quote:
Oud-Miss Sonja Silva at maar door: Ik stond geregeld ’s avonds om tien uur nog macaroni te koken
In de interviewserie ‘Onverdoofd’ spreekt schrijver Erik Jan Harmens met bekende en minder bekende Nederlanders die net als hij hebben besloten zichzelf niet langer te bedwelmen. In deel 4 spreekt hij met actrice en voormalig Miss Nederland Sonja Silva (42) over stoppen met te veel eten en het leven na een maagverkleining.
Ik bezoek haar midden op de dag, maar de gordijnen blijven dicht in het huis van Sonja Silva. Ze heeft sinds 2003 ME, de chronisch-vermoeidheidsziekte, en licht is een te sterke prikkel. “Van de ene op de andere dag kon ik niks meer”, vertelt ze. “Ik heb drie jaar op de bank gelegen.” In die drie jaar vlogen de kilo’s eraan, omdat ze niet bewoog en omdat ze wat ze noemt een ‘emotie-eter’ bleek te zijn. Op een gegeven moment woog ze 110 kilo. “Ik zie het niet als een eetstoornis, ik maakte er gewoon een zootje van. Voor mijn werk was ik altijd bezig geweest met hoe ik eruitzag, nu ik thuis moest blijven maakte dat me niet meer uit. Ik maakte me minder mooi. Is het trouwens vervelend dat die hondjes de hele tijd heen en weer lopen?”
Macaroni
Die hondjes zijn twee chihuahua’s, Oskar en Jackson. Wie op de website van Trouw de podcast gaat luisteren waar dit gesprek een verslag van is, hoort ze trippelen en keffen. Sonja vertelt hoe het meer en meer eten geleidelijk is gegaan, over een periode van ongeveer acht jaar. “In het begin dacht ik: mijn broek zit strak, ik ben wat aangekomen. Later ging het hard en op een gegeven moment interesseerde het me niet meer of ik nu 100 woog of 110. Chocola was mijn guilty pleasure, maar als het echt niet goed ging at ik alles. Ik stond geregeld ’s avonds om tien uur nog macaroni te koken.”
Een maagverkleining in 2015 was nodig omdat alleen maar lijnen niet hielp. Vanwege haar ME kon Sonja niet sporten en ze wilde ‘gewoon de trappen op, zonder dat ik daarna aan het zuurstof moest’. “Het is een heftige operatie, zeker, ze snijden je maag in stukjes. Maar ik zag het als een kans om opnieuw te beginnen. Na de operatie mocht ik eerst alleen maar soepen en smoothies, na twee weken kreeg ik een cracker met kaas. Dát was lekker, ik werd helemaal gek! Daarna zat ik ook meteen vol, maar dat verandert, je lichaam past zich aan. Al kan ik niet alles eten, langzame koolhydraten vallen zwaar. Een zak chips leeg eten of een pak koekjes, dat lukt wel weer, al doe ik het niet. Ik eet nu gezond en deel recepten via mijn Instagram-account met de toepasselijke naam: @diktevreden. Ik wil nooit meer terug naar hoe het was.”
Bolle kop
Even terug naar mezelf, ik kom op internet weleens foto’s tegen uit de tijd dat ik nog excessief dronk. Ik zie mijn bolle kop, mijn waterige ogen, mijn bloeddoorlopen wangen en al ligt die tijd ver achter me, de herinnering maakt me toch steeds weer verdrietig. Sonja herkent dat, als zij foto’s van zichzelf terugziet van toen ze nog 110 woog. “Als ik de blik in mijn ogen zie van toen, word ik teruggeworpen naar die periode. Dan weet ik weer dat het de moeite waard is om dingen te laten staan, al blijft het mijn zwakke punt. Ik blijf een bourgondiër. Mijn vader was chef-kok én Kaapverdiaan, dus er was altijd eten. Als ik naar zo’n foto kijk van vroeger, word ik niet blij, maar ik denk ook: ik heb het mezelf aangedaan. Natuurlijk hielp het niet dat ik op de bank lag vanwege de ME en niet overeind kon komen, maar ik heb het er grotendeels toch zelf naar gemaakt. Elk pondje gaat door het mondje en ik had er ook voor kunnen kiezen om toen niet zo veel te eten. Morbide obesitas had ik, ik had diabetes kunnen krijgen, mijn aderen hadden kunnen dichtslibben. Een maagverkleining is niet zonder risico, maar niet ingrijpen was dat ook.”
Slap
Sonja vraagt zich af of ze ooit honderd procent tevreden met zichzelf zal zijn. “Als je afvalt is het niet zo dat alles wat is uitgerekt weer netjes terugplooit. De huid op je bovenbenen, je armen en je buik, het gaat allemaal slap hangen. Ik heb een ingreep aan mijn dijbenen laten doen, om het weer strak te krijgen, maar dat werkte voor geen meter. Na een half jaar hing alles weer en dan heb je dus wat je had, met een litteken erbij, dat raad ik echt niemand aan.
Ik heb wel eens gedacht aan een buikwandcorrectie, maar als je dan die ‘na’-foto’s ziet, dat ziet er vaak best raar uit. Zo’n heel strak buikje, de navel op een gekke plek. Moet je dat willen? Of moet je op een gegeven moment zeggen: het is goed zo? Voor mij is het goed zo. Als ik aangekleed ben, ben ik blij met wat ik zie. In bikini blijf ik onzeker, maar hoe vaak loop je nou in bikini? Mijn man en mijn zoon zien me wel eens naakt door het huis lopen, ik weet dat ze me prachtig vinden. Pyke is op mij gevallen toen ik heel dik was, bij hem voel ik me zeker. Maar sta ik in m’n nakie voor de spiegel... Het verschil is: vroeger walgde ik van mezelf als ik in de spiegel keek, en nu kijk ik en denk ik: mwah, het kan ermee door.”
Als ik kijk naar programma’s als ‘Temptation Island’ of ‘Love Island’, wat ik als schrijver natuurlijk regelmatig doe, zie ik jongens en meisjes die van binnen allemaal van elkaar zullen verschillen, maar er van buiten hetzelfde uitzien. Alle mannen hebben een six-pack uit het boekje. “En alle vrouwen zijn superslank en hebben enorme jopen”, vult Sonja aan. “Natuurlijk is het nep, het weerspiegelt niet hoe de gemiddelde Nederlander erbij loopt. Het is leuk om naar te kijken misschien, maar ook zorgelijk. Waarom zit er niet gewoon een lekkere plus size-meid tussen, denk ik dan, met curves? Ik vind dat zelf eigenlijk mooier om naar te kijken, maar dat is een kwestie van smaak.”
Happy clapping
Sonja is twaalf jaar geleden bekeerd en maakt inmiddels programma’s voor New Faith Network, een soort Netflix, maar dan voor christenen. “Mensen denken soms dat ik het allemaal wel onder controle heb omdat ik gelovig ben, maar dat is onzin. Ik loop echt niet de hele dag happy clapping over straat, sterker nog: ik vind het leven soms moeilijker, omdat ik weet dat mijn Vader met me meekijkt.
Daarvoor was Hij er niet en kon ik gewoon lekker doen en laten wat ik wilde. Nu denk ik: wacht even, ik moet niet meer de hele tijd alleen maar zo gefocust zijn op mezelf. Als ik zeg dat mijn Vader met me meekijkt, dan bedoel ik God, maar ook mijn eigen vader. Ik ben rijk, ik heb twee vaders in de hemel.
Als ik als kind verdrietig was, ging ik naar mijn papa en dan troostte hij me. Hij gaf me een goed gevoel over mezelf, zonder dat hij daar heel veel voor hoefde te doen. Hij hoefde alleen maar te zeggen: ik ben je vader, en in die hoedanigheid hou ik van je, wat je ook doet. Jij bent goed zoals je bent.”