Italiaanse wetenschappers in cel wegens niet waarschuwen voor beving

quote:

BRUSSEL - Zes Italiaanse wetenschappers werden tot zes jaar cel veroordeeld wegens doodslag, omdat ze de bevolking van L’ Aquila niet waarschuwden voor de aardbeving in 2009.

Om 3.32 uur op 6 april 2009 werd het historische stadje L’Aquila zwaar vernield door een aardbeving van 6.3 op de schaal van Richter. In de maanden voordien had de aarde al verscheidene keren gebeefd. De onrust in het stadje nam zo’n proporties aan dat de Civiele Bescherming een vergadering van de Nationale Commissie voor de Voorspelling en Preventie van Grote Risico’s belegde in L’Aquila. Die stelde de mensen gerust.

‘Vele kleine bevingen ontladen de spanning. Er is dus geen gevaar’, zei de adjunct-directeur van de Civiele Bescherming op een persconferentie na afloop van de korte vergadering. Een week later kwamen 309 mensen om en werden meer dan duizend anderen gewond. Familieleden van slachtoffers zegden achteraf dat ze hun gedrag aanpasten op basis van het advies van de commissie.

Een journalist, Giustino Parisse, vertelde hoe bang zijn twee kinderen die nacht waren en hoe hij ze terug naar bed stuurde met de sussende woorden van de wetenschappers. Zijn zoon, zijn dochter en zijn vader stierven onder het puin van zijn huis. Parisse is een van degenen die de commissie – zes wetenschappers en de ambtenaar – voor de rechter daagden. Bij de zes zijn internationaal vermaarde seismologen en geologen.

Fout

De zeven werden beschuldigd van nalatigheid en beroepsfouten. Gisteren veroordeelde een rechtbank hen wegens doodslag tot zes jaar gevangenis. Dat is twee jaar meer dan de openbare aanklager had geëist.

‘Deze veroordeling grenst aan het absurde’, reageert de Leuvense geoloog Manuel Sintubin. Hij geeft toe dat er in L’Aquila fouten zijn gemaakt, fouten in communicatie. Een aardbeving valt wetenschappelijk niet te voorspellen. Maar de reeks kleinere bevingen kon evengoed op een nakende grote wijzen.

‘Maar zelfs deze communicatiefout ontslaat de burgers niet van hun eigen verantwoordelijkheid om waakzaam te blijven’, vindt Sintubin. Mensen in een aardbevingszone moeten alert blijven – per slot van rekening was L’Aquila in de loop van de geschiedenis al meer dan eens van de kaart geveegd. ‘Burgers in zo’n gebied die zich plots veilig gaan voelen, dat is nonsens.’

‘De veroordeling stuurt aan ons, wetenschappers, de boodschap: trek u terug in uw ivoren toren, trek u niets aan van uw maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar dat is onmogelijk. Dat kunnen en willen we niet. Waar gaat het naar toe als we ons al zouden moeten gaan verzekeren als bescherming tegen rechtszaken.’

Dit is de eerste echte rechtszaak rond risico-communicatie en ze beroert de wetenschappelijke gemeenschap in hoge mate. Bij het begin van rechtszaak, in september vorig jaar, ondertekenden duizenden wetenschappers uit heel de wereld een steunbetuiging met de Italiaanse collega’s.

Pukkelpop
Sintubin was dit voorjaar op een congres van seismologen in het Amerikaanse San Diego en hoorde daar de bezorgdheid. Maar uit de debatten bleek tevens dat L’Aquila weliswaar de eerste zaak was die internationale aandacht kreeg, maar hoegenaamd geen alleenstaand geval was.

Deze zaak is niet afgelopen. En dat niet alleen omdat er automatisch een beroepsprocedure volgt. ‘Er zal ernstig moeten worden nagedacht over de wijze waarop over risico’s op rampen wordt gecommuniceerd’, zegt Sintubin.

Te snel aan de alarmbel trekken, is immers ook gevaarlijk. Dat kan op termijn een averechts effect sorteren. Zoiets lijkt er in België aan de hand. Sinds het KMI naliet te waarschuwen voor de dodelijke storm die vorig jaar het rockfestival Pukkelpop trof, lijkt het bij de minste onweersdreiging het einde van de wereld te voorspellen.

‘Als er dan geen druppel regen valt of geen donderslag te horen is, dreigen de mensen de wetenschap in vraag te gaan stellen en hun waakzaamheid te laten varen’, vreest Sintubin.

quote:

Op dinsdag 23 oktober 2012 10:00 schreef Adfundum het volgende:
‘Vele kleine bevingen ontladen de spanning. Er is dus geen gevaar’, zei de adjunct-directeur van de Civiele Bescherming op een persconferentie na afloop van de korte vergadering.

Dat valt hem zeker aan te rekenen.
Mensen nemen beslissingen op basis van dit soort uitspraken van deskundigen. Als ze horen dat er geen gevaar is, waarom zou je dan weggaan uit het gebied?