quote:
Op donderdag 1 augustus 2013 18:54 schreef wouter456 het volgende:stamceltransplantatie wordt inderdaad gebruikt voor mensen met leukemie. Het is eigenlijk dermate fascinerend dat ik het even kort zal uitleggen. Mensen met leukemie hebben 'kanker' in hun beenmerg of lymfevaten. Dit zorgt er dat een bepaald soorten cellen die in het bloed zitten opeens veel te veel aangemaakt worden en de andere cellen die in het bloed voorkomen niet meer aangemaakt worden. In principe kan in elke cel die in het bloed voorkomt 'maligne ontaarden' (kankerachtig worden, weet even niet de term in het normaal nederlands). Dus als een bepaald soort witte bloedcel maligne ontaard, verdrukt deze soort cel de andere soorten witte bloedcellen en de rode bloedcellen in het bloed. In dat geval krijgt de patient een zeer ernstige bloedarmoede waar hij aan overlijdt of de patient krijgt een defect immuunsysteem.
De behandeling bestaat tegenwoordig soms uit stamceltransplantatie. Wat ze doen is:
1. verzwak het immuunsysteem van de patient met chemotherapie. Dit werkt in het begin bijna altijd omdat in het begin de voorlopers van de bloedcellen zeer gevoelig zijn voor chemo. Echter, vaak is het zo dat er altijd wel een kankercel overleeft die dan weer kan uitgroeien tot een uitgebreidde kanker. Chemo helpt dan niet meer en je bent weer terug bij af. Omdat tegen gegaan wordt tegenwoordig vaak stap 2 gedaan.
2. geef de patient de (witte bloed)stamcellen van iemand anders.
Deze witte bloedstamcellen groeien uit tot een volledig immuunsysteem. Echter omdat ze niet van de patient zijn herkennen ze de bloedcellen van de patient als vijandig en ruimen ze deze op. Daarbij slopen ze ook de kankercellen die overgebleven zijn na de chemo. Het immuunsysteem is en de resten van de kanker zijn vaak sterk verzwakt en uitgedund door de voorgaande chemo, terwijl de stamcellen van de donor nog gewoon gezond zijn natuurlijk. De patient leeft daarna verder met een immuunsysteem van iemand anders.
Nadeel van deze therapie is dat de stamcellen ook normale lichaamscellen als vreemd zien en die soms ook aanvallen 'graft to host disease' dit is een zeer nare ziekte en vaak dodelijk. Om deze kans zo klein mogelijk te maken moeten patient en donor gematched worden. Dit moeten op zo'n manier gedaan worden dat ze nog wel de kankercellen opruimen maar niet de lichaamcellen. Zeer fascinerend!
Dit is niet helemaal juist met betrekking tot de behandeling van leukemie.
De chemotherapie doodt heel simpelweg alle snel delende cellen. Dus dat zijn kankercellen, maar helaas ook je gezonde beenmergcellen, en de cellen van je slijmvliezen. Daarom is het immuunsysteem van kankerpatiënten zo slecht. Omdat kankercellen "makkelijker" doodgaan dan gezonde cellen geef je de chemo in intervallen zodat de gewone cellen tussendoor kunnen herstellen, en de kankercellen dood blijven gaan.
Bij stamceltransplantatie geef je niet zomaar iemand andermans stamcellen, want dan zullen je eigen afweercellen die stamcellen keihard afmaken (acute afstoting) hoe goed je ook matcht. Ook die patiënten krijgen eerst chemotherapie om niet alleen de kankercellen, maar ook je eigen beenmerg volledig plat te leggen. Daarom liggen die patiënten ook altijd in strenge isolatie: ze hebben een tijdje compleet geen afweer. Na de chemotherapie krijg je de donor stamcellen en die gaan dan als ze het goed doen je beenmerg bevolken en maken dan nieuw bloed (dus witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes).
Graft vs host is overigens niet altijd dodelijk, tegenwoordig kan dat goed behandeld worden door het immuunsysteem te onderdrukken.