W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
06-12-2017
“Eerste bewijs van zwemmende dino’s”: nieuwe soort lijkt kruising tussen zwaan en ‘klassieke’ dinosaurus
© AP
Wetenschap Naast lopende en vliegende dinosaurussen bestonden ook zwemmende exemplaren, zo blijkt uit het onderzoek van een fossiel dat ontdekt werd in Mongolië. Het gaat om een nieuwe soort die tussen 71 en 75 miljoen jaar oud is. Het onderzoek, dat staat in het wetenschappelijke tijdschrift Nature, werd gevoerd door een internationaal team van paleontologen, onder wie twee Belgen.
De dino, die luistert naar de naam Halszkaraptor escuilliei, had een lange, zwaanachtige nek, kleine vleugelachtige uitstulpingen en een snavel met kleine tanden. Het dier leefde zowel op het land als in het water. Zijn poten lijken op deze van loopvogels, zijn vleugels op de korte vinachtige voorste ledematen van pinguïns. Op basis van die eigenschappen besloten de wetenschappers dat nood was aan een nieuwe subfamilie in de grote dino-stamboom, die van de Halszkaraptorinae.
Belgen
Aan het onderzoek, onder leiding van de Italiaan Andrea Cau van het Museo Geologico Giovanni Capellini in Bologna, namen twee Brusselse wetenschappers deel: Pascal Godefroit van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) en Koen Stein van de afdeling AMGC (Analytical, Environmental and Geo- Chemistry) van de VUB. Godefroit zorgde er mee voor dat het fossiel onderzocht kon worden en dat het uiteindelijk werd teruggegeven aan Mongolië.
“Het fossiel was illegaal opgegraven en uit Mongolië gesmokkeld”, zegt Godefroit. “Daarna belandde het achtereenvolgens bij minstens vijf verschillende privé-eigenaars. Het was (de Franse paleontoloog) François Escuillié, een bekend verzamelaar, die het fossiel opmerkte en aankocht, waarna hij het aan het KBIN bezorgde voor repatriëring.”
© ©PHOTO NEWS - Pascal Godefroit in 2008.
Nieuwe soort
Onderzoek van het fossiel door een synchrotron in het Franse Grenoble (de European Synchrotron Radiation Facility) bracht verborgen anatomische kenmerken van het dier aan het licht, waardoor het als een volledig nieuwe soort werd erkend. “Vroeger gingen we er altijd vanuit dat dinosauriërs op het land leefden”, verduidelijkt Godefroit. “Sedert een tiental jaar weten we ook dat er vliegende exemplaren bestonden. Nu ontdekten we door de scan met de synchrotron een speciale aanpassing aan de voorste ledematen van het dier, waarbij de eerste vinger langer is dan de andere. Eenzelfde aanpassing zien we bij nog levende dieren als de pinguïn.” Het fossiele dier bleek voorts een lange zwanenhals te hebben.
Koen Stein van de VUB deed onderzoek naar de leeftijd van het dier. “Ik onderzocht enkele stalen van het scheenbeen van het fossiel”, zegt Stein. Daaruit bleek “dat het dier één tot twee jaar oud moet zijn geweest toen het stierf”. Het was bijna volgroeid. “Op zich is dat al een aanwijzing dat het wellicht niet om een vogel gaat. De meeste moderne vogels zijn volgroeid binnen een periode van enkele maanden. Alleen bij grotere loopvogels kan de groei meer dan een jaar duren. Vogelachtige dinosauriërs hebben dikwijls een langere groeitijd.”
© AP
Tanden
Bij de scans in Grenoble waren duidelijk tanden in de onderkaak van het dier te zien. “De tanden verschillen opmerkelijk van deze van aan land jagende dinosauriërs. Waarschijnlijk was het een viseter.”
“Het is de eerste keer dat bewezen wordt dat er naast lopende en vliegende ook zwemmende dinosauriërs zijn”
“Het fossiel heeft enkele opvallende kenmerken van waterdieren, zowel van in het water levende reptielen als van watervogels”, aldus Stein. “Niet alleen zijn er de vinachtige voorste ledematen. Ook de relatief grote holtes rond de snavel (...) doen denken aan waterdieren.”
Verder is het borstbeen van de Halszkaraptor escuilliei relatief licht, waardoor de eventuele vliegcapaciteit gehypothekeerd wordt, en is de botwand van de beenderen dik, een kenmerk van waterdieren.
“Dat alles doet ons besluiten dat het over een dier gaat dat zich ook in het water waagde, een watervogelachtige dinosauriër”, zegt Stein. “Daarmee is het de eerste keer dat bewezen wordt dat er naast lopende en vliegende ook zwemmende dinosauriërs zijn”, concludeert Godefroit.
Naam en vindplaats
De naam van de soort, Halszkaraptor escuilliei, is een eerbetoon aan de Poolse paleontologe Halszka Osmólska (1930-2008) voor haar bijdragen aan de paleontologie van de theropoden, en aan Escuillié.
De exacte vindplaats is niet bekend. “We weten waar de sedimenten voorkomen waarin het fossiel gevangen zit”, zegt Godefroit. “En dus ook de geologische formatie waar het in thuishoort. Daarmee kunnen we de vindplaats op een tiental kilometer precies benaderen.”
(HLN)
“Eerste bewijs van zwemmende dino’s”: nieuwe soort lijkt kruising tussen zwaan en ‘klassieke’ dinosaurus
© AP
Wetenschap Naast lopende en vliegende dinosaurussen bestonden ook zwemmende exemplaren, zo blijkt uit het onderzoek van een fossiel dat ontdekt werd in Mongolië. Het gaat om een nieuwe soort die tussen 71 en 75 miljoen jaar oud is. Het onderzoek, dat staat in het wetenschappelijke tijdschrift Nature, werd gevoerd door een internationaal team van paleontologen, onder wie twee Belgen.
De dino, die luistert naar de naam Halszkaraptor escuilliei, had een lange, zwaanachtige nek, kleine vleugelachtige uitstulpingen en een snavel met kleine tanden. Het dier leefde zowel op het land als in het water. Zijn poten lijken op deze van loopvogels, zijn vleugels op de korte vinachtige voorste ledematen van pinguïns. Op basis van die eigenschappen besloten de wetenschappers dat nood was aan een nieuwe subfamilie in de grote dino-stamboom, die van de Halszkaraptorinae.
Belgen
Aan het onderzoek, onder leiding van de Italiaan Andrea Cau van het Museo Geologico Giovanni Capellini in Bologna, namen twee Brusselse wetenschappers deel: Pascal Godefroit van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) en Koen Stein van de afdeling AMGC (Analytical, Environmental and Geo- Chemistry) van de VUB. Godefroit zorgde er mee voor dat het fossiel onderzocht kon worden en dat het uiteindelijk werd teruggegeven aan Mongolië.
“Het fossiel was illegaal opgegraven en uit Mongolië gesmokkeld”, zegt Godefroit. “Daarna belandde het achtereenvolgens bij minstens vijf verschillende privé-eigenaars. Het was (de Franse paleontoloog) François Escuillié, een bekend verzamelaar, die het fossiel opmerkte en aankocht, waarna hij het aan het KBIN bezorgde voor repatriëring.”
© ©PHOTO NEWS - Pascal Godefroit in 2008.
Nieuwe soort
Onderzoek van het fossiel door een synchrotron in het Franse Grenoble (de European Synchrotron Radiation Facility) bracht verborgen anatomische kenmerken van het dier aan het licht, waardoor het als een volledig nieuwe soort werd erkend. “Vroeger gingen we er altijd vanuit dat dinosauriërs op het land leefden”, verduidelijkt Godefroit. “Sedert een tiental jaar weten we ook dat er vliegende exemplaren bestonden. Nu ontdekten we door de scan met de synchrotron een speciale aanpassing aan de voorste ledematen van het dier, waarbij de eerste vinger langer is dan de andere. Eenzelfde aanpassing zien we bij nog levende dieren als de pinguïn.” Het fossiele dier bleek voorts een lange zwanenhals te hebben.
Koen Stein van de VUB deed onderzoek naar de leeftijd van het dier. “Ik onderzocht enkele stalen van het scheenbeen van het fossiel”, zegt Stein. Daaruit bleek “dat het dier één tot twee jaar oud moet zijn geweest toen het stierf”. Het was bijna volgroeid. “Op zich is dat al een aanwijzing dat het wellicht niet om een vogel gaat. De meeste moderne vogels zijn volgroeid binnen een periode van enkele maanden. Alleen bij grotere loopvogels kan de groei meer dan een jaar duren. Vogelachtige dinosauriërs hebben dikwijls een langere groeitijd.”
© AP
Tanden
Bij de scans in Grenoble waren duidelijk tanden in de onderkaak van het dier te zien. “De tanden verschillen opmerkelijk van deze van aan land jagende dinosauriërs. Waarschijnlijk was het een viseter.”
“Het is de eerste keer dat bewezen wordt dat er naast lopende en vliegende ook zwemmende dinosauriërs zijn”
“Het fossiel heeft enkele opvallende kenmerken van waterdieren, zowel van in het water levende reptielen als van watervogels”, aldus Stein. “Niet alleen zijn er de vinachtige voorste ledematen. Ook de relatief grote holtes rond de snavel (...) doen denken aan waterdieren.”
Verder is het borstbeen van de Halszkaraptor escuilliei relatief licht, waardoor de eventuele vliegcapaciteit gehypothekeerd wordt, en is de botwand van de beenderen dik, een kenmerk van waterdieren.
“Dat alles doet ons besluiten dat het over een dier gaat dat zich ook in het water waagde, een watervogelachtige dinosauriër”, zegt Stein. “Daarmee is het de eerste keer dat bewezen wordt dat er naast lopende en vliegende ook zwemmende dinosauriërs zijn”, concludeert Godefroit.
Naam en vindplaats
De naam van de soort, Halszkaraptor escuilliei, is een eerbetoon aan de Poolse paleontologe Halszka Osmólska (1930-2008) voor haar bijdragen aan de paleontologie van de theropoden, en aan Escuillié.
De exacte vindplaats is niet bekend. “We weten waar de sedimenten voorkomen waarin het fossiel gevangen zit”, zegt Godefroit. “En dus ook de geologische formatie waar het in thuishoort. Daarmee kunnen we de vindplaats op een tiental kilometer precies benaderen.”
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-12-2017
Fossiel van 530 miljoen jaar mogelijk oudste oog dat we ooit te zien zullen krijgen
© Gennadi Baranov - Trilobite S. reetae Bergström (1973) met facetoog.
Dieren Paleontologen hebben een uitzonderlijk goed bewaard trilobietenoog van 530 miljoen jaar oud kunnen onderzoeken. Volgens de wetenschappers is de kans groot dat dit het oudste optische systeem is dat ooit voorhanden zal zijn.
Het oog stamt uit het Cambrium, het geologische tijdvak van zo’n half miljard jaar geleden, het oudste waarin goed herkenbare meercellige fossielen gevonden worden. Het gaat om een samengesteld oog van een trilobiet met dezelfde structuur als de ogen van bijen en libellen vandaag. Maar dan zonder moderne lenzen.
Trilobieten behoren tot de klasse van uitgestorven geleedpotigen. Ze bereikten hun piek in het Cambrium. Meer dan 270 miljoen jaar lang bevolkten ze onze zeeën overvloedig. Voorouders van krabben en spinnen en als een van de oudste levende wezens op onze planeet die in staat waren te zien. Dankzij hun samengesteld oog.
Uitzonderlijk goed bewaard
In het verleden vonden onderzoekers al fossiele bewijzen van zo’n samengesteld trilobietenoog uit het Cambrium, maar de interne structuur bleef een mysterie. Maar nu wierpen wetenschappers uit Estland, Duitsland en Schotland zich op een erg uitzonderlijke vondst uit Saviranna, een gebied in het noorden van Estland, gekend voor fossielen van de eerste volledige organismen. Het bestudeerde oog bleek zo goed gepreserveerd dat het kon ontleed worden tot op celniveau.
Geen lens
Wat opviel, was het schijnbaar gebrek aan een interne lensstructuur, die aan de buitenkant wel aanwezig leek. De onderzoekers zien een mogelijke verklaring in het exoskelet van trilobieten, waarvan de schelp niet het nodige materiaal zou hebben gehad om een lens te vormen die het licht onder water kon breken.
Verder, en dat is ook straf, blijken de structuur en functie van facetogen nauwelijks veranderd te zijn in een half miljard jaar tijd. Trilobieten zagen weliswaar minder scherp dan bijen vandaag, maar konden toch makkelijk de zeebodem scannen op obstakels en vijanden.
(HLN)
Fossiel van 530 miljoen jaar mogelijk oudste oog dat we ooit te zien zullen krijgen
© Gennadi Baranov - Trilobite S. reetae Bergström (1973) met facetoog.
Dieren Paleontologen hebben een uitzonderlijk goed bewaard trilobietenoog van 530 miljoen jaar oud kunnen onderzoeken. Volgens de wetenschappers is de kans groot dat dit het oudste optische systeem is dat ooit voorhanden zal zijn.
Het oog stamt uit het Cambrium, het geologische tijdvak van zo’n half miljard jaar geleden, het oudste waarin goed herkenbare meercellige fossielen gevonden worden. Het gaat om een samengesteld oog van een trilobiet met dezelfde structuur als de ogen van bijen en libellen vandaag. Maar dan zonder moderne lenzen.
Trilobieten behoren tot de klasse van uitgestorven geleedpotigen. Ze bereikten hun piek in het Cambrium. Meer dan 270 miljoen jaar lang bevolkten ze onze zeeën overvloedig. Voorouders van krabben en spinnen en als een van de oudste levende wezens op onze planeet die in staat waren te zien. Dankzij hun samengesteld oog.
Uitzonderlijk goed bewaard
In het verleden vonden onderzoekers al fossiele bewijzen van zo’n samengesteld trilobietenoog uit het Cambrium, maar de interne structuur bleef een mysterie. Maar nu wierpen wetenschappers uit Estland, Duitsland en Schotland zich op een erg uitzonderlijke vondst uit Saviranna, een gebied in het noorden van Estland, gekend voor fossielen van de eerste volledige organismen. Het bestudeerde oog bleek zo goed gepreserveerd dat het kon ontleed worden tot op celniveau.
Geen lens
Wat opviel, was het schijnbaar gebrek aan een interne lensstructuur, die aan de buitenkant wel aanwezig leek. De onderzoekers zien een mogelijke verklaring in het exoskelet van trilobieten, waarvan de schelp niet het nodige materiaal zou hebben gehad om een lens te vormen die het licht onder water kon breken.
Verder, en dat is ook straf, blijken de structuur en functie van facetogen nauwelijks veranderd te zijn in een half miljard jaar tijd. Trilobieten zagen weliswaar minder scherp dan bijen vandaag, maar konden toch makkelijk de zeebodem scannen op obstakels en vijanden.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-12-2017
Levendbarende hagedis gaat weer eieren leggen: evolutie in zijn achteruit?
Hagedis lijkt de voortplanting van zijn voorouders weer te omarmen.
Het is één van de meest voorkomende landreptielen in Europa: Zootoca vivipara, beter bekend als de levendbarende hagedis. De voorouders van deze hagedis plantten zich – net als de meeste reptielen vandaag de dag doen – voort door eieren te leggen. Maar gaandeweg is dat veranderd en vandaag de dag is de kleine hagedis levendbarend. Tenminste: de meeste kleine hagedissen zijn levendbarend. In het noorden van Spanje en zuidwesten van Frankrijk leven namelijk nog kleine hagedissen die wél eieren leggen. Gedacht werd dat het een soort achtergebleven populaties waren die het leggen van eieren nooit hadden ingeruild voor levendbarendheid. Maar in een nieuw onderzoek komen wetenschappers daar voorzichtig op terug. De hagedissen zouden in het verleden eieren hebben gelegd, levendbarend zijn geworden en weer terug zijn gegaan naar het leggen van eieren.
Wet van Dollo
In zekere zin zou de evolutie hier dus in zijn achteruit zijn gegaan. Dat werd lang onmogelijk geacht. De Wet van Dollo – die in 1893 door de Belg Louis Dollo werd geformuleerd – stelde namelijk dat evolutie een soort eenrichtingsverkeer is. Wanneer een organisme middels evolutie een complexe eigenschap – zoals het leggen van eieren – is kwijtgeraakt, kan deze die complexe eigenschap niet meer verkrijgen. Inmiddels is – mede doordat we nu veel meer weten over de genetische mechanismen achter evolutie – wel duidelijk dat er op de Wet van Dollo nogal wat aan te merken valt (zie kader). Maar het neemt niet weg dat er tot op heden maar weinig organismen bekend zijn bij wie de evolutie een draai van 180 graden heeft gemaakt.
Eerder zijn aanwijzingen gevonden dat sommige insecten hun vleugels in het verleden zijn kwijtgeraakt en later weer hebben verkregen. Ook is er onderzoek dat uitwijst dat zandboa’s na eerst levendbarend te zijn geworden, weer eieren zijn gaan leggen.
Het onderzoek
Terug naar de kleine hagedissen. Want waarom vermoeden de onderzoekers dat deze die draai wel hebben gemaakt? De onderzoekers verzamelden hagedissen uit verschillende (levendbarende en eieren leggende) populaties en onderzochten hun DNA om de evolutionaire geschiedenis van de populaties helder te krijgen. Daaruit blijkt dat de populatie in Frankrijk inderdaad nooit levendbarend is geweest. Maar voor de populatie in Spanje lijkt dat anders te liggen: het onderzoek wijst er sterk op dat zij levendbarend zijn geweest, maar weer eieren zijn gaan leggen.
Maar de onderzoekers houden een slag om de arm, zo blijkt uit hun paper (dat nog geen peer review heeft ondergaan). “Hoewel we gebaseerd op de grootste genetische dataset ooit substantieel bewijs vonden voor de re-evolutie van oviparie (het leggen van eieren, red.) is meer kennis over de ontwikkeling en genetica achter het kenmerk nodig om met zekerheid vast te stellen of er een ommekeer naar oviparie heeft plaatsgevonden onder kleine hagedissen.” Ook zal vervolgonderzoek moeten uitwijzen of soorten vaker zo’n radicale ommekeer maken.
(scientias.nl)
Levendbarende hagedis gaat weer eieren leggen: evolutie in zijn achteruit?
Hagedis lijkt de voortplanting van zijn voorouders weer te omarmen.
Het is één van de meest voorkomende landreptielen in Europa: Zootoca vivipara, beter bekend als de levendbarende hagedis. De voorouders van deze hagedis plantten zich – net als de meeste reptielen vandaag de dag doen – voort door eieren te leggen. Maar gaandeweg is dat veranderd en vandaag de dag is de kleine hagedis levendbarend. Tenminste: de meeste kleine hagedissen zijn levendbarend. In het noorden van Spanje en zuidwesten van Frankrijk leven namelijk nog kleine hagedissen die wél eieren leggen. Gedacht werd dat het een soort achtergebleven populaties waren die het leggen van eieren nooit hadden ingeruild voor levendbarendheid. Maar in een nieuw onderzoek komen wetenschappers daar voorzichtig op terug. De hagedissen zouden in het verleden eieren hebben gelegd, levendbarend zijn geworden en weer terug zijn gegaan naar het leggen van eieren.
Wet van Dollo
In zekere zin zou de evolutie hier dus in zijn achteruit zijn gegaan. Dat werd lang onmogelijk geacht. De Wet van Dollo – die in 1893 door de Belg Louis Dollo werd geformuleerd – stelde namelijk dat evolutie een soort eenrichtingsverkeer is. Wanneer een organisme middels evolutie een complexe eigenschap – zoals het leggen van eieren – is kwijtgeraakt, kan deze die complexe eigenschap niet meer verkrijgen. Inmiddels is – mede doordat we nu veel meer weten over de genetische mechanismen achter evolutie – wel duidelijk dat er op de Wet van Dollo nogal wat aan te merken valt (zie kader). Maar het neemt niet weg dat er tot op heden maar weinig organismen bekend zijn bij wie de evolutie een draai van 180 graden heeft gemaakt.
Eerder zijn aanwijzingen gevonden dat sommige insecten hun vleugels in het verleden zijn kwijtgeraakt en later weer hebben verkregen. Ook is er onderzoek dat uitwijst dat zandboa’s na eerst levendbarend te zijn geworden, weer eieren zijn gaan leggen.
Het onderzoek
Terug naar de kleine hagedissen. Want waarom vermoeden de onderzoekers dat deze die draai wel hebben gemaakt? De onderzoekers verzamelden hagedissen uit verschillende (levendbarende en eieren leggende) populaties en onderzochten hun DNA om de evolutionaire geschiedenis van de populaties helder te krijgen. Daaruit blijkt dat de populatie in Frankrijk inderdaad nooit levendbarend is geweest. Maar voor de populatie in Spanje lijkt dat anders te liggen: het onderzoek wijst er sterk op dat zij levendbarend zijn geweest, maar weer eieren zijn gaan leggen.
Maar de onderzoekers houden een slag om de arm, zo blijkt uit hun paper (dat nog geen peer review heeft ondergaan). “Hoewel we gebaseerd op de grootste genetische dataset ooit substantieel bewijs vonden voor de re-evolutie van oviparie (het leggen van eieren, red.) is meer kennis over de ontwikkeling en genetica achter het kenmerk nodig om met zekerheid vast te stellen of er een ommekeer naar oviparie heeft plaatsgevonden onder kleine hagedissen.” Ook zal vervolgonderzoek moeten uitwijzen of soorten vaker zo’n radicale ommekeer maken.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hmm, Wikipedia schrijft dat dit een misinterpretatie van de wet van Dollo is. De definitie die daar gegeven wordt:quote:Op zaterdag 9 december 2017 09:36 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
Wet van Dollo
In zekere zin zou de evolutie hier dus in zijn achteruit zijn gegaan. Dat werd lang onmogelijk geacht. De Wet van Dollo – die in 1893 door de Belg Louis Dollo werd geformuleerd – stelde namelijk dat evolutie een soort eenrichtingsverkeer is. Wanneer een organisme middels evolutie een complexe eigenschap – zoals het leggen van eieren – is kwijtgeraakt, kan deze die complexe eigenschap niet meer verkrijgen. Inmiddels is – mede doordat we nu veel meer weten over de genetische mechanismen achter evolutie – wel duidelijk dat er op de Wet van Dollo nogal wat aan te merken valt (zie kader). Maar het neemt niet weg dat er tot op heden maar weinig organismen bekend zijn bij wie de evolutie een draai van 180 graden heeft gemaakt.
https://en.wikipedia.org/wiki/Dollo%27s_law_of_irreversibilityquote:Dollo's law of irreversibility: "an organism never returns exactly to a former state, even if it finds itself placed in conditions of existence identical to those in which it has previously lived ... it always keeps some trace of the intermediate stages through which it has passed."
Lijkt me eerder dat de onderzoekers impliciet uitgaan van de geldigheid van de wet van Dollo:
quote:ze onderzochten hun DNA om de evolutionaire geschiedenis van de populaties helder te krijgen. Daaruit blijkt dat de populatie in Frankrijk inderdaad nooit levendbarend is geweest.
Ich glaube, dass es manchmal nicht genügend Steine gibt und
Ich bin mir sicher, dass auch schöne Augen weinen
Ich bin mir sicher, dass auch schöne Augen weinen
The Apex Chert, a rock formation in western Australia that is among the oldest and best-preserved rock deposits in the world.
An example of one of the microfossils discovered in a sample of rock recovered from the Apex Chert
quote:Scientists finally confirm there was life on Earth 3.5 billion years ago
As humans, it’s difficult to take the long view of history because we’re the new kids on the block, having only been around 3 million years or so. Although you may feel old by the time you’re an adult, the reality is that people are a recent development. The first life forms existed long before our arrival, now confirmed as some 3.5 billion years ago.
For more than two decades, there has been a dispute in the scientific community over the oldest fossils ever found. Paleobiologists have finally laid the debate to rest today (Dec. 18), with a new study in the Proceedings of the National Academy of Sciences that uses the latest techniques to date the most aged remains available, confirming the existence of bacteria and microbes nearly 3.5 billion years ago, possibly living on a planet without oxygen.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
04-01-2018
Genetische sporen van de allereerste Native Americans gevonden
De vondst werpt mogelijk een nieuw licht op de kolonisatie van de Amerika’s.
Hoe en wanneer kwamen de allereerste mensen in de Amerika’s terecht? Het lijkt een simpele vraag, maar schijn bedriegt. Over het algemeen wordt aangenomen dat de eerste Native Americans aan het eind van de laatste ijstijd vanuit Rusland over de Beringlandbrug (zie kader) naar Alaska wandelden. Maar onduidelijk is nog wanneer dat exact gebeurde en of er één of meerdere migratiegolven waren.
Beringlandbrug
Tijdens ijstijden daalde de zeespiegel waardoor op sommige plekken op aarde (delen van) de zeebodem bloot kwamen te liggen. Dat gebeurde ook herhaaldelijk in de Beringzee. Daarbij ontstond een landbrug die Siberië en Alaska met elkaar verbond en de mogelijkheid bood om van het ene naar het andere continent te lopen.
Nieuwe studie
Een nieuw onderzoek werpt een nieuw licht op de zaak en suggereert onder meer dat de voorouders van de moderne Native Americans in één migratiegolf naar de Amerika’s kwamen. En dat die kolonisten meer dan 20.000 jaar geleden voet in de Amerika’s zetten. Dat schrijven onderzoekers in het blad Nature.
Meisje
De onderzoekers baseren die conclusies op de resten van een meisje die in 2013 in Alaska zijn teruggevonden. De resten zijn zo’n 11.500 jaar oud. Dat betekent dat dit meisje lang nadat de eerste mensen voet zetten in deze regio, leefde. En toch kwam het DNA van dit meisje niet overeen met het DNA van de twee erkende takken van heel vroege Native Amerikanen (zie kader). In plaats daarvan lijkt ze te behoren tot een tot voor kort onbekende populatie Native Amerikanen die de onderzoekers de Ancient Beringians noemen.
Tot voor kort werden de eerste Native Americans op basis van hun genetische materiaal in twee groepen opgedeeld: er was een Northern Native American Group en een Southern Native American Group. Grote vraag was echter of deze twee groepen zich van elkaar afscheidden nadat ze in de Amerika’s waren gearriveerd óf daarvoor al (in dat geval zou er dus sprake zijn van meerdere migratiegolven).
De Ancient Beringians
Nader onderzoek wijst uit dat de Ancient Beringians afstammen van dezelfde voorouders als de Northern en Southern Native American Groups. Alleen hebben de Ancient Berigians zich veel eerder van die voorouders losgemaakt. “De Ancient Beringians maakten zich eerder los van andere Native Americans dan elke andere oude of nog bestaande Native American-populatie waarvan we tot op heden het genoom in kaart hebben gebracht,” legt onderzoeker Eske Willerslev uit. “Het is in feite een overblijfsel van een voorouderlijke groep waar alle Native Americans van afstammen, dus de genetische data biedt enorme mogelijkheden als het gaat om het beantwoorden van vragen die verband houden met de bevolking van de Amerika’s.”
Klimaatverandering
Volgens de onderzoekers ontstond de voorouderlijke populatie – waar dus alle Native Americans van afstammen – zo’n 36.000 jaar geleden, waarschijnlijk ergens in het noordoosten van Azië. Zo’n 25.000 jaar geleden viel het contact tussen deze groep en Aziatische populaties stil, waardoor er ook geen genen meer werden uitgewisseld en de voorouders van de Native Americans een geïsoleerde groep werden. Die isolatie is waarschijnlijk te herleiden naar heftige veranderingen in het klimaat. “En daarom is dit waarschijnlijk ook het moment waarop mensen voor het eerst Alaska binnengingen,” aldus Willerslev.
Eén migratiestroom
Vervolgens maakten de Ancient Beringians zich eerder – zo’n 20.000 jaar geleden – van deze voorouderlijke groep los dan de Northern en Southern Native American Groups. Wel bleef er – in ieder geval tot het meisje dat onderzoekers nu in Alaska hebben ontdekt leefde – genetisch contact tussen de groepen. Dat genetisch contact was echter alleen mogelijk als de verschillende groepen relatief dicht bij elkaar woonden. En op basis van die gedachtegang concluderen de onderzoekers dan ook dat de Amerika’s al gekoloniseerd waren toen de Ancient Beringians zich losmaakten van de voorouderlijke groep. “We zijn in staat om aan te tonen dat mensen Alaska waarschijnlijk meer dan 20.000 jaar geleden binnengingen. Het is voor het eerst dat we direct genetisch bewijs hebben dat alle Native Americans kunnen worden herleid naar één bronpopulatie, via een enkele migratiegolf.”
Meer weten?
Wie ontdekte Amerika het eerst? Het antwoord op die vraag blijkt met name de laatste jaren een stuk complexer te zijn dan gedacht. Zo zijn er recent ontdekkingen gedaan die voorzichtig suggereren dat mensen 30.000 of 40.000 of misschien zelfs 130.000 jaar geleden al in de Amerika’s te vinden waren. Wie waren die mensen dan? En hoe kwamen ze daar? Rob Oele zette wat we op dit moment weten recent op een rijtje in dit artikel. Een aanrader!
De verdwijning van de Ancient Beringians
De Northern en Southern Native American Groups zouden zich tussen 17.000 en 14.000 jaar geleden van de voorouderlijke lijn hebben losgemaakt. Afgaand op eerdere studies gebeurde dat toen ze zich reeds ten zuiden van de ijskappen bevonden. Die ijskappen bedekten wat nu Canada en (een deel van) Noord-Amerika is. Ze begonnen in de periode tussen 17.000 en 14.000 jaar geleden te dooien, maar zouden er in de periode ervoor voor gezorgd hebben dat de mensen die naar het zuidelijke deel van de Amerika’s reisden geïsoleerd raakten van de Ancient Beringians in Alaska. Die Ancient Beringians zouden later vervangen of opgenomen zijn door andere populaties Native Americans. Hoewel de moderne Native Americans in zowel Alaska als het noorden van Canada tot de Northern Native American Group worden gerekend, wijst de analyse erop dat zij niet afstammen van de Ancient Beringians, maar van Native Americans die in een later stadium vanuit het zuiden weer naar het noorden reisden.
De onderzoekers suggereren op basis van genetisch bewijs dus dat de voorouders van de Native Americans in één migratiegolf rond 20.000 jaar geleden naar de Amerika’s kwamen. Maar hoe zit het dan met al dat andere bewijs dat suggereert dat de Amerika’s al veel eerder – misschien wel 130.000 jaar geleden! – al door mensen bewoond werden? “We kunnen niet bewijzen dat deze beweringen onjuist zijn,” benadrukt onderzoeker Willerslev. “Maar wat wij zeggen, is dat als deze beweringen correct zijn, het onmogelijk kan gaan om de directe voorouders van de huidige Native Americans.”
(scientias.nl)
Genetische sporen van de allereerste Native Americans gevonden
De vondst werpt mogelijk een nieuw licht op de kolonisatie van de Amerika’s.
Hoe en wanneer kwamen de allereerste mensen in de Amerika’s terecht? Het lijkt een simpele vraag, maar schijn bedriegt. Over het algemeen wordt aangenomen dat de eerste Native Americans aan het eind van de laatste ijstijd vanuit Rusland over de Beringlandbrug (zie kader) naar Alaska wandelden. Maar onduidelijk is nog wanneer dat exact gebeurde en of er één of meerdere migratiegolven waren.
Beringlandbrug
Tijdens ijstijden daalde de zeespiegel waardoor op sommige plekken op aarde (delen van) de zeebodem bloot kwamen te liggen. Dat gebeurde ook herhaaldelijk in de Beringzee. Daarbij ontstond een landbrug die Siberië en Alaska met elkaar verbond en de mogelijkheid bood om van het ene naar het andere continent te lopen.
Nieuwe studie
Een nieuw onderzoek werpt een nieuw licht op de zaak en suggereert onder meer dat de voorouders van de moderne Native Americans in één migratiegolf naar de Amerika’s kwamen. En dat die kolonisten meer dan 20.000 jaar geleden voet in de Amerika’s zetten. Dat schrijven onderzoekers in het blad Nature.
Meisje
De onderzoekers baseren die conclusies op de resten van een meisje die in 2013 in Alaska zijn teruggevonden. De resten zijn zo’n 11.500 jaar oud. Dat betekent dat dit meisje lang nadat de eerste mensen voet zetten in deze regio, leefde. En toch kwam het DNA van dit meisje niet overeen met het DNA van de twee erkende takken van heel vroege Native Amerikanen (zie kader). In plaats daarvan lijkt ze te behoren tot een tot voor kort onbekende populatie Native Amerikanen die de onderzoekers de Ancient Beringians noemen.
Tot voor kort werden de eerste Native Americans op basis van hun genetische materiaal in twee groepen opgedeeld: er was een Northern Native American Group en een Southern Native American Group. Grote vraag was echter of deze twee groepen zich van elkaar afscheidden nadat ze in de Amerika’s waren gearriveerd óf daarvoor al (in dat geval zou er dus sprake zijn van meerdere migratiegolven).
De Ancient Beringians
Nader onderzoek wijst uit dat de Ancient Beringians afstammen van dezelfde voorouders als de Northern en Southern Native American Groups. Alleen hebben de Ancient Berigians zich veel eerder van die voorouders losgemaakt. “De Ancient Beringians maakten zich eerder los van andere Native Americans dan elke andere oude of nog bestaande Native American-populatie waarvan we tot op heden het genoom in kaart hebben gebracht,” legt onderzoeker Eske Willerslev uit. “Het is in feite een overblijfsel van een voorouderlijke groep waar alle Native Americans van afstammen, dus de genetische data biedt enorme mogelijkheden als het gaat om het beantwoorden van vragen die verband houden met de bevolking van de Amerika’s.”
Klimaatverandering
Volgens de onderzoekers ontstond de voorouderlijke populatie – waar dus alle Native Americans van afstammen – zo’n 36.000 jaar geleden, waarschijnlijk ergens in het noordoosten van Azië. Zo’n 25.000 jaar geleden viel het contact tussen deze groep en Aziatische populaties stil, waardoor er ook geen genen meer werden uitgewisseld en de voorouders van de Native Americans een geïsoleerde groep werden. Die isolatie is waarschijnlijk te herleiden naar heftige veranderingen in het klimaat. “En daarom is dit waarschijnlijk ook het moment waarop mensen voor het eerst Alaska binnengingen,” aldus Willerslev.
Eén migratiestroom
Vervolgens maakten de Ancient Beringians zich eerder – zo’n 20.000 jaar geleden – van deze voorouderlijke groep los dan de Northern en Southern Native American Groups. Wel bleef er – in ieder geval tot het meisje dat onderzoekers nu in Alaska hebben ontdekt leefde – genetisch contact tussen de groepen. Dat genetisch contact was echter alleen mogelijk als de verschillende groepen relatief dicht bij elkaar woonden. En op basis van die gedachtegang concluderen de onderzoekers dan ook dat de Amerika’s al gekoloniseerd waren toen de Ancient Beringians zich losmaakten van de voorouderlijke groep. “We zijn in staat om aan te tonen dat mensen Alaska waarschijnlijk meer dan 20.000 jaar geleden binnengingen. Het is voor het eerst dat we direct genetisch bewijs hebben dat alle Native Americans kunnen worden herleid naar één bronpopulatie, via een enkele migratiegolf.”
Meer weten?
Wie ontdekte Amerika het eerst? Het antwoord op die vraag blijkt met name de laatste jaren een stuk complexer te zijn dan gedacht. Zo zijn er recent ontdekkingen gedaan die voorzichtig suggereren dat mensen 30.000 of 40.000 of misschien zelfs 130.000 jaar geleden al in de Amerika’s te vinden waren. Wie waren die mensen dan? En hoe kwamen ze daar? Rob Oele zette wat we op dit moment weten recent op een rijtje in dit artikel. Een aanrader!
De verdwijning van de Ancient Beringians
De Northern en Southern Native American Groups zouden zich tussen 17.000 en 14.000 jaar geleden van de voorouderlijke lijn hebben losgemaakt. Afgaand op eerdere studies gebeurde dat toen ze zich reeds ten zuiden van de ijskappen bevonden. Die ijskappen bedekten wat nu Canada en (een deel van) Noord-Amerika is. Ze begonnen in de periode tussen 17.000 en 14.000 jaar geleden te dooien, maar zouden er in de periode ervoor voor gezorgd hebben dat de mensen die naar het zuidelijke deel van de Amerika’s reisden geïsoleerd raakten van de Ancient Beringians in Alaska. Die Ancient Beringians zouden later vervangen of opgenomen zijn door andere populaties Native Americans. Hoewel de moderne Native Americans in zowel Alaska als het noorden van Canada tot de Northern Native American Group worden gerekend, wijst de analyse erop dat zij niet afstammen van de Ancient Beringians, maar van Native Americans die in een later stadium vanuit het zuiden weer naar het noorden reisden.
De onderzoekers suggereren op basis van genetisch bewijs dus dat de voorouders van de Native Americans in één migratiegolf rond 20.000 jaar geleden naar de Amerika’s kwamen. Maar hoe zit het dan met al dat andere bewijs dat suggereert dat de Amerika’s al veel eerder – misschien wel 130.000 jaar geleden! – al door mensen bewoond werden? “We kunnen niet bewijzen dat deze beweringen onjuist zijn,” benadrukt onderzoeker Willerslev. “Maar wat wij zeggen, is dat als deze beweringen correct zijn, het onmogelijk kan gaan om de directe voorouders van de huidige Native Americans.”
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
https://nos.nl/artikel/22(...)r-bloemen-waren.htmlquote:Vlinders bestonden al voor er bloemen waren
Vandaag, 08:36
Aangepast om 13:25
Binnenland
De oudste fossiele resten van vlinders zijn 70 miljoen jaar ouder dan de oudste fossielen van bloeiende planten. Dat hebben onderzoekers van de Universiteit Utrecht ontdekt.
Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat de ontwikkeling van bloeiende planten en bestuivende insecten hand in hand ging. De huidige vlinders en motten hebben vergelijkbare zuigende monddelen als sommige fossielen. Die 'tong' werd gezien als een aanpassing om voedsel uit bloemen te kunnen halen. Deze ontdekking toont aan dat vlinders en motten er al waren toen er nog geen bloeiende planten bestonden.
Het lijkt erop dat de insecten tijdens de massale uitsterving van 201 miljoen jaar geleden (de overgang van het Trias naar het Jura) zelfs hebben geprofiteerd van de veranderende omstandigheden, schrijven de wetenschappers. Ze vergelijken de expansie van de motten en vlinders met de opkomst van de dinosauriërs.
De fossiele resten zijn gevonden tijdens een boring in Schandela in Noord-Duitsland, zo'n 75 kilometer ten oosten van Hannover.
Overleven op de vulkaan
In het genoemde tijdperk brak het supercontinent Pangea in stukken, waardoor de huidige continenten ontstonden. Dat ging gepaard met massaal vulkanisme, waardoor de biodiversiteit enorm afnam en veel primitieve reptielen uitstierven. De vlinders en motten lijken er juist van te hebben geprofiteerd. Ze zijn veel diverser geworden.
Hun voedsel moet hebben bestaan uit niet-bloeiende planten. Ze zogen waarschijnlijk de bestuivingsdruppels op die door de planten werden uitgescheiden.
"Door te bestuderen hoe insecten en hun evolutie beïnvloed zijn door het broeikaseffect aan het begin van het Jura, hopen we inzicht te krijgen in hoe insecten mogelijk reageren op de huidige klimaatopwarming," zegt onderzoeker Timo van Eldijk. Hij voerde het onderzoek uit met collega's uit Utrecht, Boston, Darmstadt en Stuttgart.
https://www.vrt.be/vrtnws(...)ai-niet-doof-worden/quote:Waarom hanen van hun eigen gekraai niet doof worden
Als hanen kraaien, dan produceren ze een geluid van wel 140 decibel. Een mens zou er doof van worden, maar hanen blijkbaar niet. Wetenschappers van de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Gent hebben ontdekt hoe dat komt.
Wim Schepens
do 18 jan 05:29
(bron)
quote:Hidden in plain sight: massive new family of ocean virus uncovered
A team led by postdoc Kathryn Kauffman, environmental microbiologist Martin Polz, both at the Massachusetts Institute of Technology, and Libusha Kelly of Albert Einstein College of Medicine, US, has now discovered a previously undetected type of virus that seems to dominate the world’s oceans.
It has long been thought that most marine viruses belong to the group Caudovirales, tailed viruses that prey on bacteria. However, the team managed to isolate and study a diverse group of non-tailed viruses with short genomes, while studying viral loads in a common family of marine bacteria, known as Vibrionaceae.
They named this new family of viruses Autolykiviridae after Autolykus, the son of the fleet-footed trickster Greek god Hermes, a mythological figure who could turn invisible. The classical reference alludes to the fact that viruses have, until now, largely escaped notice.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Ik heb ook een vraag:
Nu we allemaal een mobieltje hebben, en enorm veel informatie in de ether verstuurt wordt, zou het kunnen dat mensen op gegeven moment electro-sentitief worden? Dat we een soort van orgaan ontwikkelen die het ons mogelijk maakt om radiosignalen te "lezen" ?
Evolutie gebeurt doorgaans als een noodzakelijk fenomeen. En het kan zo maar gebeuren dat gaandeweg iets gaat evolueren.
Nu we allemaal een mobieltje hebben, en enorm veel informatie in de ether verstuurt wordt, zou het kunnen dat mensen op gegeven moment electro-sentitief worden? Dat we een soort van orgaan ontwikkelen die het ons mogelijk maakt om radiosignalen te "lezen" ?
Evolutie gebeurt doorgaans als een noodzakelijk fenomeen. En het kan zo maar gebeuren dat gaandeweg iets gaat evolueren.
Mag ik je vandaag weer eens irriteren?
Als het een voordeel geeft in het doorgeven van je genen en het biologisch haalbaar is..quote:
Ik heb ook een vraag:
Nu we allemaal een mobieltje hebben, en enorm veel informatie in de ether verstuurt wordt, zou het kunnen dat mensen op gegeven moment electro-sentitief worden? Dat we een soort van orgaan ontwikkelen die het ons mogelijk maakt om radiosignalen te "lezen" ?
Evolutie gebeurt doorgaans als een noodzakelijk fenomeen. En het kan zo maar gebeuren dat gaandeweg iets gaat evolueren.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
mijn vriendin heeft al aardig soepele whatsapp duimen gekregen in een paar jaar tijd.quote:
[..]
Als het een voordeel geeft in het doorgeven van je genen en het biologisch haalbaar is..
Mag ik je vandaag weer eens irriteren?
En dat maakt haar aantrekkelijker of jij geeft een voorkeur aan dit 'talent' bij een mogelijke partner?quote:
[..]
mijn vriendin heeft al aardig soepele whatsapp duimen gekregen in een paar jaar tijd.
Op donderdag 4 juni 2009 15:52 schreef Disorder het volgende:
Mannen van Nederland: Neuk niet met Californium.
Mannen van Nederland: Neuk niet met Californium.
eigenlijk niet; ik noem ze roddelduimen.quote:Op donderdag 25 januari 2018 23:48 schreef Californium het volgende:
[..]
En dat maakt haar aantrekkelijker of jij geeft een voorkeur aan dit 'talent' bij een mogelijke partner?
Mag ik je vandaag weer eens irriteren?
26--01-2018
Dit nieuwe fossiel werpt een heel ander licht op onze geschiedenis
© EPA
Wetenschap & Planeet Antropologen over heel de wereld zijn erg enthousiast over een nieuw fossiel dat in Israël ontdekt werd. Het eeuwenoude bot - een stuk kaakbeen - werpt een heel nieuw licht op de ontwikkeling van de Homo sapiens.
Israel Hershkovitz, antropoloog aan de universiteit van Tel Aviv, vond het fossiel in zijn thuisland en voerde er ook een onderzoek naar. Zijn studie, die nu gepubliceerd werd in het tijdschrift Science, meldt dat het stuk kaakbeen - compleet met goed bewaarde tanden - tussen de 177.000 en de 194.000 jaar oud is.
Hershkovitz vond het fossiel eigenlijk al in 2002, maar bestudeerde het samen met zijn collega’s 15 jaar lang vooraleer ze hun bevindingen durfden neerpennen. De gevolgen van hun conclusies zijn immers erg verregaand: tot voorheen was het oudste menselijke fossiel dat buiten Afrika gevonden werd ‘maar’ 90.000 tot 120.000 jaar oud. Dit overblijfsel is dus gevoelig ouder en ondermijnt zo de gangbare gedachten over de verspreiding van de Homo sapiens. De ‘moderne’ mens zou Afrika 100.000 tot 200.000 jaar eerder verlaten hebben dan oorspronkelijk gedacht.
“We moeten nu een heel nieuw verhaal schrijven over de Homo sapiens”, aldus Hershkovitz. “Er was waarschijnlijk niet één grote diaspora; de mens trok eerder voortdurend rond en is meerdere keren uit Afrika vertrokken.”
© EPA
Vorm van industrie
Het kaakbeen behoort toe aan een jongvolwassene waarvan het geslacht onbekend is. In de grot waar het fossiel gevonden werd, vonden de wetenschappers ook 60.000 stukken gereedschap zoals lemmeten en scherpe punten. Volgens de onderzoekers wijst dat op een vorm van industrie. “Deze persoon had waarschijnlijk een druk leven, en was zeker niet alleen. Hij moet vrienden of familie gehad hebben, want hij of zij kon dat niet allemaal alleen maken.” Niet iedereen is echter overtuigd dat het gereedschap van de Homo sapiens is, omdat ook de neanderthaler vergelijkbare stukken maakte.
Het kaakbeen is daarentegen wel zeker van een Homo sapiens afkomstig. De vondst betekent niet alleen dat we Afrika vroeger verlaten hebben dan gedacht, maar ook dat onze soort ouder kan zijn dan we denken. De oudste fossielen in Afrika zijn zo’n 300.000 jaar oud, “maar het zou kunnen dat we 500.000 jaar geleden al opdoken op dat continent”, meent Hershkovitz.
Volgens hem moeten we opnieuw nadenken over het ontstaan van onze soort en hoe die geëvolueerd is naast de neanderthaler. Over het algemeen wordt aangenomen dat de Homo sapiens niet rechtstreeks geëvolueerd is uit de neanderthaler, maar dat de twee soorten enige tijd naast elkaar bestaan hebben. Ook de interactie met onze evolutionaire neven zou dus veel langer geduurd kunnen hebben dan gedacht.
© EPA
(HLN)
Dit nieuwe fossiel werpt een heel ander licht op onze geschiedenis
© EPA
Wetenschap & Planeet Antropologen over heel de wereld zijn erg enthousiast over een nieuw fossiel dat in Israël ontdekt werd. Het eeuwenoude bot - een stuk kaakbeen - werpt een heel nieuw licht op de ontwikkeling van de Homo sapiens.
Israel Hershkovitz, antropoloog aan de universiteit van Tel Aviv, vond het fossiel in zijn thuisland en voerde er ook een onderzoek naar. Zijn studie, die nu gepubliceerd werd in het tijdschrift Science, meldt dat het stuk kaakbeen - compleet met goed bewaarde tanden - tussen de 177.000 en de 194.000 jaar oud is.
Hershkovitz vond het fossiel eigenlijk al in 2002, maar bestudeerde het samen met zijn collega’s 15 jaar lang vooraleer ze hun bevindingen durfden neerpennen. De gevolgen van hun conclusies zijn immers erg verregaand: tot voorheen was het oudste menselijke fossiel dat buiten Afrika gevonden werd ‘maar’ 90.000 tot 120.000 jaar oud. Dit overblijfsel is dus gevoelig ouder en ondermijnt zo de gangbare gedachten over de verspreiding van de Homo sapiens. De ‘moderne’ mens zou Afrika 100.000 tot 200.000 jaar eerder verlaten hebben dan oorspronkelijk gedacht.
“We moeten nu een heel nieuw verhaal schrijven over de Homo sapiens”, aldus Hershkovitz. “Er was waarschijnlijk niet één grote diaspora; de mens trok eerder voortdurend rond en is meerdere keren uit Afrika vertrokken.”
© EPA
Vorm van industrie
Het kaakbeen behoort toe aan een jongvolwassene waarvan het geslacht onbekend is. In de grot waar het fossiel gevonden werd, vonden de wetenschappers ook 60.000 stukken gereedschap zoals lemmeten en scherpe punten. Volgens de onderzoekers wijst dat op een vorm van industrie. “Deze persoon had waarschijnlijk een druk leven, en was zeker niet alleen. Hij moet vrienden of familie gehad hebben, want hij of zij kon dat niet allemaal alleen maken.” Niet iedereen is echter overtuigd dat het gereedschap van de Homo sapiens is, omdat ook de neanderthaler vergelijkbare stukken maakte.
Het kaakbeen is daarentegen wel zeker van een Homo sapiens afkomstig. De vondst betekent niet alleen dat we Afrika vroeger verlaten hebben dan gedacht, maar ook dat onze soort ouder kan zijn dan we denken. De oudste fossielen in Afrika zijn zo’n 300.000 jaar oud, “maar het zou kunnen dat we 500.000 jaar geleden al opdoken op dat continent”, meent Hershkovitz.
Volgens hem moeten we opnieuw nadenken over het ontstaan van onze soort en hoe die geëvolueerd is naast de neanderthaler. Over het algemeen wordt aangenomen dat de Homo sapiens niet rechtstreeks geëvolueerd is uit de neanderthaler, maar dat de twee soorten enige tijd naast elkaar bestaan hebben. Ook de interactie met onze evolutionaire neven zou dus veel langer geduurd kunnen hebben dan gedacht.
© EPA
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-01-2018
Chemische cocktail in het brein kan mogelijk verklaren waarom wij zo anders zijn dan chimpansees
Begon alles met een dramatische verandering in het brein?
Wij mensen onderscheiden ons duidelijk van andere primaten. Onder meer door wat onderzoeker Owen Lovejoy “geavanceerde sociale kenmerken” noemt. Hij denkt dan aan “taal, empathie en altruïsme”. Hoe die kenmerken onder de eerste mensachtigen geëvolueerd zijn, is echter nog een raadsel. “Verklaren hoe het menselijke sociale gedrag geëvolueerd kan zijn door het verbeteren van individueel voortplantingssucces is lastig gebleken.”
Striatum
Maar een nieuw onderzoek lijkt daar verandering in te brengen. De studie richt zich op het corpus striatum: een gebied dat volgens de onderzoekers het sociale gedrag onder mensen, chimpansees, gorilla’s en apen moduleert. Daarbij worden verschillende chemische stofjes gebruikt. En de onderzoekers ontdekten dat de mens een unieke mix herbergt, die onder meer gekenmerkt wordt door opvallend veel dopamine. Een door dopamine gedomineerd striatum zou ons gevoeliger hebben gemaakt voor sociale aanwijzingen en sociale conformiteit. Daarnaast zou het onder de eerste mensachtigen geleid hebben tot minder agressie binnen de eigen groep en mannen aangemoedigd hebben om monogaam te zijn en voor hun vrouw en kinderen te zorgen (wat hun overlevingskansen weer ten goede kwam).
Ardi
De waarnemingen zijn perfect in lijn met wat we weten over Ardipithecus ramidus, een mensachtige die zo’n 4,4 miljoen jaar geleden leefde en waarschijnlijk één van de eerste mensachtigen was. Hij vertoont twee kenmerken die hem duidelijk onderscheiden van primaten. Zo is zijn hoektand veel kleiner dan die van andere primaten. Onder primaten werd die hoektand onder meer ingezet om agressie te laten zien en andere mannetjes angst aan te jagen. Dat die hoektand bij ‘Ardi’ kleiner is, wijst op een afname in de agressie onder mannetjes, wat in lijn is met een door dopamine gedomineerd striatum. Daarnaast weten we dat Ardi rechtop kon lopen, wat weer handig was als de mannetjes voor hun vrouw en kinderen moesten zorgen.
De laatste gemeenschappelijke voorouder van de mens en chimpansee zou tussen 7 en 9 miljoen jaar geleden geleefd hebben. De eerste voorouders van de mens hadden een hersenpan die net zo groot was als die van de chimpansee. Maar toch konden zij zich – volgens dit onderzoek – tot een heel andere, sociale soort gaan ontwikkelen dankzij dramatische veranderingen in de chemie in hun brein. “Het verschil in neurochemie ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de mensachtige en is mogelijk verantwoordelijk geweest voor hun ongeëvenaarde succes,” aldus onderzoeker Mary Ann Raghanti
(scientias.nl)
Chemische cocktail in het brein kan mogelijk verklaren waarom wij zo anders zijn dan chimpansees
Begon alles met een dramatische verandering in het brein?
Wij mensen onderscheiden ons duidelijk van andere primaten. Onder meer door wat onderzoeker Owen Lovejoy “geavanceerde sociale kenmerken” noemt. Hij denkt dan aan “taal, empathie en altruïsme”. Hoe die kenmerken onder de eerste mensachtigen geëvolueerd zijn, is echter nog een raadsel. “Verklaren hoe het menselijke sociale gedrag geëvolueerd kan zijn door het verbeteren van individueel voortplantingssucces is lastig gebleken.”
Striatum
Maar een nieuw onderzoek lijkt daar verandering in te brengen. De studie richt zich op het corpus striatum: een gebied dat volgens de onderzoekers het sociale gedrag onder mensen, chimpansees, gorilla’s en apen moduleert. Daarbij worden verschillende chemische stofjes gebruikt. En de onderzoekers ontdekten dat de mens een unieke mix herbergt, die onder meer gekenmerkt wordt door opvallend veel dopamine. Een door dopamine gedomineerd striatum zou ons gevoeliger hebben gemaakt voor sociale aanwijzingen en sociale conformiteit. Daarnaast zou het onder de eerste mensachtigen geleid hebben tot minder agressie binnen de eigen groep en mannen aangemoedigd hebben om monogaam te zijn en voor hun vrouw en kinderen te zorgen (wat hun overlevingskansen weer ten goede kwam).
Ardi
De waarnemingen zijn perfect in lijn met wat we weten over Ardipithecus ramidus, een mensachtige die zo’n 4,4 miljoen jaar geleden leefde en waarschijnlijk één van de eerste mensachtigen was. Hij vertoont twee kenmerken die hem duidelijk onderscheiden van primaten. Zo is zijn hoektand veel kleiner dan die van andere primaten. Onder primaten werd die hoektand onder meer ingezet om agressie te laten zien en andere mannetjes angst aan te jagen. Dat die hoektand bij ‘Ardi’ kleiner is, wijst op een afname in de agressie onder mannetjes, wat in lijn is met een door dopamine gedomineerd striatum. Daarnaast weten we dat Ardi rechtop kon lopen, wat weer handig was als de mannetjes voor hun vrouw en kinderen moesten zorgen.
De laatste gemeenschappelijke voorouder van de mens en chimpansee zou tussen 7 en 9 miljoen jaar geleden geleefd hebben. De eerste voorouders van de mens hadden een hersenpan die net zo groot was als die van de chimpansee. Maar toch konden zij zich – volgens dit onderzoek – tot een heel andere, sociale soort gaan ontwikkelen dankzij dramatische veranderingen in de chemie in hun brein. “Het verschil in neurochemie ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de mensachtige en is mogelijk verantwoordelijk geweest voor hun ongeëvenaarde succes,” aldus onderzoeker Mary Ann Raghanti
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-01-2018
Opvallend geavanceerde stenen gereedschappen ontdekt in India
Het verhaal der mensachtigen wordt continu herschreven.
Er wordt op dit moment intensief onderzoek gedaan naar de evolutie van de mens. Dat gebeurt onder meer in Eurazië. Helaas zijn fossiele resten van mensachtigen daar relatief schaars. Om toch een beeld te kunnen krijgen van de evolutie die deze mensachtigen hebben doorgemaakt, wordt dan ook vaak gekeken naar andere sporen die ze hebben achtergelaten: stenen gereedschappen, bijvoorbeeld. Dat laatste is ook wat een internationaal team van onderzoekers nu in India heeft gedaan. Ze bestudeerden een verzameling van maar liefst 7000 stenen objecten die in het zuiden van India zijn teruggevonden en deden een opmerkelijke ontdekking.
Vuistbijl
Om te begrijpen wat de onderzoekers precies hebben ontdekt, moeten we even terug naar het begin. Zo’n 1,7 miljoen jaar geleden zouden de eerste mensachtigen Afrika verlaten hebben. En zij brachten een zogenoemd ‘kerngereedschap uit het Vroeg-paleolithicum’ met zich mee: de vuistbijl. Maar de ontwikkeling van deze mensachtigen stond natuurlijk niet stil. En ook hun gereedschappen veranderden door de jaren heen. Zo werd in het Midden-Paleolithicum de Levalloistechniek geïntroduceerd: een nieuwe techniek om kleinere stenen gereedschappen te maken.
Midden-Paleolithische cultuur
Aangenomen wordt dat dergelijke geavanceerdere technieken pas tussen 140.000 en 90.000 jaar geleden in Zuid-Azië (en dus ook India) hun intrede deden. En aangezien de eerste moderne mensen rond die tijd uit Afrika kwamen zetten, gingen veel onderzoekers ervan uit dat zij de Midden-Paleolithische cultuur naar onder meer India brachten.
7000 objecten
Terug naar de 7000 objecten die in het zuiden van India zijn ontdekt en opnieuw zijn geanalyseerd. De objecten getuigen samen van een verandering: gaandeweg gingen de mensachtigen in plaats van de vuistbijl uit het Vroeg-Paleolithicum geavanceerdere Midden-Paleolithische gereedschappen gebruikten. Tot zover niets nieuws. Maar nu komt het: de ontdekkingen suggereren dat de Midden-Paleolithische gereedschappen reeds tussen 172.000 en 385.000 jaar geleden in India gebruikt werden. Dus lang voordat de eerste moderne mensen uit Afrika kwamen zetten.
Implicaties
Wat betekent dat nu precies voor de evolutie van de mens? Dat is nog een beetje gissen. Zo is onbekend welke mensachtige deze stenen gereedschappen tot zo’n 385.000 jaar geleden maakte. Het lijkt weinig aannemelijk dat het om onze voorouders gaat. Steeds meer onderzoeken suggereren weliswaar dat zij Afrika eerder verlieten dan gedacht, maar er is geen reden om aan te nemen dat ze 385.000 jaar geleden al door India strompelden. Het maakt de ontdekking echter niet minder interessant. Want als het geen moderne mensen waren, hebben we blijkbaar dus te maken met andere mensachtigen die zeker 172.000 jaar geleden al vrij geavanceerde gereedschappen konden maken.
De onderzoekers gooien met hun studie een steen in de toch al zo woelige vijver die de ‘oorsprong der mensheid’ heet. Grote uitdaging zal nu zijn om duiding te geven aan al deze reuring.
(scientias.nl)
Opvallend geavanceerde stenen gereedschappen ontdekt in India
Het verhaal der mensachtigen wordt continu herschreven.
Er wordt op dit moment intensief onderzoek gedaan naar de evolutie van de mens. Dat gebeurt onder meer in Eurazië. Helaas zijn fossiele resten van mensachtigen daar relatief schaars. Om toch een beeld te kunnen krijgen van de evolutie die deze mensachtigen hebben doorgemaakt, wordt dan ook vaak gekeken naar andere sporen die ze hebben achtergelaten: stenen gereedschappen, bijvoorbeeld. Dat laatste is ook wat een internationaal team van onderzoekers nu in India heeft gedaan. Ze bestudeerden een verzameling van maar liefst 7000 stenen objecten die in het zuiden van India zijn teruggevonden en deden een opmerkelijke ontdekking.
Vuistbijl
Om te begrijpen wat de onderzoekers precies hebben ontdekt, moeten we even terug naar het begin. Zo’n 1,7 miljoen jaar geleden zouden de eerste mensachtigen Afrika verlaten hebben. En zij brachten een zogenoemd ‘kerngereedschap uit het Vroeg-paleolithicum’ met zich mee: de vuistbijl. Maar de ontwikkeling van deze mensachtigen stond natuurlijk niet stil. En ook hun gereedschappen veranderden door de jaren heen. Zo werd in het Midden-Paleolithicum de Levalloistechniek geïntroduceerd: een nieuwe techniek om kleinere stenen gereedschappen te maken.
Midden-Paleolithische cultuur
Aangenomen wordt dat dergelijke geavanceerdere technieken pas tussen 140.000 en 90.000 jaar geleden in Zuid-Azië (en dus ook India) hun intrede deden. En aangezien de eerste moderne mensen rond die tijd uit Afrika kwamen zetten, gingen veel onderzoekers ervan uit dat zij de Midden-Paleolithische cultuur naar onder meer India brachten.
7000 objecten
Terug naar de 7000 objecten die in het zuiden van India zijn ontdekt en opnieuw zijn geanalyseerd. De objecten getuigen samen van een verandering: gaandeweg gingen de mensachtigen in plaats van de vuistbijl uit het Vroeg-Paleolithicum geavanceerdere Midden-Paleolithische gereedschappen gebruikten. Tot zover niets nieuws. Maar nu komt het: de ontdekkingen suggereren dat de Midden-Paleolithische gereedschappen reeds tussen 172.000 en 385.000 jaar geleden in India gebruikt werden. Dus lang voordat de eerste moderne mensen uit Afrika kwamen zetten.
Implicaties
Wat betekent dat nu precies voor de evolutie van de mens? Dat is nog een beetje gissen. Zo is onbekend welke mensachtige deze stenen gereedschappen tot zo’n 385.000 jaar geleden maakte. Het lijkt weinig aannemelijk dat het om onze voorouders gaat. Steeds meer onderzoeken suggereren weliswaar dat zij Afrika eerder verlieten dan gedacht, maar er is geen reden om aan te nemen dat ze 385.000 jaar geleden al door India strompelden. Het maakt de ontdekking echter niet minder interessant. Want als het geen moderne mensen waren, hebben we blijkbaar dus te maken met andere mensachtigen die zeker 172.000 jaar geleden al vrij geavanceerde gereedschappen konden maken.
De onderzoekers gooien met hun studie een steen in de toch al zo woelige vijver die de ‘oorsprong der mensheid’ heet. Grote uitdaging zal nu zijn om duiding te geven aan al deze reuring.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
https://nos.nl/artikel/22(...)betonnen-liefde.htmlquote:'Eenzaamste vogel' Nigel dood naast zijn betonnen liefde
VANDAAG, 15:53 AANGEPAST OM 15:53
Vijf jaar lang leefde Nigel als enige jan-van-gent op Mana Island, voor de kust van het Nieuw-Zeelandse Noordereiland. Hij was het enige dier dat op betonnen lokvogels was afgekomen - en vond er zelfs een partner van steen. Nu is hij dood.
In 1997 zetten milieubeschermers tachtig nepvogels neer op Mana Island, in de hoop dat de diersoort zich er wilde vestigen. Ook werd er het geluid van de vogels afgespeeld.
Pas in 2013 trapte een vogel erin: Nigel arriveerde en zou niet meer vertrekken. Hij was de eerste jan-van-gent die in 40 jaar tijd een thuis vond op Mana.
Nigel meende zelfs dat hij er de liefde had gevonden: hij maakte een van de betonnen vrouwtjes het hof en bouwde een nestje voor haar. "Het moet een vreemde ervaring voor hem zijn geweest", zegt een van de beheerders van het eiland, die hem de bijnaam eenzaamste vogel van de wereld gaven. "We hadden allemaal een zwak voor hem, omdat het zo'n hopeloze situatie was."
Vijf jaar lang bleef Nigel de enige jan-van-gent van vlees en bloed op het eiland. Toen eind vorig jaar drie soortgenoten arriveerden, liet hij ze zelfs links liggen, tot spijt van de onderzoekers. "Hij heeft geholpen hen aan te trekken, jan-van-genten broeden graag waar anderen ook een nest hebben."
Eerder deze maand werd Nigel dood gevonden, naast zijn betonnen partner, bij het nest wat hij voor haar bouwde. De beheerders vinden het jammer dat hij niet een grotere kolonie op Mana heeft kunnen zien ontstaan. "Het voelt als het verkeerde eind. Hij stierf net nu er iets fantastisch gaat gebeuren."
https://www.vrt.be/vrtnws(...)soldaten--zwaargewo/quote:Afrikaanse mieren verzorgen hun lichtgewonde soldaten, zwaargewonde mieren offeren zich op
Een soort "oorlogszuchtige" mieren redt niet alleen de mieren die gewond zijn geraakt op het slagveld, maar verzorgt die gewonde mieren ook. En die verzorging verhoogt de overlevingskansen van de gewonde mieren aanzienlijk. Opvallend is nog dat zwaar gewonde mieren niet gered willen worden, en zich blijkbaar opofferen voor de kolonie.
Luc De Roy
do 15 feb 23:45
https://www.vrt.be/vrtnws(...)s-waren-kunstenaars/quote:“De eerste kunstenaars in Europa waren neanderthalers"
Kunst begrijpen en uiten werd tot nu beschouwd als een unieke eigenschap van de homo sapiens, de moderne mens. Dat de neanderthaler, zijn evolutionaire neef, daartoe in staat zou zijn, wordt in twijfel getrokken. Onderzoek van grotschilderingen en artefacten in Spanje zegt nu voor het eerst duidelijk aan te tonen dat de neanderthaler wel degelijk kunstzinnige vaardigheden bezat.
Kathleen Heylen
13:03
05-03-2018
Wetenschappers onthullen mysterie rond 127 miljoen jaar oud kuiken
© Thinkstock - Beeld ter illustratie.
Wetenschap & Planeet In Spanje is een fossiel van een kuikentje van 127 miljoen jaar geleden gevonden. Het vogeltje was maar vijf centimeter groot en moet ongeveer tien gram hebben gewogen toen het nog leefde. Het kuikentje was piepjong en net uit het ei toen het doodging. Zijn botten waren nog zwak en het kon nog niet vliegen.
De vondst kan wetenschappers iets leren over de evolutie van vogels. “Het is bijzonder om te zien dat veel eigenschappen van vogels nu, meer dan 100 miljoen jaar geleden al ontwikkeld waren”, zei onderzoeker Luis Chiappe van het Museum voor Natuurgeschiedenis in Los Angeles.
Het kuikentje behoort tot een uitgestorven groep vogels, de enantiornithes. Die hadden klauwen aan hun vleugels en tanden in hun snavels, maar verder leken ze vrij veel op vogels van nu.
(HLN)
Wetenschappers onthullen mysterie rond 127 miljoen jaar oud kuiken
© Thinkstock - Beeld ter illustratie.
Wetenschap & Planeet In Spanje is een fossiel van een kuikentje van 127 miljoen jaar geleden gevonden. Het vogeltje was maar vijf centimeter groot en moet ongeveer tien gram hebben gewogen toen het nog leefde. Het kuikentje was piepjong en net uit het ei toen het doodging. Zijn botten waren nog zwak en het kon nog niet vliegen.
De vondst kan wetenschappers iets leren over de evolutie van vogels. “Het is bijzonder om te zien dat veel eigenschappen van vogels nu, meer dan 100 miljoen jaar geleden al ontwikkeld waren”, zei onderzoeker Luis Chiappe van het Museum voor Natuurgeschiedenis in Los Angeles.
Het kuikentje behoort tot een uitgestorven groep vogels, de enantiornithes. Die hadden klauwen aan hun vleugels en tanden in hun snavels, maar verder leken ze vrij veel op vogels van nu.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
https://www.vrt.be/vrtnws(...)mysterieuze-denisov/quote:Moderne mens vermengde zich twee keer met de mysterieuze denisova-mens
Homo sapiens, de moderne mens, heeft zich niet alleen gekruist met de neanderthaler, maar ook met een andere soort van archaïsche mens, de mysterieuze denisova-mens. Een nieuwe studie beschrijft nu hoe onderzoekers onverwacht ontdekt hebben dat er twee afzonderlijke episodes van genetische vermenging met de denisova's geweest zijn. Dat doet veronderstellen dat de genetische geschiedenis tussen de denisova-mensen en de moderne mensen gevarieerder is geweest dan tot nog toe werd gedacht.
Luc De Roy
19:43
26-03-2018
Hoe kunnen stekelbaarzen zo snel evolueren?
Deze visjes hebben door de jaren heen heel wat genetische variatie opgebouwd die nu goed van pas komt.
De driedoornige stekelbaars is een klein visje dat op het noordelijk halfrond in oceanen en meren zwemt. Deze vissen staan erom bekend zich snel aan te passen aan een nieuwe omgeving. Door de jaren heen hebben diverse populaties de zoute oceaan ingeruild voor zoetwatermeren. Vissen uit oceaanpopulaties zijn gepantserd met benige platen en stekels om zich te beschermen tegen roofdieren. Maar wanneer ze zich vestigen in zoetwatermeren, dan verdwijnt die bepantsering razendsnel. In een tijdspanne van slechts enkele tientallen jaren passen deze vissen zich aan hun nieuwe zoetwaterhabitat aan met veranderingen in vorm, grootte, kleur en gedrag. Maar hoe slagen deze kleine visjes erin om zich zo snel aan te passen?
Mutaties
De snelheid van evolutie hangt onder meer af van de genetische variatie in een populatie. Alle genetische variatie is uiteindelijk het gevolg van mutaties, veranderingen in de DNA-code. Meestal gaat het om een kleine verandering, bijvoorbeeld de mutatie van één DNA-letter (een puntmutatie). Maar soms is de verandering groter, zoals het omdraaien van een hele regio in het genoom (een inversie). Mutaties zijn echter zeldzaam. Een recente studie naar mensen vond bijvoorbeeld ongeveer 50 nieuwe puntmutaties per generatie. Vijftig aanpassingen in een boek van 3 miljard letters, dat is niet om over naar huis te schrijven.
Ook wij mensen evolueren dus nog steeds. Maar wat verandert er dan precies? En kan er bijvoorbeeld nog een heel nieuwe soort mens ontstaan? Lees er hier alles over!
Genetische variatie
De meerderheid van de nieuwe mutaties zijn neutraal, ze bieden geen voor- of nadeel. Door de generaties heen stapelen deze mutaties zich op in het genoom en zo groeit de genetische variatie binnen een populatie. Biologen noemen dit staande genetische variatie (in het Engels: standing genetic variation). Maar op een bepaald moment verandert de omgeving en blijkt dat sommige van die oude neutrale mutaties plots wel een voordeel opleveren. Natuurlijke selectie grijpt zijn kans en de populatie past zich razendsnel aan.
Parallele evolutie
Dit gebeurde meermaals bij de driedoornige stekelbaars. In een studie in het vakblak Evolution Letters, vergeleken Amerikaanse wetenschappers drie populaties in Alaska: één populatie uit een zeearm van zoutwater en twee populaties die onafhankelijk van elkaar een zoetwatermeer koloniseerden. Diverse delen van het genoom waren verschillend tussen de zoutwater- en zoetwatervissen. In die regio’s vonden de onderzoekers onder andere het gen eda waarvan al bekend was dat het een cruciale rol speelt bij de bepantsering van deze vissen. Toen men de leeftijd van deze variatie berekende, kwam men tot een verrassende conclusie: bepaalde genetische varianten waren meer dan 10 miljoen jaar geleden al aanwezig. Tot nu toe waren die oude mutaties neutraal. Maar eenmaal de vissen het zoetwatermeer bereikten, bleken heel wat genetische varianten voordelig te zijn. Daarnaast gebruikten beide zoetwaterpopulaties onafhankelijk van elkaar dezelfde genetische variatie. Een mooi voorbeeld van parallelle evolutie.
Jente Ottenburghs promoveerde aan de Universiteit Wageningen waar hij onderzoek deed naar de evolutie van ganzen. Na een stage bij de wetenschapsredactie van de Volkskrant werkt hij nu als postdoc aan de Uppsala Universiteit in Zweden. Meer weten over Jente? Neem een kijkje op zijn website. Recent kon je in een artikel van de hand van Jente al lezen hoe een genoom in kaart wordt gebracht. Nieuwsgierig? Klik hier! En hier kun je lezen hoe de genetische code precies werkt.
(scientias.nl)
Hoe kunnen stekelbaarzen zo snel evolueren?
Deze visjes hebben door de jaren heen heel wat genetische variatie opgebouwd die nu goed van pas komt.
De driedoornige stekelbaars is een klein visje dat op het noordelijk halfrond in oceanen en meren zwemt. Deze vissen staan erom bekend zich snel aan te passen aan een nieuwe omgeving. Door de jaren heen hebben diverse populaties de zoute oceaan ingeruild voor zoetwatermeren. Vissen uit oceaanpopulaties zijn gepantserd met benige platen en stekels om zich te beschermen tegen roofdieren. Maar wanneer ze zich vestigen in zoetwatermeren, dan verdwijnt die bepantsering razendsnel. In een tijdspanne van slechts enkele tientallen jaren passen deze vissen zich aan hun nieuwe zoetwaterhabitat aan met veranderingen in vorm, grootte, kleur en gedrag. Maar hoe slagen deze kleine visjes erin om zich zo snel aan te passen?
Mutaties
De snelheid van evolutie hangt onder meer af van de genetische variatie in een populatie. Alle genetische variatie is uiteindelijk het gevolg van mutaties, veranderingen in de DNA-code. Meestal gaat het om een kleine verandering, bijvoorbeeld de mutatie van één DNA-letter (een puntmutatie). Maar soms is de verandering groter, zoals het omdraaien van een hele regio in het genoom (een inversie). Mutaties zijn echter zeldzaam. Een recente studie naar mensen vond bijvoorbeeld ongeveer 50 nieuwe puntmutaties per generatie. Vijftig aanpassingen in een boek van 3 miljard letters, dat is niet om over naar huis te schrijven.
Ook wij mensen evolueren dus nog steeds. Maar wat verandert er dan precies? En kan er bijvoorbeeld nog een heel nieuwe soort mens ontstaan? Lees er hier alles over!
Genetische variatie
De meerderheid van de nieuwe mutaties zijn neutraal, ze bieden geen voor- of nadeel. Door de generaties heen stapelen deze mutaties zich op in het genoom en zo groeit de genetische variatie binnen een populatie. Biologen noemen dit staande genetische variatie (in het Engels: standing genetic variation). Maar op een bepaald moment verandert de omgeving en blijkt dat sommige van die oude neutrale mutaties plots wel een voordeel opleveren. Natuurlijke selectie grijpt zijn kans en de populatie past zich razendsnel aan.
Parallele evolutie
Dit gebeurde meermaals bij de driedoornige stekelbaars. In een studie in het vakblak Evolution Letters, vergeleken Amerikaanse wetenschappers drie populaties in Alaska: één populatie uit een zeearm van zoutwater en twee populaties die onafhankelijk van elkaar een zoetwatermeer koloniseerden. Diverse delen van het genoom waren verschillend tussen de zoutwater- en zoetwatervissen. In die regio’s vonden de onderzoekers onder andere het gen eda waarvan al bekend was dat het een cruciale rol speelt bij de bepantsering van deze vissen. Toen men de leeftijd van deze variatie berekende, kwam men tot een verrassende conclusie: bepaalde genetische varianten waren meer dan 10 miljoen jaar geleden al aanwezig. Tot nu toe waren die oude mutaties neutraal. Maar eenmaal de vissen het zoetwatermeer bereikten, bleken heel wat genetische varianten voordelig te zijn. Daarnaast gebruikten beide zoetwaterpopulaties onafhankelijk van elkaar dezelfde genetische variatie. Een mooi voorbeeld van parallelle evolutie.
Jente Ottenburghs promoveerde aan de Universiteit Wageningen waar hij onderzoek deed naar de evolutie van ganzen. Na een stage bij de wetenschapsredactie van de Volkskrant werkt hij nu als postdoc aan de Uppsala Universiteit in Zweden. Meer weten over Jente? Neem een kijkje op zijn website. Recent kon je in een artikel van de hand van Jente al lezen hoe een genoom in kaart wordt gebracht. Nieuwsgierig? Klik hier! En hier kun je lezen hoe de genetische code precies werkt.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-03-2018
Zeldzame voetafdrukken van 13.000 jaar oud aan Canadese westkust bevestigen: “Eerste Amerikanen kwamen uit Azië”
© Duncan McLaren/University of Victoria - Een van de gevonden voetafdrukken, met rechts het digitaal gemanipuleerde beeld ervan.
Wetenschap Wetenschappers hebben 29 voetafdrukken van 13.000 jaar oud gevonden op Calvert Island in het Canadese Brits-Columbia. De voetsporen zijn afkomstig van minstens twee volwassenen en een kind, blijkt uit het onderzoek dat gepubliceerd werd in Plos-One. De vondst lijkt te bevestigen dat de eerste Amerikanen uit Oost-Azië kwamen.
“Versteende voetafdrukken worden maar zelden gevonden op archeologische sites”, zegt onderzoeksleider Duncan McLaren van de University of Victoria en van het Hakai Institute. Toch kon zijn team er 29 opgraven aan de kust van Calvert Island. Ze stammen uit het tijdperk tussen 11.000 en 14.000 jaar geleden, toen het einde van de laatste ijstijd in zicht kwam en het zeeniveau twee tot drie meter lager was dan vandaag. “Waarschijnlijk komen de voetafdrukken uit een gebied dat 13.000 jaar geleden net boven de vloedlijn lag”, zegt McLaren.
Minstens drie personen
Zijn team begon al in 2014 met opgravingen op het Canadese eiland, een dichtbebost gebied dat enkel toegankelijk is per schip. De archeologen doen daar onderzoek omdat er eerder al door mensen gemaakte vuilnishopen van zo’n 6.000 jaar oud werden gevonden. “De site omvat een groot, afgeschermd strand, waarvan we dachten dat het gedurende millennia wel mensen zou aangetrokken hebben”, aldus McLaren. “De laatste 14.000 jaar was het zeepeil relatief stabiel in de regio en daarom gingen we ervan uit dat we er heel oude archeologische overblijfselen zouden kunnen aantreffen.”
© Duncan McLaren/University of Victoria - Duncan McLaren (R) aan het werk met collega Daryl Fedje.
De wetenschappers ontdekten een eerste menselijke voetafdruk, 60 centimeter onder de oppervlakte van het huidige strand en gedrukt in een laag bruine klei. In de hiel bevonden zich stukjes hout, waardoor de ouderdom kon worden vastgesteld. In 2015 en 2016 trokken ze terug naar het gebied voor opgravingen en vonden ze nog eens 28 voetsporen. Bij sommige kon je de afzonderlijke tenen en voetbogen zien. Ze bleken afkomstig van minstens drie personen: twee volwassenen en een kind.
Landbrug en bootjes
De vondst kan het mysterie mee helpen ontrafelen van hoe mensen tijdens de laatste ijstijd van Beringia naar het gebied ten zuiden van Canada konden trekken. In die laatste ijstijd waren Siberië en Alaska nog met elkaar verbonden door een brede landbrug in het gebied dat Beringia genoemd wordt. Canada was toen bedekt met ijskappen. De nieuwe studie ondersteunt de theorie dat mensen zich langs de kust tussen ijsvrije stukken land bewogen. “Het suggereert dat ze al heel vroeg bootjes gebruikten om de kustgebieden te verkennen”, stelt antropoloog Duncan McLaren.
Professor Nick Ashton van het British Museum is opgetogen over de studie: “Dit is een erg belangrijke vondst met implicaties voor de eerste kolonisaties van Amerika. Het staaft de theorie dat de eerste Amerikaanse volkeren uit Oost-Azië kwamen, toen het zeeniveau nog lager was en de landmassa’s groter. Maar waarschijnlijk gebruikten ze ook wel boten. De voetsporen leveren een erg tastbare link naar de eerste Amerikanen.”
(HLN)
Zeldzame voetafdrukken van 13.000 jaar oud aan Canadese westkust bevestigen: “Eerste Amerikanen kwamen uit Azië”
© Duncan McLaren/University of Victoria - Een van de gevonden voetafdrukken, met rechts het digitaal gemanipuleerde beeld ervan.
Wetenschap Wetenschappers hebben 29 voetafdrukken van 13.000 jaar oud gevonden op Calvert Island in het Canadese Brits-Columbia. De voetsporen zijn afkomstig van minstens twee volwassenen en een kind, blijkt uit het onderzoek dat gepubliceerd werd in Plos-One. De vondst lijkt te bevestigen dat de eerste Amerikanen uit Oost-Azië kwamen.
“Versteende voetafdrukken worden maar zelden gevonden op archeologische sites”, zegt onderzoeksleider Duncan McLaren van de University of Victoria en van het Hakai Institute. Toch kon zijn team er 29 opgraven aan de kust van Calvert Island. Ze stammen uit het tijdperk tussen 11.000 en 14.000 jaar geleden, toen het einde van de laatste ijstijd in zicht kwam en het zeeniveau twee tot drie meter lager was dan vandaag. “Waarschijnlijk komen de voetafdrukken uit een gebied dat 13.000 jaar geleden net boven de vloedlijn lag”, zegt McLaren.
Minstens drie personen
Zijn team begon al in 2014 met opgravingen op het Canadese eiland, een dichtbebost gebied dat enkel toegankelijk is per schip. De archeologen doen daar onderzoek omdat er eerder al door mensen gemaakte vuilnishopen van zo’n 6.000 jaar oud werden gevonden. “De site omvat een groot, afgeschermd strand, waarvan we dachten dat het gedurende millennia wel mensen zou aangetrokken hebben”, aldus McLaren. “De laatste 14.000 jaar was het zeepeil relatief stabiel in de regio en daarom gingen we ervan uit dat we er heel oude archeologische overblijfselen zouden kunnen aantreffen.”
© Duncan McLaren/University of Victoria - Duncan McLaren (R) aan het werk met collega Daryl Fedje.
De wetenschappers ontdekten een eerste menselijke voetafdruk, 60 centimeter onder de oppervlakte van het huidige strand en gedrukt in een laag bruine klei. In de hiel bevonden zich stukjes hout, waardoor de ouderdom kon worden vastgesteld. In 2015 en 2016 trokken ze terug naar het gebied voor opgravingen en vonden ze nog eens 28 voetsporen. Bij sommige kon je de afzonderlijke tenen en voetbogen zien. Ze bleken afkomstig van minstens drie personen: twee volwassenen en een kind.
Landbrug en bootjes
De vondst kan het mysterie mee helpen ontrafelen van hoe mensen tijdens de laatste ijstijd van Beringia naar het gebied ten zuiden van Canada konden trekken. In die laatste ijstijd waren Siberië en Alaska nog met elkaar verbonden door een brede landbrug in het gebied dat Beringia genoemd wordt. Canada was toen bedekt met ijskappen. De nieuwe studie ondersteunt de theorie dat mensen zich langs de kust tussen ijsvrije stukken land bewogen. “Het suggereert dat ze al heel vroeg bootjes gebruikten om de kustgebieden te verkennen”, stelt antropoloog Duncan McLaren.
Professor Nick Ashton van het British Museum is opgetogen over de studie: “Dit is een erg belangrijke vondst met implicaties voor de eerste kolonisaties van Amerika. Het staaft de theorie dat de eerste Amerikaanse volkeren uit Oost-Azië kwamen, toen het zeeniveau nog lager was en de landmassa’s groter. Maar waarschijnlijk gebruikten ze ook wel boten. De voetsporen leveren een erg tastbare link naar de eerste Amerikanen.”
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
https://nos.nl/artikel/22(...)t-schimmelplaag.htmlquote:Kikker in Panama overwint schimmelplaag
DONDERDAG, 22:49BUITENLAND
AFP
Na jaren van afwezigheid zijn er weer kikkers in Panama. Tussen 2004 en 2007 stierven de dieren vrijwel uit in het land door een uitbraak van een dodelijke schimmelziekte.
Amerikaanse en Panamese wetenschappers hebben nu ontdekt dat bepaalde soorten weer terugkeren. In het toonaangevende tijdschrift Scienceschrijven zij dat het een opvallende ontdekking is, omdat de schimmel nog steeds aanwezig is in het gebied. Het lijkt er daarom op dat de nieuwe dieren inmiddels minder vatbaar zijn voor de ziekte.
Eerst werd ook gedacht dat de de schimmel wellicht minder sterk was geworden, maar dat bleek niet het geval. Uiteindelijk is de meest voor de hand liggende verklaring dat de huid van de kikkers zich dusdanig heeft ontwikkeld dat ze beter bestand zijn tegen de schimmelziekte.
"Je wordt moedeloos als je jaar in jaar uit langs dezelfde rivier loopt in de hoop de biodiversiteit te zien die je hier ooit kon vinden", zegt bioloog Corinne Richards-Zawacki, die bij het onderzoek betrokken was. "Dus je kan je voorstellen hoe goed het voelt om zulk mooi nieuws te kunnen brengen."
De wetenschappers benadrukken tegelijkertijd dat de kikkerpopulatie in Panama nog lang niet op het oude niveau is en zeggen dat het leefgebied ook een stuk kleiner is dan het was. Maar het begin is er, zeggen ze.
De observaties van de wetenschappers bevestigen het beeld dat al langer leeft onder biologen, dat een diersoort zelden uitsterft door een hevige uitbraak van een ziekte. Door evolutie passen dieren zich aan, waardoor ze beter bestand zijn tegen de ziekte dan hun voorouders.
|
|
