooie dingen gezien, is het een aparte ervaring en is het iets wat je een keer gezien moet hebben. Maar het kan zoveel leuker en interessanter zijn als ze wat meer werk van het bezoek zouden maken en niet alleen maar snel cashen denken.
Terug naar de stad neem ik weer de bus en ook in dit geval is het druk, dus steeds staan. In de stad aangekomen ga ik even naar mijn hotelkamer. Want zo alles bij elkaar heb ik vrij veel tijd staand of langzaam schuifelend doorgebracht dat even relaxen wel even prettig is. Aan het eind van de middag ga ik weer (en voor de laatste keer) het prachtige oude stadscentrum bezoeken. Om zo nog een keer de heerlijke relaxte sfeer van Krakau in de avond in mij op te nemen. Mijn tocht begin ik daarmee bij St. Florian’s Gate die ik de keren ervoor nog niet op een foto had vastgelegd. Hetzelfde geldt voor Planty, wat tijdens mijn bezoek aan Krakau, samen met Wawel mijn favoriete plekje van de stad is geworden. Het is een leuk stadspark met lange landen en bijna overal bredere groenstroken, fonteinen en uiteraard standbeelden.
St. Florian’s Gate
Planty
Copernicus Standbeeld
Het Copernicus standbeeld staat zoals ik al eerder aangaf bij de universiteit van Krakau. De beste man krijgt in ieder geval voldoende aandacht (meer dan terecht uiteraard) voldoende aandacht in de stad, maar ook in de rest van Polen. Want er zijn meerdere monumenten voor hem te vinden. Zelf zat Copernicus ook op de Jagiellonian University. Net zoals andere belangrijke Polen zoals Tadeusz Pankiewicz (van de apotheek) en de huidige president Andzej Duda. De universiteit heeft een mooie campus en bijna alle gebouwen blijven interessant en fraai om te zien.
Nogmaals de Collegium Novum en midden achter Collegium Wittkowski
Eerder gaf ik al aan dat de Saints Peter and Paul Church bij Plac Św. Marii Magdaleny een lichtere gevel heeft, maar een rode kerk daarachter. Alsof de gevel er zo los op is geplakt. Het blijft een apart gezicht. En de straat die er langs loopt blijft toch ook bijzonder sfeervol. Uiteraard kun je hier ook diverse souvenirwinkeltjes vinden. Ik bezoek er een om een koelkastmagneet te scoren voor mijn collectie (die ik sinds vorig jaar verzamel). En ondanks dat dit toch wel het toeristische gedeelte is van de stad kost het je niet heel veel. Zonder meer goedkoper dan in de andere steden waar ik afgelopen jaar was.
Saints Peter and Paul Chuch
Duur is Polen sowieso totaal niet, eerder vooral goedkoop. Weliswaar schijnen de prijzen ook in dit land de laatste jaren steeds omhoog te gaan. Maar alsnog ben je hier veel minder geld kwijt dan op de meeste andere plekken. Zodanig veel minder dat ik achteraf bekeken eigenlijk veel minder Zloty’s had hoeven opnemen (wat overigens een van de grotere redenen was om het ticket voor de zoutmijn niet online te bestellen, zodat ik tenminste wat meer van mijn Zloty’s kwijt kon). Ook eten is er totaal niet duur en het smaakt er bijna allemaal meer dan prima. Maar voordat ik dat op dat moment ga doen breng ik nog één laatste bezoekje aan mijn andere favoriete plek in Krakau: Wawel.
Wawel Hill
Helaas is de heuvel zelf op dat moment al afgesloten met hekken, waardoor je er niet meer op kunt komen. Maar eromheen kun je ook genoeg beleven en is het uitzicht nog steeds even mooi. Ik neem nog een tijdje plaats op een bankje onderaan de heuvel aan de kant van Wisla om op mijn gemak rond te kijken. Terwijl ondertussen de kraampjes met eten er worden opgezet. Het is ook wel goed moment om even een snack te halen, zeker met de ruime keuze die je er hebt.
Na mijn buik weer rond gegeten te hebben struin ik verder door de sfeervolle oude stad. Die zo in de avond met de invallende duisternis (en later ook daadwerkelijke duisternis) nog meer sfeer krijgt. Dit heb ik de avonden ervoor ook wel ervaren. En als je wilt kun je er uren blijven vermaken, want om de paar meter kun je wel een kroeg, restaurant of slijterij vinden. Voor de liefhebbers van stevig zuipen is Krakau sowieso wel een droomplek want het is er goedkoop en je hebt er een ruim aanbod van plekken waar je wat kan halen. Zelf ben ik daarvoor niet gekomen, ben toch al geen enorme drinker, dus aan mij is het niet echt besteed.
Town Hall Tower en Cloth Hall in de avond
Hetzelfde kun je zeggen van het bezoeken van een van foute bar en/of stripclub. Die optie is er wel degelijk, want als ik in een van de straatjes even stil sta om een auto te laten passeren, wordt ik door een Poolse vrouw aangesproken. Of ik in de buurt ‘live Polish girls’ wil zien. Ik bedank hier vriendelijk voor. Ik kijk graag naar mooie vrouwen hoor, en dat zijn veel Poolse vrouwen absoluut. Maar ik vind dergelijke tenten (stripclubs en dergelijke) toch altijd wel iets treurigs hebben. En daarbij is de kans dat het typische Oostblok scam is absoluut aanwezig. Want ik zou niet de eerste mannelijke toerist zijn (zeker als je alleen bent) die mee wordt gelokt naar een bar of een of andere tent door een of meerdere mooie vrouwen, ter plekke diverse drankjes voorgeschoteld krijgt. En dan aan het einde van de avond de rekening voor je neus krijgt. Die rekening is meestal gepeperd en als je niet wilt betalen dan wordt je onder druk gezet door wat minder frisse figuren.
St. Mary Basilica en Cloth Hall in de avond
St. Mary Basilica in het donker
Al is het niet gezegd dat dit ook hier het geval was, maar ervoor gewaarschuwd wordt je wel. Het is overigens wel het enige waarvoor een waarschuwing nodig is. Buiten dan uiteraard de geijkte zaken als zakkenrollers die je overal ter wereld tegen komt. Want Krakau is heel erg veilig, je kunt gewoon overal in je eentje op elk moment waar dan ook over straat lopen, zonder dat je je onveilig voelt. De meeste Polen in Krakau zijn bijzonder vriendelijk (als ze dat niet zijn, zijn het ook wel direct enorme horken). En ook best getalenteerd, want de vele straatmuzikanten die je tegenkomt zijn bijna allemaal erg goed. Omdat ik inmiddels toch wel wat Pools kleingeld heb verzameld, besluit ik een violist die speelt in de buurt van het theater, wat geld te geven.
Joszef Slowacki Theatre in het donker
Een minuut of tien later ben ik weer terug in mijn hotel, waarmee mijn bezoek aan Krakau ten einde begint te lopen. De volgende ochtend vertrek ik namelijk met de trein naar Warschau. Het waren drie prachtige dagen in en om Krakau. Het is een geweldige stad waar heel veel te zien is. En daarbij is het ook nog eens ontzettend sfeervol. Ik snap volkomen waarom zoveel mensen zo vol lof zijn over de stad en waarom het al een aantal jaar op diverse plekken is uitgeroepen als beste stedentrip van Europa.
Warschau is duidelijk getekend door de oorlog en 40% vd Old town of Stare Miasto is vernietigd geweest. Daarom ook de reden dat er vooral modernere gebouwen en hoogbouw is. Leuk voor 2 dagen persoonlijk. Een 7.
Na een goede nacht op het goede bed en een prima ontbijtbuffet pak ik mijn koffer. Binnen een paar minuten ben ik op het station, toch wel het grote voordeel van de locatie van het hotel. Ik ga met de Intercity van PKP in twee uur en een kwartier van Krakow Glówny naar Warszawa Centralna, het centraal station van Warschau. De trein zit voller dan ik eigenlijk verwacht had (in mijn treinstel zie ik zelfs slechts één lege stoel) en veel mensen hebben bagage bij zich. Mijn koffer past niet boven de stoelen, waardoor deze in het bagegerek moet. Veel plek is daar niet meer, maar met wat passen en meten lukt het me om mijn koffer er te plaatsen.
De reis zelf is niet heel erg bijzonder, aangezien het landschap tussen de twee grote steden niet heel bijzonder is. Je zou het behoorlijk kunnen vergelijken met de weilanden van Nederland of het iets meer glooiende landschap van het westen van Duitsland. Wel zitten de stoelen meer dan prima en is er over de trein sowieso al niets aan te merken. Bovendien krijg je, zelfs in tweede klas, een gratis drankje (thee, koffie of water) aangeboden. Zelf kies ik voor herbata (thee), want water heb ik voldoende bij mij. Tussen de twee steden stopt de trein overigens maar één keer, en dat is kort voor de eindbestemming in een buitenwijk van Warschau. De trein komt uiteindelijk precies op tijd aan.
Bij het uitstappen merk ik direct dat dit een heel andere stad is. Het station is daadwerkelijk druk en chaotisch met door elkaar lopende en rennende mensen, daar waar in Krakau het station relatief rustig was. Heel gek is dat ook niet want Warschau heeft een miljoen meer inwoners dan Krakau (1700000 tegenover 700000) en het is ook niet voor niets de hoofdstad. Alhoewel Krakau dat wel heel lang geweest is, toen het nog het groot Pools-Litouwse rijk betrof. Zodra je buitenkomt is het verschil tussen de steden alleen nog maar meer merkbaar. Warschau oogt echt als een metropool. Daar waar Krakau een compact oud centrum heeft met diverse wijken eromheen, en daarbuiten uitgestrekte grotere wijken met diverse flatgebouwen. Zijn het enorme wolkenkrabbers die alle aandacht in Warschau op zich vestigen.
Al is dat eigenlijk niet het eerste wat je ziet als je uit het station loopt. Nee dat is een ander gebouw. En iedereen die ooit in Warschau is geweest weet waar ik het over heb. Het is het Palace of Culture and Science (Pałac Kultury i Nauki), meestal afgekort tot PKiN (welke ik in de lopende tekst ook zal gebruiken). Het is een gebouw waar je gewoon niet omheen kunt, zelfs niet als je zult willen. Het is een enorme toren, 188 meter hoog (met nog een antenne erop, waardoor deze totaal op 231 meter komt). En aan de voet van de toren zijn er nog diverse ander gebouwen gevestigd. Hier kun je diverse musea, een concerthal, een bioscoop en nog veel meer vinden.
De bescheiden Palace of Culture and Science
Nadat ik deze mastodont al even kort bekeken heb ga ik eerst naar mijn hotel. Hier verblijf ik in het Novotel Warszawa Airport Hotel dat een paar kilometer van het centrum vandaan ligt. De volgende dag ga ik namelijk al weer weg met het vliegtuig, waardoor dat wel zo handig is. Ze hebben bovendien ook een bus shuttle naar het vliegveld. Bovendien is het hotel goedkoper dan andere alternatieven in de stad (buiten hostels of andere met gedeelde badkamers wat ik gewoon echt niet wil), met bijkomstig voordeel dat het ontbijt op zondag voor mij gratis en ik laat kan uitchecken (tot 17.00). Mooi om na de volgende dag rondlopen mij nog eerst even op te frissen voordat ik ga vliegen.
Ik vreesde wel eerst even dat ik toch te ver buiten het centrum zou zitten, waardoor het onpraktisch was. Maar vanaf het centraal station vertrekken meerdere bussen en trams die je in een minuut of achttien naar het hotel brengen. En daarbij hoef ik ook niet te zoeken welke halte ik moet hebben, want deze is vernoemd naar de hotelketen zelf: halte Novotel. Het hotel is ook nog eens vrij luxe en de kamer is erg goed. Helaas wel een douche/bad combi waar ik geen fan van ben, maar goed. Wel grappig genoeg een aparte WC wat ik nog niet eerder ben tegengekomen. Daarnaast al het andere broodnodige en meer aanwezig in de kamer. Het enige minpuntje aan het hotel was de overijverige medewerker die bij aankomst wat bleef aandringen op het upgraden van mij kamer, terwijl ik toch al betaald had.
Maar goed na mijn spullen geïnstalleerd te hebben ben ik weer richting de stad vertrokken. Waarbij ik voor de heenweg al een 24 uurs kaartje had gekocht om zo de volledige tijd geen omkijken er meer naar te hebben. Al moest ik die dan nog wel even afstempelen in de bus zelf. Dat leek in eerste instantie makkelijker dan het leek. Want geen van de automaten leek het ticket te accepteren. Totdat ik er door een Poolse vrouw op gewezen werd, dat dit pas kon zodra de buschauffeur de bus weer had opgestart. Zodra een bus namelijk is aangekomen op het station zet de bestuurder namelijk alle deuren op, zodat iedereen alvast plaats kan nemen, maar wordt wel de stroom volledig afgesloten.
Na de rit terug kom ik weer aan op het centraal station en dus ook bij het PKiN. De toren is zogeheten ‘suikertaart’ die in opdracht van Stalin was gebouwd om ‘cadeau’ te doen aan zijn communistische Poolse vrienden. Afgelopen jaar kwam ik in Riga ook al een dergelijk exemplaar tegen (het Latvian Academy of Sciences), wat wel een stuk bescheidener van afmeting is. Bij het lezen over die toren werd er verwezen naar andere torens met die stijl, met in het bijzonder die van Warschau. Het wekte zodanig mij interesse dat ik bij mijn toekomstig bezoek aan Krakau toch zeker ook wel Warschau zou meepakken. En zo geschiedde. En de toren kun je ook op, namelijk naar de 30e van 42 etages. Aangezien ik eigenlijk in elke stad wel probeer om ergens hoog te komen zodat ik alles van boven kan overzien, besloot ik dan ook om de toren te bezoeken.
De hoofdingang van het Palace of Culture and Science.
De toren kent totaal maar liefst 3288 kamers en heeft een totale oppervlakte van een slordige 120.000 vierkante meter. Klein kun je de toren zeker niet noemen. Het is momenteel het op zeven na grootste bouwwerk van de EU (van buiten de EU zij er vooral heel veel Russische torens hoger). En oorspronkelijk dus vooral een toren voor Joseph Stalin, wiens naam het dan ook in de begindagen droeg. Zelf was Stalin al dood voordat de toren in 1955 afgerond was. Uiteindelijk werd zijn naam overal weggehaald om enige binding met hem te verbreken. Tot geruststelling van heel veel Polen. Al zijn velen alsnog niet blij met de toren, want het is toch vooral een herinnering aan de bezetting door de Sovjetunie en het communisme. Tegelijkertijd is het voor veel Polen wel weer een herkenningspunt van de stad, waardoor de waardering wat meer begint te groeien.
De toren zelf kun je dus op, waarbij je ook een rondleiding binnen kunt krijgen. Zelf kies ik puur voor een bezoek aan het terras op de dertigste etage. Daarvoor moet ik dan wel eerst plaats nemen in de rij om een ticket te bemachtigen. En zoals dat in Polen gaat, duurt dat heel lang. Niet doordat de rij heel erg lang is, dat valt juist heel erg mee, maar omdat de ticket aankoop gewoon langzaam gaat. Het schijnt iets typisch Pools te zijn, hetzelfde zie je in restaurants. Wat ik daar totaal niet erg vind, het hoort er een beetje bij en je hebt tocht geen haast. Maar bij het kopen van een kaartje is het toch wel onhandig. Als ik eenmaal een ticket heb bemachtigd kan ik met de lift naar de dertigste etage.
Uitzicht vanaf de toren op Warschau. Linksboven Lazienki Park, in het midden Church of the Holiest Savior
Het woord terras is dan weer niet echt handig gekozen, want dat is het namelijk helemaal niet. Nee je komt gewoon in het torengedeelte uit waar je aan de buitenkant helemaal rond kunt lopen en door tralies kunt naar buiten kunt kijken. Dat laatste is natuurlijk logisch, gezien er altijd mensen zullen zijn met verkeerde intenties. Het maakt het uitzicht er niet minder mooi om. Je hebt een ruim zicht over een groot deel van de stad. De ene kant kijk je naar het station en de diverse wolkenkrabbers er naast. Een andere richting zie je dan weer het stadspark Lazienki en diverse kerken.
Uitzicht vanaf de toren op o.a. het nationale stadion
En weer een andere kant kijk je op de Wisla die de stad scheidt. Waarbij aan de ene kant (die van het PKiN) oude stad, maar ook juiste moderne stad ligt. Terwijl aan de andere kant het stadsdeel Praga ligt, waar je nog de oude Oostblok sfeer kunt proeven qua bebouwing. Dat geldt dan weer niet voor Nationaal Stadion dat speciaal voor het EK in Polen en Oekraïne van 2012 werd gebouwd. Hier werden een paar poulewedstrijden een kwartfinale en de halve finale Italië – Duitsland gespeeld. Ook de finale van de Europaleague van jaargang 2014/2015 gespeeld (Sevilla – Dnipro Dnipropetrovsk). En tot slot ook zicht op het leukste deel van de stad Stare Miasto.
Uitzicht vanaf de toren op o.a. de All Saints Church
Uitzicht vanaf de toren op o.a. Stare Miasto
Na een tijd genoten te hebben ga ik met de lift weer naar beneden om Warschau in te duiken. Vanaf de toren heb ik al een prima looproute kunnen uitstippelen. Dat begint met het stadsparkje wat naast de toren ligt, waar je ook diverse fonteinen kunt vinden. Eenzelfde park kun je ook aan de andere kant vinden. Evenals twee torens of ‘naalden’ zoals je ze ook op het Place de la Concorde in Parijs kunt vinden. Met in beide gevallen ernaast een restaurant. Voordat ik het park verlaat kom ik nog langs een grote fontein en na even doorgelopen te hebben werp ik nog even een laatste blik op PKiN. Het is een bijzonder indrukwekkend gebouw. Dat tegelijkertijd afstotelijk, grotesk, mooi, larger than life, intrigerend en nog heel veel meer is. Iets wat je eigenlijk gezien moet hebben.
Palace of Culture and Science
Het scheelt dan weer wel dat ik de toren zie terwijl het fantastisch weer is. Een graad of 24, geen wolkje te zien, maar wel een lichte wind, waardoor het bijzonder aangenaam toeven is. Als de lucht helemaal grijs is en het regent kan ik mij zo voorstellen dat het gebouw een hele andere indruk maakt. Dan zal het eerder deprimerend dan intrigerend zijn. Voor de All Saints Church (Kościół Rzymskokatolicki pw. Wszystkich Świętych) die haast in de schaduw van de toren ligt speelt het weer denk ik minder een rol. Die zal ook wel mooi zijn bij regen. Het fraaie parkje wat erbij ligt, heeft natuurlijk wel weer baat bij zonneschijn. Het grappige van dit parkje is wel dat het haast als een oase aanvoelt in deze metropool.
All Saints Church
Want een metropool is de stad zeker. Alles is er groots en eigenlijk kun je het qua idee daardoor een beetje vergelijken met Parijs en Londen (al zijn die uiteraard nog wel veel groter en drukker). In die zin is het verschil met Krakau levensgroot. Maar dat komt misschien nog wel meer door de behoorlijke verschillende geschiedenis die beide steden hebben meegemaakt. Uiteraard hebben beide steden geleden onder de oorlog. Maar daar waar Krakau er (op het gebied van gebouwen en infrastructuur) haast ongeschonden uit de strijd is gekomen. Is Warschau aan het einde van de oorlog volledig platgebombardeerd. Aan het begin in 1939 er al flink van langs, maar vooral tijdens de Warsaw Uprising in 1944 werd de stad gedecimeerd.
Net zoals bijvoorbeeld Rotterdam heeft de stad daardoor geen authentiek oud centrum meer. Maar het grote verschil t.o.v. ons land heeft Polen wel de boel geprobeerd weer volledig op te bouwen. Grote delen van de stad zijn weliswaar hypermodern, maar de stad kent wel degelijk een oud centrum (Stare Miasto zoals al eerder genoemd). Na de oorlog kwam er namelijk vanuit het hele land hulp om de stad weer op te bouwen. En d.m.v. oude foto’s, schetsen en bouwtekeningen hebben ze de oude gebouwen grotendeels weer opnieuw leven in kunnen blazen. Het wordt gezien als een van de hoogtepunten van de stad. En ondanks dat het merendeel eigenlijk relatief nieuw is, staat de oude stad van Warschau alweer enige tijd op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Dat alles herbouwd is en er dus (bijna) niets echt authentiek is, zal mogelijk verklaren waarom de stad bij grote getallen toeristen totaal geen aantrekkingskracht heeft. De stad wordt vaak totaal niet toeristisch genoemd en meer dan eens wordt gezegd dat je de stad beter kunt mijden. En dat is dus grote onzin. Het zal absoluut helpen dat het prachtig weer was. Maar de stad is absoluut een aanrader. Het oude centrum is namelijk heel erg mooi en vooral ook heel erg sfeervol. Als je twijfelt om Warschau te combineren met een andere reis, aarzel dan niet en ga gewoon. Oordeel vooral zelf en je zult er waarschijnlijk gewoon achter komen dat het toch wel een toffe stad is.
Het toffe gedeelte is uiteraard de oude stad, maar eigenlijk vooral ook de weg die daar naartoe leidt. En zelfs het stuk tussen PKiN en die weg kan al een interessante route opleveren. Zo kun je o.a. langs de Nożyk Synagogue, het staatspark Saxon Gardens, het graf van de onbekende soldaat, Pidulski Square, een lutherse kerk en het Holocaust herdenkingsmonument en nog veel meer, komen. Maar de tekst is nu al erg lang, waardoor ik dat in detail iedere lezer nog zal besparen. Dat gaat namelijk niet op voor de Krakowska Przedmieście straat. Een fraaie laan die je op een mooie route voert langs meerdere gebouwen. In veel gidsen kun je de zogeheten ‘Royal Route’ vinden. Deze begin je dan in omgekeerde richting bij stare miasto over deze laan richting Lazienki Park en nog veel verder.
Deze weg begint bij een aantal universiteitsgebouwen van Warschau en een standbeeld van Copernicus. Want zoals eerder gezegd, vereren Polen hun belangrijke mensen nogal graag. Dit standbeeld staat voor het Polish Academy of Sciences (Polska Akademia Nauk). Het is een van de belangrijke wetenschappelijke adviesorganen van Polen. Deze academie heeft zijn zetel in een gebouw dat Staszic Palace (Pałac Staszica) heet. Dit paleis werd oorspronkelijk in 1620 opgeleverd voor de Poolse koning Sigismund III, en was een van de vele gebouwen dat werd vernietigd door de bombardementen. Het huidige gebouw ziet er dan ook iets anders uit dan dat wat er vroeger stond, al is het nog steeds bijzonder fraai.
Staszic Palace
Het standbeeld van Copernicus voor het paleis werd oorspronkelijk in 1830 er neergezet als monument. Toen de Nazi’s de stad invielen kwam het monument er redelijk ongeschonden uit. Dat gold voor de meeste Poolse monumenten namelijk niet. Copernicus werd echter door de Nazi’s geclaimd als geboren Duitser waardoor ze het wel lieten staan, zij het met een nieuwe plaquette (de man als troste Duitser i.p.v. Pool). Dit was wel trappen op de ziel van de Polen die op een nacht stiekem het bordje vervingen, zodat er weer gewoon stond dat hij een Pool was. De Nazi’s waren hier vervolgens zo woest over dat ze het beeld weghaalden en uit elkaar haalden. Hun plan was om het beeld vervolgens om te smelten, maar dat is er gelukkig nooit tot gekomen, waardoor ze het beeld grotendeels hebben kunnen herstellen.
Herstelwerkzaamheden waren ook nodig voor de Holy Cross Church (Bazylika Świętego Krzyża). Deze rooms-katholieke kerk werd ook volledig vernietigd door de bombardementen. Maar staat tegenwoordig weer te pronken schuin tegenover het beeld van Copernicus. Vooraan de trappen die je naar de ingang leiden kun je een standbeeld van Jezus Christus zien terwijl hij zijn eigen kruis draagt op weg naar zijn kruisiging. Rondom deze kerk en het paleis staan nog diverse andere fraaie gebouwen. Al zijn dit eigenlijk gewone winkels, banken en woonhuizen. Maar net zoals de kerken en paleizen in deze straat grotendeels afgewerkt volgens de barok architectuur wat ik er altijd wel fraai uit vind zien. Het geeft de straat en de stad een grandeur mee van een grote internationale stad.
Holy Cross Church
Ik loop verder richting het oude centrum en kom daarbij onder meer langs diverse universiteitsgebouwen van Warschau. En ook een straatzanger die geen enkele toon weet te raken en vervolgens nog verbaasd is dat hij weinig geld in zijn koffer heeft liggen. Gelukkig kunnen de gebouwen eromheen het niet horen, anders zouden ze van ellende weer in elkaar storten wat toch wel erg zonde zou zijn. Tussen die gebouwen vind je een van de vele paleizen die langs deze route staat. En de Visitationist Church (Kościół Opieki św. Józefa w Warszawie). In deze kerk speelde Frédéric Chopin ooit op het orgel voor schoolkinderen.
Visitationist Church
Na verder doorlopen kom ik langs het presidentieel paleis waar president Duda zijn zetel heeft. Het is de enige plek tijdens mijn hele reis waar ik beveiliging heb gezien. Al valt zelfs dat hier nog wel mee. Een foto van het paleis volgt later in dit verslag nog. Rechts naast het paleis staat het luxe Bristol Hotel waar alle wereldleiders en andere belangrijke mensen verblijven als ze Polen bezoeken. Voor het hotel staan diverse peperdure auto’s vermoedelijk van huidige gasten van het hotel. En links van het paleis staat de Church of the Assumption of the Virgin Mary and of St. Joseph (Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Józefa Oblubieńca), kortweg Carmelite Church. Een van de weinige gebouwen die vrijwel in originele staat verkeerd. Want deze raakte nauwelijks beschadigd tijdens WOII. Naast deze kerk is er bescheiden park waarin een standbeeld (verrassend) staat van Adam Mickiewicz die in Krakau op het marktplein terug te vinden is.
Carmelite Church
De meeste gebouwen waren echter een ander lot beschoren. Om toch een beetje te ervaren hoe de stad er voor de oorlog was, kun je (in diezelfde straat), het Park Miniatur Województwa Mazowieckiego vinden. Dit is een tentoonstelling waar je miniaturen kunt vinden van veel belangrijke gebouwen van Warschau van voor de oorlog. Zelf was ik helaas te kort hier om daar een bezoekje aan te wijden. Want ik moest al weer door en kwam inmiddels langs het volgende monument, wederom een kerk. Namelijk St. Anne’s Church (Kościół św. Anny). Voor de kerk werden in het verleden diverse publieke executies uitgevoerd. De buitenkant raakte tijdens de oorlog slechts licht beschadigd, maar het dak werd wel volledig weggevaagd.
St. Anne’s Church
Met deze kerk komt er een einde aan de Krakowska Przedmieście. Deze loopt over in Plac Zamkowy. Een van de bekendste plekken van Warschau. Als je foto’s van de stad gaat bekijken zul je deze na het PKiN het meeste tegenkomen. Dat is ook logisch omdat het haast wel een verzamelplaats lijkt van bezienswaardigheden. De St.Anne’s staat aan de rand van het plein, en naast die kerk heb je vrij zicht op het stadsbeeld Praga met het Nationale Stadion. Daarna zie je er het Royal Castle (Zamek Królewski w Warszawie), Sigismund’s Column (Kolumna Zygmunta), het oude centrum met zijn koopmanshuizen en het begin van de stadsmuur.
Plac Zamkowy met midden Sigismund’s Column en rechts het Royal Palace
De man op de kolom is koning Sigismund III een van de belangrijkste koningen van het land. Belangrijk genoeg om later zijn eigen paleis te krijgen, waar ik eerder al langskwam. Maar voordat die daar introk verbleef hij, net zoals vele andere leden van de koninklijke families in het rode kasteel aan dit plein. Het was het belangrijkste paleis voor de koninklijken tijdens de Poolse geschiedenis. Het was een van de gebouwen die al in 1939 vrijwel volledig werd verwoest. En het duurde lang voordat het weer werd herbouwd. Pas in 1971 begon met de nieuwe bouw en sinds 1984 staat het weer te pronken aan het plein.
Royal Palace
Buiten de vele bezienswaardigheden op het plein is het vooral een plek waar veel mensen samenkomen. Hoewel het in de rest van de stad al gezellig druk is, zie je hier de meeste toeristen. Die staan zich te vergapen aan de gebouwen maar ook aan de diverse mensen die er hun kunsten staan te vertonen om geld te verdienen. Zoals je in veel grote steden ook wel ziet. En van diverse kanten hoor je er muziek spelen, zowel live als uit de diverse restaurants die aan het plein zitten. Het is een zeer sfeervolle plek. Die ondanks de vele toeristen niet op een vervelende manier toeristisch aanvoelt.
Dat is eigenlijk bijna nergens het geval. Eigenlijk alleen in het PKiN is het wel erg toeristisch. Op de andere plekken is het goed uit te houden. Dat terwijl toch heel veel mensen de stad hebben weten te vinden. Blijkbaar heeft de stad toch wel veel aantrekkingskracht in Europa en daarbuiten. En dat is dan ook meer dan terecht. Want er is zoals gezegd meer dan genoeg te zien. Zo ook de twee kerken die je in een zijstraat van het plein kunt vinden. Ook hier hoor je weer diverse straatmuzikanten hun onkunde vertonen. Onkunde ja, want daar waar in Krakau bijna alle muzikanten en zangers erg goed waren, zijn ze (met die op Plac Zamkowy als uitzondering) van dramatisch niveau. Wellicht dat ze dat bedoelen met toeristen die weg worden gejaagd uit de stad?
Shrine of Our Lady of Graces en St. John’s Archcathedral in een zijstraat van Plac Zamkowy
Gelukkig is dat niet echt het geval, iedereen vervolgt gewoon zijn of haar weg, net zoals ik. Zo besluit ik op dat moment om even een koelkastmagneet van de stad in te slaan om mijn collectie weer verder uit te breiden. En ga ik verder het oude stadsdeel in. Ik kom uit op het oude marktplein Rynek Starego. Dit plein is weliswaar wat meer bescheiden van afmeting, maar zeker niet minder fraai. Eigenlijk zijn alle gevels van de panden wel interessant en fraai. Verder vindt je er vooral veel restaurants alsmede het Mermaid Monument (Syrenka Warszawska). Dit is een van de standbeelden die je van deze zeemeermin kunt vinden. Over haar gaan diverse legendes, maar echt interessant vind ik die allemaal niet.
Rynek Starego
Een ander standbeeld niet ver daarvandaan vind ik een stuk interessanter. Het is het Little Insurgent Monument (Mały Powstaniec) dat aan het begin van de stadsmuur staat. Dit beeld is in 1983 neergezet om de minderjarige slachtoffers van de Warsaw Uprising te herdenken. Bij deze opstand vochten namelijk ook veel Poolse kinderen mee. De meesten daarvan kwamen net zoals hun volwassen medestrijders om. Op andere plekken in de stad zijn nog veel meer plekken waarop de slachtoffers van de opstand worden herdacht. Of de opstand in zijn geheel. Zo is er het, hooggewaardeerde Warsaw Uprising Museum, waar ik helaas niet geweest ben. En is er ook een begraafplaats die volledig werd ingericht voor de slachtoffers van die strijd.
Little Insurgent Monument
De stadsmuur die je achter het standbeeld ziet, en die begint bij Plac Zamkowy, heeft men bijna volledig opnieuw moeten opbouwen na de oorlog. Gezien wat ik al eerder zei, geen verrassing. Maar in dit geval hebben ze niet heel strikt gekeken naar hoe het voor de ravage eruit zag. Nee de stadsmuur en de Warsaw Barbican (barbakan warszawski) zijn vooral met het oog op toeristen herbouwd. Er is veel groen aangebracht en voldoende plaats ingeruimd om diverse horecagelegenheden en marktkraampjes te kunnen plaatsen. Wat tegenwoordig ook het geval is. Waarbij het nu vooral een favoriete plek van jongeren is om rond te hangen. Ondanks dat dit wat meer toeristisch is, heeft deze plek toch ook wel weer wat. Al haalt deze Barbican het weliswaar in totaal niet bij die in Krakau.
Stadsmuur van Warschau
Warsaw Barbican
Zelf loop ik na hier wat rondgekeken te hebben verder door naar het noorden, waarbij ik diverse kerken en andere fraaie gebouwen tegenkom. Waaronder de Field Cathedral of the Polish Army (Katedra Polowa Wojska Polskiego). Een kerk die helaas volledig is ingepakt om weer opgeknapt te kunnen worden, waardoor ik er zelf niet veel kan zien. Daar tegenover staat de Supreme Court of Poland (Sąd Najwyższy) dat een belangrijke rol in Polen vervuld en in een zeer apart gebouw is gevestigd. Door de stand van de zon en doordat het minder licht begint te worden was de foto helaas niet helemaal goed te maken. De foto die je hieronder ziet heb ik daarom behoorlijk moeten bewerken.
Supreme Court of Poland
Het minder goed lukken van de foto geeft al een beetje aan dat de vond begon te vallen. Maar toch heb ik nog even in die wijk rondgelopen. Want ook in dat deel is er genoeg te beleven. Uiteraard vind je er diverse (mooie en minder mooie) kerken, een standbeeld van Madame Curie, een fort en het laatste paleis in de rij van koninklijke gebouwen: het Sapieha Palace (pałac Sapiehów w Warszawie). En daar in de buurt is ook het Warsaw Multimedia Fountain Park (Multimedialny Park Fontann). In dit park wordt bij de fontein een licht, laser en watershow georganiseerd die bijzonder indrukwekkend schijnt te zijn. En zodanig populair dat als je het wilt zien, ruim van te voren, een plekje moet opzoeken in de buurt. Jammer genoeg voor mij vinden deze shows alleen vanaf mei tot oktober plaats. Mocht ik nog een keer de stad bezoeken, zal ik hier zeker rekening mee houden.
Ondertussen is mijn maag gaan knorren en zoek ik een plek op om te gaan eten. Waarna ik in de avond nog even langs de diverse monumenten en gebouwen loop. Zo in het donker staan de meesten daarvan er nog prachtiger bij dan in het daglicht. Uiteraard is ook het PKiN verlicht. In eerste instantie een blauw/paarsige verlichting die het gebouw wat onheilspellends meegeeft. Maar terwijl ik bij het centraal station aan het wachten ben op de bus, is de verlichting van kleur verandert in diverse kleuren, waardoor het juist weer wat charme krijgt. Met de bus keer ik terug naar mijn hotel, waarmee de dag Warschau er op zit. Een dag die bijzonder goed bevallen is, want wat is Warschau toch een leuke stad.
In de volgende post kun je de foto’s vinden die ik ’s avonds in de stad heb gemaakt.
Plac Zamkowy en Royal Palace in de avond
Presidential Palace
Holy Cross Church in de avond
Staszic Palace in de avond
Palace of Culture and Science verlicht in de avond
Palace of Culture and Science verlicht in de avond
Dank jequote:
Dit is de laatste dag van mijn trip naar Polen. Ik vlieg aan het eind van de middag weer terug naar Nederland vanaf vliegveld Warschau Frédéric Chopin (Lotnisko Chopina), dus heb nog wel even de tijd om de stad verder te verkennen. Mijn nacht in het hotel was prima, want het bed was goed en het was lekker stil. De keuze bij het ontbijtbuffet hier is ook erg ruim, waarbij je hier zelfs nog je eigen sap kunt persen en samenstellen en je eigen wafels kunt maken. Maar voor de wafelmaker staat de hele tijd een rij, dus heb ik daar geen gebruik van kunnen maken. De kwaliteit van het ontbijt is verder wel in orde, waardoor ik voldoende vol zit om de dag weer door te komen.
Vanuit mijn hotel ga ik weer met de bus op weg, de stad in. Daarbij gebruik ik de app Jakdojade: public transport. Een zeer handige app voor het busvervoer in de grote steden van Polen. Uiteraard kun je er vertrektijden mee zien en opzoeken welke bus je moet hebben, maar je zoekopdracht wordt ook steeds bijgewerkt, waardoor je steeds ziet wanneer de volgende bus of tram vertrekt. En zelfs terwijl je in de bus zit geeft de app nog aan hoeveel haltes je nog moet hebben en waar je op dat moment, door handig gebruik te maken van de GPS functie. Mede door deze app was het eenvoudig om het Lazienki Park (Łazienki Królewskie) te bereiken.
Dit stadspark is zeer sfeervol en is vrij groot. En doordat het niet helemaal vlak is, wordt de bewoonde wereld al snel aan het oog onttrokken. Aan het begin van het park staat het Chopin Monument (Pomnik Fryderyka Chopina). Deze componist maakte furore in de 19e eeuw en is nu nog steeds wereldberoemd, daarom ook niet vreemd dat hij op meerdere plekken wordt vereerd. En in Warschau is er een Chopin museum te vinden. In het park betreft het een standbeeld van de beste man. En vlakbij dit monument kun je ook nog de botanische tuinen vinden.
Chopin Monument
De belangrijkste plek van het park ligt echter vrijwel in het midden. Lazienki is namelijk ook onderdeel van de Royal Route. Die je vanaf het oude centrum via dit park uiteindelijk naar het Wilanow Palace (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie) voert. Een enorm paleis met grote tuinen eromheen die ook wel het Poolse Versailles wordt genoemd. Het schijnt een schitterend paleis te zijn, maar ligt zodanig ver uit de route (een slordige tien kilometer van het centrum), dat het voor mij niet haalbaar is om vandaag nog te bezoeken. Waarbij het die grote afstand tot het levendige deel van de stad er wel voor heeft gezorgd dat het paleis volledig ongeschonden uit de oorlog is gekomen.
In Lazienki Park staat ook een paleis. Het Palace on the Island (Pałac na Wyspie). Een paleis dat gebouwd is op een kunstmatig aangemaakt eiland midden in het park. Stanisław II August Poniatowski, de laatste koning van het Pools-Litouwse rijk had hier zijn intrek genomen eind 18e eeuw. Tegenwoordig is het gebouw open voor bezoekers en kun je er in de buurt ook nog een museum en een amfitheater vinden. En daarnaast nog diverse fraaie bijgebouwen en tuinen die bij het paleis horen. Het is een grote trekpleister in dit deel van de stad, want het is ook wat drukker dan elders. En veel mensen gaan ook binnen een kijkje nemen. Zelf trekt mij dat in dit geval niet zo, maar wel is het paleis mooi om van een afstand te bekijken. En dan met name aan de waterkant, waardoor het de naam (op het eiland) ook wat meer eer aandoet.
Palace on the Isle
Ondertussen heb ik de belangrijkste plekken in het park wel gezien (gezien de oppervlakte is het hele park zien een illusie), waarna ik het aan de zijkant verlaat om naar de hoek van het park te lopen. Daar aan gekomen ligt namelijk niet heel veel verder een interessante kerk die ik graag nog even zie. Inmiddels beginnen de temperaturen wel aardig op te lopen. Het zou niet veel later 29 graden worden, zonder een wolkje aan de lucht. En i.t.t. andere dagen staat er helaas geen zuchtje wind, waardoor er nauwelijks verkoeling is. Toch loop ik op dat moment nog vrolijk door naar de kerk.
Deze Church of the Holiest Saviour (Kościół Najświętszego Zbawiciela) staat aan een rotonde een paar honderd meter van Lazienki Park vandaan. Helaas is een van de twee torens van de kerk ingepakt, waardoor niet alles te zien is. Desondanks is de kerk het aanzien zeker meer dan waard. Heel oud is de kerk niet, want de bouw werd in 1901 gestart en pas in 1927 afgerond. Om vervolgens nog geen twintig jaar later al met de grond gelijk gemaakt te worden tijdens de oorlog. Maar gelukkig hebben ze ook deze kerk weer heropgebouwd. Dat ging nog best snel, want al in 1948 was de kerk weer klaar, maar dat was dan wel zonder de fraaie torens. Hiervoor werd pas in 1955 toestemming gegeven om ook die weer te reconstrueren. De communisten waren namelijk niet zo’n fan van deze uiting van religie. En zelfs toen de toestemming er kwam, was er nog de eis dat de torens niet zichtbaar mocht zijn in het panoramabeeld van de stad.
Church of the Holiest Saviour
Vanaf deze kerk besluit ik om weer wat richting het centrum te gaan, waarbij tegelijkertijd weer langs een aantal bijzondere plekken zou komen. Het scheelde dat de ene helft van de straat in de schaduw lag waardoor het wat beter uit te houden was. Mijn zonnebril hoefde ik dan ook niet steeds op te houden, maar toen ik deze af deed vloog een van de glazen eruit en stuiterde op de grond. Het resultaat, een flink stuk uit het glas en gezien het duurder is om het te laten maken, heb ik mijn zonnebril daarom in de dichtstbijzijnde prullenbak gedeponeerd. Ondertussen had ik alweer een paar paleisgebouwen gezien en sprongen de diverse ambassades links en rechts als paddenstoelen uit de grond. Deze kun je dan ook veelvuldig vinden als je de hele Royal Route afgelopen zou hebben. Mijn plan was dat zeker niet. Daarvoor was het toch wel te warm en benauwd.
Aan het einde van de lange laan waarover ik liep lag een verkeersplein met aan alle kanten wel fraaie gebouwen. Waarvan de St. Alexander's Church (Kościół Św. Aleksandra) het meest in het oog sprong. Deze kerk is qua stijl gebaseerd op het Pantheon in Rome en wordt heden ten dage vooral gebruikt om diensten te houden voor doofstommen. De belangrijkste priester in de begintijden de kerk onder zijn hoede nam, was namelijk de oprichter van het in de buurt gelegen instituut voor doofstommen en blinden. En tijdens WOII was het de ontmoetingsplek voor geallieerde spionnen. Uiteindelijk kon ook deze kerk de bombardementen niet doorstaan, waarna het wel al snel na de oorlog weer werd opgebouwd.
St. Alexander’s Church
In deze buurt heeft bijna elk gebouw wel zijn historie. Waardoor je op elke plek eigenlijk wel iets interessants kunt vinden. Zelf loop ik om bovenstaande kerk heen richting een rotonde die is vernoemd naar Charles de Gaulle. Die wordt namelijk nog steeds geëerd in de Poolse hoofdstad, want hij was mede verantwoordelijk voor het neerslaan van een aanval van de Bolsjewieken in de jaren twintig, kort na WOI. De Gaulle woonde die jaren zelf in Warschau. En kon zo de Polen dus een handje helpen, al voorkwam hij er ook mee dat de Russen niet zomaar verder konden oprukken naar Parijs. Aan de rotonde met zijn naam staat een standbeeld van hem. Pal voor het voormalige hoofdkwartier van de communisten.
De rotonde is sowieso wel een belangrijk punt in de stad. De weg waar ik hiervoor op liep was namelijk Nowy Swíat (nieuwe wereld), die modern Warschau verbind met de oude stad. Kort voorbij de rotonde loopt deze weg dan ook over in de laan waar ik gisteren was. En haaks op deze weg loopt de Aleje Jerozolimskie, een weg die al sinds 1772 de stad doormidden splijt. En midden op de rotonde staat het meest vreemde monument wat je zult tegenkomen in Polen (en waarschijnlijk ver daarbuiten). Het is The Palm, een metershoge palmboom waar je aandacht zeker wel door wordt getrokken. Eigenlijk is het helemaal geen palmboom. Nee het is een kunststof en metaal constructie (zodanig gemaakt dat deze wel heen en weer kan wuiven in de wind) die is gemaakt t.b.v. een project voor moderne kunst genaamd Greetings From Jerusalem.
The Palm
De kunstenares is een Poolse die op vakantie was in Israël en vond dat Warschau wel wat exotische uitstraling erbij kon krijgen. Uiteindelijk werd het kunstwerk in 2002 op de rotonde geplaatst. Dat zou in eerste instantie tijdelijk zijn, maar de inwoners van de stad vonden het zo’n grappig en gek ding dat ze besloten hebben om het toch maar te laten staan. Zelfs de mensen die het eerst niets vonden. Maar de lokale bewoners zijn het wel gewend om te moeten leven met een veranderende stad en aparte gebouwen. De meesten zijn immers ook al steeds beter gewend aan het immense PKiN waarvan het topje alweer boven de rest van de gebouwen uitsteekt. En na linksaf geslagen te zijn, richting het centraal station is niet veel later de toren weer in vol ornaat te zien, maar deze keer van een andere kant.
Palace of Culture and Science
Ik heb op dat moment nog wel redelijk wat tijd over voordat ik terug moet naar mijn hotelkamer. Maar de droge warmte maakt het niet heel erg prettig om rond te blijven lopen. Daar ik nog wat Zloty’s over heb besluit ik om een bus tour te nemen van een van de hop on hop off bussen die de stad rijk is. Zo zie ik de stad ook nog even op een andere manier en dan ook nog eens op het gemakje. De beginhalte bevindt zich tussen het centraal station en PKiN in. En ik ben niet de enige die het idee heeft opgevat om de tour te doen, want er staat een flinke rij. Wat uiteindelijk bij het instappen voor de nodige vertraging zorgt. Want zoals ik wel gewerd heb zijn Polen niet zo heel vlot als het om ticketverkoop gaat. Het helpt daarbij niet dat de verkoper/buschauffeur een hufter eerste klas is (het blijft toch typisch dat ze of heel vriendelijk of dat juist totaal niet zijn) die met meerdere mensen ruzie staat te voeren over contant betalen met grote briefjes. Zelf betaal ik gepast, dus heb ik er geen last van.
Na enkele minuten oponthoud kan de bus dan toch vertrekken en rijdt daarbij eerst langs het PKiN. Verder komt de bus nog langs het Warsaw Uprising Museum (wat helaas toch echt een andere keer ervan moet komen), de oude stad, de moderne stad om via Lazienki Park terug uit te komen bij het centraal station. In andere steden heb ik ook wel eens een keer zo’n hop on hop off bus genomen. Die vond ik toch wel wat meer de moeite waard. Het is dat ik nog wat geld over had en ik even geen zin had om rond te lopen, maar toch nog een stuk van de stad wilde zien, anders was het een behoorlijke teleurstelling geweest. Al had ik het dan ook niet gedaan.
Wel is het dan een mooie tijd om terug te gaan naar het hotel. Daar aangekomen heb ik nog een klein uur voordat ik de bus naar het vliegveld moet pakken. Het hotel heeft een eigen bus shuttle daar naartoe, maar de laatste gaat al om halfeen dus daar heb ik niet zoveel aan. Geen groot probleem, omdat de reguliere bus er ook binnen een minuut of zes is. Maar het is een beetje slordig dat ze dat niet vermelden bij de informatie over de shuttle service. Omdat ik toch nog best veel tijd over heb kan ik zelfs nog even gaan douchen, daarna nog uitgebreid uitdampen en op mijn gemak mijn laatste spullen in mijn koffer stoppen. Het is voor het eerst dat ik een late uitcheck heb bij een hotel en het is mij gelijk zeer goed bevallen. Je gaat zo toch een stuk frisser het vliegtuig in dan normaal. Bij het verlaten van het hotel werp ik nog één blik op de stad om vervolgens de bus naar het vliegveld op te zoeken. En zelfs hier, op een kilometer of vijf afstand kun je het PKiN nog zien liggen.
Zelfs vanuit mijn hotel is de toren te zien.
Binnen enkele minuten vanaf het hotel zit ik met de bus op het vliegveld. Gelukkig zijn er, ondanks de problemen op Schiphol die nacht en ochtend, geen vertragingen of uitgevallen vluchten daarnaartoe. Mijn vlucht staat gewoon op tijd gepland. De hal waar je binnen komt om in te checken bij deze vluchthaven is een mix van overzichtelijk en totaal niet overzichtelijk. Zo is inchecken vrij eenvoudig, maar zoek je nog even naar de security scan. Die is op dat moment nogal druk, want er staat een flinke rij. Gelukkig ben ik ruim op tijd (gewoon twee uur van te voren), waardoor dat geen probleem hoort te zijn.
Dat is het ook niet, want de rij schiet (i.t.t. de gemiddelde rij voor kaartverkoop in Polen) steeds flink in gang. En dat terwijl de aanloop naar de diverse plekken om de controle te doorlopen. Iedereen komt namelijk binnen door een smalle doorgang en kan vervolgens uit acht balies/banden kiezen. Daarbij is er geen enkele aanwijzing of sturing wie welke kant op moet of mag. Iedereen kiest voor zich of haarzelf. Maar dat gaat hier bijzonder goed. Iedereen verdeeld zich vrij evenredig over de verschillende plekken (ondanks dat sommigen lastiger te bereiken zijn dan anderen), waardoor ook dat redelijk vlot gaat. En zelf kom ik ook zonder problemen erdoorheen.
Zodra je door dit deel heen ben kom je in de vertrek terminal aan. Hierbij kom je veel winkels en restaurants tegen. Ik kijk alvast welke gate ik moet hebben, zodat ik straks precies weet waar ik moet zijn. Om daarna even een kijkje te nemen in het aanbod van horecagelegenheden en restaurants. En dat is vrij divers. Waardoor je er best wel even kunt vermaken. En ook genoeg keuze hebt wat je wilt eten. Zelf eet ik ook even wat om daarna nog even wat voor mijn twee kleine nichtjes te kopen. Daarmee ben ik tenminste ook mijn laatste Zloty’s kwijt.
Kort daarna neem ik plaats in de buurt van mijn gate. En eigenlijk niet veel later mogen we het vliegtuig al in. Al duurt dat alsnog wel lang, omdat het vliegtuig vol zit en eerst alle sky priority vliegers nog voorrang krijgen. Uiteindelijk kan ik ook gaan boarden en kan zelfs mijn spullen nog in het luik boven mijn stoel kwijt. Normaal niet bijzonder, maar wel bij een vlucht als deze. Elke stoel is namelijk bezet en bijna iedereen heeft handbagage koffers bij zich. Daarvoor is nauwelijks plaats, waardoor de cabin crew er nog aan te pas moet komen om alles passend te krijgen. Het duurt zodanig lang dat het zelfs wat vertraging oplevert.
Maar dan kunnen we dan toch eindelijk vetrekken van Warschau Airport. Een vliegveld wat mij na een lichte aarzeling toch wel erg goed bevallen is zo voor deze keer. De vlucht terug is dat eigenlijk ook wel. Hoewel de stoel al weer wat minder zit dan op de heenvlucht (het is ook een ander model vliegtuig), maar echt schokkend is het ook weer niet. Dat is de lichte turbulentie ook niet die er is bij het dalen en landen op Schiphol. De overgang van het weer in Warschau en Nederland is dat dan weer wel. Waar het daar bijna dertig graden en windstil is, is het in Nederland amper tien graden met regen en flinke windstoten. Welkom terug!
Maar dat drukt de pret van de reis absoluut. Want ik heb heel veel plezier gehad aan mijn reis. Wat is Krakau een ontzettend mooie, leuke en sfeervolle stad. Warschau staat daar absoluut nog wel een stukje onder, maar ook die stad is ontzettend sfeervol en prachtig om te zien. Daar waar Krakau altijd al door mensen wordt aangeraden om te bezoeken, kan ik iedereen aanraden om toch vooral ook Warschau niet over te slaan. Al is het maar voor een dag.
Dank jequote:
Veel herkenbare dingen gezien uit Warschau en Krakau gaat op de to-do list.Dank je ijs_beerquote:Op woensdag 9 mei 2018 14:49 schreef ijs_beer het volgende:
Wat een verslagen Refdefine! En ze lezen ook prima weg!
Leuk dat het herkenbaar is.. Mooi verslag weer van je! Niet alle foto's werken hier, maar van wat ik zie: Prachtig!
Dank je! Geen idee hoe dat met de foto's komt. Gebruik bewust geen imgur, omdat dat vaak problemen geeft.quote:
Bijgelezen.
Mooi verslag weer van je! Niet alle foto's werken hier, maar van wat ik zie: Prachtig!
Na een refresh deden ze het opeens weer allemaal. Geen probleem dus.quote:
Dank je! Geen idee hoe dat met de foto's komt. Gebruik bewust geen imgur, omdat dat vaak problemen geeft.
Ah oké, gelukkig maar. Heb het soms ook wel op het forum dat foto's niet landen en na verversen wel.quote:
[..]
Na een refresh deden ze het opeens weer allemaal. Geen probleem dus.
Ik ga alleen met een georganiseerde trip naar de zout ijn en naar aanleiding van jouw verslag ben ik erg benieuwd hoe ik het vind.
Dank je Meridiaan. Leuk dat je ook naar Krakau gaat. Alvast heel veel plezier gewenst, het is echt een prachtige stad. En naar de zoutmijn gaan met lage verwachtingen, dan kan het misschien juist leuk zijn (en er zijn zeker delen die wel de moeite waard zijn).quote:
Mooi verslag, Redefine. Met een paar weken zit ik zelf in Krakau en dit is een mooie opwarmer.
Ik ga alleen met een georganiseerde trip naar de zout ijn en naar aanleiding van jouw verslag ben ik erg benieuwd hoe ik het vind.
Mooi verslag, dank daarvoor!
Dank je! En Polen is heel mooi ja. Want buiten die steden nog heel veel meer te bieden.quote:Op donderdag 17 mei 2018 16:09 schreef fraubitch het volgende:
Wat is Polen toch ook een ontzettend prachtig land
Mooi verslag, dank daarvoor!
Je beschrijft het goed, Polen heeft inderdaad mooie steden en er is veel te zien.
quote:
Wat een heerlijk reisverslag is dit zeg. Poh, je schrijft echt geweldig
Dank beidenquote:
Complimenten voor je reisverslag, alsof ik daar ook ben.
Je beschrijft het goed, Polen heeft inderdaad mooie steden en er is veel te zien.
Dank jequote:
Leuk verslag, ik heb in november vorig jaar een vergelijkbare trip gemaakt (Krakau met een dagje Warschau tussendoor). Goede foto's, je hebt een betere camera dan ik.
Zal toen wel koud geweest zijn. Camera is mijn telefooncamera (LG G6), maakt inderdaad wel mooie foto's. Al ben ik er op de een of andere reden niet super tevreden mee (behoorlijk wat ruis op de foto's en wat andere punten die ik bij mijn LG G4 nog niet had).Kijk en vergelijk:Krakau (en eventueel een andere stad!) Al heb ik niet zoveel van Warschau gezien, maar ik was er ook met een andere reden dan jij.quote:
[..]
Dank je
Het was inderdaad koud.
Bedankt voor de link. Zal het topic zo weer eens een keer kicken (dat verdiend het wel). Ik zag net dat ik je verslag destijds al eens had gelezen (omdat ik later er naartoe zou gaan). Vond het toen al een leuk verslag. En even teruggekeken en beetje gelezen geeft het veel herkenning. Vooral Krakau in de avond is mooiquote:
[..]
Kijk en vergelijk:Krakau (en eventueel een andere stad!) Al heb ik niet zoveel van Warschau gezien, maar ik was er ook met een andere reden dan jij.
Het was inderdaad koud.
En veel dingen over de zoutmijn zijn erg herkenbaar:De muurschilderingen zijn ook leuk overal. Heb je in Podgórze de St. Joseph Kerk overigens nog gezien? En Krakus Mound?quote:Daar volgde meteen een grote domper, want de mijn was superdruk en ik heb meer dan drie kwartier moeten wachten voordat ik de propvolle lift in kon.
Toen ik eindelijk weer buiten was, was ik een beetje gedesoriënteerd want je komt ergens anders uit dan waar je binnenkomt. En zo toeristisch als de mijn was, zo slecht was het station ineens te vinden! Nergens een bordje te bekennen.
[ Bericht 0% gewijzigd door MaJo op 05-06-2018 23:11:39 ]
De zoutmijn is een grote tourist trap.quote:
[..]
Bedankt voor de link. Zal het topic zo weer eens een keer kicken (dat verdiend het wel). Ik zag net dat ik je verslag destijds al eens had gelezen (omdat ik later er naartoe zou gaan). Vond het toen al een leuk verslag. En even teruggekeken en beetje gelezen geeft het veel herkenning. Vooral Krakau in de avond is mooi
[..]
De muurschilderingen zijn ook leuk overal. Heb je in Podgórze de St. Joseph Kerk overigens nog gezien? En Krakus Mound?
De kerk heb ik helaas niet gezien, al stond ie wel op mijn lijstje. Maar het was zo koud dat ik maar ben teruggegaan. Ook Kopiec Krakusa heb ik overgeslagen door de kou.
Maar Krakau is geweldig en het is m'n geboorteland, dus ik zal er vast nog wel eens terugkomen.
Al dan niet icm Zakopane of Lviv (want dat staat ook nog op de wishlist).PS: wat een schitterende omschrijving van het Paleis van Cultuur en Wetenschap
Treffend![ Bericht 2% gewijzigd door Ewelina op 05-06-2018 23:17:14 ]
Ah ja met de kou is die heuvel op niet echt lekker. En is toch alweer een stuk verder. De kerk was dan op zich niet zover weg. Maar dat is dan voor een volgende keer voor je.quote:
[..]
De zoutmijn is een grote tourist trap.
De kerk heb ik helaas niet gezien, al stond ie wel op mijn lijstje. Maar het was zo koud dat ik maar ben teruggegaan. Ook Kopiec Krakusa heb ik overgeslagen door de kou.
Maar Krakau is geweldig en het is m'n geboorteland, dus ik zal er vast nog wel eens terugkomen.
PS: wat een schitterende omschrijving van het Paleis van Cultuur en Wetenschap
Ik wil ook ooit nog wel een keer terug naar Krakau (slenteren door Planty 0+ en hangen bij Wawel 0+). Misschien dan ook combi met Lviv, waar ik ook ooit nog eens heen wil.
En ja de zoutmijn is eens maar nooit meer. Moet ik nog uitkijken, voordat ik weer een rant erover af steek
Top dank jequote:Op zondag 9 september 2018 12:45 schreef Fogel het volgende:
Toegevoegd aan TRV / Reisverslagen van FOK!kers
