Koken op zonne-energie ... het kan!

Dit weekend heb ik het eens goed kunnen proberen.
Het is mei, de zon staat aan een onbewolkte hemel, en dus is het tijd om wat te koken - puur op de warmte van de zon.

Hoe werkt dat?
Simpel: Iedereen weet dat auto in de zon zó heet wordt, dat je je hand er niet meer op kunt leggen.
Als je daar nu een glazen deksel overheen zet zodat die warmte wel naar binnen kan, maar niet naar buiten...

Even een foto, dat is duidelijker:


Hier zie je: Een zwart pannetje met een glazen schaal er op de kop overheen.
Het geheel staat op een kartonnen plaat waar aluminiumfolie op is geplakt.
Rechtop staat nog zo'n stuk karton, weer met alu-folie.
De zon komt op de foto van links.


Maar goed, hoe warm wordt dat dan?
Ok, het is nog lente, maar kijk even op de thermometer:


En de hamvraag is natuurlijk: Wordt het warm genoeg om te koken?



Het antwoord is een volmondig Ja.
Vlees begint al te garen bij 60° celcius.
Bij die temperatuur gaan de eiwitten veranderen. Bij die temperatuur gaan ook de bacteriën morsdood.
In boeken over slowcooking en moleculair koken kun je dat allemaal teruglezen.

Ik had wel mijn zorgen of de aardappels wel gaar zouden worden, maar gezien de bereikte temperatuur (zie foto!) had ik me vooral zorgen moeten maken als het kruimige aardappels waren geweest, want dan waren ze helemaal kapotgekookt.
Ze waren dus perfect.


Dus wat krijg je?

Uiterst subtiel, door-en-door gekookt eten.

Het suddert urenlang.

Uurtje langer laten staan geen probleem: Het kan nooit aanbranden.

De warmte komt van rondom, niet alleen van de bodem.

Het vocht komt uit het eten zelf. Meer vocht? Kook een tomaat mee. Geen water toevoegen: Het eten kookt in zijn eigen vocht klaar.

Volledig gas-, electriciteit-, hout- en CO[sub2[/sub]-vrij.

Wat ik hier gekookt heb was kip met Mr Patak's saus, een ui, wat koreander en een paar aardappels (vastkokend).
En het resultaat?

quote:

Op dinsdag 13 mei 2008 17:21 schreef Beelzebub85 het volgende:
Ligt die zooi nou naast een koeievlaai? Foto 1?

Da's omgespitte aarde, bedankt, lekker!

quote:

Op dinsdag 13 mei 2008 20:00 schreef Bluezz het volgende:
Wat ontzettend leuk, zo'n experiment
Slow cooking is da bomb

Hoelang heb je het uiteindelijk laten sudderen??

Nou, het moet wel een aantal uur staan.
Een uur of drie bij een strak-blauwe hemel is minimaal.
Als je het om 11 uur in de zon zet is het rond een uur of 1 a 2 lekker op temperatuur.
En dan laat je het lekker doorkoken.
Ik laat het meestal staan totdat het etenstijd is.

Dat is dus ook het idee: 's ochtends doe je het spul rauw in de pan, 's avonds is het gekookt. Als je toevallig in de buurt bent kun je het geheel nog eens bijdraaien, maar het hoeft niet perse - het kan toch niet aanbranden, en langer=beter.

[ Bericht 5% gewijzigd door mgerben op 13-05-2008 23:20:34 ]

quote:

Op woensdag 14 mei 2008 15:49 schreef Jordy-B het volgende:

[..]

Bijdraaien de buurtkatten bij je kip vandaan schoppen.

Dat laatste viel eigenlijk wel mee...
Ten eerste komt er niet zoveel geur uit. Mogelijk omdat het wel heet is maar niet borreled en bellenblazend kookt.
De geur blijft in het pannetje.
Dan staat er nog een glazen schaal overheen die ook geur binnenhoudt.
Die schaal is vrij zwaar (voor een kat), glad, zonder aangrijpingspunten. Hij zou hem misschien iets heen en weer kunnen duwen maar nooit op kunnen tillen.
En tot slot is die dekschaal ook nog eens vrij heet.
De schaal wordt net iets te heet om je hand op te leggen. Niet iets waar een kat vrijwillig tegenaan gaat duwen dus.

Nee hoor, geen kattenlast gehad

quote:

Op vrijdag 16 mei 2008 18:56 schreef MLI het volgende:
Maar stel dat je aardappelen wil koken, daar moet toch water bij?

Nee, is niet nodig... en je voegt ook geen water toe.
De piepers koken door de warmte, niet door het water.

Als je op gas kookt voeg je water toe om te zorgen dat de temperatuur niet te hoog op kan lopen. Zolang er water in een pan zit kan de temperatuur niet boven de 100° komen. Het water is dus een aanbrandbeveiliging.
Maar met zonnekoken heb je dat niet nodig; het wordt nooit zo warm dat het verbrandt.
Extra water is alleen maar extra massa die ook warm moet worden.

Uit het andere voedsel komt voldoende vocht om alles vochtig te houden.
Als je veel saus wilt voeg je een tomaat toe (in stukjes).

Maar aardappels koken gewoon door warmte, niet door water. Je kunt piepers toch ook poffen? Dat gaat ook zonder extra water.
Het is daarbinnen zo'n 95°. Dat is ruim warm genoeg. Mijn aardappels waren in elk geval door en door gaar. Wel had ik ze natuurlijk in blokjes gesneden zodat ze goed door-en-door warm worden.

Het garen van voedsel is het veranderen van de structuur onder invloed van warmte - het duidelijkste voorbeeld is eiwit dat stolt bij 72°. Het is de warmte die ervoor zorgt dat eten gaar wordt.

[ Bericht 2% gewijzigd door mgerben op 19-05-2008 10:47:52 ]

Gisteren nog even geprobeerd... Maar wat echt noodzakelijk is is een strakblauwe hemel.
Het warmde goed op (kip met aardappel, ui, tomaat). Het werd 75 graden binnenin. Voldoende om de kip goed gaar te maken, een lekkere saus te maken... maar niet genoeg voor de aardappel. Die heeft toch een hogere temperatuur nodig!

Voor wie het eens wil proberen: De Ikea heeft grote glazen schalen bij de keukenafdeling staan. De gewone Ikea heeft ze tot 28cm doorsnede. De Ikea XL heeft nog een maatje groter: 36cm.
Zet ze even op de kop voordat je er een koopt; sommige sluiten beter af dan andere.

In België hebben de supermarkten glazen schalen van het merk Luminarc. Dat is de schaal op mijn foto's.

Verder van belang: Een vlakke ondergrond, een zwarte lap stof (zie foto's) en twee stokjes om de pan net ietsje op te tillen.
De pan moet zwart zijn, moet het glas niet raken, en de lucht is bij voorkeur strak blauw.

quote:

Op zaterdag 31 mei 2008 11:34 schreef faun het volgende:
Waarom verzinnen ze geen eenpits kooktoestellen die op zonne-energie werken?

Volgens mij heb ik er één op de foto staan. Waarom zou de definitie van een pit beperkt blijven tot iets waar een vlam uit komt?

[quote]Op zaterdag 31 mei 2008 21:04 schreef rudedeltadude het volgende:
Wat vet gedaan, mgerben

Ik had er nog nooit van gehoord, maar als je eens gaat googlen kom je de gekste dingen tegen!
Om je topic niet te kapen gooi ik even wat plaatjes in een spoilertje.

Bedankt!
Leuke foto's!
Een aantal daarvan heb ik ook wel eens gezien.

De eerste is een zogenaamde box-cooker. Dus een doos waar je je pan in zet. Ietsje complexer om te maken, want je moet een goed isolerende doos maken. Ook heb je een glas of plexiglas plaat nodig en moet je een goed sluitend deksel maken. Omdat de buitenkant véél meer oppervlak heeft om warmte te verliezen moet hij goed geïsoleerd zijn.
Wel makkelijk in het gebruik!

De andere foto's zijn vnl parabolische toestellen. Deze zijn technisch moeilijker, je moet ze op de zon gericht houden, maar ze worden wel warmer. Denk bij die dingen maar aan bakken en risico op aanbranden.