Sgt. Pepper is inderdaad het klassieke voorbeeld waarom The Beatles (meestal) in mono beluisterd dienen te worden. Don't get me wrong, de muziek zelf leent zich perfect voor stereo, maar veel van de in de jaren '60 gemixte stereo-versies ("Rubber Soul" bijvoorbeeld) zijn (in deze tijd) door de ping-pong stereo bijna onluisterbaar (geworden). "Love" bewijst dat het ook anders kan, maar dat is een ander verhaal. Het is ook weer niet in álle gevallen zo ("Beatles For Sale" klinkt vreselijk in mono, ik hoor "The White Album" toch liever in stereo dan in mono, en Sgt. Pepper heeft best een degelijke stereo-mix) maar er zijn een paar dingen die je moet weten:
De eindmix is een onderdeel van het creatieve proces, zoals een opnamesessie dat ook is. Simpel uitgelegd: George Martin (of een engineer, of desnoods een Beatle zelf) schoof elk bepaald schuifje niet voor niets open of dicht op het juiste moment in de eindmix. De geluidseffecten van "Tomorrow Never Knows" klinken zo goed geplaatst, omdat de desbetreffende engineer die zo perfect gemixt heeft.
De mono-mixen werden altijd met het gehele team voorbereid. George Martin, de technicus (Geoff Emerick of Ken Scott bv.), vanaf "Rubber Soul" ook vaak alle Beatles er bij. Want het waren hun nummers, en die eindmix was vanaf de 'experimentele fase' net zo belangrijk als de opnames zelf. Dat blijkt ook wel uit het feit dat ze in totaal zo'n 3 weken gewerkt hebben aan de mono-mix, uniek voor die tijd. John, Paul, George, Ringo, EMI Studio-staf, George Martin, etc. De stereo-mix is daarna in 2 of 3 dagen (waarvan de helft in amper 4 uurtjes) gedaan door Geoff Emerick (EMI-technicus) in z'n eentje.
"We never actually listened to it in any stereo form. [..] The mono is the version to have, 'cause that's what the time and effort was put into.", aldus Emerick. Ook The Beatles zelf hebben van tijd tot tijd beweerd dat je 'em in mono moet horen.
De stereo-mix heeft dus niets te maken met hoe The Beatles het album wilden laten klinken.
"The only real version of Sgt. Pepper is the mono version", heeft George Martin geloof ik ooit gezegd. De flanger-vocalen op "Lucy", die krachtige uithaal van McCartney aan het eind van "Fixing A Hole", die funky achterstevoren gitaar op het titelnummer, de vele geluidseffecten op "Mr. Kite", "She's Leaving Home" in de oorspronkelijke toonsoort (!), de veel duidelijkere (gesproken) vocalen op de "Reprise"... Allemaal niet te horen in de stereo-mix, de enige versie die nu op CD te krijgen is.
Behalve al die verschillen in de mix, is er ook nog een wezelijk verschil in het geluid zelf. Het is lastig om te omschrijven, maar de 'punch' in de gitaren en drums, en de diepte van de bas, is zo veel krachtiger in de mono-mix. Die diepe McCartney-bas op "Fixing A Hole", die scherpe piano in "Lovely Rita", die keiharde ritmesectie op "Sgt. Pepper", etc. etc. Dat moet je gewoon horen om te begrijpen wat ik bedoel, denk ik.
En dat is dan alleen nog maar het hoofdstukje "Sgt. Pepper".