Na een heel lang en heel pijnlijk ziekbed is mijn moeder afgelopen vrijdag een compromis aangegaan met de dood. Ze wilde niet meer, ze was op, ze zat met een gezonde geest gevangen in een heel erg ziek lichaam. Drie hele uren lang hebben we met haar gesproken, heeft ze haar wensen duidelijk gemaakt, heeft ze dingen verdeeld onder haar kinderen en familie, heeft ze mijn vader 4x laten beloven goed voor haar hondje te zorgen en hebben we uitgebreid afscheid genomen. De beademing is er afgegaan, de morfinepomp er op en binnen een kwartier is ze in slaap en later in coma gegaan. Zondagavond gaf haar hart het op. Morgen is de crematie en ik heb er helemaal vrede mee. Ik begeleid mijn moeder helemaal tot aan de oven, wil tot het laatste stukje naast haar staan, vanavond sluiten we de kist en zelfs het besef dat ik haar daarna nooit meer kan zien of aanraken doet me niet instorten.
Mijn moeder is vrij, ein-de-lijk is ze vrij. Eindelijk is ze bij haar ouders en haar zus. Mijn blijdschap voor haar vrij-zijn overheerst mijn verdriet om het missen van mijn moeder. Ik zal haar vreselijk gaan missen, maar echt in de rouw bomvol verdriet ben ik niet. Nog niet.
En soms voel ik me daar schuldig over. Als mensen vragen hoe het gaat en ik met een glimlach 'goed' antwoord zie ik de blikken. De blikken dat ze me voor gek verklaren. Zelfs al de vraag gekregen of ik soms ruzie had met mijn moeder omdat het me schijnbaar niets lijkt te doen. En dan voel ik me schuldig. Schijnbaar MOET je rouwen en MOET je je ogen uit je kop huilen.. en ik doe het niet. Ik huil niet. Ik ben blij dat we alles zo hebben kunnen regelen zoals zij het wou, ben blij dat we uitgebreid afscheid hebben kunnen nemen, ben blij dat we ruim 48 uur aan haar bed hebben gewaakt tot haar hart er echt mee stopte. We hebben gelachen en gehuild (van verdriet en van het lachen) aan haar sterfbed.
Dit is goed, dit voelt goed, waarom voel ik me dan toch schuldig door de blikken en woorden van anderen?
wat onwijs goed dat je er zo mee om kan gaan, geeft voor mij heel erg aan hoe veel je om je moeder geeft dat je haar deze rust gunt boven het feit dat je haar zal missenVeel sterkte in iedergeval morgen maar zorg wel dat als je je hart wil luchten je iemand in je buurt hebt
Je hoeft je niet schuldig te voelen over de gevoelens van een ander. Iedereen denkt in hokjes: " zij heeft zijn moeder verloren, zij voelt zich erg verdrietig". En als dat niet zo blijkt, wil men nog wel eens een schuldgevoel aanpraten, omdat het niet in hun straatje past.
Sterkte iig.
[ Bericht 0% gewijzigd door zwaaibaai op 06-03-2008 11:25:44 (hij is zij ( typo again )) ]
Mijn vader is vorig jaar, na een aantal jaar van heel veel pijn maar wel blijven functioneren, uiteindelijk binnen 3 dagen redelijk onverwachts overleden.
Omdat ik nogal een vaderskindje ben had ik verwacht dat ik helemaal nergens meer zou zijn als ik hem zou verliezen, maar dat blijkt beslist niet het geval.
Aan zijn sterfbed hebben we alles nog gezegd wat gezegd moest worden, wat uiteindelijk niet eens zoveel was omdat er weinig tussen ons in de weg stond, en hij gaf duidelijk aan dat het wel goed was zo, het was genoeg geweest.
En toen was ie dood.
Ik hoefde niet te huilen, ik was er van overtuigd dat hij nu ergens was waar ie verlost was van al die pijn en dat ik er een 'beschermengel' bij had.
Het was goed zo.
Toen ik weer aan het werk ging stond er 30 man klaar (dat was lief, maar best bizar) om me te omhelzen, sterkte te wensen enz, en ik kon idd ook alleen maar zeggen dat het goed was en helemaal niet zo erg.
De crematie zelf was pas emotioneel op het moment dat het lied dat ik had uitgekozen (echt ons liedje) gespeeld werd als afsluiting, maar daarna, toen dat steeds herhaald werd terwijl iedereen ter afscheid langs de kist liep was dat eigenlijk wel weer voorbij.
Net als bij jou moeder, we zijn gewoon blij, opgelucht, hoe je het ook noemen wil, dat het lijden voorbij is.
Ze zit in je hart, en dat is voor nu genoeg.
quote:nee dat hoef je zeker niet., maar de mogelijkheid is er ook dat je die 'beschuldiging' in de blikken van anderen er mogelijk zélf inleest ...Op donderdag 6 maart 2008 11:19 schreef Ireth het volgende:
Dit is goed, dit voelt goed, waarom voel ik me dan toch schuldig door de blikken en woorden van anderen?
Immers, is er ook maar iemand die ook daadwerkelijk dat tegen je zegt?
Wat je zelf aangeeft gaat het enkel om 'blikken' en is het jouw interpretatie dat die jou zouden 'beschuldigen' ergens van;
Vervolgens zoek jij zélf de bevestiging door te blijven herhalen dat je huidige keuze goed is (wat overigens ook niemand _kan_ ontkennen, domweg omdat je gedrag ook veelal geen 'keuze' is en je gewoon jezelf zo gedraagt als je op bepaalde moment zelf het beste lijkt... er is geen 'goed gedrag' of 'fout' gedrag in deze)
Om heel eerlijk te zijn, de indruk die je op mij wekt is dat je de hele verwerking nog duidelijk voor je hebt en er ook nog wel degelijk een vorm van rouw zal komen.... momenteel héb je er gewoonweg misschien niet de tijd of emotionele ruimte voor en zijn er misschien ook een hoop praktische zaken af te handelen...
Persoonlijk vind ik het erg goed als je dat ook kan doen en je hebt groots gelijk dat het weinig zin heeft nu in een hoekje te gaan miezen..
Mocht die fase van rouw komen en mocht daarbij ook een vorm van teneergeslagen je voelen, verdriet voelen en uitten; hoop ik dat je ook de mensen in je omgeving hebt die er begrip bij hebben en die je zullen bevestigen dat wat je gedaan hebt ook het juist is: omdat _jij_ dat bent en het het grootste eerbetoon aan je moeder is, om jezelf te zijn en je zo te gedragen zoals je ook bent.
Thanks allemaal!
Laat je maar niet van je stuk brengen door mensen die je niet begrijpen. Als het goed is, dan IS het goed.
[ Bericht 88% gewijzigd door Re op 06-03-2008 11:55:11 (overbodige grap) ]
Veel sterkte!
Laat anderen niet bepalen hoe jij je voelt!
Dat is wat ik dacht na het lezen van je verhaal.
Gecondoleerd en sterkte morgen.
Persoonlijk deed het mij het meeste pijn toen mijn moeder opgegeven werd. Natuurlijk is het dan ook pijnlijk als het moment van overlijden daar is, maar daarvoor heb je al zoveel tijd gehad om afscheid te nemen dat je toch meer in staat bent te beseffen dat het misschien maar beter is zo.
Niemand heeft in ieder geval het recht om iets over jouw manier van rouwen te zeggen, zij weten niet hoeveel klappen je krijgt iedere keer als het weer slechter gaat met je moeder en het einde meer en meer nabij komt.
Ze had longkanker en lag de laatste 6 maanden thuis (wij woonden er boven), wij hebben 6 maanden voor haar gezorgd en mijn broer en ik bleven om de nacht wakker voor als ze naar de WC moest, dan hielpen we daarbij.
Het was een ongelofelijk zware uitputtingslag waar ons gezin bijna aan onderdoor is gegaan.
Op een vrijdagavond was het zover en na een paar uur kwam mijn moeder boven.
Ik vroeg aan haar "Is het voorbij?", zij knikte ja.
Het eerste gevoel dat ik kreeg was een enorm gevoel van vreugde, blijdschap.
Direct daarna een enorm schuldgevoel over bovenstaand gevoel.
En direct daarna een gevoel van "Wat ben ik dom, ik heb niks om schuldig over te voelen."
Ik heb er vrede mee hoe het gegaan is, voor mijn gevoel heb ik genoeg gedaan.
De dag na het overlijden raakte het me pas, veel gejank, gesnotter etc.
Eerst wilde ik haar lichaam niet zien (ze lag in haar huiskamer opgebaard), dat kon ik pas na 2 dagen doen, het afscheid nemen. Wat ik zag liggen was niet mijn oma meer, zo'n streng gezicht, zo was ze echt niet, nooit in haar leven. Dat maakte het afscheid voor mij makkelijker.
Ik ben dus ook niet naar de begrafenis geweest, voor mij was het lichaam niet belangrijk, haar ziel was al vertrokken.
Hmmm, beetje lang verhaal van mij, maar iedereen heeft een eigen rouwproces, dat snapt men af en toe niet van elkaar. Vergeef het hun, ze bedoelen het goed.
Het gene wat ik het ergste vind is dat mijn oma niet mijn vriendin heeft kunnen leren kennen, ze zou haar echt geweldig gevonden hebben en andersom ook.
Sterkte TS, doe alles op jouw manier en jouw tempo
het is vreselijk om iemand zo te zien lijden, dat je op gegeven moment liever hebt dat ze maar 'weg gaan' , omdat dat beter voor ze is. niet omdat je het lelijk bedoelt, maar gewoon, omdat het zo vreselijk is iemand te zien lijden, en de wetenschap dat dat dan over is voor die persoon, kan heel fijn zijn, daardoor kun je er goed vrede mee hebben.
wij hebben opa met zijn allen (kinderen en kleinkinderen) hem zelf naar de oven gebracht, en zelfs erin gelegd, dat voelde ook heel erg goed.
heel veel sterkte morgen
Een paar jaar terug is mijn oma overleden, zij was mijn enige familielid waar ik echt een band mee had. Die ik graag zag en sprak. Heel onverwachts kwam ze in het ziekenhuis te liggen (met kerst notabene) en zijn er gelijk heen gegaan. Ondanks de operatie is ze niet meer bijgekomen en heb haar dus ook niet meer kunnen spreken. Ze was niet ziek (geestelijk of lichaamlijk), juist iemand waarvan ik verwachte nog jaren te leven en toch overlijdt ze.
ik heb die dag wel gehuild, maar had het al snel geaccepteerd en vrede mee. Die dingen gebeuren en nu bij haar. Andere mensen vragen natuurlijk of het allemaal goed met je gaat en snappen niet dat je gelijk je gewone leven weer kunt oppakken, maar het gaat erom dat jij je er goed bij voelt.
Mijn moeder heeft al 10 jaar de ziekte van Kahler gehad en iedere keer weer klom ze er bovenop. In oktober vorig jaar heeft ze een zwaar herseninfarct gekregen en daarna ben ik 2,5 maand bezig geweest met voor haar te zorgen. Op het moment dat het einde eraan kwam heb ik mijn moeder gelukkig nog kunnen vertellen dat het vechten wat we met haar deden om beter te worden nu omgezet was in loslaten omdat we van haar houden. En toen ze 9 december overleed was dit een opluchting ja. Niet omdat we haar kwijt wilde maar door hetzelfde gevoel als jij beschrijft.
Pas na een week of drie ging de realiteit doordringen en besefte ik dat het over was. Dat ze nooit meer terug zou komen. Wat RM-rf ook al schrijft; de verwerking moet nog starten. Maar iedereen heeft een eigen manier om er mee om te gaan. En laat je niets door de omgeving opdringen in de zin van wat jij zou moeten doen met het verwerken. De een heeft perioden van huilbuien, de ander loopt al zingend bloemen te plukken bij wijze van spreken. Niemand kan voor jou bepalen hoe jij iets verwerkt. En kijken ze raar? Lekker laten kijken.
Heb er even terug ook een topic over geopend omdat ik er nu erg mee bezig ben. (als je het erg vind dat ik er naar link in je persoonlijke topic moet je het even zeggen Ireth
)Vandaag spraken we met een uitvaart ondernemer. Ze vertelde ons vooral over hoe de uitvaart een stukje afsluiting is. Je hebt eigenlijk een periode tot het overlijden, dan van overlijden tot na de uitvaart, en daarna komt vaak het rouwproces.
Om overal modellen en dergelijke op toe te passen is ook zoiets kroms als het gaat over emoties als deze natuurlijk, maar volgens mij heb jij het net wat eerder voor jezelf goed afgesloten. Daar is niks mis mee!
Die andere mensen die je vreemd aankeken waren misschien nog niet zo ver, en vonden het gek dat jij er al rust mee had
Een goede afsluiting is echt harstikke fijn! En het vormt een goede basis voor de eventuele verdere rouwverwerking.
Gecondoleerd.
[ Bericht 13% gewijzigd door mgerben op 06-03-2008 16:19:14 ]
Misschien komt het rouwen zoals veel andere mensen dat doen (dus wel door de ogen uit je kop te janken) later nog wel en tegen die tijd is dat ook prima. Ik zou als ik jou was nu gewoon tevreden zijn met het feit dat er nu rust voor haar is..Daar hoef je je helemaal niet voor te schamen. En natuurlijk wens ik je heel veel succes morgen!
quote:Wijze woorden.Op donderdag 6 maart 2008 15:52 schreef mgerben het volgende:
Volgens mij rouw jij hartstikke, maar wel op je eigen manier.
Laat iedereen maar extra lief voor je zijn dan, dat heb je hoe dan ook wel even nodig nu.
en ik herken het wel, zoals boven al gezegd gelukkig niet met een van mijn ouders, maar wel met 3 van mijn grootouders...
opa had al 10 jaar parkinson, en was lichamelijk op, gebroken en stuk.. maar geestelijk nog zo wijs en goed..
Het was een bevrijding voor hem en heb er dan ook totaal vrede mee gehad.Mijn oma (zijn vrouw) is helaas ineens erg ziek geworden en was het binnen 3 weken over, maar het idee dat ze, als ze het overleefd had, naar een verzorgingshuis zou moeten ('tussen al die oude vrouwtjes') maakte haar al ziek.. Ik heb een prachtig mooi en gezellig sterfbed meegemaakt.. Herinneringen opgehaald, gelachen en een traan gelaten toen ze haar laatste adem uit blies, maar meer van opluchting dan van verdriet.. dat ze eindelijk bij haar geliefde man terug was..
Mijn andere opa was zo dement als een deur en ziek... geen traan gelaten.. vond het goed zo voor hem... hij had al jaren geen menswaardig bestaan meer... en dit was genoeg..
Ik vind het prachtig van je dat je met je moeder bent meegegaan, en het getuigt van een diepgaande liefde die je maar zelden uitgeoefend ziet op dit niveau.. Erg mooi, dapper en ja.. wow.. dat je dit hebt durven doen... je moeder tot op het laatst begeleiden naar haar nieuwe 'verblijf'..
Gecondoleerd, geniet van je gezin en het leven
Ik vind je een heel dapper en goed mens, als ik dit zo lees
.Wat fijn dat jullie zo goed afscheid hebben kunnen nemen.
Slaap lekker uit dit weekend en de komende tijd en neem ale rust die je nodig hebt. Heel vel sterkte!
en je bent wie je bent, ook op deze verdrietige momenten, dat is iets wat sommigen vergeten, het is niet "jouw manier" iets dat je even aanmeet, het is wie je bént.
de een toont het openlijk, bij de ander is het 'enkel' tussen de regels door te lezen, zoals bij jou hier
maar vergeet ook niet, dat soms dergelijke 'verwijten' naar een ander, een uitlaatklep zijn, voor eigen verdriet, het daar weer niet mee om kunnen gaan, en het dus eigenlijk niet echt iets met jou(w handelen) te maken heeft...
heel veel sterkte.
Ik wil je heel veel sterkte wensen bij het verlies van je moeder!!
Ik vind het erg mooi en bewonderingswaardig om te zien om je hier mee om gaat meid!Je verdriet zal nog wel komen evengoed, neem je daar ook de tijd voor?
veel sterkte evengoed!
Ik vind het heel mooi en bewonderingswaardig hoe je met de situatie omgaat. respect.
quote:Pff, hier moet ik ook van huilen...Op vrijdag 7 maart 2008 17:16 schreef Ireth het volgende:
Ben op mijn knieën voor hem gaan zitten en in elkaars armen hebben we gehuild.
Gecondoleerd Ireth.
(misschien een beetje offtopic/'rare' vraag hoor, maar hoe gaat Suus er tot nu toe mee om?)ik heb natuurlijk geen flauw idee hoe oud suus is, maar ik vind het heel mooi te lezen dat je haar er wel bij betrekt. Helaas horen dit soort dingen bij het leven, maar hoe angstig valliger wij ermee omgaan hoe "" eng" en naar dit voor kinderen kan zijn.
Wat betreft je rust. Dat gevoel herken ik ook. Toen 4 jaar geleden ons pap overleed aan een hartaanval (dus ook nog eens geheel onverwachts) had ik ook gedacht dat ik zou reageren als een emotionele raaskalk ofzoiets. Toen mn zus en ik hem gingen identificeren zag hij er zelf zo rustig uit, dat dat ons (of in ieder geval mij) ook zoveel rust heeft gegeven. Het eerste wat we zeiden was dan ook: het is goed zo, dat hebben we dan ook in de krant laten zetten.
Wel heb ik me een tijdje schuldig gevoeld dat ik schijnbaar om hem niet zoveel verdriet lijk te hebben gehad als toen ons mam overleed. (op dat moment zo'n 14 jaar geleden)
Alsnog veel sterkte gewenst voor de toekomst.
Doe het dus lekker op je eigen manier en trek je van de rest niets aan. Sterkte.
quote:Op zondag 9 maart 2008 09:13 schreef Ireth het volgende:
Als het bewolkt is en we haar niet kunnen zien is ze koffie drinken met alle andere oma-sterretjes.
Wel een mooie gedachte. En wat lief dat ze opa ging troosten Vrijdag aan het begin van de middag kreeg ik telefoon dat mijn moeder aan de beademing lag. Ik heb alles uit mijn handen laten vallen en ben direct met een taxi naar het ziekenhuis gegaan. De nacht van vrijdag op zaterdag werd ik wakker omstreeks een uur of 3. Buiten stormde het. Vanaf dat moment had ik een onbestemd gevoel bij die wind. Ik ging naar de wc, keek naar de bomen in het park die heen en weer bewogen op de wind en dacht aan mijn moeder aan de beademing in het ziekenhuis. Manlief was wakker geworden en kwam ook naar beneden. "De wind komt haar halen.." zei ik tegen hem. We zijn weer in bed gekropen maar slapen kon ik niet. Om kwart over 4 kreeg ik telefoon, Leon. Mijn moeder wilde niet meer. Ze kon niet meer, ze wou van de beademing af.
Weer een taxi met spoed en op naar het ziekenhuis. Vanaf dat moment ben ik daar ook gebleven. De storm loeide om het ziekenhuis heen terwijl we met mijn moeder spraken. Ze was op, ze wou niet meer vechten. De dienstdiende zaalarts kwam met mijn moeder praten. Die veroorzaakte direct bij binnenkomst bij mij een tornado door mijn moeder aan te spreken met Mevr. Oostrom. Lees gvd voor je een zkhkamer ingaat bij een patient die aangeeft niet meer te willen eerst welke naam er op de deur staat! Woest was ik. Woest bleef ik toen ze bleef hameren op die perfecte saturatiewaarde (zuurstofwaarde in het bloed) die mijn moeder had met de beademing.
Ik zag mijn moeder om zich heen kijkend naar ons, met smekende bange ogen, ze wou echt niet meer, en deze arts probeerde haar om te lullen. Ik gaf dus aan dat er gewoon geen menswaardig bestaan meer in zat met een mooie saturatiewaarde. Het toekomstbeeld zou zijn dat mijn moeder vanaf nu continue beademend zou moeten worden terwijl wij haar 3 maal daags in het zonnetje ronddraaiden zodat ze kon genieten van de warme stralen op haar huid terwijl haar lichaam niets meer kon en ze geen steek kon zien.
De zaalarts droop af en beloofde de longarts te bellen. Hij was de behandelend arts en hij was degene die knopen mocht doorhakken. Vanaf dat moment was er bij mijn moeder opluchting te zien. Ze mocht gaan, ze werd niet gedwongen.
En de storm loeide om het ziekenhuis. Vele uren praten en huilen later kwam de verlossing in de vorm van de pompen met morfine, kalmeringsmiddel en zoutoplossing. Binnen een kwartier sliep ze pijnloos en vredig. We liepen af en aan langs de receptie in toerbeurten om buiten te roken. De wind speelde een spel met het vuur. Velen malen zijn we in de draaideur gaan staan om een sigaret aan te steken. Terwijl ik daar nicotine stond te inhaleren keek ik omhoog naar de sterren en mompelde dat ze meemocht. De wind mocht haar meenemen, het was goed.
Toen mijn moeder om 20.10 uur zondagavond uiteindelijk overleed was het windstil. Een serene bijna spirituele rust hing er buiten en dankbaar keek ik omhoog. De wind was weg, samen met mijn moeder en er viel een ster.
Twee uur later gingen we naar huis, en de wind laaide weer op. En elke keer als ik nu buiten loop en de wind in mijn gezicht voel, denk ik aan de handen van mijn moeder die mijn wangen strelen en dan hoor ik haar zeggen dat het goed is.
Ja ik mis haar, maar ik weet dat ze bij me is en nu rust heeft.
'Fijn' dat je zo voor je moeder hebt gevochten toen ze dat zelf niet meer kon.
wat mooi geschreven!
Dat wil ik zelf eigenlijk ook. Net zoals in die caribische landen, wil ik graag dat mijn begrafenis helemaal in het wit is. Iedereen moet in het wit en er moet vrolijke muziek gespeeld worden. Tuurlijk mogen mensen huilen, maar het is echt niet raar hoor dat vrolijkheid overheerst.
Helaas zijn mensen over het algemeen nogal dom en kunnen ze niet voor zichzelf nadenken. Daardoor laten ze zich leiden door wat "normaal" is. Trek t je dus niet aan.
quote:eensOp zondag 20 april 2008 01:10 schreef Probably_on_pcp het volgende:
In sommige caribische landen wordt er feest gevierd wanneer iemand overlijdt. Daar vieren ze dat ze die persoon hebben gekent, dat die persoon er voor hun is geweest in hun leven en iets heeft toegevoegd.
Dat wil ik zelf eigenlijk ook. Net zoals in die caribische landen, wil ik graag dat mijn begrafenis helemaal in het wit is. Iedereen moet in het wit en er moet vrolijke muziek gespeeld worden. Tuurlijk mogen mensen huilen, maar het is echt niet raar hoor dat vrolijkheid overheerst.
Helaas zijn mensen over het algemeen nogal dom en kunnen ze niet voor zichzelf nadenken. Daardoor laten ze zich leiden door wat "normaal" is. Trek t je dus niet aan.
ja, inderdaad, het feit dat andere mensen het raar vinden dat je geen verdriet hebt (zo herkenbaar) , toen ik dit voor het eerst las dacht er ook zo over. Wat "raar"dat iemand geen verdriet heeft als zo'n dierbaar iemand doodgaat.En nu ik het zelf meemaak (zoals je weet met oma , dat is toch anders dan met moeder) snap ik je ZO goed.
bedankt voor het linkje, Heb er heel veel aan, aangezien de vraag en de daaropvolgende antwoorden zo totaal overeenkomen met mijn situatie.Dank je wel...
Het is wel griezelig , de datums, het verhaal, alles bijna hetzelfde.Brr.
PS: Sorry voor het na zo'n lange tijd omhoogkicken van dit topic.