Artikel uit het Friesch Dagblad over Heerenveen - Groningen.
quote:
Mobiele Eenheid ‘vriendelijk’ aanwezig bij risicowedstrijd Heerenveen-Groningen
Spierballen laten zien, is vaak genoeg
Heerenveen - Zien en gezien worden. De aanpak van voetbalvandalisme is in Fryslān een preventieve zaak. Waar de politie is, houdt de voetbalvandaal zich koest. Het Friesch Dagblad liep gisteren tijdens de voetbalwedstrijd SC Heerenveen-FC Groningen een dag mee met een flying squad van de Mobiele Eenheid. Een kat en muis-spelletje.
GOOS BIES
10.30 uur Een peloton van de Mobiele Eenheid verzamelt zich achter het politiebureau van Heerenveen. Pelotonscommandant Kees Smeltekop doet de briefing. Het peloton bestaat uit 55 man. Ruim 1200 supporters van Groningen worden verwacht. De meesten komen met een supportersbus of met eigen vervoer. Verwacht wordt dat zo’n dertig man met de trein komen. Die komen over Leeuwarden. Gecheckt is of daar ,,gastjes van Cambuur” zullen staan. Volgens de bronnen niet. ,,Het leeft helemaal niet in Leeuwarden.”
Naar verwachting komen 150 supporters veel eerder dan de wedstrijd begint. Die moeten begeleid worden naar de kroegen ’t Skoffeltsje en Stocks aan de Nieuwstraat. Voorkomen moet worden dat ze in aanraking komen met fanatieke Heerenveen-supporters, die zich zullen verzamelen in bar-disco Fifty Fifty aan de andere kant (het westen) van het centrum.
Bij zo’n tien van de zeventien wedstrijden van Heerenveen is Mobiele Eenheid aanwezig. Slechts een enkele keer een compleet peloton. Dat gebeurt alleen bij wedstrijden met een verhoogd risico: tegen Feyenoord, De Graafschap en FC Groningen.
10.55 uur Het begint zachtjes te regenen. Smeltekop glimlacht. ,,Gunstig voor ons.”
De ME-groepen worden opgesplitst in ‘flying squads’ van zes man. Daarmee kunnen ze zich snel in politiebusjes verplaatsen door Heerenveen. De logge ME-busjes blijven voorlopig bij het bureau. De ME’ers tonen zich niet meteen in vol ornaat, met helm, schild en wapenstok paraat. Ze dragen een gewone politiejas met geel hesje, een petje en de gummilat hangt aan de riem. ,,Dan maak je een minder agressieve indruk”, legt sectiecommandant Sicco Veenstra uit. ,,Onze opdracht is contact te leggen met de supporters. Als je ze relaxed benadert, krijg je dat ook terug. We laten zien dat we er zijn, zo ontnemen we ze de moed rottigheid uit te halen.”
11.00 uur De eerste tien supporters van FC Groningen zitten aan de bar in Stocks. De meesten drinken koffie. Twee bestellen whisky met ijs. Bij buurcafé ’t Stoffeltsje wordt bier getapt voor een kleine twintig mensen met groenwitte sjaaltjes.
Agenten zijn op vrijwillige basis onderdeel van de ME. Maar vandaag baalt Jurjen Stoker er toch een beetje van dat hij moet werken. ,,Ik heb een seizoenskaart. In het stadion is het altijd feest, nooit ellende. Maar goed, als je er niet bovenop staat, is er voor je gevoel niks aan de hand. Als politie word je gedirigeerd naar de ellende.”
11.35 uur Fans van Groningen zijn nu ook op het station. Rond de 170 man, een veel grotere groep dan de politie had verwacht, baant zich een weg naar het centrum. Er brandt siervuurwerk en er wordt gezwaaid met vlaggen. Het politiebusje wordt verwelkomd met de soundtrack van the A-Team, met zwaar Groningse tongval: ,,Tu-tu-tuuu-tutu-tu.” De mannen van de flying squad van Sjaak Stoelwinder begeven zich tussen de groep. Veel jonge jongens, van 15 tot 25 jaar. De ogen staan strak van drugsgebruik. Van anderen komt een schrale dranklucht af. Volgens informatie bevindt de hard kern van Groningen zich tussen deze groep, onder wie mensen met een stadionverbod. ,,Waar gaan we eigenlijk heen?”, vraagt een jongen. ,,Naar de kroeg”, reageert Sicco Veenstra. Ze worden gedirigeerd naar ’t Stoffeltsje en Stocks. Daar wordt de luifel bedekt met een spandoek waarop in groene gotische letters staat geschreven ‘Farmer till I die’.
12.00 uur De lege ME-busjes rijden in colonne langs de supporters die op de stoep staan voor de kroegen in de Nieuwstraat. ,,Even spierballen laten zien.”
Er zijn meer agenten in touw dan alleen de Mobiele Eenheid. Twee keer twee hondengeleiders staan standby met vier honden. Verder zijn er zo’n dertig gewone agenten, ook voor het regelen van het verkeer. Daarnaast zijn er acht man van de Aanhoudings Eenheid op pad. Zij infiltreren in burger, om snel de raddraaiers aan te kunnen wijzen. Daarnaast worden tussen de Groningse supporters ook nog Groningse agenten in burger herkend. De kosten voor de politie-inzet bedragen naar schatting 20.000 tot 25.000 euro. Ongeveer evenveel als de omzet van SC Heerenveen op de kaartjes van de bezoekende supporters.
Even verderop in Heerenveen heeft de politie het heel wat minder druk bij de World Cup schaatsen. Zes agenten regelen daar het verkeer.
13.00 uur De groep zwelt aan tot een man of driehonderd. Twee keer zoveel als waar op gerekend was. Ze drinken bier (in plastic bekers) op de stoep, of op straat. Af en toe knalt een vlinderbom. Soms wordt een glas bier tegen de voorruit van een passerende Heerenveen-fan geleegd. De ME laat het op zijn beloop. ,,Zodra je er iets van zegt, moet je ook handhaven. Dan kan zo’n groep zich tegen je keren”, zo verduidelijkt Veenstra de afweging.
13.40 uur Een groot deel van de Groningen-supporters vertrekt zingend naar het stadion. Onderweg wordt een auto van een Heerenveen-supporter bekrast met een sleutel. Kwaad wil hij verhaal halen, maar hij wordt tegen zichzelf in bescherming genomen door de ME. ,,Tegen vijftig Groningen-supporters kun je in je eentje weinig beginnen”, legt Operationeel Commandant Gerard van der Weij uit tijdens de algemene briefing in de rust.
14.30 uur Terwijl in het Abe Lenstra Stadion FC Groningen aftrapt, hangen zo’n vijftig supporters nog rond bij Stocks. Ze hebben geen kaartje of hebben een stadionverbod. Ze willen het voetbal voor televisie volgen, maar de internetverbinding bij Stocks faalt. De flying squad gaat met de groep op zoek naar een café waar ze wel kunnen kijken. Wat opvalt: niemand van deze groep is herkenbaar als Groningen-supporter, er valt geen groenwit-sjaaltje te ontwaren. Niemand wil de groep binnen hebben. Dus worden ze teruggebracht naar Stocks. Ze krijgen de keuze: of naar de trein of hier blijven. Gaan ze ergens anders heen, dan worden ze de gemeente uitgezet. ,,Het valt tot nu toe mee. Een eitje”, glundert Veenstra.
14.45 uur Twaalf jonge jongens zonder kaartje gaan terug naar het station. De flying squads kijken of ze dat ook echt doen. ,,Weet je hoeveel het staat”, vraagt Stoelwinder. ,,Ja, 2-0”, zegt een van de jongens. ,,2-2”, zegt Stoelwinder. En de jongen, op het moment dat hij het echt gelooft: ,,Ik heb me nog nooit zo fijn gevoeld.”
In het stadion komt de politie op verzoek van de voetbalbond KNVB sinds twee jaar niet meer. Stewards bewaren de orde binnen. Heerenveen heeft er meer dan 350. De politie komt alleen in het stadion als er geknokt of gegooid wordt. ,,De laatste keer was in mei 2006. Toen ging het mis met Twente-supporters die met sponsorkaartjes tussen het Heerenveen-publiek zaten”, herinnert een ME’er zich.
16.05 uur Er zijn geruchten van bronnen dat er via sms toch confrontaties worden gezocht. Het ME-toezicht bij Stocks wordt verzwaard. De flying squad van Stoelwinder gaat naar het stadion.
16.20 uur 4-2 is de eindstand. Groningen-supporters verlaten het stadion via een sluis. Enkelen schelden, spugen of rammen op het plexiglas. Aan het eind van de sluis is bijna iedereen afgekoeld. Veelal zwijgend begeeft een grote meute supporters van Heerenveen en Groningen zich kriskras door elkaar naar de auto. De ME loopt mee. ,,Moi jongens. Rustig aan, hč”, zegt een jongen tegen vier groenwit geklede, toeterende mannen in auto. ,,Komt wel goud. Eem verwerken.”
16.45 uur ,,Het gaat uit als een nachtkaars”, stelt Veenstra tevreden vast. Portiers melden dat rivaliserende supporters nu de confrontatie zoeken bij Fifty Fifty. Besloten wordt daar te posten.
17.39 uur Er vertrekt weer een trein naar Leeuwarden. Omdat het zo rustig is, wordt er van afgezien ME’ers mee te sturen op de trein, zoals eerder wel was geopperd. De flying squad verlaat zijn post.
18.00 uur In zes ME-busjes keert ruim de helft van het peloton terug naar Leeuwarden. ,,Achteraf bekeken hadden we dit met twee buurtagenten kunnen doen. Er is helemaal niks gebeurd”, stelt Smeltekop in de commandowagen vast. ,,Dat hebben we met z’n allen afgedwongen”, zegt Veenstra. ,,Je weet nooit wat er was gebeurd als we er niet waren geweest.”
18.01 uur ‘Noodhulp ingezet in Leeuwarden’, klinkt het over de portofoon. ‘Er worden stenen gegooid naar de politie.’ ‘Mogelijk rellen rondom het station.’ Overleg met de meldkamer. Het is onduidelijk wie en hoeveel het zijn die stenen gooien. Het zwaailicht gaat aan. De ME-busjes racen in colonne links langs de file naar Leeuwarden.
18.09 uur Het blijkt te gaan om Cambuur-aanhangers. Ze zijn gemobiliseerd met sms, weet de ME bijna zeker. ,,Dat geėtter met sms’jes. Ze zijn tien keer sneller dan wij”, bromt Smeltekop. De machinist van de trein naar Groningen wil niet rijden zonder aanwezigheid van politie.
18.18 uur Het zwaailicht kan weer uit. Vier ‘gewone’ agenten gaan mee naar Groningen. Vanuit de Hollanderwijk blijken zo’n 25 tot 30 Cambuur-aanhangers de Groningen-aanhangers te hebben bekogeld met vuurwerk en stenen. De inzet van twee vooruitgestuurde hondengeleiders heeft hen de wijk weer in doen vluchten. De overgangen in Leeuwarden richting Groningen worden nog bewaakt door opgeroepen noodhulp, maar de rust is weergekeerd en de ME niet meer nodig. ,,Een hit and run-actie. Hier leren we weer wat van voor de volgende keer”, zegt Smeltekop.
18.45 uur De ME gaat weer naar huis. ,,Een dure dag voor de baas”, constateren Smeltekop en Veenstra.