Stelling: ouderen moeten niet zo zeuren.

quote:

'Zó arm zijn ouderen nu ook weer niet'

Behaagzieke politici spelen er graag op in: hoe zwaar de ouderen het tegenwoordig hebben. Maar hoewel sommige ouderen hard worden geraakt door bezuinigingen, zit de groep als geheel er warmpjes bij, schrijft Rutger Bregman.

Ooit waren ouderen echt arm. In 1850 leefde maar liefst 80 procent in bittere armoede. Talloze oudjes moesten overleven door lucifers te verkopen, schoenen te poetsen of te bedelen. Tot in de vroege twintigste eeuw werden ze zelfs verhandeld door liefdadigheidsorganisaties. De zorgaanbieder die het minst vroeg, kreeg de bejaarde toegewezen - waarbij de vergoeding afhankelijk was van de hoeveelheid werk die de betrokkene nog kon verrichten. Dat was nog eens marktwerking.

In 'oudeliedenhuizen' lagen de ouderen hutjemutje op elkaar. Echtparen werden gescheiden, bezittingen moesten bij binnenkomst worden ingeleverd en een uniform was verplicht. Van het 'maatschappelijk middenveld' hoefden de ouderen niet veel te verwachten. Toen kinderen in 1912 werden verplicht om voor hun ouders te zorgen, eindigden gezinnen vaak tegenover elkaar voor de kantonrechter. Pas in 1957 bracht de Algemene Ouderdomswet verlichting. Vadertje Drees werd overspoeld met dankbrieven.

Vijfde wiel
En toch, als we Henk Krol (50Plus) mogen geloven, dan is er niets veranderd. De ouderen die Nederland hebben opgebouwd na de oorlog zijn alweer het vijfde wiel. Zelfs gedetineerden hebben het beter, vindt de PVV. En hoewel de ouderen niet veel te makken hebben, wordt de crisis nu toch op hen 'afgewenteld', aldus de SP. Politici van links tot rechts weten niet hoe gauw ze bejaard Nederland te hulp moeten schieten. 'Het is in de Tweede Kamer nog nooit zoveel over senioren gegaan als nu', zei Henk Krol onlangs.

Maar waarom eigenlijk? Voor het eerst in onze geschiedenis vormen ouderen juist de rijkste leeftijdscategorie. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het gemiddelde vermogen van een huishouden met één 65-plusser maar liefst 245 duizend euro. De Nederlandsche Bank becijferde het onlangs weer: nog nooit is de kloof tussen jong en oud zo breed geweest. Als Nederland behoefte heeft aan een nivelleringsfeestje, dan zou het niet om inkomen maar om vermogen moeten gaan.

Zelfs ouderen met alleen AOW gingen er in het afgelopen decennium op vooruit. Hun koopkracht is met 10 procent gestegen, terwijl die van bijstandstrekkers met 1,5 procent afnam. Het Nibud rekent voor dat de ouderen met alleen AOW er de komende vijf jaar nog iets op vooruitgaan, gemiddeld 2,3 procent. Bijstandsgerechtigden moeten juist inleveren, tot wel 5,2 procent. Vooral de bijstandsmoeder gaat loodzware jaren tegemoet.

Armoede teruggedrongen
Ondertussen is er geen leeftijdscategorie waar armoede zo weinig voorkomt als die van 65-plussers. Hun armoede is teruggedrongen van 14 procent in 2000 tot 1 procent nu, aldus het Centraal Planbureau. Ter vergelijking: 10 procent van de kinderen groeit nog altijd op in armoede.

Negen van de tien AOW'ers hebben een aanvullend pensioen, rapporteert het CBS verder. Negen van de tien hebben een inkomen uit vermogen. Natuurlijk, er zijn heel wat ouderen met een kleine spaarrekening en een bescheiden pensioen. Lang niet alle ouderen zijn rijk: bijna eenderde van de oudere huishoudens heeft minder dan 20 duizend euro aan vermogen. Maar daar staan 649 duizend huishoudens (bijna 40 procent van alle ouderen) met meer dan 200 duizend euro tegenover. Sterker nog: 12 procent heeft meer dan 500 duizend euro. Het bovenste topje is bizar: slechts 0,033 procent van de oudere huishoudens heeft maar liefst 31 procent van al het vermogen dat ouderen samen bezitten. Dat is 131 van de 419 miljard euro.

Er bestaat dus een grote groep van puissant rijke ouderen. En dan heb ik het nog niets eens gehad over de babyboomers die nog moeten pensioneren. Zij zijn vaak nog rijker. Mijn vraag luidt dan ook: als vrijwel alle Nederlanders moeten inleveren, dan is het toch niet onredelijk dat de rijkste leeftijdscategorie de zwaarste lasten draagt? De doelgroep van Henk Krol, 50-plus, bezit maar liefst 80 procent van al het particuliere vermogen.

Rijker dan ooit
Ironisch is het wel. Toen het de ouderen nog echt slecht afging, waren ze nauwelijks onderwerp van discussie. Maar nu ze rijker zijn dan ooit gaat het nergens anders over. Het succes van 50Plus moeten we dan ook niet verklaren vanuit de mythe dat ouderen het zo slecht hebben.

Die twaalf zetels in de peiling (800 duizend virtuele stemmen) zijn de weerslag van twee simpele feiten: ze zijn met velen en ze hebben veel te verliezen. Al in 2019 is meer dan de helft van de kiezers ouder dan 50. De sluwe aartsvader van het Nederlands populisme, Jan Nagel, wist heel goed wat hij deed toen hij 50Plus oprichtte.

Toch zijn er heel wat ouderen over wie ik me zorgen maak. Zij die niets gespaard hebben, moeten het in een verzorgingstehuis doen met slechts 296 euro zakgeld per maand. Daar moeten ze ook nog de bijdragen van het tehuis van betalen. Een cadeautje voor een kleinkind kan er dan niet meer van af. Ik maak me ook zorgen over het aanstaande scheiden van wonen en zorg. Arme en zieke ouderen zullen nog maar moeten afwachten of de gemeente straks genoeg geld voor hen overheeft.

Geklaag van ouderen
Toegegeven: dit is geen grote groep. Slechts vijfduizend huishoudens hebben alleen een AOW-uitkering. Maar er zijn ook 170 duizend huishoudens die leven van de AOW en een minipensioen (minder dan 250 euro per maand). Hoewel deze groep ieder jaar krimpt, verdient ze meer aandacht. En dan vooral van die 649 duizend oudere huishoudens met meer dan 200 duizend euro aan vermogen. Samen bezitten zij maar liefst 370 miljard euro. Daar kunnen ze toch wel iets van missen, om het lot van die 1 procent arme ouderen en 10 procent arme kinderen iets te verlichten?

Ik ben er niet optimistisch over. Je mag op heel veel afgeven tegenwoordig - Marokkanen, de Europese Unie, het rechterlijk apparaat - je kunt het zo gek niet verzinnen of de adhesiebetuigingen stromen binnen. Maar wee je gebeente als je kritisch bent over het geklaag van ouderen. Het hardnekkigste dogma van dit moment luidt: ouderen zijn arm en ze worden onevenredig hard gepakt.
In werkelijkheid is er iets anders aan de hand: heel wat ouderen zijn niet arm, maar doen alsof. Behaagzieke politici spelen daar graag op in.

Rutger Bregman is historicus en redacteur van de Volkskrant.

http://www.volkskrant.nl/(...)-ook-weer-niet.dhtml

quote:

Op maandag 4 februari 2013 22:51 schreef Poespas het volgende:
Onderdeel van het probleem is dat er langzamerhand een steeds groter gat begint te ontstaan tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Nederland.

een nationaal probleem vraagt om een nationale aanpak. Hiermee duid ik niet op een soort 'New Deal', maar eerder een meer mentaal iets. Nederlanders zullen gezamenlijk uit de crisis moeten komen, aangezien de inwoners van Nederland er allemaal gezamenlijk voor kiezen om in dit land te wonen.

Wat blijkt echter: crisistijden als deze leiden juist tot polarisatie in de Nederlandse samenleving. Verschillende groepen lijken elkaar steeds meer naar het leven te staan. Een fraai voorbeeld daarvan is natuurlijk 50+, maar juist ook dingen als dit soort topics. Iedereen lijkt het probleem van zich af te willen schuiven, om de eigen groep(en dus indirect het eigen handelen) maar zoveel mogelijk vrij te pleiten. Brengt dit echter succes? Ik denk het niet.

Ik probeer hier op geen enkele manier een politiek standpunt in te verwerken, maar het zou beter zijn als we de 'ideologische veren' afschudden, en dit probleem op een pragmatische wijze als land zelf gaan aanpakken.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 22:51 schreef Poespas het volgende:
Onderdeel van het probleem is dat er langzamerhand een steeds groter gat begint te ontstaan tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Nederland.

een nationaal probleem vraagt om een nationale aanpak. Hiermee duid ik niet op een soort 'New Deal', maar eerder een meer mentaal iets. Nederlanders zullen gezamenlijk uit de crisis moeten komen, aangezien de inwoners van Nederland er allemaal gezamenlijk voor kiezen om in dit land te wonen.

Wat blijkt echter: crisistijden als deze leiden juist tot polarisatie in de Nederlandse samenleving. Verschillende groepen lijken elkaar steeds meer naar het leven te staan. Een fraai voorbeeld daarvan is natuurlijk 50+, maar juist ook dingen als dit soort topics. Iedereen lijkt het probleem van zich af te willen schuiven, om de eigen groep(en dus indirect het eigen handelen) maar zoveel mogelijk vrij te pleiten. Brengt dit echter succes? Ik denk het niet.

Ik probeer hier op geen enkele manier een politiek standpunt in te verwerken, maar het zou beter zijn als we de 'ideologische veren' afschudden, en dit probleem op een pragmatische wijze als land zelf gaan aanpakken.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 22:59 schreef Bram_van_Loon het volgende:

[..]

Integendeel! Ik wijs er juist op dat alle achtergestelde groepen aandacht moeten krijgen en ik pleit er voor om eerlijker alles te delen, dus meer geld van de rijken naar de armen, ook van de rijke 65+ers naar de arme 65+ers.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:05 schreef Poespas het volgende:

[..]

Een stelling als 'ouderen moeten niet zo zeuren' werkt toch wel enigszins rolbevestigend.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:07 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Hoe wil jij de zetelwinst van 50Plus in de peilingen anders noemen?

quote:

Op maandag 4 februari 2013 22:27 schreef datismijnmening het volgende:
Ouderen worden te veel gepamperd in dit land, altijd AOW is nergens voor nodig
Mijn opa harkt elke maand nog een flink salaris binnen, die hoeft daar echt geen AOW bij.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:10 schreef Life2.0 het volgende:

[..]

Dat gaat voor mijn grootmoeder van 96 iets moeilijker

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:09 schreef Poespas het volgende:

[..]

Als zeurende ouderen. Ik kies ook helemaal geen kant in dit verhaal, ik probeer alleen maar aan te geven dat er steeds meer polarisatie lijkt te ontstaan, die de oplossing alleen maar verder weg brengt.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:17 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Maar aan wie is dat eerder te wijten, Henk Krol of zijn critici?

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:21 schreef Poespas het volgende:

[..]

Henk Krol is een van de grote splijters in Nederland anno 2013. Maar Henk is echt niet de enige. Ik zit bijvoorbeeld ook nog te wachten op de eerste studentenacties alla 68.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:23 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Zijn die studentenacties als ze er komen dan niet een gevolg op die eerste splijter (i.p.v. een medeoorzaak)?

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:14 schreef datismijnmening het volgende:

[..]

Snap ik, maar het gaat nu even om de mensen die zichzelf kunnen onderhouden, mensen die nooit gewerkt hebben(omdat ze niet wilden werken) en daarom geen pensioen hebben opgebouwt.
Iedereen die echt op straat dreigt te komen die kan een minimale bijdrage krijgen voor levensonderhoud.
En uiteraard de AOW leeftijd naar de 75, mensen worden tegenwoordig veel ouder dan toen die regel in de jaren '60(?) werdt ingevoerd

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:00 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Ik zie TS er toch niet voor pleiten dat ouderen nu extra veel moeten afdragen om jongeren volledig te ontzien bij de bezuinigingen? Dat we allemaal moeten inleveren lijkt me niet meer dan logisch. Maar wat Henk Krol hier wil is dat groep 1 helemaal niks hoeft in te leveren en groep 2 dat dan maar op moet vangen, wat het al helemaal krom maakt is dat groep 1 over het algemeen ook nog eens een stuk rijker is dan groep 2.

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:28 schreef Leandra het volgende:

[..]

Laten we nou vooral niet doen alsof het vroeger normaal was dat er ook nog een (flink) extra pensioen opgebouwd werd, dat was vooral voor ambtenaren het geval, maar de gewone man had geen enorme pensioenvoorziening, en een groot deel van de bejaarden zijn vrouwen, het is met de gewoontes van nu wel makkelijk te roepen dat ze niet wilden werken, maar 45 jaar geleden was het nog heel normaal dat een vrouw stopte met werken zodra ze trouwde, en als ze dan al niet stopte dan toch zeker wanneer ze kinderen kreeg.

En ja, er zijn 65-plussers met een uitstekende pensioenvoorziening, maar er zijn er ook nog voldoende die amper meer dan alleen AOW hebben, en niet alleen omdat ze "niet wilden werken".

quote:

Op maandag 4 februari 2013 23:28 schreef Leandra het volgende:

[..]

Laten we nou vooral niet doen alsof het vroeger normaal was dat er ook nog een (flink) extra pensioen opgebouwd werd, dat was vooral voor ambtenaren het geval, maar de gewone man had geen enorme pensioenvoorziening, en een groot deel van de bejaarden zijn vrouwen, het is met de gewoontes van nu wel makkelijk te roepen dat ze niet wilden werken, maar 45 jaar geleden was het nog heel normaal dat een vrouw stopte met werken zodra ze trouwde, en als ze dan al niet stopte dan toch zeker wanneer ze kinderen kreeg.

En ja, er zijn 65-plussers met een uitstekende pensioenvoorziening, maar er zijn er ook nog voldoende die amper meer dan alleen AOW hebben, en niet alleen omdat ze "niet wilden werken".