Crisis in Oekraïne #58

quote:

Tijdlijn van de ontwikkelingen in Oekraïne

- 21 november 2013
President Viktor Janoekovitsj maakt bekend dat de regering niet van plan is een samenwerkingsverdrag met de Europese Unie te tekenen, maar in plaats daarvan de banden met buurland Rusland wil aanhalen. Betogers gaan de straat op.

- 30 november
Beelden van betogers die tot bloedens toe zijn geslagen door agenten met gummiknuppels duiken overal op. Steeds meer mensen sluiten zich aan bij de betogers.

- 1 december
Een demonstratie op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev trekt driehonderdduizend betogers. Het is de grootste demonstratie sinds de Oranjerevolutie in 2004. Activisten bezetten het gemeentehuis van de hoofdstad.

- 17 december
De Russische president Vladimir Poetin maakt bekend dat Moskou voor 15 miljard aan Oekraïense staatsobligaties koopt en de gasprijs verlaagt.

- Eind december
De protesten in Kiev blijven tienduizenden mensen trekken, maar de opkomst is een stuk lager dan begin december, toen honderdduizenden mensen zich aansloten bij de protestbeweging.

- 22 januari 2014
Drie betogers komen tijdens vechtpartijen met de politie om het leven. Demonstranten richtten barricades op.

- 28 januari
De Oekraïense premier Mykola Azarov maakt het aftreden van de regering bekend. Het besluit is bedoeld als een concessie aan de protestbeweging. Strenge wetten die de protestbeweging moest beperken in haar bewegingsvrijheid worden herroepen.

- 16 februari
Oppositieleden en demonstranten maken een einde aan de bezetting van het gemeentehuis in Kiev in ruil voor de vrijlating van alle 234 betogers die waren opgepakt en vastgezet.

- 18 februari
Betogers vallen linies van de politie aan en stichten brand bij het parlementsgebouw, nadat een grondwetshervorming die de macht van de president moet inperken, was blijven steken in het parlement. De oproerpolitie reageert met geweld in een poging de betogers te verdrijven van het Onafhankelijkheidsplein. Zeker 26 mensen komen om het leven en honderden raken gewond.

- 20 februari
Enkele uren na de afkondiging van een wapenstilstand breekt opnieuw geweld uit. Scherpschutters van de regering nemen betogers vanaf daken onder vuur. Van de 82 slachtoffers die in totaal omkomen vallen de meesten op deze dag.

- 21 februari
Protestleiders en president Janoekovitsj komen na bemiddeling van de Europese Unie overeen een nieuwe regering te vormen en vervroegde verkiezingen te houden. Het parlement perkt de rechten van de president in en zijn politieke rivaal, Joelia Timosjenko, wordt vrijgelaten uit de gevangenis. Ondanks de overeenkomst blijven de betogers op het Onafhankelijkheidsplein. Janoekovitsj ontvlucht Kiev.

- 22 februari
Het parlement stemt in met de afzetting van Janoekovitsj en besluit tot nieuwe verkiezingen. Timosjenko komt vrij en spreekt tienduizenden mensen op het Onafhankelijkheidsplein toe.

- 23 februari
Het parlement van Oekraïne draagt de bevoegdheden van de president over aan voorzitter van het parlement Oleksandr Toertsjinov, een bondgenoot van Timosjenko. De nieuwe autoriteiten vragen het Westen om leningen om een naderend bankroet te voorkomen. Pro-Russische betogers op de Krim gaan de straat op om te protesteren tegen de nieuwe regering. De Krim is een schiereiland in Oekraïne met een autonome status, waar de Russische Zwarte Zeevloot is gelegerd.

- 24 februari
De interim-regering in Kiev vaardigt een arrestatiebevel uit tegen Janoekovitsj. De Russische premier Dmitri Medvedev schildert de nieuwe leiders van het land af als mensen in bivakmutsen met kalasjnikovs.

- 26 februari
Leiders van de Oekraïense protestbeweging stellen voor om Arsenij Jatsenjoek aan te wijzen als premier. In Moskou geeft president Vladimir Poetin het leger opdracht tot paraatheidsoefeningen bij de grens met Oekraïne.

- 27 februari
Gemaskerde en gewapende lieden bezetten overheidsgebouwen op de Krim. De Oekraïense regering belooft met steun van het Westen een opsplitsing van Oekraïne te voorkomen. Janoekovitsj wijkt uit naar Rusland.

- 28 februari
Volgens de Oekraïense regering hebben Russische militairen positie gekozen op strategische plekken op de Krim. Het Oekraïense parlement neemt een resolutie aan waarin van Rusland wordt geëist dat maatregelen die in strijd zijn met de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne worden teruggedraaid. Toertsjinov maakt bekend dat hij het leger in opperste staat van paraatheid heeft gebracht vanwege de mogelijke agressie.

- 1 maart
Russische militairen nemen de Krim over zonder een schot te lossen. Poetin krijgt van de Federatieraad toestemming om het leger in te zetten in Oekraïne. De regering in Kiev en haar westerse bondgenoten staan machteloos. De Amerikaanse president Barack Obama belt Poetin en eist dat hij zijn militairen terugtrekt.

- 2 maart
Oekraïne roept de hulp van de internationale gemeenschap in uit vrees voor een Russische invasie. Aanhangers van de regering en haar tegenstanders gaan in diverse steden in Oekraïne en in Moskou de straat op. Volgens de Verenigde Staten heeft Rusland meer dan zesduizend militairen naar de Krim gestuurd. De G7, de groep zeven rijkste landen op aarde, schorten voorbereidende gesprekken voor een G8-top in Rusland op.

- 3 maart
Pro-Russische militairen bezetten een veerbootterminal in Kersj, in het oosten van de Krim. De vrees dat Rusland voorbereidingen treft om meer militairen naar de Krim te sturen neemt toe.

- 6 maart
Zowel de Europese Unie als de Verenigde Staten besluiten om maatregelen te nemen tegen Rusland. Als de Russische regering besluit niet in gesprek te gaan over de crisis in Oekraïne volgen hardere sancties. De voormalige Oekraïense premier Joelia Timosjenko roept het westen op om snel in te grijpen en dat Rusland gebruikt maakt van de zwakte van het Westen.

- 7 maart
"Er komt geen oorlog met Oekraïne". Dat zegt de voorzitter van het hogerhuis van het parlement in Rusland, Valentina Matvijenko. Ze zegt zeker te weten dat er nooit een oorlog tussen de twee “broedernaties” zal komen.

- 8 maart
De Oekraïne benadrukt opnieuw dat het de Krim nooit zal opgeven.

- 10 maart
De regering in Kiev geeft aan dat het bespreekbaar is dat de Krim en het oosten van het land meer autonomie kunnen krijgen. De NAVO maakt bekend dat men meer vliegtuigen langs de grens met Oekraïne stationeert om de situatie te volgen. AWACS-vliegtuigen zullen oa vanuit Polen en Roemenië opereren. De EU gaat ondertussen verder met de voorbereiding van sancties tegen Rusland.

- 11 maart
Lavrov (Rusland) en Kerry (VS) bespreken opnieuw de Oekraïne. Tot een akkoord leidt dit niet maar er wordt afgesproken verder met elkaar te blijven praten. De Krim maakt bekend dat ze de oorlogsschepen van de Oekraïne in beslag wil nemen.

- 13 maart
Demonstranten uit het Pro-Russische kamp raken slaags met demonstranten die de Oekraïne steunen in Donetsk. Daarbij valt één dode. De Oekraïense interim-premier Arseni Jatsenjoek spreekt openlijk in de VN-veiligheidsraad en uit zijn bezorgdheid. Tevens benadrukt hij dat Oekraïne geen oorlog wil. Zijn Russische ambtsgenoot in de VN zegt hetzelfde. Rusland brengt inmiddels meer en meer troepen naar de grens met de Oekraïne. "Een grootschalige militaire oefening", aldus de Russen.

- 14 maart
Rusland maakt een nieuw dreigement aan de Oekraïne. De Russen zeggen dat het duidelijk is dat de regering in Kiev de situatie in het oosten van de Oekraïne niet in de hand heeft en dreigt met ingrijpen. In Londen praten de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov, en zijn Amerikaanse tegenhanger John Kerry met elkaar. Het topoverleg levert niets op.

- 15 maart
Zoals verwacht blokkeert Rusland met een veto een stemming in de VN-veiligheidsraad waarbij de uitslag van het Krim-referendum ongeldig wordt verklaard. China onthield zich van stemming, alle overige leden stemden voor het voorstel. Zaterdag meldde de Oekraïense regering dat de Russen een dorp net buiten de Krim hebben ingenomen. In die plaats, Strilkove, staan een gasfabriek en een verdeelcentrum die de Krim van energie voorzien

- 16 maart
Het referendum op de Krim vindt plaats. 96,6 % van de kiezers zou voor afscheiding hebben gestemd. De opkomst zou rond de 83% hebben gelegen.

- 17 maart
De EU en VS stellen nieuwe sancties op tegen Rusland. Onder andere de tegoeden van individuen die betrokken waren bij de onrust op de Krim worden bevroren. De Oekraine noemt het referendum van zondag een farce en blijft bij hun standpunt de Krim niet op te willen geven. Rusland wil een steungroep Oekraïne oprichten om landsdelen meer autonomie toe te kennen. Oekraïense veiligheidstroepen hebben de bewaking van de gasleidingen elders in het land opgevoerd.

- 18 maart
De Russische president Poetin gaat akkoord met de conceptwet waarbij annexatie Krim door Rusland een feit zou zijn. In april zijn ze in staat om de 'roebel’ te herinvoeren. Japan maakt bekend ook sancties tegen Rusland in te stellen.