Volgende maand is het twintig jaar geleden dat voormalig postbode Raymond van Barneveld (47) darts in Nederland op de kaart zette met zijn (verloren) WK-finale bij de Embassy. We kijken terug en vooruit met The Godfather of Darts. ,,Bij het minste of geringste ben ik ontdaan.''
,,Vroeger had ik last van een minderwaardigheidscomplex. Voetballen kon ik niet, ik was maar een middelmatige leerling en met timmeren sloeg ik alle spijkers krom. Eigenlijk ging alles fout, terwijl ik het allemaal zo graag wilde. Zelfs vriendinnetjes had ik niet. Dan ga je toch aan jezelf twijfelen. Darts is voor mij een uitkomst geweest.'' (AD, 30 december 1995)
Ken je dat jongetje nog van de LTS?
,,Haha ja. Ik ging toen nog wel eens een boterhammetje eten bij een vriendje in de klas. En dan deden we een potje darts. Speertjes noemde ik de darts toen. Van het een kwam het ander. Mijn vader maakte een dartskamer voor me. Had ik een bekertje gewonnen, dan maakte hij een plankje waar ik mijn bekers op kon zetten. Ik vond dat geweldig. Op vakantie naar Mallorca moest je op speelkaarten gooien. Ik haalde het ene na het andere prijsje binnen. Ik stond er zelf niet zo bij stil, maar toen werd bij mijn omgeving wel duidelijk dat ik daar talent voor had.''
Vijf wereldtitels staan achter de naam van Van Barneveld. Vier keer won hij 'Lakeside', een keer was hij 's werelds beste bij de profbond PDC. Op hoogtijdagen van de dartsgekte in Nederland keken bijna vier miljoen mensen naar zijn finales.
Toen je de WK-finale in 1995 verloor van Richie Burnett, dronk je voor elke partij twee bacootjes.
,,Dat was natuurlijk gek voor een sporter en sommigen mensen keuren dat natuurlijk af. Dat snap ik best. Je kunt geen topsporter zijn als je alcohol drinkt. Daar ben ik het grotendeels mee eens. Maar ja, moet je darts absolute topsport noemen? Ik weet het niet, ik laat die discussie liever aan anderen over. Ik doe er in elk geval al bijna dertig jaar heel veel voor. En privé drink ik geen druppel. Ik ben geen alcoholist, ik haat het zelfs om te drinken.''
Maar je drinkt nog steeds voor elke partij?
,,Ja, ik weet dat ik daardoor wat kalmer word. Ik heb het ook gezocht in meditatie en in andere dingetjes, maar uiteindelijk drinkt toch nog steeds iedereen. Daar loop ik ook niet voor weg. Hoeveel ik drink vooraf? Een stuk of vier, vijf. Bier? Nee, Bacardi. Dan weer wodka, of whisky.''
Da's best heftig.
,,Het grote probleem vandaag de dag is natuurlijk dat je wekelijks speelt. En dat betekent dat je die hoeveelheid elke week binnen krijgt. Vroeger had je Lakeside, en had je zes weken later de Dutch Open. Dan ging je weer eens wat drinken. Maar voor de rest van het jaar dronk ik nooit, ook niet met demonstraties. Nu is het elke week. Neem de Premier League. Dat is helemaal heftig. Dan ga je woensdag weg, donderdag een wedstrijd en daarna meteen een toernooi. Pas maandag weer naar huis en woensdag weer weg.''
Fysiek gaat je dat ook niet in de koude kleren zitten.
,,Ja, ik ben ook lichamelijk wel veranderd. Er is 25 kilo af. Ik woog 134 kilo, dat scheelt natuurlijk wel. Ik werk sinds een jaar of vijf met een diabetes-specialist. Ik merk dat mijn lichaam harder moet werken. Daarom eet ik anders. Vroeger gingen we na een potje altijd met zijn allen naar de Chinees. Dat kan niet meer. Mijn gezichtsvermogen gaat ook achteruit, ik moet soms een brilletje dragen om te gooien. En ik heb steeds meer moeite om dingen te onthouden.''
Je bent nu 47 jaar, fullprof en draait al twintig jaar mee in de top. Toch blijf je die eeuwige twijfelaar.
,,Ik ben te kwetsbaar. Hoe dat komt? Ik weet dat ik het allemaal kan, maar als de pijltjes niet vallen zoals ik wil, raak ik gefrustreerd. Nog steeds na al die jaren. Ik ben de grootste tegenstander van mezelf. Ik kijk vaker naar de negatieve dan de positieve kanten. Als de werkdruk dan ook nog te groot wordt, en je krijgt niet eens een weekje de tijd om te ontspannen, dan raak je dus overwerkt. En dan wordt het een lastig verhaal.''
In het verleden vervloekte je jezelf nogal eens en was je dagen zo niet weken of maanden van slag na een nederlaag. Je riep zelfs eens na verlies: ik ben rijp voor de psychiater.
,,Dat zal er nooit helemaal uitgaan, denk ik. Je wordt een jaartje ouder natuurlijk, en dus wat rustiger. Ik heb veel steun van een hypnotherapeut nu. Daar praat ik met hem over. Ik ben te zachtzinnig. Ik ben geen harde zakenman, geen harde vent. Bij het minste of geringste ben ik ontdaan. Dat is met darten zo, maar ook daarbuiten. Met alles, ik ben veel te gevoelig. Ik denk over alles na. Daarom heb ik de sociale media ook van mijn telefoon afgegooid, want ik trek het mezelf te veel aan. Als ik een video zie waarin een hond of een kat wat wordt aangedaan, dan zit dat de hele dag in mijn kop. Dan kan ik niet meer slapen. Ik wil het niet meer zien, niet lezen, niet horen. Het heeft allemaal te maken met die onzekerheid, die eindeloze onzekerheid.''
Daar zeg je wat.
,,Misschien is dat ook wel mijn voordeel. Onzekerheid houdt je ook scherp, zegt mijn hypnotherapeut altijd. Ik ging laatst naar het tv-programma Koning Voetbal. Vooraf zat ik me helemaal op te vreten. Ik dacht: als ze je nu maar geen vragen stellen die ik niet weet. Of dat ik dom overkom. Altijd maar weer. Straks, als ik 80 ben en met een wandelstok loop, vraag ik mezelf af: joh, waar heb je je nou zo druk over gemaakt?''
Iets anders, wie is de beste Nederlandse darter aller tijden?
,,Dat ben ik nog steeds..., natuurlijk. Al kan dat veranderen. Maar met vijf wereldtitels en 20 gewonnen tv-toernooien heb ik de beste erelijst.''
Gaat Van Gerwen beter worden dan jij?
,,Dat zou je wel denken. Hij heeft nog een lange toekomst voor zich. Van Gerwen zie ik als een soort kind van me. Dat zijn alle Nederlandse darters eigenlijk wel. De meesten zijn toch door mij gaan darten. Ook als Van Gerwen beter wordt, zullen mensen mij zien als degene die het darts op de kaart heeft gezet in Nederland. En zeggen ze: jij bent de Cruijff van het darts. Michael van Gerwen is dan misschien Marco van Basten, of Dennis Bergkamp. Ik heb jarenlang de kar getrokken. Nu doet hij dat, en ga ik in zijn kielzog.''
Je hebt al je dromen waargemaakt. Hoe hongerig ben je nog, zo met het WK vlak voor de deur?
,,Ja, dat is lastig. Als je dromen vervagen en je die dus niet meer hebt, waar speel je dan nog voor? Het is een utopie om Phil Taylor nog te verslaan en de beste van de wereld te worden. Laten we eerlijk blijven. Maar je kunt het leven nooit plannen. Misschien krijg ik ooit nog wel eens een professioneel dartsteam. Dat is altijd nog een droom van me geweest.''
Wat gaan we het komende WK van je zien?
,,De lotingen zijn tegenwoordig niet mals. Vroeger gingen de eerste drie rondes op een WK nog wel, nu moet je meteen aan de bak. Mijn tegenstander in de eerste ronde, Rowby-John Rodriguez uit Oostenrijk, moet je niet onderschatten. Dat jongetje heeft wel in de finale van het jeugd-WK gestaan. Ik voel dat ik nog steeds het WK kan winnen, anders zou ik stoppen. Maar ik kan ook in de eerste ronde verliezen.''
Denk je al na over je pensioen?
,,Voor mij is het doek nog niet gevallen hoor. Maar ik merk wel dat het moeilijker wordt, zwaarder. Voor vloertoernooien (zonder podium en tv-aandacht, red.) kan ik geen motivatie meer opbrengen. Dan denk ik, daar gaan we weer voor de zoveelste keer. Natuurlijk heb ik de afgelopen tien, vijftien jaar wat bij elkaar gespeeld, maar niet genoeg om de rest van mijn leven van te kunnen leven. En wat moet ik dan als ik stop? Ik denk eraan om er op mijn 55ste mee op te houden. Maar, daar ben ik eerlijk in, misschien heb ik tegen die tijd de centen wel keihard nodig.''
Ik noem een Tony van Heemschut,een Loeki Knol,een Brammetje Biesterveld en natuurlijk een Japie Stobbe !