Tour de France 2008
Etappe 10: Pau - Hautacam (156km)
Op Quatorze Juillet, de Franse nationale feestdag, en één dag voor de eerste rustdag wordt de zwaarste Pyreneeën etappe verreden. Met twee bergen van de buitencategorie en aankomst bergop kan niemand zich meer verstoppen. Zoals het cliché luidt: "de Tour begint nu pas echt" !
De start wordt genomen in Pau, met ruim 80.000 inwoners de grootste stad van het departement Pyrénées-Atlantiques en na Bordeaux de grootste van de regio Aquitanië. De regio is vernoemd naar de Iberische (en dus niet Gallische) Aquitani-stam, de oorspronkelijke bewoners van het uiterste zuidwesten van Frankrijk die nauw verwant waren aan de Basken. In tegenstelling tot de Basken werden de Aquitani na de verovering door de Romeinen succesvol geintegreerd in het Romeinse rijk en later de vroege Frankische koninkrijken, waardoor zo rond de 9e eeuw de laatste sporen van de oorspronkelijke cultuur en taal verdwenen waren. De Romeinen noemden het Aquitania naar de oorspronkelijke bewoners, vervolgens kwam het onder bestuur van de Visigoten (413) en Franken (507) te staan tot de stichting van het hertogdom Aquitanië (671) met als hoofdstad Toulouse. Na de door de hertog van Aquitanië gesteunde islamitische invasie van 732, afgeslagen in de beroemde Slag bij Poitiers, viel het hertogdom uit de gratie bij de Frankische koning Karel Martel, zijn zoon Pepijn de Korte zou de laatste hertog in 768 om laten brengen terwijl Martel's kleinzoon Karel de Grote er in 781 het koninkrijk Aquitanië installeerde, een vazalstaat met Karel's driejarige zoon Louis op de troon. Dit koninkrijk was een stuk kleiner dan het oude hertogdom (bv. het oosten behoorde nu tot het graafschap Toulouse) maar nog steeds veel groter dan het huidige Aquitanië, in 877 werd het weer een hertogdom met eerst Poitiers en later Bordeaux als hoofdstad. In 1361 verloor Frankrijk tijdens de 100 jarige oorlog Guyenne, het belangrijkste deel van Aquitanië, aan de Engelsen, het zuidelijke Gascogne bleef Frans terwijl Guyenne pas in 1453 heroverd zou worden. Tot de Franse revolutie zou het gebied als de provincie Guyenne-et-Gascogne direct tot de Franse kroon behoren. Gascogne is het gebied van Aquitanië ten zuiden van de Garonne rivier, het werd al sinds de 6e eeuw als een van Aquitanië afhankelijk hertogdom bestuurd door Basken vanuit de stad Auch, de bevolking werd echter sterk verfranst behalve in het uiterste zuidwesten rondom Bayonne en omstreken, dit deel staat nu bekend als Frans Baskenland. In Gascogne wordt een Occitaans dialect, het Gascon, gesproken, in Frans Baskenland spreekt men uiteraard Baskisch. De rest van Aquitanië is tegenwoordig "gewoon" Frans.
De huidige regio Aquitanië is in oppervlakte de 3e regio van Frankrijk en heeft ruim 3.1 miljoen inwoners waarmee het op de 6e plaats staat. De veruit grootste stad is de hoofdstad Bordeaux (230.000 inwoners), dat op de grens van Guyenne en Gascogne lag. De enige Tourwinnaar uit Aquitanië was Roger Lapébie (1937), in de Tour van 2008 startten drie man uit deze regio: Pierrick Fédrigo (Bouygues) en het Cofidis duo Stéphane Augé en (de eerste opgever) Hervé Duclos-Lassalle, beiden overigens in Pau geboren.
Pau is een vrij jonge stad, pas in de 12e eeuw werd het gesticht rondom het Château de Pau door de graaf van Béarn, een klein graafschapje tussen Gascogne en Navarra. Pau groeide snel uit tot de belangrijkste stad van dit graafschap vanwege de ligging op een ruime en niet zo steile heuvel waardoor het zonder ruimtegebrek toch goed te verdedigen was, het werd hoofdstad in Béarn in 1464 en in 1512 zelfs de hoofdstad van het koninkrijk Navarra, dat inmiddels door huwelijkspolitiek in handen van de Bourbons was gekomen, een machtige adelijke familie die ook Béarn in hun bezit hadden. In 1553 werd de beroemdste zoon van de stad geboren, de eerste Franse koning van het huis van Bourbon: Henri IV. Henri IV was als koning van Navarra de leider van de protestante Hugenoten tijdens de goddienstoorlogen van de 16e eeuw, maar door allerlei ingewikkelde bloedlijnen en politieke spelletjes kwam hij op de Franse troon terecht, hij vaardigde het Edict van Nantes uit waardoor de oorlog ten einde kwam en de protestanten (voorlopig) gedoogd werden, in ruil daarvoor nam hij wel het katholieke geloof aan om de Franse adel tevreden te stellen. In 1620 wordt Béarn door Louis XIII afgescheiden van Navarra waardoor het veel aan belang moest inboeten. Een afstammeling van Henri IV uit Pau, Karl XIV Johan, wordt wel Koning van Zweden in 1818. Het belangrijkste gebouw van de stad is natuurlijk het 12e eeuwse Château de Pau, hier zetelden de graven van Béarn en later de koningen van Navarra. Henri IV en Karl XIV Johan zijn ook in dit kasteel geboren.
Tegenwoordig is Pau een studentenstad, de universiteit is in 1722 gesticht en er studeren zo'n 19.000 studenten. Verder is Pau een Belangrijke industriestad in een omgeving rijk aan delfstoffen, met name zwaveldioxide (conserveermiddel E220 wat in veel voedingsprodukten zit) en aardgas worden hier gewonnen. De oliemaatschappij Elf (inmiddels overgenomen door Total) komt uit Pau, evenals de helikopterfabrikant Turboméca. De basketbalclub Pau is 9-voudig Frans kampioen, rugbyclub Section Paloise behaalde drie nationale titels. In 1856 werd hier de eerste golfbaan op het Europese vasteland aangelegd door Engelse immigranten en in 1901 werd de Grand Prix de Pau verreden, de eerste race ter wereld die het predikaat Grand Prix gebruikte. Na de oorlog was het een Formule 1 koers, via oa. de Formula 3 en Formule 3000 is het tegenwoordig een wedstrijd in het World Touring Car Championship. Bekende personen uit Pau zijn oa. Jean Louis Barthou (premier van Frankrijk in 1913), Bertrand Cantat (zanger van de band Noir Désir), Jérémy Chardy (tennisspeler), Edouard Cissé (voetballer van Besiktas), Tony Estanguet (Olympisch kampioen kanovaren in 2000 en 2004) en het fictieve figuur Porthos (één van de drie musketiers).
Pau is als stad aan de voet van de Pyreneeën één van de populairste bestemmingen van de Tour de France, maar liefst 57 ritten kwamen hier aan, alleen Bordeaux en natuurlijk Parijs zijn populairder bij de organisatie. Eerste winnaar was Alfredo Binda die in zijn enige Tourdeelname de twee Pyreneeën ritten won waarvan de eerste in Pau aankwam. Hij had genoeg van Frankrijk gezien en dus stapte de legendarische Italiaan uit de ronde, een Tourzege of twee had hem ongetwijfeld dezelfde status opgeleverd als een Gino Bartali en Fausto Coppi, die hij overigens als bondscoach na de oorlog wél naar Tourzeges zou leiden. De Nederlandse winnaars in Pau waren Theofiel Middelkamp (1938), Henk Lubberding (1978), Gerrie Knetemann (1980), Erik Breukink (1987), Adri van der Poel (1988) en Leon van Bon (1998). Laatste winnaar was in 2006 Juan Miguel Marcado, hij was samen met Cyril Dessel ontsnapt uit de kopgroep en won de rit terwijl Dessel het geel pakte. Dramatisch was de rit naar Pau in 1995, de dag na het dodelijke ongeval van Fabio Casartelli, het peloton reed in gesloten formatie naar de streep reed en Casartelli's ploegmakkers van Motorola rolden als eerste over de finishlijn.
De veruit bekendste wielrenner uit de streek is Gilbert Duclos-Lasalle (oa. winnaar Paris-Nice 1980, GP Plouay 1981 & 1987, Bordeaux-Paris 1983 en Paris-Roubaix 1992 & 1993), verder zijn al genoemde zoon Hervé en diens ploegmaat bij Cofidis Stéphane Augé. Ook Pierre Bernet (Frans kampioen veldrijden 1965 & 1970), Bernard Becaas (tweevoudig ritwinnaar in de Giro van 1982) en Mathieu Ladagnous (prof bij Francaise des Jeux, niet in deze Tour gestart), komen uit Pau en omgeving.
Hautacam is een skioord waar de Tour weer terugkomt in de streek de vorige rit eindigde, dus iets ten oosten van Lourdes in het departement Hautes-Pyrénées, regio Midi-Pyrénées. Het ligt in de gemeente Argelès-Gazost waar iets meer dan 3.000 mensen wonen, een gemeente zonder veel historie of noemenswaardigheden behalve het toerisme. De 14 skipistes van Hautacam zijn 27km lang, terwijl er ook 15km aan langlaufgebied beschikbaar is. Het is de derde keer dat de Tour aankomt op deze berg.
In 1994 reden Luc Leblanc en Miguel Indurain voor de ritzege in de eerste bergetappe. Ze verdwenen even uit beeld en heel Frankrijk werd gek toen ze het silhuet van Leblanc als eerste uit de nevel zagen verschijnen. Bjarne Riis liet zich in de laatste aankomst bergop van 1996 afzakken tot de achterkant van de elitegroep, terwijl velen dachten dat hij zich niet zo goed voelde peilde de Deen gewoon de concurrentie om vervolgens hard aan te vallen en nogmaals duidelijk te maken dat hij veruit de sterkte was dat jaar, al zullen we nooit weten wat Jan Ullrich had gekund als hij zich had moeten opofferen. In 2000 was het dan weer de eerste bergetappe toen Lance Armstrong in de stromende regen fietsles gaf aan alle concurrenten. De Amerikaan veroverde het geel, reed Ullrich op 3'19 en stond toen al meer dan vier minuten voor op iedereen in het klassement. De ritzege was echter voor Javier Otxoa, de Bask van Kelme bleef over uit een vroege vlucht. In 2001 werd hij op training samen met zijn broer Ricardo aangereden door een automobilist, Ricardo overleed en Javier raakte voor twee maanden in coma. Na een lange revalidatie vocht hij zich terug in competitie om in 2004 op de Paralympische Spelen een gouden en een zilveren medaille te winnen.
Youtube: Hautacam 1994
Youtube: Hautacam 1996
Youtube: Hautacam 2000
Etappe 11 - 1994
1 Luc Leblanc (Fra) Festina 6.58.04
2 Miguel Indurain (Spa) Banesto 0.02
3 Marco Pantani (Ita) Carrera-Tassoni 0.18
4 Richard Virenque (Fra) Festina 0.56
5 Armand De las Cuevas (Fra) Castorama 0.58
Etappe 16 - 1996
1 Bjarne Riis (Den) Telekom 4.56.16
2 Richard Virenque (Fra) Festina 0.49
3 Laurent Dufaux (Swi) Festina
4 Luc Leblanc (Fra) Polti 0.54
5 Leonardo Piepoli (Ita) Refin 0.57
7 Jan Ullrich (Ger) Telekom 1.33
12 Miguel Indurain (Spa) Banesto 2:28
Etappe 10 - 2000
1 Javier Otxoa (Spa) Kelme-Costa Blanca 6.09.32
2 Lance Armstrong (USA) US Postal Service 0.42
3 José Maria Jimenez (Spa) Banesto 1.13
4 Richard Virenque (Fra) Team Polti 1.57
5 Manuel Beltran (Spa) Mapei-Quick Step
13 Jan Ullrich (Ger) Team Deutsche Telekom 4.01
21 Marco Pantani (Ita) Mercatone Uno-Albacom 5.52
Net als in de vorige etappe is de eerste fase van de etappe vrij makkelijk. De eerste 70km gaan over een gloeiend terrein met hierin twee klimmetjes van de derde categorie die niet zoveel voorstellen. Na de laatste begint een vals platte aanloop van zo'n 25km vals plat tot de voet van de eerste buitencategorie berg van deze ronde, de legendarische Col du Tourmalet.
De Tourmalet (2115m hoog, 17.7km aan 7.5% gem. en 10.2% max.) begint in Sainte-Marie-de-Campan met vier niet zo steile kilometers van ruim 2 tot 5%, na één overgangskilometer van 7% is het echter tot de top continu steiler dan 8% met enkele kilometers van 9 tot zelfs 10%. Het steilste gedeelte komt op ongeveer 5 a 6km van de top waar percentages van 10% en iets daarboven bereikt worden. Even daarna rijdt men door la Mongie, een bekend skioord waar ook vier keer een etappe aankwam. In 1970 won een jonge Bernard Thévenet solo, Jean-Pierre Danguillaume deed hetzelfde in 1974. In 2002 won Lance Armstrong de etappe waar zijn meesterknecht Roberto Heras iedereen behalve Joseba Beloki uit het wielreed, Beloki werd tweede op 7 seconden van de Amerikaan. Vier jaar geleden was het de etappe waar Ivan Basso de rit kado kreeg van Armstrong nadat ze het hele veld op achterstand hadden gereden.
Het is één van de meest legendarische beklimmingen in de Tour historie, maar liefst 74 keer zat de Tourmalet al in het parcours opgenomen, meer dan welke berg dan ook. In 1910 zat het in een verschrikkelijke etappe met de Peyresourse, Aspin en Aubisque toen de ritwinnaar én de Tourwinnaar van dat jaar Octave Lapize overal behalve op de Aubisque als eerste boven kwam. In 2006 werd de berg voor het laatst beklommen, David de la Fuente haalde de bergpunten op in een vergelijkbare etappe met ook toen de Aspin en Peyresourde in het parcours evenals de Portillon en aankomst bovenop Pla de Beret waar Denis Menchov won.
Profiel Col du Tourmalet
Hautacam (1520m hoog, 14.4km aan 7.2% gem. en 10% max.) is een stuk minder lastig en ook iets onregelmatiger. Het begint gelijk steil met in de eerste 4km een stijgingspercentage dat constant boven de 7% uitsteekt, de 2e kilometer is zelfs 8.5%. Hierna vlakt het af met twee kilometers van slechts 5% alvorens het lastigste middenstuk aanbreekt, drie kilometers van minstens 9% afgesloten met de steilste kilometer van 10% op zo'n 5km van de top. Hierna wordt het steeds een beetje minder steil met slechts 5% in de slotkilometer.
Het is de 4e keer dat deze berg beklommen wordt, voor meer info en de beelden zie bovenstaand verhaal. De Fransen lijken in ieder geval weinig kans te maken op hun nationale feestdag.
Profiel Hautacam
[ Bericht 1% gewijzigd door DutchSL op 14-07-2008 12:24:58 ]
Op Quatorze Juillet, de Franse nationale feestdag, en één dag voor de eerste rustdag wordt de zwaarste Pyreneeën etappe verreden. Met twee bergen van de buitencategorie en aankomst bergop kan niemand zich meer verstoppen. Zoals het cliché luidt: "de Tour begint nu pas echt" !
De start wordt genomen in Pau, met ruim 80.000 inwoners de grootste stad van het departement Pyrénées-Atlantiques en na Bordeaux de grootste van de regio Aquitanië. De regio is vernoemd naar de Iberische (en dus niet Gallische) Aquitani-stam, de oorspronkelijke bewoners van het uiterste zuidwesten van Frankrijk die nauw verwant waren aan de Basken. In tegenstelling tot de Basken werden de Aquitani na de verovering door de Romeinen succesvol geintegreerd in het Romeinse rijk en later de vroege Frankische koninkrijken, waardoor zo rond de 9e eeuw de laatste sporen van de oorspronkelijke cultuur en taal verdwenen waren. De Romeinen noemden het Aquitania naar de oorspronkelijke bewoners, vervolgens kwam het onder bestuur van de Visigoten (413) en Franken (507) te staan tot de stichting van het hertogdom Aquitanië (671) met als hoofdstad Toulouse. Na de door de hertog van Aquitanië gesteunde islamitische invasie van 732, afgeslagen in de beroemde Slag bij Poitiers, viel het hertogdom uit de gratie bij de Frankische koning Karel Martel, zijn zoon Pepijn de Korte zou de laatste hertog in 768 om laten brengen terwijl Martel's kleinzoon Karel de Grote er in 781 het koninkrijk Aquitanië installeerde, een vazalstaat met Karel's driejarige zoon Louis op de troon. Dit koninkrijk was een stuk kleiner dan het oude hertogdom (bv. het oosten behoorde nu tot het graafschap Toulouse) maar nog steeds veel groter dan het huidige Aquitanië, in 877 werd het weer een hertogdom met eerst Poitiers en later Bordeaux als hoofdstad. In 1361 verloor Frankrijk tijdens de 100 jarige oorlog Guyenne, het belangrijkste deel van Aquitanië, aan de Engelsen, het zuidelijke Gascogne bleef Frans terwijl Guyenne pas in 1453 heroverd zou worden. Tot de Franse revolutie zou het gebied als de provincie Guyenne-et-Gascogne direct tot de Franse kroon behoren. Gascogne is het gebied van Aquitanië ten zuiden van de Garonne rivier, het werd al sinds de 6e eeuw als een van Aquitanië afhankelijk hertogdom bestuurd door Basken vanuit de stad Auch, de bevolking werd echter sterk verfranst behalve in het uiterste zuidwesten rondom Bayonne en omstreken, dit deel staat nu bekend als Frans Baskenland. In Gascogne wordt een Occitaans dialect, het Gascon, gesproken, in Frans Baskenland spreekt men uiteraard Baskisch. De rest van Aquitanië is tegenwoordig "gewoon" Frans.
De huidige regio Aquitanië is in oppervlakte de 3e regio van Frankrijk en heeft ruim 3.1 miljoen inwoners waarmee het op de 6e plaats staat. De veruit grootste stad is de hoofdstad Bordeaux (230.000 inwoners), dat op de grens van Guyenne en Gascogne lag. De enige Tourwinnaar uit Aquitanië was Roger Lapébie (1937), in de Tour van 2008 startten drie man uit deze regio: Pierrick Fédrigo (Bouygues) en het Cofidis duo Stéphane Augé en (de eerste opgever) Hervé Duclos-Lassalle, beiden overigens in Pau geboren.
Pau is een vrij jonge stad, pas in de 12e eeuw werd het gesticht rondom het Château de Pau door de graaf van Béarn, een klein graafschapje tussen Gascogne en Navarra. Pau groeide snel uit tot de belangrijkste stad van dit graafschap vanwege de ligging op een ruime en niet zo steile heuvel waardoor het zonder ruimtegebrek toch goed te verdedigen was, het werd hoofdstad in Béarn in 1464 en in 1512 zelfs de hoofdstad van het koninkrijk Navarra, dat inmiddels door huwelijkspolitiek in handen van de Bourbons was gekomen, een machtige adelijke familie die ook Béarn in hun bezit hadden. In 1553 werd de beroemdste zoon van de stad geboren, de eerste Franse koning van het huis van Bourbon: Henri IV. Henri IV was als koning van Navarra de leider van de protestante Hugenoten tijdens de goddienstoorlogen van de 16e eeuw, maar door allerlei ingewikkelde bloedlijnen en politieke spelletjes kwam hij op de Franse troon terecht, hij vaardigde het Edict van Nantes uit waardoor de oorlog ten einde kwam en de protestanten (voorlopig) gedoogd werden, in ruil daarvoor nam hij wel het katholieke geloof aan om de Franse adel tevreden te stellen. In 1620 wordt Béarn door Louis XIII afgescheiden van Navarra waardoor het veel aan belang moest inboeten. Een afstammeling van Henri IV uit Pau, Karl XIV Johan, wordt wel Koning van Zweden in 1818. Het belangrijkste gebouw van de stad is natuurlijk het 12e eeuwse Château de Pau, hier zetelden de graven van Béarn en later de koningen van Navarra. Henri IV en Karl XIV Johan zijn ook in dit kasteel geboren.
Tegenwoordig is Pau een studentenstad, de universiteit is in 1722 gesticht en er studeren zo'n 19.000 studenten. Verder is Pau een Belangrijke industriestad in een omgeving rijk aan delfstoffen, met name zwaveldioxide (conserveermiddel E220 wat in veel voedingsprodukten zit) en aardgas worden hier gewonnen. De oliemaatschappij Elf (inmiddels overgenomen door Total) komt uit Pau, evenals de helikopterfabrikant Turboméca. De basketbalclub Pau is 9-voudig Frans kampioen, rugbyclub Section Paloise behaalde drie nationale titels. In 1856 werd hier de eerste golfbaan op het Europese vasteland aangelegd door Engelse immigranten en in 1901 werd de Grand Prix de Pau verreden, de eerste race ter wereld die het predikaat Grand Prix gebruikte. Na de oorlog was het een Formule 1 koers, via oa. de Formula 3 en Formule 3000 is het tegenwoordig een wedstrijd in het World Touring Car Championship. Bekende personen uit Pau zijn oa. Jean Louis Barthou (premier van Frankrijk in 1913), Bertrand Cantat (zanger van de band Noir Désir), Jérémy Chardy (tennisspeler), Edouard Cissé (voetballer van Besiktas), Tony Estanguet (Olympisch kampioen kanovaren in 2000 en 2004) en het fictieve figuur Porthos (één van de drie musketiers).
Pau is als stad aan de voet van de Pyreneeën één van de populairste bestemmingen van de Tour de France, maar liefst 57 ritten kwamen hier aan, alleen Bordeaux en natuurlijk Parijs zijn populairder bij de organisatie. Eerste winnaar was Alfredo Binda die in zijn enige Tourdeelname de twee Pyreneeën ritten won waarvan de eerste in Pau aankwam. Hij had genoeg van Frankrijk gezien en dus stapte de legendarische Italiaan uit de ronde, een Tourzege of twee had hem ongetwijfeld dezelfde status opgeleverd als een Gino Bartali en Fausto Coppi, die hij overigens als bondscoach na de oorlog wél naar Tourzeges zou leiden. De Nederlandse winnaars in Pau waren Theofiel Middelkamp (1938), Henk Lubberding (1978), Gerrie Knetemann (1980), Erik Breukink (1987), Adri van der Poel (1988) en Leon van Bon (1998). Laatste winnaar was in 2006 Juan Miguel Marcado, hij was samen met Cyril Dessel ontsnapt uit de kopgroep en won de rit terwijl Dessel het geel pakte. Dramatisch was de rit naar Pau in 1995, de dag na het dodelijke ongeval van Fabio Casartelli, het peloton reed in gesloten formatie naar de streep reed en Casartelli's ploegmakkers van Motorola rolden als eerste over de finishlijn.
De veruit bekendste wielrenner uit de streek is Gilbert Duclos-Lasalle (oa. winnaar Paris-Nice 1980, GP Plouay 1981 & 1987, Bordeaux-Paris 1983 en Paris-Roubaix 1992 & 1993), verder zijn al genoemde zoon Hervé en diens ploegmaat bij Cofidis Stéphane Augé. Ook Pierre Bernet (Frans kampioen veldrijden 1965 & 1970), Bernard Becaas (tweevoudig ritwinnaar in de Giro van 1982) en Mathieu Ladagnous (prof bij Francaise des Jeux, niet in deze Tour gestart), komen uit Pau en omgeving.
Hautacam is een skioord waar de Tour weer terugkomt in de streek de vorige rit eindigde, dus iets ten oosten van Lourdes in het departement Hautes-Pyrénées, regio Midi-Pyrénées. Het ligt in de gemeente Argelès-Gazost waar iets meer dan 3.000 mensen wonen, een gemeente zonder veel historie of noemenswaardigheden behalve het toerisme. De 14 skipistes van Hautacam zijn 27km lang, terwijl er ook 15km aan langlaufgebied beschikbaar is. Het is de derde keer dat de Tour aankomt op deze berg.
In 1994 reden Luc Leblanc en Miguel Indurain voor de ritzege in de eerste bergetappe. Ze verdwenen even uit beeld en heel Frankrijk werd gek toen ze het silhuet van Leblanc als eerste uit de nevel zagen verschijnen. Bjarne Riis liet zich in de laatste aankomst bergop van 1996 afzakken tot de achterkant van de elitegroep, terwijl velen dachten dat hij zich niet zo goed voelde peilde de Deen gewoon de concurrentie om vervolgens hard aan te vallen en nogmaals duidelijk te maken dat hij veruit de sterkte was dat jaar, al zullen we nooit weten wat Jan Ullrich had gekund als hij zich had moeten opofferen. In 2000 was het dan weer de eerste bergetappe toen Lance Armstrong in de stromende regen fietsles gaf aan alle concurrenten. De Amerikaan veroverde het geel, reed Ullrich op 3'19 en stond toen al meer dan vier minuten voor op iedereen in het klassement. De ritzege was echter voor Javier Otxoa, de Bask van Kelme bleef over uit een vroege vlucht. In 2001 werd hij op training samen met zijn broer Ricardo aangereden door een automobilist, Ricardo overleed en Javier raakte voor twee maanden in coma. Na een lange revalidatie vocht hij zich terug in competitie om in 2004 op de Paralympische Spelen een gouden en een zilveren medaille te winnen.
Youtube: Hautacam 1994
Youtube: Hautacam 1996
Youtube: Hautacam 2000
Etappe 11 - 1994
1 Luc Leblanc (Fra) Festina 6.58.04
2 Miguel Indurain (Spa) Banesto 0.02
3 Marco Pantani (Ita) Carrera-Tassoni 0.18
4 Richard Virenque (Fra) Festina 0.56
5 Armand De las Cuevas (Fra) Castorama 0.58
Etappe 16 - 1996
1 Bjarne Riis (Den) Telekom 4.56.16
2 Richard Virenque (Fra) Festina 0.49
3 Laurent Dufaux (Swi) Festina
4 Luc Leblanc (Fra) Polti 0.54
5 Leonardo Piepoli (Ita) Refin 0.57
7 Jan Ullrich (Ger) Telekom 1.33
12 Miguel Indurain (Spa) Banesto 2:28
Etappe 10 - 2000
1 Javier Otxoa (Spa) Kelme-Costa Blanca 6.09.32
2 Lance Armstrong (USA) US Postal Service 0.42
3 José Maria Jimenez (Spa) Banesto 1.13
4 Richard Virenque (Fra) Team Polti 1.57
5 Manuel Beltran (Spa) Mapei-Quick Step
13 Jan Ullrich (Ger) Team Deutsche Telekom 4.01
21 Marco Pantani (Ita) Mercatone Uno-Albacom 5.52
Net als in de vorige etappe is de eerste fase van de etappe vrij makkelijk. De eerste 70km gaan over een gloeiend terrein met hierin twee klimmetjes van de derde categorie die niet zoveel voorstellen. Na de laatste begint een vals platte aanloop van zo'n 25km vals plat tot de voet van de eerste buitencategorie berg van deze ronde, de legendarische Col du Tourmalet.
De Tourmalet (2115m hoog, 17.7km aan 7.5% gem. en 10.2% max.) begint in Sainte-Marie-de-Campan met vier niet zo steile kilometers van ruim 2 tot 5%, na één overgangskilometer van 7% is het echter tot de top continu steiler dan 8% met enkele kilometers van 9 tot zelfs 10%. Het steilste gedeelte komt op ongeveer 5 a 6km van de top waar percentages van 10% en iets daarboven bereikt worden. Even daarna rijdt men door la Mongie, een bekend skioord waar ook vier keer een etappe aankwam. In 1970 won een jonge Bernard Thévenet solo, Jean-Pierre Danguillaume deed hetzelfde in 1974. In 2002 won Lance Armstrong de etappe waar zijn meesterknecht Roberto Heras iedereen behalve Joseba Beloki uit het wielreed, Beloki werd tweede op 7 seconden van de Amerikaan. Vier jaar geleden was het de etappe waar Ivan Basso de rit kado kreeg van Armstrong nadat ze het hele veld op achterstand hadden gereden.
Het is één van de meest legendarische beklimmingen in de Tour historie, maar liefst 74 keer zat de Tourmalet al in het parcours opgenomen, meer dan welke berg dan ook. In 1910 zat het in een verschrikkelijke etappe met de Peyresourse, Aspin en Aubisque toen de ritwinnaar én de Tourwinnaar van dat jaar Octave Lapize overal behalve op de Aubisque als eerste boven kwam. In 2006 werd de berg voor het laatst beklommen, David de la Fuente haalde de bergpunten op in een vergelijkbare etappe met ook toen de Aspin en Peyresourde in het parcours evenals de Portillon en aankomst bovenop Pla de Beret waar Denis Menchov won.
Profiel Col du Tourmalet
Hautacam (1520m hoog, 14.4km aan 7.2% gem. en 10% max.) is een stuk minder lastig en ook iets onregelmatiger. Het begint gelijk steil met in de eerste 4km een stijgingspercentage dat constant boven de 7% uitsteekt, de 2e kilometer is zelfs 8.5%. Hierna vlakt het af met twee kilometers van slechts 5% alvorens het lastigste middenstuk aanbreekt, drie kilometers van minstens 9% afgesloten met de steilste kilometer van 10% op zo'n 5km van de top. Hierna wordt het steeds een beetje minder steil met slechts 5% in de slotkilometer.
Het is de 4e keer dat deze berg beklommen wordt, voor meer info en de beelden zie bovenstaand verhaal. De Fransen lijken in ieder geval weinig kans te maken op hun nationale feestdag.
Profiel Hautacam
[ Bericht 1% gewijzigd door DutchSL op 14-07-2008 12:24:58 ]
Ik denk dat Menchov positief kan verrassen, vond hem wel sterk bergop.
Echter zal Evans in zijn wiel zitten..
Echter zal Evans in zijn wiel zitten..
Cancellara; "Tweede worden is gemakkelijker dan eerste worden"
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
gaat een mooie etappe worden. ben benieuwd of de klassementsrenners spijt gaan krijgen van de vrijheid die Ricco heeft gehad.
Evans zal het geel wel pakken en Menchov zal tweede worden
Evans zal het geel wel pakken en Menchov zal tweede worden
quote:
Op zondag 23 maart 2008 02:16 schreef tyros-saver het volgende:
En PaasKonijn Ik heb het gemeld aan de Admin dat jij zei: Heb je typkanker.
En PaasKonijn Ik heb het gemeld aan de Admin dat jij zei: Heb je typkanker.
Oh, die uit 2000 weet ik nog 
. Met wijlen (of is dat z'n broer? 
) Otxoa de hele dag in de aanval.
. Met wijlen (of is dat z'n broer? ) Otxoa de hele dag in de aanval.
La buena vida es cara. Hay otra más barata, pero no es vida.
Otxoa, de Bask van Kelme bleef over uit een vroege vlucht. In 2001 werd hij op training samen met zijn broer Ricardo aangereden door een automobilist, Ricardo overleed en Javier raakte voor twee maanden in coma. Na een lange revalidatie vocht hij zich terug in competitie om in 2004 op de Paralympische Spelen een gouden en een zilveren medaille te winnen.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:24 schreef BVO het volgende:
Oh, die uit 2000 weet ik nog
Hij maakt zo'n mooie OP...
Xbox Live Gamertag : ThaD16
Julian Deanquote:Op zondag 13 juli 2008 17:28 schreef Cavalier1 het volgende:
Wie zijn volgens jullie de kanshebbers ivm met mijn rondemaster?
Renshaw
Isasi
Cancellara; "Tweede worden is gemakkelijker dan eerste worden"
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
FOK!sport *O* ✩ ✩ ✩ Ajax O+
Freire denk ik.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:28 schreef Cavalier1 het volgende:
Wie zijn volgens jullie de kanshebbers ivm met mijn rondemaster?
Vergeet de altijd gevaarlijke Backstedt niet, en natuurlijk "Waar is Zubeldia?" 
Xbox Live Gamertag : ThaD16
Als CSC in vorm is (Andy gaf een goede indruk, Sastre en Frank heb ik niet zo op gelet), dan moeten ze in deze rit toch een plan ten uitvoer brengen.
The average burglar breaks in and leaves clues everywhere. But not me. I'm completely clueless.
Soler.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:28 schreef Cavalier1 het volgende:
Wie zijn volgens jullie de kanshebbers ivm met mijn rondemaster?
Lekker kort morgen. Dat zijn meestal de spectaculairste etappes. Ik ga er goed voor zitten
Niet 1, niet 2, niet 3 maar 4 Regenbogen!
Zubeldia zie ik nog wel wat flikken morgen eigenlijk, die is niet meer gevaarlijk voor de grote jongens op dit momentquote:Op zondag 13 juli 2008 17:34 schreef GotenSSJ het volgende:
Vergeet de altijd gevaarlijke Backstedt niet, en natuurlijk "Waar is Zubeldia?"
Morgen finish bergop, dus verstoppen kan niet meer.
@ DutchSl, de klim van de Tourmalet begint in St. Marie de Campan, de afdaling eindigd in Luz st. Saveur. Volgens mij beschrijf je de verkeerde kant van de klim. Van St. Marie de Campan heb je een kilometer of 8 waar het nog niet al te steil is (tot een procentje of 7), maar daarna heb je 8 km aan 9-10%. Een paar km voor de top komen ze door La Mongie, waar een paar keer gefinishd is.
@ DutchSl, de klim van de Tourmalet begint in St. Marie de Campan, de afdaling eindigd in Luz st. Saveur. Volgens mij beschrijf je de verkeerde kant van de klim. Van St. Marie de Campan heb je een kilometer of 8 waar het nog niet al te steil is (tot een procentje of 7), maar daarna heb je 8 km aan 9-10%. Een paar km voor de top komen ze door La Mongie, waar een paar keer gefinishd is.
Hier gaat het vlammen . Kirchen uit het geel, en de klassementsrenners gaan elkaar hopelijk kapot fietsen.
Hoop dat er wat klappen worden uitgedeeld in het klassment.
. Kirchen uit het geel, en de klassementsrenners gaan elkaar hopelijk kapot fietsen.Hoop dat er wat klappen worden uitgedeeld in het klassment
.
Nah, dan eerder Astarloza.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:35 schreef TheZapster het volgende:
[..]
Zubeldia zie ik nog wel wat flikken morgen eigenlijk, die is niet meer gevaarlijk voor de grote jongens op dit moment
Zubeldia was vandaag ook slecht hoor..
Xbox Live Gamertag : ThaD16
Ik ben ook benieuwd wat Evans kan. Hoe hij omgaat met zijn wonden en of hij daardoor niet tijd gaat verliezen. Dat zou de Tour wel op zijn kop zetten trouwens.
Niet 1, niet 2, niet 3 maar 4 Regenbogen!
Morgen trekt Piepoli met Riccò in de aanval op de Tourmalet, CSC en Caisse schuiven slim A.Schleck en Pereiro mee. De angsthazen Menchov en Evans verschuilen zich achter hun zwakke ploeg, en ontdekken tot hun schrik aan de finish dat ze een niet meer te achterhalen achterstand hebben 
Droomscenario.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:56 schreef Ereinion het volgende:
Morgen trekt Piepoli met Riccò in de aanval op de Tourmalet, CSC en Caisse schuiven slim A.Schleck en Pereiro mee. De angsthazen Menchov en Evans verschuilen zich achter hun zwakke ploeg, en ontdekken tot hun schrik aan de finish dat ze een niet meer te achterhalen achterstand hebben
Maar zo zal het (helaas) wel niet gaan.
Shit.. wist wel dat la Mongie tegen de Tourmalet aan lag maar was er van overtuigd dat het de andere kant wasquote:Op zondag 13 juli 2008 17:40 schreef Wombcat het volgende:
Morgen finish bergop, dus verstoppen kan niet meer.
@ DutchSl, de klim van de Tourmalet begint in St. Marie de Campan, de afdaling eindigd in Luz st. Saveur. Volgens mij beschrijf je de verkeerde kant van de klim. Van St. Marie de Campan heb je een kilometer of 8 waar het nog niet al te steil is (tot een procentje of 7), maar daarna heb je 8 km aan 9-10%. Een paar km voor de top komen ze door La Mongie, waar een paar keer gefinishd is.
zal het aanpassen.
Ik mis Stijn Devolder in dit scenario.quote:Op zondag 13 juli 2008 17:56 schreef Ereinion het volgende:
Morgen trekt Piepoli met Riccò in de aanval op de Tourmalet, CSC en Caisse schuiven slim A.Schleck en Pereiro mee. De angsthazen Menchov en Evans verschuilen zich achter hun zwakke ploeg, en ontdekken tot hun schrik aan de finish dat ze een niet meer te achterhalen achterstand hebben
The average burglar breaks in and leaves clues everywhere. But not me. I'm completely clueless.
Denk niet dat die meekan als Ricco gaat.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:04 schreef SaintOfKillers het volgende:
[..]
Ik mis Stijn Devolder in dit scenario.
Kan best, maar dan staat hij nog steeds niet in het scenarioquote:Op zondag 13 juli 2008 18:06 schreef Wombcat het volgende:
Denk niet dat die meekan als Ricco gaat.
.
The average burglar breaks in and leaves clues everywhere. But not me. I'm completely clueless.
Ik vond Andy erg sterk overkomen vanfaag. Morgen lekker op de steile stukken alles uit het wiel fietsen 
LastFM
03/06 Maccabees - 10/06 Gaslight Anthem - 18/06 Oi Vai Voi - 20/06 Green Beats - 24/06 Ghinzu - 18/07 Extrema Outdoor
03/06 Maccabees - 10/06 Gaslight Anthem - 18/06 Oi Vai Voi - 20/06 Green Beats - 24/06 Ghinzu - 18/07 Extrema Outdoor
dat zou natuurlijk mooi zijn jaquote:Op zondag 13 juli 2008 17:56 schreef Ereinion het volgende:
Morgen trekt Piepoli met Riccò in de aanval op de Tourmalet, CSC en Caisse schuiven slim A.Schleck en Pereiro mee. De angsthazen Menchov en Evans verschuilen zich achter hun zwakke ploeg, en ontdekken tot hun schrik aan de finish dat ze een niet meer te achterhalen achterstand hebben
trouwens de etappe is in zijn geheel op TV
Moet werkenquote:Op zondag 13 juli 2008 18:12 schreef Bartoli het volgende:
[..]
dat zou natuurlijk mooi zijn ja
trouwens de etappe is in zijn geheel op TV
Naja, wordt toch pas spannend op de Tourmalet en ik neem de middag wel vrij
[ Bericht 11% gewijzigd door #ANONIEM op 13-07-2008 18:14:16 ]
Mooiquote:Op zondag 13 juli 2008 18:12 schreef Bartoli het volgende:
[..]
trouwens de etappe is in zijn geheel op TV
Trofimov rijdt maar mee tot de 13e etappe was althans van te voren aangekondigd. Trofimov gaat in Peking meedoen aan de Olympische MTB koers.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:06 schreef Happel het volgende:
Trofimov vandaag in de bus (28'11) geëindigd. Morgen in de aanval of trekt hij het gewoon niet?
Morgen is het weer tijd voor Stijn om door het ijs te zakken.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:04 schreef SaintOfKillers het volgende:
[..]
Ik mis Stijn Devolder in dit scenario.
Niet 1, niet 2, niet 3 maar 4 Regenbogen!
Mooi, hoorde al dat ie om 1240 ging beginnen morgen, maar dacht dat ze het eerste gedeelte uit de tv reportage gesloopt hadden.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:12 schreef Bartoli het volgende:
[..]
dat zou natuurlijk mooi zijn ja
trouwens de etappe is in zijn geheel op TV
Smerregens ff werken en smiddags voor de buis! (of erachter zo u wilt)
Dans Paris à vélo on dépasse les autos
Ricco de favoret voor mrogen weer.
Hopelijk wordt evans er hard afgereden. De enige rijder die echt de koers maakt is Valverde, van de klassemensrijders dan.
Hopelijk wordt evans er hard afgereden. De enige rijder die echt de koers maakt is Valverde, van de klassemensrijders dan.
Kein gewalt! Wir sind das volk!
Steps taken forwards but sleepwalking back again.
''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
And that is the news.''
Steps taken forwards but sleepwalking back again.
''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
And that is the news.''
Ricco kan net zo goed vermoeid zijn...
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
Ricco is geen favoriet voor morgen. Hij heeft vandaag alles gegeven en hij gaat voor zn teamgenoot Piepoli rijden. Morgen zal er waarschijnlijk een deelnemer voor het bergklassement ontsnappen op de Tourmalet om punten te verzamelen. Hij zal dan proberen de dagzege te veroveren om op de Hautacam zijn trui veilig te stellen. Op de Hautacam verwacht ik dan in de schaduw van de ontsnapte vuurwerk, Menchov en Evans zullen zich in de laatste kilometers niet meer kunnen verstoppen in het peloton.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:51 schreef One_of_the_few het volgende:
Ricco de favoret voor mrogen weer.
Hopelijk wordt evans er hard afgereden. De enige rijder die echt de koers maakt is Valverde, van de klassemensrijders dan.
Hopelijk kan Menchov iets doen aan die minuut achterstand die hij op Evans heeft want dat is een flink gaatje.
quote:Op zondag 13 juli 2008 17:58 schreef Wombcat het volgende:
[..]
Droomscenario.
Maar zo zal het (helaas) wel niet gaan.
Dat denk ik helaas ook niet, CSC zal wel iemand mee proberen te sturen, maar Caisse rijdt even afwachtend als de Lotto's en Rabo's vrees ik (maar hopelijk zit ik er naast).
Vedanta_veri: Ik vraag mij af waarom iedereen zo voor het verbod op pedofilie is maar niet op roken, beiden zijn dingen waar je anderen mee beschadigd. Maar goed, mensen die verslaafd zijn aan iets kunnen daar niet objectief over zijn.
Had iemand al gemeld dat dit weer een geweldige OP is.
DutchSL Hulde
Ik vond Rico erg sterk vandaag en verwacht hem morgen ook. Maar ik twijfel of hij niet teveel heeft gegeven.
Maar goed een boterham met Pindakaas en hij kan er weer tegenaan.
Ben echt benieuwd wie er op de tourmalet het gas open gooien en als er een paar vooruit komen dan zullen de achtervolgers stevig aan de bak moeten op de Hautecam
Ik gok weer op Rico en op wat basken want die waren er vandaag niet echt bij
DutchSL Hulde
Ik vond Rico erg sterk vandaag en verwacht hem morgen ook. Maar ik twijfel of hij niet teveel heeft gegeven.
Maar goed een boterham met Pindakaas en hij kan er weer tegenaan.
Ben echt benieuwd wie er op de tourmalet het gas open gooien en als er een paar vooruit komen dan zullen de achtervolgers stevig aan de bak moeten op de Hautecam
Ik gok weer op Rico en op wat basken want die waren er vandaag niet echt bij
There are 2 Situations that drives an man Crazy: With and without wife
Wanneer een man de deur van zijn auto voor zijn vrouw openhoud is of de auto nieuw of zijn vrouw
Sorry, mind closed until further notice🍷
Wanneer een man de deur van zijn auto voor zijn vrouw openhoud is of de auto nieuw of zijn vrouw
Sorry, mind closed until further notice🍷
Die komt op een half ur binnen, terwijl Michel oreert dat hij dat in de tijdrit wel weer goedmaakt.quote:Op zondag 13 juli 2008 18:04 schreef SaintOfKillers het volgende:
[..]
Ik mis Stijn Devolder in dit scenario.
Je vergeet het juiste infuus.quote:Op zondag 13 juli 2008 19:00 schreef RemcoW85 het volgende:
[..]
Goed slapen, veel macaroni eten en hij koerst morgen weer als een nieuwe
um dit zouw wel mooi zijn:
ten dam weg in een groepje met een goeie bask een andere redelijke klimmer en een paar gasten van het soort flecha
eerste klim overleeft de kopgroep en we komen aan met een peletonnejte van zown 20/25/30 man met caise depagne en CSC in sterk aantal, en menchov samen met weening (reed vandaag eindelijk ff beetje voorin, heb wel vertrouwen in )
Aan de laatste klim word begonnen met een achterstand van 4 en halve minuut ofso doordat sanchez (de euskatelversie) als het gat 2 minuten is op 7/10 km afstand vna de finisch gaat menchov samen met een andere baskische vriend hun teammakkers ophalen, pereirosio, valverde, shleck (oudste), sastre en cunego zullen nog mee kunnen, evans niet omdat zijn lichaam in de herstelfase is aanbeland waardoor die helemaal instort en op 7 minuten binnnekomt...
pereirso sio gaat dan samen met baskische helper (de gene van de kopgroep) en tendame er een flink tempo draaien wardoor eerst sastre gaat samen met cunego, daarna ten dam, dan baskische helper, dan sio tegelijk met valverde en dan gaan andere bask en menchov keihard reiden en menchov schenkt die gast winstrit en zichzelf het geel
nu maar hope dat dit uit gaat komen
!! oja van het groepje ontsnappers bleef alleen ten dam en bask over en popovich moet evans helpen maar anders had hij messchien wel gewonnen... en ricco, die gaan we helemaal niet zien 
ten dam weg in een groepje met een goeie bask een andere redelijke klimmer en een paar gasten van het soort flecha
eerste klim overleeft de kopgroep en we komen aan met een peletonnejte van zown 20/25/30 man met caise depagne en CSC in sterk aantal, en menchov samen met weening (reed vandaag eindelijk ff beetje voorin, heb wel vertrouwen in
) Aan de laatste klim word begonnen met een achterstand van 4 en halve minuut ofso doordat sanchez (de euskatelversie) als het gat 2 minuten is op 7/10 km afstand vna de finisch gaat menchov samen met een andere baskische vriend hun teammakkers ophalen, pereirosio, valverde, shleck (oudste), sastre en cunego zullen nog mee kunnen, evans niet omdat zijn lichaam in de herstelfase is aanbeland waardoor die helemaal instort en op 7 minuten binnnekomt...
pereirso sio gaat dan samen met baskische helper (de gene van de kopgroep) en tendame er een flink tempo draaien wardoor eerst sastre gaat samen met cunego, daarna ten dam, dan baskische helper, dan sio tegelijk met valverde en dan gaan andere bask en menchov keihard reiden en menchov schenkt die gast winstrit en zichzelf het geel
nu maar hope dat dit uit gaat komen
!! oja van het groepje ontsnappers bleef alleen ten dam en bask over en popovich moet evans helpen maar anders had hij messchien wel gewonnen... en ricco, die gaan we helemaal niet zien
Dit wordt eindelijk genieten. Volgens mij is de NOS er ook vanaf het begin bij.
Premier League toto winnaar 2007-2008 en [b]2008-2009[/b]
Held Blaise NKUFO [b]All time topscoorder in Enschede[/b]
[b]WE WON IT ELEVEN TIMES![/b]
Held Blaise NKUFO [b]All time topscoorder in Enschede[/b]
[b]WE WON IT ELEVEN TIMES![/b]
Vanaf de neutrale zone..quote:Op zondag 13 juli 2008 20:21 schreef Dos37 het volgende:
Dit wordt eindelijk genieten. Volgens mij is de NOS er ook vanaf het begin bij.
Aanpassen of oprotten ! Wij tegen iedereen !
