FOK!forum / Cultuur & Historie / Hoe komen wij aan onze achternaam?
Puckzzzvrijdag 22 januari 2010 @ 19:37
Goede forum?

Anywho..laatst met wat vrienden gekomen op een discussie over hoe wij aan onze achternaam komen. Altijd leuk met een biertje op

Wat ik mij van mijn geschiedenislessen kan herinneren 30 jaar en vele genotsmiddelen geleden was het Napoleon die van ons volkje eistte dat wij een achternaam moesten hebben. Vandaar dat er ook hele idiote achternamen bestaan omdat men dacht dat het wel weer over zou waaien die 'achternaam hype'

Maar klopt dit wel?

Ik heb echt géén idee eerlijk gezegd, maar ik zou het wel grappig vinden om te weten
Iblisvrijdag 22 januari 2010 @ 19:39
→ Cultuur en Historie.

En Wikipedia: Geschiedenis van achternamen in Nederland
troveyvrijdag 22 januari 2010 @ 19:39
Blijft moeilijk hè Google

http://nl.wikipedia.org/w(...)ernamen_in_Nederland
woozivrijdag 22 januari 2010 @ 19:46
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:37 schreef Puckzzz het volgende:
Goede forum?

Anywho..laatst met wat vrienden gekomen op een discussie over hoe wij aan onze achternaam komen. Altijd leuk met een biertje op

Wat ik mij van mijn geschiedenislessen kan herinneren 30 jaar en vele genotsmiddelen geleden was het Napoleon die van ons volkje eistte dat wij een achternaam moesten hebben. Vandaar dat er ook hele idiote achternamen bestaan omdat men dacht dat het wel weer over zou waaien die 'achternaam hype'

Maar klopt dit wel?

Ik heb echt géén idee eerlijk gezegd, maar ik zou het wel grappig vinden om te weten
Ja dit klopt. Tevens is het de persoon die heeft bepaald dat we allemaal rechts rijden.
V.vrijdag 22 januari 2010 @ 19:48
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:39 schreef trovey het volgende:
Blijft moeilijk hè Google

http://nl.wikipedia.org/w(...)ernamen_in_Nederland
Op deze manier kun je elk topic om zeep helpen, natuurlijk.

Hulde, maestro

Hef FOK! maar op, dan, want we hebben Wikipedia

V.
Iblisvrijdag 22 januari 2010 @ 19:51
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:46 schreef woozi het volgende:

[..]

Ja dit klopt. Tevens is het de persoon die heeft bepaald dat we allemaal rechts rijden.
Beperkt:
quote:
De naammythe van Napoleon

Veel mensen denken dat we in Nederland onze familienamen aan Napoleon te danken hebben. Dat hebben ze ooit eens op school geleerd of uit een weetjesrubriek opgepikt en dit inzicht werd en wordt nog steeds bevestigd als het onderwerp bijvoorbeeld in de media ter sprake komt.

Deze onjuiste voorstelling van zaken blijft vooral levend omdat hij een heroïsch element bevat: men trachtte Napoleons voorschriften te ondermijnen en te bespotten door een rare naam aan te nemen, bijvoorbeeld Naaktgeboren of Poepjes (die twee namen komen altijd naar voren als het daarover gaat). Aan het begin van de 19e eeuw, toen Nederland door de Fransen was bezet, hadden de meeste inwoners echter al een familienaam. Ook de naam Naaktgeboren bestond al en de naam Poepjes, die in 1811 in Friesland door een tweetal families werd aangenomen, was in die omgeving toch ook al bekend voordat Napoleon op het toneel verscheen.

Bron: Naamkunde
Sakuravrijdag 22 januari 2010 @ 19:51
Napoleon zat zwaar verlegen om kanonsvoer, dus moest hij iedereen op kunnen roepen voor dienstplicht. Daarvoor heeft hij dus de basis voor de burgelijke stand gelegd, dan kon hij dus heel makkelijk controleren wie wanneer geboren was, en wanneer ze oud genoeg waren om op te roepen voor zijn leger.

Dat is ook de reden dat in die tijd veel mensen een voornaam kregen waar niet overduidelijk uit af te leiden was of het nou een jongen of een meisje was. Op die manier zijn veel mensen onder de dienstplicht uit gekomen in die tijd.
DeParovrijdag 22 januari 2010 @ 19:53
Aan mijn vaderskant gaat de achternaam al terug sinds ver voor Napoleon mede door onze Joodse afkomst en dat we ook oorspronkelijk uit Oosterlijkere Europese landen kwamen eeuwen geleden.
Mijn moeders kant weet ik niet het is daarvoor vrij lastig een stamboom te vinden maar daar ga ik ook eens heel goed achteraan.
Buschettavrijdag 22 januari 2010 @ 20:04
Ooit een keer een kasteel gebouwd waar toen weer onze naam aan werd verbonden en daarna een stad in Nederland zo werd genoemd. Kasteel was al verspeeld na een generatie
Puckzzzvrijdag 22 januari 2010 @ 20:10
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:39 schreef trovey het volgende:
Blijft moeilijk hè Google

http://nl.wikipedia.org/w(...)ernamen_in_Nederland
Ik heb ff vluchtig gekeken, maar vond het leuker hier een topic te openen

Zoals V zegt
Bostrolvrijdag 22 januari 2010 @ 20:14
Waarschijnlijk al bekend, maar hier kun je zien hoeveel en waar mensen wonen die Poepjes (286 stuks) of Naaktgeboren (623) heten.
troveyzaterdag 23 januari 2010 @ 00:53
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:48 schreef Verbal het volgende:

[..]

Op deze manier kun je elk topic om zeep helpen, natuurlijk.

Hulde, maestro

Hef FOK! maar op, dan, want we hebben Wikipedia

V.
Geef het even als voorbeeld om het te bevestigen wat TS zegt
ultra_ivozaterdag 23 januari 2010 @ 08:26
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:51 schreef Sakura het volgende:
Napoleon zat zwaar verlegen om kanonsvoer, dus moest hij iedereen op kunnen roepen voor dienstplicht. Daarvoor heeft hij dus de basis voor de burgelijke stand gelegd, dan kon hij dus heel makkelijk controleren wie wanneer geboren was, en wanneer ze oud genoeg waren om op te roepen voor zijn leger.
Weer een gevolg van het Hollandocentrische geschiedenisonderweijs. Die delen van Nederland die eerder tot Frankrijk hoorden (département de la Meuse Inférieure) hadden al eind 18e eeuw een burgerlijke stand. Voordat Napoleon ten tonele verscheen. Zie bijvoorbeeld de thread over de Franse tijd in www.mestreechonline.nl
Tickerzaterdag 23 januari 2010 @ 16:16
quote:
Op vrijdag 22 januari 2010 19:53 schreef DeParo het volgende:
Aan mijn vaderskant gaat de achternaam al terug sinds ver voor Napoleon mede door onze Joodse afkomst en dat we ook oorspronkelijk uit Oosterlijkere Europese landen kwamen eeuwen geleden.
Mijn moeders kant weet ik niet het is daarvoor vrij lastig een stamboom te vinden maar daar ga ik ook eens heel goed achteraan.
Khazar Joods toevallig?
Bankfurtzondag 24 januari 2010 @ 20:28
Dekwaaisteniet

Vroegindewei

Van Ballegooien

Van de Zotte

........Zijn leuke achternamen.
DeParozondag 24 januari 2010 @ 21:00
quote:
Op zaterdag 23 januari 2010 16:16 schreef Ticker het volgende:

[..]

Khazar Joods toevallig?
Zover ik weet nee.
Maja je weet nooit he het gaat ver terug dus misschien dat ooit iemand in een land hier ver vandaan......
Puckzzzzondag 24 januari 2010 @ 21:43
quote:
Op zondag 24 januari 2010 20:28 schreef Bankfurt het volgende:
Dekwaaisteniet

Vroegindewei

Van Ballegooien

Van de Zotte

........Zijn leuke achternamen.
Vandaar dus het idee dat mensen dachten dat het toch niet zo'n vaart zou lopen met die achternamen (denk ik dan)

Maar het klopt dus feitelijk wel dat Napoleon er in NL voor gezorgd heeft dat we nu allemaal een achternaam hebben? Hoe zit het dan met de landen waar die kleine fransoos niet is binnengevallen. Wereldwijd hebben mensen achternamen...Kerk ofzo?
ultra_ivozondag 24 januari 2010 @ 22:37
quote:
Op zondag 24 januari 2010 21:43 schreef Puckzzz het volgende:

Maar het klopt dus feitelijk wel dat Napoleon er in NL voor gezorgd heeft dat we nu allemaal een achternaam hebben? Hoe zit het dan met de landen waar die kleine fransoos niet is binnengevallen. Wereldwijd hebben mensen achternamen...Kerk ofzo?
Nee. Maar een paar kilometer ten zuiden van je hadden de mensen al een achternaam voordat Napoleon de macht in Frankrijk in handen had. Het heeft wel met de Franse tijd te maken maar niet met Napoleon.
Puckzzzzondag 24 januari 2010 @ 22:50
quote:
Op zondag 24 januari 2010 22:37 schreef ultra_ivo het volgende:

[..]

Nee. Maar een paar kilometer ten zuiden van je hadden de mensen al een achternaam voordat Napoleon de macht in Frankrijk in handen had. Het heeft wel met de Franse tijd te maken maar niet met Napoleon.
Mja maar de Maastrichtenaren hebben er vast ook niet voor gezorgd dat heel NL aan de achternaam ging toch?
ultra_ivozondag 24 januari 2010 @ 22:55
quote:
Op zondag 24 januari 2010 22:50 schreef Puckzzz het volgende:

[..]

Mja maar de Maastrichtenaren hebben er vast ook niet voor gezorgd dat heel NL aan de achternaam ging toch?
Zeker niet. Waar ik op doel is dat een deel van het huidige Nederland al lang voor Napoleon onderdeel van Frankrijk was. In dt deel was de burgerlijke stand (en de achternaam) al veel eerder ingevoerd. Daarmee kun je Napoleon dus niet als oorzaak van de achternaam noemen, hij nam dit gewoon over van eerdere Franse regeringen.
Ibliszondag 24 januari 2010 @ 23:04
Uiteindelijk denk ik dat achternamen voorkomen uit een toename van bureaucratie en complexere staatsvormen, waarvoor burgers duidelijk te identificeren moeten zijn.
Bluesdudezondag 24 januari 2010 @ 23:34
quote:
Op zondag 24 januari 2010 23:04 schreef Iblis het volgende:
Uiteindelijk denk ik dat achternamen voorkomen uit een toename van bureaucratie en complexere staatsvormen, waarvoor burgers duidelijk te identificeren moeten zijn.
De grote toename was vooral tussen 1500 en 1800 is mijn idee.... en zo complex was de Nederlandse staatsvorm helemaal niet... en zo veel werd er ook niet geregistreerd, lijkt me ?
Patroniemen ( Claes Heinsz bijv) zijn ook achternamen, maar niet gefixeerd..
Wat wel die verandering op gang zette, weet ik niet.. Misschien iets met verstedelijking .. hoe meer mensen, hoe meer de naam van de vader als achternaam niet duidelijk genoeg was in de sociale omgang, want hoe minder mensen de vader ook kende, of dat teveel vaders die voornaam hadden ?

In een dorpje kende iedereen Hein... Er woonden nog 4 Heinen, maar die waren te jong of te oud om de vader te zijn .. of men kende de kinderen ook al.
Er waren ook meer Claesen... maar weinig tot slechts 1 Claes, zoon van Hein..
Zoiets dus ??
Ibliszondag 24 januari 2010 @ 23:39
Ik weet het niet precies, maar ik denk dat het samenhangt met centralisering van bestuur, belastingwetten, en een behoefte dingen in kaart te brengen. Maar, dat komt vooral uit m'n duim.
hasse8zondag 24 januari 2010 @ 23:44
Napoleon (of tenminste zijn ambtenaren) heeft de burgerlijke stand verplicht gesteld. Daardoor werd voor iedereen de achternaam (min of meer voor het eerst officieel) vastgesteld. Echter, veel mensen hadden al een familienaam, bijvoorbeeld een patroniem of genoemd naar de boerderij, streek of dorp waar men vandaan kwam. Die werden ook wel gebruikt (in kerkeboeken ed.) maar waren niet zo vaststaand als tegenwoordig...
Bluesdudezondag 24 januari 2010 @ 23:47
Misschien is het ook een kwestie van overnemen van de cultuur van de heersende klasse. ?
De adel ging zich noemen naar hun heerlijkheid, landgoeden wat ze hadden...
En een patroniem was maar gewoontjes .. terwijl een achternaam ( liefst met 'van') sjiek was ?
Ik roep maar wat
quote:
Om twee of meer personen met dezelfde naam te kunnen onderscheiden, voegde men aan de naam de vadersnaam patroniem toe of een toenaam.
Dit ontstond vanaf de 12e eeuw door de groei en concentratie van de bevolking.
Vanaf de late middeleeuwen werd deze tweede naam een erfelijke familienaam van vader op zoon.
Hier kwamen meerdere personen met dezelfde twee namen voor, zelfs in dezelfde familie.
Om onderscheid te maken tussen deze personen werd gebruik gemaakt van de vadersnaam voor de familienaam.
Op deze pagina http://www.wazamar.org/genealogie-a-z/a-z/familienaam.htm
staat eigenlijk dat verstedelijking het patroniemensysteem deed ontwikkelen...
en impliciet lijkt men te zeggen dat die ontwikkeling zich doorzette naar de gefixeerde achternamen

[ Bericht 62% gewijzigd door Bluesdude op 24-01-2010 23:58:02 ]
Kardashwoensdag 17 februari 2010 @ 00:23
Maar.. er bestond al een soort van systeem van achternamen neem ik aan..?
Louis22woensdag 17 februari 2010 @ 00:29
Ik heb er zo'n hekel aan, al die mooie verhalen die je in je jeugd hoort die later apocrief blijken te zijn. "Ich bin ein Berliner", "Ik val aan, volg mij", de slag bij Tours enzovoort enzovoort. Je zou bijna gaan denken dat al je algemene kennis gebrekkig is.
Angel_RWwoensdag 17 februari 2010 @ 00:44
ik heb een japanse achternaam wat in 3 delen betekent: vrede-boom-dorp. Kan ik ook niets aan doen...:-)
Kazawoensdag 17 februari 2010 @ 03:36
Stond er in het kerstverhaal ook al niet iets, dat een ieder terug moest naar de geboorteplaats om zich te laten inschrijven? Zou dat ook al op achternaam gebeurd zijn?
Ibliswoensdag 17 februari 2010 @ 10:00
quote:
Op woensdag 17 februari 2010 03:36 schreef Kaza het volgende:
Stond er in het kerstverhaal ook al niet iets, dat een ieder terug moest naar de geboorteplaats om zich te laten inschrijven? Zou dat ook al op achternaam gebeurd zijn?
De historische authenticiteit van dat stukje van Lucas wordt sterk betwijfeld. Er zijn verder geen aanwijzingen dat er ten eerste zo’n volkstelling was toen Jezus geboren werd, ten tweede niet dat deze ook voor niet-Romeinen zou hebben gegolden, en ten derde niet dat mensen naar hun geboorteplaats zouden hebben moeten gaan.

Voor de rest denk ik dat Joden ook in de tijd met name familiebanden gebruiken als soort van achternaam.

quote:
Matteüs 13:55: 55 Hij is toch de zoon van de timmerman? Maria is toch zijn moeder, en Jakobus en Josef en Simon en Judas, dat zijn toch zijn broers?

De bijbeltekst is ontleend aan De Nieuwe Bijbelvertaling, © Nederlands Bijbelgenootschap 2004/2007.
In Semitische talen betekent ben of bin zoon van. En dat hoor je wel in Joodse of Arabische namen.
Q.E.D.donderdag 18 februari 2010 @ 10:17
tvp
quote:
Op woensdag 17 februari 2010 10:00 schreef Iblis het volgende:
In Semitische talen betekent ben of bin zoon van. En dat hoor je wel in Joodse of Arabische namen.
Hoe zit dat in Afghanistan? Daar hebben ze geen bin/ben toch?
Frollodonderdag 18 februari 2010 @ 10:22
quote:
Op woensdag 17 februari 2010 00:44 schreef Angel_RW het volgende:
ik heb een japanse achternaam wat in 3 delen betekent: vrede-boom-dorp. Kan ik ook niets aan doen...:-)
Allemaal de schuld van Napoleon!
Iblisdonderdag 18 februari 2010 @ 10:46
quote:
Op donderdag 18 februari 2010 10:17 schreef Q.E.D. het volgende:
tvp
[..]

Hoe zit dat in Afghanistan? Daar hebben ze geen bin/ben toch?
Poeh. Ik weet wel dat de talen in Afghanistan, ook al worden ze dan in het Arabisch schrift geschreven, (voor het grootste deel) Indo-Europees zijn, in ieder geval Pasjtoe en Dari. Gezien de ligging is dat ook niet zo raar, en allicht dat er dan nog wat Turkse talen worden gesproken, maar Semitisch zal het niet (in hoofdzaak) zijn.

Maar gedetailleerde kennis over Afghaanse familienamen heb ik nu ook weer niet.
TitusPullodonderdag 18 februari 2010 @ 17:08
quote:
Op woensdag 17 februari 2010 00:29 schreef Louis22 het volgende:
Ik heb er zo'n hekel aan, al die mooie verhalen die je in je jeugd hoort die later apocrief blijken te zijn. "Ich bin ein Berliner", "Ik val aan, volg mij", de slag bij Tours enzovoort enzovoort. Je zou bijna gaan denken dat al je algemene kennis gebrekkig is.
Waarom zijn de verhalen die je hier noemt, apocrief?
Louis22donderdag 18 februari 2010 @ 18:17
Ken je dat verhaal niet dat Kennedy met "Ich bin ein Berliner" gezegd zou hebben dat ie

zo'n ding zou zijn geweest? Ik heb zo vaak gehoord, ook uit respectabele bronnen, maar het schijnt larie te zijn.

"Ik val aan, volg mij" is überhaupt niet gezegd door Doorman.

Met de slag bij Tours bedoel ik het verhaal dat het een epische strijd was waarbij wij, het christelijke westen, ternauwernood behoed zijn voor islamitische overheersing. Het schijnt niet meer dan een zooitje plunderaars zijn geweest die met twee vingers in de neus terug de Pyreneeën over zijn gejaagd.


Om er nog een te noemen: dat iedereen dacht dat de wereld plat was voor Columbus (wat je zelf ook noemt in een ander topic).
Pinnenmutskevrijdag 19 februari 2010 @ 01:25
van m'n voorouders zekers? ik zou het anders niet weten.
TitusPullovrijdag 19 februari 2010 @ 13:15
quote:
Op donderdag 18 februari 2010 18:17 schreef Louis22 het volgende:
Ken je dat verhaal niet dat Kennedy met "Ich bin ein Berliner" gezegd zou hebben dat ie
[ afbeelding ]
zo'n ding zou zijn geweest? Ik heb zo vaak gehoord, ook uit respectabele bronnen, maar het schijnt larie te zijn.
Ja, dat verhaal kende ik wel, maar ik heb nooit gehoord dat het onzin was.
quote:
"Ik val aan, volg mij" is überhaupt niet gezegd door Doorman.
Dat wist ik wel.
quote:
Met de slag bij Tours bedoel ik het verhaal dat het een epische strijd was waarbij wij, het christelijke westen, ternauwernood behoed zijn voor islamitische overheersing. Het schijnt niet meer dan een zooitje plunderaars zijn geweest die met twee vingers in de neus terug de Pyreneeën over zijn gejaagd.
Dat is waarschijnlijk waar, maar in die tijd waren plundertochten vaak een voorbode van een meer geordende poging tot onderwerping. In die zin was het een belangrijke overwinning, zeker als je bedenkt dat het Frankische leger de enige macht was die de Islamitische legers werkelijk het hoofd kon bieden.
De latere overwinningen van Karel Martel, tijdens zijn veldtocht in de Provence, waren waarschijnlijk minstens net zo belangrijk als de overwinning bij Tours.
TheMagnificentvrijdag 19 februari 2010 @ 13:35
quote:
Op woensdag 17 februari 2010 10:00 schreef Iblis het volgende:

[..]

De historische authenticiteit van dat stukje van Lucas wordt sterk betwijfeld. Er zijn verder geen aanwijzingen dat er ten eerste zo’n volkstelling was toen Jezus geboren werd, ten tweede niet dat deze ook voor niet-Romeinen zou hebben gegolden, en ten derde niet dat mensen naar hun geboorteplaats zouden hebben moeten gaan.

Voor de rest denk ik dat Joden ook in de tijd met name familiebanden gebruiken als soort van achternaam.

[..]

In Semitische talen betekent ben of bin zoon van. En dat hoor je wel in Joodse of Arabische namen.
Leuk weetje: Turkse namen die op -oğlu eindigen (bijv. Emre Belözoğlu), betekenen ook 'zoon van...', net als het achtervoegsel -ić in het Servisch en het voorvoegsel Mc- of Mac- bij de Schotten.
Bij Grieken waarvan de achternaam op -oglou eindigt (bijv. Christos Patsatzoglou), kun je trouwens weten dat de voorouders uit Anatolië komen, want -oglou is een verbastering van het Turkse -oğlu.
Iblisvrijdag 19 februari 2010 @ 14:16
quote:
Op vrijdag 19 februari 2010 13:15 schreef TitusPullo het volgende:
Ja, dat verhaal kende ik wel, maar ik heb nooit gehoord dat het onzin was.
Het is onzin. Echt onzin. Het was laatst nog op de Nederlandse TV, toevallig zag ik dat op Nederland 1, met Anita Witzier. De Berlijners noemen zo’n ding niet eens een Berliner… Wikipedia analyseert het heel aardig overigens. Ich bin ein Berliner

Het zijn van die verhalen die zo grappig klinken en daarom nagenoeg onuitroeibaar zijn.

Wat dat betreft is QI op de Engelse TV ook leuk, want daar komen veel van die dingen voorbij.
Iblisvrijdag 19 februari 2010 @ 14:52
quote:
Op vrijdag 19 februari 2010 13:35 schreef TheMagnificent het volgende:

[..]

Leuk weetje: Turkse namen die op -oğlu eindigen (bijv. Emre Belözoğlu), betekenen ook 'zoon van...', net als het achtervoegsel -ić in het Servisch en het voorvoegsel Mc- of Mac- bij de Schotten.
Bij Grieken waarvan de achternaam op -oglou eindigt (bijv. Christos Patsatzoglou), kun je trouwens weten dat de voorouders uit Anatolië komen, want -oglou is een verbastering van het Turkse -oğlu.
Ja, ergens is dat ook niet zo verbazingwkeknd, want uiteindelijk is de opdeling na de Grieks-Turkse oorlogen vooral naar geloof gegaan. De Grieks Orthodoxen moesten naar Griekenland, de Moslims moesten naar Turkije. Of het nu Turks sprekende Orthodoxen of Grieks sprekende Moslims waren, wat ze geloofden maakte waar ze terechtkwamen.

Een treffend voorbeeld is b.v. het Cappadosisch Grieks; ook grappig is trouwens dat de Grieks-Orthodoxe Turken vroeger hun taal wel in het Griekse alfabet schreven (zoals veel Joden het Jiddisch of Ladino of Joods-Turks toch in het Hebreeuwse alfabet schreven, en tegenwoordig het Urdu in Pakistan in het Arabisch alfabet geschreven wordt, terwijl het (nagenoeg gelijke) Hindi in India dat niet wordt).

Je zult zo vast ook wel (als je het weet) in Turkije zo Griekse namen en achternamen aantreffen, net als omgekeerd.
TitusPullovrijdag 19 februari 2010 @ 14:54
quote:
Op vrijdag 19 februari 2010 14:16 schreef Iblis het volgende:
Het zijn van die verhalen die zo grappig klinken en daarom nagenoeg onuitroeibaar zijn.
Dat zit er dik in, ja. Maar Allen Dulles, toch geen domme jongen, dacht aanvankelijk dat Tibet naast Hongarije lag, dus zo'n Berliner-flater is niet eens zo vergezocht.
Iblisvrijdag 19 februari 2010 @ 15:16
quote:
Op vrijdag 19 februari 2010 14:54 schreef TitusPullo het volgende:
Dat zit er dik in, ja. Maar Allen Dulles, toch geen domme jongen, dacht aanvankelijk dat Tibet naast Hongarije lag, dus zo'n Berliner-flater is niet eens zo vergezocht.
Het beantwoordt dus gewoon aan onze vooroordelen over Amerikanen.