F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Vandaag weer 2 verzen uit Genesis De eerste kunnen we vrij makkelijk vertalen, de tweede bevat weer wat meer nieuwe woordjes. NIeuwe woorden zijn:
revie'ie: vierde, komt van 'arba', het woord voor "vier". "Jom revie'ie" betekent "woensdag"
sjerets: zoiets als overvloed. "Jisretsoe" betekent "zij wemelen", "laten zij wemelen"
nefesj: ziel, innerste ... kwam ook voor in het "sjema", de Joodse belijdenis
chaja: leven
'of: gevogelte
Genesis 1:19
Wajehie erev wajehie voker, jom revie'ie
Ik hoop dat het nog een beetje is blijven hangen dat "boker" "ochtend betekent, en "erev" "avond". Dit is weer een afsluiting, ditmaal van de vierde dag: "En het was avond, en het was ochtend, een vierde dag".
Genesis 1:20
Wajomer Elohiem jisretsoe hamajim sjerets chefesj chajah. We'of je'ofeef al ha'arets al-pnee rekieja hasjamajim.
Ik ben niet helemaal zeker hoe dit exact vertaalt moet worden, ik doe nu ff een poging en zoek het later even exact op
"Wajomer Elohiem jisretsoe hamajim " is vrij goed in te zien, dit betekent
"Toen zei God, laat het water wemelen". Waar ik niet helemaal zeker van ben, is het stukje
"sjerets chefesj chajah". Ik weet niet zeker of "sjerets" hier een werkwoord is of een zelfstandig naamwoord. In dat laatste geval zou je dit kunnen vertalen met "een overvloed aan levende zielen", een overvloed aan leven dus. Als het een werkwoord zou zijn, dan zou het terugslaan op "majim", en dan zou het een meervoud moeten zijn. En dat is hier niet zo, maar zoals ik zei, het wordt later ff exact opgezocht
Wajomer konden we overigens op meer manieren vertalen: En God zei, toen zei God, maar God zei etc etc. 't Is weer een kwestie van context.
"We'of je'ofeef al ha'arets " is ook vrij makkelijk in te zien. De eerste 2 woorden lijken sterk op mekaar, en da's niet gek aangezien ze van dezelfde wortel zijn afgeleid; de wortel voor alles wat met vliegen heeft te maken. "Laat het gevogelte vliegen over de aarde".
"al-pnee rekieja hasjamajim" specificeert nog even verder waar die vogeltjes moeten vliegen. "Al-pnee" ( of al-penee, die "e" is een hele korte "e", en zoals ik zei maken sommige mensen die gewoon stil ) zijn we ook al in vers 2 tegenkomen, toen we spraken over de geest van God die over het water zweefde, "weroeach elohiem merachefet al-pnee hamajim".
"Rekieja hasjamajim" betekent weer "firmament van de hemel", en weer benadruk ik dat het lidwoord voor het tweede woordje, sjamajim, staat. Het is dus gewoon bepaald. Hier had dus denk ik net zo goed
"birkiejah hasjamajim" kunnen staan in plaats van "al-pnee rekieja hasjamajim".
Het laatste vers is dan te vertalen als "Toen zei God, laat het water wemelen van leven, en laat gevogelte vliegen in het firmament van de hemel."
[ Bericht 3% gewijzigd door Haushofer op 01-06-2007 21:24:54 ]
De eerste kunnen we vrij makkelijk vertalen, de tweede bevat weer wat meer nieuwe woordjes. NIeuwe woorden zijn:Genesis 1:19
Wajehie erev wajehie voker, jom revie'ie
Ik hoop dat het nog een beetje is blijven hangen dat "boker" "ochtend betekent, en "erev" "avond". Dit is weer een afsluiting, ditmaal van de vierde dag: "En het was avond, en het was ochtend, een vierde dag".
Genesis 1:20
Wajomer Elohiem jisretsoe hamajim sjerets chefesj chajah. We'of je'ofeef al ha'arets al-pnee rekieja hasjamajim.
Ik ben niet helemaal zeker hoe dit exact vertaalt moet worden, ik doe nu ff een poging en zoek het later even exact op
"Wajomer Elohiem jisretsoe hamajim " is vrij goed in te zien, dit betekent
"Toen zei God, laat het water wemelen". Waar ik niet helemaal zeker van ben, is het stukje
"sjerets chefesj chajah". Ik weet niet zeker of "sjerets" hier een werkwoord is of een zelfstandig naamwoord. In dat laatste geval zou je dit kunnen vertalen met "een overvloed aan levende zielen", een overvloed aan leven dus. Als het een werkwoord zou zijn, dan zou het terugslaan op "majim", en dan zou het een meervoud moeten zijn. En dat is hier niet zo, maar zoals ik zei, het wordt later ff exact opgezocht
Wajomer konden we overigens op meer manieren vertalen: En God zei, toen zei God, maar God zei etc etc. 't Is weer een kwestie van context.
"We'of je'ofeef al ha'arets " is ook vrij makkelijk in te zien. De eerste 2 woorden lijken sterk op mekaar, en da's niet gek aangezien ze van dezelfde wortel zijn afgeleid; de wortel voor alles wat met vliegen heeft te maken. "Laat het gevogelte vliegen over de aarde".
"al-pnee rekieja hasjamajim" specificeert nog even verder waar die vogeltjes moeten vliegen. "Al-pnee" ( of al-penee, die "e" is een hele korte "e", en zoals ik zei maken sommige mensen die gewoon stil ) zijn we ook al in vers 2 tegenkomen, toen we spraken over de geest van God die over het water zweefde, "weroeach elohiem merachefet al-pnee hamajim".
"Rekieja hasjamajim" betekent weer "firmament van de hemel", en weer benadruk ik dat het lidwoord voor het tweede woordje, sjamajim, staat. Het is dus gewoon bepaald. Hier had dus denk ik net zo goed
"birkiejah hasjamajim" kunnen staan in plaats van "al-pnee rekieja hasjamajim".
Het laatste vers is dan te vertalen als "Toen zei God, laat het water wemelen van leven, en laat gevogelte vliegen in het firmament van de hemel."
[ Bericht 3% gewijzigd door Haushofer op 01-06-2007 21:24:54 ]
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
"Sherets" wordt door Brown-Driver Briggs vertaald als "swarming things, creepers, swarmers; used of insects, animals, small reptiles, quadrupeds" 't Is dus gewoon een zelfstandig naamwoord.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Er worden nu wat zeebeestjes gemaakt Nou ja, "beestjes"... de nieuwe woorden die we tegenkomen, zijn:
Wajivra: "en hij schiep", komt van het werkwoord "bara". Dit werkwoord wordt alleen gebruikt voor het Goddelijke scheppen.
Hatananiem, "de zeemonsters". De midrash stelt dat het hier om Leviathan en zijn metgezel gaat. Het wordt ook wel vertaald als "draken" of "krokodillen" oid. We komen dit schepsel ook weer tegen in Jesaja 51:9. Dit soort verhalen handelen over hoe God de oerchaos en de bijbehorende monsters weet te bedwingen.
haromeset: "het kruipende", in tegenstelling tot ons eerdere "sjerets", wat meer slaat op schepselen die "gewoon gaan".
shartsoe: "zij wemelen in", "zij bevolken overvloedig" oid.
lemieneehem: dit is een bewerking van het woordje "mien", wat "soort" betekent. Het woordje "le" is het voorzetsel voor "aan, naar, voor", hier vertaalt als "naar". Het achtervoegsel "eehem" betekent "van hen". "Lemieneehem" betekent dus "naar hun soort".
kanaf: "gevleugeld"
lemieneehoe: komt ook weer van "mien", alleen zien we hier het achtervoegsel ( zoiets noemt men ook wel een suffix ) "eehoe": dat betekent "aan hem". "Lemieneehoe" betekent dus "naar zijn soort".
Genesis 1:21
Wajievra Elohiem et hatananiem hagdoliem, we'eet kol nefesh hachajah haromeset asher shartsoe
lemieneehem we'eet kol 'of kanaf lemieneehoe. Wajar' elohiem, kie tov.
Ik denk dat de vertaling wel vrij duidelijk is. Het wordt zoiets als
"En God schiep (et) de grote zeemonsters, en (et) al het kruipende leven die het water overvloedig bevolken, naar hun soort, en (et) al het gevleugelde gevogelte naar zijn soort. En God zag, het was goed. "
Genesis 1:21
Wajievra Elohiem et hatananiem hagdoliem, we'eet kol nefesh hachajah haromeset asher shartsoe
lemieneehem we'eet kol 'of kanaf lemieneehoe. Wajar' elohiem, kie tov.
Ik denk dat de vertaling wel vrij duidelijk is. Het wordt zoiets als
"En God schiep (et) de grote zeemonsters, en (et) al het kruipende leven die het water overvloedig bevolken, naar hun soort, en (et) al het gevleugelde gevogelte naar zijn soort. En God zag, het was goed. "
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Ik ben misschien wat te kort door de bocht gegaan met de vorige vertaling, zie nu pas dat er nog wel wat uitleg bij kan.
We zien in het vers weer het woordje "kol", wat "elk" betekent. Herinner:
kol jom = elke dag
kol hajom = heel de dag
hakol = alles
Het stukje "kol nefesh hachajah haromeset" is wat subtieler dan ik eerst dacht. "Kol nefesh" betekent "elke ziel". Het woordje is vrouwelijk, en we zien dat de bijvoeglijke naamwoorden daarachter wel weer bepaald zijn. Letterlijk staat er dus "elke ziel, de levende, de kruipende". Dit hele gebeuren is bepaald, want er staat "et" voor. Da's logisch, want het is het bepaalde lijdend voorwerp van de zin. 't Is immers slachtoffer van het scheppen van God.
"Asher" is ons woordje "die, dat" en introduceert vaak een bijzin. Het wordt ook wel es afgekort als "sje" en dan aan het volgende woord vasgeplakt.
ha'iesh sjera'ietie = de man die ik zag ( ra'ietie betekent "ik zag")
ha'iesh sjelifnee = ha'iesh asjer lifnee = de man die vooraan is
anie chosheev sjeken = ik geloof van wel
Het is dus geen aanwijzend voornaamwoord in de zin van "dit huis" of "dat gebouw" ! Daar gebruikt het Hebreeuws andere woordjes voor.
We zien in het vers weer het woordje "kol", wat "elk" betekent. Herinner:
Het stukje "kol nefesh hachajah haromeset" is wat subtieler dan ik eerst dacht. "Kol nefesh" betekent "elke ziel". Het woordje is vrouwelijk, en we zien dat de bijvoeglijke naamwoorden daarachter wel weer bepaald zijn. Letterlijk staat er dus "elke ziel, de levende, de kruipende". Dit hele gebeuren is bepaald, want er staat "et" voor. Da's logisch, want het is het bepaalde lijdend voorwerp van de zin. 't Is immers slachtoffer van het scheppen van God.
"Asher" is ons woordje "die, dat" en introduceert vaak een bijzin. Het wordt ook wel es afgekort als "sje" en dan aan het volgende woord vasgeplakt.
Het is dus geen aanwijzend voornaamwoord in de zin van "dit huis" of "dat gebouw" ! Daar gebruikt het Hebreeuws andere woordjes voor.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
@Haushofer: het is misschien leuk eens een blik te werpen op een vertaalproject dat ik begonnen ben (maar dat niet meevalt om af te maken). De idee is simpel: 1) tik een woordenboek over, 2) laat een programma de werkwoorden verbuigen en 3) kijk bij lk woord dat je in de tekst tegenkomt of dat te vinden is door bekende voor- en achtervoegsels aan de vertaalde woordenlijst te plakken. Het resultaat (voor het boek Genesis) vind je hier: http://tenach.pagefound.nl/heb-nl/genesis.xml
(pas op: het laden kan een minuutje duren)
(pas op: het laden kan een minuutje duren)
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Of ik kan je site niet goed laden, of er is iets misgegaan bij je fonetische omzetting van het Hebreeuws.quote:Op zondag 3 juni 2007 18:07 schreef Kolenboer het volgende:
@Haushofer: het is misschien leuk eens een blik te werpen op een vertaalproject dat ik begonnen ben (maar dat niet meevalt om af te maken). De idee is simpel: 1) tik een woordenboek over, 2) laat een programma de werkwoorden verbuigen en 3) kijk bij lk woord dat je in de tekst tegenkomt of dat te vinden is door bekende voor- en achtervoegsels aan de vertaalde woordenlijst te plakken. Het resultaat (voor het boek Genesis) vind je hier: http://tenach.pagefound.nl/heb-nl/genesis.xml
(pas op: het laden kan een minuutje duren)
Wel grappig trouwens, ben nog niet eerder zoiets tegengekomen Heb je dat alleen met Genesis gedaan?
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
De omzetting is niet fonetisch, maar teken per teken van hebreeuwse letters naar latijnse (met twee extra). En nee, ik heb het met alle andere boeken ook gedaan (m.u.v. Daniel en Ezra).
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Tussen haakjes: de klinkertekens die de uitspraak en ook de betekenis (deels) bepalen heb ik in mjin project weggelaten. De klinkertekens maakten immers geen deel uit van de oorspronkelijke geschriften. Bovendien, en daarmee neem ik misschien een absurd standpunt in, geloof ik dat tekens als alef, hee, waw, jod en ajin ooit gewone klinkers waren (alleen de stomme e werd niet geschreven). Door het weglaten van de "moderne" klinkertekens heb ik dus een stuk interpretatie overgeslagen, maar de keerzijde is dat er dan per woord nogal veel vertalingen mogelijk worden...
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Dit is historisch niet juist. Het Hebreeuwse schrift was in origine een puur consonantschrift, evenals het Phoenicische schrift, waar het (uiteindelijk) op teruggaat en dat eveneens 22 karakters telt. Het gebruik van een aantal van deze tekens om klinkers aan te geven was een innovatie van het Griekse alfabet, dat berust op een adaptatie van het Phoenicische schrift: een aantal tekens die (keel)klanken aangaven die in het Grieks niet voorkwamen zijn benut om klinkers aan te geven en daardoor ontstond voor het eerst in de geschiedenis een 'echt' alfabet. Een vroege vorm van het Griekse alfabet is overgenomen door de Etrusken en dit Etruskische alfabet vormde weer de basis voor ons Latijnse alfabet.quote:Op zondag 3 juni 2007 19:23 schreef Kolenboer het volgende:
Tussen haakjes: de klinkertekens die de uitspraak en ook de betekenis (deels) bepalen heb ik in mjin project weggelaten. De klinkertekens maakten immers geen deel uit van de oorspronkelijke geschriften. Bovendien, en daarmee neem ik misschien een absurd standpunt in, geloof ik dat tekens als alef, hee, waw, jod en ajin ooit gewone klinkers waren (alleen de stomme e werd niet geschreven). Door het weglaten van de "moderne" klinkertekens heb ik dus een stuk interpretatie overgeslagen, maar de keerzijde is dat er dan per woord nogal veel vertalingen mogelijk worden...
Bij het Hebreeuwse schrift is op een gegeven moment wel de gewoonte ontstaan om de jod en waw (en alef) ook te gebruiken om bepaalde klinkers aan te geven, de zogeheten matres lectionis. Veel later kwamen daar de vocalisatietekens bij.
Veel informatie over de geschiedenis van het Hebreeuwse schrift (en alfabetten in het algemeen) is te vinden in de Engelse Wikipedia.
Het moderne Hebreeuws is sowieso niet altijd even precies met die beklinkering. Een woordje als "me'od" ( ons bijwoord "erg" ) wordt zowel geschreven als mem-alef-waw-dalet als mem-alef-dalet. In een beklinkerde tekst zou in het ene geval het stipje wat de "o" aangeeft, boven de waw staan. En in het andere geval boven de alef. Zo zijn er meer woorden die niet altijd eenduidig worden opgeschreven. Dit lees je in de bijbel ook terug. In het modern Hebreeuws wil men een jod of een waw nog wel es dubbel schrijven om in bepaalde gevallen te benadrukken dat het echt om de medeklinker. Het woordje voor Griekenland, "jawan", wordt wel es met dubbel waw geschreven in het midden. Anders zou je het ook als "jon" of "joen" kunnen lezen.
Het idee om de jod en de waw ook te gebruiken als klinkers is al vrij oud; pas 800 na Christus hebben de Massoreten stukje bij beetje een klinkersysteem bedacht.
Het idee om de jod en de waw ook te gebruiken als klinkers is al vrij oud; pas 800 na Christus hebben de Massoreten stukje bij beetje een klinkersysteem bedacht.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Hoe weet men eigenlijk dat het Phoenicisch een consonantenschrift was?quote:Dit is historisch niet juist. Het Hebreeuwse schrift was in origine een puur consonantschrift, evenals het Phoenicische schrift
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Nou ja, het Hebreeuwse en Aramese schrift is er op gebaseerd, en dat zijn beide consonantenschriften. Als je het Phoenicisch alfabet naast het Hebreeuwse zet, is de overeenkomst vrij treffend. Bovendien zijn er zover ik weet geen symbolen voor klinkers gevonden in het Phoenitische schrift.quote:Op maandag 4 juni 2007 16:00 schreef Kolenboer het volgende:
[..]
Hoe weet men eigenlijk dat het Phoenicisch een consonantenschrift was?
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
De 22 tekens van het Phoenicische schrift stellen in oorsprong symbolische tekeningen voor van alledaagse objecten. Elk teken werd vernoemd naar de naam van het object dat het oorspronkelijk voorstelde terwijl de klankwaarde van het teken de beginklank was van het woord dat het betreffende object aanduidde (acrophonisch principe). Dit principe was ook nuttig om de klankwaarde van de tekens eenvoudig te kunnen leren en onthouden. En alle woorden van de 22 objecten beginnen inderdaad met een medeklinker. Zie voor meer informatie het artikel in Wikipedia.quote:Op maandag 4 juni 2007 16:00 schreef Kolenboer het volgende:
[..]
Hoe weet men eigenlijk dat het Phoenicisch een consonantenschrift was?
Nou ja, medeklinkers... Maar goed, laat maar zitten. Het topic was eigenlijk leuker dan deze discussie.quote:En alle woorden van de 22 objecten beginnen inderdaad met een medeklinker
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Vandaag vertelt God zijn schepsels dat ze vooral moeten vermenigvuldigen, dus in een notendop: "Gaat heen en vermenigvuldigt U "
Genesis 1:22
Wajevarech otam Elohiem lee'moor: peroe oerevoe oemil'oe et hamajim bejamim, weha'of jirev ba'arets.
Boel nieuwe woordjes, ik zet ze voor de volledigheid ff hieronder neer:
Wajevarech: komt van het werkwoord voor "zegenen". Aanverwante woorden zijn:
-baroech hasjeem ! "Zegen de naam" ! Zeggen Joden nog wel es als je vraagt hoe 't met ze is.
-brachot: zegeningen
-broechiem haba'iem ! Gezegend zijn de komenden ! Zoiets als "welkom" dus.
Merk op dat de wortel van alles wat met "zegenen" te maken heeft, bet-resj-kaf is, en dat die bet in "Wajevarech" als een "v" wordt uitgesproken.
Otam: "hen" mannelijk, als lijdend voorwerp. Een soort 4e naamval dus. Je hebt in het Hebreeuws ruwweg een onderwerp, een lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp. Elke persoonlijk voornaamwoord kan dus op 3 verschillende manieren worden vervoegd. Het lijdend voorwerp wordt, als het bepaald is, met "et" aangegeven. Dit wordt niet voor een persoonlijk voornaamwoord gezet, omdat het al met "et" is vervoegd. Voorbeelden zijn
-mij : otie
-jou (mannelijk) : otcha
- ons : otanoe
Vergelijk dat maar es met
-anie: ik
-atah: jij
-anachnoe: wij
Je ziet dezelfde uitgangen "ie", "a" en "oe".
"Ik heb jullie gezegd" zou je dan in het moderne Hebreeuws vertalen als "amartie otanoe". Dus niet "amartie et otanie", want dat is dubbelop; "otanoe" geeft al aan dat het een lijdend voorwerpt betreft. "Amartie" betekent hier dan dus "ik zei, ik heb gezegd..."
Lee'moor: komt van het werkwoord "lomar", zeggen. Dit werkwoord komt erg veel voor in de Tanach. "Lee'moor" kun je vertalen als "zeggende".
peroe oerevoe oemil'oe: Een boel oe-tjes in dit stukje. Herinner ten eerste dat "oe" ons "en" kan betekenen. Maar in een werkwoord geeft "oe" simpel gezegd een meervoud aan. In dit geval zijn het gebiedende wijzen in het meervoud. De "oe" op het eind geeft dit aan. De oe aan het begin is dan simpelweg "en". Dit wordt weer gewoon aan het werkwoord vastgeplakt, net zoals bij "wajomer" of "wajevarech". Dit stukje kunnen we vertalen als "wees vruchtbaar, en vermeerder, en vul". "Peroe" komt van het zelfstandige naamwoord "perie", wat vrucht betekent. De "appel" die gegeten wordt bij de zondeval is geen appel, maar een "perie-eets",een "vrucht van een boom".
Nu kunnen we de boel vertalen.
"Wajevarech otam Elohiem" :
merk op dat hier eerst het werkwoord komt, dan het lijdend voorwerp, en daarna pas het onderwerp. We kunnen zien wat gezegend wordt, aangezien "otam" een lijdend voorwerp is, en dus slachtoffer van het gezegen. "En toen zegende God hen". Maar letterlijk staat er dus "En toen zegende hij hen, God".
"lee'moor: peroe oerevoe oemil'oe et hamajim bajamim":
"Zeggende: wees vruchtbaar, vermenigvuldig, en vul (et) het water van de zeeën." Het woordje "et" geeft hier aan wat er gevuld moet worden. De e's in peroe en oerevoe zijn trouwens erg kort, en sommige mensen slikken deze gewoon in. Je kunt ze vergelijken met de eerste "e" in ons "gezellig", wat door sommige mensen ook wel als "gzellig" wordt uitgesproken.
"weha'of jirev ba'arets": Hier zien we ook weer dat werkwoordje voor vermeerderen. Letterlijk leest dit stukje "en het gevogelte, laten ze vermeerderen in de aarde". Het voorzetsel "be" betekent niet altijd alleen maar "in", maar kan soms ook "op" betekenen. "Weg" is bijvoorbeeld "derech" in het Hebreeuws, en "op de weg" zou je denk ik vertalen met "bederech", in plaats van " 'al haderech".
Vers 23 kunnen we ook nog wel even vertalen, die komt ons bekend voor:
Genesis 1:23
Wajehie 'erev wajehie voker, jom chamishie.
Het enige woordje wat we hier nog niet echt kennen, maar wel kunnen herkennen, is "chamisjie". Het komt van het telwoord "chamisha", wat "vijf" betekent. Wel mannelijk, want "jom" is een mannelijk woordje, en het Hebreeuws heeft immers de fijne gewoonte om mannelijke en vrouwelijke telwoorden te hanteren
"En het was avond, en het was ochtend, een vijfde dag".
[ Bericht 1% gewijzigd door Haushofer op 09-06-2007 17:33:30 ]
Genesis 1:22
Wajevarech otam Elohiem lee'moor: peroe oerevoe oemil'oe et hamajim bejamim, weha'of jirev ba'arets.
Boel nieuwe woordjes, ik zet ze voor de volledigheid ff hieronder neer:
-baroech hasjeem ! "Zegen de naam" ! Zeggen Joden nog wel es als je vraagt hoe 't met ze is.
-brachot: zegeningen
-broechiem haba'iem ! Gezegend zijn de komenden ! Zoiets als "welkom" dus.
Merk op dat de wortel van alles wat met "zegenen" te maken heeft, bet-resj-kaf is, en dat die bet in "Wajevarech" als een "v" wordt uitgesproken.
-mij : otie
-jou (mannelijk) : otcha
- ons : otanoe
Vergelijk dat maar es met
-anie: ik
-atah: jij
-anachnoe: wij
Je ziet dezelfde uitgangen "ie", "a" en "oe".
"Ik heb jullie gezegd" zou je dan in het moderne Hebreeuws vertalen als "amartie otanoe". Dus niet "amartie et otanie", want dat is dubbelop; "otanoe" geeft al aan dat het een lijdend voorwerpt betreft. "Amartie" betekent hier dan dus "ik zei, ik heb gezegd..."
Nu kunnen we de boel vertalen.
"Wajevarech otam Elohiem" :
merk op dat hier eerst het werkwoord komt, dan het lijdend voorwerp, en daarna pas het onderwerp. We kunnen zien wat gezegend wordt, aangezien "otam" een lijdend voorwerp is, en dus slachtoffer van het gezegen. "En toen zegende God hen". Maar letterlijk staat er dus "En toen zegende hij hen, God".
"lee'moor: peroe oerevoe oemil'oe et hamajim bajamim":
"Zeggende: wees vruchtbaar, vermenigvuldig, en vul (et) het water van de zeeën." Het woordje "et" geeft hier aan wat er gevuld moet worden. De e's in peroe en oerevoe zijn trouwens erg kort, en sommige mensen slikken deze gewoon in. Je kunt ze vergelijken met de eerste "e" in ons "gezellig", wat door sommige mensen ook wel als "gzellig" wordt uitgesproken.
"weha'of jirev ba'arets": Hier zien we ook weer dat werkwoordje voor vermeerderen. Letterlijk leest dit stukje "en het gevogelte, laten ze vermeerderen in de aarde". Het voorzetsel "be" betekent niet altijd alleen maar "in", maar kan soms ook "op" betekenen. "Weg" is bijvoorbeeld "derech" in het Hebreeuws, en "op de weg" zou je denk ik vertalen met "bederech", in plaats van " 'al haderech".
Vers 23 kunnen we ook nog wel even vertalen, die komt ons bekend voor:
Genesis 1:23
Wajehie 'erev wajehie voker, jom chamishie.
Het enige woordje wat we hier nog niet echt kennen, maar wel kunnen herkennen, is "chamisjie". Het komt van het telwoord "chamisha", wat "vijf" betekent. Wel mannelijk, want "jom" is een mannelijk woordje, en het Hebreeuws heeft immers de fijne gewoonte om mannelijke en vrouwelijke telwoorden te hanteren
"En het was avond, en het was ochtend, een vijfde dag".
[ Bericht 1% gewijzigd door Haushofer op 09-06-2007 17:33:30 ]
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Mijn vertaalprogramma bakte er dit van (onzinnige varianten verwijderd):
WIBRK en (hij) zegende
ATM (met) hen
ALEIM God
LAMR te spreken
PRW bent vruchtbaar!
WRBW en bent veel!
WMLAW en (zij) hebben vervuld
AT (tot)
EMIM het water
BIMIM bij (de) zeeën
WEOWP en de vogel
IRB (hij) vermeerderde
BARß bij (het) land
Wat vind je daarvan?
WIBRK en (hij) zegende
ATM (met) hen
ALEIM God
LAMR te spreken
PRW bent vruchtbaar!
WRBW en bent veel!
WMLAW en (zij) hebben vervuld
AT (tot)
EMIM het water
BIMIM bij (de) zeeën
WEOWP en de vogel
IRB (hij) vermeerderde
BARß bij (het) land
Wat vind je daarvan?
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Ik vind het grappig om te zien dat je met zo'n vertaalprogramma aardig in de buurt komt Alleen lijken vooral werkwoordstijden me een probleem, aangezien je die uit de context moet halen. Daarbij zijn je klinkers niet helemaal juist, maar je stipte al aan dat je daar je eigen ideeën over had.quote:Op zaterdag 9 juni 2007 17:39 schreef Kolenboer het volgende:
Mijn vertaalprogramma bakte er dit van (onzinnige varianten verwijderd):
WIBRK en (hij) zegende
ATM (met) hen
ALEIM God
LAMR te spreken
PRW bent vruchtbaar!
WRBW en bent veel!
WMLAW en (zij) hebben vervuld
AT (tot)
EMIM het water
BIMIM bij (de) zeeën
WEOWP en de vogel
IRB (hij) vermeerderde
BARß bij (het) land
Wat vind je daarvan?
Alleen lijken vooral werkwoordstijden me een probleem, aangezien je die uit de context moet halen. Daarbij zijn je klinkers niet helemaal juist, maar je stipte al aan dat je daar je eigen ideeën over had.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Ik smijt er even een ander stukje tekst tussendoor, gewoon voor de leuk. Ik was vandaag even over het nalezen over de wonderlijke geboorte van Jezus uit een maagd. De profetie waar vaak naar verwezen wordt door Christenen is Jesaja 7:14, en hier zien we een notoire vertaalfout.
Jesaja 7:14
Lacheen jiteen 'adonai hoe' lachem 'ot : hineeh, ha'almah harah wejoledet been, wekara't shmo'
'immanoe 'eel.
Even wat woordjes die we nog niet kennen:
"Lacheen" : daarom, aldus.
"jiteen": hij zal geven
"lachem": aan jullie. Vergelijk dit es met "atem", "jullie".
" 'ot": teken
"hineeh!" : Zie hier, aanschouw, en in modern hebreeuws: asjeblieft. Vaak lees je ook dat een profeet antwoordt met "hinenie", "hier ben ik".
" 'almah": jonge vrouw
"harah wejoledet": dragen en verwekken
"wekara't" : en zij zal noemen, en zij zal aanroepen, komt van het werkwoord "likro' ", "lezen, aanroepen, noemen". De 't" op het einde duidt het vrouwelijke aan.
"Immanoe'eel ": "Immanoe" is een verbuiging van 'im, wat "met" betekent. Merk de -oe uitgang op, wat vaak een meervoud aanduidt. "Immanoe" betekent "met ons". "Eel" betekent "God".
"shmo": verbuiging van het woordje "sheem", "naam". Shmo is letterlijk "naam aan hem", dus "zijn naam".
Hier wordt God aangeroepen als "adonai", wat "heer" betekent, of volgens sommigen "mijnheer" ( In het modern Hebreeuws is een "adon" nog steeds een "heer" ) Het is interessant om te bekijken hoe God in de verschillende teksten wordt aangeduid. Letterlijk leest de tekst dus als
"Daarom zal hij geven, de Heer, aan jullie een teken : Aanschouw, de jonge vrouw zal een kind dragen en verwekken, en zij zal hem noemen "God is met ons". "
Het gaat hier natuurlijk om het woordje "almah". Daar is later het woordje "maagd" van gebreit. Feit is, dat het woord nog zo'n 9 keer ergens anders in de Tanach voorkomt, en dat het daar niks heeft te maken met maagdelijkheid. Almah is een woordje als "na'arah", wat nog een jongere vrouw aanduidt. Het Hebreeuws kent wel een woordje voor "maagd", namelijk "bethulah". Je kunt nog geschiedkundige redenen aandragen waarom de maagdelijke verwekking van Jezus hoogstwaarschijnlijk een mythe is, maar taalkundig blijkt het al niet te deugen.
Jesaja 7:14
Lacheen jiteen 'adonai hoe' lachem 'ot : hineeh, ha'almah harah wejoledet been, wekara't shmo'
'immanoe 'eel.
Even wat woordjes die we nog niet kennen:
Hier wordt God aangeroepen als "adonai", wat "heer" betekent, of volgens sommigen "mijnheer" ( In het modern Hebreeuws is een "adon" nog steeds een "heer" ) Het is interessant om te bekijken hoe God in de verschillende teksten wordt aangeduid. Letterlijk leest de tekst dus als
"Daarom zal hij geven, de Heer, aan jullie een teken : Aanschouw, de jonge vrouw zal een kind dragen en verwekken, en zij zal hem noemen "God is met ons". "
Het gaat hier natuurlijk om het woordje "almah". Daar is later het woordje "maagd" van gebreit. Feit is, dat het woord nog zo'n 9 keer ergens anders in de Tanach voorkomt, en dat het daar niks heeft te maken met maagdelijkheid. Almah is een woordje als "na'arah", wat nog een jongere vrouw aanduidt. Het Hebreeuws kent wel een woordje voor "maagd", namelijk "bethulah". Je kunt nog geschiedkundige redenen aandragen waarom de maagdelijke verwekking van Jezus hoogstwaarschijnlijk een mythe is, maar taalkundig blijkt het al niet te deugen.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Nou, dat "almah"="maagd" een vertaalfout is staat nog te bezien. Om te beginnen betekende het Nederlandse woord "maagd" vroeger vooral "jonge vrouw" (ook: "jonge man"!) en "dienstmeisje". En in die betekenis klopt het wel. Dat we er tegenwoordig vooral iemand zonder "ervaring" mee bedoelen doet daar niets aan af.
Ik zie bij (verbuigingen) van het woordje almah eigenlijk alleen meisjes opduiken die waarschijnlijk ongetrouwd waren (toevallig ook de toestand van Maria):
Gen. 24:43: Rebekka, toen ze nog bij haar ouders woonde;
Ex. 2:8: dienstmeisje van de dochter van de farao;
Spr. 30:19: "een jonge vrouw", of het hier een maagd in de moderne betekenis betreft is mij niet duidelijk, na de gebeurtenis waarschijnlijk niet, maar ervoor misschien wel :-)
[ Bericht 9% gewijzigd door Kolenboer op 12-06-2007 21:19:01 (Alemet lijkt alleen op een st. constr. van almah) ]
Ik zie bij (verbuigingen) van het woordje almah eigenlijk alleen meisjes opduiken die waarschijnlijk ongetrouwd waren (toevallig ook de toestand van Maria):
Gen. 24:43: Rebekka, toen ze nog bij haar ouders woonde;
Ex. 2:8: dienstmeisje van de dochter van de farao;
Spr. 30:19: "een jonge vrouw", of het hier een maagd in de moderne betekenis betreft is mij niet duidelijk, na de gebeurtenis waarschijnlijk niet, maar ervoor misschien wel :-)
[ Bericht 9% gewijzigd door Kolenboer op 12-06-2007 21:19:01 (Alemet lijkt alleen op een st. constr. van almah) ]
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Nou ja, een vertaalfout... het is in ieder geval erg onwaarschijnlijk dat met het woordje expliciet "maagd" wordt bedoelt als "heeft nog geen omgang gehad".quote:Op dinsdag 12 juni 2007 19:07 schreef Kolenboer het volgende:
Nou, dat "almah"="maagd" een vertaalfout is staat nog te bezien. Om te beginnen betekende het Nederlandse woord "maagd" vroeger vooral "jonge vrouw" (ook: "jonge man"!) en "dienstmeisje". En in die betekenis klopt het wel. Dat we er tegenwoordig vooral iemand zonder "ervaring" mee bedoelen doet daar niets aan af.
Ik zie bij (verbuigingen) van het woordje almah eigenlijk alleen meisjes opduiken die waarschijnlijk ongetrouwd waren (toevallig ook de toestand van Maria):
Gen. 24:43: Rebekka, toen ze nog bij haar ouders woonde;
Ex. 2:8: dienstmeisje van de dochter van de farao;
Spr. 30:19: "een jonge vrouw", of het hier een maagd in de moderne betekenis betreft is mij niet duidelijk, na de gebeurtenis waarschijnlijk niet, maar ervoor misschien wel :-)
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Na een stilte weer es een update, voor de mensen die het nog volgen. We gaan dapper door met het volgende vers in Genesis, en als klapperrr een voorbeeld van hoe je nou precies zo´n werkwoord vervoegt en hoe dat nou precies zit met die werkwoordstijden.
Genesis 1:24
Wajomer Elohiem, totsee ha´arets nefesh chajah leminah, beheemah waremes wechajeto-erets leminah;wajehie cheen.
De onbekende woordjes:
totsee, `laat zij voortbrengen´
leminah, ´naar haar soort´. Het woordje ´le´ is hier ´naar´, en ´minah´ is een verbuiging van ´mien´, wat ´soort´ betekent. Het is vrouwelijk, omdat het terugslaat op ´erets´, wat een vrouwelijk woord is.
beheemah, ´dieren´, ´vee´. Het woordje ´vee´ wordt ook wel met ´bakar´ vertaald.
nefesh chajah, letterlijk zoiets als ´ziel van leven´, dus in het algemeen ´leven´.
remes, ´kruipende dieren´
En als laatste ´chajeto-erets´. HIer ben ik niet helemaal over uit. Chajeto zou namelijk zoiets betekenen als `zijn leven`. Het streepje wordt in het Hebreeuws ook gebruikt, en geeft een bezittelijke constructie weer. Het zou dus vertaald kunnen worden met `zijn leven van aarde`. Ik zie zelf vertalingen staan als ´dieren van de aarde´, maar dit ga ik even nazoeken.
De vertaling wordt dan iets als ´En God zei, ´laat de aarde voortbrengen leven naar zijn soort, vee en kruipende dieren naar zijn soort, en dieren van de aarde naar zijn soort´. En het was zo. ´
Nou es zo´n werkwoord bekijken. Zoals je in de eerste posts kunt lezen zijn er 7 verschillende soorten werkwoorden in het Hebreeuws, en elke soort wordt op een specifieke manier vervoegt. Ze vertellen vrij vaak ( maar lang niet altijd ! ) iets over de actie van het werkwoord; of het actief is, passief, of reflexief, etc.
Ik ga nou even een vervoeging geven van het werkwoord voor ´doden´, namelijk ´katal´. Het is niet een veel voorkomend werkwoord, vaker wordt het werkwoord ´harag´ gebruikt. Maar ´katal´ is heel regelmatig, en daarom een mooi voorbeeld. Let even op de overeenkomsten tussen de persoonlijke voornaamwoorden en het werkwoord zelf. En let er ook op dat ik hier expliciet kies voor een vertaling naar de verleden tijd !
anie kataltie - ik doodde
atah katalta - jij doodde, mannelijk
at katalt - jij doodde, vrouwelijk
hoe katal - hij doodde
hie katlah - zij doodde
anachnoe katalnoe - wij doodden
atem ketaltem - jullie doodden, mannelijk
aten ketalten - jullie doodden, vrouwelijk
heemah katloe - zij doodden, mannelijk
heenah katloe - zij doodden, vrouwelijk
Vaak wordt het persoonlijke voornaamwoord niet gebruikt. Als ik zeg ´kataltie´ weet je immers al dat daar ´anie´ bijhoort, en vaak zul je voor ´ik doodde´ dan ook gewoonweg ´kataltie´ tegenkomen. Merk ook op dat als ik een werkwoord noem, ik het vernoem naar de hij-vorm. Da´s een gewoonte wat bijna elk boek gebruikt. De infinitief zou ´liktol´ zijn, ´doden´.
Ik geef ook nog even die verschillende soorten vervoegingen van de hij-vorm van het werkwoord. De stam is dus k-t-l. Als je een woord ziet wat deze letters heeft, is de kans erg groot dat het iets met ´doden´ heeft te maken. Zoals ik zei, heb je in het Hebreeuws 7 verschillende soorten vervoegingen van werkwoorden, zogenaamde ´binjaniem´. Als voorbeeld neem ik dus k-t-l :
katal - hij doodde ( actief )
niktal - hij werd gedood ( passief )
kiteel - hij slachtte af ( intensere actie )
hiktiel - hij liet doden, hij zorgde ervoor dat er gedood werd
hitkateel - hij doodde zichzelf ( reflexief, actie slaat op persoon zelf )
Het is belangrijk op te merken dat lang niet elk werkwoord in elke soort ( binjan ) wordt vervoegd, en dat ook niet altijd deze structuur even duidelijk aanwezig is. In het Nederlands heb je dus voor passieve zinnen het werkwoord `worden´ nodig; ´hij werd gedood´. In het Hebreeuws vervoeg je het werkwoord dan gewoon in de daarvoor aangewezen binjan.
Als laatste nog iets meer over de tijden. Er werd al aangestipt dat je geen expliciete tijden hebt. Je hebt alleen zoiets als voltooide ( of ´perfecte´ ) en onvoltooide ( of ´imperfecte´ ) vormen. Dit wordt niet altijd even consequent toegepast, maar vaak is de tijd wel duidelijk. Ik geef een voorbeeldje met het werkwoord ´natan´, ´geven´ ( of eigenlijk dus ´hij gaf´. Vergelijk de klinkers es met ´katal´, hij doodde ) Alle mogelijke vertalingen worden hieronder even weergegeven.
Voltooid : natan
Hij heeft gegeven
Hij zou gegeven hebben
Hij gaf
Hij geeft
hij zal geven
Onvoltooid : jiteen
Hij was gevende ( uit gewoonte )
Hij was aan het geven
hij zal geven
Hij is aan het geven
hij zou kunnen geven
Opdat hij geeft
Het is mij zelf ook niet altijd even duidelijk wat de logica is achter bepaalde keuzes van voltooide of onvoltooide vorm. Je ziet bijvoorbeeld bij de voltooide vorm ´natan´ ook de vertaling ´hij zal geven´, maar die is vrij zeldzaam naar mijn weten. Veel vaker wordt dat met de onvoltooide vorm ´jiteen´ vertaald. De voltooide vorm beschrijft dus vooral acties die afgerond zijn, vaak in het verleden. De onvoltooide vorm beschrijft vaak continuerende of herhalende acties, en dus tegenwoordige en toekomende tijden. Het woordje `totsee´ in ons Genesis vers hebben we vertaald als ´laat haar voortbrengen´. Als een soort wens dus. Dat voortbrengen moest ze bij de schepping van de aarde doen, nu, en in de toekomst. Ook weer zo´n onvoltooide vorm dus.
Nog 1 voorbeeldje, een bekende één :
Psalm 23:1
Adonai ro´ie, lo echsaar
`Ro´ie´ is een verbuiging van ´ro´, wat ´herder´ betekent. We hebben al gezien dat de uitgang -ie alles heeft te maken met de eerste persoon enkelvoud ´ik´. ´Ro´ie` betekent dan ook ´mijn herder´. `Lo´ betekent `niet`, en ´echsaar´ is een onvoltooide vervoeging van het werkwoord ´tekortkomen´. `Echsaar´ kun je hier dan vertalen met ´ik zal niks tekort komen´, in een toekomende tijd dus. Het is een soort continuerende actie. Ik kom niet tekort, en zal ook nooit tekort komen. De vertaling wordt dus `Mijn heer ( Adonai ) is mijn herder, ik kom niks tekort´. Waarin ´ik kom niks tekort´ dus zoiets is als ´ik kwam niks tekort, ik kom niks tekort en zal ook niks tekort komen´.
Hoop dat dit weer wat duidelijkheid schept
[ Bericht 0% gewijzigd door Haushofer op 30-06-2007 19:25:00 ]
Genesis 1:24
Wajomer Elohiem, totsee ha´arets nefesh chajah leminah, beheemah waremes wechajeto-erets leminah;wajehie cheen.
De onbekende woordjes:
En als laatste ´chajeto-erets´. HIer ben ik niet helemaal over uit. Chajeto zou namelijk zoiets betekenen als `zijn leven`. Het streepje wordt in het Hebreeuws ook gebruikt, en geeft een bezittelijke constructie weer. Het zou dus vertaald kunnen worden met `zijn leven van aarde`. Ik zie zelf vertalingen staan als ´dieren van de aarde´, maar dit ga ik even nazoeken.
De vertaling wordt dan iets als ´En God zei, ´laat de aarde voortbrengen leven naar zijn soort, vee en kruipende dieren naar zijn soort, en dieren van de aarde naar zijn soort´. En het was zo. ´
Nou es zo´n werkwoord bekijken. Zoals je in de eerste posts kunt lezen zijn er 7 verschillende soorten werkwoorden in het Hebreeuws, en elke soort wordt op een specifieke manier vervoegt. Ze vertellen vrij vaak ( maar lang niet altijd ! ) iets over de actie van het werkwoord; of het actief is, passief, of reflexief, etc.
Ik ga nou even een vervoeging geven van het werkwoord voor ´doden´, namelijk ´katal´. Het is niet een veel voorkomend werkwoord, vaker wordt het werkwoord ´harag´ gebruikt. Maar ´katal´ is heel regelmatig, en daarom een mooi voorbeeld. Let even op de overeenkomsten tussen de persoonlijke voornaamwoorden en het werkwoord zelf. En let er ook op dat ik hier expliciet kies voor een vertaling naar de verleden tijd !
anie kataltie - ik doodde
atah katalta - jij doodde, mannelijk
at katalt - jij doodde, vrouwelijk
hoe katal - hij doodde
hie katlah - zij doodde
anachnoe katalnoe - wij doodden
atem ketaltem - jullie doodden, mannelijk
aten ketalten - jullie doodden, vrouwelijk
heemah katloe - zij doodden, mannelijk
heenah katloe - zij doodden, vrouwelijk
Vaak wordt het persoonlijke voornaamwoord niet gebruikt. Als ik zeg ´kataltie´ weet je immers al dat daar ´anie´ bijhoort, en vaak zul je voor ´ik doodde´ dan ook gewoonweg ´kataltie´ tegenkomen. Merk ook op dat als ik een werkwoord noem, ik het vernoem naar de hij-vorm. Da´s een gewoonte wat bijna elk boek gebruikt. De infinitief zou ´liktol´ zijn, ´doden´.
Ik geef ook nog even die verschillende soorten vervoegingen van de hij-vorm van het werkwoord. De stam is dus k-t-l. Als je een woord ziet wat deze letters heeft, is de kans erg groot dat het iets met ´doden´ heeft te maken. Zoals ik zei, heb je in het Hebreeuws 7 verschillende soorten vervoegingen van werkwoorden, zogenaamde ´binjaniem´. Als voorbeeld neem ik dus k-t-l :
katal - hij doodde ( actief )
niktal - hij werd gedood ( passief )
kiteel - hij slachtte af ( intensere actie )
hiktiel - hij liet doden, hij zorgde ervoor dat er gedood werd
hitkateel - hij doodde zichzelf ( reflexief, actie slaat op persoon zelf )
Het is belangrijk op te merken dat lang niet elk werkwoord in elke soort ( binjan ) wordt vervoegd, en dat ook niet altijd deze structuur even duidelijk aanwezig is. In het Nederlands heb je dus voor passieve zinnen het werkwoord `worden´ nodig; ´hij werd gedood´. In het Hebreeuws vervoeg je het werkwoord dan gewoon in de daarvoor aangewezen binjan.
Als laatste nog iets meer over de tijden. Er werd al aangestipt dat je geen expliciete tijden hebt. Je hebt alleen zoiets als voltooide ( of ´perfecte´ ) en onvoltooide ( of ´imperfecte´ ) vormen. Dit wordt niet altijd even consequent toegepast, maar vaak is de tijd wel duidelijk. Ik geef een voorbeeldje met het werkwoord ´natan´, ´geven´ ( of eigenlijk dus ´hij gaf´. Vergelijk de klinkers es met ´katal´, hij doodde ) Alle mogelijke vertalingen worden hieronder even weergegeven.
Voltooid : natan
Onvoltooid : jiteen
Het is mij zelf ook niet altijd even duidelijk wat de logica is achter bepaalde keuzes van voltooide of onvoltooide vorm. Je ziet bijvoorbeeld bij de voltooide vorm ´natan´ ook de vertaling ´hij zal geven´, maar die is vrij zeldzaam naar mijn weten. Veel vaker wordt dat met de onvoltooide vorm ´jiteen´ vertaald. De voltooide vorm beschrijft dus vooral acties die afgerond zijn, vaak in het verleden. De onvoltooide vorm beschrijft vaak continuerende of herhalende acties, en dus tegenwoordige en toekomende tijden. Het woordje `totsee´ in ons Genesis vers hebben we vertaald als ´laat haar voortbrengen´. Als een soort wens dus. Dat voortbrengen moest ze bij de schepping van de aarde doen, nu, en in de toekomst. Ook weer zo´n onvoltooide vorm dus.
Nog 1 voorbeeldje, een bekende één :
Psalm 23:1
Adonai ro´ie, lo echsaar
`Ro´ie´ is een verbuiging van ´ro´, wat ´herder´ betekent. We hebben al gezien dat de uitgang -ie alles heeft te maken met de eerste persoon enkelvoud ´ik´. ´Ro´ie` betekent dan ook ´mijn herder´. `Lo´ betekent `niet`, en ´echsaar´ is een onvoltooide vervoeging van het werkwoord ´tekortkomen´. `Echsaar´ kun je hier dan vertalen met ´ik zal niks tekort komen´, in een toekomende tijd dus. Het is een soort continuerende actie. Ik kom niet tekort, en zal ook nooit tekort komen. De vertaling wordt dus `Mijn heer ( Adonai ) is mijn herder, ik kom niks tekort´. Waarin ´ik kom niks tekort´ dus zoiets is als ´ik kwam niks tekort, ik kom niks tekort en zal ook niks tekort komen´.
Hoop dat dit weer wat duidelijkheid schept
[ Bericht 0% gewijzigd door Haushofer op 30-06-2007 19:25:00 ]
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Mij vertaalprogramma bakte er dit van:quote:Op zaterdag 30 juni 2007 19:10 schreef Haushofer het volgende:
En als laatste ´chajeto-erets´. HIer ben ik niet helemaal over uit. Chajeto zou namelijk zoiets betekenen als `zijn leven`. Het streepje wordt in het Hebreeuws ook gebruikt, en geeft een bezittelijke constructie weer. Het zou dus vertaald kunnen worden met `zijn leven van aarde`. Ik zie zelf vertalingen staan als ´dieren van de aarde´, maar dit ga ik even nazoeken.
WHITW= en dier (...) hem
ARß= land
vanwege HIE= dier (-en) {ofs}, 'levend wezen' (vrouwelijk enkelvoud)
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Ja, maar ik snap dus niet helemaal waar dat bezittelijke 'zijn' op slaat
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Ken enkele woordjes
kof
ani lo kofa
nesicha
neshica
( spelling bij die 2 weet ik niet precies meer )
kof
ani lo kofa
nesicha
neshica
( spelling bij die 2 weet ik niet precies meer )
)
Engaging Infinite Improbability Drive..
Ik dacht even dat 'zijn' slaat op het woord dat erop volgt, dus "en dier(en) van hem, nl. van het land", maar helaas is land vrouwelijk, voor zover ik weet.quote:Op zaterdag 30 juni 2007 21:08 schreef Haushofer het volgende:
Ja, maar ik snap dus niet helemaal waar dat bezittelijke 'zijn' op slaat
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
(je ziet dat ik niet veel van de hebreeuwse grammatica weet en dit topic dus leerzaam vind)
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Dank je wel!
Kol haneshama Tehalel Yah
"When I read the Bhagavad Gita and reflect about how God created this universe everything else seems so superfluous". (Einstein)
"When I read the Bhagavad Gita and reflect about how God created this universe everything else seems so superfluous". (Einstein)
Vandaag worden de beestjes van de aarde gemaakt.
Genesis 1:25
Waja'as 'elohiem 'et chajat ha-arets leminah, we'et habeheemah leminah, we'eet kol remes ha'adamah lemineehoe, wajar' 'elohiem, kie tov.
Enkele woorden die we zien:
Waja'as: komt van het werkwoord "lisot" ( maken, doen ). Het is grappig om te zien dat hier niet het werkwoord "bara", ( hij schiep ) wordt gebruikt. "Hij deed, maakte" wordt vertaald met " 'asah".
chajat-ha'arets: "leven van de aarde", een uitdrukking voor "dieren".
leminah: "naar haar soort", slaat op "chajat", wat vrouwelijk is.
kol : "alle". Herinner, "kol-jom" betekent "elke dag", "kol-hajom" betekent "heel de dag", en "hakol" betekent "alles".
remes ha'adamah: "kruipende dieren (van de grond )"
adamah: "grond", merk op dat hier het woord "adam", "mens", aan gerelateerd is.
lemineehoe: "naar hun soort", de uitgang "eehoe" geeft hier "aan hen" aan.
Wajar' : komt van "lirot", "zien". Betekent "en hij zag".
De vertaling wordt dan iets als
"En God maakte de dieren naar hun soort, het vee naar zijn soort, en al het kruipende gedierte naar hun soort. En God zag, het was goed."
Genesis 1:25
Waja'as 'elohiem 'et chajat ha-arets leminah, we'et habeheemah leminah, we'eet kol remes ha'adamah lemineehoe, wajar' 'elohiem, kie tov.
Enkele woorden die we zien:
De vertaling wordt dan iets als
"En God maakte de dieren naar hun soort, het vee naar zijn soort, en al het kruipende gedierte naar hun soort. En God zag, het was goed."
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Wat zou dat betekenen, dat hier een ander werkwoord voor maken wordt gebruikt??quote:Op zaterdag 7 juli 2007 12:08 schreef Haushofer het volgende:Waja'as: komt van het werkwoord "lisot" ( maken, doen ). Het is grappig om te zien dat hier niet het werkwoord "bara", ( hij schiep ) wordt gebruikt. "Hij deed, maakte" wordt vertaald met " 'asah".
[ Bericht 10% gewijzigd door Kolenboer op 09-07-2007 23:27:08 (/quote) ]
De bovengrondse landbouw heeft de toekomst!
Je moet daarbij wel vermelden dat de schrijvers van het Nieuwe Testament schatplichtig waren aan de Septuaginta (Griekse vertaling).quote:Je kunt nog geschiedkundige redenen aandragen waarom de maagdelijke verwekking van Jezus hoogstwaarschijnlijk een mythe is, maar taalkundig blijkt het al niet te deugen.
Nou, we zullen in vers 27 zien dat daar het werkwoord 3 keer wordt gebruikt. Het zou kunnen duiden op het onderscheid maken tussen mens en dier. Dat de kern bij de mens ligt, en niet bij de dieren. En dat daarom voor de dieren "slechts" het werkwoord " 'asah ", "doen, maken" wordt gebruikt. Het is opmerkelijk dat in dat korte vers 27 drie keer het werkwoord "barah" wordt gebruikt, want het wordt verder vrij zuinigjes in Genesis gebruikt. Dat benadrukt de uitzonderlijke positie van de mens.quote:Op maandag 9 juli 2007 23:26 schreef Kolenboer het volgende:
[..]
Wat zou dat betekenen, dat hier een ander werkwoord voor maken wordt gebruikt??
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Het is inderdaad de vroeg in welke taal de schrijvers van de evangelieën naar de Tenach hebben gekeken. Je zou bijna zeggen dat ze ook de Hebreeuwse teksten hebben bekeken voordat ze de profetieën gingen relateren aan hun eigen verhaal.quote:Op maandag 9 juli 2007 23:33 schreef Friek_ het volgende:
[..]
Je moet daarbij wel vermelden dat de schrijvers van het Nieuwe Testament schatplichtig waren aan de Septuaginta (Griekse vertaling).
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
De mensen die voorkomen in de evangelieën en waarschijnlijk ook de schrijvers er van hebben geleefd volgens de wetten van een bepaalde stroming in het jodendom van die tijd. Als je een TeNaCH kenner bent, of Torah kenner, dan zie je in het nieuwe testament allemaal tegenstrijdigheden met de dogmatiek van de kerk over de eeuwen heen. Vanaf de tijd dat de gnostici verbannen/vermoord werden is het al 'mis' gegaan.quote:Op dinsdag 10 juli 2007 09:51 schreef Haushofer het volgende:
[..]
Het is inderdaad de vroeg in welke taal de schrijvers van de evangelieën naar de Tenach hebben gekeken. Je zou bijna zeggen dat ze ook de Hebreeuwse teksten hebben bekeken voordat ze de profetieën gingen relateren aan hun eigen verhaal.
Scheppen in de Torah is het terugtrekken van iets, waardoor er iets anders 'ontstaat' (hoe dat werkt behoort tot de 'geheimen' van de scheppingsdaad, Maase Beresjiet)quote:Op maandag 9 juli 2007 23:26 schreef Kolenboer het volgende:
[..]
Wat zou dat betekenen, dat hier een ander werkwoord voor maken wordt gebruikt??
Het vormen is het terugsijpelen van datgene naar dat wat ontstaan is, waarmee het laatste wat ontstaan is wordt afgesteld naar zijn hogere. Daarom zijn diegenen die zich houden (aan) de voorschrift(-en), hetzelfde als Degene die schiep.
En dan nu de kroon op de schepping: de schepping van de mens, "adam".
Genesis 1:26
Wajomer Elohiem na'aseh 'adam betsalmeenoe kidmoeteenoe ; wajirdoe vidgat hajam oev'of hashamajim, oevabeheemah oevchol ha'arets oevchol haremes haromees al-ha'arets.
De woordjes die we tegenkomen:
na'aseh, dit kun je vertalen met " laten we maken". Het is een meervoud, wat je kunt zien aan de nun aan het begin
betsalmeenoe, samentrekking van "be", "in", en tsalmeenoe", wat letterlijk " beeld aan ons" betekent. "Tselem" is " beeld", en "tsalmeenoe" is de bezittelijke vorm " van ons".
kidmoeteenoe, dit heeft weer dezelfde "eenoe"-uitgang. Dit kun je vertalen als "ons gelijke".
Wajirdoe, " en zij zullen heersen", of "en laat ze heersen".
vidgat, een samentrekking van "be" en de bezittelijke vorm van "dag", " vis". Het voorzetsel "be" komt van het voorgaande werkwoord ( da's een vaste combinatie ), en wordt hier zacht uitgesproken met een i-klinker. Wij zouden hier het voorzetsel "over" gebruiken.
hajam, "de zee".
oev'of, letterlijk "en in het gevogelte", maar wij maken daar dus "en over het gevogelte" van. "En" wordt hier uitgesproken als "oe".
beheemah, "vee".
oevchol, is een samentrekking van "oe", "be" en " kol". Sommige medeklinkers worden hier ook weer zacht uitgesproken.
haremes haromees, letterlijk " de kruipende dieren die kruipen". Een poetische vorm
al-ha'arets, " over de aarde".
Van de vertaling kunnen we dan het volgende breien:
"En God zei, "laten wij mensen maken, naar ons beeld en naar ons gelijke; en zij zullen heersen over de vissen in de zee, de vogels in de hemel, over het vee en over de aarde, en over al het kruipende gedierte op aarde."
De oplettende Fokker heeft al gezien dat hier een meervoudsvorm wordt gebruikt. Dit zou kunnen slaan op bijvoorbeeld de Goddelijke vergadering zoals in Psalm 82; daarin wordt ook een soort pantheon voorgesteld, waarin God dus niet de enige God is. Anderen gooien het op een majestatis pluralis. Sommige Christenen claimen dat hier de 3-eenheid al in doorschemert, maar dat is tekstueel en historisch gezien uiterst onwaarschijnlijk. De 3-eenheid wordt immers ook verder nergens genoemd in de Tenach.
Genesis 1:26
Wajomer Elohiem na'aseh 'adam betsalmeenoe kidmoeteenoe ; wajirdoe vidgat hajam oev'of hashamajim, oevabeheemah oevchol ha'arets oevchol haremes haromees al-ha'arets.
De woordjes die we tegenkomen:
Van de vertaling kunnen we dan het volgende breien:
"En God zei, "laten wij mensen maken, naar ons beeld en naar ons gelijke; en zij zullen heersen over de vissen in de zee, de vogels in de hemel, over het vee en over de aarde, en over al het kruipende gedierte op aarde."
De oplettende Fokker heeft al gezien dat hier een meervoudsvorm wordt gebruikt. Dit zou kunnen slaan op bijvoorbeeld de Goddelijke vergadering zoals in Psalm 82; daarin wordt ook een soort pantheon voorgesteld, waarin God dus niet de enige God is. Anderen gooien het op een majestatis pluralis. Sommige Christenen claimen dat hier de 3-eenheid al in doorschemert, maar dat is tekstueel en historisch gezien uiterst onwaarschijnlijk. De 3-eenheid wordt immers ook verder nergens genoemd in de Tenach.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Het is niet voor niets dat ik zei dat Elokiem uit twee delen bestaat die 1 zijn. Wanneer: "Bereshiet bara Elokiem et haSjamajim ve et haAretz" toen trok Hij zich terug, en blijven er ook twee delen achter: haSjamajim en haAretz.quote:Op dinsdag 10 juli 2007 17:22 schreef Haushofer het volgende:
En dan nu de kroon op de schepping: de schepping van de mens, "adam".
Genesis 1:26
Wajomer Elohiem na'aseh 'adam betsalmeenoe kidmoeteenoe ; wajirdoe vidgat hajam oev'of hashamajim, oevabeheemah oevchol ha'arets oevchol haremes haromees al-ha'arets.
De woordjes die we tegenkomen:na'aseh, dit kun je vertalen met " laten we maken". Het is een meervoud, wat je kunt zien aan de nun aan het begin betsalmeenoe, samentrekking van "be", "in", en tsalmeenoe", wat letterlijk " beeld aan ons" betekent. "Tselem" is " beeld", en "tsalmeenoe" is de bezittelijke vorm " van ons". kidmoeteenoe, dit heeft weer dezelfde "eenoe"-uitgang. Dit kun je vertalen als "ons gelijke". Wajirdoe, " en zij zullen heersen", of "en laat ze heersen". vidgat, een samentrekking van "be" en de bezittelijke vorm van "dag", " vis". Het voorzetsel "be" komt van het voorgaande werkwoord ( da's een vaste combinatie ), en wordt hier zacht uitgesproken met een i-klinker. Wij zouden hier het voorzetsel "over" gebruiken. hajam, "de zee". oev'of, letterlijk "en in het gevogelte", maar wij maken daar dus "en over het gevogelte" van. "En" wordt hier uitgesproken als "oe". beheemah, "vee". oevchol, is een samentrekking van "oe", "be" en " kol". Sommige medeklinkers worden hier ook weer zacht uitgesproken. haremes haromees, letterlijk " de kruipende dieren die kruipen". Een poetische vorm al-ha'arets, " over de aarde".
Van de vertaling kunnen we dan het volgende breien:
"En God zei, "laten wij mensen maken, naar ons beeld en naar ons gelijke; en zij zullen heersen over de vissen in de zee, de vogels in de hemel, over het vee en over de aarde, en over al het kruipende gedierte op aarde."
De oplettende Fokker heeft al gezien dat hier een meervoudsvorm wordt gebruikt. Dit zou kunnen slaan op bijvoorbeeld de Goddelijke vergadering zoals in Psalm 82; daarin wordt ook een soort pantheon voorgesteld, waarin God dus niet de enige God is. Anderen gooien het op een majestatis pluralis. Sommige Christenen claimen dat hier de 3-eenheid al in doorschemert, maar dat is tekstueel en historisch gezien uiterst onwaarschijnlijk. De 3-eenheid wordt immers ook verder nergens genoemd in de Tenach.
Hier is echter geen sprake van polytheisme, aangezien de naam Elokiem een onderdeel is van HaVaJaH. Zoals een arm onder een lichaam valt, zo ook Elokiem, Adonai en de rest van de namen mbt HaVaJaH (JHVH).
Voor de volledigheid ook nog even dat vers waarin de schepping van de mens nog even benadrukt wordt. Hierin wordt al even op de zaken vooruitgelopen, want hier wordt gesproken over dat " man en vrouw" worden geschapen, terwijl later in het verhaal eerst expliciet Adam wordt geschapen, en daarna pas Eva.
Genesis 1:27
Wajievra ' Elohiem 'et ha'adam betsalmo, betselem elohiem bara' 'oto. Zachar oenekeevah bara' 'otam.
Weer een paar nieuwe woordjes
Wajievra, "en hij schiep". De wortel voor het werkwoord "bara' " is bet-resh-alef. Het stukje "waj" is een prefix, en daarna zien we inderdaad een bet, een resh en een alef in het werkwoord staan. Zo kunnen we zo'n vorm dus herkennen.
betsalmo, een samentrekking van " be" en "tsalmo". "Tsalmo" is weer een bezittelijke vorm, " beeld van hem". "Betsalmo" betekent dus "in zijn beeld".
tselem, dit betekent dus "beeld".
oto', dit betekent "hem". Het is een expliciet lijdend voorwerp, en is eigenlijk een verbuiging van "et", wat een lijdend voorwerp aangeeft. Vergelijk ook
-otie = mij
-otah=haar
-oto'=hem
-otanoe=ons
-etchem = jullie, mannelijk
-etchen = jullie,vrouwelijk
-otam = hen, mannelijk of voor een groep van mannen en vrouwen
-otan = hen, vrouwelijk
Zachar, "man", als het geslacht. Dit vul je ook op Hebreeuwse formulieren in tegenwoordig als je een mannetje bent
Nekeevah, "vrouw", ook weer als geslacht.
De vertaling wordt dan
" En God schiep (et) de man in zijn beeld, in een beeld van God schiep Hij hem. Man en vrouw, schiep Hij hen. "
Merk dus hier 3 keer het voorkomen van het werkwoord " bara' " op. Opmerkelijk voor zo'n kort vers. Wat me ook opvalt, is dat er " betselem" staat in plaats van "batselem". Dus het is niet bepaald, er staat niet in HET beeld van God.
Wordt vervolgd
Genesis 1:27
Wajievra ' Elohiem 'et ha'adam betsalmo, betselem elohiem bara' 'oto. Zachar oenekeevah bara' 'otam.
Weer een paar nieuwe woordjes
-otie = mij
-otah=haar
-oto'=hem
-otanoe=ons
-etchem = jullie, mannelijk
-etchen = jullie,vrouwelijk
-otam = hen, mannelijk of voor een groep van mannen en vrouwen
-otan = hen, vrouwelijk
De vertaling wordt dan
" En God schiep (et) de man in zijn beeld, in een beeld van God schiep Hij hem. Man en vrouw, schiep Hij hen. "
Merk dus hier 3 keer het voorkomen van het werkwoord " bara' " op. Opmerkelijk voor zo'n kort vers. Wat me ook opvalt, is dat er " betselem" staat in plaats van "batselem". Dus het is niet bepaald, er staat niet in HET beeld van God.
Wordt vervolgd
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
He Haus, kun je me dit eens uitleggen? Ik ben razend benieuwd!
Kun je Genesis 3:22-23 eens proberen te vertalen ("Toen zeide de Here God: Ziet, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en kwaad! Nu dan, dat hij zijne hand niet uitsteke, en neme ook van de boom des levens, en ete, en leve in eeuwigheid. Zo zond de Here hem weg uit het hof van Ede.")? Ik vind dit ontzettend interessante verzen, omdat deze vertaling mij doet denken dat Adam en Eva niet weggestuurd werden voor het eten van de boom der kennis, maar omdat God wilde voorkomen dat Adam niet ook onsterfelijk werd, net zoals God. Een preventieve interventie dus.
Wat zegt de originele versie hierover?
Kun je Genesis 3:22-23 eens proberen te vertalen ("Toen zeide de Here God: Ziet, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en kwaad! Nu dan, dat hij zijne hand niet uitsteke, en neme ook van de boom des levens, en ete, en leve in eeuwigheid. Zo zond de Here hem weg uit het hof van Ede.")? Ik vind dit ontzettend interessante verzen, omdat deze vertaling mij doet denken dat Adam en Eva niet weggestuurd werden voor het eten van de boom der kennis, maar omdat God wilde voorkomen dat Adam niet ook onsterfelijk werd, net zoals God. Een preventieve interventie dus.
Wat zegt de originele versie hierover?
We lopen wat op de zaken vooruit, maar laten we es ff dat vers beter bekijkenquote:Op dinsdag 10 juli 2007 23:28 schreef StupidByNature het volgende:
He Haus, kun je me dit eens uitleggen? Ik ben razend benieuwd!
Kun je Genesis 3:22-23 eens proberen te vertalen ("Toen zeide de Here God: Ziet, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en kwaad! Nu dan, dat hij zijne hand niet uitsteke, en neme ook van de boom des levens, en ete, en leve in eeuwigheid. Zo zond de Here hem weg uit het hof van Ede.")? Ik vind dit ontzettend interessante verzen, omdat deze vertaling mij doet denken dat Adam en Eva niet weggestuurd werden voor het eten van de boom der kennis, maar omdat God wilde voorkomen dat Adam niet ook onsterfelijk werd, net zoals God. Een preventieve interventie dus.
Wat zegt de originele versie hierover?
Genesis 3:22
Wajomer adonai elohiem, heen, ha'adam hajah ke'achad mimenoe, lada'at tov wara' ; we'atah pen-jislach jado, welakach gam mee'eets hachajim, we'achal, wechaj le'olam.
Genesis 3:23
Wajshalcheeloe adonai elohiem miegan-eeden la'avod, et ha'adamah asher loekach misham.
De woordjes die we nog niet helemaal kennen:
Da's een heel lijstje, maar we kunnen nu een vertaling ervan brouwen:
"En God zei, zie! De mens is geworden zoals één van ons, het weten van goed en kwaad. En nu, opdat niet dat hij zijn hand uitstrekt en ook van de boom des levens neemt, en eet, en eeuwig leeft".
Voor het tweede vers zijn er ook nog een paar woordjes (wel een boel woordjes vandaag ):
"En God stuurde hem weg uit de tuin van Eeden, om te bewerken, de grond van waaruit hij was genomen. "
Merk op dat hier nergens over een zonde wordt gesproken. De mens wil enkel gelijk zijn aan God, en het enige wat hem nu nog onderscheidt van God is het eeuwige leven. God stuurt de mens niet weg omdat de mens gezondigd heeft, maar omdat God vreest ( pen ) dat de mens helemaal aan Hem gelijk wordt. In het vers daarna wordt al gesproken dat God de mens "verdreef" ( wegaresh ). Je kunt het inderdaad als een preventieve actie opvatten Het woordje "zonde" komt ook nergens in de eerste 3 hoofdstukken van Genesis voor. Ik weet zo gauw niet hoe die "zondeval" in het Jodendom terugkomt, ik zal dat es opzoeken. Ze leggen er in ieder geval minder de nadruk op dan Christenen.
[ Bericht 3% gewijzigd door Haushofer op 11-07-2007 12:35:17 ]
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Zeer interessant! Zat ik toch redelijk in de goede richting . Leuk topic overigens, lurk er al een tijdje in.quote:Op woensdag 11 juli 2007 10:10 schreef Haushofer het volgende:
[..]
Merk op dat hier nergens over een zonde wordt gesproken. De mens wil enkel gelijk zijn aan God, en het enige wat hem nu nog onderscheidt van God is het eeuwige leven. God stuurt de mens niet weg omdat de mens gezondigd heeft, maar omdat God vreest ( pen ) dat de mens helemaal aan Hem gelijk wordt. In het vers daarna wordt al gesproken dat God de mens "verdreef" ( wegaresh ). Je kunt het inderdaad als een preventieve actie opvatten Het woordje "zonde" komt ook nergens in de eerste 3 hoofdstukken van Genesis voor. Ik weet zo gauw niet hoe die "zondeval" in het Jodendom terugkomt, ik zal dat es opzoeken. Ze leggen er in ieder geval minder de nadruk op dan Christenen.
. Leuk topic overigens, lurk er al een tijdje in.
Voor de geïnteresseerden: op iTunes U (speciaal gedeelte in de iTunes music store, met allerlei gratis lectures e.d. van veel Amerikaanse universiteiten) is een "Elementary Hebrew" course te vinden, van Dr. Andrew H. Bartelt van "Concordia Seminary". Dit is een soort video podcast, gratis te downloaden. Het zijn in totaal 23 chapters, verdeeld over 150 video's tussen de 2 en 30 minuten lang; zover ik kan zien zijn het video's van hoorcollege's. Er wordt van alles in behandeld: het alfabet, prepositions, verb morphology, imperfect, nouns, etc.
Nogmaals, het is volledig gratis te downloaden .
Voor diegenen met iTunes: klik
iTunes is hier te downloaden.
Nogmaals, het is volledig gratis te downloaden .
Voor diegenen met iTunes: klik
iTunes is hier te downloaden.
Heh, leuk topic, maar als je echt hebreeuws wil leren kun je het beste een jaartje in Israel gaan wonen. Ow en Haushofer, ima sjeli jakar midai, oelai nilech lewaker et imcha?
Dat wou ik ook misschien na m'n studie doen, een half jaartje of jaartje Israelquote:Op woensdag 25 juli 2007 12:08 schreef jdschoone het volgende:
Heh, leuk topic, maar als je echt hebreeuws wil leren kun je het beste een jaartje in Israel gaan wonen. Ow en Haushofer, ima sjeli jakar midai, oelai nilech lewaker et imcha?
En ik zal m'n moeder es vragen wat ze van je voorstel vind
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
tvp
Ik heb geen semi-intelligente signature.
JoPiDo:"Volgens mij is Cutebutpsycho een raszeikwijf, ééntje die je als man absoluut links moet laten liggen."
JoPiDo:"Volgens mij is Cutebutpsycho een raszeikwijf, ééntje die je als man absoluut links moet laten liggen."
Vraagje: Als dit fonetisch is geschreven, dan moet je het toch ook zo horen als iemand Hebreeuws voorleest? Op deze site, die iemand laatst postte, klinkt het begin van Genesis echter anders. Is daar een logische verklaring voor? Het klinkt daar ongeveer zo:quote:Op vrijdag 30 maart 2007 19:53 schreef Haushofer het volgende:
Genesis 1, vers 1
Bereesjiet bara’ elohiem eet hasjamajiem we’eet ha’arets.
Hamisjah hoemsje torah sefer bereshiet barashat bereshiet. mp3
(Ik ben pas net begonnen met dit topic, vandaar de late reactie)
...men begint immers altijd te moraliseren als de zaken mislopen en men ergert zich over de moraal zolang men haar comfortabel tegenover het recht van meningsuiting en op pluralisme kan stellen. (Benedictus XVI)
Klopt, hij komt met een inleiding om te melden dat dit om het boek ( seefer ) breeshiet gaat Als je daarna gaat luisteren, hoor je wel de verzen voorbijkomen zoals ze hier zijn neergezet. Luister de gehele MP3 maar es.quote:Op donderdag 2 augustus 2007 22:17 schreef Dwerfion het volgende:
[..]
Vraagje: Als dit fonetisch is geschreven, dan moet je het toch ook zo horen als iemand Hebreeuws voorleest? Op deze site, die iemand laatst postte, klinkt het begin van Genesis echter anders. Is daar een logische verklaring voor? Het klinkt daar ongeveer zo:
Hamisjah hoemsje torah sefer bereshiet barashat bereshiet. mp3
(Ik ben pas net begonnen met dit topic, vandaar de late reactie)
En zoals ik zei, ik zal er best es een klemtoon naast zitten, de woorden waar ik niet 100% van zeker ben doe ik vaak op gevoel of op basis van wat grammaticale regeltjes waar genoeg uitzonderingen op zijn te vinden.
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
Navigating the bible 2 is wat voor de mensen die geinteresseerd zijn in klassiek hebreeuws. (software)
Ik vind Hebreeuws moeilijk hoor. ik heb het een tijd een beetje geprobeerd maar gaf het maar op.
ik heb het een tijd een beetje geprobeerd maar gaf het maar op.
"Amo, ergo sum. I love, therefore I am"
"Niet de dingen zelf maken je ongelukkig, maar je denkbeelden erover"
"Niet de dingen zelf maken je ongelukkig, maar je denkbeelden erover"
Was dat modern Hebreeuws, of Bijbels Hebreeuws? En welke methode/boek heb je gebruikt?quote:Op vrijdag 3 augustus 2007 19:49 schreef Emel het volgende:
Ik vind Hebreeuws moeilijk hoor. ik heb het een tijd een beetje geprobeerd maar gaf het maar op.
Sommige dingen blijven inderdaad lastig. Vooral het werkwoordsysteem, wat heel anders is dan het onze. Modern Hebreeuws is in die zin stukken eenvoudiger, omdat die betekenissen eigenlijk altijd vast staan. Daarbij is die taal natuurlijk eenvoudiger.
Ik zal na m'n vakantie weer es wat updatejes geven, zodat we in ieder geval Genesis 1 helemaal hebben gedaan. Het leek me dan wel leuk om naar willekeurige tekstgedeelten te gaan kijken, die om de één of andere reden interessant zijn. Misschien dat daar wat animo voor is
Ik schrijf boeken over wetenschap en filosofie!
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
https://www.epsilon-uitga(...)e-tijd-materie/10996
https://www.spectrumboeke(...)k-niet-9789000386765
https://www.spectrumboeke(...)tronen-9789000395071
|
|
