Oorsmeer of cerumen is een kleverige, vette, gele of bruine afscheiding. De smeer wordt gemaakt door talg- en ceruminaalklieren in de uitwendige gehoorgang die ook bekleed is met haartjes. De haartjes en het oorsmeer vangen vuil en andere vreemde deeltjes op zodat deze het oor niet binnen kunnen dringen. De gehoorgang vormt de verbinding tussen de buitenwereld en het middenoor. Aan de kant van de oorschelp is het kanaal open. Aan de andere kant zit het trommelvlies, dat de uitwendige gehoorgang scheidt van het middenoor . De gehele gehoorgang is ongeveer 3 cm lang. Het oorsmeer zorgt voor bescherming van het trommelvlies, doordat het stof en kleine voorwerpen vast houdt en zorgt dat het trommelvlies soepel blijft.
Normale, zachte oorsmeer wordt op natuurlijke wijze door het oor verwijderd, maar harde of opgedroogde smeer hoopt zich op. Te veel oorsmeer kan de gehoorgang verstoppen en kan hierdoor problemen veroorzaken. De verstopping kan verergeren door zwemmen of baden. Wanneer de gehoorgang verstopt is, veroorzaakt dit een vol gevoel of pijn in het oor. De gehoorgang kan gaan ontsteken, waardoor het gehoor achteruit gaat. Afsluiting van de gehoorgang door oorsmeer is een van de meest voorkomende oorzaken van slechter horen bij mensen van alle leeftijden.
Een gezond oor reinigt zichzelf. Om irritaties te voorkomen wordt afgeraden om veel te peuteren of schoon te maken. Regelmatig schoonmaken van de oren met wattenstaafjes leidt ertoe, dat de in het oor aanwezige oorsmeer verder het oor in wordt geduwd. Hierdoor ontstaat tegen het trommelvlies een vaste, harde prop oorsmeer, die niet meer vanzelf verdwijnt. De prop kan door irritatie een ontsteking veroorzaken. Ook beschadiging van de gehoorgang en het trommelvlies door het wattenstaafje komt regelmatig voor. Veelvuldig schoonmaken van de oren kan leiden tot verhoging van de oorsmeerproductie. Peuter dus niet te vaak met wattenstokjes in het oor (vooral ook vanwege het gevaar voor beschadigingen). Was alleen de oorschelp en het buitenste deel van de gehoorgang met zeep. Dieper wassen met zeep verstoort de natuurlijke oorsmeerproductie en kan leiden tot irritatie. De oorsmeer producerende klieren zouden dan meer smeer kunnen gaan aanmaken, waardoor dikke proppen oorsmeer het oor kunnen gaan verstoppen.
De meest voorkomende 'aandoening' van de gehoorgang is een te grote productie van oorsmeer. De smeer kan zacht zijn of zeer vast. In het laatste geval is de beste oplossing om enkele dagen voor te weken door slaolie of babyolie in het oor te druppelen. Wanneer de oorsmeer hierna zacht is geworden, kan door de huisarts de gehoorgang voorzichtig uitgespoten worden met een ballonspuit en water van lichaamstemperatuur. Probeer nooit zelf de prop oorsmeer te verwijderen met stokjes, wattenstaafjes en dergelijke, want de kans bestaat dat de prop verder het oor in wordt geduwd, waardoor de kwaal verergert.
Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts
Ja doei.