quote:
Klein Mogadishu in het hart van Noord-Brabant
Door: Arnold Karskens
Gepubliceerd: gisteren 23:59
Update: vandaag 11:36
In Tilburg dreigt een confrontatie met qat-kauwende Somaliërs. ‘Overal worden we weggejaagd.’
Onder een boom tussen twee flats in Noord-Tilburg proppen Somaliërs blaadjes van de drug qat in hun mond. Onderwijl verkondigt een van hen, Hassan ‘al 26 jaar in Nederland’, luid zijn afkeer van het nieuwe vaderland. ‘Ik verliet Somalië voor de oorlog. Nog steeds is het oorlog voor mij, nu die tegen discriminatie.’
Somaliërs
Van de circa 22.000 Somaliërs in Nederland is 36 procent afhankelijk van een bijstandsuitkering, meer dan welke andere migratiegroep ook. Fraude met uitkeringen en identiteitspapieren is schering en inslag. Om in aanmerking te komen voor een asielstatus in Nederland verminken aanvragers hun vingertoppen zodat ze niet kunnen worden teruggestuurd naar Griekenland, veelal het eerste land van aankomst in Europa.
Nota bene, 36% een uitkering lijkt weinig, maar is nagenoeg 100% van de Somalische beroepsbevolking
Een man in witte broek en hemd beaamt het. ‘Nergens kunnen we rustig gebruiken. Overal worden we verjaagd.’
In Noord-Tilburg woedt op kleine schaal de ‘clash of civilisations’, het conflict tussen mensen met verschillende culturele en religieuze achtergrond waarvoor de Amerikaanse politicoloog Samuel P. Huntington jaren geleden al waarschuwde. Vijftig meter van de hurkende groep Afrikanen, bijt in een keurig verzorgd interieur Berry Mol, slank en gekleed als een snelle vertegenwoordiger, op zijn tanden. ‘In de middag is het een af- en aanrijden van auto’s. Gebruikers laten lege dozen en etensresten achter en poepen en plassen op nog geen 50 meter van de school en 20 meter van de speeltuin.’
Qat-kauwers
Zijn hele leven, 31 jaar, woont Mol in de wijk Stokhasselt die onder zijn ogen veranderde. ‘De basisschool heette vroeger De Pottenbergh en nu De Regenboog.’ Twaalf vrienden zijn inmiddels verhuisd naar betere wijken. De qat-kauwers ziet hij als een symptoom van een verloederende wijk in een toch al door criminaliteit geteisterde stad. Ivo Opstelten, toen nog waarnemend burgemeester, sprak onlangs tijdens een raadsvergadering van ‘een onaanvaardbare situatie’.
Tegen half vier is een groep van zo’n twintig Somaliërs afgezakt naar de bankjes in het park bij de Perosistraat. Vanuit de kofferbakken van de auto’s worden bosjes qat, vers ingevlogen uit Kenia, à vier euro aan de man gebracht. De Algemene Politieverordening van Tilburg tolereert het bezit van drie bosjes van de plant per persoon, maar niemand trekt zich daar wat van aan. In april moest er pepperspray aan te pas komen om een 44-jarige Hilversummer te kalmeren, toen hij door de politie werd betrapt met acht bosjes.
‘Je wordt er vooral prettig sloom van. Na een nacht kun je alleen nog maar op de bank liggen’, zegt een Nederlander. Wijdbeens zit hij op het gras terwijl het groene sap langs zijn kin loopt. Op een bankje ritst een gebruiker de blaadjes van het bosje en wijst naar de flats en de speeltuin. ‘Wij maken het veilig voor de mensen. Er zijn geen pedofielen en geen vernielingen zolang wij hier zitten.’ En het urineren? ‘Dat doen we thuis, we zijn geen honden.’
Ondertussen luistert een dealer getooid met zonnebril uit voorzorg naar de politiefrequentie. ‘Maar ik ben niet bang hoor.’
Eigen plek
Een Somaliër met gestreept poloshirt mijmert over een eigen ruimte. Al was het voor natte en koude dagen. ‘Marokkanen en Turken hebben hun theehuis. Jullie hebben cafés waar je bier kunt drinken. Waarom hebben wij geen eigen plek?’ Dat een dergelijk initiatief een zaak is voor de Somaliërs zelf, zoals de gemeenteraad besliste, begrijpt hij niet. Een man met kroeshaar ziet het uitblijven van een qat-shop als de bevestiging van de achtergestelde positie van de circa duizend Somaliërs in Tilburg: ‘We zijn het zwarte schaap,’ constateert hij licht beneveld.
Bij de Immigratie en Naturalisatiedienst IND, verantwoordelijk voor het vreemdelingenbeleid, rinkelen inmiddels de alarmbellen over de Somaliërs, zegt een Brabantse medewerkster anoniem. Zo’n 40 procent van de asielaanvragen, ruim zesduizend vorig jaar, waren van Somaliërs. ‘Mannen hebben een kort lontje. Vrouwen kunnen vaak niet eens klokkijken en raken zelfs na tien kinderen opnieuw zwanger. Als je vraagt hoe ze dat allemaal bolwerken, antwoorden ze: ‘Allah zal ervoor zorgen’. Reageer ik met: ‘De Nederlandse staat zult u bedoelen.’
In Tilburg wordt 17,5 % van Somaliërs tussen 12 en 17 jaar verdacht van crimineel gedrag, het hoogste percentage onder jeugdige allochtonen. Een jongen in een nepleren jas en nepkapotte spijkerbroek loopt het veldje op, dat bezaaid ligt met afgekloven takjes. Hij roept dat hij geen pottenkijkers wenst. Al die belangstelling trekt politie aan.
Het gesprek valt stil. Op het bankje vertelt Aboirasak dat drie weken eerder een 38-jarige Somaliër met messteken werd gedood op de Enschotsestraat. ‘Regelmatig kwam hij hier qat eten.’ De dader was een 23-jarige landgenoot. ‘Jonge nieuwkomers zijn gevaarlijk. Ze komen net uit de oorlog en zijn zo opgegroeid.’ De reden voor de moord weet hij niet. ‘Het kan om geld zijn of om een vrouw.’
Ali Doulah die de gebruikers vertegenwoordigt bij overleg met de gemeente is met zijn invalidenwagentje het park ingereden en spreekt van een generatiekloof onder de Somaliërs: ‘Wij ouderen moeten ook opletten. Er is geen debat. Ze maken direct ruzie.’
Een verbod op qat – in Europa is het alleen in Nederland en Groot-Brittannië legaal – zou de problemen verminderen. Een avondje herkauwen kost zo’n 25 euro, inclusief frisdrank. Geld dat vaak ten koste gaat van het huishoudbudget.
De bezoekers zien er niets in. In een geparkeerde auto draait een Somaliër zijn stoel op slaapstand. Relaxed zegt hij: ‘Dit is klein Mogadishu. Veel van ons hebben als 9 of 10-jarige in de oorlog gevochten. Als ze onze cultuur afpakken, hebben ze een probleem.’
Nu kan dat Qat wel allemaal gezellig&onschuldig zijn, maar mensen die de hele dag hier suf op lopen te kauwen leveren wel op geen enkele andere wijze een bijdrage aan de Nederlandse economie. En de relatief hoge kosten van 25 euro per dag is voor iemand met een uitkering toch heel wat per maand, wat weer allerlei criminaliteit ten gevolge heeft.
Ik vraag me wel eens af wat we moeten met deze hele volksstammen. Wat de BV Nederland er dus eigenlijk helemaal aan heeft om deze mensen onbeperkt en ruimhartig toe te laten. Ik denk netto helemaal niks.
Goed stuk van Karskens trouwens. Die heeft hij wel meer gemaakt.