11-08-2015
Waarom en hoe je woensdagnacht 68 vallende sterren per uur kan zien© thinkstock.
Sterrenregen Voor liefhebbers van astronomie is augustus een ware hoogmaand. Elk jaar trekt de Aarde in die periode immers door de Perseïden-meteorenzwerm: een wolk van stofdeeltjes achtergelaten door de komeet Swift-Tuttle. Het resultaat: een prachtige sterrenregen van formaat. In de nacht van woensdag op donderdag bereikt de zwerm zijn hoogtepunt.
1. De Perseïden-meteorenzwerm: wat is het?
De meteorenzwerm waarvan onze planeet jaarlijks het pad kruist en die door het leven gaat als 'de Perseïden' is in feite niet meer dan het achtergebleven resultaat van de komeet Swift-Tuttle. Die komeet - reeds ontdekt in 1862 - draait éénmaal om de 133 jaar om de zon. Op die reis heeft de komeet door de jaren heen echter heel wat puin en gruis achtergelaten. Het is dan ook die wolk van stofdeeltjes die de Aarde jaarlijks tegenkomt in haar eigen baan om de zon.
Die ontmoeting resulteert in een mooie sterrenregen, een reeks van kortstondige lichtsporen aan de nachtelijke hemel die in de volksmond ook wel eens 'vallende sterren' worden genoemd.
2. Hoe komt die 'sterrenregen' tot stand?
© thinkstock.
De lichtsporen die bij de ontmoeting van onze planeet met de Perseïden-stofwolk te zien zijn, zijn het gevolg van de hoge snelheid waarmee de stofdeeltjes op de atmosfeer van de Aarde inslaan. Op een hoogte van ongeveer 100 kilometer komen de deeltjes aan een snelheid van 60 km per seconde onze dampkring binnenvallen. Door de enorme wrijvingskrachten die hierbij ontstaan wordt de meteoroïde uiteengerukt tot losse moleculen en "verdampt" het als het ware volledig, wat ervoor zorgt dat ze verdampen. Die verbranding tekent zich tegen de nachtelijke hemel af als een lichtgevende streep. Het fenomeen dat wij kennen als een 'vallende ster'.
3. Wat is er precies te zien en wanneer?
Hoewel de kans op het spotten van een vallende ster gedurende de hele maand augustus hoger ligt dan anders, maken sterrenliefhebbers de meeste kans er enkele te ontwaren in de nacht van woensdag 12 op donderdag 13 augustus. Op die dag bereikt de Perseïdenzwerm immers een hoogtepunt. De invalshoek waarmee de stofdeeltjes onze dampkring binnenvallen, bereikt dan zijn hoogste punt, wat resulteert in een maximaal aantal zichtbare verbrandingen. Onder ideale omstandigheden zouden er die nacht zo'n 68 vallende sterren per uur te zien zijn.
Ook de dagen voor én na het maximum zou er echter nog een verhoogd aantal vallende sterren te zien moeten zijn. Tot drie dagen voor het hoogtepunt zou ongeveer 50 procent van het maximale aantal meteoren zichtbaar zijn. Ook tot circa twaalf dagen na 13 augustus is de invloed van een verhoogde activiteit nog merkbaar.
De kans dat je op een van die nachten nog een vallende ster spot, is echter toch meteen 40 procent kleiner. Wie zijn beste kans niet wil verkijken, blijft de nacht van woensdag op donderdag dus toch best op post.
© hemel.waarnemen.com.
4. Hoe bereid je je best voor?
© thinkstock.
Hoe je je kansen op het spotten van een vallende ster dan zo groot mogelijk maakt? Veel werk komt daarbij niet kijken. Om de Perseïdenzwerm waar te nemen is geen telescoop of verrekijker nodig. Het volstaat om met het blote oog minstens 15 minuten te kijken naar een willekeurige plaats aan de nachtelijke hemel. Warme kleding en een ligstoel zijn handige extra's.
Ook trekken sterrenliefhebbers best naar een iets meer afgelegen plek: de meeste Perseïden zijn het best zichtbaar vanop donkere plaatsen buiten de stad. Tot slot is ook laat opblijven blijkbaar de boodschap: de meeste meteoren zijn pas in de tweede helft van de nacht te zien.
Wie de sterrenregen in volle glorie wil bewonderen, kan daarvoor op woensdagnacht trouwens ook terecht op de site van de Koninklijke Sterrenwacht van België in Brussel. Van 22 uur tot 1 uur wordt daar de 'Nacht van de vallende sterren' georganiseerd.
(HLN)