Nee-stem in Oekraïne-referendum blijft zonder gevolgen
Het lukt Nederland niet om in de EU steun te vinden voor het aanpassen van het Oekraïne-verdrag, zeggen bronnen in Brussel tegen de NOS. Een half jaar geleden wees een meerderheid van de Nederlandse stemmers in een referendum dat verdrag af, maar het ziet ernaar uit dat het gewoon van kracht wordt.
Nederland heeft de zaak in Brussel niet hoog gespeeld en heeft nooit een concreet voorstel ingediend, zegt correspondent Arjan Noorlander. "Het is gebleven bij voorzichtig aftasten. Omdat er al veel andere belangrijke onderwerpen speelden, zoals de brexit en de vluchtelingencrisis, wilde Rutte dit niet hard spelen."
Handel en samenwerking
Het associatieverdrag waarover de EU-landen het twee jaar geleden eens werden, was gericht op meer handel en samenwerking met Oekraïne. De actiegroep GeenPeil, voortgekomen uit de website GeenStijl, wist genoeg handtekeningen in te zamelen om een referendum over het verdrag af te dwingen.
Veel Nederlanders zagen in het referendum in april een mogelijkheid om een proteststem te laten horen tegen de Europese Unie, die niet verder zou moeten groeien. Veel kiezers beschouwden het verdrag als een opstap naar snelle toetreding van Oekraïne tot de EU. Met een opkomst van 32,3 procent werd de opkomstdrempel gehaald en 61 procent van de kiezers stemde tegen het associatieverdrag.
Niet veel te halen
Premier Rutte was niet blij met de uitslag. Hij zei dat Nederland het verdrag na een geldig 'nee' niet zonder meer kon accepteren. Hij is maanden bezig geweest de kwestie in Brussel aan te kaarten, maar kreeg voor de zomer al het gevoel dat er niet veel te halen was, zeggen bronnen bij de EU.
Nederland zou hebben ingezet op het toevoegen van een korte tekst aan het associatieverdrag. De strekking daarvan zou moeten zijn dat het verdrag puur over handel en samenwerking gaat en dat het niet betekent dat Oekraïne lid wordt van de EU. Maar ook daarvoor kreeg Rutte de handen niet op elkaar.
Buitenspel
Het ziet ernaar uit dat het associatieverdrag er nu toch gewoon komt. De 27 andere EU-landen gaan ermee door, zonder Nederland. De 27 zullen het verdrag hoogstwaarschijnlijk op de komende EU-top, over drie weken, definitief vaststellen.