LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
quote:Hij kreeg een zware longontsteking en bezweek een week voor de bevrijding.
!
Al die willen te kaap'ren varen, moeten mannen met baarden zijn.
Hoogachtend,
Erik.
Hoogachtend,
Erik.
Iets rechtbreien met de kartelschaar
Oorsprong:
Dit spreekwoord stamt uit het Midden-Oosten, waar naai-ateliers al honderden jaren een bekend fenomeen zijn. Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, en dus ook in deze ateliers verloopt niet alles altijd even vlekkenloos. Tegenwoordig zijn er allerlei machines die fouten weten te voorkomen of te herstellen, maar aan het begin van de 20e eeuw, toen er nog geen machines in deze ateliers aanwezig waren, zaten vrouwen van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat met de hand te breien, naaien, haken en weven. Als een vrouw dan halverwege een kledingstuk erachter kwam dat ze hartstikke scheef aan het breien/naaien/haken/weven was, had ze natuurlijk geen zin helemaal opnieuw te beginnen. het scheve kledingstuk werd dan met de kartelschaar 'hersteld'. Omdat het in feite natuurlijk nóg minder recht was geworden, was dit kledingstuk dan ook niet meer geschikt als confectiekleding maar belandde het in de bak 'haute couture'. Eéns in de zoveel tijd, als er weer een rijke sjeik in het atelier kwam voor een chique kledingstuk voor één van zijn vrouwen, werd de bak met 'haute couture' tevoorschijn gehaald en werd een verknipt kledingstuk voor veel geld verkocht.
Betekenis:
Iets dat eigenlijk mislukt is zodanig bewerken dat het opzettelijk lijkt en daardoor naar een hogere status getild wordt.
Voorbeeld:
Nadat Van Gogh per ongeluk de gele verfpot omstootte, wist hij het schilderijtje nog met de kartelschaar recht te breien door van de gele vlekken zonnebloemen te maken.
Nieuw Spreekwoord:
Het plakband plakt niet voor niets maar aan één zijde
Oorsprong:
Dit spreekwoord stamt uit het Midden-Oosten, waar naai-ateliers al honderden jaren een bekend fenomeen zijn. Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, en dus ook in deze ateliers verloopt niet alles altijd even vlekkenloos. Tegenwoordig zijn er allerlei machines die fouten weten te voorkomen of te herstellen, maar aan het begin van de 20e eeuw, toen er nog geen machines in deze ateliers aanwezig waren, zaten vrouwen van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat met de hand te breien, naaien, haken en weven. Als een vrouw dan halverwege een kledingstuk erachter kwam dat ze hartstikke scheef aan het breien/naaien/haken/weven was, had ze natuurlijk geen zin helemaal opnieuw te beginnen. het scheve kledingstuk werd dan met de kartelschaar 'hersteld'. Omdat het in feite natuurlijk nóg minder recht was geworden, was dit kledingstuk dan ook niet meer geschikt als confectiekleding maar belandde het in de bak 'haute couture'. Eéns in de zoveel tijd, als er weer een rijke sjeik in het atelier kwam voor een chique kledingstuk voor één van zijn vrouwen, werd de bak met 'haute couture' tevoorschijn gehaald en werd een verknipt kledingstuk voor veel geld verkocht.
Betekenis:
Iets dat eigenlijk mislukt is zodanig bewerken dat het opzettelijk lijkt en daardoor naar een hogere status getild wordt.
Voorbeeld:
Nadat Van Gogh per ongeluk de gele verfpot omstootte, wist hij het schilderijtje nog met de kartelschaar recht te breien door van de gele vlekken zonnebloemen te maken.
Nieuw Spreekwoord:
Het plakband plakt niet voor niets maar aan één zijde
Respectquote:Op woensdag 28 april 2010 23:50 schreef TheSilentEnigma het volgende:
Iets rechtbreien met de kartelschaar
knip
Juin uit Eigen Tuin!
Het plakband plakt niet voor niets aan één zijde.
Oorsprong
In 1914 werden de munitiekisten van Britse soldaten altijd dichtgebonden met een riem. Gedurende de Eerste Wereldoorlog was dit nog steeds zo. Al snel bleek dat deze manier van je kist dicht binden, funest is voor de veiligheid van de soldaat. De handeling duurde zo lang dat je al lang en breed gesneuveld was wanneer je nog aan het hannesen was met de gesp.
Toen de Amerikanen in 1917 de Duitsers de oorlog verklaarden, kwamen er een boel Britse militairen in contact met de yankees. Deze vertelden over een vinding van de Amerikaanse chirurg Horace Day: de plakband. De Britten kwamen op het idee om zelf een soort tape te maken die ze voor hun munitiekisten konden gebruiken.
De jonge Britse korporaal Lawrence Curtis deed lijm op een papieren strip en plakte deze op de munitiekist. Al snel gebruikten de andere militairen in zijn divisie het ook. Maar tijdens een militaire operatie bleek al hoe slecht dit idee was. Het plaksel begon door de dunne strip heen te trekken en je hele handen plakten gedurende de strijd. Je kon je wapen slecht bedienen en er sneuvelden nog meer mensen dan bij de oude methode met de gesp.
Dit verhaal werd in de jaren '20 gepubliceerd in het magazine Time. De Amerikaanse oorlogsveteraan Nathaniel O'Keeffe, die vanaf 1924 in de autoindustrie werkte, vertelde ook nog dat hij nu juist heel veel plakband gebruikt. Hij gebruikte het bij het auto's spuiten, want waar twee kleuren elkaar raakten gebruikte hij tape om te zorgen dat de grens tussen de kleuren netjes en recht was. Hij had ondervonden dat tape die bewerkt was met een soort coating er voor zorgde dat de nare lijm aan de goede kant van de strip zou blijven. Dit was een stuk beter dan de geïmproviseerde tape van zijn buddy Curtis.
Betekenis
Onplezierige zaken moet je zo veel mogelijk proberen te scheiden van het dagelijks leven.
Voorbeeld
De racistische buurman vertelde: "Onze Somalische huishoudster mag van ons niet schoonmaken wanneer er visite is, want het plakband plakt niet voor niets aan één zijde."
En nu:
De emmer in de rietkraag zetten
Oorsprong
In 1914 werden de munitiekisten van Britse soldaten altijd dichtgebonden met een riem. Gedurende de Eerste Wereldoorlog was dit nog steeds zo. Al snel bleek dat deze manier van je kist dicht binden, funest is voor de veiligheid van de soldaat. De handeling duurde zo lang dat je al lang en breed gesneuveld was wanneer je nog aan het hannesen was met de gesp.
Toen de Amerikanen in 1917 de Duitsers de oorlog verklaarden, kwamen er een boel Britse militairen in contact met de yankees. Deze vertelden over een vinding van de Amerikaanse chirurg Horace Day: de plakband. De Britten kwamen op het idee om zelf een soort tape te maken die ze voor hun munitiekisten konden gebruiken.
De jonge Britse korporaal Lawrence Curtis deed lijm op een papieren strip en plakte deze op de munitiekist. Al snel gebruikten de andere militairen in zijn divisie het ook. Maar tijdens een militaire operatie bleek al hoe slecht dit idee was. Het plaksel begon door de dunne strip heen te trekken en je hele handen plakten gedurende de strijd. Je kon je wapen slecht bedienen en er sneuvelden nog meer mensen dan bij de oude methode met de gesp.
Dit verhaal werd in de jaren '20 gepubliceerd in het magazine Time. De Amerikaanse oorlogsveteraan Nathaniel O'Keeffe, die vanaf 1924 in de autoindustrie werkte, vertelde ook nog dat hij nu juist heel veel plakband gebruikt. Hij gebruikte het bij het auto's spuiten, want waar twee kleuren elkaar raakten gebruikte hij tape om te zorgen dat de grens tussen de kleuren netjes en recht was. Hij had ondervonden dat tape die bewerkt was met een soort coating er voor zorgde dat de nare lijm aan de goede kant van de strip zou blijven. Dit was een stuk beter dan de geïmproviseerde tape van zijn buddy Curtis.
Betekenis
Onplezierige zaken moet je zo veel mogelijk proberen te scheiden van het dagelijks leven.
Voorbeeld
De racistische buurman vertelde: "Onze Somalische huishoudster mag van ons niet schoonmaken wanneer er visite is, want het plakband plakt niet voor niets aan één zijde."
En nu:
De emmer in de rietkraag zetten
De emmer in de rietkraag zetten
Oorsprong
Deze uidrukking vindt zijn oorsprong in de sportvisserij. Tot 1976 vond jaarlijks de Vinkeveense Hengelwedstrijd plaats. Sportvissers uit het hele land namen het tegen elkaar op. Wie op die laatste zaterdag van maart de meeste vissen had gevangen, won de Gouden Karper. Dat dit een prestigieuze prijs was, bleek wel uit het feit dat de deelnemers geen middel schuwden om de trofee te winnen. Zo kwam het met enige regelmaat voor dat een visser tijdens het wachten tot een vis hapte, in slaap viel. Andere deelnemers maakten dan van de gelegenheid gebruik om kinderen uit de buurt vijf gulden te geven en de emmer met vis van een snurkende concurrent leeg te roven.
Om de gevangen buit te beschermen, besloten sommige vissers om de gevangen buit te verstoppen tussen het riet. De emmer werd dan in de rietkraag gezet. Nu moest je alleen goed uitkijken, want de emmer stond daar zelden stabiel. De bodem was bedenkt met modder of water, en de rietstengels stonden zo dicht op elkaar dat je de emmer er echt tussen moest proppen. Deze methode faalde dan ook zeer vaak, doordat de emmer omviel en de vissen konden ontsnappen. Als de arme visser dan aan het eind van de dag zijn lege emmer inleverde, waren vaak de beteuterde woorden 'ik heb de emmer in de rietkraag gezet' te horen wanneer de jury vroeg waarom de emmer leeg was.
Betekenis
Iets waardevols verliezen, omdat je het wilde beschermen tegen je concurrenten.
Voorbeeld
Sander was zo jaloers als andere mannen naar zijn vriendin keken, dat hij er eens eentje heeft uitgescholden. Hij zette toen de emmer in de rietkraag, want zijn vriendin maakte het daarom uit.
De volgende:
De pap met de trechter opdienen
Oorsprong
Deze uidrukking vindt zijn oorsprong in de sportvisserij. Tot 1976 vond jaarlijks de Vinkeveense Hengelwedstrijd plaats. Sportvissers uit het hele land namen het tegen elkaar op. Wie op die laatste zaterdag van maart de meeste vissen had gevangen, won de Gouden Karper. Dat dit een prestigieuze prijs was, bleek wel uit het feit dat de deelnemers geen middel schuwden om de trofee te winnen. Zo kwam het met enige regelmaat voor dat een visser tijdens het wachten tot een vis hapte, in slaap viel. Andere deelnemers maakten dan van de gelegenheid gebruik om kinderen uit de buurt vijf gulden te geven en de emmer met vis van een snurkende concurrent leeg te roven.
Om de gevangen buit te beschermen, besloten sommige vissers om de gevangen buit te verstoppen tussen het riet. De emmer werd dan in de rietkraag gezet. Nu moest je alleen goed uitkijken, want de emmer stond daar zelden stabiel. De bodem was bedenkt met modder of water, en de rietstengels stonden zo dicht op elkaar dat je de emmer er echt tussen moest proppen. Deze methode faalde dan ook zeer vaak, doordat de emmer omviel en de vissen konden ontsnappen. Als de arme visser dan aan het eind van de dag zijn lege emmer inleverde, waren vaak de beteuterde woorden 'ik heb de emmer in de rietkraag gezet' te horen wanneer de jury vroeg waarom de emmer leeg was.
Betekenis
Iets waardevols verliezen, omdat je het wilde beschermen tegen je concurrenten.
Voorbeeld
Sander was zo jaloers als andere mannen naar zijn vriendin keken, dat hij er eens eentje heeft uitgescholden. Hij zette toen de emmer in de rietkraag, want zijn vriendin maakte het daarom uit.
De volgende:
De pap met de trechter opdienen
ok ik doe het welquote:Op vrijdag 30 april 2010 10:19 schreef DaMart het volgende:
Niemand die pap met de trechter opdient?.
Moet ik een andere bedenken?
De pap met de trechter opdienen
Oorsprong
Het katholicisme kent een lange traditie van zelfkastijding. Enkele katholieken, van paus Johannes Paulus II tot de vroegste monniken, geselden zichzelf als boetedoening voor het lijden van Jezus Christus. Minder bekend is dat de Orde van Abcisdomini rond 1700 ook aan zelfkastijding deed, maar dan niet het gebruikelijke geselen. Ze aten hun eten gepureerd en lieten het door een lange trechter in hun keel glijden. Dit om henzelf niet te trots te laten voelen wanneer ze hun eigen eten hadden verbouwd en klaargemaakt. Ze moesten God dankbaar zijn dat hij hen aan dit eten had geholpen. Zo ervoeren de monniken nederigheid in het aangezicht van God wanneer zij zich op deze ongemakkelijke wijze vol lieten lopen met gepureerd eten.
Dit deed denken aan hoe ganzen werden (en nog steeds worden) volgepropt bij het kweken van een vettige ganzenlever. Deze monniken droegen dan ook "ganzenbroeders" als bijnaam. De ganzenbroeders hadden ook een eigen herberg in het Limburgse dorp Gulpen. Reizigers konden hier een maaltijd nuttigen op voorwaarde dat ze net zo aten als de ganzenbroeders. Een bord met pap werd samen met een trechter opgediend. Aten de reizigers met hun handen, wat vaak voor kwam omdat ze niet bekend waren met de ganzenbroeders, dan ontstond in het dorp een heksenjacht op de ketter die "so mackelyck in het leefen staet en nicht vreescht voor den Here". De verbaasde vreemdeling stond een wisse dood tegemoet.
Betekenis
Van iemand eisen dat hij het moeilijker maakt dan het is.
Voorbeeld
De vader vond dat zijn zoon de specie met de kleine emmer moest versjouwen, want wanneer hij de kruiwagen zou gebruiken zou dat niet de pap met de trechter opdienen.
En nu:
Een burgemeester bij de Sinterklaasintocht in oorlogstijd zijn.
[ Bericht 0% gewijzigd door Dichtpiet. op 30-04-2010 15:44:46 ]
Oorsprong
Het katholicisme kent een lange traditie van zelfkastijding. Enkele katholieken, van paus Johannes Paulus II tot de vroegste monniken, geselden zichzelf als boetedoening voor het lijden van Jezus Christus. Minder bekend is dat de Orde van Abcisdomini rond 1700 ook aan zelfkastijding deed, maar dan niet het gebruikelijke geselen. Ze aten hun eten gepureerd en lieten het door een lange trechter in hun keel glijden. Dit om henzelf niet te trots te laten voelen wanneer ze hun eigen eten hadden verbouwd en klaargemaakt. Ze moesten God dankbaar zijn dat hij hen aan dit eten had geholpen. Zo ervoeren de monniken nederigheid in het aangezicht van God wanneer zij zich op deze ongemakkelijke wijze vol lieten lopen met gepureerd eten.
Dit deed denken aan hoe ganzen werden (en nog steeds worden) volgepropt bij het kweken van een vettige ganzenlever. Deze monniken droegen dan ook "ganzenbroeders" als bijnaam. De ganzenbroeders hadden ook een eigen herberg in het Limburgse dorp Gulpen. Reizigers konden hier een maaltijd nuttigen op voorwaarde dat ze net zo aten als de ganzenbroeders. Een bord met pap werd samen met een trechter opgediend. Aten de reizigers met hun handen, wat vaak voor kwam omdat ze niet bekend waren met de ganzenbroeders, dan ontstond in het dorp een heksenjacht op de ketter die "so mackelyck in het leefen staet en nicht vreescht voor den Here". De verbaasde vreemdeling stond een wisse dood tegemoet.
Betekenis
Van iemand eisen dat hij het moeilijker maakt dan het is.
Voorbeeld
De vader vond dat zijn zoon de specie met de kleine emmer moest versjouwen, want wanneer hij de kruiwagen zou gebruiken zou dat niet de pap met de trechter opdienen.
En nu:
Een burgemeester bij de Sinterklaasintocht in oorlogstijd zijn.
[ Bericht 0% gewijzigd door Dichtpiet. op 30-04-2010 15:44:46 ]
oeps, geëdit!quote:Op vrijdag 30 april 2010 10:49 schreef DaMart het volgende:
[..]
.
En heb je nog een nieuwe uitdrukking?
leuk topic om te lezen zo op een overwerkdag. Als ik genoeg inspiratie heb zal ik me ook eens wagen aan een verklaring...
Een burgemeester bij de Sinterklaasintocht in oorlogstijd zijn
Oorsprong
Deze uitdrukking stamt, niet verwonderlijk, uit de tweede wereldoorlog.
In 1944 na de Operatie Marketgarden was Arnhem een spookstad geworden. De Arnhemse bevolking was op last van de bezetter geëvacueerd. Slechts enkele buitenwijken waren nog bewoond, maar de binnenstad van Arnhem was een dode stad geworden, waarin alleen enkele Duitsers en wat klaaglijk miauwende katten nog enig leven veroorzaakten. Je voestappen klonken hol door de straten en knarsten bij iedere stap door de grote hoeveelheden glas op de weg. De evacués waren vertrokken met achterlating van al hun have en goed en hadden in de nabijgelegen plaatsen hun toevlucht gezocht. Omdat er bij de gastgezinnen ook bittere armoede heerste waren de Arnhemmers genoodzaakt om op de één of andere wijze ervoor te zorgen dat er nog iets van voedsel, kolen, of zaken van waarde werd ingebracht. De meest voor de hand liggende oplossing was om, illegaal, langs de Duitse bewakers te glippen en hun huizen te bezoeken, op zoek naar aardappelen, kolen en alles wat enige waarde had, zodat dat verhandeld kon worden. Bijkomend gevolg was dat er plunderingen plaatsvonden. Zodra iemand, in welk leegstaand huis dan ook, iets van waarde aantrof, eigende hij zich dat toe. Ook de Duitsers hadden door dat er iets te halen viel en deden mee aan deze plunderpraktijken. Dit nam zulke ernstige vormen aan dat NSB burgemeester Arjen Schermer zijn afschuw erover uitsprak. Niet dat het hielp overigens, de mensen verkeerden in erbarmelijke omstandigheden en lieten zich moeilijk de les lezen.
Burgemeester Schermer trok zich vooral het lot van de kinderen van de evacués aan. Zij moesten toch niet het slachtoffer worden van de “subversieve praktijken van het bolsjewistische scrapuul” zoals hij het noemde. Ook vanwege het feit dat hij onder de Arnhemse bevolking (vooral na Dolle Dinsdag) weinig sympathie genoot besloot hij om eigenhandig een “liefdadigheidsactie vanuit den symphatieken Winterhulp” op touw te zetten. Hij zou, verkleed als Sinterklaas ( het was inmiddels eind november) de plaatsen bezoeken waar de meeste evacués zich bevonden, om aldaar de meest nodige zaken aan de bevolking uit te delen. Deze nodige zaken haalde hij echter van de plaatsen die het meest voor de hand lagen: de woningen van de gevluchte Arnhemmers. De intocht daarbij gebeurde niet, zoals bij een Sinterklaasintocht gebruikelijk was, met een stoomboot of op een paard, maar in een motor met zijspan van de Duitse Wehrmacht. Vanwege het gebrek aan allerlei zaken beschikte burgemeester Schermer ook niet over een Sinterklaaskostuum. Een geïmproviseerde mantel van een bordeuauxrood veloursgordijn, een mijter waarop het kruis ontbrak (zoiets zou in deze tijd ook niet geaccepteerd worden), een baard van vervilt schapenwol konden de identiteit van de burgemeester niet verhullen. De chauffer van de motorfiets (de “Sint” zat in het zijspan) was bovendien gekleed in een Duits legeruniform. De Duitse chauffeur had principiële bezwaren om verkleed als “Schwartze” over straat te gaan. Door dit alles werd de Sint en zijn Piet door de bevolking verafschuwd en door de kinderen als ongeloofwaardig bevonden. In plaats van de verwachte toejuichingen en kindergezang vielen verwensingen en zeer grove scheldwoorden hem ten deel. De sfeer werd op een gegeven moment zelf zo grimmig, dat de Sint en zijn piet, onder politiebegeleiding rechtsomkeert moesten maken. Wel echter met achterlating van de “cadeaus”, de van de Arnhemmers geroofde zaken, die de omstanders zich toeëigenden.
Betekenis
Over andermans rug sympathiek proberen over te komen, maar ontmaskerd worden.
Voorbeeld
Toen de Minister van Financiën de gedupeerde spaarders schadeloos stelde, leek dit aanvankelijk sympathiek. Toen echter bleek dat deze schadeloos stelling gefinancierd werd vanuit de algehele middelen en een belastingverhoging tot gevolg had werd zijn positie onhoudbaar en kwam zelf het kabinet ten val. Het was zelf zo erg dat hij genoodzaakt was zich uit de politiek terug te trekken. De Minister was burgemeester bij een Sinterklaasintocht in oorlogstijd geweest.
Nieuwe
Een haar in zijn glas vinden.
Oorsprong
Deze uitdrukking stamt, niet verwonderlijk, uit de tweede wereldoorlog.
In 1944 na de Operatie Marketgarden was Arnhem een spookstad geworden. De Arnhemse bevolking was op last van de bezetter geëvacueerd. Slechts enkele buitenwijken waren nog bewoond, maar de binnenstad van Arnhem was een dode stad geworden, waarin alleen enkele Duitsers en wat klaaglijk miauwende katten nog enig leven veroorzaakten. Je voestappen klonken hol door de straten en knarsten bij iedere stap door de grote hoeveelheden glas op de weg. De evacués waren vertrokken met achterlating van al hun have en goed en hadden in de nabijgelegen plaatsen hun toevlucht gezocht. Omdat er bij de gastgezinnen ook bittere armoede heerste waren de Arnhemmers genoodzaakt om op de één of andere wijze ervoor te zorgen dat er nog iets van voedsel, kolen, of zaken van waarde werd ingebracht. De meest voor de hand liggende oplossing was om, illegaal, langs de Duitse bewakers te glippen en hun huizen te bezoeken, op zoek naar aardappelen, kolen en alles wat enige waarde had, zodat dat verhandeld kon worden. Bijkomend gevolg was dat er plunderingen plaatsvonden. Zodra iemand, in welk leegstaand huis dan ook, iets van waarde aantrof, eigende hij zich dat toe. Ook de Duitsers hadden door dat er iets te halen viel en deden mee aan deze plunderpraktijken. Dit nam zulke ernstige vormen aan dat NSB burgemeester Arjen Schermer zijn afschuw erover uitsprak. Niet dat het hielp overigens, de mensen verkeerden in erbarmelijke omstandigheden en lieten zich moeilijk de les lezen.
Burgemeester Schermer trok zich vooral het lot van de kinderen van de evacués aan. Zij moesten toch niet het slachtoffer worden van de “subversieve praktijken van het bolsjewistische scrapuul” zoals hij het noemde. Ook vanwege het feit dat hij onder de Arnhemse bevolking (vooral na Dolle Dinsdag) weinig sympathie genoot besloot hij om eigenhandig een “liefdadigheidsactie vanuit den symphatieken Winterhulp” op touw te zetten. Hij zou, verkleed als Sinterklaas ( het was inmiddels eind november) de plaatsen bezoeken waar de meeste evacués zich bevonden, om aldaar de meest nodige zaken aan de bevolking uit te delen. Deze nodige zaken haalde hij echter van de plaatsen die het meest voor de hand lagen: de woningen van de gevluchte Arnhemmers. De intocht daarbij gebeurde niet, zoals bij een Sinterklaasintocht gebruikelijk was, met een stoomboot of op een paard, maar in een motor met zijspan van de Duitse Wehrmacht. Vanwege het gebrek aan allerlei zaken beschikte burgemeester Schermer ook niet over een Sinterklaaskostuum. Een geïmproviseerde mantel van een bordeuauxrood veloursgordijn, een mijter waarop het kruis ontbrak (zoiets zou in deze tijd ook niet geaccepteerd worden), een baard van vervilt schapenwol konden de identiteit van de burgemeester niet verhullen. De chauffer van de motorfiets (de “Sint” zat in het zijspan) was bovendien gekleed in een Duits legeruniform. De Duitse chauffeur had principiële bezwaren om verkleed als “Schwartze” over straat te gaan. Door dit alles werd de Sint en zijn Piet door de bevolking verafschuwd en door de kinderen als ongeloofwaardig bevonden. In plaats van de verwachte toejuichingen en kindergezang vielen verwensingen en zeer grove scheldwoorden hem ten deel. De sfeer werd op een gegeven moment zelf zo grimmig, dat de Sint en zijn piet, onder politiebegeleiding rechtsomkeert moesten maken. Wel echter met achterlating van de “cadeaus”, de van de Arnhemmers geroofde zaken, die de omstanders zich toeëigenden.
Betekenis
Over andermans rug sympathiek proberen over te komen, maar ontmaskerd worden.
Voorbeeld
Toen de Minister van Financiën de gedupeerde spaarders schadeloos stelde, leek dit aanvankelijk sympathiek. Toen echter bleek dat deze schadeloos stelling gefinancierd werd vanuit de algehele middelen en een belastingverhoging tot gevolg had werd zijn positie onhoudbaar en kwam zelf het kabinet ten val. Het was zelf zo erg dat hij genoodzaakt was zich uit de politiek terug te trekken. De Minister was burgemeester bij een Sinterklaasintocht in oorlogstijd geweest.
Nieuwe
Een haar in zijn glas vinden.
Non possumus non loqui
Een haar in zijn glas vinden
Oorsprong
Net als veel van de zegswijzen hierboven kent een haar in zijn glas vinden zijn oorsprong dichter bij het heden dan men van spreekwoorden gewoon is.
Begin jaren '50 van de vorige eeuw was de hedentendage bekende muziekant Ray Charles niet meer dan een jongen van een jaar of 20 die bij lange na niet rond kon komen van zijn talenten. In de hoop door te breken liep Ray avond aan avond de kroegen in de omgeving af om daar mee te doen aan 'open mic nights'. Na die optredens bleef hij vaak nog wat drinken in de hoop nog een gesprek aan te kunnen knopen met een aanwezige talentscout/bobo van een platenlabel.
Tijdens één van die avonden had de jongeman al een glas drinken besteld voor hij zich bedacht dat hij helemaal geen geld meer had. Hij dacht onder de rekening uit te kunnen komen door één van de oudste trucs in het boekje ten uitvoer te brengen.
Hij trok een haar uit zijn (toen nog weelderige) haardos en deponeerde deze in zijn glas. Daarna wente hij een ober en zei (vrij vertaald) tegen hem "Er zit een haar in mijn drankje".
In eerste instantie was de kelner van plan hem een nieuw drankje van het huis te geven, totdat deze een opmerkelijke ontdekking deed. Uit het glas tomatensap was overduidelijk nog niet gedronken (er zaten immers nog geen rode strepen aan de randen en wanden van het glas). Bovendien stond er een rood-wit gestreepte blindenstok tegen de tafel geleund. Ineens kreeg hij een helder moment en zei tegen de jonge Ray: "Meneer, ik vind het knap van u dat u, zonder te kijken en voelen, kunt vaststellen dat er een haar in uw glas zit. Ik heb echter ook sterk het vermoeden dat u die er zelf in heeft gedaan. Bovendien, even voor uw informatie, Ik ben kaal, net zoals de barman".
Verslagen, betrapt en beschaamd droop Ray af.
betekenis
Proberen iemand te misleiden maar keihard door de mand vallen
voorbeeld
Met de chocoladevlekken nog om zijn mond vertelde de kleuter aan zijn moeder dat hij echt niet de Mars die op tafel lag had opgegeten. Vond hij even een haar in zijn glas...
volgende
De beurs met riet dichtbinden
[ Bericht 96% gewijzigd door SummerBreeze op 30-04-2010 16:00:55 ]
Oorsprong
Net als veel van de zegswijzen hierboven kent een haar in zijn glas vinden zijn oorsprong dichter bij het heden dan men van spreekwoorden gewoon is.
Begin jaren '50 van de vorige eeuw was de hedentendage bekende muziekant Ray Charles niet meer dan een jongen van een jaar of 20 die bij lange na niet rond kon komen van zijn talenten. In de hoop door te breken liep Ray avond aan avond de kroegen in de omgeving af om daar mee te doen aan 'open mic nights'. Na die optredens bleef hij vaak nog wat drinken in de hoop nog een gesprek aan te kunnen knopen met een aanwezige talentscout/bobo van een platenlabel.
Tijdens één van die avonden had de jongeman al een glas drinken besteld voor hij zich bedacht dat hij helemaal geen geld meer had. Hij dacht onder de rekening uit te kunnen komen door één van de oudste trucs in het boekje ten uitvoer te brengen.
Hij trok een haar uit zijn (toen nog weelderige) haardos en deponeerde deze in zijn glas. Daarna wente hij een ober en zei (vrij vertaald) tegen hem "Er zit een haar in mijn drankje".
In eerste instantie was de kelner van plan hem een nieuw drankje van het huis te geven, totdat deze een opmerkelijke ontdekking deed. Uit het glas tomatensap was overduidelijk nog niet gedronken (er zaten immers nog geen rode strepen aan de randen en wanden van het glas). Bovendien stond er een rood-wit gestreepte blindenstok tegen de tafel geleund. Ineens kreeg hij een helder moment en zei tegen de jonge Ray: "Meneer, ik vind het knap van u dat u, zonder te kijken en voelen, kunt vaststellen dat er een haar in uw glas zit. Ik heb echter ook sterk het vermoeden dat u die er zelf in heeft gedaan. Bovendien, even voor uw informatie, Ik ben kaal, net zoals de barman".
Verslagen, betrapt en beschaamd droop Ray af.
betekenis
Proberen iemand te misleiden maar keihard door de mand vallen
voorbeeld
Met de chocoladevlekken nog om zijn mond vertelde de kleuter aan zijn moeder dat hij echt niet de Mars die op tafel lag had opgegeten. Vond hij even een haar in zijn glas...
volgende
De beurs met riet dichtbinden
[ Bericht 96% gewijzigd door SummerBreeze op 30-04-2010 16:00:55 ]
De spink bij de flor trachelen
Oorsprong
In de Nederlandse Gouden Eeuw was er, dankzij de fortuinen die gemaakt werden in de overzeese handel, een bloeiende markt voor allerhande kunstenaars. Waar kunstenaars eerder sappelende ambachtslieden waren die dankbaar moesten zijn dat ze een opdracht kregen, ontstond nu de situatie dat schilders zich konden permitteren opdrachten te weigeren. Voor opdrachtgevers werd het een éér om een schilderij te mogen laten maken door een hippe / veelgevraagde schilder. Het werd voor kunstenaars aantrekkelijk zich "te profileren", het begin van het nu onlosmakelijke aan het ambacht verbonden geachte kunstenaarsgedrag en - mentaliteit.
Een van de eerste kunstenaars die hierbij garen wist te spinnen, T. Tijn (1612 - 1672), legde zich toe op diepzinnig zwatelen om opdrachten te verwerven. Algemeen wordt aangenomen dat hij de tulpenmanie (1634-1637) grondig heeft geanalyseerd en hierop theorieën omtrent speculatie (en wat we tegenwoordig aanduiden als marketing) heeft gebaseerd. Hierover zijn ook enige notities van zijn hand bewaard gebleven. Dankzij overredingskracht wist hij in de handel plots rijkgeworden kooplieden zonder veel culturele bagage ervan te overtuigen dat een schilderij van Tijn een bijzonder begerenswaardig object was.
De schilderijen van Tijn werden geacht de door Tijn veelbesproken trillingen weer te geven, waarbij deze dan een verbinding legden tussen de juist ontdekte en geëxploiteerde "nieuwe" wereld vol schatten en barbaren en de eigen Europese beschaving. Het verbinden van deze trillingen werd aangeduid als trachelen, vrij naar trachea. De spink en de flor staan vaak vermeld in bij de schilderijen bewaarde aanprijzingen van dhr Tijn, onduidelijk is of dit een soort offertes of verklaringen achteraf waren. Uit nagelaten brieven aan familie blijkt dat spink een door Tijn gehanteerde term was waarmee hij zijn clientèle uitmaakte voor spinnenkoppen, terwijl flor een niet ongebruikelijke afkorting is voor florijn.
Vanaf 1640 boekt Tijn grote succesen en zijn veel schilderijen van zijn hand bij de nouveau riche terecht gekomen. Vanaf 1665 koopt praktisch niemand nog een Tijn, nadat er meer aandacht ontstond voor de kwalitatieve waarde van een schilderij werd de mening gemeengoed dat Tijn een waardeloze prutser was. Veel werk is daarna verloren gegaan; heden ten dage wordt Tijn gezien als een van de eerste holistische kunstenaars en leveren de enkele overgeleverde werken recordbedragen op.
Betekenis
Een hoop diepzinnig klinkende onzin ten beste geven in de hoop een waardeloos product te slijten.
Voorbeeld
Om dit product aan de man te brengen zullen we de spink bij de flor moeten trachelen!
Oorsprong
In de Nederlandse Gouden Eeuw was er, dankzij de fortuinen die gemaakt werden in de overzeese handel, een bloeiende markt voor allerhande kunstenaars. Waar kunstenaars eerder sappelende ambachtslieden waren die dankbaar moesten zijn dat ze een opdracht kregen, ontstond nu de situatie dat schilders zich konden permitteren opdrachten te weigeren. Voor opdrachtgevers werd het een éér om een schilderij te mogen laten maken door een hippe / veelgevraagde schilder. Het werd voor kunstenaars aantrekkelijk zich "te profileren", het begin van het nu onlosmakelijke aan het ambacht verbonden geachte kunstenaarsgedrag en - mentaliteit.
Een van de eerste kunstenaars die hierbij garen wist te spinnen, T. Tijn (1612 - 1672), legde zich toe op diepzinnig zwatelen om opdrachten te verwerven. Algemeen wordt aangenomen dat hij de tulpenmanie (1634-1637) grondig heeft geanalyseerd en hierop theorieën omtrent speculatie (en wat we tegenwoordig aanduiden als marketing) heeft gebaseerd. Hierover zijn ook enige notities van zijn hand bewaard gebleven. Dankzij overredingskracht wist hij in de handel plots rijkgeworden kooplieden zonder veel culturele bagage ervan te overtuigen dat een schilderij van Tijn een bijzonder begerenswaardig object was.
De schilderijen van Tijn werden geacht de door Tijn veelbesproken trillingen weer te geven, waarbij deze dan een verbinding legden tussen de juist ontdekte en geëxploiteerde "nieuwe" wereld vol schatten en barbaren en de eigen Europese beschaving. Het verbinden van deze trillingen werd aangeduid als trachelen, vrij naar trachea. De spink en de flor staan vaak vermeld in bij de schilderijen bewaarde aanprijzingen van dhr Tijn, onduidelijk is of dit een soort offertes of verklaringen achteraf waren. Uit nagelaten brieven aan familie blijkt dat spink een door Tijn gehanteerde term was waarmee hij zijn clientèle uitmaakte voor spinnenkoppen, terwijl flor een niet ongebruikelijke afkorting is voor florijn.
Vanaf 1640 boekt Tijn grote succesen en zijn veel schilderijen van zijn hand bij de nouveau riche terecht gekomen. Vanaf 1665 koopt praktisch niemand nog een Tijn, nadat er meer aandacht ontstond voor de kwalitatieve waarde van een schilderij werd de mening gemeengoed dat Tijn een waardeloze prutser was. Veel werk is daarna verloren gegaan; heden ten dage wordt Tijn gezien als een van de eerste holistische kunstenaars en leveren de enkele overgeleverde werken recordbedragen op.
Betekenis
Een hoop diepzinnig klinkende onzin ten beste geven in de hoop een waardeloos product te slijten.
Voorbeeld
Om dit product aan de man te brengen zullen we de spink bij de flor moeten trachelen!
ik moet verrassend weinig
Es ist heute schlecht und wird nun täglich schlechter werden, – bis das Schlimmste kommt
Es ist heute schlecht und wird nun täglich schlechter werden, – bis das Schlimmste kommt
Ik ben druk aan het schrijven, maar aan het werk, dus het moeten even tussendoor gebeuren. Bijna klaar though
@Sigme
Jammer dat de Bovenbaas met zijn Groot Denkraam is gaan ipsen. Hij zou je op zijn minst een eenvoudige doch voedzame maaltijd aanbieden, als je begrijpt wat ik bedoel.
Jammer dat de Bovenbaas met zijn Groot Denkraam is gaan ipsen. Hij zou je op zijn minst een eenvoudige doch voedzame maaltijd aanbieden, als je begrijpt wat ik bedoel.
Non possumus non loqui
De beurs met riet dichtbinden
Oorsprong:
Dit gezegde stamt uit het tijdperk dat er nog volop veen werd gestoken in het oosten van Nederland. Hele gezinnen werkten keihard voor een hongerloontje, en vaak konden ze van het verdiende loon niet rondkomen.
Vooral de groep mensen die waren aangenomen om de bovenlaag af te steken om het veen bloot te leggen werden het slechtst betaald. Het was in die tijd een doodzonde om iets mee naar huis te nemen, en als iemand betrapt werd volgde ontslag op staande voet.
Bij het wegsteken van de bovenlaag moesten dikwijls grote rietvelden worden weggehaald. En hoewel het erg gevaarlijk was moesten de afgestolen pollen verbrand worden. Maar het riet werd ook gebruikt om daken op de plaggenhutten te maken. Het maken van die daken was een nevenfunctie van de rietstekers.
Uiteindelijk hadden ze iets gevonden: ze maakten de rieten daken extra dik, maar niet zo dik dat het opviel.
's Avonds als het donker was keerden ze terug naar de hutten en haalden het riet dat ze extra hadden ingestoken weer uit de daken en namen het mee naar huis.
Thuis werden de meest uiteenlopende dingen gevlochten die dan weer verkocht konden worden. Zo vulden ze hun inkomen aan en was er in ieder geval voldoende eten op de plank.
Betekenis:
Goederen achterover drukken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen
Voorbeeld:
Voor een goede fooi kneep de vuilnisman wel eens een oogje toe, om de beurs met riet dicht te binden.
Nieuw gezegde:
Stroop op de koelkast smeren
Oorsprong:
Dit gezegde stamt uit het tijdperk dat er nog volop veen werd gestoken in het oosten van Nederland. Hele gezinnen werkten keihard voor een hongerloontje, en vaak konden ze van het verdiende loon niet rondkomen.
Vooral de groep mensen die waren aangenomen om de bovenlaag af te steken om het veen bloot te leggen werden het slechtst betaald. Het was in die tijd een doodzonde om iets mee naar huis te nemen, en als iemand betrapt werd volgde ontslag op staande voet.
Bij het wegsteken van de bovenlaag moesten dikwijls grote rietvelden worden weggehaald. En hoewel het erg gevaarlijk was moesten de afgestolen pollen verbrand worden. Maar het riet werd ook gebruikt om daken op de plaggenhutten te maken. Het maken van die daken was een nevenfunctie van de rietstekers.
Uiteindelijk hadden ze iets gevonden: ze maakten de rieten daken extra dik, maar niet zo dik dat het opviel.
's Avonds als het donker was keerden ze terug naar de hutten en haalden het riet dat ze extra hadden ingestoken weer uit de daken en namen het mee naar huis.
Thuis werden de meest uiteenlopende dingen gevlochten die dan weer verkocht konden worden. Zo vulden ze hun inkomen aan en was er in ieder geval voldoende eten op de plank.
Betekenis:
Goederen achterover drukken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen
Voorbeeld:
Voor een goede fooi kneep de vuilnisman wel eens een oogje toe, om de beurs met riet dicht te binden.
Nieuw gezegde:
Stroop op de koelkast smeren
Juin uit Eigen Tuin!
