MierenFOK!kers #3

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 11:58 schreef Fopje het volgende:

[..]

Je kan inderdaad zelf mieren vangen. Maar als je ze koopt bij mierenboerderij.nl krijg je er oogstmieren bij. Die komen hier in nederland niet voor. Thuis heb je veel kleinere miertjes lopen dus graven minder goed.

Je kan wel koninginnen vangen, moet je tijdens de bruidvlucht vliegende mieren vangen, moeten ze wel al geneukt hebben, maar weet niet hoe je dat kan zien

Maagdenvlies is dan gescheurd

Je moet kijken of ze haar vleugels al heeft afgeworpen. Zoja, dan is de kans groot dat ze bevrucht is (er bestaat een hele kleine kans van niet).
Dus tijdens een bruidsvlucht alleen koninginnen vangen die al zonder vleugels op de grond lopen op zoek naar een geschikt stukje grond.

Ik ga nu even een 'caresheet' schrijven.

Mieren
Mieren (Formicidae) behoren met de wespen en bijen tot de orde vliesvleugeligen (Hymenoptera). Er zijn duizenden soorten mieren. Het zijn sociale insecten die kolonies vormen. Kolonies bestaan uit één koningin (monogyne soort) of meerdere koninginnen (polygyne soort) en de werksters. De koninginnen (gynes) zijn vruchtbaar en leggen eitjes. De werksters verrichten, zoals de naam al doet vermoeden, alle werkzaamheden: voedsel verzamelen, het broed verzorgen, de koningin voeden etc.
Om mieren te houden zul je moeten begrijpen hoe een mierenkolonie tot stand komt. Tijdens de bruidsvluchten vliegen koninginnen en mannetjes vaak massaal uit. Mannetjes ontstaan uit onbevruchte eitjes. Zij paren met elkaar, waarna de mannetjes spoedig sterven en de koninginnen zich ontdoen van hun vleugels (die zouden onder de grond alleen maar onhandig zijn) en een mooi plekje uitzoeken om te nestelen. Dan kan de koningin zelfstandig (haplometrose) of in samenwerking met een andere koningin (pleometrose) beginnen met eitjes leggen. Hieruit ontstaan werksters en als de kolonie groot genoeg is, zal ze ook geslachtsdieren produceren die uitvliegen en is de cirkel rond. Deze methode tot koloniestichting geldt voor veel soorten, waaronder Lasius niger, de zwartbruine wegmier die waarschijnlijk oververtegenwoordigd is in je tuin. Er zijn echter ook andere methoden.
Mieren zijn, vanwege hun sociale karakter en hun gestructureerde gedrag, zeer interessante dieren om te houden, bekijken en onderzoeken. Het is daarom niet zo vreemd dat de MierenFOK!kers met zoveel enthousiasme deze dieren in huis halen.

Ik wil ook mieren, hoe begin ik?
Myrmecologie hoeft geen dure hobby te zijn. De koninginnen van Lasius niger kun je met tientallen tegelijk vangen tijdens de bruidsvluchten in de zomermaanden. Ga dan voor de ongevleugelde koninginnen, omdat de kans groter is dat zij bevrucht zijn. Probeer geen Lasius niger koningin uit te graven in een bestaande kolonie: ze is goed verstopt en de kans dat je haar vindt is nihil en dan heb je voor niets de kolonie heel veel schade toegebracht. Myrmica rubra echter, kun je met gemak uitgraven, omdat deze soort polygyn is waardoor de mieren niet zo zuinig zijn met de koninginnen.
Kun je echt geen koninginnen vinden of ben je een echte zolderkamerFOK!ker die niet graag buiten komt, dan kun je ook koninginnen en kleine kolonies bestellen. Goede webshops zijn Antstore.net en Ants-Kalytta.com. Hier kun je ook aan iets exotischere soorten komen, maar waag je hier alleen aan als je genoeg ervaring hebt. Met uitheemse soorten draag je een grote verantwoordelijkheid met je mee. Je mag ze absoluut niet laten ontsnappen of vrijlaten in de natuur, omdat ze inheemse soorten kunnen verdringen.
Begin je eerst in te lezen. Het houden van mieren vergt enige kennis en verantwoordelijkheid, net zoals met elk dier het geval is. Inlezen en vragen stellen kan hier, maar ook op het internet. Er zijn diverse fora over deze hobby. Een goed Nederlandstalig forum is Antforum.nl. Op zulke fora kun je ook aan bepaalde soorten komen.

Welke soort?
Geschikte beginnerssoorten en een korte toelichting worden hieronder genoemd.
Lasius niger: monogyne soort. Zeer algemene mier in Nederland. Makkelijk te vangen (ook in je eigen tuin), daardoor is ze erg goedkoop. Zeer makkelijk om te houden.
Myrmica rubra: polygyne soort. Ook erg algemeen, al moet je elders zoeken dan in je tuin. Mooie roodbruine kleur en kan steken!
Messor barbarus: monogyne soort. Komt niet in Nederland voor, maar in Zuid-Europa. Leuke soort omdat ze granivoor is en omdat ze majors produceert: extra grote werksters met grote kaken.

Formicarium
Om te beginnen heb je een setup nodig om de mieren in te houden. Een formicarium bestaat uit drie basiselementen: de buitenwereld, het (verduisterde) nestgedeelte en het bevochtigingssysteem. Een beginnende kolonie houd je het beste in een reageerbuis. Vul deze met water, druk er een propje watten in en druk deze tot halverwege de buis. Je hebt nu een nest met waterreservoir voor de bevochtiging. Verduister eventueel met aluminiumfolie o.i.d. (minder stress voor de mieren). Leg deze buis in een bak of sluit hem aan met een slangetje. Deze bak wordt de buitenwereld, waar de mieren kunnen foerageren en waar jij ze kan voeren. Deze methode is zeer geschikt voor het opstarten van een kolonie en lijkt voor de meeste beginners vreemd: het is immers geen mooie setup. Maar het wordt echt aangeraden: het is goedkoop, efficiënt (makkelijk veel kolonies tegelijk te starten) en de mieren zijn goed zichtbaar.
Groeit de kolonie uit de buis, dan hebben ze meer ruimte nodig en kun je ze een nieuw nest aanbieden. Als de omstandigheden beter zijn in het nieuwe nest, zullen ze vanzelf verhuizen. Leg de reageerbuis in de buitenwereld van je nieuwe formicarium. Zorg dat het nieuwe nest donker en vochtig is en zet eventueel een lamp op het oude nest (de buis) om deze onaantrekkelijk te maken.
Een grote kolonie houd je het beste in een ytongnest. Bij de bouwmarkt kun je een blok ytong (cellenblokbeton) kopen voor maximaal enkele euro’s. Glasplaatjes haal je uit goedkope fotolijstjes (van de Action bijvoorbeeld). Er zijn verschillende manieren om een ytongnest te maken. Kijk op internet voor inspiratie of vraag het hier.

En een gelformicarium?
Nee! Veel beginners maken deze fout. De gel is geen geschikte leefomgeving voor mieren. Neem zo’n formicarium alleen als je de hobby niet te serieus neemt, niet de maximale potentie uit je mieren wil halen en teveel geld over de balk wil smijten. Een alternatief is een zandnest, maar hierin zijn de mieren niet goed zichtbaar en bestaat er instortingsgevaar.

Uitbraakpreventie
Wacht even, als je heel veel mieren hebt en je wil ze voedsel aanbieden in de buitenwereld, dan lopen ze toch allemaal weg? Daarom brengen we een talklaag aan. Suspendeer wat parfumvrije talkpoeder in alcohol (beide bij de apotheek verkrijgbaar) en meng tot een papje. Breng met een kwast aan op de zijkanten van de buitenwereld. De alcohol is vluchtig en verdampt: wat achterblijft is een mooi laagje talkpoeder. Als de mieren hier overheen willen lopen, laten de talkkorreltjes los en vallen ze. Hier meer informatie en ook andere methoden.

Voeding
Een mierenkolonie heeft twee nutriënten nodig: suiker voor de energie en eiwitten voor de groei. De werksters gedijen op suikers omdat ze veel energie verbruiken en de larven groeien dankzij de eiwitten. Ook de koningin heeft eiwitten nodig om eitjes te kunnen produceren.
Er zijn verschillende manieren om ze deze nutriënten aan te bieden. De simpelste manier is om suiker op te lossen in water (suikerwater) en deze aan te bieden in combinatie met insecten voor de eiwitten. Besef wel dat mieren alleen vloeibaar voedsel op kunnen nemen (op granivore soorten na). Dat betekent dat de insecten vers moeten zijn, gedroogde insecten hebben ze niks aan.
Een andere methode is om ze honingdauwsurrogaat aan te bieden. Dat is een drankje met een samenstelling die zo goed mogelijk de honingdauw van bladluizen nabootst. Bladluizen scheiden een suikerige substantie uit, waar ook een klein beetje aminozuren in zitten. Het recept staat hier.
Granivore soorten als Messor barbarus kun je naast het standaarddieet ook granen aanbieden. Denk hierbij aan vogelzaad.
Insecten kun je zelf vangen, maar als de kolonie erg groot is vang je natuurlijk nooit genoeg. Je kan ze dan voedseldieren aanbieden die je in de dierenspeciaalzaak kan kopen. Fruitvliegen, krekels, meelwormen: het maakt ze echt niet uit. Probeer gewoon uit wat ze lekker vinden en wat lekker vlezig, sappig en voedzaam is.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 13:36 schreef Levolution het volgende:
Mieren

Baas, ik wil ook mieren maar dan vooral een farm die goed is voor de beesjes, dus met veel zand, plaats en wat planten zodat ze ook buiten hun nest kunnen rondrennen. Als ik niet alles kan zien is dan niet erg.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 13:36 schreef Levolution het volgende:

Kun je echt geen koninginnen vinden of ben je een echte zolderkamerFOK!ker die niet graag buiten komt, dan kun je ook koninginnen en kleine kolonies bestellen.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 14:06 schreef Fopje het volgende:
Ik ben trouwens wel erg slecht bezig met mijn gel Gaat verandering in komen

In principe maakt het niet uit, het is niet zo dat het hoge dieren zijn die eronder lijden. Als op deze manier je interesse gewekt wordt en je gaat hierna verder, prima.
Het is alleen jammer dat er mensen zijn die hier grof geld aan verdienen en de klant uiteindelijk teleurgesteld raakt en met de hobby stopt omdat de gel niets te bieden heeft.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 14:06 schreef Fopje het volgende:
Ik ben trouwens wel erg slecht bezig met mijn gel Gaat verandering in komen

Met die gel kan je wel alles zien maar ik vind het zielig voor die mieren dat ze voor niks aan het graven zijn.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 14:19 schreef Fopje het volgende:

[..]


Ja inderdaad Ik was onwetend

Je hebt veel mensen de ogen geopend met je gel farm en je topic.

[ Bericht 11% gewijzigd door Cousin_Eddy op 04-08-2012 14:35:12 ]

Hoi

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 14:25 schreef Rickazio het volgende:
Hoi

[ afbeelding ]

Deze foto heb ik zelf gemaakt van een dode Myrmica rubra werkster, middels focus stacking en een USB-microscoop. Niet helemaal perfect:



Trouwens, helemaal vergeten te zeggen. Veel soorten houden een winterslaap. Ik doe mijn kolonies van ongeveer november tot maart in de koelkast. Het hoeft niet, maar je kolonie maakt na de winterslaap in het voorjaar een enorme groeispurt en de koningin leeft langer.

Ik weet nog niet zeker of ik hier ook echt aan wil beginnen maar die Messor Barbarus lijkt me wel interessant
Houden deze ook een winterslaap?

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:20 schreef Bitterlemon het volgende:
Ik weet nog niet zeker of ik hier ook echt aan wil beginnen maar die Messor Barbarus lijkt me wel interessant
Houden deze ook een winterslaap?

Goeie vraag ja?

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:20 schreef Bitterlemon het volgende:
Ik weet nog niet zeker of ik hier ook echt aan wil beginnen maar die Messor Barbarus lijkt me wel interessant
Houden deze ook een winterslaap?

Een korte winterslaap van 6 weken.
Geloof me, die 6 weken pauze ga je waarderen.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:41 schreef Levolution het volgende:

[..]

Een korte winterslaap van 6 weken.
Geloof me, die 6 weken pauze ga je waarderen.

Hoezo, die snap ik niet

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:43 schreef Cousin_Eddy het volgende:

[..]

Hoezo, die snap ik niet

In de winterslaap hoef je ze niet meer te voeren e.d. Is wel even lekker om niks te hoeven doen.

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:44 schreef Levolution het volgende:

[..]

In de winterslaap hoef je ze niet meer te voeren e.d. Is wel even lekker om niks te hoeven doen.

Hoe vaak moet je ze voeren dan? En kan je ze geen voorraad geven zodat je een paar weken weg kan?

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:46 schreef Cousin_Eddy het volgende:

[..]

Hoe vaak moet je ze voeren dan? En kan je ze geen voorraad geven zodat je een paar weken weg kan?

Ga voor een grote kolonie uit van elke dag of om de dag. Ik heb het zelf om de dag gedaan de afgelopen maanden, vanwege vele afwezigheid. En elke keer hadden ze dikke honger. Als je ze niet voldoende voert, is de ontsnappingsdrang erg groot. Bij mij tasten ze zelfs de talklaag aan.

Voorraden geven kan in principe wel, maar is lastig. Suikerwater kan schimmelen, insecten gaan rotten. Je kan ze een reageerbuisje met suikerwater (afgesloten met een watje) aanbieden, maar het is de vraag hoe lang dat goed blijft. Als je ze honingdauwsurrogaat in een voorraad aanbiedt, hebben ze ook meteen aminozuren, maar dat blijft dus echt niet lang goed. Ik bewaar het zelf in de vriezer en haal het eruit als ik ze voer.
Ik had iemand op internet ooit levende insecten zien aanbieden in zo'n kruidenvaatje met gaten. De mieren konden erin maar de voederdieren konden er niet uit.

Als je een paar weken op vakantie gaat moet je een creatieve oplossing bedenken of je moet een goede oppas zoeken. Ik ben nu 3 weken op vakantie en gelukkig is mijn zus bereid om op te passen. Maar je vraagt wel veel van zo'n oppas. Je moet de oppas eerst alles leren etc.

Messor barbarus caresheet: http://www.antforum.nl/viewtopic.php?f=45&t=386

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:53 schreef Levolution het volgende:

[..]

Ga voor een grote kolonie uit van elke dag of om de dag. Ik heb het zelf om de dag gedaan de afgelopen maanden, vanwege vele afwezigheid. En elke keer hadden ze dikke honger. Als je ze niet voldoende voert, is de ontsnappingsdrang erg groot. Bij mij tasten ze zelfs de talklaag aan.

Voorraden geven kan in principe wel, maar is lastig. Suikerwater kan schimmelen, insecten gaan rotten. Je kan ze een reageerbuisje met suikerwater (afgesloten met een watje) aanbieden, maar het is de vraag hoe lang dat goed blijft. Als je ze honingdauwsurrogaat in een voorraad aanbiedt, hebben ze ook meteen aminozuren, maar dat blijft dus echt niet lang goed. Ik bewaar het zelf in de vriezer en haal het eruit als ik ze voer.
Ik had iemand op internet ooit levende insecten zien aanbieden in zo'n kruidenvaatje met gaten. De mieren konden erin maar de voederdieren konden er niet uit.

Als je een paar weken op vakantie gaat moet je een creatieve oplossing bedenken of je moet een goede oppas zoeken. Ik ben nu 3 weken op vakantie en gelukkig is mijn zus bereid om op te passen. Maar je vraagt wel veel van zo'n oppas. Je moet de oppas eerst alles leren etc.

Messor barbarus caresheet: http://www.antforum.nl/viewtopic.php?f=45&t=386

Hartelijk dank voor deze info, nu weet ik waar ik eventueel aan ga beginnen

quote:

Op zaterdag 4 augustus 2012 15:56 schreef Cousin_Eddy het volgende:

[..]

Hartelijk dank voor deze info, nu weet ik waar ik eventueel aan ga beginnen

Daarom raad ik aan om goedkoop te beginnen. Lasius niger in een reageerbuisje. Als het bevalt, ga je er toch wel mee door. Bevalt het niet, geen probleem. Je hebt amper kosten gemaakt en het is een inheemse soort dus je kan ze vrijlaten.