Zonnevlammen, Zonnestormen en CME #4:

quote:

Op woensdag 3 november 2021 15:44 schreef sirdanilot het volgende:
Ik vraag me af, ik had ooit gelezen over de mogelijkheid van een CME zonnevlam die alle elektriciteitsnetwerken op aarde kunnen platleggen. Maar ik vraag me dan dus af hoe lang van tevoren zouden we dat kunnen zien aankomen? Of zou het opeens als een knipperlicht gewoon donker worden overal 's nachts

quote:

Major X2.2 solar flare erupts just beyond the southwest limb of the Sun

A major solar flare measuring X2.2 at its peak erupted at 03:57 UTC on April 20, 2022, from a region located just beyond the southwest limb of the Sun – likely former Region 2992. The event started at 03:41 UTC and ended at 04:04.

The flare was associated with multiple bursts on specific radio frequencies, including a burst of 509 solar flux units on 2 695 MHz.

Additionally, a Type II Radio Emission was detected by the USAF Radio Solar Telescope Network (RSTN), with an estimated velocity of 1 630 km/s. This radio signature is often indicative of a potential coronal mass ejection (CME).

Coronagraph imagery from the NASA/SOHO LASCO instrument are still not available to confirm if a CME took place.

However, as the source region of the flare was beyond the southwest limb, initial analysis suggests any CME is unlikely to have an Earth-directed component.

Other notable events of the day include M1.2 from AR 2994 at 01:14 UTC and M7.2 from AR 2992 at 01:36 UTC.

quote:

Een magnetische golf dendert richting aarde: dit is wat het voor ons betekent

De Amerikaanse weerdienst SWPC komt met de dreigende voorspelling dat een magnetische golf met honderden kilometers per seconde op onze planeet afkomt. Daarbij zou de golf een "geomagnetische storm" veroorzaken. Grote paniek lijkt onnodig, de aarde zal niet ineens stoppen met draaien. Toch is er een flinke kans dat we er wat van gaan merken.

De voorspelling is het gevolg van de zon die de afgelopen tijd veel actiever is geweest. Zo stuurt ze niet alleen zonnestralen, maar ook plasma en magnetische velden richting de aarde. SWPC, die het ruimteweer in de gaten houdt, ziet de intensiteit van die velden toenemen en komt daarom met een speciaal weerbericht.

Daarin waarschuwt de Amerikaanse organisatie met name voor de gasbellen (oftewel CME's) die de zon onlangs wegblies. Die bellen zitten vol magnetische kracht en kunnen een flinke impact hebben als ze botsen met het magnetische veld rond de aarde. "Geomagnetische reacties zullen donderdag waarschijnlijk escaleren tot een sterke kracht van het niveau G3", luidt de Amerikaanse voorspelling.

Het SWPC deelt de magnetische stormen in op een schaal van 1 tot 5. Bij 1 gaat het om een kleine storm, bij 5 om een extreme. Zover zal het deze week niet komen. Het negatiefste scenario is dat donderdag een storm van niveau 3 de aarde bereikt.

Kans op storingen bij satellieten en in het elektriciteitsnet
Bij de zwaarste magnetische storm moeten we volgens het weerstation rekening houden met problemen met satellietnavigatie. Ook kunnen er storingen ontstaan op radiosystemen met een lage frequentie.

Mocht de geomagnetische reactie sterker uitvallen dan verwacht, dan kunnen zelfs elektriciteitscentrales er hinder van ondervinden. Ook moeten ruimtevaartuigen vanwege de impact mogelijk hun koers bijstellen.

De zon laat regelmatig zien hoe groot haar magnetische kracht is. Afgelopen februari nog betekende een magnetische storm een erg kostbare tegenvaller voor Elon Musk. Veertig van zijn net gelanceerde Space X-satellieten kwamen in een storm terecht waarbij ze compleet werden vernietigd.

Poollicht een stuk zuidelijker zichtbaar
Er zijn niet alleen maar negatieve effecten. Zo hoef je dankzij de magnetische kracht niet naar Noorwegen of IJsland om het groene poollicht te zien. Magnetische velden duwen dat poollicht verder richting het zuiden.

Vanwege de magnetische krachten van de aarde en de zon kon je eind vorig jaar met een beetje geluk ook in Nederland een deel van het poollicht zien. De kans dat dit de komende dagen opnieuw lukt, lijkt erg klein.

quote:

THE IMPACTS HAVE BEGUN: A minor CME hit Earth's magnetic field on Aug. 17th (0303 UT). It could be the first of several CME strikes in the days ahead. NOAA forecasters say their cumulative effect could cause strong G3-class geomagnetic storms, especially on Aug. 18-19. During such storms naked-eye auroras can descend into the USA as far south as Illinois and Oregon (geomagnetic latitude 50 degrees). Cameras with sensitive night-sky settings may record auroras even farther south than that

quote:

Vandaag kans op verstoorde navigatie en communicatiemiddelen door geomagnetische stormen

De aarde wordt vandaag mogelijk getroffen door een geomagnetische storm. Hierdoor kunnen navigatie- en communicatiemiddelen verstoord raken. In februari verloor SpaceX al veertig net gelanceerde satellieten door zo'n zonnestorm.

Ook in de ruimte zijn er 'weersverschijnselen'. "Er waait gas in de ruimte met een snelheid van meer dan honderden meters per seconde," vertelt Michiel Brentjens, radio-astronoom bij Astron. "Die snelheid varieert, maar is veel sneller dan op aarde. Er vinden explosies plaats op de zon en morgen komen we in een snelle windstroming die van de zon afkomt. Daardoor komen er morgen waarschijnlijk schokgolven bij de aarde aan en kunnen er zogeheten geomagnetische stormen ontstaan."

De afgelopen jaren was de zon minder actief en kalm, zegt Brentjens. "Toen waren deze stormen dus zeldzaam, maar naar verwachting is de zon rond 2025 en 2026 heel actief waardoor er meer ontploffingen zijn. Dat betekent dat er meer geomagnetische stormen zijn waar af en toe een grote bij zal zitten."

"Er is een mogelijkheid dat bij communicatiemiddelen van militairen of van scheep- en luchtvaart verbindingen wegvallen of niet tot stand kunnen komen voor een beperkte tijd." Ook kan de gps minder precies worden. "De gps zal dan niet totaal wegvallen, maar het lijkt of je naast de weg rijdt terwijl je wel op de weg bent." Brentjens acht de kans klein dat dit morgen gebeurt, maar vindt het belangrijk om hierop voorbereid te zijn.

Heftig ruimteweer
Bij heftiger ruimteweer, dat de komende jaren zou kunnen voorkomen, kunnen navigatie- en communicatiemiddelen volledig wegvallen voor een groot deel van de dag. Ook kan het aardmagneetveld bij heftiger ruimteweer verstoord raken door schokgolven die van de zon komen. Onze elektriciteitsnetwerken kunnen dan als dynamo gaan werken en zelf stroom opwekken."

Daar zijn de elektriciteitsnetwerken echter niet voor ontworpen. In 1989 is dit in Canada gebeurd en zijn de hoofdtransformatoren door overbelasting gesmolten. "Deze transformatoren moesten toen te veel stroom verwerken."

Naar verwachting zal dit in Nederland de komende jaren niet gebeuren. "Dit komt doordat Nederland relatief zuidelijk is gelegen. Scandinavische landen zijn daar veel gevoeliger voor."

Lastig te voorspellen
Het voorspellen van ruimteweer is nog een stuk lastiger dan dat van het weer op aarde. "Weerstations hebben we overal verspreid in onze dampkring. Dus we kunnen continu onze modellen updaten en controleren." Dit is niet het geval bij ruimteweer, want er is nog geen weerstation tussen de aarde en de zon."

Er wordt momenteel in Drenthe geprobeerd om met een LOFAR-radiotelescoop verbeterde voorspellingen te maken