Gereedschap restaureren

@JurriaanK de Robert Sorbi of Wolferine systeem. Werkt ook goed maar niet optimaal scherp door het hoge toerental (1400) en relatief grove stenen die meestal ook niet gevlakt zijn. Ook loop je snel het risco dat de punt verbrand. De Tormek en Jet hebben dat niet omdat ze maar 90 toeren lopen en met zeer fijne (ca korrel 1200 tot 1400) werken met de ene kant en gelijk korrel 8000 voor de andere kant. Zit ook maar een klein prijs verschil tussen ovg. Een goede slijper met stabiele as, nette gebalanseerde en gevlakte stenen en de steunen en het hulpstuk voor op de steun om de vingernagel slijping te doen kosten bij elkaar vrijwel hetzelfde. Beide methoden zijn ovg uitstekend. Al moet je het polijsten nog met de hand doen. Doet alleen toch niet iedereen maar maakt wel het verschil of je beitel na 10 minuten bot begint te worden of na 15 minuten pas.


Vijlen zijn te slijpen. Je moet eerst de vijl ontharden. Daarna idd zoals Archont zegt met een driehoekig beiteltje alle puntjes weer goed slaan. Je kunt dan de vijl weer harden en daarna wetten. Ik denk alleen dat niemand dit zal doen en de vijl gewoon wegdoen of omcatten tot beitel.

Vandaag voornamelijk bezig geweest met het vlakken van een schaafbeitel.

Het is een beitel van een wat oudere Stanley no 5 schaaf.



Wat is hier mis mee? Ten eerst is dit geen eens bot te noemen. De hele beitel loopt rond. Je kunt hem zo recht op je vinger zetten en er dan een fline klap op geven zonder ook maar er iets aan over te houden. Als je het plaatje aanklikt voor de vergroting kun je duidelijk zien dat er ook een boel krassen in lopen.



De achterkant (een schaafbeitel staat achterstevoren in een bankschaaf en heeft op de achterkant een spaanbreker gemonteerd zitten). Zo trof ik hem aan. De spaanbreker staat ver van de rand af (dit zie je vaak). Het doel van de spaanbreker (hele oude bankschaven hadden deze niet, het is een engelse uitvinding) is om trilloingen in de beitel tegen te gaan zodat je een mooie continue houtkrul krijgt. Hij werkt hetzelfde als de schokdempers van een auto. Hij hoort zo dicht mogelijk op de punt te staan maar niet zo ver dat hij door zijn veerdruk (de bolling werkt als een bladveer) de scherpe punt ombuigt.

Ook staat hij veel te los en heeft wat deukjes. Hierdoor druk hij niet goed en vlak op de beitel. Als je met je knokkel op de beitel tikt hoor je ze tegen elaar klapperen. Bij het schaven zul je zien dat de krullen vast gaan zitten op een aantal punten tussen de beitel en de spaanbreker.



Een closeup van de achterkant van de beitel. Je kunt al zien dat er een soort golf in het staal loopt en er zitten links onder een boel krassen. Hoe goed je je ook je best doen krijg je dese nooit scherp. Je zult altijd een stompe punt houden.



Na een minuut of 10 vlakken op een korrel 1000 watersteen zie je duidelijk dat er een golf in het staal zit deze is nu langzaam aan het verdwijnen. De linker kant kun je al scherp krijgen rechts nog niet.

Het vlakken doe je door de achterkant vlak op een steen te leggen en deze er zijdelings overheen te halen. Door er via een stukje hout op te drukken kun je beter de kracht verdelen. ([ur;=http://tnimble.nl/construction/schaven/cardscraper_02.jpg]Zie iets terug voor het vlakken van het schraapstaal[/url])



Na nog een aantal minuten vlakken ziet hij er zo uit. De golf is redelijk weg. Links van het midden zit nog een klein dal en de rechterhoek ligt nog naar achteren.



Na nog een paar minuten lijkt het vlak. Maar om dit te controleren maak ik met een watervastestif het belangrijke stuk zwart. Hier moet alles vlak zijn.



Door heel kort te vlakken zonder druk haal je de inkt er af waar het vlak is. We hebben nog een klein beetje te gaan.



Nog een paar minuten vlakken (Hoe minder er te vlakken valt hoe langer het duurt om het weg te krijgen omdat het oppervlak groter wordt dat je aan het vlakken bent) ging het randje helemaal weg. Om de paar minuten maak je de punt weer even zwart om te zien hoe ver je er voor staat. Als je niet af en toe weer wat inkt er op doet slijp je deze er af terwijl het nog niet vlak is. Er ligt namelijk een smurrie op de steen de inkt is zo kwetsbaar dat deze daardoor weggehaald wordt. Daarna heb ik hem nog een minuut of 10 gepolijst op een steen korrel 8000.



Door de camera wat verderaf te laten focusseren zie je ipv de beiitel de reflectie van mijn gordijnen en horizontale lamellen.

De afgelopen dagen heel druk bezig geweest met het restaureren van een Stanley hol bol schaaf. Ik heb de schaaf nog niet gedateerd maar aan een paar typerende kenmerken gok ik rond 1910 / 1920.

Deze schaaf kun je de zool door aan een knop aan de voorkant te draaien hol of bol buigen. Daardoor kun je zeer gecontroleerd een gebogen vorm volgen en deze perfect rond maken. Denk hierbj b.v. aan het maken van een buikkast.



De schaaf was behoorlijk roestig en veel te dicht in de buurt van een bus zwarte verf geweest:





De gehele schaaf heb ik tot op het laatste onderdeeltje uit elkaar gehaalt. Een aantal dingen zit vast met een stalen pennetje maar andere dingen zitten geklonken zoals de tandwielen aan de 2 armen die de zool bewegen. Dat was even lastig om te doen.

Alle onderdelen heb ik daarna elektrolytisch ontroest en met wet en dry schuurpapier weer in model gebracht (roest zet uit) daarna is alles gepolijst. Verscheidende onderdelen heb ik opnieuw vernikkelt. Het schaaflijf, de kikker en het handvat is opnieuw geemailleerd. Dit alles heeft me ca 35 uur gekost maar het resultaat mag er dan ook zijn.

Dank voor de woorden over de 113

quote:

Op maandag 17 september 2007 15:25 schreef Bramito het volgende:

[..]

Mooi topic! Kan ik deze "olie met vlam" manier gebruiken om tuingereedschap te beschermen, of heeft dat geen zin?

Ja dat is een goede methode. De olie gaat een lichte chemische ractie aan met het buitenste laagje staal in tegenstelling tot verfwat er op ligt. Na het gebruik wel altijd schoon maken en af en toe inspuiten met wat olie. Boeshield T-9 is daar uitermate geschikt voor. Licht inspuiten om het oplosmiddel zijn werk te laten doen en afvegen met een keukevelletje. Daarna ruim inspuiten en uurtje laten intrekken en uitvegen. Dat geeft de meest optimale bescherming. Nadeel van tuin gereedschap is de scheurende werking van de grond.

Niet de boeshield is of iets dat je opzich gebruikt of als nabehandeling.