MARS - De Missies! Deel 8

02-02-2012

Rusland wil nieuwe Phobos-Grunt lanceren


© photo news

Rusland wil in 2018 een nieuw ruimtetuig naar de Marsmaan Phobos lanceren en het draagt de voorlopige naam Phobos-Grunt-2,meldt directeur Lev Zeleny van de Russische Academie voor Wetenschappen. Op 15 januari is de Phobos-Grunt op Aarde ongecontroleerd teruggestort na omwille van een computerdefekt in een lage baan rondom de Aarde te zijn blijven steken.

De Academie wil nu in 2018 een gelijkaardige sonde lanceren. In dat jaar staan de Aarde en Mars zeer dicht tot elkaar en tegen dan moet het niveau van de Russische ruimtevaartindustrie drastisch verbeterd zijn.

Bovendien zal de missie, om materiaal van Phobos naar de Aarde brengen, naar verwachting eenvoudiger zijn. Zo zal sommige uitrusting die op de Phobos-Grunt 1 stond, op tuigen van het Europese Ruimtevaartbureau ESA terechtkomen waardoor de tweede missie ook goedkoper wordt.

Phobos-Grunt zou aldus iets meer dan 50 procent van de eerste kosten, want de infrastructuur is er al. De academicus ging niet in op de precieze kost.

Niet klaar
Zeleny gaf toe dat Phobos-Grunt niet klaar was om (in 2011) te vliegen. "Maar het was onmogelijk de vraag op te werpen het uit te stellen". Het ruimtetuig zou Mars niet in 2013 hebben bereikt en tegen 2016 zou de uitrusting verouderd zijn.

De mislukking van Phobos-Grunt 1 leidt ook tot uitstel van het Maanprogramma Loena-Glob, voorzien voor 2014-2015. Veel elementen zijn immers identiek aan de gecrashte Marsverkenner. Het gaat - in samenwerking met India - om twee sondes die op de polen van de Maan moeten landen.

(HLN)

06-02-2012

Mars is al heel lang te droog voor leven



De planeet Mars is al meer dan 600 miljoen jaar gortdroog. En dat maakt het hoogst onwaarschijnlijk dat er aan het oppervlak van onze buurplaneet nog leven te vinden is. Dat is de conclusie die een internationaal team van wetenschappers, onder wie Urs Staufer van de TU Delft, komende week zal presenteren tijdens een bijeenkomst van de European Space Agency.

De wetenschappers baseren hun conclusie op een uitgebreide analyse van gegevens over de Marsbodem, die in 2008 werden verzameld door de NASA-Marslander Phoenix. Phoenix landde in het noordelijk poolgebied van de planeet om bodem en oppervlakte-ijs te onderzoeken.

De resultaten van dat bodemonderzoek wijzen erop dat het oppervlak van Mars al honderden miljoenen jaren uiterst droog is. Dit ondanks de aanwezigheid van ijs en het feit dat eerder onderzoek heeft aangetoond dat Mars heel vroeger - meer dan drie miljard jaar geleden - een warmer en natter klimaat heeft gehad.

Volgens de nieuwe analyse was die natte periode maar van korte duur: mogelijk is er slechts gedurende 5000 jaar vloeibaar water op de planeet geweest. Dat wordt geconcludeerd uit het feit dat de Marsbodem klaarblijkelijk heel weinig kleideeltjes bevat - microscopisch kleine deeltjes die ontstaan als gesteente onder invloed van water wordt afgebroken.

Dat betekent dat er waarschijnlijk veel te kort vloeibaar water op Mars is geweest om eventueel leven de kans te geven zich op het oppervlak te vestigen. Als er al sporen van leven te vinden zijn, moeten die ondergronds worden gezocht.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

06-02-2012

Sporen van verdwenen oceaan op Mars


© afp

Op de planeet Mars stroomde in het verre verleden een grote oceaan, blijkt uit afzettingen tientallen meters onder het oppervlak. De Europese satelliet Mars Express heeft die sporen gevonden, meldt de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

De Europese onderzoekers weten niet zeker wanneer de oceaan bestond. Mogelijk is hij 3 miljard jaar geleden ontstaan, toen een meteoriet een gat in het Marsoppervlak sloeg. Daardoor zou ijs aan het oppervlak zijn gekomen en zijn gesmolten.

Dat water was waarschijnlijk binnen een miljoen jaar, voor astronomische begrippen heel snel, bevroren of verdampt. Daarmee zou de oceaan zijn verdwenen. "Ik denk niet dat de oceaan lang genoeg heeft bestaan om leven te vormen", zegt een van de onderzoekers.

Wetenschappers hebben de laatste jaren vaker bewijs gevonden dat er ooit water op Mars stroomde. Water is de bron van leven, maar op Mars is het water verdwenen. De planeet is al miljoenen jaren gortdroog. (anp/sam)

(HLN)

06-02-2012

Dan toch leven in de diepere grondlagen van Mars ?



Nadat bekendraakte dat Mars een zeshonderd jaar durende extreme droogte doorstond, hebben wetenschappers virtueel uitgesloten dat er leven op Mars is. Drie jaar lang hebben ze bodemstalen geanalyseerd om tot de conclusie te komen dat die volledig droog zijn. Maar het is niet omdat er in de oppervlaktelagen geen leven werd gevonden, dat er niets leeft dieper in de grond.

Om tijdens de grote droogte te overleven op Mars zouden eventuele micro-organismen zich onder de grond hebben moeten terugtrekken. Daar is wel voldoende water in vloeibare vorm aanwezig om de organismen in leven te kunnen houden. Aan het oppervlak is het trouwens 65 graden onder nul, terwijl het onder de grond veel warmer is dankzij de warmte van de kern.

"Hoewel er ijs in overvloed is", vertelt wetenschapper Tom Pike, "heeft Mars een superdroogte ondergaan die honderd miljoenen jaar kan hebben geduurd. Wij denken dat Mars er nu helemaal anders uitziet dan vroeger, toen er warmere en nattere periodes waren, waarin wel leven kon voorkomen. De volgende NASA- en ESA-missies naar Mars moeten dieper graven om bewijs van leven te kunnen vinden."

De bodemstalen die geëvalueerd werden, werden in de noordelijke regio van de planeet genomen tijdens een NASA-missie in 2008. Hoewel de regio arctisch is, hebben verschillende studies al aangetoond dat de planeet volledig bedekt is met hetzelfde materiaal. (adb)

(HLN)

14-02-2012

NASA zegt Mars-akkoord met Europa op



De Amerikaanse ruimteorganisatie NASA heeft een akkoord opgezegd waarbij de VS en Europa samen robots zouden sturen naar Mars. De Amerikanen hebben het project voorlopig wegbezuinigd.

In totaal trekt Obama voor de NASA in het op 1 oktober beginnend fiscaal jaar 2013 17,7 miljard dollar uit. Dat is 0,3 procent of 59 miljoen dollar minder dan in 2012. Het gewicht van de uitgaven verschuift naar ruimtevaarttechnologieën en commerciële bemande missies. Zo is er zowat 20 procent minder geld voor planetair onderzoek, maar 22 procent meer voor technologie. Voor onderzoek van de Rode Planeet daalt het budget met 38,5 of 226 miljoen dollar naar 361 miljoen dollar.

Het plan was dat de VS en EU in 2016 een satelliet in een baan rond Mars zouden brengen. Twee jaar later zouden twee robots landen op de 'rode planeet'. De NASA had in 2009 beloofd om omgerekend ruim 1 miljard euro te betalen, de Europese ruimtevaartorganisatie ESA zou 0,9 miljard euro bijleggen voor het zogeheten ExoMars project.

NASA-bestuurder Charles Bolden, die gezagvoerder was van het ruimteveer Atlantis toen Dirk Frimout in 1992 de eerste Belg in de ruimte werd, gaf toe dat het een moeilijke keuze was om de geplande samenwerking met Europa stop te zetten. De NASA dreigt veel experts op het gebied van Mars-missies te verliezen. "Het Mars-project was een van de succesvolste NASA-programma's van de laatste tien jaar'', klaagde professor Scott Hubbard van de Stanford University. De VS hadden onlangs nog de grootste en modernste Mars-robot gepresenteerd, genaamd Curiosity.

Nu de VS afhaken, kan Europa het project wellicht voortzetten met Rusland. De Russen willen graag naar Mars, maar onlangs raakte een raket naar de planeet uit koers. (adb)

(HLN)

22-02-2012

Marsrover kan wel een poetsbeurt gebruiken



Opportunity heeft een foto van zichzelf gemaakt. Op de foto is goed te zien dat een schoonmaakbeurt geen kwaad zou kunnen.

Opportunity maakte de foto in december 2011. U ziet de rover van bovenaf. Het meest in het oog springend zijn de zonnepanelen van de rover.

Vergelijken
Het is niet voor het eerst dat Opportunity een foto van zichzelf maakt. De rover deed dat al meerdere keren. Wanneer we eerdere foto’s vergelijken met deze (zie hieronder) is goed te zien dat de rover in acht jaar tijd heel wat te verduren heeft gekregen. Het stoffige Mars heeft ook op de rover zijn sporen nagelaten.


Links de marsrover in 2007. Foto: NASA / JPL-Caltech / Cornell. Rechts in december 2011. Foto: NASA / JPL-Caltech / Cornell / Arizona State University.

Energie
Het stof zit de rover wel in de weg. Zo kunnen de zonnepanelen door het stof een stuk minder zonlicht opvangen. En dat resulteert weer in minder energie. Om de rover toch gaande te houden, wordt deze door NASA (zeker tijdens de winter, wanneer er al weinig zonlicht is) heel strategisch neergezet: op een heuveltje waar de zonnestralen goed op de zonnepanelen kunnen vallen. Tijdens voorgaande winters was dat niet nodig, maar er bevindt zich inmiddels zoveel stof op de zonnepanelen dat een strategische positie noodzakelijk is.

Overigens wil dat niet zeggen dat het vanaf nu alleen maar bergafwaarts zal gaan met Opportunity. Na de winter kan de marsrover weer gemakkelijker energie verzamelen. En misschien zelfs wel eerder, wanneer wind de zonnepanelen van het stof ontdoet.

(scientias.nl)

02-03-2012

NASA gaat mogelijk kijkje nemen in Mars



Mogelijk wordt er al in 2016 een kijkje in het binnenste van Mars genomen. En die missie heeft nu een naam: InSight.

InSight staat voor ‘Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport‘. “We kozen voor de naam InSight, omdat we letterlijk in het binnenste van Mars zouden gaan kijken om de structuur ervan in kaart te brengen,” vertelt onderzoeker Bruce Banerdt.

2016
Het is de bedoeling dat een marslander in maart 2016 onze planeet verlaat en in september van datzelfde jaar op Mars arriveert. In oktober kunnen we dan de eerste resultaten verwachten. De lander gaat de interne activiteiten van Mars bestuderen, de temperatuur van de planeet vastleggen en kijken hoe de zon en manen aan de planeet trekken. Ook wordt de dikte van de korst en de grootte van de kern vastgesteld. Aan de hand van die informatie kunnen wetenschappers conclusies trekken over de totstandkoming van Mars en andere rotsachtige planeten.

Primeur
Natuurlijk is er al veel onderzoek naar Mars gedaan. Maar dat heeft zich altijd tot het oppervlak beperkt. InSight zou de eerste missie zijn die op zoek gaat naar de bouwblokken van de planeet die zich diep onder het oppervlak bevinden.


De lander kijkt in het hart van Mars. Afbeelding: JPL / NASA.

Concurrenten
Of InSight ook echt de primeur krijgt, blijft nog even koffiedik kijken. InSight moet namelijk eerst de strijd aan gaan met drie andere veelbelovende missies. NASA beslist uiteindelijk welke missie geld krijgt (zo’n 425 miljoen dollar) en dus doorgang kan vinden. De andere twee missies zijn eveneens interessant. Tijdens de ene missie wordt een ruimtevaartuig naar een komeet gestuurd met het doel er meerdere keren op te landen en deze te bestuderen. De andere missie betreft een speciale lander (of boot, beter gezegd) die op de oceaan van Titan moet landen. Het zou de eerste keer zijn dat een oceaan die zich niet op aarde bevindt direct wordt bestudeerd.

Er wordt nu nog aan de drie missies gesleuteld. Later deze maand komen de onderzoekers achter de missies met concretere plannen en op basis daarvan zal NASA uiteindelijk de knoop door moeten hakken.

(scientias.nl)

09-03-2012

NASA kiekt wervelwind op Mars
Geschreven door Caroline Hoek



NASA heeft met behulp van de Mars Reconnaissance Orbiter een fraaie foto van een stofhoos op Mars gemaakt.

De wervelwind is ongeveer 800 meter hoog en heeft een diameter van ongeveer 27 meter. De foto werd gemaakt op het noordelijke deel van Mars. Hier komen regelmatig wervelwinden voor.

De wervelwind ontstaat doordat de grond door de zon wordt opgewarmd. Ook de lucht direct boven de grond wordt hierdoor warm en stijgt op. Onder de juiste omstandigheden kan dat ervoor zorgen dat de lucht gaat draaien en een wervelwind vormt. Wanneer zo’n wervelwind dan stof van de grond pakt, wordt deze zeer goed zichtbaar.

NASA maakte de foto in februari van dit jaar met behulp van de High Resolution Imaging Science Experiment-camera op de Mars Reconnaissance Orbiter. De orbiter draait nog maar sinds 2006 om Mars heen, maar heeft al heel wat mooie kiekjes en nuttige informatie terug naar de aarde gebracht. Volgens NASA heeft de orbiter ons meer over Mars geleerd dan alle eerdere Marsmissies bij elkaar

(scientias.nl)

22-03-2012

"Binnen 10 jaar commerciële ruimtevluchten naar Mars"



Net nu de eerste ruimtevluchten goed en wel van de grond lijken te komen, worden al wilde plannen gesmeed voor tripjes naar de planeet Mars. Volgens Elon Musk, CEO van Spacex, kunnen die zelfs al binnen tien jaar plaatsvinden. Zoals te vrezen viel, is het prijskaartje navenant: een duizelingwekkende 500.000 dollar (380.000 euro).

Een uitstapje buiten de dampkring is dus niet langer sciencefiction maar voorlopig enkel weggelegd voor miljonairs. Een ticket naar het ruimtestation ISS kost zelfs 40 miljoen dollar. 'Touroperator' Space Adventures wil binnen 10 jaar rond de maan vliegen. Hiervoor zullen liefhebbers 150 miljoen dollar moeten neertellen.

Terug naar Spacex. Gezien de kostprijs van andere ruimtereizen lijkt het aangewezen om de uitspraken van CEO Musk met een korrel zout te nemen. Bovendien is zijn bedrijf nog zeer jong en oogt de track record zwak. Research leert dat Spacex tot nu toe zeven raketten heeft gelanceerd waarvan drie missies faalden. Toch ging de NASA er mee in zee om ladingen te vervoeren naar ISS.

Als Musk er al in slaagt om een mens op Mars te krijgen, dan zal de prijs buitensporig hoog zijn. Het is de bedoeling van de CEO om de prijs in de jaren daarna te laten zakken zodat ook minder bemiddelde personen er gebruik kunnen van maken. Wait and see!

(HLN)

22-03-2012

Geologen ontdekken nieuw soort landvorm op Mars



Amerikaanse geologen hebben ontdekt dat sommige 'duinenrijen' op de planeet Mars niet uit zand bestaan, maar uit vast gesteente. De nieuwe soort landvorm dankt zijn bestaan wel aan de wind, maar dan door erosie en niet doordat er zandophopingen zijn gevormd. Op aarde komt deze landvorm niet voor.

Volgens de geologen is het moedergesteente van de 'duinen' zachter dan andere soorten gesteente. Ze zouden ontstaan op plaatsen waar sterke oppervlaktewinden door een obstakel in het landschap naar boven worden afgebogen. Waar deze luchtstromen weer neerdalen eroderen ze het aanwezige gesteente.

De onderlinge afstanden tussen de ruggen van gesteente wordt bepaald door de snelheid waarmee de winden weer neerdalen, en die hangt weer af van de windsterkte, de mate van afbuiging en de dichtheid van de atmosfeer.

De ontdekking kan interessant zijn voor het onderzoek van de geologische geschiedenis van Mars. De winderosie heeft lagen van gesteente blootgelegd die elders aan het zicht onttrokken zijn.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

27-03-2012

Mars is bezaaid met glas



Het oppervlak van de planeet Mars vertoont talrijke sporen van effusief vulkanisme - vulkanisme waarbij lava over het landschap uitvloeit. Voor explosief vulkanisme bestaan veel minder aanwijzingen. Nieuwe mineralogisch onderzoek door twee Amerikaanse geologen brengt daar mogelijk verandering in. Volgens de beide onderzoekers zijn de donkere gebieden die grote delen van het noordelijk halfrond van Mars bedekken bezaaid met verweerd glas.

Dat glas is hoogstwaarschijnlijk ontstaan bij explosieve vulkaanuitbarstingen. Ook op aarde komt zulk vulkaanglas voor: een bekend voorbeeld is het zwarte obsidiaan. Het ontstaat bij de snelle afkoeling van lava die relatief weinig vluchtige bestanddelen bevat.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

05-04-2012

Kraterketens op Mars herbergen heel misschien micro-organismen



Met de High Resolution Stereo Camera van de Europese planeetverkenner Mars Express zijn kraterketens gefotografeerd op de flanken van de kolossale Marsvulkaan Alba Patera. Zulke kraterketens komen ook op aarde en op de maan voor.

Ze kunnen op verschillende manieren ontstaan: door het instorten van grote lavabuizen, door tektonische spanningen in de korst, of door de inwerking van grondwater. Op de Mars Express-foto's zijn aan de randen van sommige kraters gelaagde structuren zichtbaar, die doen vermoeden dat het hier om afzettingsgesteenten gaat. In dat geval zijn de kraterketens (Tractus Catena geheten)lang geleden mogelijk door de inwerking van water ontstaan. Als daar micro-organismen in geleefd hebben, zouden die misschien nog steeds kunnen voorkomen in grottenstelsels die met de kraterketens zijn geassocieerd.

Op basis van stereofoto's van Mars Express is het hier afgebeelde perspectiefbeeld gegenereerd. De originele opnamen werden gemaakt op 22 juni 2011.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

13-04-2012

"Er is met 99 procent zekerheid leven op Mars"


© afp.

Is er leven op Mars? Het is een vraag die we ons al lang stellen, maar een team wetenschappers is er nu voor 99 procent zeker van dat er iets leeft op de rode planeet.

Onderzoekers van de universiteit van Siena en het Keck Instituut in Californië onderzochten materiaal van een Mars-missie uit 1976. Er werd aangenomen dat het materiaal bewees dat er geologische activiteit was op Mars, maar niets biologisch. Nieuwe experimenten doen vermoeden dat er toch tekenen van microben zijn. "Tot hiertoe ben ik er al voor 99 procent zeker van dat er leven op Mars is", zegt professor Joseph D. Miller.

"Om een oud gezegde aan te halen: als het op een microbe lijkt en het zich als een microbe gedraagt, dan is het waarschijnlijk ook een microbe." Enkele jaren geleden zorgde Nasa's Phoenix Mars Lander voor verrassende resultaten, waardoor het onderzoek verder werd gezet.

(HLN)

15-04-2012

NASA zoekt hulp voor goedkopere missie naar Mars



NASA is druk bezig met het plannen van een nieuwe missie naar Mars in 2018. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie wil deze zomer een plan hebben. Het nieuwe project moet echter veel goedkoper zijn dan eerdere missies. Daarom heeft NASA opgeroepen ideeën in te sturen over hoe de organisatie dat slim kan aanpakken.

De oproep is vooral bedoeld voor wetenschappers, maar in principe kan iedereen deelnemen. Het belangrijkste is dat het project niet al te duur mag zijn en dat het de VS dichter moet brengen bij een missie in 2030 waarbij mensen naar Mars worden gestuurd.

Besparingen
In februari besloot NASA niet mee te doen met een gezamenlijke marsmissie met Europa. Het plan was dat de VS en de EU in 2016 een satelliet in een baan rond Mars zouden brengen. Twee jaar later zouden er twee robots landen. Maar na forse bezuinigingen op ruimtevaart van president Barack Obama, kon NASA zich de Amerikaanse bijdrage van een miljard euro niet meer veroorloven.

Beknopte samenvatting
De nieuwe missie moet omgerekend zo'n 530 miljoen euro kosten. Dat is veel minder dan de 1,5 miljard voor het project van Curiosity, de marsverkenner die deze zomer landt op Mars. Een samenvatting van het plan mag niet meer dan twee pagina's beslaan en moet voor 10 mei ingediend zijn bij NASA.

(HLN)

16-04-2012

Verschuilen Marsmicroben zich onder inslagkraters?



Als er ooit micro-organismen op Mars hebben geleefd, zouden die misschien nog steeds gevonden kunnen worden op enige diepte onder grote inslagkraters op de planeet. Die verrassende bewering doen onderzoekers van de Universiteit van Edinburgh in het tijdschrift Astrobiology .

De wetenschappers voerden boringen uit onder de Chesapeake Bay-krater, een grote inslagkrater aan de Amerikaanse oostkust die ca. 35 miljoen jaar geleden werd gevormd. Op 2 kilometer diepte onder de krater werden micro-organismen aangetroffen. Die hebben daar lange tijd kunnen overleven doordat het gesteente als gevolg van de inslag op tal van plaatsen verbrijzeld en gebarsten is, zodat water gemakkelijk op grotere diepte kon doordringen.

Op grote diepte onder het oppervlak van een planeet worden micro-organismen beschermd tegen de gevolgen van o.a. klimaatomslagen, ijstijden etc. Mocht de planeet Mars ooit een biosfeer hebben gehad, dan is het dus mogelijk dat leven zich ook daar heeft kunnen handhaven op relatief grote diepte onder grote inslagkraters.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

24-04-2012

UGent wil samen met ESA tuinieren op Mars



Onderzoeksgroepen van het Centre of Excellence Food2Know (UGent) werken samen met de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) om zuurstof, water en voeding te produceren voor langdurige ruimtemissies. Dat meldt de Universiteit Gent.

"Het project is geïnspireerd door de ecosystemen op aarde en tracht onder meer om gewassen te telen in de ruimte zoals tarwe, aardappelen, salade, rijst en tomaten", aldus professor Benedikt Sas (Food2Know). "Naast het feit dat deze gewassen voeding bieden aan de astronauten, kunnen deze planten ook koolstofdioxide omzetten tot zuurstof voor de astronauten of drinkbaar water produceren."

De wetenschappers zullen tegen eind dit jaar in Gent groenten kweken in een afgesloten kooi onder volledig gecontroleerde omstandigheden. "Er wordt een selectie gemaakt van gewassen en parallel wordt onderzocht welk substraat of hydrocultuur het meest geschikt is", aldus Sas. "Er zal ook berekend worden hoeveel zuurstof de planten nodig hebben en hoeveel ze produceren, hoeveel voedingsstoffen ze nodig hebben en hoeveel water." Ook praktische problemen, zoals het wortelen zonder hulp van de zwaartekracht, worden bestudeerd.

In een later stadium zullen experimenten doorgaan op ruimtestations buiten de dampkring en vervolgens op de Maan. "Nog later, dan spreken we over een periode van 30 tot 40 jaar, zullen proeven doorgaan tijdens de reis naar Mars en uiteindelijk op Mars zelf." Het project zal ook toepassingen hebben op aarde.

Het MELISSA-project van ESA groepeert verschillende Europese organisaties op wereldniveau. Het Centre of Excellence groepeert meer dan 35 laboratoria, verspreid over verschillende universiteiten.

(allesoversterrenkunde)

26-04-2012

"Sporen op Mars niet door water maar door lava"


© photo news.

Kronkelende sporen op de planeet Mars zijn niet ontstaan door waterstromen, maar door lava. Dat blijkt uit een studie van Amerikaanse wetenschappers die vandaag is verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Science.

De hoofdauteur van het artikel concentreerde zich op een gebied vlak bij de evenaar van Mars. Hij gebruikte meer dan 100 foto's met een hoge resolutie van de ruimtesonde Mars Reconnaissance Orbiter. Volgens onderzoeker Andrew Ryan zijn de spiraalvormige sporen 5 tot 30 meter breed. Water of ijs is niet in staat tot het trekken van zulke wijde sporen, dus moet lava wel de oorzaak zijn, stelt hij.

Ryan kon de sporen alleen maar zien door heel erg in te zoomen en met het contrast van de foto's te spelen, anders keek je er zo overheen. Dat was Ryan ook bijna overkomen, zegt hij. Tot nu toe hebben Ryan en een collega bijna 200 lavasporen ontdekt in de Cerberus Palus regio. Ze geloven dat er meer zijn.

De Mars Reconnaissance Orbiter cirkelt sinds 2005 rond de rode planeet om foto's te maken. Hiermee moesten wetenschappers kunnen ontdekken of er water op de planeet is geweest en hoeveel.


© afp.

(nu.nl)

26-04-2012

Vulkanen op Mars ontleed



Vijf jaar zwaartekrachtsonderzoek met de Europese ruimtesonde Mars Express heeft nieuwe inzichten opgeleverd over de structuur van de grootste vulkanen op Mars. De resultaten laten zien dat de lava die uit deze kraters stroomde mettertijd steeds dikker werd.

De noodzakelijke metingen werden gedaan op de momenten dat Mars Express op een hoogte van ongeveer 300 kilometer over het zogeheten Tharsisgebied vloog - een reusachtige vulkanische hoogvlakte nabij de evenaar van Mars. In dit gebied zijn vier grote schildvulkanen te vinden, waaronder de grootste vulkaan van het zonnestelsel: de 21 kilometer hoge Olympus Mons. Het viertal was waarschijnlijk tot 100 à 250 miljoen jaar geleden actief.

De grote massa van de vulkanen veroorzaakte kleine 'schommelingen' in de baanbeweging van de Mars Express, die middels radiosignalen vanaf de aarde meetbaar waren. De gegevens die daarbij zijn verzameld, laten zien dat de lavadichtheid tijdens de vorming van de drie kleinere Tharsis-vulkanen veranderde. Ze begonnen met de uitstroom van lichte andesitische lava, die in aanwezigheid van water kan ontstaan. Later stroomde daar de zwaardere basaltische lava overheen waar ook de zichtbare korst van Mars uit bestaat.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

03-05-2012

'Vulkanisch bommetje' verraadt vroegere gesteldheid Marsatmosfeer



Amerikaanse onderzoekers hebben een nieuwe aanwijzing gevonden dat de atmosfeer van de planeet Mars ooit veel minder ijl en droog was dan nu. Het bewijsstuk is een overblijfsel van een oude vulkaanuitbarsting dat door het Marswagentje Spirit is bekeken.

Ruwweg drieënhalf miljard jaar geleden werden bij een vulkaanuitbarsting op Mars stukken gesmolten gesteente de lucht in geblazen. Eén van die 'vulkanische bommetjes' plofte neer in de buurt van de latere landingsplaats van Spirit, stolde en bleef tot op de dag van vandaag in zijn eigen kuiltje liggen.

Aan de hand van foto's die Spirit heeft gemaakt, hebben de wetenschappers de grootte, diepte en vorm van het kuiltje gemeten. Ook werd gekeken naar de bodemgesteldheid ter plaatse. Vervolgens hebben de onderzoekers deze bodem zo goed mogelijk nagebootst en deeltjes van verschillende materialen (glas, gesteente en staal) met verschillende snelheden laten inslaan. Daarbij werd ook het vochtigheidsgehalte van de bodem gevarieerd - van kurkdroog tot doorweekt.

Uit het onderzoek blijkt dat het kuiltje op Mars het best kan worden nagebootst in een natte bodem. Ook werd vastgesteld dat de vulkanische bom met een snelheid van minder dan 40 meter per seconde moet zijn ingeslagen. Die pieksnelheid is alleen verklaarbaar als de dichtheid van de Marsatmosfeer destijds minstens twintig keer zo hoog was als nu.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

10-05-2012

Marsduinen wandelen net zo snel als aardse zandduinen

Wetenschappers hebben, met behulp van het California Institute of Technology (Caltech), onomstotelijk vastgesteld dat de zandduinen op de planeet Mars net zo snel 'wandelen' als hun aardse tegenhangers (Nature, 10 mei).


Foto: NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl

Daarover bestond enige twijfel, omdat sommige wetenschappers dachten dat de Marsatmosfeer te ijl is om winden te produceren die zand kunnen verplaatsen.

Met de door Caltech ontwikkelde software zijn nu detailrijke opnamen van het duinlandschap Nili Patera geanalyseerd, die verspreid over een periode van 105 dagen door de Mars Reconnaissance Orbiter zijn gemaakt.

Daarbij is vastgesteld dat sommige ribbels in die tijd meer dan vier meter zijn opgeschoven, wat bijdraagt aan de globale beweging van de zandduinen.

In dit opzicht lijken de duinen van Nili Patera op zandduinen als die in de droge Victoriavallei op Antartica. Wat het Marszand in beweging brengt, is echter nog onduidelijk.

© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl

(nu.nl)