Cultuur & Historie in het Nieuws (Deel 2)

quote:

Belgische kunstenaar vindt Oud-Egyptisch labyrint terug

Een onderzoeksteam onder leiding van de Belgische kunstenaar Louis De Cordier (29) heeft naar eigen zeggen een Oud-Egyptisch labyrint teruggevonden in de buurt van de piramide van Hawara in de Fayoem-oase, op ongeveer tachtig kilometer ten zuiden van Caïro. Omdat er nog geen echte opgravingswerken hebben plaatsgevonden, reageren archeologen voorlopig sceptisch op het nieuws.

Scans
De Cordier was de gangmaker en de financier van een twintigkoppig onderzoeksteam van het Egyptische National Research Institute of Astronomy and Geophysics (NRIAG). Dat team scande in de lente van dit jaar twee grote zones tot op vijftien meter diepte. "Via het scannen van de ondergrond hebben we aangetoond dat onder een grote plaat van 304 bij 244 meter een grote rasterstructuur zit met verschillende kamers", zegt De Cordier.

Wonder
Het zou gaan om het labyrint dat in de vijfde eeuw voor Christus door de Griekse geschiedschrijver Herodotos omschreven werd als "het grootste wonder uit de oudheid". In 1888 stelde een Britse archeoloog dat van het labyrint enkel zijn betonnen fundament was overgebleven. De Cordier lanceerde echter de hypothese dat die betonnen plaat wel eens het dak van het labyrint kon zijn. Hij zocht en vond samenwerking met de Universiteit Gent en financierde het scanningsproject in Hawara. Dat leverde dus het verhoopte resultaat op.

Scepsis
Curator Luc Bovyn, die verbonden is aan de UGent, reageert dat de zoektocht van De Cordier past in een artistiek project van de kunstenaar. "Over de resultaten moeten archeologen zich nog uitspreken", zegt Bovyn. Er kan ook nog niet begonnen worden met de opgravingswerken omdat er op de site een acuut grondwaterprobleem is dat zowel de piramide van Hawara als het labyrint bedreigt.

Gebouw
Wanneer en door wie het labyrint precies is gebouwd, is niet bekend. Een hypothese luidt dat het om een dodentempel uit de twaalfde dynastie gaat, gebouwd rond 1850 voor Christus. Wat wel zeker is, is dat de wanden van het gebouw vol hiërogliefen staan. "Het labyrint is een kennisbastion van de oude Egyptische cultuur", meent De Cordier. Meer informatie over het project van De Cordier is te lezen op www.mataha.org. (belga/sam)

quote:

Neanderthalers niet zo dom als we dachten

EXETER - De reputatie van neanderthalers als domme beesten die zijn uitgestorven omdat de moderne mens hen te slim af was, is onterecht. Dat zeggen Britse onderzoekers aan de Universiteit van Exeter, aldus Britse media dinsdag.

De onderzoekers legden opgegraven gereedschap en gebruiksvoorwerpen van de uitgestorven prehistorische mens onder de loep. Volgens de wetenschappers waren de neanderthalers technologisch net zo geavanceerd en efficiënt als de homo sapiens.

Er moeten andere redenen zijn waarom de neanderthalers 28.000 jaar geleden uit Europa verdwenen, na 10.000 jaar naast de homo sapiens te hebben geleefd.

quote:

Laveren tussen goed en kwaad
Onderzoek naar Unilever in oorlogstijd

door Johan Huizinga

29-08-2008

De nazi's buiten de deur houden, die opdracht stelde de Nederlandse multinational Unilever zich tijdens de Tweede Wereldoorlog. De onderneming zorgde goed voor ontslagen joodse werknemers, en behoedde anderen voor dwangarbeid in Duitsland. Toch wil historicus Ben Wubs, die de rol van Unilever tijdens de oorlog heeft onderzocht, geen conclusie trekken of het bedrijf 'goed' of 'fout' was.

"Elke journalist stelt je de vraag of Unilever goed of fout was, en meestal krijg je het antwoord er al bijgeleverd", klaagt Ben Wubs grappend. Maar zo'n oordeel kun je volgens hem alleen vellen over individuele managers, niet over een hele multinational.

Geen greep op bedrijf
In de top van de multinational zaten uitgesproken tegenstanders van de nazi's zoals Paul Rijkens, die in Londen onder meer als adviseur van koningin Wilhelmina optrad. Maar daar tegenover stonden even uitgesproken aanhangers van Hitler zoals Frans Schicht in Berlijn. Hij was lid geworden van de nazi-partij NSDAP en wilde het concern volledig onder de controle van de nazi's brengen.

Maar de pogingen van Berlijn om greep te krijgen op de multinational, onder meer door de aanstelling van een speciale rijkscommissaris die boven de concernleiding kwam te staan, mislukten grandioos.

Ook de Duitse accountants die voor de nazi's het concern door moesten spitten, leverden weinig op. Ze deden jaren over hun onderzoek, mede dankzij Unilevers gulle vergoeding van hun astronomisch hoge onkostendeclaraties van bijna een half miljoen gulden. Het concern had er immers alle belang bij om het onderzoek te rekken om zo uit handen van de Duitsers te blijven.

Joodse nederzettingen
Nederlandse bedrijven, zoals Unilever-dochter Beigel&Beigel, hebben geïnvesteerd in joodse nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Ook zou een Nederlands bedrijf betrokken zijn geweest bij de bouw van de muur tussen Israël en de bezette Palestijnse gebieden. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot noemde dat destijds onwenselijk, maar zei de bedrijven geen verbod te kunnen opleggen. Ook de OESO-richtlijnen voor multinationals schieten volgens de Tweede Kamer op dit gebied tekort.


Wachtgeld
De joodse managers werden zo lang mogelijk gehandhaafd, maar weken uiteindelijk uit naar Engeland. Joodse werknemers die vanaf 1941 op last van de Duitsers moesten worden ontslagen, kregen volgens Wubs en zeer goede wachtgeldregeling.

Hoe slaagde Unilever er met dit geschipper in om de nazi's toch te vriend te houden? Volgens Wubs speelde het concern zijn rol als onmisbare factor perfect uit. Unilever had 60 procent van de Duitse vetindustrie in handen. En vet was nu eenmaal van levensbelang voor de voeding van de bevolking en dus ook de oorlogvoerende soldaten. Indirect leverde het concern dus ook een bijdrage aan de Duitse oorlogsmachine.

Vooroordeel bestrijden
Volgens Wubs opereerde Unilever gewoon op basis van de bedrijfskundige overwegingen en niet zozeer vanuit een morele overtuiging. De historicus wilde wel afrekenen met het vooroordeel dat multinationals bijna per definitie over lijken gaan en altijd heulen met foute regiems. Hij vindt het relevanter om niet een bedrijf of concern ter verantwoording te roepen maar de individuele personen die eraan leiding geven.

Een blik op de hedendaagse praktijk vervult Wubs met enige scepsis. Nationale maatregelen om het optreden van multinationals in oorlogsgebieden aan banden te leggen, zijn bijna niet af te dwingen. Daarvoor zijn multinationals veel te complex, zo hebben eerder de nazi's ondervonden.

quote:

Enorm Boeddhabeeld ontdekt in Afghanistan

KABUL - Archeologen hebben in Afghanistan onlangs een 19 meter lang beeld van de liggende Boeddha gevonden. Dat heeft een medewerker van het Afghaanse minister van Cultuur maandag laten weten.

De archeologen waren het beeld op het spoor gekomen door een reisverslag dat een Chinese pelgrim enkele eeuwen geleden had geschreven.

Hij beschreef ook een beeld van maar liefst 300 meter lang, dat in dezelfde omgeving zou liggen. Naar dit beeld zijn de archeologen nog op zoek.

Taliban

Het onlangs ontdekte beeld staat in de provincie Bamiyan, in het midden van Afghanistan. In deze omgeving bliezen de Taliban in 2001 twee andere Boeddhabeelden op. Volgens de toenmalige machthebbers waren de beelden in strijd met de islamitische wet.

Boeddhistische cultuur

Bamiyan had ooit een bloeiende boeddhistische cultuur. Eerder dit jaar vonden archeologen in grotten in de provincie boeddhistische muurschilderingen.

Die waren ongeveer 1400 jaar geleden gemaakt met olieverf, eeuwen voordat deze verfsoort in Europa voor het eerst gebruikt werd.

quote:

Treasure-filled Namibia wreck 'is 16th century Portuguese vessel'
Africa News

Sep 16, 2008, 14:00 GMT

Windhoek - A mystery shipwreck laden with gold discovered by geologists off the coast of Namibia in April is a 16th century Portuguese vessel that was bound for Asia, the country's information ministry announced on Tuesday.

The ship's rich bounty includes 2,000 gold coins and 1.4 kilogrammes in silver coins, the ministry said in a statement.

Researchers also found navigational instruments among the remains of the ship, which was discovered by geologists prospecting for diamonds.

The shipwreck is believed to be the oldest ever discovered off the coasts of sub-Saharan Africa.

The vessel has been linked to Portuguese explorer Bartholomez Diaz, who was the first European to round the Cape of Good Hope on the tip of Africa, in his efforts to establish a sea route from the Atlantic to Asia in 1488. Diaz went missing in 1500.

Archaeologists and geologists from the US, Portugal, Namibia, South Africa and Zimbabwe had met in August and decided to carry out the excavation over a number of weeks in September, the statement said.

South Africa-based German archaeologist Dr Bruno Werz led the team.

Journalists will get a first peek at the ship on Monday.

The geologists made the find in April after clearing a stretch of seabed at the site and draining it. Besides the treasure, they also found cannons and elephant tusks on the seabed.

quote:

Nederlandse Turfsteker in Estland

door Thijs Papôt

16-09-2008

In Nederland is hij al decennia geleden uitgestorven: de turfsteker. Nadat in de jaren tachtig de laatste Nederlandse veenkoloniën werden gesloten, ging Nick van den Griendt op zoek naar nieuwe veengronden, die hij uiteindelijk in Estland vond.

"Een veengebied is eigenlijk een grote spons, gevuld met water", zegt Nick van de Griendt, terwijl het drassige veengebied onder zijn laarzen golft. Het veen kan pas worden gewonnen als het meeste water uit de bovenste veenlagen door een stelsel van slootjes is weggeleid. Daarna kan er jaarlijks een paar centimeter van de bovenlaag afgefreesd worden.

De ontginning van een veengebied is geen geringe investering. "De eerste tien jaar ben je kwijt met de aanleg van nieuwe wegen en drainagesystemen." Maar met de zeven tot negen meter dikke veenlaag verwacht Van den Griendt (52) dat hij in dit gebied daarna wel zo'n 50 tot 70 jaar vooruit kan.

Via Moskou reizen
Dat perspectief was er niet meer in Nederland, ontdekte Van den Griendt begin jaren tachtig toen hij een 150 jaar oude familietraditie in 'de vervening' wilde voortzetten. Een blik over de grenzen bracht hem in 1984 voor het eerst in Estland. In die tijd niet zo'n voor de hand liggende keuze, aangezien Estland nog deel uitmaakte van de Sovjet Unie. "Ik moest altijd via Moskou reizen om hier zaken te kunnen doen."

Maar Estland herbergt één van de grootste veenreserves van Europa. En na de val van het communisme was Van den Griendt in 1992 de eerste buitenlander die een staatsveenderij privatiseerde. Enkele jaren later kocht hij zijn huidige werkterrein, twee veengebieden nabij de stad Viljandi.

Slecht jaar
Van het personeelsbestand dat hij bij de aankoop cadeau kreeg, is weinig meer over. 'Zware drinkers' maakten plaats voor gemotiveerde werknemers, vertelt de vervener. Maar veel te doen hebben ze op het moment niet. In de werkplaats wordt wat gesleuteld aan een freesmachine. Door de overvloedige regenval van de afgelopen zomer is het veen te vochtig om te worden gewonnen.

Even breekt de zon door het loodgrijze wolkendek. "Dat zal ons niet meer helpen", verzucht de turfboer. Het veen heeft minstens twee weken zon en wind nodig om te drogen en de productieperiode loopt in september al ten einde. Een heel slecht jaar, beaamt Van den Griendt, maar niet catastrofaal: "Dat lossen we ten dele op door turf in de kopen bij collega's, hoewel die natuurlijk met hetzelfde probleem kampen."

Na de zomer gaat de turf in bulkvorm vanuit de nabijgelegen havenplaats Pärnu op transport naar Nederland, de grootste veenimporteur ter wereld. De turf wordt gebruikt als bestanddeel voor de potgrond in de uitgebreide Nederlandse tuinbouw.

Daarnaast is er wereldwijd een toenemende vraag naar turf als brandstof. "Niet meer als turfje in de kachel zoals vroeger in Nederland gebruikelijk was, maar door de opkomst van turfgestookte energiecentrales. "Een land als Finland moet jaarlijks 20 miljoen kubieke meter turf produceren voor zijn energiecentrales", aldus Van den Griendt.

quote:

Onbekende werken Frans Hals ontdekt
Gepubliceerd: 30 september 2008 14:22 | Gewijzigd: 30 september 2008 15:54
Door onze kunstredactie
Rotterdam, 30 sept. Conservator Pieter Biesboer van het Frans Halsmuseum en zelfstandig restaurator Martin Bijl hebben twee en mogelijk zelfs vijf onbekende werken van de schilder Frans Hals ontdekt.

quote:

HAARLEM - Conservator Pieter Biesboer van het Frans Halsmuseum in Haarlem heeft opnieuw een onbekend werk van deze meester aan diens oeuvre toegevoegd. Dat heeft de conservator woensdag bevestigd. Zondag werd bekend dat hij vijf onbekende schilderijen toeschrijft aan Hals.

quote:

Tijdens opnames van het AVRO-televisieprogramma Tussen Kunst & Kitsch in het Rijksmuseum Twenthe in Enschede is gisteren een rond schilderij van Pieter Breughel de Jonge (1564-1638) ontdekt.

quote:

Tentoonstelling
27 september 2008 – 18 januari 2009

Charley Toorop (1891-1955) geldt als de krachtigste vrouw in de Nederlandse schilderkunst van de twintigste eeuw. Ze schiep een eigenzinnig, zelfbewust en sociaal bewogen oeuvre.

Museum Boijmans Van Beuningen toont in een grote overzichtstentoonstelling 120 schilderijen, waaronder zestien zelfportretten

quote:

175 tt-EEN 175 wo 01 okt 12:15:25
buitenland ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

TSAAR NICOLAAS II GEREHABILITEERD
­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­
In Rusland heeft het Hooggerechtshof
woensdag Nikolaas II, de laatste tsaar
van Rusland, en diens familieleden als
slachtoffers van de politieke repressie
van de bolsjewieken gerehabiliteerd.

Het gaat om een symbolische daad: de
tsaar, zijn vrouw en hun vijf kinderen
werden in 1919 in Jekaterinenburg door
bolsjewieken gefusilleerd.

Het Hooggerechtshof, de hoogste rech-
terlijke instantie in Rusland, bestem-
pelde deze repressie tegen de tsaar als
"ongerechtvaardigd". Verleden jaar had
het hof nog geoordeeld dat de tsaar en
zijn familie, de Romanovs, geen eer-
herstel konden krijgen omdat ze nooit
beschuldigd zijn van een misdaad.

quote:

AMSTERDAM - Italiaanse archeologen hebben in Rome een graftombe ontdekt die toebehoort aan Marcus Nonius Macrinus, de Romeinse generaal die de inspiratie vormde voor de Hollywoodfilm Gladiator.

De graftombe werd gevonden tijdens de bouw van een nieuw appartementencomplex in de wijk Saxa Rubra. Toen bouwvakkers stuiten op grote marmeren balken en pilaren, werd de hulp ingeroepen van een team archeologen.

De stenen bleken bij de ruïne van een graftombe te horen, die waarschijnlijk rond de tweede eeuw na Christus is gebouwd aan de oever van de rivier de Tiber.

Laatste rustplaats

Volgens een grote inscriptie in de stenen is het siergraf de laatste rustplaats van Marcus Nonius Macrinus, een Romeinse generaal die vele grote overwinningen behaalde voor Marcus Aurelius (keizer van 161 tot 180 na Christus). De generaal vormde de inspiratie voor de filmheld Maximus Decimus Meridius (vertolkt door Russel Crowe) in de Gladiator van regisseur Ridley Scott uit 2000.

"Dit is het belangrijkste oude Romeinse monument dat de laatste 20 à 30 jaar is ontdekt in Rome", aldus archeoloog en projectleider Daniela Rossi donderdag bij de bekendmaking van de vondst.

Laag modder

Het graf van de generaal is volgens de archeoloog goed bewaard gebleven, omdat de Tiber in het verleden een aantal keer is overstroomd. "Zo'n ramp heeft geholpen om het monument te conserveren", verklaarde hij tegen Discovery News. "Na een zware overstroming heeft een laag modder de marmeren stenen bijna letterlijk verzegeld."

De bouw van het appartementencomplex is voorlopig stilgelegd. Eerst wordt er op basis van de ruïne met de computer een 3D-model van de graftombe gemaakt. Het is de bedoeling dat het graf daarna op een andere plek wordt nagebouwd en tentoongesteld.

quote:

'Weinig Nederlanders stammen af van boeren'
18 okt 2008 19:12

Slechts weinig Nederlanders stammen af van boeren.

Dit is de belangrijkste conclusie uit het experiment 'Het Genoom van Nederland' in het kader van de landelijke oktober Kennismaand.

Aan de hand van DNA-onderzoek van wangslijm onder ruim tweehonderd scholieren hebben wetenschappers de afkomst van Nederlanders in kaart proberen te brengen. De resultaten zijn vandaag in Naturalis in Leiden bekendgemaakt.

Volgens de analyses is 77,5 procent 35.000 jaar geleden in de Oude Steentijd als jager/verzamelaar West-Europa binnengekomen. Slechts 20 procent kwam 7000 jaar geleden als boer in de Nieuwe Steentijd Nederland binnen. Dit betekent volgens de onderzoekers dat er maar een beperkte immigratie van boeren is geweest op de overgang van de Nieuwe naar de Oude Steentijd. De Nederlandse jagers die al in ons land leefden hebben de leefstijl van de nieuwkomers overgenomen.

Dat mensen in het zuidwesten van Nederland in een ander tijdperk naar ons land zijn gekomen dan bewoners in het noorden is niet gebleken. De onderzoekers hebben geen verschillen in het DNA-profiel gevonden van Zeeuwen of Groningers en Friezen die zouden wijzen op verschillende periodes van immigratie.

Het Nederlandse onderzoek sluit aan bij een mondiaal project dat de migratie van de mens in kaart brengt toen zij zich zo'n 60.000 jaar geleden vanuit Afrika over de wereld verspreidden.

BRON: ANP

quote:

'Spanje wilde Hitler oorlog verklaren'

Gepubliceerd: zondag 19 oktober 2008 07:29 UTC
Laatst gewijzigd: zondag 19 oktober 2008 07:29 UTC

Madrid - Naar nu blijkt heeft de Spaanse regering in 1937 serieus overwogen nazi-Duitsland de oorlog te verklaren. Dat schrijft de Spaanse krant El País op basis van niet eerder openbaar gemaakte documenten.

De kwestie speelde tijdens de Spaanse Burgeroorlog, toen de troepen van generaal Franco in opstand waren gekomen tegen de democratische Spaanse republiek. De Republiek werd gesteund door de Sovjet-Unie, Franco kon rekenen op steun van het Duitsland van Hitler en het Italië van Mussolini.

Vanaf Duitse oorlogsschepen waren in mei 1937 beschietingen uitgevoerd op de Zuid-Spaanse stad Almería. Naar aanleiding daarvan heeft de Spaanse minister van Defensie laten onderzoeken of een aanval op Duitsland een reële optie was.

Uiteindelijk is besloten om er van af te zien, vooral omdat de Spaanse republiek niet leek te kunnen rekenen op steun van de Sovjet-Unie voor een aanval op Duitsland. Ook wist Madrid niet of het steun zou krijgen van de democratische landen van Europa, vooral Frankrijk en Groot-Brittannië.

quote:

Rel veiling Chinese beelden Yves Saint Laurent

Gepubliceerd: zaterdag 25 oktober 2008 12:08 UTC
Laatst gewijzigd: zaterdag 25 oktober 2008 12:09 UTC

Peking - Een veiling van twee antieke Chinese beelden uit de nalatenschap van de Franse modekoning Yves Saint Laurent heeft de woede opgewekt van de Chinese autoriteiten.

Het gaat om een konijnen- en een muizenhoofd die honderden jaren ornamenten waren voor het Oude Zomerpaleis in Peking. Dat complex werd in 1860 vernietigd door Franse en Britse troepen. Sinds die tijd heeft Frankrijk herhaaldelijk Chinese verzoeken verworpen om de beelden terug te geven.

Ze zullen op de veiling bij Christie's waarschijnlijk elk twaalf miljoen dollar opbrengen. De Chinezen vinden dergelijke prijzen onacceptabel. De veiling is in februari.

quote:

RIEL - In een voortuin aan de Dorpsstraat in Riel (Noord-Brabant) is dinsdagochtend tijdens een kleine, besloten ceremonie een standbeeld onthuld van de Duitse soldaat Karl-Heinz Rosch. De jongeman die in oktober 1944 twee Goirlese kinderen redde van de dood en zelf stierf door geallieerd artillerievuur, is de eerste Duitse soldaat die in Nederland een beeld krijgt.

Bij de onthulling waren onder anderen de destijds geredde broer en zus Jan en Toos Kilsdonk aanwezig. Vanuit Duitsland waren de twee halfbroers van Rosch overgekomen.

De stichting die het bronzen bezinningsbeeld liet maken, koos uiteindelijk voor de tuin in Riel omdat de gemeente vanwege de veronderstelde maatschappelijke gevoeligheid niet wilde meewerken aan een plaatsje in de open lucht van Goirle. Het beeld staat nu in de tuin van Leo Vermeer die het tijdelijke graf van de Duitser in Goirle jarenlang heeft verzorgd tot zijn stoffelijke resten werden overgebracht naar de Duitse oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn.

Volgens initiatiefnemer Herman van Rouwendaal staat het beeld voor de Duitse soldaat voor veel meer dappere naamlozen die in een afschuwelijke oorlog manmoedige, maar vooral menselijke daden verrichtten. "Het gaat niet om de verering van een held. Het gaat over de waanzin van elke oorlog."

quote:

Steden verspreid in het woud

05/11/2008 08:30

Lang geleden was het Amazonegebied vrij dicht bevolkt. Het idee van een maagdelijk regenwoud blijkt een romantische mythe.

Het Amazonewoud is een ongerepte wildernis waarin de mens niet goed gedijt. Hij heeft er dan ook nooit echt voet aan de grond gekregen. De bodem is er veel te onvruchtbaar voor landbouw, waardoor er in het woud alleen kleine stammen van jagers-verzamelaars kunnen overleven. Hun bestaan is zo moeilijk dat ze voortdurend conflicten uitvechten met de buren. Dat is de gangbare gedachte.

Maar er duiken steeds meer aanwijzingen op dat dit inzicht fundamenteel fout is. Het vakblad Science publiceerde in de zomer enkele artikels, waaruit moet blijken dat 600 jaar geleden grote lappen in het Amazonewoud op zijn minst gedeeltelijk gekapt werden om plaats te maken voor een speciale vorm van menselijke bewoning: over grote oppervlaktes uitgesmeerde stadachtige woonkernen die véél mensen onderdak boden.

Het onderzoek verloopt moeizaam, omdat er bijna geen stenen te vinden zijn in het Amazonegebied. De toenmalige bewoners bouwden met zand en leem en plantaardig materiaal, waardoor er weinig restanten van de bouwsels overblijven, laat staan restanten als de enorme tempels van de Inca's die nu zoveel toeristen trekken. Maar er zijn wel degelijk discrete overblijfselen, zoals aarden dammen, nu overwoekerd door woud. Amerikaanse en Braziliaanse archeologen leggen ze bloot met de hulp van lokale indianenstammen, die in de structuren bouwsels van hun goden zien. De belangrijkste van die chefs was zelfs coauteur van een recent artikel in Science !

Zo bakenden wetenschappers een enorme lap grond in het centrale Amazonegebied af, met een oppervlakte die in een commentaarstuk in Science 'zo groot als België' wordt genoemd. Verspreid over het geheel lag een vijftiental 'stadsclusters', die door een goed uitgebouwd wegencomplex met elkaar verbonden moeten zijn geweest, en die ingebed lagen in een mozaïek van kleinschalige landbouwgebieden.

Zo'n gedecentraliseerde 'urbanisatie' zou perfect geweest zijn om in te spelen op de overleving in een moeilijk milieu, gedomineerd door wisselende waterstanden en een onvoorspelbaar voedselaanbod. De lokale cultuur zou minstens 50.000 mensen omvat hebben, en van de twaalfde tot de zestiende eeuw op haar hoogtepunt geweest zijn. Bosgemeenschappen zouden altijd meer verspreid hebben geleefd dan mensen in open landschap, zoals de oude Grieken en Romeinen die zich concentreerden in échte steden, en die wij graag als model voor de prehistorie gebruiken.

ZUID-AMERIKAANS STONEHENGE

Men neemt nu aan dat er destijds miljoenen mensen in het Amazonewoud hebben geleefd. Ze moeten vrij geavanceerd geweest zijn, want in het noorden van het Amazonegebied ontdekten reizigers in 2006 de ruïnes van wat als een astronomisch observatorium wordt omgeschreven, gedateerd op 'tussen 500 en 2000 jaar oud'. De vergelijking met het Britse Stonehenge is al gevallen.

Elders, in het westen van de Amazone, merkten Braziliaanse wetenschappers over een afstand van meer dan 1000 kilometer een hele reeks oude landschapsstructuren op, die ook al wijzen op een intensieve vroege bewoning van de regio. Het betreft een complex van wallen en dijken die misschien al dateren van vóór onze tijdrekening, wat erop zou kunnen wijzen dat de Amazone toen op zijn minst heel wat minder dicht bebost was dan nu het geval is. De constructies zouden in een vorm van landbouw ingeschakeld geweest zijn, of misschien zelfs in een soort visvangst, waarbij vijvers in het natte seizoen vol liepen met water vol vissen, die achterbleven wanneer het water zich na het regenseizoen weer terugtrok.

Dat betekent allemaal dat er lang geleden in de Amazoneregio een vrij uitgebreide mensengemeenschap moet hebben geleefd, die aan landbouw, bosbouw en visvangst deed. Men schat dat tussen 10 en 12 procent van het huidige woud ooit door mensenhanden is beïnvloed.

Dirk Draulans

quote:

Filipijnen gaan weer Spaans leren

Gepubliceerd: donderdag 06 november 2008 07:11 UTC
Laatst gewijzigd: donderdag 06 november 2008 07:11 UTC

Manilla - Vanaf volgend jaar wordt er weer Spaans onderwezen op de middelbare scholen in de Filipijnen. Dat heeft de Filipijnse minister van Onderwijs, Jesli Lapus, bekendgemaakt. Het project komt met Spaanse hulp van de grond.

Spaans is van oudsher een belangrijke taal op de Filipijnen. Het land was meer dan driehonderd jaar een Spaanse kolonie, totdat de Verenigde Staten het in 1898 innamen. Sindsdien is het Spaans vrijwel volkomen verdrongen. In 1987 verdween de taal geheel uit het onderwijsstelsel; in de grondwet werd toen opgenomen dat het Filipijns en het Engels de officiële talen zijn.

De meeste inwoners maken zich overigens verstaanbaar in een van de ongeveer 180 andere talen en dialecten van het land.

quote:

Oosters manuscript Mariken ontdekt

Door Margreet Strijbosch

06-11-2008
Luister naar het gesprek met Herman Teule (2'42'')

Het 16de-eeuwse verhaal van Mariken van Nieumeghen was twee eeuwen geleden populair in Oost-Turkije. Dat ontdekte hoogleraar Oosters Christendom Herman Teule, toen hij oude handschriften doorbladerde. Hij herkende zinnen uit de Mariken in oud-Syrisch schrift, en zocht een jaar lang naar de oorsprong van deze versie.

quote:

Monsoon link to fall of dynasties

The demise of some of China's ruling dynasties may have been linked to changes in the strength of monsoon rains, a new study suggests.

The findings come from 1,800-year record of the Asian monsoon preserved in a stalagmite from a Chinese cave.

Weak - and therefore dry - monsoon periods coincided with the demise of the Tang, Yuan and Ming imperial dynasties, the scientists said.

A US-Chinese team report their work in the journal Science.

Stalagmites are largely made up of calcium carbonate, which precipitates from groundwater dripping from the ceiling of a cave.

Chemical analysis of a 118mm-long stalagmite from Wangxiang Cave, in Gansu province, north-west China, told the history of strong and weak cycles in the monsoon - the rains that water crops to feed millions of people in Asia.

It also shows that, over the last 50 years, greenhouse gases and aerosols have taken over from natural variability to become the dominant influence on the monsoon.

quote:

Bij het Brabantse Hoogeloon zijn tien bijlen uit de bronstijd gevonden. Ze zijn zo'n 3500 jaar oud, ongebruikt en ongeschonden. Het is voor het eerst in honderd jaar dat er een grote partij gave bronzen bijlen is gevonden. Ze zijn waarschijnlijk een ritueel offer van een rijk en machtig man geweest.

quote:

Tien bijlen uit bronstijd gevonden in Hoogeloon

HOOGELOON - Archeologen hebben in het beekdal van de Kleine Beerze bij Hoogeloon (Noord-Brabant) tien ongeschonden bronzen bijlen uit de bronstijd gevonden. De verschillende bijlen zijn ongeveer 3500 jaar oud en vormen een zeldzame verzameling. Het is het voor het eerst in ruim honderd jaar dat een grote partij puntgave, bronzen bijlen in Nederland opduikt, legde projectleider Jan Roymans woensdag uit tijdens de presentatie.

De vondst stelt wetenschappers voor vragen. Omdat de bijlen onbeschadigd zijn, is het onduidelijk of ze een rituele of een gebruiksfunctie hebben gehad, aldus Roymans.

Hoogeloon staat in archeologische kringen bekend om haar rijke Romeinse cultuurlandschap. Eerder vonden archeologen in het beekdal resten van een Romeinse villa en recent een Romeinse brug. Archeologen waren daarom bewust in het beekdal op zoek naar schatten, zei Roymans. De destijds al kostbare hielbijlen lagen op één plek bij elkaar. Ze waren mogelijk een geschenk aan een voorname overledene of een god.

De schatvondst is vanaf donderdag te zien in het Noordbrabants Museum in Den Bosch.

quote:

LIFE Photo Archive available on Google Image Search
^{11/18/2008 08:17:00 AM}
The Zapruder film of the Kennedy assassination; The Mansell Collection from London; Dahlstrom glass plates of New York and environs from the 1880s; and the entire works left to the collection from LIFE photographers Alfred Eisenstaedt, Gjon Mili, and Nina Leen. These are just some of the things you'll see in Google Image Search today.

We're excited to announce the availability of never-before-seen images from the LIFE photo archive. This effort to bring offline images online was inspired by our mission to organize all the world's information and make it universally accessible and useful. This collection of newly-digitized images includes photos and etchings produced and owned by LIFE dating all the way back to the 1750s.

Only a very small percentage of these images have ever been published. The rest have been sitting in dusty archives in the form of negatives, slides, glass plates, etchings, and prints. We're digitizing them so that everyone can easily experience these fascinating moments in time. Today about 20 percent of the collection is online; during the next few months, we will be adding the entire LIFE archive — about 10 million photos.

quote:

Lichaam Poolse oorlogsleider Sikorski opgegraven

(Novum/AP) - Dinsdag is in Polen het stoffelijk overschot opgegraven van generaal Wladyslaw Sikorski. Hij was de leider van de Poolse regering in ballingschap tijdens een deel van de Tweede Wereldoorlog. Sikorski kwam in 1943 om het leven doordat zijn vliegtuig neerstortte. Het openbaar ministerie hoopt vast te kunnen stellen of zijn dood het gevolg was van een ongeluk of misdaad.

Historici achten het niet onmogelijk dat Sikorski op last van de Britse of de Sovjetrussische autoriteiten, of beide, is omgebracht. Hij was namelijk in 1943 door zijn krachtige verdediging van de Poolse nationale belangen een blok aan het been geworden van zowel Londen als Moskou.

Zo eiste Sikorski drie maanden voor zijn dood een onderzoek naar de zogeheten Katyn-moord op duizenden Poolse officieren die na het uitbreken van de oorlog door Sovjettroepen gevangen waren genomen. Nazitroepen vonden hun massagraf toen zij in april 1943 naar Moskou marcheerden.

Sovjetleiders waren woedend over Sikorski's eis en Londen wilde de goede betrekkingen met het Kremlin in die fase van de oorlog niet bederven. Eva Koj, de officier van justitie onder wier leiding de opgraving plaatsvond, zei dat al het mogelijke moet worden gedaan om het mysterie op te helderen.

Sikorski werd in 1939 premier in ballingschap in Londen en opperbevelhebber van de Poolse strijdkrachten, nadat de Duitse troepen Polen en de Sovjet-Unie waren binnengevallen. Hij verwierf het respect van de Polen door zijn verdediging van de Poolse nationale belangen en zijn optreden naast figuren als Winston Churchill.

Zijn vliegtuig stortte op 4 juli 1943 in zee nadat het zestien seconden eerder was opgestegen van een Britse militaire basis in Gibraltar. Hij had een bezoek gebracht aan het Midden-Oosten, waar hij Poolse militairen had geïnspecteerd die zich zouden aansluiten bij de Geallieerden, en was op weg naar Londen.

Het OM wilde DNA-tests en toxicologisch onderzoek op het lichaam verrichten. Ook worden röntgenfoto's gemaakt. Koj zei niet te verwachten dat nog iemand wordt aangeklaagd, ook als de moordtheorie wordt bewezen. Er is waarschijnlijk niemand van de eventuele betrokkenen meer in leven.

Het lichaam wordt woensdag met staatseer herbegraven in de Wawel Kathedraal van Krakau.

quote:

Oud-Rilland uit het slik
11-11-2008

In Zeeland liggen meer dan honderd verdronken dorpen. Oud-Rilland is er één van.

Vrijwilligers van de Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland (AWN), afdeling Zeeland, zochten vanaf 2004 in het slik van de Westerschelde naar sporen. Voordat de opdringende rivier alles verzwelgt. De AWN betrok bij het project ook basisscholen uit de omgeving. De bevindingen zijn neergelegd in een boekje. Zoeken naar resten van een verdronken dorp is een bijzondere ervaring.

Heel anders dan op land speuren naar archeologische vondsten. Buitendijks bepalen het tij, het water en het slik wat er te zien is. ,,Het verhaal van de ondergang wordt door het tij slechts beetje bij beetje prijsgegeven'', stelt Miek Geerts, archeologe bij de provincie Zeeland. Ze ging mee naar de slikken van het verdronken land in de Westerschelde, waar 500 jaar geleden het oude dorp Rilland lag.

,,Wanneer het water langzaam opkomt en je de resten van een verzwolgen landschap ziet verdwijnen, vraag je je af wat er morgen nog van te zien zal zijn. Bij dit soort onderzoek kunnen geen zekerheden worden afgegeven. Nergens komt de dynamiek van het verleden zo sterk tot uiting als in dit buitendijks gebied'', aldus Geerts. Ze merkt op dat de resten van Rilland niet meer behouden kunnen worden. Maar de geschiedenis levend houden en enthousiasme kweken bij het publiek kan wel. Daarom zijn er ook bewust scholieren bij gehaald.

Projectleider Dicky de Koning vertelt dat in het Nauw van Bath bij eb aan de laagwaterlijn nog resten van een oud cultuurlandschap zichtbaar zijn. Omdat de vaargeul zich naar de kust verplaatst, is het een kwestie van tijd of ook die zijn verdwenen. Wandelend aan de laagwaterlijn ervaart ze het verleden. ,,Er ligt een cultuurlandschap onder je voeten dat vele eeuwen geleden gemaakt is met de schop en een kruiwagen. Een land waar beroemde abdijen grote bezittingen hadden, waar ambachtsheren de scepter zwaaiden en dijkenbouwers zwoegden.''

Aan het begin van het onderzoek waren een fundament van een huis en een schuur, een dijkzool, wat sloten en een tiental boomstronken, de laatste zichtbare resten van het verdronken Rilland. Tijdens het werken werden steeds meer sporen van oude bewoning en landgebruik ontdekt, waaronder aardewerkscherven. Anne-Marie Visser, lid van de projectgroep, noemt als spectaculaire vondst de smalle, langwerpige percelen waar veen is gestoken (moernering genaamd). De spadesteken in het veen zijn nog goed te zien. Ook bijzonder zijn een houten duiker, onderdeel van het afwateringssysteem, en het graf van een paard.

Jan Kuipers van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) legt uit dat Oud-Rilland onderdeel was van het omvangrijke Verdronken Land van Zuid-Beveland, vooral bekend van Reimerswaal, destijds de derde stad van Zeeland. Door herdijking van de hals van Zuid-Beveland is het dorp van het verdronken land gescheiden geraakt en in de Westerschelde komen te liggen. Historicus Adri de Kraker meldt dat Rilland aanvankelijk een aaneengesloten gebied met het Land van Saeftinge vormde, tot de Honte (later Westerschelde) zich meer ging roeren en stormvloeden toesloegen.

- Verdronken land Oud-Rilland, 2004-2008. Redactie Dicky de Koning-Kastelijn. Uitgave De Groote Roeibaerse, Kloetinge, in samenwerking met de Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland, afdeling Kloetinge. Prijs 9 euro. In de bibliotheek te Rilland is een tentoonstelling over het project ingericht. Zie ook www.awnzeeland.nl .

Bron: PZC 11 november 2008

quote:

Sinterklaas dichtte door in de oorlog

Door Frans Regtien

27-11-2008

Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie is op zoek naar sinterklaasgedichten uit de Tweede Wereldoorlog. Het NIOD roept iedereen op om zich te melden, die op zolder sinterklaasgedichten uit de oorlog heeft rondzwerven.


Aan de hand van de gevonden gedichten wil historica Hinke Piersma een gedichtenbundel samenstellen, die volgend jaar rond Sinterklaas uit moet komen. Volgens het NIOD is nog niet eerder een dergelijke dichtbundel verschenen.

Huiselijk verzet
Nederlanders bleven tijdens de Duitse bezetting gewoon Sinterklaas vieren. Voor zover het kon gaf men elkaar cadeau's en schreef men gedichten. Piersma hoopt dat die gedichten een verrassende inkijk zullen geven in het dagelijks leven tijdens de oorlog.

Hoe kwam ze op het idee voor dit onderzoek? "Ik zag een collectie van een Joods echtpaar en die bevatte ook twee sinterklaasgedichten met een hoog verzetsgehalte. Ik zie die gedichten als een soort klein verzet in huiselijke kring."

Ook de overheid deed via radio Oranje mee aan dit kleine verzet tegen de Duitse bezetters. Zo werd het volgende sinterklaasgedicht over het bombardement van Rotterdam voorgelezen:

Seyss-Inquart, een dier fijne heren...
die Rotterdam liet bombarderen...
die steelt onze repen en ook speculaas...
en speelt dan in Rotterdam zelf Sinterklaas

Piersma ziet dit gedicht als een poging om commentaar te leveren op de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. "Het is ook een manier om iets te doen aan het moreel van de bevolking. Te laten zien dat men in Londen ook zeer betrokken was bij de situatie in Nederland."

Nuttige voorwerpen
Er zijn tussen 1940-1945 natuurlijk ook heel veel gedichten geschreven die niet naar de oorlog of de Duitsers verwezen. Piersma wil ze graag verbinden met historisch onderzoek, of het nu om verzetspoezië ging of niet. "Er is ook heel veel geschreven over de schaarste. Een ander interessant facet: wat gaf men elkaar eigenlijk nog. Nuttige voorwerpen raakten in trek."

De bundel die volgend jaar uitkomt moet een combinatie worden van sinterklaasgedichten en hun historische achtergrond. "Dan kan het over de Hongerwinter gaan, maar ook de geschiedenis van een bepaalde familie vertellen."

Mensen die Sinterklaasgedichten uit de oorlog beschikbaar willen stellen, kunnen mailen naar H.Piersma@niod.nl of schrijven naar het NIOD, Herengracht 380, 1016 CJ Amsterdam.

quote:

Palast der Republik in Berlijn gesloopt

Gepubliceerd: dinsdag 02 december 2008 12:58 UTC
Laatst gewijzigd: dinsdag 02 december 2008 12:58 UTC
Berlijn -

In Berlijn is na jarenlange vertragingen het Palast der Republik, het voormalige parlement van de DDR, volledig afgebroken. Dinsdag werd het laatste restant met een grijparm neergehaald.

Op de plek moet in de toekomst weer het stadskasteel van Berlijn herrijzen, dat tijdens het communisme met de grond gelijk werd gemaakt. Over de herinrichting van de Schlossplatz wordt in Berlijn al jaren verhit gedebatteerd. Ook riep het half onttakelde Paleis van de Republiek nog steeds nostalgische gevoelens op bij een groot aantal Berlijners.

Het complex met zijn koperkleurige buitenkant bevatte naast het parlement van de DDR ook restaurants, zalen en een discotheek. Wegens de uitbundige verlichting in het gebouw kreeg het ook de bijnaam 'De Lampenwinkel van Erich', als verwijzing naar toenmalig DDR-leider Erich Honecker.

quote:

Op woensdag 3 december 2008 00:22 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
29-11-2008

Prehistorische kano gevonden in Zwarte Zee

AMSTERDAM - Vissers hebben op de bodem van de Zwarte Zee een vermoedelijk prehistorische kano ontdekt. Dat hebben onderzoekers zaterdag bekendgemaakt.

De vissers ontdekten het vaartuig zo'n vijftien kilometer uit de kust, toen ze met netten over de zeebodem sleepten. Volgens wetenschappers gaat het om een uitgeholde boomstam, die in prehistorische tijden werd gebruikt als kano.

De kano is 2,6 meter lang en zeventig centimeter breed, vertelde Dimitar Nedkov, directeur van het Archeologisch Museum in de Bulgaarse havenstad Sozopol. Bulgaarse wetenschappers vonden tot nu toe vier zeer goed bewaard gebleven oude vaartuigen.

Diepte

Nedkov: "In de Zwarte Zee heb je beneden een bepaalde diepte te maken met opgelost waterstofsulfide dat alle organische materialen conserveert."

Dat is volgens de museamdirecteur de reden dat deze kano de tand des tijds heeft kunnen doorstaan en niet door het water is weggerot.

(c) Novum

(nu.nl)

quote:

Engelen zweven terug in volksgeloof

Door Saskia van Reenen

24-12-2008

Engelen spreken al eeuwenlang tot de verbeelding. Als boodschappers van God sieren ze Middeleeuwse schilderijen in witte gewaden met vleugels op de rug. Tegenwoordig maken ze zelfs opmars in de reclame: een beschermengel probeert een eerzame burger een verzekeringspolis aan te smeren. Ook past de engel in de huidige spirituele opleving.

"Laatst stonden twee vrouwen van middelbare leeftijd op toen ik een lezing gaf. Ze zeiden dat ze engelen waren. Ze waren er heilig van overtuigd, ik kreeg er geen speld meer tussen", vertelt Twan Geurts, theoloog en auteur van het boek 'Engelen van deze tijd'. Ook hoort hij regelmatig anekdotes van mensen die zeggen dat ze door een engel gered zijn.

Eén vrouw vertelde hem dat zij zeven maanden zwanger was en op bed lag met een dubbele longontsteking, ze was op sterven na dood en zag drie mannen verschijnen. Die fluisterden dat het nog geen tijd was om dood te gaan. Ze ging hard bidden en bleef leven. Dit soort visioenen zijn volgens Geurts van alle tijden.

In de Bijbel wordt de Engel aangeduid als man, maar in de loop van de geschiedenis zie je dat hij ook van geslacht verandert. Geurts toont een 17-eeuwse prent van jongetje dat een vlinder volgt. Een vrouwelijke engel zorgt ervoor dat het knaapje niet in de afgrond stort. Onder invloed van de Verlichting en de rationaliteit raakt het geloof in engelen op de achtergrond en vliegen ze de kerk uit. Sinds de eeuwwisseling, rond het jaar 2000, keren de engelen terug in het volksgeloof onder invloed van de New Age-beweging.

quote:

Teleurgesteld in de Iraanse Revolutie

Door Peter van Beem

01-02-2009

De euforie was groot. Niet alleen in Iran, maar ook in Nederland. De gehate sjah was verdreven. Van de nieuwe leider ayatollah Khomeini werd begin 1979 veel verwacht. Hij zou een gematigd geestelijk leider zijn die vrijheid en islamitische waarden predikte. Maar hoe was de werkelijkheid? Een persoonlijke impressie, dertig jaar na het begin van de Iraanse revolutie.

quote:

Op donderdag 12 februari 2009 08:27 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:

...

Volgens de wetenschappers wijst de ontdekking van het oude haar in de hyenapoep er ook op dat de eerste mensen bij de jacht stevige concurrentie hadden van hyena’s en dat ze mogelijk zelfs ten prooi vielen aan die dieren.

quote:

Van Gogh's kleuren van de nacht

Door Philip Smet

16-02-2009

‘De Aardappeleters' zijn weer terug in Amsterdam. Het beroemde donkere eetkamertafereel van Vincent van Gogh was van september tot december 2008 uitgeleend aan het Museum of Modern Art in New York, samen met ander werk uit de Amsterdamse collectie. De tentoonstelling ‘Van Gogh en de kleuren van de nacht' is nu in Amsterdam te zien.

De nacht en de avond waren voor Vincent van Gogh (1853-1890) een interessant deel van de dag. Niet alleen zijn de kleuren anders onder het licht van de sterren en de maan. Ook het uitgaansleven in wat duistere kroegen en straten inspireerde de kunstenaar. Behalve schilderijen en tekeningen van Vincent van Gogh zijn er op de expositie brieven van hem te zien, waarin hij schrijft over de avond en de nacht. Daaruit blijkt dat deze periode van de dag voor hem als schilder een speciale bekoring had. "Dikwijls lijkt me de nacht veel levendiger en kleurrijker dan de dag", zo schreef hij in een van zijn vele brieven uit september 1888.

Conservator Sjraar van Heugten van het Van Gogh Museum heeft met het Museum of Modern Art samengewerkt voor de tentoonstelling: "Zij hebben zelf die prachtige sterrennacht uit St. Rémy. Die wilden zij eens wat meer in context gaan zetten, maar ze waren er nog niet helemaal uit hoe dat precies moest gebeuren. Ze kwamen bij ons, omdat ze bruiklenen wilden hebben. Langzaam maar zeker vond de conservator daar het een goed idee samen te gaan werken."

quote:

Klassiek oriëntatiepunt stad verdwijnt 21-02-09

Door redacteur Remy Hersbach

Kunsthistoricus Henk van de Schoor maakt zich zorgen om de gebouwen van postkantoren. Vanaf vandaag begint TNT-Post met de sluiting van alle nog overgebleven postkantoren. Voortaan moet de verzender het doen met een serviceloket in een winkel of supermarkt.

Daarmee komt een eind aan een tijdperk waarin de kerk, het ziekenhuis en het postkantoor dé oriëntatiepunten in de stad waren.

Van der Schoor deed onderzoek naar de gebouwen van alle oude postkantoren in Nederland. Hij reisde het hele land door om ze te fotograferen. "Zomers lang ben ik op zoek geweest naar de gebouwen."

Politiek
De architectuur van de postkantoren is volgens Van der Schoor sterk afhankelijk van de politiek. "In Noord-Nederland werd in de negentiende eeuw de bouw van postkantoren geregeld door de Rijksbouw. Die waren per definitie ouderwets en wilden het zo goedkoop mogelijk. Daardoor zie je nu al die klassiek gebouwde postkantoren."

Ook waren praktische overwegingen van grote invloed op de indrukwekkende gebouwen. "Bij het verwerken van post, heb je veel licht nodig. Alles moet geordend en bestempeld worden. Dat is werk waarbij je goed zicht moet hebben."

Daarom kozen de architecten ervoor om ruime hallen met veel licht te ontwerpen. "De tweede verdieping was voor de telegrafie. Dat waren zaken die over het algemeen geheim moesten blijven. Dus werden die op de tweede verdieping van het gebouw gemaakt, waar de bezoekers niet mochten komen."

quote:

Het tweede leven van een stationsgebouw

door Bas Waarts

27-02-2009

De Nederlandse Spoorwegen werken hard aan de vernieuwing van grote stations als die van Den Haag, Rotterdam en Utrecht Centraal. Het worden complete OV-terminals. Maar wat gebeurt er met die honderden stations die vaak al meer dan een eeuw bestaan? Veel van die gebouwen hebben hun originele functie verloren. Er is geen wachtruimte meer en het loket is ook verdwenen. De NS werken hard aan een nieuwe invulling voor de oude gebouwen, maar dat gaat niet altijd even makkelijk.

quote:

Oudste foto van Nederland ontdekt

05/03/2009 15:00

Pas onlangs werd de oudste foto van Nederland ontdekt. Bij toeval. Als de befaamde Haarlemse drukkersfamilie Enschedé haar familiearchief niet zo zorgvuldig had gekoesterd, was de bijzondere prent waarschijnlijk nooit gevonden.

"De familie bewaarde alles", aldus Andrea Roosen, medewerker collecties van Museum Enschedé, een privémuseum dat niet voor publiek toegankelijk is.

Een conservator van de collectie stootte op een agenda van Johannes Enschedé III uit 1839. In de maand oktober maakte die een aantekening over een betaling voor een foto. Dat was slechts een halfjaar na de uitvinding van de fotografie in januari 1839. "Toen ging een belletje rinkelen", zegt Roosen. "Vanwege de bewaardrang van de familie wisten we dat die foto ergens moest zijn".

quote:

Vermoorde zuster van Cleopatra teruggevonden 15-03-09


Archeologen hebben het skelet geïdentificeerd van Arsinoë, de zus van Cleopatra die door de Egyptische koningin uit de weg werd geruimd. De resten werden al in 1926 ontdekt, maar nu pas is er uitgebreid onderzoek naar gedaan.

Arsinoë was een van de grote rivalen van haar zus voor de Egyptische troon. Nadat Julius Ceasar Cleopatra steunde in een paleisrevolutie werd ze verbannen naar Efeze, in het huidige Turkije. Daar werd ze in 41 voor Christus op bevel van Cleopatra’s geliefde Marcus Antonius vermoord.

Het skelet dat nu is geïdentificeerd, werd in 1926 gevonden in een bijzondere, achthoekige tombe in Efeze. De schedel die toen werd verwijderd, ging in de Tweede Wereldoorlog verloren, maar op de andere resten is nu onderzoek gepleegd.

Kippevel
“Toen ik in het laboratorium stond en de botten aanraakte van de zus van Cleopatra, kreeg ik kippevel”, vertelt een van de onderzoekers. “Bij leven heeft zij Cleopatra en misschien ook Julius Ceasar en Marcus Antonius aangeraakt. Die grote, historische figuren zijn dan ineens heel dichtbij.”

Arsinoë is het enige lid van de zo machtige dynastie van Cleopatra waar overblijfselen van bekend zijn.

Als bewijs voor de identificatie noemen de onderzoekers onder andere de jonge leeftijd van de dode. Ondanks dat men niet weet wanneer Arsinoe geboren werd, was ze zeker jonger dan Cleopatra, die 27 was op het moment van de moord. Dit skelet was van een vrouw tussen de 15 en 18.

Bovendien wijzen het ontbreken van tekenen van ziekte en ondervoeding op een plotselinge dood, zoals bij een executie het geval zou zijn geweest.

Europeaans
De resten van Arsinoë kunnen ons ook meer vertellen over de beroemde maar mysterieuze Cleopatra zelf. Wetenschappers ruziën al lang over de vraag of zij van Griekse afkomst was, zoals de grondlegger van de Ptolomeische dynastie waar zij toe behoorde, of dat haar wortels in Noord-Afrika liggen.

Volgens het nieuwe onderzoek had Arsinoë gemengd bloed en kenmerken van blanke Europeanen, de oude Egyptenaren en zwarte Afrikanen.

Over het onderzoek is een documentaire gemaakt die morgen op de BBC wordt uitgezonden.

quote:

Op maandag 23 maart 2009 20:29 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
23-03-2009

Humanist Erasmus wordt stripheld

[ afbeelding ]

Desiderius Erasmus (1466 (?) - 1536)'Globetrotter' Desiderius Erasmus speelt de hoofdrol in een stripverhaal. De humanist stierf 473 jaar geleden, maar zijn gedachtegoed is nog steeds springlevend. Daarom heeft de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) een plaatjesboek voor basisschoolleerlingen laten maken.

De strip beschrijft het leven van de beroemde Rotterdammer. Het boekje volgt Erasmus tijdens zijn studie en op zijn reizen. Het vertelt welke boeken hij schreef, hoe die werden ontvangen en wie hij ontmoette. De EUR hoopt dat jongeren hierdoor enthousiast te maken voor de beroemde Renaissancefiguur.

'Erasmus in Europa' is gemaakt door tekenaar Rob Derks, scenarist René Leisink en de deskundigen Jan van Herwaarden en Adrie van der Laan. (anp/mvdb)

(HLN)

quote:

Archeologen ontdekken Byzantijns badhuis in Israël

JERUZALEM - Archeologen hebben in Israël een badhuis ontdekt uit de Byzantijnse tijd. Dat heeft de Israëlische oudheidkundige dienst woensdag bekendgemaakt.

Archeoloog Gregory Serai leidde de opgravingen en vertelde dat het badhuis uit ongeveer het jaar 500 stamt. Het badhuis, dat werd ontdekt tussen Beersheba en Gaza, meet ongeveer twintig bij twintig meter.

De vondst toont volgens Serai aan dat het gebied in de Byzantijnse tijd dichter bevolkt was dan tot nu toe werd aangenomen. Uit vondsten die in de buurt van het badhuis werden gedaan, blijkt bovendien dat de bewoners van de streek voornamelijk in hun levensonderhoud voorzagen met wijnbouw.

De opgravingen werden verricht omdat in het gebied binnenkort een spoorlijn wordt aangelegd.

quote:

Ottawa owner of purported Shakespeare portrait is relative

An Ottawa man who claims he owns an authentic "life portrait" of William Shakespeare has discovered he is related to the Bard.

A report by the Globe and Mail says British genealogist Pam Hinks has determined that Lloyd Sullivan, who owns the painting known as the Sanders portrait, is a relative of the playwright.

The connection goes deep, considering Sullivan came out with a claim eight years ago that a portrait he owns is that of the Bard at age 39 — an audacious statement as most experts believed at the time there were no portraits of Shakespeare painted while he was alive.

It has gone on display several times and tests indicate it was produced at the right time to be legitimate.

Now, Sullivan can add some familial aura to his assertion. Hinks says her research places the Ottawa man is "right in the middle of Shakespeare's relatives and friends" on the genealogy tree.

Hinks initially became involved in 2003 to help Sullivan establish the provenance of his painting.

His claim was overshadowed recently by a declaration in March by William Shakespeare scholars in Britain.

The Shakespeare Birthplace Trust announced that a portrait — owned by the Cobbe family of Ireland — is the only true image of the Bard that was created during his lifetime.

According to the trust, researchers checked the history of the painting as well as subjecting it to infrared imaging and dating the oak panelling.

That painting is dated around 1610. Shakespeare lived from 1564 to 1616.

quote:

Archeologen ontdekken beschilderde mummies

zo 12/04/09 21:26 - Een team Egyptische archeologen heeft ten zuiden van de hoofdstad Caïro een necropolis ontdekt met tientallen geschilderde mummies ontdekt. Dat heeft de Egyptische oudheidkundige dienst bekendgemaakt. Sommige van de mummies zijn 4.000 jaar oud.

"Het team heeft in 53 in de rotsen uitgehakte tombes tientallen mummies ontdekt", zegt Zahi Hawass van de Egyptische oudheidkundige dienst.

"Vier van hen dateren van de 22ste dynastie (931 tot 725 voor Christus) en sommige worden beschouwd als behorend tot de mooiste ooit ontdekt." Andere omwikkelde lijken dateren uit het Middenrijk (2061-1786 voor Christus).

De mummies zijn goed bewaard, zegt Hawass.

De necropolis werd ontdekt nabij de piramide van Ilahun, ten zuiden van de Egyptische hoofdstad.

quote:

Op maandag 20 april 2009 10:20 schreef Julie. het volgende:
Het team van experts heeft echter nog maar enkele weken te gaan voordat de afgraving gesloten wordt. Het gebied waar de tempel rond 300 voor Christus gebouwd werd, is nabij een van de zomerverblijven van de Egyptische president Hosni Mubarak.

Vanaf mei moet de afgraving ten westen van Alexandrië daarom een half jaar dicht.

Bron: nu.nl

Dat is toch niet serieus ?!

quote:

DOETINCHEM - De oudheidkundige vereniging in Wehl wil dat de namen van omgekomen Duitse militairen in de Tweede Wereldoorlog op het huidige oorlogsmonument komen. Vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap zijn fel tegen.

Eerder maakte de oudheidkundige vereniging bekend dat er ook Duitse namen op het monument komen te staan als gebaar van verzoening.

Volgens de gemeente is het nog lang niet zeker of het plan doorgaat. Doetinchem wil eerst de mening peilen van betrokkenen en deskundigen. Voor de komende herdenking op 4 mei is het aanbrengen van nieuwe namen niet aan de orde. Wel zal het monument worden verplaatst.

Onder de twaalf omgekomen Wehlenaren bevinden zich drie Joodse Wehlenaren die zijn overleden in de Duitse concentratiekampen Sobibor en Vaihingen. De Oudheidkundige Vereniging wil op het nieuwe oorlogsmonument, naast de namen van de omgekomen Duitsers, ook de naam van de omgekomen echtgenote van de NSB-burgemeester van, destijds de gemeente, Wehl plaatsen.

quote:

Zilveren munten gevonden
GRAMSBERGEN - Amateurarcheoloog Jan Godeke heeft met een metaaldetector in een akker aan de rand van de Vecht vijfendertig zilveren munten uit de dertiende eeuw opgegraven.

Ze hebben een doorsnede van elf à twaalf millimeter en zijn een millimeter dik. Volgens deskundige Arie van Herwijnen uit Tiel, die ze heeft gedetermineerd, zijn de munten geslagen in opdracht van de Utrechtse bisschop Willebrand van Oldenburg, keizer Frederik II en graaf Gerhard van Gelre.

Over de waarde in euro's doen vinder en onderzoeker geen uitspraken. Hoewel hij er geen wetenschappelijke bewijzen voor heeft, denkt Godeke dat zijn vondst te maken heeft met de veldslag van Ane die in 1227 werd geleverd tussen opstandige Drentse boeren en de legers van de Utrechtse bisschop Otto.

Hij heeft de vondst een half jaar stil gehouden. Over de precieze plaats waar de munten uit de grond, op een akker in de nabijheid van de Vecht bij Gramsbergen, hult Jan Godeke zich in stilzwijgen. "De grondeigenaar wil niet dat allerlei gelukszoekers zijn land op de kop komen zetten."

quote:

Verzetsverleden Universiteit onder de loep

UTRECHT - De Universiteitsbibliotheek heeft een serie korte documentaires gemaakt over Utrechtse studenten in het verzet.

In de films vertellen ze over hun verzetsdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo is er het verhaal van vijf Utrechtse studenten die in 1942 brand stichtten in het Academiegebouw om de studentenadministratie te vernietigen. Met deze actie wilden ze voorkomen dat studenten in Duitsland tewerkgesteld zouden worden.

De verhalen van de studenten worden geïllustreerd met foto's, brieven en andere documenten. Op 6 mei is de première van de korte documentaires in de Universiteitsbibliotheek in Utrecht.

Vanaf 5 mei zijn op de website van Studenten in Verzet de documentaires en documenten te zien.

quote:

Op donderdag 23 april 2009 22:51 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
23-04-2009

Romeins schrijfplankje oudst bewaarde tekst

LEEUWARDEN - Een Romeins schrijfplankje, dat in 1914 in een Friese terp is gevonden, blijkt de oudst bewaarde geschreven tekst van Nederland te zijn.

Onderzoek van het Fries Museum en het Fries Historisch Centrum (Tresoar) wijst uit dat de tekst is opgesteld op 23 februari in 29 na Christus. Dat maakte het Fries Museum donderdag bekend.

Het onderzoek is uitgevoerd door de professoren Alan Bowman en Roger Tomlin van de Universiteit van Oxford en professor Klaas Worp van de Universiteit van Leiden.

Volgens Worp werd het plankje in 1914 ''met de klompen modder er nog aan'' gevonden in een terp bij het Friese plaatsje Tolsum.


Datering

Jarenlang kon de precieze datering van het plankje niet worden achterhaald. De datering is nu dankzij nieuwe technieken vastgesteld.

Het wetenschappelijke jaarboek De Vrije Fries publiceerde in 1917 een vertaling van de tekst. Het zou een koopcontract voor een Friese koe zijn. Maar het blijkt een schuldverklaring te zijn, ondertekend door een Bataafse soldaat.


Briefpapier

Schrijfplankjes waren het Romeinse briefpapier. Op het hout werd een laag was gesmeerd waarin men met een griffel een tekst schreef.

Bij het plankje uit Tolsum drukte de schrijver zo hard, dat de tekst nu nog leesbaar is in het hout.

Dat de professoren nu tot een andere vertaling komen heeft te maken met de slechte leesbaarheid.

Voor dit onderzoek zijn vanuit verschillende hoeken foto's genomen. Op die manier is de belichting steeds anders, zodat de schaduwen van de inkepingen veranderen.

(nu.nl)