F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Ik denk dat je dat idee van "er was geen tijd voor de BB" niet al te serieus moet opvatten. De BB is een punt van onbegrip. We begrijpen zwaartekracht, ruimte en tijd simpelweg niet goed genoeg, en dat uit zich in singulariteiten; in dit geval de beginsingulariteit.quote:Op donderdag 3 mei 2012 15:06 schreef Eventjes-dan het volgende:
Ik realiseerde me later pas dat het "psychologische" probleem van begin en einde van tijd/universum een andere lading krijgt wanneer je de tijdloze pre-bigbang toestand als uitgangspositie van de werkelijkheid neemt met tijd/ruimte als fenomeen binnenin de werkelijkheid. ipv van andersom.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Dat volg ik niet helemaal.quote:
[..]
Ik denk dat je dat idee van "er was geen tijd voor de BB" niet al te serieus moet opvatten. De BB is een punt van onbegrip. We begrijpen zwaartekracht, ruimte en tijd simpelweg niet goed genoeg, en dat uit zich in singulariteiten; in dit geval de beginsingulariteit.
We spreken in the BB theorie toch over het begin/ontstaan van tijd/ruimte....?!
[ ook al zijn het maar begrippen die we nog niet goed begrijpen ]
Als je dan niet kan vaststellen dat voor het begin van tijd geen tijd was, waarom spreek je dan überhaupt nog over begin van tijd/ruimte?
Non scire
...zoals die gedefinieerd zijn in de algemene relativiteitstheorie. Alleen, die theorie gaat niet meer op in zo'n singulariteit.quote:
[..]
Dat volg ik niet helemaal.
We spreken in the BB theorie toch over het begin/ontstaan van tijd/ruimte...
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Dat is niet alleen inconsequent, het maakt ook dat binnen die theorie het woord begin geen betekenis heeft.quote:
[..]
...zoals die gedefinieerd zijn in de algemene relativiteitstheorie. Alleen, die theorie gaat niet meer op in zo'n singulariteit.
Non scire
Nee, waarom? Het betekent dat de ART een effectieve theorie is, die voorbij een bepaalde energieschaal modificatie nodig heeft.quote:
[..]
Dat is niet alleen inconsequent, het maakt ook dat binnen die theorie het woord begin geen betekenis heeft.
Een analoog voorbeeld: binnen Newtoniaanse fysica heeft het woord "zwaartekracht" of "ruimtetijd" een nogal andere betekenis dan binnen de ART. De lichtsnelheid is in Newtoniaanse fysica bijvoorbeeld oneindig, terwijl in de ART deze netjes eindig is. Een ander voorbeeldje is het bestaan van oneindigheden/discontinuïteiten in thermodynamische functies bij faseovergangen.
Je moet je goed bedenken dat vrijwel elke theorie in de fysica een bepaald geldigheidsdomein kent, en daarom "effectief" is. Vaak wordt dit uitgedrukt in termen van een energie- of lengteschaal, waar voorbij je theorie niet meer opgaat. In de ART verklaart dit waarom er singulariteiten bestaan; het zijn zeer waarschijnlijk oneindigheden als gevolg van het feit dat we de kwantummechanica en de ART niet goed kunnen combineren.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Ik ben geen wetenschapper en heb geen wetenschappelijke opleiding.quote:
[..]
Nee, waarom? Het betekent dat de ART een effectieve theorie is, die voorbij een bepaalde energieschaal modificatie nodig heeft.
Een analoog voorbeeld: binnen Newtoniaanse fysica heeft het woord "zwaartekracht" of "ruimtetijd" een nogal andere betekenis dan binnen de ART. De lichtsnelheid is in Newtoniaanse fysica bijvoorbeeld oneindig, terwijl in de ART deze netjes eindig is. Een ander voorbeeldje is het bestaan van oneindigheden/discontinuïteiten in thermodynamische functies bij faseovergangen.
Je moet je goed bedenken dat vrijwel elke theorie in de fysica een bepaald geldigheidsdomein kent, en daarom "effectief" is. Vaak wordt dit uitgedrukt in termen van een energie- of lengteschaal, waar voorbij je theorie niet meer opgaat. In de ART verklaart dit waarom er singulariteiten bestaan; het zijn zeer waarschijnlijk oneindigheden als gevolg van het feit dat we de kwantummechanica en de ART niet goed kunnen combineren.
Toch begrijp ik best dat bepaalde wetmatigheden enkel binnen een bepaald model van toepassing zijn.
Maar als binnen een model wordt uitgegaan van een ontstaan van tijd/ruimte, dan zegt dat zelfde model toch ook dat daarvoor geen spraken was van tijd/ruimte zoals wij dat "kennen"?!
Wat betekent dat ontstaan/begin dan binnen dat model?
Non scire
Ja, alleen weten we ook dat dat model niet meer opgaat op dat punt, of daarvoor. Dus is die uitspraak nogal zinloos.quote:
[..]
Ik ben geen wetenschapper en heb geen wetenschappelijke opleiding.
Toch begrijp ik best dat bepaalde wetmatigheden enkel binnen een bepaald model van toepassing zijn.
Maar als binnen een model wordt uitgegaan van een ontstaan van tijd/ruimte, dan zegt dat zelfde model toch ook dat daarvoor geen spraken was van tijd/ruimte zoals wij dat "kennen"?!
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Dat model is ergens op gebaseerd.quote:
[..]
Ja, alleen weten we ook dat dat model niet meer opgaat daarvoor. Dus is die uitspraak nogal zinloos.
Het is gebaseerd op tijd en ruimte... los van die basis gaat het model niet meer op.
Kunnen we dan nog spreken over tijd/ruimte?
Non scire
...dat deze te beschrijven zijn via continue structuren ("variëteiten").quote:
[..]
Dat model is ergens op gebaseerd.
Het is gebaseerd op tijd en ruimte...
Dat is de vraagquote:Kunnen we dan nog spreken over tijd/ruimte?
Wat is ruimte en tijd op de Planck-schaal?
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
De vraag is: Kunnen we preken over een tijd/ruimte toestand voor de BB.quote:
[..]
...dat deze te beschrijven zijn via continue structuren ("variëteiten").
[..]
Dat is de vraag
Non scire
Ik heb geen idee wat dat zou betekenen zonder een fatsoenlijke theorie die dat beschrijft.quote:
[..]
De vraag is: Kunnen we preken over een tijd/ruimte toestand voor de BB.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Met andere woorden; kun je dus niet spreken over tijd.quote:
[..]
Ik heb geen idee wat dat zou betekenen zonder een fatsoenlijke theorie die dat beschrijft.
Non scire
Of over ruimte.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Dus toen je zei:
Dat bedoelde ik ook, en dus ook niet kan spreken over tijd.
Bedoelde je dus te zeggen dat je er niets over kan zeggen...quote:Ik denk dat je dat idee van "er was geen tijd voor de BB" niet al te serieus moet opvatten.
Dat bedoelde ik ook, en dus ook niet kan spreken over tijd.
Non scire
Ja.quote:
Dus toen je zei:
[..]
Bedoelde je dus te zeggen dat je er niets over kan zeggen...
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Als je blijft inzoomen of uitzoomen stuit je ergens op een grens. Het kan zijn dat rond de tijdruimte een andere logische schil zit (zoals het NU van Eventjes-dan). Maar de tijdruimte kun je niet beschouwen als emergent, omdat emergentie het idee van een ontwikkeling vooronderstelt.
The view from nowhere.
Nee ik bid niet tot Maria, ik brand een kaarsje om even stil te staan bij mijn voorouders. Niks mis mee toch?quote:
[..]
De tevreden atheïst bidt tot Maria... Ik haak af.
Weten wat men weet en weten wat men niet weet: dat is kennis - Confucius
Nee hoor. Als je geiten wil offeren om je oma te herdenken vind ik dat ook prima hoor.quote:
[..]
Nee ik bid niet tot Maria, ik brand een kaarsje om even stil te staan bij mijn voorouders. Niks mis mee toch?
Bedoel je dat tijdruimte veel meer een constant gegeven is omdat voor de oerknal geen tijd sprake is van tijd, er ook geen spraken is van een proces?quote:
Als je blijft inzoomen of uitzoomen stuit je ergens op een grens. Het kan zijn dat rond de tijdruimte een andere logische schil zit (zoals het NU van Eventjes-dan). Maar de tijdruimte kun je niet beschouwen als emergent, omdat emergentie het idee van een ontwikkeling vooronderstelt.
[ Bericht 0% gewijzigd door Eventjes-dan op 04-05-2012 19:36:12 ]
Non scire
Ja. Ik begrijp het idee van een proces / ontwikkeling niet, zonder dat er een idee van tijd aan vooraf gaat. Als tijdruimte het gevolg is van de oerknal, dan is de vraag naar het ontstaan van de oerknal onbegrijpelijk.quote:
[..]
Bedoel je dat tijdruimte veel meer een constant gegeven is omdat voor de oerknal geen tijd sprake is van tijd, er ook geen spraken is van een proces?
The view from nowhere.
Ik heb me er eerlijk gezegd nog nooit zo in verdiept, maar dit is verdomde interessante materie.quote:
[..]
Ja. Ik begrijp het idee van een proces / ontwikkeling niet, zonder dat er een idee van tijd aan vooraf gaat. Als tijdruimte het gevolg is van de oerknal, dan is de vraag naar het ontstaan van de oerknal onbegrijpelijk.
[ misschien toch maar eens een cursus natuurkunde voor dummies beginnen.]
Hier nog een dummie vraag:
kan je echt niets over de pre-Bigbang zeggen?
Zou je bv niet kunnen zeggen dat het een volmaakte dichtheid heeft?
Non scire
Daarover kun je alleen speculeren. De natuurkunde geeft daar geen inzicht in. Zie bijvoorbeeld:quote:
[..]
Ik heb me er eerlijk gezegd nog nooit zo in verdiept, maar dit is verdomde interessante materie.
[ misschien toch maar eens een cursus natuurkunde voor dummies beginnen.]
Hier nog een dummie vraag:
kan je echt niets over de pre-Bigbang zeggen?
Zou je bv niet kunnen zeggen dat het een volmaakte dichtheid heeft?
[CENTRAAL] Het grote F&L video topic
The view from nowhere.
Bedanktquote:
[..]
Daarover kun je alleen speculeren. De natuurkunde geeft daar geen inzicht in. Zie bijvoorbeeld:
[CENTRAAL] Het grote F&L video topic
Non scire
|
|
