Kunst
Van Wikipedia
Ga naar: navigatie, zoek
Kunst vertrekt vanuit de kunstenaar en is in de eerste plaats de subjectieve expressie van een mens, los van elke objectieve mening of smaak van anderen. Dit in tegenstelling tot cultuur, waarbij juist een beroep wordt gedaan op de betrokkenheid van een publiek. Echter, kunst waarderen is kunst inleven, zodat kunst en cultuur elkaar in een kunstcultuur kunnen ontmoeten. Dit in tegenstelling tot kunst op waarde schatten, wat de bezigheid is van handelaren en bankiers. Kunst drukt de verbeelding of gevoelens van de kunstenaar uit in een scheppende activiteit, met als doel het voortbrengen van een origineel, zintuigelijk waarneembaar (of anderszins voorstelbaar) product met een bepaalde gevoelswaarde of voorstelling. Meestal doet kunst een beroep op het menselijk gevoel voor esthetiek, maar kan daar soms ook op schokkende wijze afstand van doen. Aan de toeschouwer of toehoorder biedt kunst de mogelijkheid om te worden meegenomen uit de dagelijkse realiteit, naar een door die kunstenaar gecreëerde wereld, of anders de mogelijkheid om die dagelijkse realiteit vanuit een ander perspectief te ervaren.
Kunst - een definitie
Kunst is dat wat gemaakt is met de vooropstaande bedoeling (één of meer van) de menselijke zintuigen én de menselijke geest te prikkelen. De kwaliteit van een kunstwerk wordt beoordeeld aan de hand van de aard en mate van de prikkeling die het teweeg brengt. De sterkte van de prikkeling, de hoeveelheid mensen die er wordt geprikkeld, hoe goed die prikkeling wordt gewaardeerd, en hoeveel effect en invloed de prikkeling heeft of achteraf blijkt te hebben gehad draagt allemaal bij aan 'de mate van kunst'. Tijdloze meesterwerken in de kunst hebben dit alles in hoge mate.
Iets wordt níet beschouwd als kunst als het slechts de zintuigen of slechts de geest prikkelt, of primair een ander doel heeft dan dat. Voorbeelden; puur een mooie afbeelding van een waterval is decoratie, of soms ook kitsch. Het prikkelt alleen de ogen, maar niet de geest. Is de waterval echter op een bijzondere manier in beeld gebracht, of in een originele context, zodat de geest ook wordt geprikkeld, dan wordt het gezien als kunst. Een gezellig achtergronddeuntje (muzak) is geen kunst maar een emotioneel meeslepend muziekstuk wel.
Een Hollywood-kassucces wordt weleens gezien als kunst. Deze prikkelt de zintuigen en de geest van heel veel mensen. Maar als de prikkeling niet lang bijft hangen en verder geen invloeden uitoefent in de filmwereld maar snel weer wordt vergeten, is het geen 'hoogstaande' kunst. Sommige kleine films echter trekken misschien minder publiek maar oefenen grote invloed uit op het publiek en/of de (kunst-)filmwereld en worden daardoor meer als kunst gezien.
[bewerk] Vormen van kunst
Wanneer over kunst gesproken wordt, bedoelt men in het algemeen de beeldende kunst. Echter, mits aan bepaalde basisvoorwaarden van kunde en authenticiteit voldaan, kunnen ook schrijven (literaire kunst), musiceren, acteren, filmen, dansen, (stripboeken) tekenen, weven, borduren en componeren tot de kunsten worden gerekend. De voorstelbaarheid, de kracht en de scherpte waarmee de kunstenaar erin slaagt zijn voorstelling tot uitdrukking te brengen bepaalt of iets als kunstwerk beoordeeld kan worden, zodat soms ook fragmenten en halfproducten daartoe worden gerekend. Michelangelo heeft bijvoorbeeld diverse onvoltooide beelden op zijn naam staan, waarin de toeschouwer toch al een kunstenaarshand kan herkennen en waarderen. Gekopieerde kunst valt in het algemeen niet onder kunst, als massaproduct zeker niet, ook al is de nabootsing niet van het origineel te onderscheiden of - al naar gelang de smaak - zelfs "mooier". Dit komt omdat bij kunst de context niet mag ontbreken. Echter, bij sommige vormen van reproductie, zoals kalligrafie, bestaat de eigen context soms wel en dan kan het gekopieerde werk toch als kunst worden beschouwd.
[bewerk] Kunst als ambacht
Een vroege betekenis van het woord 'kunst' is kunde of ambacht. Mandenmaken kán bijvoorbeeld een kunst zijn, maar ook een ambacht. Als de mandenmaker slechts de bedoeling heeft een mand te maken die groot genoeg is om een paar kilo aardappelen te bevatten, kan niet gezegd worden dat hij een kunstenaar is. Hij is dan wellicht een bekwaam ambachtsman. Maar als hij daarnaast aan die mand een zo fraai mogelijke, unieke, vorm tracht te geven dan is het vrijwel zeker, dat men met een kunstenaar te doen heeft en dat zijn manier van vlechten tot de kunsten gerekend kan worden. Het creëren van op zichzelf staande werken (dus geen massaproductie) is een voorwaarde om iets kunst te noemen.
[bewerk] Geschiedenis
Voor een uitgebreid artikel zie: Kunstgeschiedenis.
Al in de vroegste geschiedenis van de mens werd er kunst gemaakt. De eerste vormen van kunst (muziek, dans, theater, en tekenen) legden de werkelijkheid van alledag vast, of bijzondere gebeurtenissen. Onbekend is wanneer de eerste muziekinstrumenten vervaardigd werden of wanneer de eerste dansen plaatsvonden. Bij oude volken waren kunst en godsdienst altijd nauw met elkaar verbonden. Om die reden wordt aan rotstekeningen van de holenmens vaak een religieuze betekenis toegedicht. Door de eeuwen heen hebben tempels en kerken tot de creaties van de bouwkunst behoord en ook schilder- en beeldhouwwerk stond eeuwenlang in dienst van de godsdiensten. Ook theater is mede ontstaan uit religie.
[bewerk] Het waardeoordeel van de toeschouwer
Eén kenmerk hebben alle kunstwerken gemeen, of het nu een schilderij is, een theaterstuk of literatuur: kunst bezit een bepaald patroon, een bepaald ontwerp. De kunstenaar heeft het op zorgvuldige wijze gecomponeerd. Toch hoeft dat niet altijd zo te lijken. Kunst wordt pas kunst op het moment dat het wordt waargenomen; de toeschouwer (luisteraar, voeler, proever, etc.) die de kunst waarneemt kan het mooi of lelijk vinden, beide kunnen het doel van de kunstenaar zijn geweest.
Een kunstenaar legt in zijn werk vaak zijn diepste gevoelens van vreugde, verdriet, vrees, mening of godsvrucht neer. Zulke kunst spreekt een eigen taal, die verstaan kan worden door degene, die het kunstwerk ziet of er naar luistert. Toch hoeft het geen doel van een kunstwerk te zijn dat de toeschouwer daadwerkelijk de persoonlijke expressie ziet die de kunstenaar ermee "vertelt".
Veel moderne kunst is voor het publiek moeilijk te begrijpen. Dat komt omdat de onzekerheid en nieuwheid van deze tijd wordt verbeeld in de kunst, en contemporaine interpretatie is traditioneel erg subjectief
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kunst