quote:
ets meer voedingsstoffen, veel minder pesticiden en nitraten: groenten en fruit uit de biologische landbouw hebben ontegensprekelijk voordelen. Jammer dat de wetenschappelijke studies rond biovoeding nog maar net op gang komen. De deskundigen zijn het nog niet eens over het gezondheidseffect van biologisch eten. De feiten op een rij.
Wie biologisch eet, doet dat meestal voor zijn gezondheid. Maar klopt het wel dat groenten en fruit uit de biologische landbouw sowieso gezonder zijn? Die vraag duidelijk beantwoorden is niet makkelijk. De deskundigen zijn het hierover namelijk niet eens.
In 2009 publiceerden de Britten een rapport waaruit bleek dat er geen duidelijke verschillen zijn tussen biovoeding en gewone voeding. Al moeten we deze studie met een korrel zout nemen. Want wat hebben de Britse vorsers gedaan? Zij maakten een samenvatting van bestaande internationale studies over het onderwerp. Alleen hanteerden zij zulke radicale selectiecriteria dat er uiteindelijk nog slechts 55 studies overbleven. "Naar statistische normen een belachelijk cijfer wanneer het de bedoeling is om alle nutriënten in alle gekweekte plantensoorten in kaart te brengen", vinden de meeste voedingsdeskundigen.
magnesium, ijzer en zink
De integrale versie van het Britse rapport – een versie die betrekking had op 162 studies maar die nooit werd gepubliceerd – is boeiender. "De resultaten blijken grotendeels samen te vallen met de resultaten die het Franse Voedselveiligheidsagentschap AFSSA in 2003 publiceerde", meent onze voedingsdeskundige.
Waarover de Franse en Britse deskundigen het eens zijn? Ze komen allemaal tot de conclusie dat biologische groenten en vruchten in vergelijking met conventionele producten meer droge stof bevatten (tot 20 procent meer). Dat betekent dus minder water en meer voedingsstoffen. Ze stelden tevens vast dat het gehalte aan sommige essentiële mineralen zoals magnesium, ijzer en zink iets hoger lag.
Maar dit zijn matige verschillen ten opzichte van klassieke groenten en vruchten. Vraag is of die verschillen echt groot genoeg zijn om een effect te hebben op de gezondheid. "Biovoeding is uiteraard geen wondermiddel. Maar elk extraatje aan nutriënten, hoe klein ook, is een stap in de goede richting. We weten bijvoorbeeld dat twee derde van alle vrouwen een ijzertekort heeft: als zij met behulp van biovoeding hun ijzerstatus een paar procent kunnen opkrikken, is dat sowieso een goede zaak", aldus de voedingsdeskundige. Met andere woorden: alle beetjes helpen.
Meer polyfenolen
De Fransen en de Britten zijn het ook eens over een andere troef van biovoeding: biologische groenten en vruchten bevatten tot twee keer meer polyfenolen dan hun niet-biologische tegenhangers. "Hoe deze moleculen exact werken, weten we nog niet precies. Maar het staat vast dat ze een heilzame invloed hebben op de gezondheid, vooral dankzij hun antioxiderende eigenschappen." Polyfenolen zouden, naast hart- en vaatziekten, ook bepaalde vormen van kanker helpen voorkomen. En ze zouden de celveroudering uitstellen.
Dat bijvoorbeeld biologische aardappelen of peren een hoge concentratie aan polyfenolen bevatten, is geen toeval: ze maken die aan om zich te verdedigen tegen externe aanvallen (door bacteriën, insecten). Omdat biologische gewassen niet beschermd worden door pesticiden, gaan ze logischerwijze hun eigen verdedigingsmechanisme perfectioneren. Vooral de schil is bijzonder rijk aan polyfenolen. En bij biologische groenten en vruchten mag men die schil met een gerust gemoed opeten, aangezien ze geen pesticiden bevat.
Haast geen pesticiden
Mag je er echt zeker van zijn dat je geen chemische bestrijdingsmiddelen binnenkrijgt als je voor biologische voeding kiest? Laten we er even wat cijfers bijhalen. In januari 2007 publiceerde de Belgische consumentenorganisatie Test-Aankoop de resultaten van een grootschalig onderzoek naar pesticiden: in vier landen werden 361 producten gecontroleerd op de aanwezigheid van 153 soorten pesticiden. Iets meer dan één vierde van de Belgische stalen bevatte concentraties pesticiden die boven of rond de vastgelegde MRL-waarde lagen.
Met biovoeding is het veel beter gesteld. "Diverse studies in verschillende landen geven aan dat slechts 2 à 3 procent van de biologische groenten en vruchten besmet is", weet onze deskundige. We weten nog niet goed hoe giftig pesticiden precies zijn voor de mens. Maar bij dieren zijn de vaststellingen almaar duidelijker en alarmerender: leukemie, lymfeklier- en andere vormen van kanker.
Bye bye nitraten
Nitraten worden uiterst toxisch wanneer het lichaam ze omzet in nitrieten: ze zijn dan kankerverwekkend. Ook op dit punt scoort onze traditionele voeding slecht. Groenten uit de conventionele landbouw – fruit is geen probleem – bevatten veel nitraten. Aangezien de bodem door de bemesting veel te veel nitraten bevat, slagen de groenten er niet in om ze volledig op te gebruiken.
Biologische groenten bevatten globaal gezien de helft minder nitraten. Interessant om te weten: wie heel veel niet-biologisch geteelde groenten eet, flirt vaak met de maximale nitraatinname die door de Wereldgezondheidsorganisatie werd vastgelegd (200 mg/dag). Verwonderlijk is dat niet, als je weet dat sla of spinazie uit de conventionele landbouw 1000 tot 2000 mg nitraten per kilo bevat...
Hoe zit het met schimmels?
Tot slot zoomen we nog in op een argument waarmee tegenstanders van biologische voeding vaak schermen: aangezien biologische groenten en vruchten niet behandeld worden met schimmeldodende middelen, zouden ze mycotoxines bevatten; extreem gevaarlijke stoffen die eveneens kankerverwekkend zijn.
Voedingsdeskundige Lairon ziet echter geen reden tot bezorgdheid. "Volgens de studies waarover wij beschikken, bevatten biologische gewassen niet méér mycotoxines dan klassieke. Bovendien zijn de controles bijzonder strikt, vooral bij graanproducten, die het vatbaarst zijn voor deze mycotoxines", besluit hij.
Toch mogen we niet uit het oog verliezen dat er nog altijd een nijpend tekort is aan wetenschappelijke gegevens over biologische voeding. Verder onderzoek is noodzakelijk en een eenduidige conclusie is vooralsnog niet te trekken. Tenzij je de vollere smaak meetelt, volgens kenners.
http://www.gezondheidsnet(...)echt-zoveel-gezonderNieuw onderzoek: duidelijke kwaliteitsverschillen tussen biologisch en niet-biologisch voedsel
Biologische groenten, fruit en granen bevatten tot wel 60% meer antioxidanten dan conventionele. In niet-biologische gewassen worden vier keer zo vaak restanten van pesticiden aangetroffen en hogere concentraties cadmium en stikstof. Dit blijkt uit een omvangrijk onderzoek naar de verschillen tussen biologisch en niet-biologisch voedsel, dat op 15 juli verschijnt in het ‘British Journal of Nutrition’. Volgens Bionext geeft het onderzoek belangrijke ruggensteun aan consumenten die vanuit gezondheidsoogpunt kiezen voor biologisch voedsel.
De onderzoekers, onder leiding van professor Carlo Leifert van Newcastle University, stellen dat de landbouwmethode onmiskenbaar invloed heeft op de kwaliteit van het voedsel. In de biologische landbouw wordt op een zo natuurlijk mogelijke manier gewerkt, zonder chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Uit het onderzoek blijkt dat producten uit de biologische landbouw gemiddeld, over verschillende regio’s en productieseizoenen gemeten, meer antioxidanten en minder cadmium en pesticidenresiduen bevatten dan de niet-biologische varianten.
http://www.bionext.nl/con(...)n-biologisch-en-niethttp://www.joop.nl/groen/(...)biologische_voedsel/Zo verschilt bio van 'gewoon' bij groenten en fruit
Eva Kestemont
Eva Kestemont
Redactrice KnackWeekend.be
10/06/15 om 15:05 - Bijgewerkt op 14/07/15 om 11:31
In deze reeks gaan we een hele week op zoek naar wat bioproducten onderscheidt van hun reguliere soortgenoten. Zijn ze hun meerprijs waard? Is bio gezonder? Wat kan bio voor jou betekenen? Wij zoeken een week lang uit wat nu juist de meerwaarde van bio is, sector per sector. Vandaag: groenten en fruit.
2491
Keer gedeeldDeel op Facebook Deel op Twitter Deel op Google+ Deel op LinkedIn Deel op Pinterest Verzenden via mail reacties 2 Afdrukken
Zo verschilt bio van 'gewoon' bij groenten en fruit
© Belga
Groenten en fruit telen op biologische wijze is een verhaal met erg veel facetten, want de bioboer concentreert zich meer op het totaalplaatje van hoe zijn boerderij in de natuur past. Speciaal voor u gepresenteerd: biologische groenten en fruit, van Akker tot Zaad.
Milieu
Voor een bioboer begint alles bij een volle, vruchtbare bodem. In plaats van zoals traditionele boeren de plant te voeden, zal hij dan ook eerder de natuurlijke bodem stimuleren, want daaruit haalt de plant tenslotte alles wat ze nodig heeft. Dat doet hij met een slim uitgekiend mestplan om water- en grondvervuiling tegen te gaan. Ook andere planten die de bodem verrijken door hun aanwezigheid zoals klaver of andere groenbemesters, zijn terug te vinden op een biologisch akker. Bovendien zal een bioboer niet gauw jaren na elkaar hetzelfde planten op hetzelfde stuk grond, waardoor de bodem niet uitgeput raakt. Dat doen biologische landbouwers niet alleen omdat ze een uitstekende voedingsbodem voor hun gewassen willen, maar ook omdat een vruchtbare bodem bescherming biedt tegen overstroming en droogte. Bovendien krijg je zo sterke, gezonde planten, die genieten van een natuurlijke bescherming tegen ziekten en plagen.
DELEN
"Het beleid krijgt meer oog voor milieuaspecten zoals waterverbruik en CO2-uitstoot. Nu spoelt onvoorstelbaar veel vruchtbare humus weg, elke dag, hier bij ons en wereldwijd."
Jean-Pierre Smets - bioboer
Nog een belangrijke factor in de biologische landbouw is de erg strikte regulering voor het gebruik van pesticiden. Een bioboer die in kassen teelt, zal daardoor eerder natuurlijke vijanden van schadelijke insecten inzetten zoals lieveheerbeestjes en vogels. Onkruid kan hij bestrijden door het te wieden of weg te branden. Tenslotte zijn er een aantal verdelgingsmiddelen die gebruikt kunnen worden zoals onder andere zeep en natuurlijke gifstoffen uit planten of bacteriën.
Jean-Pierre Smets
Jean-Pierre Smets © Frank Toussaint / Bioweek
Doordat synthetische pesticiden verboden zijn, doen onschadelijke, nuttige insecten die leven van de gewassen (zoals bijvoorbeeld bijen) het veel beter rondom bioboerderijen. Die grotere aanwezigheid heeft tot gevolg dat er in de buurt ook meer vogels en andere insecteneters leven, wat op zijn beurt weer zorgt voor de aanwezigheid van meer roofdieren. Je snapt het al: rondom bioboerderijen is er 30 % meer biodiversiteit. Voor je denkt dat dat wel leuk is om naar te kijken, maar helemaal geen praktisch nut heeft: diversiteit is wel degelijk van een enorm belang voor de natuurlijke balans en dus ook voor jouw voedsel. De bestuiving van planten en het controleren van plagen zijn maar een aantal zaken die beter gaan met een goed werkend ecosysteem.
DELEN
"Er moet af en toe een rupsje in de sla zitten die je eet. Dan weet je dat het uit een goede tuin komt!"
Dries Delanote - wild farmer
Die diversiteit zie je ook terug in de planten zelf. In de reguliere industrie zwaaien grote bedrijven als Monsanto de plak. Zij stellen via genetische manipulatie en selectie zaad samen dat bepaalde voordelen biedt (zoals een snellere groei of extra veel opbrengst), maar hun aanbod is erg beperkt en belangrijke eigenschappen als ziekteresistentie zijn uit het oog verloren: die zijn dankzij pesticiden toch niet 'nodig'. Bioboeren daarentegen gaan op zoek naar oude, plaatselijke rassen die door natuurlijke selectie tot hun sterkste zelf zijn gekomen. Hoe beter zaadgoed aangepast is aan de specifieke lokale teeltomstandigheden, hoe beter namelijk de productie en hoe kleiner de noodzaak om externe inputs als kunstmest en chemische pesticiden.
Gezond
Groenten en fruit moeten zowat de meest onderzochte tak in de biosector zijn. We kunnen dan misschien nog niet met 100 % zekerheid beweren dat biologische groenten en fruit sowieso gezonder zijn, maar er zijn wel tal van resultaten die in die richting wijzen..
Zo verschilt bio van 'gewoon' bij groenten en fruit
© REUTERS
Zo is er de conclusie uit Brits onderzoek dat biologische gewassen aanzienlijk lagere niveaus schadelijke pesticiden, cadmium en stikstof bevatten. De analyse detecteerde in biologische gewassen 48% lagere concentraties van het giftige zware metaal cadmium, dat onder andere de nierwerking kan verstoren. Ook stikstofconcentraties - in sommige studies verbonden met een verhoogd risico op bepaalde kankers zoals maagkanker - bleken aanzienlijk lager in biologische gewassen.
Dezelfde studie bevestigt ook wat we al eerder zagen bij kippen die biologisch voer krijgen: je immuunsysteem wordt beter. En als je toch ziek wordt, zal je vlugger herstellen. Dat komt doordat wie bio eet, 20 tot zelfs 40 % meer antioxidanten - die je lichaam zuiveren en versterken - binnen krijgt.
Nog een losse greep uit het aanbod van wetenschappelijke studies op biogroenten: biotomaten bevatten maar liefst 55 % meer vitamine C.
Een laatste studie, uitgevoerd aan de universiteit van Harvard, bewijst alleszins het nadeel van bespoten - niet-biologische - voeding: de kwaliteit en hoeveelheid van hun sperma zakte drastisch bij mannen die grote hoeveelheden aten van de meest bespoten groenten en fruit. Mannen passen dus maar beter wat op wanneer ze deze groenten of vruchten eten.
DELEN
"Ik kies heel eigenwijs voor de kleinschalige, ambachtelijke landbouw. Volgens mij is dat de toekomst, het is innovatief om ambachtelijk te werken."
Jean-Pierre Smets
In de winkel
Voor het eerst in deze artikelreeks lijkt het erop dat het biologisch product gezonder is dan gangbare groenten en fruit. Zelfs voor wie dus geen jota geeft om zaken als milieuvervuiling en de opwarming van de aarde, kan bio hier een aanzienlijk voordeel bieden. Bioproducten hebben dan misschien wel wat vaker een bruin plekje of een afwijkende vorm, maar vind je dat écht belangrijk wanneer het om een lekker product gaat?
http://weekend.knack.be/l(...)e-normal-577607.html