De eeuwige herfst

quote:

We zitten alweer in de tweede helft van deze meimaand. Met je zomerjas op de fiets, geen gek idee zou je zeggen! De realiteit is een ander verhaal. Het valt de laatste tijd tegen met de temperaturen. De combinatie met de stevige wind en een pittige bui zorgt ervoor dat het weer vandaag eerder aan de herfst doet denken dan aan de lente.

De oorzaak is de luchtsoort waar we in zitten. Deze lucht heeft al een ingewikkelde reis achter de rug. Vanaf Groenland draait de lucht om een lagedrukgebied heen om vervolgens aan de oostflank van een hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan te belanden. Zo worden de luchtdeeltjes meegevoerd richting Zuid-Ierland om daar aan de westflank van een lagedrukgebied richting Nederland vervoerd te worden. Het klinkt haast als een speurtocht…

Temperatuur op onze thermometer
Het komt er op neer dat we in een polaire luchtsoort zitten. De laagste ‘laag’ lucht heeft lange tijd over de oceaan gereisd. Deze luchtlaag is zo nog enigszins opgewarmd. Gelukkig maar, want in Groenland liggen de temperaturen rond het vriespunt. Bij ons wordt het een graad of 14, maar dat is voor Nederlandse begrippen nog steeds wel te koud voor deze tijd van het jaar.

Temperatuur op het 500 hPa vlak
Maar dat is de temperatuur aan het grondoppervlak. Hogerop in de atmosfeer heeft die polaire lucht weinig meegekregen van de relatieve warmte van de oceaan. Op een hoogte van iets meer dan 5 kilometer ligt de temperatuur meer dan 30 graden onder nul. Een enorm verschil met de grondtemperaturen, van -30°C naar +14°C!

Onstabiliteit
Koude lucht is zwaarder en wil dus zakken. Warme lucht is lichter en wil opstijgen. De kou bovenin die naar beneden wil, in combinatie met de relatieve warmte boven land en zee die juist naar boven wil, creëert een enorme onstabiliteit. Zo ontstaan buien. Vanwege de grote onstabiliteit kunnen de buien pittig uitpakken met onweer en hagel. En dat is nog niet alles!


<sup>De oorsprong van de koude lucht


Temperatuur in het 500hpa vlak</sup>

Windstoten
Gister waaide het best fors, met een volle windkracht 4 boven land tot windkracht 6 aan zee uit het zuidwesten. Maar ook bij de wind is het belangrijk om te kijken hoe hard het waait op grotere hoogte. Daar merk je aan de grond namelijk wel degelijk iets van. Veel wind zorgt voor een hogere treksnelheid van een bui, dan wordt je dus minder lang nat. Veel wind op hoogte kan bij een pittige bui ook meekomen naar beneden. Dan kan het bij een bui even flink tekeer gaan, met windstoten tot gevolg.

Waar
De grote vraag is natuurlijk altijd: Waar gaan de buien vallen? Ver van te voren is het in buiensituaties heel moeilijk om exact aan te geven welke plek nat wordt en welke plaatsen het droog houden. De grootste temperatuurverschillen leveren de grootste onstabiliteit op. Gisterochtend vroeg lagen de temperaturen in de kustregio’s iets hoger dan landinwaarts. Niet zo gek met die relatief warme bak zeewater voor de deur. Het temperatuurverschil tussen de grond en de bovenlucht was aan zee dus het grootst. Zo schoven de meeste buien over het westen van het land. Vandaag is de bel met koude lucht verder naar het oosten verschoven, waardoor vooral daar de zwaarste buien vallen.

Verder deze week
Het hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan breidt zich vandaag een beetje uit richting onze omgeving. Het zorgt ervoor dat het vandaag een stuk rustiger is, zowel aan de grond met een zwakke tot matige westenwind, als hogerop in de atmosfeer. Aangezien er minder wind staat, is de treksnelheid van zo’n bui een stuk lager. Ze blijven dus langer hangen. Minder wind op hoogte betekent ook dat er niet zulke forse windstoten voor zullen komen.

De koude lucht schuift langzaam zuidoostwaarts weg en doet zo ook nog even het Alpengebied aan. Bij ons wordt het donderdag en vrijdag geleidelijk iets warmer. Donderdag kan nog lokaal een bui vallen, vrijdag lijkt het overal droog te blijven met beide dagen veel zon!

Bron

quote:

Vanmiddag landinwaarts de meeste buien met onweer en hagel. Vanuit het westen steeds droger en zonniger. De maximumtemperatuur is slechts een graad of 14. De westennoordwesten wind is matig tot vrij krachtig.

Vanavond en vannacht is het, met uitzondering van het noorden, overwegend droog. In de zuidelijke helft wisselen opklaringen en wolkenvelden elkaar af. In het zuidoosten kan een enkel mistbankje ontstaan. De temperatuur daalt naar 4 graden in het binnenland tot 9 graden langs de kust. De wind draait naar het noordwesten en is zwak in het binnenland en vrij krachtig in het noordwesten.

Morgenochtend eerst in het noordoosten nog een enkel buitje. De rest van de dag droog met wolkenvelden. De temperatuur loopt op naar een graad of 17 bij een zwak tot matig westnoordwestenwind.

De dagen daarna droog en zonnig maar wel wat fris voor de tijd van het jaar. Vanaf tweede Pinksterdag weer wisselvallig.