Hier het telegraaf primium artikel:
Is Jesse Klaver authentiek of is hij het product van een aantal spindoctors?
Laag glazuur op held van links
Vandaag, 05:30 Jorn Jonker en Niels Rigter
Jonge hond Jesse Klaver is als belofte van GroenLinks en zelfverklaard premierskandidaat toch niet zo oorspronkelijk als zijn beeldvormers willen doen laten geloven. Zijn looks zijn geleend, zijn quotes gekopieerd en zijn verleden was minder miserabel dan hij steevast uitdraagt.
Een volle Melkweg, jong publiek. Op het podium staat Jesse Klaver, brenger van hoop en de grootste linkse leider in de peilingen. De hoop voor het land belichaamt hij zelf, zo blijkt uit zijn toespraak. Want: voor een dubbeltje geboren, toch een kwartje geworden. Boodschap en beeld vallen hier samen. De kiezer moet begrijpen: ik voel uw pijn.
Nu is het zeker geen standaard-gesternte waaronder de jonge Jesse ter wereld kwam, op de Dag van de Arbeid in 1986 in de Westrand in Roosendaal. Opvoeding kreeg hij vooral van zijn grootouders. Zijn half-Indische moeder was alleenstaand, want zijn Marokkaanse vader had de benen genomen.
„Veel pastoors wilden een kind van een alleenstaande moeder niet dopen”, zo vertelt hij in een interview. „Eén pater wilde het wel doen.”
Aangedikt
Het verhaal is onwaarschijnlijk, of op z’n minst aangedikt. De katholieke kerk wil juist zoveel mogelijk mensen dopen en ontzegt niemand uit principe dat sacrament, zo zet een woordvoerder van de Rooms-Katholieke Kerk Nederland uiteen. „Wel wordt gevraagd of ouder, ouders en of grootouders en peter en meter het kind een katholieke opvoeding kunnen geven. Ook kan een pastoor naar de eigen parochie van de moeder verwijzen om het kind in de eigen geloofsgemeenschap op te laten nemen, maar weigeren is dus niet het beleid van de kerk. Dat was ook niet zo eind jaren tachtig.”
„Dit kan niet waar zijn”, zegt pastoor Burm over de vermeende weigering van de doop. Hij werkte zo’n twintig jaar in Roosendaal en kende opa Klaver goed. Burm vindt het verhaal ’heel merkwaardig’.
Dan de wijk waarin Klaver opgroeide: Westrand. Een buurt waarin het alom sappelen was, zo wil de jonge leider doen geloven. „Een wijk van portiek- en eengezinswoningen... De werkloosheid is hoog. Er is stille armoede. Op de fiets naar de voedselbank.” De wijk is een terugkerend element in Jesses toespraken, maar is het wel een probleemwijk?
In de lijst van probleemwijken komt de buurt niet voor. Prominente buurtbewoners zochten onlangs de media op om het voor hun wijk op te nemen. Dat Klaver de wijk misbruikte om zijn punt te maken, vonden ze niet zo kies.
De GL-leider blijft weg bij harde leugens, maar de waarheid blijkt telkens net iets anders te zijn dan het beeld dat Klaver schetst. Er is bijvoorbeeld ook iets raars aan de hand met Jesses cv, merkt een collega-Kamerlid op.
„In Duitsland was er een schandaal rond politici die op hun cv zeiden dat ze hoger waren opgeleid dan achteraf bleek. Jesse doet het tegenovergestelde. Om volkser te lijken en om de klim naar boven meer spectaculair te laten lijken.”
Wie naar zijn schooltijd kijkt, ziet inderdaad dat Klaver zijn loopbaan kariger reproduceert. „Ik ben een stapelaar”, claimt Klaver over zijn schooltijd. Stapelaars doorlopen doorgaans eerst mavo of vmbo, om daarna via havo en vwo door te stoten naar hoger onderwijs. Hierin bewijst het dubbeltje zijn doorzettingsvermogen.
Maar op dat stapelen van de GroenLinks-leider valt wat af te dingen. Rob Hoek, Jesses mentor op het Michael College Prinsenbeek, legt uit dat zijn pupil niet echt op een vmbo zat, maar op een vrije school waar iedereen in ieder geval vmbo-examen deed en zo mogelijk later ook havo en vwo.
Jesse hoefde z’n havo-examen nooit te doen, hij mocht alvast met een getuigschrift naar het hbo. De Avans hogeschool bevestigt dit verhaal. Zij zeggen dat hij met het ’Vrije-Schooldiploma’ is toegelaten. Deze route was officieel niet eens toegestaan. Niet stapelen was zijn verdienste naar het hogere, maar mazzel. Al heeft hij er volgens Hoek heus hard voor gewerkt.
Hard werken deed Klaver naar verluidt niet toen hij in 2009 als CNV’er werd afgevaardigd naar de Sociaal-Economische Raad (SER). Met zijn 23 jaar was hij het jongste SER-lid ooit. „Iedereen verheugde zich op zijn komst”, vertelt een hooggeplaatst bestuurder van toen. „Hij was evident ambitieus. Hij was evident welkom. Maar inhoudelijk hebben we niet veel van zijn bijdragen gemerkt.” Een ander SER-lid dat Klaver van nabij meemaakte kan zich ’Klavers bijdragen niet herinneren’.
Zijn opvolger bij CNV Jongeren, IJmert Muilwijk, springt echter voor hem in de bres. Klaver kon in de korte tijd die hij had niet veel doen en probeerde wel degelijk zaken voor elkaar te krijgen, zegt hij. Muilwijk kruiste als voorzitter van CU-jongeren ook de degens met Klaver die toen hetzelfde deed bij de jongerenbeweging van GL. „Eerlijk is eerlijk, Jesse stak er toen met kop en schouders bovenuit. Hij is zo overtuigend dat hij mensen kan laten geloven dat het eigenlijk dom is als je iets anders vindt dan hij.”
Politiek talent heeft de GroenLinkser onmiskenbaar, erkennen vriend en vijand. Bovendien benadrukken velen dat hij zo prettig in de omgang is. En speechen kan hij als de beste, al leent hij zijn meest ronkende strofen geregeld uit het retorisch repertoire van een ander. Grote voorbeeld: de Amerikaanse president Obama. Een kleine bloemlezing:
Klaver: „We zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering merkt en de laatste die haar kan stoppen.” Obama: „We are the first generation to feel the effect of climate change and the last who can do something about it.”
Klaver: „Te veel politici doen ons geloven dat we verdeeld zijn.” Obama: „America is not as divided as is suggested.”
Klaver: „En daarom gaan we de politiek veranderen, en dat gaan we samen doen.” Obama: „We have tot change our politics and come together.”
Ook nadat tv-presentator Arjen Lubach de gelijkenissen in zijn programma genadeloos blootlegde, was Klaver het grasduinen in andermans toespraken nog niet moe. „Wat ik nu ga zeggen, is impopulair” tijdens het Debat van het Noorden lijkt verdacht veel op „We moeten hier het eerlijke verhaal vertellen” van Diederik Samsom tijdens het premiersdebat.
Favoriete serie
Ook lijkt hij inspiratie te putten uit politieke tv-series. „Mij is afgeraden dit te zeggen”, bij aanvang van een verhaal dat persvoorlichters niet zouden pruimen, komt uit het programma Borgen en ook flarden uit zijn favoriete serie The west wing komen soms voorbij.
Zijn voorkomen lijkt bovendien ook nog eens geleend, want dat witte overhemd met opgerolde mouwen waarin hij zijn jonge publiek tijdens de ’Meetups’ toespreekt, de bovenste twee knoopjes open, komt overeen met het kloffie van de Canadese premier Justin Trudeau. ’Toeval’, verklaart Klaver in Vrij Nederland.
De nadruk op de stijl in de GL-campagne beneemt het zicht op de inhoud. Hierin is de partij niet altijd even stijlvast. Het sociaal leenstelsel voor studenten, waardoor studenten hun studiebeurs tijdens hun werkzame leven moeten terugbetalen, is er gekomen dankzij GroenLinks. In het Kieskompas doet de partij alsof ze neutraal is op dit punt. Ze claimt het collegegeld te halveren, maar uit de CPB-berekeningen blijkt dat maar een reductie te zijn met een kwart.
Andere partijen kijken vol jaloezie naar de drukbezochte politieke bijeenkomsten van GroenLinks. Ze hebben alleen een manco: veel is er nep. En niet alleen de geleende quotes over ’hoop’. Hard klappende partijleden zitten vooraan om het er op beeld extra enthousiast uit te laten zien en Klaver zegt dat hij na afloop graag met iedereen in gesprek gaat. Het beeld van de benaderbare man is neergezet. Ook in de media gaat hij voor dat imago: hij laat zich op de foto zetten met zijn vrouw op de bank en op sociale media post hij foto’s van zijn kinderen. In een interview noemde Klaver het echter ’klote’ dat hij op straat door wildvreemden wordt benaderd. Bovendien gaat de volksvertegenwoordiger regelmatig zo onherkenbaar mogelijk door de Haagse straten. Het doet denken aan actrice Halina Reijn die, als de spotlights uit zijn, ineens weinig moest hebben van fans.
„Jesse Klaver heeft een soort jeugdige bluf”, ziet Erik van Bruggen van campagnebureau BKB. „Daardoor vergeven mensen hem veel. Dat dwepen met JFK en Obama, de afgekeken slogans, het wordt bedekt door jeugdigheid.”
De komende tijd moet blijken of die frisse uitstraling genoeg is om veel zetels binnen te halen. Dan weten we of het beeld, ’de hoop van links’, dit keer wel samenvalt met de werkelijkheid. Daar zal Klaver nog wel voor moeten vechten. Wie in de Haagse wandelgangen zijn oor te luisteren legt, vindt bij andere partijen fluisteraars die met grote graagte de jonge, groene leider beentje lichten. Op basis van anonimiteit en zonder vermelding van partij. Met een aanval op Jesse maak je je niet populair, weet men. Een enkele partij heeft zelfs een ’dossier Klaver’ aangelegd waarmee negatief campagne gevoerd kan worden. De GL-frontman wachten dus nog pittige weken als de verkiezingsstrijd echt losbarst.
’Altijd open geweest’
Jesse Klaver stelt in een reactie dat er één pastoor was die hem de doop weigerde. Al zei hij in een interview eerder dat ’veel pastoors’ het niet wilden doen en slechts één er wel toe bereid zou zijn geweest.
De GroenLinks-leider houdt vol dat hij altijd open is geweest over zijn schoolverloop. Hij deed de Vrije School waar iedereen, ongeacht het niveau, het vmbo-examen aflegt. Toch kreeg hij op enig moment wel degelijk een vmbo-advies, stelt hij.
De zegsman van Klaver beweert dat alle citaten ’door onszelf zijn geformuleerd’. „De boodschap van hoop, verandering en empathie is een universele boodschap.” Bovendien wordt er door het GL-kamp ter verdediging aangevoerd dat de quote over het milieu oorspronkelijk niet van Obama komt, maar van Michael McGinn, oud-burgemeester van het Amerikaanse Seattle. GroenLinks leende de quote dus wel, maar van een ander.
Een andere uitspraak (PvdA-leider Asscher riep op tot meer luisteren en minder schreeuwen – een week later herhaalde Klaver die boodschap) is volgens Klaver eerder door hem gebezigd ’in een andere vorm’.
Deel dit Premium artikel met je vrienden zodat zij het gratis kunnen lezen!
http://www.telegraaf.nl/r(...)eld_van_links__.html