BAS HEIJNE - SKYBOX
Kort door de bocht, gebrek aan nuance, niet zorgvuldig – de taal waarmee de Twentse onderwijsinstelling Consent zich op haar website teweerstelt tegen beschuldigingen van geldsmijterij klinkt beheerst – maar daaronder kolkt de woede. De koepelorganisatie van meer dan dertig scholen werd, „op een zondagmiddag” nog wel, overvallen door kritiek: terwijl de organisatie bezuinigt op het onderwijs, de klassen groter maakt, wordt voor 45.000 euro per jaar een skybox in het stadion van FC Twente gehuurd. De PvdA was daar achter gekomen toen de directeur in een mail leerkrachten had opgeroepen tot vrijwilligerswerk: de skybox schoonmaken, en gasten van drankjes en hapjes voorzien.
O ja, tegelijkertijd was er het nieuws dat Peter van Leeuwen, een voormalige bestuursvoorzitter van Consent, tot aan zijn pensioen krijgt doorbetaald. Daar is vierenhalve ton voor gereserveerd. Van Leeuwen werkt inmiddels als zelfstandige, maar ook dit bedrag is, zo meldt de raad van toezicht van Consent, in de media gepresenteerd „zonder nuance”.
Bovendien had men het niet verborgen gehouden: „Het feit dat wij deze gegevens zo uitgebreid publiceren is overigens geen plicht.” Dat we het weten.
Wanneer volkswoede door politiek en pers wordt georganiseerd – in dit geval de PvdA en De Telegraaf – is het uitkijken geblazen. De PvdA heeft ons het begrip PvdA-bobo gegeven, met de associatie poen en pluche, dus die hebben op het gebied van verontwaardiging nog iets in te halen. En De Telegraaf – juist daarom heb ik de verklaringen van Consent op de website met extra aandacht gelezen.
Leerzame materie.
Aan De Telegraaf had Consent-bestuurder Marcel Poppink al laten weten dat hij het woord skybox liever niet gebruikt: „Dat heeft een negatieve associatie.” Het gaat eigenlijk om een plein. Consent is „partner” in het „Maatschappelijk Plein Twente”, waaraan nog twintig andere „maatschappelijke partners” deelnemen. Er wordt echt niet alleen naar voetbal gekeken. Nou ja, wanneer dat wel gebeurt, dan heus niet alleen door directieleden maar, vermeldt de verklaring, ook door „leerlingen, winnaars van prijsvragen, en docenten”. Het doel van dit maatschappelijk plein, ook wel TwenteKwartier geheten, is „het komen tot concrete samenwerking, elkaar versterken en het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid”.
Wat volgt is onnavolgbaar: „Kwaliteit van onderwijs staat altijd voorop en het daarbij geven van een goed maatschappelijk perspectief is essentieel. Juist door deelname aan het TwenteKwartier nemen deze kansen toe, kunnen we bijvoorbeeld onderwijsprogramma’s ontwikkelen en leerlingen laten zien dat presteren loont.”
Vrij vertaald: als je een mooi cijfer haalt, mag je misschien wel bij een wedstrijd van FC Twente in de skybox zitten. Niet vanwege het voetbal, maar vanwege je maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ondertussen schenkt je docent op basis van vrijwilligheid je drankje in.
Kort door de bocht, gebrek aan nuance? Alle verklaringen in deze kwestie staan bol van dezelfde newspeak, kromme zinnen vol nietszeggend idealisme, opgedaan tijdens de jaarlijkse inspiratiedag, gespuid door mannen gevangen in een droom van provinciale glamour. Eigenlijk wil je het liefst met je relaties bij het voetbal in de skybox zitten, maar je gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid dwingt je dat aan te kleden met woorden van algemeen belang. Het gaat niet om FC Twente, het gaat om de samenleving als geheel.
Dave Blank, professor in de nanotechnologie en voorzitter van het TwenteKwartier: „Het TwenteKwartier geeft maatschappelijke partners een unieke gelegenheid om met elkaar meer te realiseren.”
Sorry? Uniek is die skybox zeker, maar wat wordt er nu precies gerealiseerd? Wees eens concreet, Dave. „Het is een investering in elkaar en in de Twentse samenleving.” Het Maatschappelijk Plein is een „een inspirerende plek waar ambitie en trots ontstaan”.
Investering en inspiratie, met afstand de twee meest uitgeholde woorden uit onze taal. Gevolgd door „kansen bieden”.
Managersjargon, met een vleugje TEDx.
Dit geval staat niet op zich. Uit alles blijkt dat men zich in Twente van geen kwaad bewust is. Deelname aan het Maatschappelijk Plein is door alle betrokkenen goedgekeurd. Ook de vertrekbonus van voorzitter Van Leeuwen werd door de raad van toezicht geaccepteerd. Het gaat dan ook niet om een ontsporing. Erger: het gaat om een mentaliteit.
http://www.nrc.nl/heijne/2012/09/22/skybox/