abonnement bol.com Unibet Coolblue
pi_63495376
Solar Wind Rips Up Martian Atmosphere (Mars Daily.com)
for NASA Science News
Huntsville AL (SPX) Nov 24, 2008
quote:
Researchers have found new evidence that the atmosphere of Mars is being stripped away by solar wind. It's not a gently continuous erosion, but rather a ripping process in which chunks of Martian air detach themselves from the planet and tumble into deep space. This surprising mechanism could help solve a longstanding mystery about the Red Planet.
"It helps explain why Mars has so little air," says David Brain of UC Berkeley, who presented the findings at the 2008 Huntsville Plasma Workshop on October 27th. Billions of years ago, Mars had a lot more air than it does today. (Note: Martian "air" is primarily carbon dioxide, not the nitrogen-oxygen mix we breathe on Earth.)

Ancient martian lake-beds and river channels tell the tale of a planet covered by abundant water and wrapped in an atmosphere thick enough to prevent that water from evaporating into space. Some researchers believe the atmosphere of Mars was once as thick as Earth's.

Today, however, all those lakes and rivers are dry and the atmospheric pressure on Mars is only 1% that of Earth at sea-level. A cup of water placed almost anywhere on the Martian surface would quickly and violently boil away"a result of the super-low air pressure.

So where did the air go? Researchers entertain several possibilities: An asteroid hitting Mars long ago might have blown away a portion of the planet's atmosphere in a single violent upheaval. Or the loss might have been slow and gradual, the result of billions of years of relentless "sand-blasting" by solar wind particles. Or both mechanisms could be at work.

Brain has uncovered a new possibility--a daily ripping process intermediate between the great cataclysm and slow erosion models. The evidence comes from NASA's now-retired Mars Global Surveyor (MGS) spacecraft.

In 1998, MGS discovered that Mars has a very strange magnetic field. Instead of a global bubble, like Earth's, the Martian field is in the form of magnetic umbrellas that sprout out of the ground and reach beyond the top of Mars' atmosphere. These umbrellas number in the dozens and they cover about 40% of the planet"s surface, mainly in the southern hemisphere.

For years, researchers thought the umbrellas protected the Martian atmosphere, shielding pockets of air beneath them from erosion by the solar wind. Surprisingly, Brain finds that the opposite can be true as well: "The umbrellas are where coherent chunks of air are torn away."

Addressing his colleagues at the Workshop, he described how he made the discovery just a few months ago:

Brain was scrolling through archival data from Global Surveyor's particles and fields sensors. "We have measurements from 25,000 orbits," he says. During one of those orbits, MGS passed through the top of a magnetic umbrella. Brain noticed that the umbrella's magnetic field had linked up with the magnetic field in the solar wind. Physicists call this "magnetic reconnection."

What happened next is not 100% certain, but Global Surveyor's readings are consistent with the following scenario: "The joined fields wrapped themselves around a packet of gas at the top of the Martian atmosphere, forming a magnetic capsule a thousand kilometers wide with ionized air trapped inside," says Brain.

"Solar wind pressure caused the capsule to 'pinch off' and it blew away, taking its cargo of air with it." Brain has since found a dozen more examples. The magnetic capsules or "plasmoids" tend to blow over the south pole of Mars, mainly because most of the umbrellas are located in Mars' southern hemisphere.

Brain isn't ready to declare the mystery solved. "We're still not sure how often the plasmoids form or how much gas each one contains." The problem is, Mars Global Surveyor wasn't designed to study the phenomenon. The spacecraft was only equipped to sense electrons, not the heavier ions which would make up the bulk of any trapped gas.

"Ions and electrons don't always behave the same way," he cautions. Also, MGS sampled the umbrellas at fixed altitudes and at the same local time each day. "We need to sample many altitudes and times of day to truly understand these dynamic events."

In short, he told the audience, "we need more data."

Brain is pinning his hopes on a new NASA mission named MAVEN. Short for "Mars Atmosphere and Volatile Evolution," MAVEN is an upper atmosphere orbiter currently approved for launch to Mars in 2013.

The probe is specifically designed to study atmospheric erosion. MAVEN will be able to detect electrons, ions and neutral atoms; it will be able to measure both magnetic and electric fields; it will travel around Mars in an elliptical orbit, piercing magnetic umbrellas at different altitudes, angles, and times of day; and it will explore regions both near and far from the umbrellas, giving researchers the complete picture they need.

If magnetized chunks of air are truly being torn free, MAVEN will see it happening and measure the atmospheric loss rate. "Personally, I think this mechanism is important," says Brain, "but MAVEN may yet prove me wrong."

Meanwhile, the Mystery of the Missing Martian Air is shaping up to be a ripping good yarn.
Mars Express Observes Aurorae On The Red Planet
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
pi_63587019
26-11-2008

Europese ruimtevaartministers geven groen licht voor ExoMars


Illustratie van ExoMars.

Europa gaat over enkele jaren naar Mars. Op de succesvolle tweedaagse ESA-ministersconferentie in Den Haag hebben de ruimtevaartministers van de achttien lidstaten van de European Space Agency een begroting van ongeveer tien miljard euro voor de komende jaren goedgekeurd, en groen licht gegeven voor het ambitieuze ExoMars-project - een Europese Marswagen die begin 2016 gelanceerd moet worden. Daarnaast zijn financiële toezeggingen ontvangen voor programma's voor onder andere aardonderzoek, meteorologie, satelliettechnologie, bemande ruimtevaart, draagraketten, microzwaartekrachtonderzoek en satellietnavigatie.

Voor het ExoMars-project is door de ministersconferentie indertijd een bedrag van maximaal één miljard euro goedgekeurd. Het huidige ontwerp komt een paar honderd miljoen euro duurder uit. ESA wil daarom op zoek naar internationale samenwerking, onder andere met de Verenigde Staten en Rusland. In de loop van 2009 moet daar meer duidelijkheid over komen.

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63588465
quote:
Op vrijdag 28 november 2008 09:18 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
26-11-2008

Europese ruimtevaartministers geven groen licht voor ExoMars

[ afbeelding ]
Illustratie van ExoMars.

Europa gaat over enkele jaren naar Mars. Op de succesvolle tweedaagse ESA-ministersconferentie in Den Haag hebben de ruimtevaartministers van de achttien lidstaten van de European Space Agency een begroting van ongeveer tien miljard euro voor de komende jaren goedgekeurd, en groen licht gegeven voor het ambitieuze ExoMars-project - een Europese Marswagen die begin 2016 gelanceerd moet worden. Daarnaast zijn financiële toezeggingen ontvangen voor programma's voor onder andere aardonderzoek, meteorologie, satelliettechnologie, bemande ruimtevaart, draagraketten, microzwaartekrachtonderzoek en satellietnavigatie.

Voor het ExoMars-project is door de ministersconferentie indertijd een bedrag van maximaal één miljard euro goedgekeurd. Het huidige ontwerp komt een paar honderd miljoen euro duurder uit. ESA wil daarom op zoek naar internationale samenwerking, onder andere met de Verenigde Staten en Rusland. In de loop van 2009 moet daar meer duidelijkheid over komen.

(allesoversterrenkunde)
gr gr
pi_63656833
Phoenix Lander Winds Up Its Astonishing Summer On Mars (MarsaDaily.com)
By Lori Stiles
Tempe AZ (SPX) Nov 27, 2008
quote:
Mars has slipped far enough behind the sun today that signals from
Mars-orbiting spacecraft are effectively blocked until mid-December.


photo: www.spaceweather.com


This solar conjunction happens every two years.
Mars mission scientists - including the University of Arizona-based team that runs the High-Resolution Imaging Science Experiment, or HiRISE, instrument aboard NASA's Mars Reconnaissance Orbiter - will resume operations three weeks from now.

But for NASA's UA-led Phoenix Mars Mission, the first university-led mission to Mars, surface science operations are over.

The champion little robot was to have photographed, dug and tested samples in the Martian arctic for 90 days after landing on May 25, 2008. Not only did the Phoenix Mars Lander achieve full mission success in August, it worked for a total 151 Martian days, until Oct. 27, when it was walloped by a dust storm that filled the sky with fine dust that persisted for days.

Drained of battery power because too little sunlight reached its two solar panels, Phoenix successfully sent its last signal to the mission team on Sunday, Nov. 2.

"This has been a great experience in my life, not only for the wonderful science return but for the tremendous team work that we've developed over the years of the mission," Peter Smith of the UA Lunar and Planetary Laboratory, Phoenix principal investigator, said in a Nov. 10 media teleconference that announced Phoenix surface operations had ended.

"It's been a great mission. It's been seven years of my life and definitely a major part of my science career. I'm just thrilled about what we've been able to do."

The UA led the $420 million Phoenix mission and $8 million mission extensions with project management at NASA's Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Calif, and development partnership at Lockheed Martin Corp., Denver.

International partners are the Canadian Space Agency; the University of Neuchatel, Switzerland; the universities of Copenhagan and Aarhus in Denmark; the Max Planck Institute in Germany; the Finnish Meteorological Institute; and Imperial College of London.

Running daily surface science operations was a full-time job, and mission scientists had no time to do related laboratory work or analyze their complicated data in depth. They're doing that now, and will report results in science papers to come. But they shared stunning scientific successes with the public as they happened. These include:

Touching water ice on Mars for the first time. "When we landed, we looked around and saw a field of dirt and rock that spread out to the horizon," Smith said.

"We didn't see ice right away. Then we looked under the lander and saw we were standing on it. Studying that ice has kept us busy for the last five months. We've excavated to the ice, we know its depth, we know how it changes over the surface. The mission is all about water, and studying ice is going to keep us busy for some time."

Taking 25,000 pictures, from sweeping panoramic vistas, to close-ups of ice and soil in trenches and in the robotic arm scoop, to microscopic close-ups of soil grains, to even higher-resolution close-ups taken down to the atomic level. Phoenix was the first to use an atomic force microscope on another planet. Compiling a complete weather record that covered every Martian day, or sol, of the mission.

Very sophisticated instruments collected information on clouds, pressure, temperature, winds, and humidity.

"You cannot study a surface and an ice layer without knowing the atmosphere above it, and we have a huge volume of data that describes weather for the entire time we conducted surface operations," Smith said.

"This is one of the major accomplishments of the mission." At the end of the surface mission, Phoenix saw, for the first time, water as snow falling to the surface Mars and frost on the ground. Falling snow was a real surprise.

Finding that soil at the landing site is alkaline and contains carbonates and clays. "On Earth, we would immediately conclude that there was liquid water in this soil," Smith said. "From Mars, we have to be a little more careful to develop the story as we can, as we interpret our data. But definitely, liquid water has been a part of this soil."

Finding that soil at the landing site contain small concentrations of salts and perchlorate. Such soluble salts as potassium, sodium, magnesium and chlorine are nutrients for life. Perchlorate is an energy source for microbes on Earth. Discovering nutrients and energy sources is important to answering the question, is the landing site area a habitable zone?

"Even if this site isn't habitable now," Smith said, "could this be a place where life could exist as the planet's polar spin axis tilts more towards the sun and the climate warms?" The Phoenix team is studying their data in more detail for the answers.

The UA won the 2007 and the 2008 Governor's Innovator of the Year Award in the academia category for leading the Phoenix mission.

The mission also won Popular Mechanics magazine's 2008 Breakthrough Award for Innovation, the 2008 Civil Space Award from the California Space Authority, the 2008 National Space Club Astronautics Engineer Award and Popular Science magazine's 2008 Best of What's New Grand Award in the aviation and space category.

Phoenix Education and Public Outreach To Millions
Phoenix's education and public outreach, or EPO, team ran by far the most successful EPO program in Mars mission history, according to NASA.

For the past 26 months, the Phoenix EPO team has shared science and engineering aspects of mission with millions of schoolchildren and teachers, museum-goers and Internet users, said Phoenix EPO manager Carla Bitter. About 20,000 visited the Science Operations Center in small tour groups led by EPO team members.

By conservative count, somewhere between 50 million and 60 million people followed the Phoenix Mars Mission run from the UA this year, Bitter said.

On landing day alone, May 25, 2008, the UA's Phoenix Web site registered 6 million hits, plus another 1 to 2 million hits that went directly to raw lander image pages.

NASA tracks the statistics for its own, separate Phoenix Web site. The NASA site drew 20 million visitors on Phoenix landing weekend

By conservative estimate, between 6 million and 7 million unique visitors were drawn to UA's Phoenix Mission Web site during the 5-month mission. Numbers on "page hits" or "page views" run about five times higher. UA Phoenix Web pages were viewed about 28 million times between May 19, 2008, and Nov. 6, 2008.

Web traffic on the UA Phoenix site came from more than 224 nations and territories, with most coming from the United States, Canada, the United Kingdom, Germany, Australia, Spain, France, Italy, the Netherlands and Japan.

Audiences during a 3-week period in September numbered more than 7 million, which included 3.5 million National Public Radio "Science Friday" listeners, 2.5 million Discovery Channel viewers and 250,000 who downloaded Phoenix podcasts.

Another 400,000 visited UA and NASA Phoenix mission Web sites during a 2-week period in September, 38,000 picked up near-daily Phoenix lander updates from Twitter maintained by the Jet Propulsion Laboratory and several thousand others faithfully subscribed to FaceBook.

Bitter said she credits EPO success to "being given a blank check for creativity from my boss (Smith), utilizing the incredible talent of a very young staff and taking advantage of Web-based technologies at a time when more people are accessing data online than ever before."

Imaging specialists who worked to get images from the lander onto Phoenix Web sites as soon as they were returned to Earth were a big reason the mission was so popular, she added.

The Phoenix EPO team is preparing a final report summarizing the numbers of people who followed Phoenix during its exceptional year. Bitter called the numbers "astonishing."
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
pi_63771949
04-12-2008

Nasa stelt Mars-missie uit

WASHINGTON - De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa heeft donderdag bekendgemaakt dat de prestigieuze missie naar Mars tot 2011 is uitgesteld.

Het wetenschappelijke laboratorium dat gelanceerd moet worden, is niet op tijd klaar.

Volgens de oorspronkelijke planning zou de marsmissie in oktober 2009 beginnen. De meerkosten als gevolg van de twee jaar vertraging bedragen circa 400 miljoen dollar (312 miljoen euro).

(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63867783
04-12-2008

Mars Science Laboratory 2 jaar uitgesteld [Update!]



De Mars Science Laboratory rover, een rover van een groter formaat dan de Spirit en Opportunity rovers, is twee jaar uitgesteld. De missie is al enkele keren over zijn budget gegaan, maar aanvankelijk zei NASA zich te willen houden aan de lanceerdatum in 2009. Nu blijkt dat NASA het niet gaat halen. Het gevolg van enig uitstel, is dat men moet wachten op de volgende kans om Mars te bereiken in 2011.

Het Mars Science Laboratory (MSL) is NASA's "laboratorium"-op-wielen, dat echt op zoek gaat condities die leven ooit mogelijk gemaakt hebben, in plaats van alleen het bestaan van water. Water is nu ruim afdoende aangetoond. Wetenschappers waren bezig de laatste vier landingsplaatsen te selecteren.



Het Mars Science Laboratory naast een van Mars Exploratory Rover, zoals die nu op Mars rijden.


NASA directeur Griffin heeft laten weten dat MSL is uitgesteld vanwege technische problemen, met name met de motor en de "versnellingsbak". NASA kwam daarin onverwachte problemen tegen en hoewel men nog wel net op schema was om de lancering te halen, was de planning te krap en dat betekent dat elk nieuw probleem zeker voor uitstel gezorgd zou hebben. De twee extra jaar geven tijd om alle problemen op te lossen en te testen.

Uiteraard kost die twee jaar nog meer geld: 235 tot 315 miljoen euro en brengt het project tot een totaal van ongeveer een en driekwart miljoen euro. Mars Science Laboratory is dan ook geen allerdaagse missie. Men noemt het in de wandelgangen een soort Cassini (die rond Saturnus draait), maar dan eentje die rondrijdt op een hemellichaam.



Assemblage van MSL op Kennedy Space Center in november dit jaar. De Mars rover was al in zijn hittewerende schild gebouwd en klaargemaakt om op de rakettrap gemonteerd te worden. Merk ook op hoe groot de rover is ten opzichte van de technici om de robot heen. (foto's: Emily Lakdawalla van The Planetary Society)


Als MSL heelhuids op Mars landt, wordt het een heel interessant wetenschappelijk onderzoeksstation. Het is ook een heel complex apparaat. MSL heeft een gas chromatograaf, een massa spectrometer, en een laser spectrometer om organische bestanddelen te kunnen aantonen. Een röntgenfluorescentie instrument geeft een beeld van de minerale samenstelling van rotsen en bodemmateriaal.

MSL heeft een robotarm voor het nemen van monsters, met een microscoop en een alpha-deeltjes röntgenspectrometer die de meest voorkomende bestanddelen bepaalt, vermoedelijk om te helpen bij de keuze van monsters. Net als de MER rovers heeft MSL een mast met bovenop camera's, alleen deze keer zijn het hoge definitie camera's. Verder draagt de rover een weerstationnetje mee, een stralingsmeter, zodat bij bemande vluchten naar Mars beter bekend is hoeveel straling de astronauten mee te maken krijgen en een Russisch instrument voor het vinden van waterstof onder het oppervlak. Waarom is dat handig? Om water onder het oppervlak te vinden.

Voor de voorziening van electriciteit heeft Mars Science Laboratory in tegenstelling tot de MER rovers Spirit en Opportunity, een radioisotoop generator, die stroom genereert op basis van het verval van een radioactief plutonium-238 isotoop. Voor zo'n grote robot voldoen zonnepanelen namelijk niet meer, of je zou onhandig grote zonnepanelen nodig hebben. Met de generator kan MSL op zijn minst een jaar actief zijn, waarschijnlijk meer. Beter nog, de rover is niet afhankelijk van zonlicht of stofstormen. NASA verwacht dat de MSL vijf tot twaalf kilometer af zal leggen, wat natuurlijk afhankelijk is van wat hij waar vindt.



Bron: Planetary Society.

(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63868196
NASA lands a cosmic first with "tweets" from Mars (MarsDaily.com)
by Staff Writers
San Francisco (AFP) Dec 5, 2008
quote:
If the Phoenix Lander comes back to life on Mars, Twitter users could be among the first to know.
NASA gave the historic Space Age mission an Internet Age spin by adding a Twitter page, enabling the robotic interplanetary explorer to answer the hot micro-blogging website's trademark query: "What are you doing?"

Twitter rocketed to popularity with technology that lets people use mobile telephones or personal computers to continually keep friends updated on their activities with "tweets," text messages of no more than 140 characters.

When NASA Jet Propulsion Laboratory News Services manager Veronica McGregor was tasked with delivering word of the agency's first-ever robotic landing on Mars during a holiday weekend, she turned to the social-networking website.

"Readership and viewership in traditional news media usually goes down over a three-day weekend," said McGregor, a former CNN correspondent.

"The fact that Twitter could send messages right to people's cell phones -- it seemed like a good idea to let people know about the landing."

So McGregor created a plucky persona for the 420-million-dollar robot and planted a flag on a new NASA frontier: Twitter-verse.

"I dig Mars!" was among Lander Tweets. Blog posts after its unprecedented May touch-down included an ice-discovery message ending with "w00t!!! Best day ever!!"

Tweets at twitter.com/MarsPhoenix won numerous Internet awards and garnered nearly 40,000 dedicated followers -- 2,000 of whom joined after NASA lost contact with the Lander in November.

"There was a certain joy and exuberance that came with every day, and every sight it was seeing," McGregor said. "I think people really related to that."

The Lander's writing style helped the blog stand out, according to Twitter co-founder Biz Stone.

"It was the way she chose to send out the updates -- in the first person and anthropomorphizing the Lander -- that really made all of the difference," Stone said. "As a result, NASA gets a level of engagement with citizens they didn't have before."

NASA is not the first major organization to get its message out on Twitter. Computer maker Dell began using Twitter in January to publish Internet-only sales bargains. US cable television giant Comcast sent service trouble missives over the service.

Some media organizations have also been using Twitter to gather timely, first-hand accounts from witnesses or to provide news updates to subscribers. CNN regularly presents live responses from Twitter users on the cable network, with footage of the service's feed on a computer screen.

Many businesses have turned to social-networking services MySpace and Facebook to spread messages.

McGregor said she prefers Twitter for its speed. "A lot of people said that the short posts were exactly the right amount of information they wanted to know," McGregor said.

That pithiness, mixed with a little attitude, impressed Wired.com writer Alexis Madrigal.

"In the near-term, NASA has found an absolutely outstanding way to reach large numbers of influential people at a fairly low investment," Madrigal said.

NASA has begun setting up Twitter accounts for other missions in hopes of repeating their success.

"I'm hoping the lesson they'll take from this is that you need freedom to craft a character and a feed that will be appealing to people," Madrigal said.

McGregor said she is giving presentations throughout NASA on her successful experiment while pressing the agency to explore new communications strategies.

As for the Lander, it sent this farewell tweet: "I should stay well-preserved in this cold. I'll be humankind's monument here for centuries, eons, until future explorers come for me."
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
pi_63898376
08-12-2008

Bekijk Mars in drie dimensies!


Zonder 'stereobrilletje' zien deze Marsbeelden er wazig uit.

De Universiteit van Arizona, die de High Resolution Science Imaging Experiment (HiRISE) van de Mars Reconnaissance Orbiter beheert, heeft 362 driedimensionale opnamen van Mars gepresenteerd. Het betreft de meest detailrijke 'stereobeelden' die ooit van de planeet zijn gemaakt: de kleinste details zijn niet groter dan een meter.

Om diepte in de beelden te kunnen zien, moeten ze door een brilletje met een rood en een cyaan (blauw) filter worden bekeken. Op termijn zullen nog meer van deze stereobeelden worden vrijgegeven; de HiRISE-camera heeft er tot nog toe al 950 gemaakt.

Stereobeelden van Mars

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63898577
09-12-2008

Sporen van klimaatcycli gevonden in Marsbodem


Gelaagde afzettingen in de Marskrater Becquerel.

Op foto's van het Marsoppervlak die gemaakt zijn door de Mars Reconnaissance Orbiter zijn sporen ontdekt van klimaatcycli in het geologisch verleden van de planeet.

Met de gevoelige HiRISE-camera van de Amerikaanse Marskunstmaan zijn in vier Marskraters in het gebied Arabia Terra (waaronder de krater Becquerel) gelaagde gesteenteafzettingen gevonden met een repeterend patroon. De interpretatie van de gesteentelagen was mogelijk dankzij het feit dat HiRISE stereoscopische opnamen maakt.
Soortgelijke herhalende patronen zijn ook in aardse gesteentelagen gevonden, maar met een andere frequentie.

De hellingshoek van de draaiingsas van Mars ondergaat in de loop van de geologische geschiedenis grote schommelingen, die kennelijk tot ingrijpende klimaatomslagen hebben geleid. Geologisch onderzoek wijst uit dat elk repeterend patroon van tien afzonderlijke lagen in een periode van ongeveer 1,2 miljoen jaar is afgezet. Op sommige plaatsen zijn wel tien van zulke patronen boven elkaar gevonden, wat erop wijst dat er gedurende minstens twaalf miljoen jaar regelmatige klimaatveranderingen hebben opgetreden.

De onderzoeksresultaten worden deze week gepubliceerd in Science .

(allesoversterrenkunde
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63999272
12-12-2008

Grondwater blijkt van invloed op Marslandschap



De Europese planeetverkenner Mars Express heeft uitgewezen dat grondwater een veel grotere rol kan spelen bij het vormen van het Marslandschap dan gedacht. Mars Express heeft waarnemingen verricht bij mysterieuze afzettingen die Light Toned Deposits (lichtgekleurde afzettingen) genoemd worden. De herkomst van deze afzettingen is niet bekend, maar Mars Express heeft laten zien dat grondwaterstromen die door het oppervlak breken verantwoordelijk kunnen zijn.

Light Toned Deposits zijn Martiaanse sedimenten die sterk overeenkomen met aardse sedimenten en behoren tot de meest mysterieuze afzettingen op de Rode Planeet. De herkomst van deze sedimenten is een raadsel en wetenschappers hebben verschillende mechanismes voor hun ontstaan voorgesteld, waaronder vulkanische processen.

Nu heeft Mars Express gegevens verzameld die uitwijzen dat de Light Toned Deposits jonger zijn dan de overige afzettingen op Mars en mogelijk gevormd zijn door grootschalige uitbarstingen van grondwaterbronnen, die periodiek door het oppervlak breken. Niet geheel toevallig bevatten de locaties van de Light Toned Deposits vaak ook de grootste concentraties van gehydrateerde mineralen, die relatief jong zijn en alleen kunnen ontstaan middels interacties met water.



Bron: European Space Agency

(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_63999383
12-12-2008

Mars Reconnaissance Orbiter voltooit hoofdmissie


De Mars Reconnaissance Orbiter bestudeert Mars vanaf (relatief) geringe hoogte..

De Amerikaanse ruimtesonde Mars Reconnaissance Orbiter heeft twee onderzoeksjaren achter de rug. Daarmee is er een einde gekomen aan zijn 'hoofdmissie', die tot doel had om de geschiedenis van het water op Mars in kaart te brengen.

Alles bij elkaar heeft dat 73 terabits aan wetenschappelijke gegevens opgeleverd - meer dan alle eerdere Marsmissies bij elkaar. En daarbij is bijna veertig procent van het Marsoppervlak gedetailleerd gefotografeerd. Eén van de belangrijkste ontdekkingen die daarbij zijn gedaan, is dat er gedurende honderden miljoenen jaren (op z'n minst plaatselijk) vloeibaar water op of vlak onder het planeetoppervlak is geweest. H

et einde van de hoofdmissie betekent overigens niet dat de Mars Reconnaissance Orbiter nu wordt uitgeschakeld: de komende twee jaar gaat het onderzoek gewoon door.

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_64349136
22-12-2008

Mogelijke verklaring gevonden voor de verdwijning van Beagle 2



Het mysterie van de verdwijning van de verdwijning van de ruimtesonde Beagle 2 tijdens kerst 2003 is mogelijk opgelost, vijf jaar nadat het contact werd verloren en Beagle 2 de atmosfeer van Mars binnen ging. Een groep Australische wetenschappers beweert namelijk dat waarschijnlijk een verkeerde berekening tot gevolg heeft gehad dat Beagle 2 tijdens de afdaling in de atmosfeer van mars ongecontroleerd naar beneden tuimelde en opbrandde in de atmosfeer van Mars.

Tot aan nu werd het verlies van de sonde toegeschreven aan de algemene gebreken van een slecht bekostigde missie, maar ondanks een grondig onderzoek door ESA kon er geen duidelijke oorzaak worden aangewezen voor het verlies van de 50 miljoen pond kostende missie.

Beagle 2 was ontworpen om zichzelf te stabiliseren tijden de afdaling in de atmosfeer van Mars. Dit zou bereikt moeten worden door een goed ontwerp van de aerodynamica en het zwaartepunt van de sonde, en door Beagle 2 rondjes te laten draaien nadat het zich loskoppelde van Mars Express. Dit draaien genereert een gyroscopische kracht die schommeling tijdens de afdaling compenseert.

De ideale snelheid waarmee de ruimtesonde moest draaien was lastig te bepalen omdat de krachten die op een ruimtesonde werken hevig veranderen wanneer een ruimtesonde van het ijle bovenste gedeelte van de atmosfeer overgaat naar het dichtere onderste gedeelte van de atmosfeer. Het Beagle 2 team simuleerde de krachten in beide gedeelten van de atmosfeer, maar niet de krachten in het overgangsgedeelte. In plaats daarvan, schatten zij de krachten door middel van een wiskundig proces, een overbruggingsfunctie genaamd.




De laatste foto van de Beagle 2 lander



Na Beagle 2's verdwijning, hypersonisch experts Michael Macrossan en Madhat Abdel-Jawad van de universiteit van Queensland in Brisbane Australië simuleerden de overgang en de resultaten werden gepubliceerd in de Journal of Spacecraft and Rockets van deze maand.

Zij menen dat het nu duidelijk is dat Beagle 2 te snel draaide. De draaisnelheid zou alle problemen in het ijle gedeelte van de atmosfeer hebben gecompenseerd maar wanneer de atmosfeer dichter werd zou de snelheid tegen de zelfstabiliserende kracht hebben gewerkt.

Daardoor tuimelde Beagle 2 waarschijnlijk ongecontroleerd verder en brandde binnen een paar seconden op. "De draaisnelheid was gewoon te hoog", aldus Abdel-Jawad. "Het neutraliseerde de stabilisatie die je verwacht juist."

Arthur Smith, chief engineer aan Fluid Gravity Engineering te St Andrews, Groot Brittannië, die het originele stabiliteit onderzoek uitvoerde, die de data leverde aan het Australische team, zei dat recente studies ook hebben aangetoond dat atmosferische overbruggingsfuncties onnauwkeurig kunnen zijn.

“Het is een interessante analyse en wij gaan deze informatie in ons eigen model testen om te zien of ze gelijk hebben”, aldus Colin Pillinger die het Beagle 2 team leidde. Ze verwachten volgend jaar te weten of de analyses van het Australische team juist zijn.


Zo had Beagle 2 eruit moeten zien op Mars.


Bron: New Scientist.

(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_64349451
22-12-2008

Carbonaat-mineralen gevonden op Mars


Carbonaatmineralen zijn groen weergegeven op deze foto die een gebied van ca. 20 kilometer beslaat.

De Amerikaanse planeetverkenner Mars Reconnaissance Orbiter heeft carbonaatmineralen aangetroffen op het Marsoppervlak.

Carbonaat ontstaat wanneer water en kooldixoide reageren met calcium, ijzer of magnesium. Op aarde komt het onder andere voor in de vorm van kalksteen.

De aanwezigheid van carbonaat aan het Marsoppervlak werd al lange tijd vermoed; het mineraal is ook aangetroffen in bodemmonsters die door de Marslander Phoenix zijn onderzocht, en in Marsmeteorieten. De herkomst daarvan was echter niet bekend; het mineraal zou bij stofstormen over het Marsoppervlak getransporteerd kunnen worden.

Mars Reconnaissance Orbiter heeft nu grote hoeveelheden carbonaat aangetroffen in Nili Fossae, een langgerekt breuksysteem aan de rand van het 1500 kilometer grote inslagbekken Isidis.

De ontdekking wijst erop dat het reactieve, zurige milieu dat op de meeste plaatsen op Mars lijkt voor te komen, in elk geval niet overal op de planeet heerst: carbonaat lost gemakkelijk op in een zurige omgeving. Dat is goed nieuws voor astrobiologen die denken dat er ooit micro-organismen op Mars geleefd kunnen hebben: die gedijen veel beter in een base-achtig milieu.

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_64549911
1 lustrum Marsrovers

Spirit And Opportunity Set To Mark Five Years Each Exploring Mars (Marsdaily.com)
by Staff Writers
Pasadena CA (JPL) Dec 30, 2008
quote:
NASA rovers Spirit and Opportunity may still have big achievements ahead as they approach the fifth anniversaries of their memorable landings on Mars.
Of the hundreds of engineers and scientists who cheered at NASA's Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Calif., on Jan. 3, 2004, when Spirit landed safely, and 21 days later when Opportunity followed suit, none predicted the team would still be operating both rovers in 2009.

"The American taxpayer was told three months for each rover was the prime mission plan," said Ed Weiler, associate administrator for NASA's Science Mission Directorate at NASA Headquarters in Washington. "The twins have worked almost 20 times that long. That's an extraordinary return of investment in these challenging budgetary times."

The rovers have made important discoveries about wet and violent environments on ancient Mars. They also have returned a quarter-million images, driven more than 21 kilometers (13 miles), climbed a mountain, descended into craters, struggled with sand traps and aging hardware, survived dust storms, and relayed more than 36 gigabytes of data via NASA's Mars Odyssey orbiter. To date, the rovers remain operational for new campaigns the team has planned for them.

"These rovers are incredibly resilient considering the extreme environment the hardware experiences every day," said John Callas, JPL project manager for Spirit and Opportunity. "We realize that a major rover component on either vehicle could fail at any time and end a mission with no advance notice, but on the other hand, we could accomplish the equivalent duration of four more prime missions on each rover in the year ahead."

Occasional cleaning of dust from the rovers' solar panels by Martian wind has provided unanticipated aid to the vehicles' longevity. However, it is unreliable aid. Spirit has not had a good cleaning for more than 18 months. Dust-coated solar panels barely provided enough power for Spirit to survive its third southern-hemisphere winter, which ended in December.

"This last winter was a squeaker for Spirit," Callas said. "We just made it through."

With Spirit's energy rising for spring and summer, the team plans to drive the rover to a pair of destinations about 183 meters (200 yards) south of the site where Spirit spent most of 2008. One is a mound that might yield support for an interpretation that a plateau Spirit has studied since 2006, called Home Plate, is a remnant of a once more-extensive sheet of explosive volcanic material. The other destination is a house-size pit called Goddard.

"Goddard doesn't look like an impact crater," said Steve Squyres of Cornell University, in Ithaca, N.Y. Squyres is principal investigator for the rover science instruments. "We suspect it might be a volcanic explosion crater, and that's something we haven't seen before."

A light-toned ring around the inside of the pit might add information about a nearby patch of bright, silica-rich soil that Squyres counts as Spirit's most important discovery so far. Spirit churned up the silica in mid-2007 with an immobile wheel that the rover has dragged like an anchor since it quit working in 2006. The silica was likely produced in an environment of hot springs or steam vents.

For Opportunity, the next major destination is Endeavour Crater. It is approximately 22 kilometers (14 miles) in diameter, more than 20 times larger than another impact crater, Victoria, where Opportunity spent most of the past two years. Although Endeavour is about 12 kilometers (7 miles) from Victoria, it is considerably farther as the rover drives on a route evading major obstacles.

Since climbing out of Victoria four months ago, Opportunity has driven more than a mile of its route toward Endeavour and stopped to inspect the first of several loose rocks the team plans to examine along the way. High-resolution images from NASA's Mars Reconnaissance Orbiter, which reached Mars in 2006, are helping the team plot routes around potential sand traps that were not previously discernable from orbit.

"We keep setting the bar higher for what these rovers can do," said Frank Hartman, a JPL rover driver. "Once it seemed like a crazy idea to go to Endeavour, but now we're doing it."

Squyres said, "The journeys have been motivated by science, but have led to something else important. This has turned into humanity's first overland expedition on another planet. When people look back on this period of Mars exploration decades from now, Spirit and Opportunity may be considered most significant not for the science they accomplished, but for the first time we truly went exploring across the surface of Mars."
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
pi_64596523
02-01-2009

Mars-rovers deze maand 5 jaar op Mars



Ongelofelijk, maar waar: deze maand staan Mars-rovers Spirit en Opportunity al weer vijf jaar op Mars. En dat, terwijl de NASA hun levensduur inschatte op 90 sols (Mars-dagen, 1 sol = 24 uur, 39 minuten en 35 seconden). Niemand geloofde in ook maar zijn stoutste dromen dat de rovers nu nog steeds actief zouden zijn. Gedurende deze vijf jaar moesten de rovers zoeken naar sporen van water. En die sporen hebben ze gevonden. Nog steeds houden de rovers stand.

Spirit landt
Op 4 januari 2004 stuitert er, na een vlucht van 7 maanden, een vijfenhalf meter grote bal op het anders zo rustige oppervlak van de Gusev krater op Mars. Het ding heeft 24 ballonnen om zich en ziet er helemaal niet uit als de volgende poging van de Aarde om haar buur beter te leren kennen. Op een gegeven moment is het klaar met stuiteren. De ballonnen lopen leeg en zodra dat klaar is, ziet het er uit als een soort driezijdige piramide. Al gauw ontvouwt de buitenkant van leeggelopen airbags zich als een plateau, waarop een rover staat. De rover Spirit is geland.



Al die tijd weet Aarde nog niets. Men zit daar nog nagel te bijten. Zodra Spirit geland is, moet hij een aantal dingen volledig automatisch doen, om niet als een dood curiosum op Mars te staan. Allereerst moeten de zonnepanelen ontvouwen. Zonder dat overleeft Spirit de eerste nacht niet. Maar het gaat goed. Dan moet een mast opgericht worden, waarop camera's staan en een antenne moet uitgevouwen worden. Nu kan Aarde vernemen hoe het met Spirit gaat. 8 minuten later, barst een team van JPL in Pasedena, Californië in juichen uit. NASA is zeer blij, zeker na het debacle van de onfortuinlijke Mars Polar Lander, vier jaar eerder.


Spirit na de landing.

Spirit begint niet onmiddelijk te rijden. Eerst moet gecheckt worden of alles in orde is. Wel neemt de rover de tijd om de eerste foto's te nemen, die door iedereen die wil op Internet bekeken kunnen worden. De heuvels die rondom Spirit te zien zijn, worden vernoemd naar de astronauten van de space shuttle Columbia, die een jaar ervoor omkwamen bij de terugkeer naar Aarde.

Dan wordt Spirit opgetild, zodat de voorste van de zes wielen ontvouwen kunnen worden. "Als ik het nu zie, krijg ik er nog de rillingen van", zegt Mars-rover hoofdwetenschapper Steve Squyres na vier jaar over deze procedure. Maar het werkt. Spirit is klaar voor zijn rit. Tien dagen na Spirit's landing, durft NASA de rover van het platform af te rijden. De eerste meters maakt Spirit babystapjes. NASA is uiterst voorzichtig. Spirit kan autonoom rijden, maar dit moet zich wel eerst bewijzen op Mars.


Spirit verlaat het nest.

Spirit, net als Opportunity, heeft een robotarm met een aantal instrumenten: microscoop, de Rock Abrasion Tool, waarmee men in rotsen kan boren, een Alpha Particle X-Ray Spectrometer en een Mössbauer Spectrometer. Met de laatste twee kan men vertellen uit welke elementen objecten bestaan. Met de microscoop krijgen we de eerste microscopische beelden van een andere planeet.

Als Spirit naar zijn eerste rots rijdt, kan de wetenschap beginnen. Het idee is namelijk als volgt: Spirit is geland in de 160 kilometer brede Gusev krater, omdat er een rivierbedding aan verbonden zit. Als er water door die rivier heeft gestroomd, dan moeten de rotsen die in de krater liggen grotendeels sedimentaire rotsen zijn, die met water in contact geweest zijn. De rots waar Spirit naar toe rijdt, is Adirondack (de naam van een gebergte in het oosten van de V.S.). Spirit's spectrometers tonen echter aan dat het oppervlak van Adirondack vulkanisch is. En het oppervlak van rotsen in de omgeving is dat eveneens. "We hebben er alle instrumenten tegenaan gezet die we hadden", zei Steve Squyres, "en het is lava. Ik wist zeker dat er sediment onder zat, maar dat was omgeven door lava en we konden er niet bij".


Onderzoek naar de rots Adirondack.

Dat is een teleurstelling voor het team, maar een tweede rover is onderweg, dus er is zeker nog niets verloren. Wel is het schrikken als men op 21 januari plotseling contact verliest met Spirit. Twee dagen later vangt de Mars Odyssey een signaal op, als zijn baan over Spirit heen komt. De rover blijkt in een reboot loop. Het heeft of een software probleem of een hardware probleem. In het laatste geval, is de missie gedoemd te mislukken. En wat ook voor de rover niet goed is, is dat het niet in de slaap-modus komt en dus 's nachts te veel stroom verbruikt. Een dag later ontdekt men de oorzaak: er is iets mis met het beheer van het flash geheugen. Wat blijkt? Men heeft getest hoe Spirit foto's zou nemen op Mars, maar nooit voor meer dan twee weken, zoals nu. Het overladen van het flash- en systeem-geheugen blijkt nooit getest of zelfs onderkent. Gelukkig weet men de rover weer goed te krijgen na het verwijderen van files en directories die niet meer nodig zijn en een heilzame reboot. Pas op 6 februari is de rover weer fit om onderzoek te gaan doen.

Opportunity's hole in one
Ondertussen is op 25 januari 2004 de rover Opportunity geland en in een krater op het noordelijk halfrond van Mars gerold: een "hole in one". En hier komt het staaltje geluk om de hoek kijken, dat men bij de Mars-rovers vaak heeft gehad. NASA is niet in staat om doelbewust in een 20 meter grote krater op Mars te landen. Ze wisten zelfs niet van het bestaan van de krater in Meridiani Planum af (tot 2005 hadden satellieten rond Mars die resolutie niet). Ten tweede laten de eerste foto's onmiddelijk zien dat de krater afzettingen heeft, die erg interessant zijn. Het mini Thermal Emission Spectrometer apparaat geeft sterke aanwijzingen voor het bestaan van het mineraal hematiet in de krater.


Een ansichtkaart van Opportunity, vanuit de Eagle krater.

Hematiet is een ijzer-bevattend mineraal dat over het algemeen gevormd wordt in aanwezigheid van water. Opportunity hoeft maar een paar meter te rijden naar wat sedimentaire afzettingen blijken te zijn. Het blijkt inderdaad hematiet.

De krater waarin Oppportunity getuimeld is, noemt men de Eagle crater. En de bodem van deze krater ligt bezaaid met kleine bolletjes. Blueberries noemen de wetenschappers ze en men wil graag weten waaruit ze bestaan. Het probleem is dat deze bolletjes niet dikker dan een vinger zijn. Veel te klein voor de instrumenten die Opportunity bij zich draagt. Al gauw vindt men een putje met een hoopje blueberries. Hier kunnen de instrumenten wel metingen van doen en het blijkt dat ook de blueberries uit hematiet bestaan.


Opportunity ledge, een afzetting langs de Eagle krater.

Opvallend is dat de blueberries zich in sommige rotsen bevinden en de Mars-rover wetenschappers noemen die rotsen blueberry muffins. Het blijkt dat de blueberries ontstaan in de rotsen, mogelijk in aanwezigheid van water, en dat ze gaandeweg door erosie losgemaakt worden, waarna ze door de wind op Mars verplaatst worden.


Blueberries in de Mars-bodem.

Als Opportunity uit de Eagle krater rijdt, ligt er een landschap van duinen voor zich. Het lijkt wel een drooggevallen zee of meer.

Spirit's doel
Terwijl Opportunity alle aandacht krijgt, is het team van Spirit overtuigd dat ze uit de rotsen rondom de landingsplaats niet gaan vinden wat ze zoeken. Ze besluiten het met de rover hogerop moeten zoeken. Besloten wordt dat Spirit de Husband Hills moet gaan beklimmen. De heuvels zijn vernoemd naar de commandant van de verongelukte shuttle Columbia. De tocht naar de top van Husband Hills zal uiteindelijk bijna 600 dagen duren.

In maart 2004 fotografeert Spirit de Aarde als een avondster op Mars.


De Aarde verschijnt op Mars aan de avondhemel.

Autonoom rijden op Mars
Beide rovers zijn uitgerust om autonoom over het oppervlak te rijden. Dat moet ook wel, want als je vanaf Aarde een commando geeft om ergens naartoe te rijden dan duurt het 8 minuten voordat het signaal op Mars aankomt en mocht de rover onderweg in problemen komen, dan zul je dat pas na 8 minuten weten. Je kunt dus niet met een joystick aan de gang. De rover moet dus zelf rijden en zelf beslissingen nemen. Dan nog rijden de Mars-rovers maximaal in de orde van grote van 100 tot 200 meter per dag (220 meter is het record). Maar dat is al een enorme prestatie.

Hoe doen ze dat? Allereerst aan de hand van een groot aantal camera's. Een MER rover heeft twee camera's voor en twee achter (allemaal met zicht op de wielen). Deze Hazard camera's (hazcam) zien of de rover ergens tegenaan rijdt. Dan zijn er twee navcams op de mast bovenop de rover en twee panorama camera's. De panorama camera's leveren prachtige panorama-foto's op. De navcams worden gebruikt om een route uit te zetten. Dat doen ze door de beelden te vertalen naar 3D, zoals onze hersenen de beelden van twee ogen vertalen tot een 3D beeld. Het rover-team werkt dan ook met 3D modellen om de route uit te stippelen, maar mochten de rovers iets zien wat men op Aarde nog niet weet, dan kunnen ze zelf beslissen wat ze doen. De rovers kennen daarvoor ook een aantal modes, variërend in "durf", die door het rover-team van te voren ingesteld worden.


Zo ziet de rover er uit, met zijn omgeving, in NASA's 3D software Rover Sequencing and Visualization Program (RSVP).

De rovers op Internet
Het MER project heeft veel materiaal beschikbaar gemaakt voor het publiek, zoals ook zogenaamde "anaglyphs", plaatjes die je door een bril met rood en blauw glas kunt bekijken. Een weinig bekend feit is dat je zelf ook de data kunt verkrijgen waarmee het NASA team zelf 3D modellen van maakt. Zie hierover een discussie op unmannedspaceflight.com. Voor de liefhebber van de foto's is er, behalve NASA's Mars Exploration Rover site, ook iets als de Midnight Mars Browser, die de laatste foto's voor je download en laat zien.

Opportunity graaft en gaat naar de Endurance krater
Hoewel geen van de rovers een graafarm heeft, bedachten de rover-bestuurders een unieke manier om toch Mars onder het oppervlak te bekijken. Door vijf wielen stil te houden en een ervan heen en weer te bewegen, krijgen de wetenschappers een blik in de grond. Het is verrassend: onder het oppervlak vindt men glimmende ronde steentjes en de bodem is zo fijn, dat de microscoop geen individuele deeltjes kan laten zien.


Gladde, glimmende steentjes in een gat dat Opportunity gegraven heeft met zijn wiel.

Na het onderzoek van de Eagle krater, gaat Opportunity naar een grotere krater in de buurt, de 130 meter brede Endurance krater. Er is interessant onderzoek te doen hier. Ook Endurance bevat sedimentaire lagen en die lagen laten meer van Mars' geschiedenis zien. Er wordt eerst nog getwijfeld of men de krater in moet rijden. Met zijn overhangende kliffen ziet de Endurance krater er vervaarlijk uit voor een rijdende robot. De vraag is of Opportunity er ook weer uit kan. Maar de rover is inmiddels enkele maanden voorbij zijn garantieperiode (het is nog 2004) en men besluit dat er zoveel te ontdekken valt in Endurance, dat men het risico wil nemen. Zodra Opportunity in Endurance rijdt, proberen de rover-chauffeurs of uit de krater rijden een optie is. Het blijkt dat de rover hellingen op Mars van 30 graden kan nemen. Opportunity blijft 180 sols in Endurance en pas in december 2004 komt het er weer uit.


Een wiel van Opportunity op gesteente in de Endurance krater.

Spirit vindt sporen van water en krijgt een gratis opknapbeurt.
Onderweg naar de top van Husband hills, komt Spirit allerlei rotsen tegen. Sommigen zijn geheel anders als de vulkanische rotsen waar Spirit eerst te maken mee had. In juli 2004 komt hij bij een vreemd uitziende, knobbelige rots, die "Pot of Gold" wordt genoemd. Het bevat hematiet en het geeft wetenschappers te denken over hoe het gevormd is. In maart 2005 komt Spirit bij een gedeelte van de plaatselijke Marsbodem, dat Paso Robles wordt genoemd. Daar wordt de hoogste zoutconcentratie op Mars gevonden tot nu toe. Ook wordt fosfor gedetecteerd, al kan men dat niet goed verklaren.

En dan, op de Mars-nacht van 9 maart 2005, gebeurt er iets opmerkelijks. Wat is het geval? De rovers rijden rond op Mars dankzij een set zonnepanelen. Op die zonnepanelen zou, dat was bekend, steeds meer stof vallen. Op een gegeven moment zou er zoveel stof op liggen, dat er niet genoeg electriciteit opgewekt kan worden en de missie ten einde is. Voor 9 maart 2005 is de capaciteit van de zonnepanelen nog maar 65 procent. Na die nacht op Mars is de capacteit opeens terug naar 95%. De dag erna worden dust devils gefotografeerd, kleine stofhozen. Die stofhozen helpen de rovers een aantal maal schoner te worden.


Een stofhoos op Mars.

Op 21 augustus 2005 bereikt Spirit de top van Husband Hills en de rover maakt er een 360 graden panorama. Niet alleen is dat mooi voor alle belangstellenden, maar ook krijgen wetenschappers de gelegenheid een volgend doel uit te kiezen. Men kiest voor een plat rotsgesteente dat men "Home Plate" noemt. In februari 2006 komt Spirit daar na totaal 7 kilometer reizen aan.


Een deel van het panorama vanaf Husband Hills.

Eind 2005 neemt Spirit nog een eclips waar van de zon door de maan Phobos. Deze maan bedekt de zon niet zo mooi als onze eigen maan dat doet, wat maar weer eens laat zien wat een bijzonder fenomeen dat toch is. Ook probeert men met Spirit een meteorenregen, nagelaten door de komeet van Haley, waar te nemen, maar doorslaggevend bewijs dat dit gelukt is, is het niet.


Een zonsverduisering door Phobos bedekt de zon bij lange na niet.

Opportunity gaat naar het zuiden
Als Opportunity uit de Endurance krater komt, gaat het eerst langs bij de resten van zijn eigen hitteschild. Dit is een unieke gelegenheid voor NASA. Het hitteschild heeft na zijn doel gediend te hebben, een grote smak gemaakt op het oppervlak en is gebroken. Opportunity kan met de microscoop een doorsnede laten zien, waarmee de bouwers van het hitteschild kunnen zien, hoe het zich in de afdaling gehouden heeft. Vlak erbij ligt een rots, waarvan men vaststelt dat het een meteoriet is. Dit is voor het eerst dat men een meteoriet vindt op een andere planeet.



Een deel van het hitteschild ligt op het oppervlak van Mars, met daar linksachter een meteoriet.


Opportunity gaat op reis naar het zuiden, op zoek naar kraters en meer sedimentaire afzettingen. Al rijdend over en door steeds hogere duinen, raakt het in april 2005 vast in een duin. Alle zes de wielen zijn in een zandlaag geraakt die hoger is dan de wielen zelf. Iemand op Internet quote Homer Simpson uit de tekenfilm The Simpsons: "This is going to take a whole lot of flooring" of wel, hier moeten we heel veel gas geven (waarna de tekenfilmfiguur met zijn auto vast raakt in de modder). Het rover-team besluit het terrein na te bouwen op Aarde en verschillende schenario's uit te proberen. En inderdaad. De beste oplossing blijkt om de rover in z'n achteruit te zetten en veel gas te geven. Het zijn pijnlijke momenten voor het team van Opportunity. Elke meter kost draaiingen van de wielen alsof ze 192 meters maken. Maar ze komen eruit. De duin wordt Purgatory Dune genoemd, de Vagevuur-duin.

Begin 2006 besluit men Opportunity te sturen naar een nieuw doel: de Victoria krater, die 6 keer zo groot is als Endurance. Het is een flink stuk rijden, maar op 26 september 2006 komt de rover er aan. Steve Squyres noemt Victoria krater het geologische beloofde land. Achthonderd meter breed en zeventig meter diep is Victoria en het ziet er spectaculair uit. Als Opportunity aankomt bij de krater, vliegt toevallig de nieuwe Mars-satelliet Mars Reconnaissance Orbiter over om de krater in hoge resolutie in kaart te brengen.



Het ene ruimtevaartuig fotografeert het andere: Mars Reconnaissance Orbiter heeft een camera met zo'n hoge resolutie, dat het de Mars rovers kan fotograferen. Opportunity staat op het punt de Victoria krater te onderzoeken.

Spirit's wiel
In april 2006 houdt Spirit's rechter voorwiel er mee op, na 7 kilometer te hebben gereden. Omdat er geen beweging meer in te krijgen is, besluiten de bestuurders Spirit voortaan achterstevoren te laten rijden (dit gaat net zo makkelijk) en het wiel als een dood gewicht achter zich aan te trekken. Dit blijkt bij puur toeval een zegen. In de geulen die het wiel door het landschap trekt, vindt men lichtgekleurd materiaal, dat vol met silica en zwavel zit. Dit is een heel grote aanwijzing dat er ooit heet water geweest moet zijn. Of er is een hete waterbron geweest, of er is zure stoom is door scheuren in rotsen gegaan, daarbij silica achterlatend. Sommige microben zijn dol op dit soort omstandigheden. Er is dus hoop dat er ooit leven op Mars is geweest.



Spirit's lamme wiel maakt een geul en levert de ontdekking op van silicaten en sulfaat, hetgeen er op wijst dat ooit er heet water is geweest op Mars.


Stofstormen
In juli 2007 zouden beide rovers het zwaar krijgen. Op een groot deel van Mars was een globale stofstorm opgestoken, die niet alleen de hoeveelheid zonlicht deed afnemen, maar ook nog eens extra stof op de zonnepanelen bracht. Vooral voor Opportunity was het allemaal kantje boord. Er was maar net genoeg energie om de rover zodanig te verwarmen, dat de electronica door de kou niet zodanig zou inkrimpen, dat er scheuren in de bedrading zou ontstaan. Op tijd werd de storm minder, maar de zonnepanelen van beide rovers waren stoffiger dan ooit. Pas op 7 augustus werd de storm zwakker, het zonlicht kwam weer terug, maar pas tegen 21 augustus waren de batterijen weer opgeladen.



Stof op Spirit's zonnepanelen in 2005 en oktober 2007 na de stofstorm.


De rovers in 2008
Spirit doet nog altijd onderzoek rond Home Plate. In november 2008 kreeg Spirit weer een stofstorm te voorduren. Er lag nu zo veel stof op de zonnepanelen, dat ze nog maar 30% van het zonlicht opleverden. Al lange tijd had Spirit weinig gereden. Tenzij er even een stofhoos voorbij komt, gaat Spirit het moeilijk krijgen de komende tijd. Toch zeggen de bestuurders van Spirit dat hij nog goed mee kan.


Opportunity zou een jaar rondblijven rijden rond Victoria en in september 2007 reedt het de krater in bij, wat men Duck Bay genoemd heeft. Pas een jaar later kwam Opportunity de krater, na veel onderzoek, weer uit. Dit noopte het MER-team, dat leeft met de dag met deze rovers, een nieuwe bestemming te bedenken. Dat werd de Endeavour krater, een 22 kilometer brede krater. Opportunity is inmiddels aan deze rit van maar liefst 12 kilometer begonnen. Hij heeft inmiddels totaal meer dan 13 kilometer gereden sinds de landing.


En route naar de Endeavour krater. Onderweg zijn geen tankstations, rover-wasserettes of monteurs.

Vijf jaar rijden op Mars
Niemand, maar dan ook niemand, heeft durven dromen dat allebei de rovers het vijf jaar lang zouden uithouden. John Callas, MER project manager, zei "Ik was een van de optimisten die dacht dat de rovers wel één winter zouden overleven en dat we een verlengde missie zouden hebben. Maar ik had nooit gedacht dat ze drie Martiaanse winters zouden overleven en het vijf jaar zouden volhouden". Zowel Spirit als Opportunity blijken enorm robuust.

Wij willen misschien hopen dat de rovers het nog lang uithouden. Iemand vroeg aan Steve Squyres, hoofdwetenschapper van het MER project, hoe hij de afgelopen vijf jaar heeft ervaren. "Totaal uitputtend", was zijn antwoord, "ik bedoel: echt vermoeiend". Het is makkelijk even te vergeten dat twee rover-teams aanvankelijk 90 dagen bezig zouden zijn, maar de rovers geven niet op. En zegt Squyres: "hoe ver we ook gaan, er zal altijd net dat laatste tantaliserende ding zijn, dat we net niet konden krijgen".

De MER rovers hebben ons meegenomen op een tocht op een andere wereld. Een wereld, die soms lijkt op Aarde, soms helemaal vreemd is. En het mooiste is, dat we als het ware allemaal mee zijn geweest.


Bronnen: Wikipedia, The Planetary Society, NASA, UnmannedSpaceflight.com, Vanderbilt University

(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
  maandag 5 januari 2009 @ 01:09:43 #291
47122 ATuin-hek
theguyver's sidekick!
pi_64673532
Hulde voor het prachtige overzicht
Egregious professor of Cruel and Unusual Geography
Onikaan ni ov dovah
pi_64729249
Toch wel bijzonder dat die karretjes zo lang blijven rijden daar en ook nog niet aan het einde van hun leven zijn...

Waarom onderzoeken ze die gigantische canyon eigenlijk niet?
pi_64744223
zo over een half uur een documentaire over de Marsrovers, op National Geographic
quote:
21:00 - 22:00 Informatief




Martian robots

Reportageserie. Toen de Mars-Rovers in januari 2004 op Mars landden, dacht men dat ze het niet lang zouden uithouden. Vier jaar later kijken we hoe het gaat.
docu is dus uit 2008, geen idee of dit een herhaling is, om 3 uur 's nachts wordt de documentaire iig. herhaald
pi_64879243
09-01-2009

De zoektocht naar leven op Mars

Was of is er leven op de planeet Mars? Het antwoord op die vraag, die de mensheid al eeuwen bezighoudt, komt vanaf 2015 wellicht mede van een precisie-instrument waaraan TNO sinds 2006 werkt. Opdrachtgever van het zogenaamde ‘Raman / LIBS Elegant Bread Board’ is de Europese ruimtevaartorganisatie European Space Agency (ESA) die de ExoMars-missie naar de rode planeet voorbereidt.

“Vanwege onze expertise als bouwers van instrumenten die minuscuul zijn en onder extreme omstandigheden functioneren, heeft ESA ons destijds geselecteerd om een spectrometer te ontwikkelen met unieke eigenschappen. In dit optische meetinstrument combineren we twee technieken om grondmonsters op Mars nauwkeurig te kunnen analyseren.” Aldus projectmanager ir. Erik Boslooper en onderzoeker dipl.-ing. Berit Ahlers van TNO.


Artist impression van het ExoMars robotwagentje. Deze heeft een door TNO ontwikkelde spectrometer aan boord om grondmonsters op Mars te analyseren. Foto: ESA.


ExoMars is de tweede Europese missie van ESA naar de planeet. Uit gegevens die de Mars Express sinds 2003 oplevert, ontdekten onderzoekers sporen van waterdamp en ijs. Eerst waren het vanaf de jaren zestig vooral Russen en Amerikanen die met ruimtevaartuigen onderzoek deden naar de geologie van en het klimaat op Mars. De belangstelling voor Mars vloeit voort uit het feit dat deze van de acht planeten in ons zonnestelsel het meest op de aarde lijkt. Mars doet net iets langer over het draaien om de eigen as dan de aarde: een dag op Mars (sol) duurt 24 uur plus een kleine veertig minuten. Mars kent net als de aarde seizoenen, hoewel ze daar twee keer zo lang duren en het oppervlak kent ook vulkanen, valleien, zandduinen en poolkappen.

De maan is bijna 400.000 kilometer van de aarde verwijderd; de afstand tussen aarde en Mars varieert tussen de 75 en 375 miljoen kilometer. Slechts één keer per twee jaar doet zich de ideale omstandigheid voor een ruimtevaartuig met minimale energie naar Mars te sturen. En met de huidige stand van de technologie duurt het zelfs dan nog ongeveer een jaar om er te komen. “Daarom zijn alle deadlines voor het ontwikkelen van de hard- en software keihard. De lancering van het ruimtevaartuig is jaren geleden al uitgesteld tot 2013, maar de planning is sinds 2006, toen we de opdracht binnenhaalden, heel strak.”

Dubbele wetenschappelijke uitdaging
Het optische instrument Raman / LIBS Elegant Bread Board is bedoeld als prototype dat uiteindelijk samen met andere instrumenten aan boord van een robotwagentje in 2015 op Mars moet landen om daar bodemonderzoek te doen. TNO heeft het samen met wetenschappelijke instellingen elders ter wereld en gespecialiseerde bedrijven ontwikkeld.



TNO’er Berit Ahlers met de Raman / LIBS spectrometer. Foto: Fred Kamphues.


De wetenschappelijke uitdaging is volgens het TNO-team niet alleen dat het instrument aan extreme eisen moet voldoen wat betreft volume, massa en elektrisch vermogen, maar ook dat het twee tot nu toe compleet gescheiden technologieën in zich herbergt.
“Raman en LIBS zijn twee totaal verschillende technieken. Die twee samenbrengen in één instrument is wereldwijd nog nooit vertoond. Dat ESA ons dat toevertrouwt, is op zich al een compliment”, aldus Boslooper en Ahlers.

Een spectrometer is een optisch instrument dat op een speciale manier licht kan opvangen en analyseren. De spectrometer Raman maakt een moleculaire analyse van organische verbindingen en mineralen en levert waardevolle informatie over de aanwezigheid van water of ijs. De krachtige LIBS-laser creëert een plasma en maakt een soort vingerafdruk van de samenstellende elementen. Stof en weersinvloeden worden hierbij verwijderd.

“Raman en LIBS vullen elkaar in dit bijzondere instrument mooi aan’, zegt Ahlers. ‘Het gaat er uiteindelijk om dat een klein voertuigje met zes wielen over Mars rijdt en monsters verzamelt van het oppervlak en uit de bodem. Die worden met behulp van de spectrometer geanalyseerd. Daaruit kan dan, samen met de resultaten van de andere instrumenten, blijken of er leven op Mars was of is.”

Internationaal netwerk
Voor de ontwikkeling van de spectrometer hebben de TNO-experts ondersteuning gekregen van een internationaal team van wetenschappers op uiteenlopende vakgebieden. Zo werkten vooraanstaande hoogleraren geologie en chemie van de Amsterdamse Vrije Universiteit en verschillende buitenlandse universiteiten aan specificaties op basis waarvan het instrument ontwikkeld is. Verder zijn er gespecialiseerde bedrijven in verschillende Europese landen geselecteerd om als toeleverancier van onderdelen te fungeren.



De compacte Raman / LIBS spectrometer voor de ExoMars-missie. Foto: Leo Ploeg / TNO.


Boslooper: “TNO leverde de specificaties voor de toeleverende bedrijven. Wij waren verantwoordelijk voor het assembleren, integreren en het testen van alle onderdelen in onze cleanrooms. Slijpen, lijmen, inbouwen van de meest verfijnde materialen en dat allemaal met de kleinst mogelijk toegestane toleranties. Dat is onze specialiteit. Concurrenten? We opereren internationaal in een heel klein wereldje waarin iedereen elkaar kent en waarin uitwisseling van kennis onderling en met het bedrijfsleven centraal staat.”

Volgens de TNO-onderzoekers zal de spectrometer uiteindelijk ook goed bruikbaar kunnen zijn voor andere toepassingen dan alleen onderzoek op Mars: “Het instrument moet in de ruimte kunnen functioneren ongeacht grote temperatuurverschillen en is in hoge mate schokbestendig. Op de aarde zou de spectrometer dus ook bruikbaar kunnen zijn onder andere extreme omstandigheden. Bijvoorbeeld on-site analyse van bodemmonsters en gesteenten voor de olie en gasindustrie. Dat is ook de kracht van TNO: wat wij hier voor de ruimtevaart ontwikkelen, doen we samen met collega’s van defensie, ICT, bouw of gezondheid. En al die kennis wisselen we weer uit met wetenschappers elders in de wereld en met het bedrijfsleven. Dat is ook het mooie van dit werk: je bent nu bezig met het ontwikkelen van een klein instrument dat over een jaar of vijf op Mars landt en daar misschien leven aantoont.”

Inmiddels is het Elegant Bread Board in de zomer van 2008 afgeleverd aan de klant en wordt er nu gewerkt aan het vluchtmodel. Boslooper: “De eisen en specificaties worden nog doorlopend aangescherpt. Het gewicht van de spectrometer zal nog verder omlaag moeten, al horen we pas in de loop van volgend jaar hoeveel precies. In de tussentijd kunnen we niet afwachten, maar moeten we hard aan de slag met het terugbrengen van volume en gewicht. Een technologische uitdaging van jewelste.”

(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_64966628
08-01-2009

Wind brengt stenen op Mars aan het rollen



Onderzoek door wetenschappers van de universiteit van Arizona laat zien dat kleine stenen op het Marsoppervlak voortdurend in beweging zijn. Ze worden voortgedreven door de wind en vormen daarbij min of meer regelmatige patronen.
Deze conclusie is in strijd met de heersende gedachte dat de stenen in een ver verleden zijn verspreid, door winden die veel krachtiger waren dan nu, en sinds die tijd zijn blijven liggen.

De winden op Mars zijn nu inderdaad zwak - te zwak ook om kleine stenen te verplaatsen. Maar volgens de onderzoekers hoeft dat ook niet. De wind blaast het zand aan de voorkant van een steen weg, waardoor een kuiltje ontstaat. In de luwte aan de achterkant hoopt zich juist zand op, waardoor de steen vanzelf in het kuiltje rolt, tegen de wind in dus.

Proces

Een soortgelijk proces speelt zich ook af bij dicht bij elkaar liggende verzamelingen van stenen, alleen schermen de stenen aan de windkant de achterliggende stenen dan af. Hierdoor gaat zo'n verzameling stenen zich verspreiden.

Computermodellen laten zien dat dit inderdaad tot een regelmatige verdeling van stenen kan leiden.

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_65091119
15-01-2009

Methaanerupties nieuwe aanwijzing van leven op Mars



Wetenschappers van de NASA hebben grote erupties van methaangas op Mars waargenomen en geven daarmee de vraag naar mogelijk leven op de Rode Planeet een nieuwe duw in de rug, zo staat te lezen in de jongste uitgave van het wetenschappelijke vakblad Science.

Seizoenen
De astronomen loerden zeven jaar lang met telescopen op Aarde naar onze buur en stelden deels sterke seizoenschommelingen in de concentratie methaan in de atmosfeer van de planeet vast. Zo namen zij in 2003 tijdens de zomer een grote eruptie waar in het noordelijk halfrond, net zoals in de Marslente van 2006. De precieze oorsprong van het gas is onbekend, alhoewel het uit meerdere bronnen leek te komen en soms een reuzengrote concentratie was. Zo omvatte een gaswolk zowat 19.000 ton methaan.

Leven
Op Aarde heeft 90 procent van het methaangas een biologische oorsprong terwijl de rest een geochemische bron heeft. Het methaan op Mars kan van beide stammen, aldus de onderzoekers. Sedert 2003 hebben drie groepen onderzoekers methaan op Mars vastgesteld. Enkele maanden geleden kwam de vraag naar mogelijk leven op Mars weer op de voorgrond na nieuwe aanwzijzingen van de aanwezigheid van water. (belga/gb)

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_65124058
Deze foto heb ik hier niet gezien...

hout?
pi_65126225
quote:
Op vrijdag 16 januari 2009 21:25 schreef kurk_droog het volgende:
Deze foto heb ik hier niet gezien...

hout?
[ afbeelding ]
Oeroude foto
die ooit al in een eerder deel te zien was. En vooral in de TRUTH sector
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
pi_65127157
quote:
Op vrijdag 16 januari 2009 22:09 schreef -CRASH- het volgende:

[..]

Oeroude foto
die ooit al in een eerder deel te zien was. En vooral in de TRUTH sector

hihi
pi_65334873
21-01-2009

Zuiver ijs op noordelijke pool van Mars



Op de noordelijke pool van de planeet Mars heeft het waterijs met 95 procent een zeer grote graad van zuiverheid, zo heeft een internationaal onderzoeksteam bericht in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Geophysical Research Letters.





Zeer grote graad van zuiverheid
Gegevens van de sonde Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) "bevestigen het veelvuldig voorkomen van water op Mars in de vorm van ijs, maar ook de zeer grote graad van zuiverheid (95 procent), met een concentratie van onzuiverheden aan de periferie van de noordelijke poolkap", aldus het team dat onder leiding staat van onderzoekers van het Labo voor Planeetwetenschappen in Grenoble (CNRS-INSU).
Grote watervoorraden

De hoeveelheeden ijs onder de polen van Mars vormen de grootste waterreservoirs op het oppervlak van de Rode Planeet met een totaal volume van "2 tot 3 miljoen km3". Maar de fysieke eigenschappen van dat ijs zijn weinig gekend.

De onderzoekers hebben 140.000 meetpunten nagetrokken in het gebied Gemina Lingula dat zowat een kwart is van de hele noordelijke poolkap, via de Saharad-radar op de sonde van de NASA.
"Deze studie toont nogmaals het op grote schaal voorkomen van waterijs aan op Mars, wat zijn hoofdrol in de evolutie van de planeet bevestigt", beklemtoont het Insu (Institut national des sciences de l'univers). De analayse van de verdeling van onzuiverheden in het ijs, met een hogere concentratie aan de rand van de poolkap, is een indicatior voor het klimaat op onze buurplaneet, zegt het onderzoeksinstituut ook. (belga/vsv)

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
abonnement bol.com Unibet Coolblue
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')