Het wonder van TurijnHet seizoen 1974/1975 is één van de succesvolste jaargangen in de historie van FC Twente. In de competitie wordt een verdienstelijke vierde plaats behaald en de finale om de KNVB-beker wordt bereikt. Het grootste succes wordt echter behaald in Europees verband. In het toernooi om de UEFA Cup bereikt FC Twente de halve finale waarin het de Italiaanse topclub Juventus ontmoet. Een memorabele wedstrijd, in een vol Della Alpi waar Johan Zuidema een solo prachtig afrondt (0-1).
Op 9 april 1975 staat eerst de thuiswedstrijd op het programma. FC Twente overklast Juventus verrassend genoeg. Twee maal Johan Zuidema en Jan Jeuring zorgen voor de goals, Altafini scoort tegen. Met een 3-1 voorsprong op zak is FC Twente echter allerminst verzekerd van de volgende ronde. Juventus is koploper in Italië en zou een week later kampioen worden. Tot verbazing van heel Nederland winnen de 'boertjes uit Tukkerland' dankzij een snel doelpunt van spits Johan Zuidema met 0-1.
Dertig jaar na dato kan doelpuntenmaker Zuidema het zich nog goed herinneren. 'De stemming na de thuiswedstrijd was bijzonder goed. We speelden op drie fronten mee, de landstitel, de beker en de UEFA Cup. Juventus moet onze kracht wel gekend hebben. We waren overtuigd van onze eigen kwaliteiten en hadden ook een topteam destijds.'
Kick van der Vall, basisspeler in beide duels, kan dit beamen. 'Na de thuiswedstrijd waren de verwachtingen bij ons hooggespannen. Juventus heeft misschien wel gedacht dat ze de klus thuis wel even zouden klaren, maar dat hebben ze dan verkeerd gedacht. In die periode hadden wij natuurlijk een uitstekend elftal en waren we voor niemand bang. We stonden hoog in de competitie en hadden net de bekerfinale bereikt. We waren een hecht team en de teamspirit was bijzonder goed.'
Wedstrijden in Zuid-Europa staan bekend om de hectische taferelen rondom het duel. FC Twente krijgt hier in Turijn ook mee te maken. Van der Vall: 'Juventus werd een week na de wedstrijd kampioen van Italië, dus het was natuurlijk niet zomaar een elftal. De aandacht voor de return was dan ook zeer groot. Tegenwoordig zit het stadion van Juventus vaak leeg bij Europese wedstrijden, maar destijds was het geheel uitverkocht.' Zuidema: 'In die Zuid-Europese landen is men natuurlijk gek van voetbal. De aandacht van de Italiaanse pers was bijzonder groot. Gelukkig lag ons hotel buiten de stad, zodat we rustig en professioneel naar de wedstrijd toe konden werken. De pers, supporters en spelersvrouwen zaten in andere hotels.'
Zuidema vervolgt: 'Ik word nog erg vaak herinnerd aan dat doelpunt. Veel mensen kunnen het zich nog goed voor de geest halen. Het was een solo van zo'n zestig meter waarbij ik twee spelers uitspeelde en vanaf de rand van het strafschopgebied binnenschoot. Ik was altijd een doelgerichte voetballer en probeerde vaker dit soort dingen. Ik was onhoudbaar op dat moment. Leek het doelpunt op dat van Maradona in 1986 tegen Engeland? Die vergelijking heb ik nooit eerder gehoord. Ik heb wel meer mooie doelpunten gemaakt. Ik draaide wel een erg goed seizoen, zo scoorde ik negen doelpunten in Europees verband. Ik werd hierdoor gedeeld topscorer met Jupp Heynckes van Borussia Mönchengladbach waarvan wij later de finale verloren. Het was niet mijn beste seizoen uit mijn loopbaan, ik heb later bij Ajax als rechtsback een nog beter jaar gedraaid. Later toen Ruud Krol vertrok heb ik als libero tegen onder andere Barcelona ook enkele fantastische wedstrijden gespeeld.'
Na het doelpunt is de wedstrijd in feite gespeeld. Van der Vall: 'In het midden van de jaren '70 was het voor een tegenstander nog moeilijker om tegen ons te voetballen wanneer we voorstonden. Onze grootste kwaliteit was namelijk het vasthouden van de bal en spelen vanuit een gesloten organisatie. Ik geloof dat Juventus wel een paar kleine kansen heeft gehad maar daar bleef het bij. We hebben die wedstrijd verdiend gewonnen.' Zuidema: 'Wij lieten de bal het werk doen en speelden op balbezit, onze grote kracht. Juventus geloofde er al snel niet meer in.'
FC Twente wordt in Turijn begeleid door ruim duizend supporters. Onder hen een opvallend groepje: de selectie van amateurclub IJsselmeervogels. Kick van der Vall legt uit hoe dat is gekomen: 'Enkele wedstrijden voordat we naar Turijn afreisden speelden we de halve finale van de beker tegen IJsselmeervogels. Dit was destijds de grote verrassing in het bekertoernooi, nog nooit was een amateurclub zo ver gekomen. Ze hadden gedacht ook van ons te kunnen winnen, maar wij wonnen in het stadion van Go Ahead Eagles met 6-0. Als beloning voor de goede prestaties nodigde voorzitter Ferdinand Fransen de complete selectie van IJsselmeervogels uit om naar Turijn af te reizen. Zo kon het gebeuren dat de spelers die we enkele weken eerder wegspeelden ons nu stonden aan te moedigen in een overvol stadion. Er was trouwens veel contact tussen spelers en supporters. Velen van hen kwamen bij ons in het hotel om een praatje te maken. Enkele supporters hebben zelfs meegegeten bij de maaltijd voorafgaande aan het duel, dat was voor die mensen natuurlijk een unieke belevenis.'
Bij thuiskomst in Nederland zijn de reacties uiteraard positief en enthousiast. 'Ondanks dat we al eerder een kwartfinale en een halve finale hadden gehaald, zou het onmogelijk zijn dat we ook bij Juventus zouden winnen', zo vertelt Van der Vall. 'De media-aandacht was enorm, we hadden destijds veel vaste journalisten die ons altijd volgden en die op grote schaal verslag deden van de wedstrijd. Herman Kuiphof was onze vaste commentator en ook Martijn Lindenberg volgde ons overal als cameraman. De supporters waren ook door het dolle heen, maar van een huldiging was geen sprake. De competitie was ook nog niet afgelopen, er moest nog een bekerfinale gespeeld worden en de dubbele ontmoeting met Borussia Mönchengladbach kwam er nog aan.' Johan Zuidema voegt toe: 'De supporters waren dolenthousiast en zagen de finale vol vertrouwen tegemoet. Ton van Dalen, destijds nog werkzaam bij de Twentsche Courant, schreef erg positief over ons, en ook Dagblad Tubantia schreef lovende woorden. Tevens kregen we van de landelijke media veel aandacht. Die zagen dat er gewoon een topteam stond, voorheen waren we toch altijd een beetje die 'boertjes uit Tukkerland.'
Juventus - FC Twente 0-1 (0-1)Doelpunten:
'10. 0-1 - Zuidema
Opstelling FC Twente: Volkmar Gross, Kees van Ierssel, Niels Overweg, Epi Drost, Kalle Oranen, Frans Thijssen, Kick van der Vall, Theo Pahlplatz, Jaap Bos, Jan Jeuring, Johan Zuidema (. Eddy Achterberg)