Kris Kremers en Lisanne Froon #123 -Verdwalen en/of misdrijf of.....

quote:

Op maandag 13 oktober 2014 16:41 schreef A_Fortiori het volgende:

quote:

Op maandag 13 oktober 2014 16:45 schreef A_Fortiori het volgende:
Voor de geinteresseerden, hier het artikel van de NRC van 9 oktober 2014
ROUWEN OM KRIS
Hoe leef je verder zonder hoop?
Een half jaar nadat hun dochter Kris Kremers in Panama verdween, proberen haar ouders hun leven weer op te pakken. Dat is moeilijk, want ze hebben nog veel vragen.
Vanmiddag gaat Roelie Grit misschien de losse takken uit de tuin halen. Ze vertelt het half lachend, alsof ze de spot drijft met het alledaagse ervan. Haar partner Hans Kremers gaat later naar volleybal. Roelie: „We zijn bezig om de buitenkanten van ons leven op te bouwen, zo noem ik dat, door weer normale dingen te doen.”
Ruim een half jaar geleden ging hun dochter Kris Kremers (21) samen met haar vriendin Lisanne Froon (22) op reis naar Panama. Op 2 april keerden ze niet terug naar hun pension in het dorpje Boquete. Eind juni sprak deze krant voor het eerst met de familie Kremers – de familie Froon was er toen ook bij maar is nu terughoudend met media. Het gesprek ging over de zoektocht naar de meiden en over leven tussen hoop en vrees. De ouders probeerden niet in doemscenario’s te denken. Roelie Grit had een mantra om griezelige voorstellingen uit haar hoofd te verdrijven. „Ze leeft en ze wordt gevonden”, zei ze dan steeds opnieuw tegen zichzelf.
Maar een paar uur na het gesprek in juni werd bekend dat er ‘menselijke resten’ van de meisjes gevonden waren bij de rivier in het gebied waar ze zouden zijn gaan wandelen. „Hoop is weg…”, schreef Nikki van Passel, de nauw betrokken woordvoerder van de familie Kremers, ’s avonds laat in een sms.
Nu zitten de ouders van Kris aan dezelfde robuuste houten tafel in hun huiskamer. Daarnaast staat nog steeds het tafeltje met kaarsen en foto’s, dat Roelie Kremers voor Kris had ingericht na haar verdwijning. Toen noemden ze dat ‘een tafeltje van hoop’. Sinds duidelijk is dat hun dochter niet meer leeft, heeft het een andere naam: ‘het plekje van Kris’. Hoe leef je verder zonder hoop?
Met andere woorden: hoe gaat het nu met de ouders? Hans: „De ene keer heb je heel veel last van je verdriet, maar de andere keer zijn die momenten beperkt. We hebben ook twee zoons van 18 en 24. Als Kris ons enige kind was geweest, zak je denk ik veel verder af in je verdriet.” Hans en Roelie komen niet verslagen over. Een enkele keer stokt het gesprek heel even omdat ze hard moeten slikken. Ze kunnen goed onder woorden brengen hoe ze zich voelen. Roelie: „We proberen een balans te vinden. Van binnen is het een grote ravage waarin we het verlies een plek moeten geven. Maar we willen ook strijdbaar te blijven.”
Was er sprake van een misdrijf?
Hans en Roelie kunnen niet instorten, want ze hebben „een soort missie”. Zijn de meiden verdwaald of is er sprake van een misdrijf? Voor de ouders is het nog niet duidelijk. Roelie: „We willen er alles aan doen om te ontdekken wat er met haar gebeurd is. We vinden dat we dat aan Kris verplicht zijn.”
Vorige week dinsdag kwam een kistje met de resten van Lisanne Froon aan in Nederland. Het Panamese forensisch onderzoek naar haar is daarmee afgerond. De ouders van Kris Kremers hebben samen met hun advocaat besloten om wat er is gevonden van hun dochter nog niet in ontvangst te nemen, zodat het onderzoek doorgaat. Ze willen ook dat hun dochter zo ‘compleet’ mogelijk naar huis komt. Van Kris is een stuk bekken en waarschijnlijk een stuk rib – dat hebben Roelie en Hans nog niet zwart op wit zien staan – gevonden. „Je kunt toch geen begrafenis organiseren als de mogelijkheid bestaat dat er een paar weken later nog stukken van je kind opduiken?”
Stukken. Roelie vindt het een heel naar woord om te gebruiken als ze over Kris praat. Meestal probeert ze het anders te omschrijven. Het ouderpaar probeert het alledaagse iets toe te laten, maar de inhoud van hun gesprekken en de dingen die ze zich afvragen zijn vaak zeldzaam. Hoe praat je over het lichaam van je overleden dochter? „Ik weet nog dat ik een mailtje naar jou aan het schrijven was”, zegt Roelie tegen woordvoerder Van Passel die ook weer aan tafel zit, „en toen dacht ik: hoe moet je dat nou noemen? Welk woord geef je daar nou aan? Het is een van de pijnlijkste dingen. Dat je kind in stukjes langs de rivier gevonden wordt.”
Hans: „Je moet het af en toe wel benoemen, maar er blijft een aarzeling in zitten.”
Roelie: „Het tast haar zo aan.”
Op dit moment wordt er niet gezocht naar de rest van de stoffelijke overschotten van Kris en Lisanne. Het onderzoek is de verantwoordelijkheid van de Panamese autoriteiten. Die gaven onlangs wel aan dat er nog een zoektocht zal komen. Maar wanneer, waar of met wie, dat weten de ouders van Kris niet. Die onzekerheid vinden ze slopend.
Stralend op de laatste foto
Hans en Roelie trekken de inzet van de Panamese en de Nederlandse autoriteiten in twijfel. Ze vrezen bijvoorbeeld dat de politie er in haar zoektocht naar antwoorden te veel van uit gaat dat de meisjes verdwaald zijn, en dat de mogelijkheid van een misdrijf amper onderzocht wordt. En waarom wordt er niet méér gedaan om de hele waarheid boven tafel te krijgen? Hans: „Om twee uur ’s middags hebben Kris en Lisanne de laatste foto gemaakt met hun camera, blijkt uit een rapport van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Die foto hebben we gezien, daar staat Kris gewoon stralend op. Daarna komen er nog veel mooie plekjes op de route. Waarom hebben ze die niet gefotografeerd? En als ze zijn verdwaald, waarom hebben ze dan geen foto’s gemaakt? Dat roept toch vragen op? Misschien is er na die foto van twee uur iets gebeurd.” En op de route kun je amper verdwalen, zeggen de ouders van Kris, die het wandelpad zelf ook namen.
Ze willen ook dat er wordt gekeken naar de telefoongegevens van Kris en Lisanne van vóór de verdwijning. Hans: „Wie weet hebben ze toen contact met iemand gehad, misschien is er nog belangrijke informatie.” Maar daar wordt volgens Hans en Roelie in het NFI rapport geen melding van gemaakt. Zo zijn er nog veel meer vragen waar de ouders antwoord op willen – maar waar vaak geen antwoord op gegeven kan worden.
Hans: „Het lijkt wel of de autoriteiten zoiets hebben van: moet je luisteren beste burgers, wij zijn de politie en wij doen het onderzoek, en daar heeft verder niemand wat mee te maken. Als we iets concluderen, dan delen we dat wel mee.”
Ik verlang er de laatste weken wel eens naar om me niet met Panama bezig te hoeven houden
Tijdens het gesprek worden Roelie en Hans af en toe kwaad – op een gecontroleerde manier, ze verheffen hun stem dan een beetje. Ze hebben net verteld over gedoe met het NFI-rapport, dat pas ongeveer een maand nadat het onderzoek was afgerond bij het OM in Panama aankwam. Hans: „Eerst kregen ze een Nederlandse versie. En later een vertaalde, summiere samenvatting van zes pagina’s.” Een woordvoerder van het OM in Nederland laat weten dat ze dat „helemaal niet traag” vindt. Panama kan volgens het OM een uitgebreide versie van het onderzoek kan opvragen, als dat gewenst is.
Hans: „De autoriteiten doen geen enkele moeite om meer antwoorden te vinden terwijl er volgens ons concrete dingen zijn waar je mee aan de slag zou kunnen. Er zit DNA van een derde op de gevonden rugtas en op de telefoon. Op de tassen zitten zand en vegetatieresten. Waar komt dat vandaan? Dat is recherchewerk, je zou verwachten dat de politie dat doet.”
Roelie: „In de eerste plaats in Panama, want officieel moet het land waar de vermissing plaatsvindt de verantwoordelijkheid nemen, maar als je kunt concluderen dat zij dat niet doen, verwacht je als Nederlandse burger dat je eigen autoriteiten zich daar hard voor maken. Ik heb ook heel lang geloofd dat het zou gebeuren. Maar het gebeurt gewoon niet.” De Nederlandse politie reisde in het begin van de zoektocht twee keer naar Boquete om te assisteren.
Je staat er alleen voor
Roelies mensbeeld is sinds de verdwijning van hun dochter niet veranderd, vertelt ze. Ze staat nog steeds positief in het leven. Maar haar vertrouwen in de autoriteiten is wel veranderd. „We zijn in Nederland opgevoed met het idee dat je de autoriteiten kunt vertrouwen, dat ze opkomen voor burgers. Dat idee was bij mij heel diepgeworteld. Nu geloof ik er niet meer in. Dat is heel akelig.”
Nikki van Passel: „Voor mij is dat ook een van de conclusies na deze vermissing. Als je in het buitenland bent en er gebeurt iets, wie komt je dan helpen? Mensen moeten realiseren dat ze er alleen voor kunnen komen te staan.” Van Passel staat ook de families van andere mensen die in het buitenland verdwenen bij, zoals Mary-Anne Goossens en Ingrid Visser en Lodewijk Severein. „Als je in het buitenland bent en er gebeurt wat, dan sta je er alleen voor. Niemand realiseert zich dat.”
Hans en Roelie hebben ook heel veel gehad aan met name Panamese instellingen, zeggen ze. Er is de eerste twee weken van de vermissing bijvoorbeeld heel hard gezocht.
In december, als de rivier een paar meter is gezakt, komt er nog een grote zoektocht. Hans: „Of de autoriteiten nou helpen of niet.” De familie heeft genoeg Panamese contacten die ze kunnen inschakelen. In april huurden Hans en Roelie een Panamese privédetective in, die een paar maanden betrokken was. En er zijn gidsen die graag voor het ouderpaar op zoek gaan. De kosten kunnen worden gedekt door geld dat is ingezameld door Answers for Kris, de stichting die de ouders oprichtten.
De zoektocht naar antwoorden neemt voorlopig nog een groot deel van hun levens in beslag. Hoe denken ze dat hun leven eruit zal zien als ze zoveel mogelijk antwoorden hebben gevonden? Hans: „Ik verlang er zeker de laatste weken wel eens naar om me niet met Panama bezig te hoeven houden. Ik wil me juist met Kris bezig houden. Dat verlies verwerken.’’

Roelie: „We denken af en toe na over hoe de begrafenis eruit gaat zien. Dit klinkt een raar, maar we hebben in ieder geval de luxe om er wat langer over na te denken. In een gewoon sterfgeval moet je alles heel snel regelen.”

15 maart 2014. Kris Kremers en Lisanne Froon vertrekken naar Panama. Daar volgen ze twee weken een taalcursus om vervolgens vrijwilligerswerk te doen.

2 april. De meiden zijn de hele nacht niet in hun pension geweest. De vrouw van het gastgezin waar Kris en Lisanne verblijven, belt de ouders van Lisanne.

13 juni. Langs de rivier Culubre vindt een omwonende een rugzak met spullen van Kris en Lisanne. Vanaf vandaag kamt een zoekteam van gidsen en inwoners op verzoek van de familie het gebied uit.

19 juni. Panamese media melden dat er ‘menselijke resten’ zijn gevonden: botten en twee linkerschoenen. In de dagen erna worden de resten geanalyseerd en komt vast te staan dat het om Kris en Lisanne gaat.

31 juli. De ouders van Kris zijn in Panama. Indianen vinden langs de rivier zes stukjes bot. In de eerste instantie wordt gezegd dat het niet van Kris of Lisanne kan zijn – het zou van dieren zijn of mensen van een andere leeftijd. Maar ongeveer twee weken later blijkt uit DNA-onderzoek toch dat er een stukje rib van Kris bij is.

1 oktober. De resten van Lisanne Froon die zijn gevonden in Panama, komen aan in Nederland. Resten van Kris Kremers blijven op uitdrukkelijk verzoek van de familie in Panama omdat de zaak anders gesloten wordt.