Met uitsterven Bedreigd

21-05-2009

Veel Europese reptielensoorten bedreigd

Ruim twintig procent van de reptielen- en amfibieënsoorten die in Europa voorkomen wordt met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit onderzoek dat de EU woensdag heeft gepubliceerd.

Het onderzoek werd uitgevoerd door internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN. Van alle Europese soorten amfibieën staat nu 23 procent op de zogenoemde Rode Lijst, de lijst met bedreigde dier- en plantsoorten. Van de Europese reptielensoorten staat 21 procent op de lijst.



Ernstig bedreigd worden onder andere de reuzenhagedis van Hierro (Canarische Eilanden), de Karpathoskikker (Griekenland) en de Montsenysalamander (Spanje).

Volgens de Europese Commissie leven in Europa 151 reptielen- en 85 amfibieënsoorten.

(depers.nl)

22-05-2009

Tasmaanse duivel bedreigde diersoort

AMSTERDAM - Het voortbestaan van de Tasmaanse duivel loopt gevaar door de verspreiding van een besmettelijke vorm van kanker. Vrijdag werd de soort op een lijst met bedreigde diersoorten geplaatst.

Het vraatzuchtige buideldier, ter grootte van een vos, stond al te boek als een 'kwetsbare soort', maar het dreigingsniveau werd vrijdag officieel verhoogd door het Australische ministerie voor milieuzaken.

De Tasmaanse duivel komt in het wild alleen voor op Tasmanië, al wordt in dierentuinen over de hele wereld met de dieren gefokt om ze voor uitsterven te behoeden.

Snuit

Het aantal Tasmaanse duivels is met zeventig procent afgenomen sinds in 2007 ontdekt werd dat een groot aantal van de dieren aan een vorm van kanker aan de snuit leed.

Het probleem is dat Tasmaanse duivels elkaar niet alleen bij ruzies om eten, maar ook tijdens paringsrituelen regelmatig in de snuit bijten en elkaar op die manier de kankercellen doorgeven.

Enorme tumoren voorop de kop zijn het gevolg, waardoor de dieren uiteindelijk niet meer kunnen eten. De meeste zieke Tasmaanse duivels verhongeren binnen enkele maanden.

Onderzoek

De Australische regering heeft de afgelopen vijf jaar al zes miljoen euro uitgegeven aan kankeronderzoek en fokprogramma's, maar volgens experts is er nog veel meer geld en onderzoek nodig om te voorkomen dat de dieren in het wild uitsterven.

Warner Brothers, de filmmaatschappij die de rechten bezit op de populaire tekenfilmfiguur Taz, ook een Tasmaanse duivel, heeft al geld bijgedragen. Ook Ted Turner, oprichter van CNN en Cartoon Network heeft een bedrag geschonken voor onderzoek.

De schatting is dat er momenteel nog tienduizend Tasmaanse duivels in het wild leven. Volgens kenners betekent dat dat de soort in het wild binnen twintig jaar uitgestorven kan zijn.

© Novum

(nu.nl)

18-06-2009

Mekongdolfijnen sterven uit door giftig water



Een van de zeldzaamste dolfijnsoorten is acuut met uitsterven bedreigd. In de Mekongrivier tussen Cambodja en Laos zijn er waarschijnlijk nog maar 64 tot 76 Irrawaddydolfijnen. Dat deelt de natuurorganisatie WWF mee. 88 van hen zijn de afgelopen zes jaar gestorven, 60 procent daarvan babydolfijntjes, die minder dan twee weken oud waren.



Bacteriële ziekte
WWF acht gif in het water daarvoor verantwoordelijk. De Irrawaddydolfijnen (Orcaella brevirostris) leven in een 190 kilometer lange strook van de Mekongrivier tussen Cambodja en Laos. "Bij het onderzoek van de kadavers van de dolfijntjes werd een bacteriële ziekte vastgesteld", aldus dierenarts Vernè Dove van WWF in Cambodja. "De ziekte alleen was niet dodelijk, indien het immuunsysteem van de dieren niet was aangetast. Dat is hier echter wel het geval, en wel door milieuvergiftiging.



Gevaarlijk voor mensen
Volgens WWF werden in de kadavers toxische hoeveelheden van pesticides als DDT en organische milieuvervuilers zoals PCB gevonden. Enkele bevatten ook hoge doses kwikzilver. Die giffen zijn ook gevaarlijk voor de mensen, die aan de rivier leven, het water drinken of de vissen eten. "De milieuvervuiling is wijdverbreid en kan uit verschillende landen afkomstig zijn, waar de Mekong doorstroomt", meende Dove.

De WWF eist een grensoverschrijdend programma ter bescherming van de laatste dolfijnen. "De dieren zijn van hun soortgenoten geïsoleerd en hebben onze hulp nodig", zei WWF-directeur voor Cambodja, Seng Teak. (belga/gb)

(HLN)

25-06-2009

Een derde haaien staat op punt van uitsterven

GLAND - Een derde van de haaiensoorten die in de oceaan leven, wordt met uitsterven bedreigd. Vooral de grote hamerhaai, de geschulpte hamerhaai en de grote duivelsrog hebben het zwaar.

In gebieden waar veel gevist wordt, staat zelfs de helft van de haaiensoorten onder druk.

Dat blijkt uit een onderzoek van natuurbeschermingsorganisatie IUCN. De organisatie die ook de Rode Lijst van bedreigde diersoorten bijhoudt, bekeek hoe het er met 64 soorten haaien voorstond. Ruim 30 procent bleek met uitsterven bedreigd.

Nog eens 24 procent valt in de categorie gevoelig, wat inhoudt dat veel van deze dieren in de toekomst zullen verdwijnen.

Lekkernij

Volgens het IUCN is de slechte stand van de haai vooral te wijten aan de visserij. Voorheen werden haaien gezien als bijvangst, maar de laatste jaren is het dier een gewilde lekkernij geworden, vooral in Azië.

Veel overheden hebben maatregelen genomen tegen de haaienvisserij, maar volgens de natuurbeschermingsorganisatie is dat onvoldoende omdat er te weinig gecontroleerd wordt.

Portugese schepen

De EU kent sinds 2003 een verbod op het ontvinnen van nog levende haaien.Toch zou dit vooral op Spaanse en Portugese schepen nog veel gebeuren. De EU lanceerde daarom in februari een plan om de haaien beter te beschermen.

Naast de aanpak van het levend ontvinnen, kunnen daardoor gebieden waar haaien paren gesloten worden voor vissers en wordt harder opgetreden tegen bijvangst.

(nu.nl)

02-07-2009

Minstens 17.000 diersoorten met uitsterven bedreigd



Wereldwijd zijn naar schatting zeventienduizend diersoorten met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit een rapport van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN).

Mens
De IUCN wijst erop dat niet enkel de opwarming van het klimaat een bedreiging vormt voor de dieren. De schade die rechtstreeks door de mens wordt aangericht, is in veel gevallen nog verwoestender. Onder meer vervuiling, boskap, overbevissing en ongewenste bijvangst zijn desastreus voor de natuur.

Noodplan
Volgens de Unie moet er dringend een internationaal noodplan worden opgesteld, naar het voorbeeld van de reddingsplannen voor de economische crisis. Enkel op die manier kan het aantal bedreigde diersoorten worden teruggedrongen, aldus Jean-Christophe Vié, een van de auteurs van de vierjaarlijkse studie.

Onderschatting
De IUCN heeft 44.838 diersoorten onder de loep genomen die op de lijst staan van soorten die gevaar lopen. Minstens 16.928 daarvan zijn met uitsterven bedreigd. De Unie spreekt zelfs van een grote onderschatting, omdat slechts 2,7 procent van de 1,8 miljoen bekende diersoorten onderzocht werden.

In gevaar
Zoals de organisatie al eerder dit jaar meedeelde zijn een derde van de haai- en rogsoorten in de oceanen in gevaar. Daarnaast loopt ook een derde van de amfibieën, een vierde van de zoogdieren en een achtste van de vogels kans om binnen afzienbare tijd van de aardbol te verdwijnen. (dpa/gb)

(HLN)

13-07-2009

"Visvangst bedreigt bruinvissen"



De bijvangst van vissersboten vormt een grote bedreiging voor bruinvissen, kleine walvisachtigen. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het International Fund for Animal Welfare (IFAW). De voorbije maanden spoelden opnieuw honderden bruinvissen aan op de Europese stranden. De milieu-organisaties rekenen op Europa om de vismethodes bij te sturen.

Passieve visserij
Bijvangst vormt de belangrijkste bedreiging voor het voortbestaan van alle walvisachtigen, stelt het IFAW. "Bruinvissen behoren tot de grootste slachtoffers. Elk jaar worden er duizenden incidenteel gevangen en gedood bij passieve visserij", aldus Jan Haelters van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), dat meewerkte aan de studie. Op de Belgische stranden spoelen er elk jaar tussen 50 en 100 aan.

De bruinvissen verdwenen in de jaren vijftig uit de zuidelijke gebieden van de Noordzee. In het midden van de jaren negentig doken ze opnieuw op. "Vermoedelijk door een tekort aan voedsel in het noorden", aldus Haelters. "In totaal zitten er naar schatting 250.000 in de Noordzee."

Visnetten
De dieren beschikken over een verfijnd sonarsysteem, maar dat is niet in staat om visnetten te detecteren. De bruinvissen raken vervolgens verstrikt en stikken, omdat ze slechts enkele minuten onder water kunnen blijven.

Omwille van economische overwegingen zijn veel vissers de voorbije jaren overgeschakeld op staande netten. Die kilometerslange netten worden gewoon in zee geplaatst en moeten niet worden voortgesleept door een boot. De nieuwe vismethode is echter desastreus voor de walvissen.

"We hebben een goed contact met de vissers, maar er is natuurlijk een conflict tussen economische en ecologische overwegingen", aldus Haelters. De milieu-organisaties rekenen op Europa om het probleem aan te pakken. (belga/sam)

(HLN)

18-08-2009

'Reuzenpanda mogelijk binnen twee generaties uitgestorven'

AMSTERDAM - De reuzenpanda zal mogelijk binnen twee of drie generaties uitsterven. Dat voorspelt een Chinese deskundige van het Wereld Natuur Fonds.

© ANPDe reuzenpanda wordt volgens WNF-onderzoeker Fan Zhiyong voornamelijk bedreigd door de aanleg van nieuwe wegen in China.

Het leefgebied van de dieren wordt steeds verder opgedeeld in kleine stukken. De pandas kunnen daardoor nauwelijks nog een partner vinden om mee te paren. Ook dreigt er gevaar voor inteelt.

Genen

Als de panda niet kan paren met zijn soortgenoten uit andere gebieden, is het dier mogelijk binnen twee of drie generaties uitgestorven, verklaart Zhiyong in de Chinese krant Global Times. De aanleg van wegen in natuurreservaten bedreigt niet alleen het leefgebied van de dieren, maar ook de migratiepatronen, het paargedrag en de uitwisseling van gezonde genen tussen verschillende pandas.

Reuzenpandas zijn erg kieskeurig bij het zoeken naar een partner en planten zich daardoor altijd al moeizaam voort. De diersoort komt alleen nog voor in China. Er leven op dit moment nog ongeveer 1600 reuzenpandas in het wild.

Fokprogramma's

Dat aantal wordt de laatste jaren echter kunstmatig hoog gehouden met behulp van fokprogrammas. Rond 1980 waren er nog maar ongeveer 1000 reuzenpandas in leven.

We moeten misschien bepaalde projecten voor nieuwe infrastructuur opgeven, aldus Zhiyong. Anders zal het voortbestaan van de panda nog erger bedreigd worden, dan in 1980.

(nu.nl)

26-08-2009

Axolotl dreigt uit te sterven

MEXICO-STAD - De axolotl, een amfibiesoort die nooit het larvenstadium ontgroeit, dreigt uit te sterven.

© ANP Van de soort, die ook wel de Mexicaanse wandelvis wordt genoemd, komen volgens onderzoek nog minder dan twaalfhonderd exemplaren in het wild voor. Dat meldde de BBC woensdag.

De axolotl is de enige soort die nooit de gedaante van een salamander aanneemt. Andere aanverwante soorten kunnen dat wel.

Het diertje leeft dan ook zijn hele leven onder water, waar de mannetjes en vrouwtjes paren.

Sterke daling

Het aantal axolotls is de afgelopen jaren sterk gedaald. Waren er in 1998 nog zesduizend per vierkante kilometer in de Mexicaanse regio Xochimilco, in 2004 waren het er nog maar duizend.

Vorig jaar telden de onderzoekers nog maar honderd axolotls in dat gebied, schrijven zij in een wetenschappelijk tijdschrift.

Eitjes

Door de enorme groei van Mexico-stad de afgelopen jaren is het leefgebied van de axolotl kleiner geworden.

Er zijn nog maar zes kleine gebiedjes in het waterstelsel nabij de stad waar het water schoon genoeg is voor het dier om te overleven. Ook eten veel uitgezette vissen de eitjes van de axolotl op.

© ANP

(nu.nl)

03-09-2009

"Soala's zijn met uitsterven bedreigd"



De Saola, een van de meest raadselachtige zoogdieren op deze wereld is met uitsterven bedreigd. Dat zegt een groep deskundigen die samengekomen zijn op een noodvergadering in Laos om het dier te kunnen redden.

De Soala is een vrij onbekende diersoort die door wetenschappers pas ontdekt werd in 1992. Het dier is - door de witte vlekken in het gelaat en de hoorns - het best te vergelijken met de woestijnantilopen in Arabië. Toch is de Soala meer verwant met wild vee en leeft het in de valleien van de Annamite Mountains langs de grens van Laos en Vietnam.

Klein aantal Soala's
Volgens William Robichaud van de IUCN (The International Union for the Conservation of Nature), die coördinator is van de werkgroep voor Soala's, gaat het echter niet goed met de populatie van het dier in het wild. "We zijn op een punt gekomen waar er slechts nog een kleine kans is om dit buitengewone dier te redden", aldus Robichaud, "Voor andere wilde dieren zoals de Kouprey zijn we waarschijnlijk al te laat en de deskundigen op deze vergadering willen niet dat de Soala hetzelfde lot ondergaat."

Biologen uit vier landen kwamen vorige maand samen in Vientiane (Laos) en kwamen tot de conclusie dat het aantal Soala's, sinds de ontdekking van diersoort in 1992, fors gedaald is. Bovendien lag het aantal Soala's in 1992 al niet indrukwekkend hoog. De kans op uitsterven is voor de dieren ook groter omdat ze nergens in een beschermde omgeving als dierentuinen worden gehouden.

Niet in gevangenschap
Bovendien is het volgens Barney Lang van IUCN moeilijk om de Soala's in gevangenschap te houden en te kweken. "Het ontdekken van de Soala's was al moeilijk. De dieren zijn moeilijk te fotograferen en worden ook nauwelijks opgemerkt. Bovendien is het zeer moeilijk om hen in gevangenschap in leven te houden. Er is geen enkele zoo in de wereld die een Soala bezit. En men denkt zelfs dat er in het wild slechts een tiental leven. Het zullen er in ieder geval niet meer dan honderd zijn."

Omdat er zo weinig geweten is van het dier en omdat men ook niet weet hoe men ze in gevangenschap kan houden, staat de Soala dan ook op de Rode Lijst van Meest Bedreigde Dieren van de IUCN.

Jacht grootste bedreiging
De jacht vormt het grootste gevaar voor de Soala. Vaak gaan jagers met hun honden naar de Annamite Mountains en worden Soala's het slachtoffer van hun jacht. De deskundigen zijn er dan ook van overtuigd dat Soala niet gered kan worden, tenzij er minder stropers en jagers met honden in het gebied vertoefen.

Er moet volgens de deskundigen ook een betere manier gevonden worden om de Soala's te kunnen identificeren in het wild en er moet een soort radiosysteem komen waarmee de dieren gevolgd kunnen worden om zo beter hun behoeften te begrijpen. Alleen zo zullen de Soala's misschien ooit in dierentuinen gehouden kunnen worden.

De deskundigen pleiten ook voor meer bewustmaking van het gevaar tot uitsterven van de Soala. Zo moet er meer steun komen voor de redding van de dieren. (ka)

(HLN)

04-09-2009

Geelbuikvuurpad en laatvlieger worden bedreigd

DEN HAAG - Met de gewone zeehond, het damhert en de gewone grootoorvleermuis gaat het beter dan tien jaar geleden, maar de geelbuikvuurpad, de kleine heivlinder en de laatvlieger (een vleermuis) staan er slechter voor.

© ANPDat blijkt uit de nieuwe zogeheten rode lijsten van het ministerie van LNV.

Die lijsten zijn gebaseerd op de bevindingen van vogeltellers, deVlinderstichting en andere organisaties die het goed voor hebben met de natuur in ons land. Verschil van mening is er over het konijn.

Zoogdierenvereniging VZZ stelde voor om de konijnen de status ''gevoelig'' te geven, nadat hun aantal sterk was afgenomen door het RHD-virus. Minister Gerda Verburg tekent daarbij aan dat de populatie zich de laatste jaren herstelt en plaatste het konijn niet op de rode lijst.

De rode lijsten zijn van belang, omdat de minister maatregelen neemt ter ondersteuning van bedreigde soorten.

© ANP

(nu.nl)

16-09-2009

Eén op zes Mediterrane zoogdieren in gevaar



Eén op zes mediterrane zoogdieren is met uitsterven bedreigd. Hun habitat wordt vernield door verstedelijking, landbouw en de klimaatverandering. Dat stelt het IUCN in een nieuwe studie.

Kritiek
Van de 320 zoogdieren die bestudeerd werden, verkeren 49 in gevaar. Twintig soorten kunnen nergens anders in de wereld gevonden worden. Bij drie procent van de soorten is de graad van bedreiging zelfs 'kritiek'. Daarbij horen ook de monniksrob en de Iberische lynx.

Herten
In 90 procent van de gevallen is een bedreiging van de leefomgeving de oorzaak van het probleem. Vooral in de Turkse bergen, in het noordwesten van Afrika en landen als Jordanië en Israël leven veel bedreigde diersoorten. Veel herten en konijnen worden met uitsterven bedreigd. Het Mesoptamische damhert is bijvoorbeeld al uitgestorven. (gb)

(HLN)

28-09-2009

Libellen ernstig bedreigd rond Middellandse Zee

MALAGA - Een vijfde van de libellen en waterjuffers in het Middellandse Zeegebied wordt met uitsterven bedreigd. Oorzaak is het oplopende tekort aan zoetwater in combinatie met klimaatverandering.

Dat meldde het Internationaal Comité voor Natuurbehoud (IUCN) maandag in een rapport. De IUCN onderzocht 163 soorten libellen en waterjuffers.

Vijf soorten bevinden zich in een kritieke fase van uitsterving, dertien worden bedreigd en nog eens dertien soorten zijn kwetsbaar.

Ecosystemen

Het merendeel van de bedreigde soorten leeft in ecosystemen in de Levant (Israël, Jordanië, Libanon, de Palestijnse Autoriteit en Syrië), Zuid-Turkije, de Balkan, het noordwesten van Algerije en Noord-Tunesië.

De zoetwaterecosystemen daar worden bedreigd door de menselijke waterconsumptie, verontreiniging, irrigatie en droogte.

Langlopende acties op regionaal, nationaal en internationaal niveau zijn nodig om het tij te keren, vindt de IUCN. De betrokken landen moeten hun verantwoordelijkheid nemen om deze soorten te beschermen.

© ANP

(nu.nl)

28-09-2009

Zonder emissiereducties sterft helft soorten uit

UTRECHT - Onder voortzetting van de huidige hoge uitstoot van broeikasgassen is het rond 2050 waarschijnlijk al zon 4 graden warmer, zegt het Britse KNMI. Boven de Noordpool zal dit dan oplopen tot 15 graden.

© Hier.nuEen nieuwe studie, uitgevoerd door het gezaghebbende Hadley Centre, onderdeel van het Britse Met Office, bevestigt eerdere publicaties die stellen dat klimaatverandering sneller verloopt dat de slechtste scenarios uit het laatste grote VN-klimaatrapport, van het IPCC uit 2007.

Onze resultaten laten patronen zien die vergelijkbaar zijn met de conclusies van het IPCC-onderzoek, maar ook een toenemende kans op extremere veranderingen, zegt Debbie Hemming, co-auteur van het onderzoek dat werd gepubliceerd aan de start van een klimaatconferentie aan de Universiteit van Oxford.

Uitsterven
Een temperatuurstijging van 4 graden is volgens de Britten onder de huidige trends al waarschijnlijk in het midden van deze eeuw. Bij zon snelle opwarming zou de helft van alle soorten uitsterven.

Wereldleiders hebben in juli, tijdens de G8-top, afgesproken dat klimaatverandering moet worden beperkt tot niet meer dan 2 graden. Dit is tevens het officiële klimaatdoel van de Europese Unie en de Obama-regering.

40 procent

Volgens milieuorganisaties is het behalen van dit internationale klimaatdoel alleen nog mogelijk als industrielanden tijdens de aanstaande klimaattop in Kopenhagen besluiten hun uitstoot naar het jaar 2020 met 40 procent te verlagen.

Effect boven land veel groter

De gemiddelde mondiale opwarming maskeert nog de toename van weerextremen boven land, waarschuwen de klimatologen. Een gemiddelde opwarming van 4 graden wordt boven de Noordpool uitvergroot tot maar liefst 15 graden en 10 graden in het westen en zuiden van Afrika. De Kalahari-woestijn zal hierdoor net zo onbewoonbaar worden als de Sahara.

Rond de Middellandse Zee zal volgens het Hadley Centre een vijfde minder neerslag vallen, zodat ook zuidelijk Europa dreigt te verwoestijnen. Twintig procent minder regen is heel aanzienlijk in gebieden zoals Spanje, dat al watertekorten kent, aldus Hemming.

Het is heel extreem. Ik denk niet dat het al is doorgedrongen tot de publieke belevingswereld. Door de relatief snelle opwarming van het noordelijk poolgebied zal hier bovendien nog veel methaan vrijkomen, waarschuwt de onderzoekster. Dit kan het probleem nog verder vergroten.

Natuurlijke versnellers

Juist omdat deze processen tegenwoordig worden meegewogen vallen nieuwe voorspellingen hoger uit. Het laatste IPCC-rapport keek in hoofdzaak naar het directe effect van industriële broeikasgassen in de atmosfeer en niet naar de reactie in de koolstofkringloop van bossen en oceanen daaronder. Maar bijvoorbeeld verdroging van de Amazone kan zorgen voor aanzienlijke vergroting van de CO2-uitstoot.

Dat vergroot de totale CO2-hoeveelheid in de atmosfeer en versnelt daarmee de klimaatverandering, legt Hemming uit.

© Hier.nu

(nu.nl)

29-09-2009

Lepelsteur zeer waarschijnlijk uitgestorven

PEKING - Een drie jaar lange wetenschappelijke expeditie in China naar een van de grootste zoetwatervissen ter wereld heeft niets opgeleverd. Daardoor is het waarschijnlijk dat de Chinese lepelsteur is uitgestorven.

© U.S. Geological SurveyDe vis is al meer dan zes jaar niet gezien, aldus de BBC dinsdag.

De wetenschappers denken dat er nog een klein kansje is dat de lepelsteur het toch heeft overleefd. Maar de kans dat de soort het op langere termijn uithoudt, is zeer klein.

Het is waarschijnlijk dat de lepelsteur de Chinese vlagdolfijn achterna gaat. Dat dier is uitgestorven, hoewel het ooit stikte van deze rivierdolfijnen in de Yangtze.

Lepelvormige neus

De Chinese lepelsteur kon wel 7 meter lang worden met een kenmerkende lepelvormige neus. Het dier zwom aan de oppervlakte zoals een walvis en zou soms naar de zee trekken, maar er is te weinig bekend over de soort om dat zeker te weten.

In de Amerikaanse rivier de Mississippi leeft een andere soort lepelsteuren.

© ANP

(nu.nl)

16-10-2009

Kabeljauwbestand in Noordzee was er nooit slechter aan toe



De Europese Commissie is nog steeds zeer bezorgd over het kabeljauwbestand in de Europese wateren. Voor kabeljauw in de Noordzee, het oostelijk deel van het Kanaal en het Skagerrak (ten noordoosten van de Noordzee, tussen Denemarken, Noorwegen en Zweden) was de situatie in 2008 zelfs "slechter dan ooit tevoren, met het grootste vangstvolume sinds 1999".

Jonge vissen schaars
De Commissie slaakte die noodkreet bij de presentatie van haar voorstellen voor de totaal toegestane visvangsten (TAC's) voor volgend jaar, normen die per vissoort worden vastgelegd. Sinds 2002 worden pogingen ondernomen om het kabeljauwbestand te verbeteren, maar de Commissie moet toegeven dat er sinds 2005 een tekort is aan paaivissen (die zich kunnen voorttelen) en dat ook het aantal jonge vissen schaars wordt.

Minder visdagen
Om het tij te keren zullen volgens de Commissie de "instandhoudingsinspanningen verder moeten worden versterkt" en zal het kabeljauwplan dat in november vorig jaar werd goedgekeurd, uitgevoerd moeten worden. Dat plan stelt dat het aantal dagen dat kabeljauwvissers op zee mogen vissen, fors moet worden teruggeschroefd. Op die manier kan de druk op het kabeljauwbestand worden verminderd. In elk gebied zullen de kabeljauw-TAC's voor 2010 aangepast worden aan de hoeveelheid die overblijft in zee, zegt de Commissie, evenwel zonder concrete cijfers te noemen.

Tong doet het wel goed
Andere visbestanden doen het dan weer goed, zodat de TAC's (lichtjes) verhoogd kunnen worden. Dat geldt onder meer voor Noordzeetong, tong in de Golf van Biskaje en haring in het gebied ten westen van Schotland. Voor meer kwetsbare soorten stelt de Europese Commissie lagere vangsten voor: onder andere doornhaai, schelvis ten westen van Schotland, langoustine rond Ierland, zeeduivel en wijting in de Ierse zee.

Half december
Op basis van deze voorstellen van de Commissie zullen de ministers van Visserij het niveau van de TAC's voor 2010 vastleggen tijdens hun bijeenkomst op 14 en 15 december. De vangstmogelijkheden zullen daarna onder de lidstaten verdeeld worden in de vorm van quota. (belga/kh)

(HLN)

22-10-2009

Nieuwe reuzenspin wordt al door droogte bedreigd

De tot op vandaag grootste wielspin ter wereld is ten minste in Zuid-Afrika door een lange periode van droogte in haar bestaan bedreigd. De directeur van het Zuid-Afrikaanse Tembe-park verklaarde in de in Johannesburg uitgegeven krant The Times, dat het zeldzame en complexe ecosysteem daar door een al zeven jaar durende droogteperiode wordt bedreigd.

Het insectenbestand - en daardoor het voedselaanbod voor spinnen - is duidelijk teruggelopen, zei Ernest Robbertse. Wetenschappers hadden in het gebied aan de grens met Mozambique levende exemplaren van de spinnensoort Nephila komaci ontdekt.

Acht meter
De poten van een vrouwtjesspin worden tot twaalf centimeter lang en hun lijf vier centimeter. Robbertse verklaarde dat de parkwachters zich tot nu toe niet bewust waren van het belang van de spin. Vele van hun spinnenwebben worden tot acht meter groot. "We rijden normaalgezien onder hun enorme spinnenwebben, die van boom tot boom gaan", zei hij in The Times. (dpa/gb)

(HLN)

27-10-2009

Het gaat slecht met de tijger



Het aantal tijgers in het wild neemt snel af. Er is een nieuwe strategie nodig om de diersoort voor uitsterven te behoeden, hebben internationale natuurbeschermers dinsdag gezegd.

Naar schatting lopen hooguit nog maar zo'n vierduizend tijgers rond in het wild. Aan het begin van de twintigste eeuw waren dat er nog honderdduizend. Alle nog in het wild levende tijgers bevinden zich in Azië.

De grootste bedreigingen voor de tijger vormen stroperij en het verlies aan leefomgeving

(depers.nl)

28-10-2009

"Tijgers uitgestorven in 2029"



Nog amper twee decennia heeft de tijger in het wild te leven. Dan is het ermee gedaan, tenminste ALS er niet opgetreden wordt. Dat zeggen verscheidene experten. Er leven op dit moment slechts 3.500 tijgers in het wild, in twaalf Aziatische landen en in Rusland. Een eeuw geleden waren dat er nog 100.000.

De wilde tijger wordt vaak illegaal gedood voor zijn gegeerde lichaamsdelen. Azië staat daarbij bekend als trekpleister voor het verhandelen van wilde dieren. De tijgerhuid wordt verkocht als tapijt of als deken op de zwarte markt in landen als China.

Habitat verdwijnt
Maar ook het verdwijnen van de natuurlijke habitat en het slinkende aanbod van mogelijke prooien bedreigen het voortbestaan van de tijger. "Een houding van 'laat alles maar op z'n beloop' zal de ondergang betekenen van de tijgerpopulatie in de komende 15 à 20 jaar", beweerde Mahendra Shrestha, directeur van het programma 'Save the Tiger Fund' in Washington, op een congres over het behoud van tijgers.

Wereldwijde politieke wil
Shrestha stelde dat het stropen moet stoppen, dat er moet toegekeken worden op de naleving van de wet en dat de nog bestaande habitat van de tijgers moet beschermd worden. "Er is zeker hoop, we kunnen het waarmaken. Dit is geen ruimtewetenschap: het vraagt helemaal niet om een hoop nieuwe inspanningen", zei hij. "Maar er moet wel een sterke politieke wil zijn om het tijgerbestand op peil te houden, en een sterke wereldwijde steun voor de acties in landen waar de tijger leeft."

Die landen zijn (in alfabetische volgorde): Bangladesh, Bhutan, Cambodja, China, India, Indonesië, Laos, Maleisië, Myanmar, Nepal, Rusland, Thailand en Vietnam.

Wouden kappen
Volgens John Steidensticker, hoofdonderzoeker van het Smithsonian National Zoo's Conservation Ecology Center, is de habitat van de tijger ingekrompen met veertig procent tijdens de laatste tien jaar. Dat is te wijten aan het kappen van wouden. "De uitdaging is landstreken met levende tijgers waardevoller te maken dan die met gedode tijgers", zei hij. "We hebben nog een decennium voor ons waarin we kunnen kiezen om grafdelvers te zijn dan wel verzorgers." (jv)

(HLN)

03-11-2009

Amfibieën zijn meest bedreigde diersoort



Amfibieën zijn de meest bedreigde diersoort op aarde. De op het land en in het water levende soorten lijden steeds meer aan de vooral door de mens veroorzaakte wijzigingen van het milieu. Dat blijkt uit de nieuwe Rode Lijst van de IUCN (International Union for the Conservation for Nature).

Stijging
In totaal zijn van de 47.677 onderzochte dier- en plantensoorten 17.291 met uitsterven bedreigd, een stijging in vergelijking met het vorige onderzoek midden dit jaar. Volgens IUCN-experte Jane Smart bestaat er geen wetenschappelijke twijfel over dat de ernstige bedreiging van de soorten stijgt. Het voor volgend jaar gestelde doel, de terugloop van de soortenrijkdom in te perken, zal niet bereikt worden, berichtte de milieuorganisatie.

Pad
Als voorbeeld voor de bedreiging van de amfibieën door de mens werd de Kihansi vaporisator pad (Nectophrynoides asperginis) aangehaald. Deze dwergpad leeft enkel in de een kloof van de Kihansi-rivier in Tanzania. Omdat het water met 90 procent werd omgeleid voor een krachtcentrale geldt de soort, die ooit een populatie van 17.000 exemplaren telde, als uitgestorven. (dpa/gb)

(HLN)

05-11-2009

Eenderde van alle soorten wordt bedreigd


De libel Chlorocypha centripunctata uit Nigeria en Kameroen. Status: bedreigd. K. Schütte/AFP

De nieuwe Rode Lijst van natuurorganisatie IUCN telt 875 soorten die zijn uitgestorven. De lijst wordt door steeds meer academici en overheden serieus genomen.

Het is afgelopen met de kikkers die alleen bij de Kihansi-watervallen in Tanzania voorkwamen. In de nieuwste versie van de wereldwijde Rode Lijst van IUCN, een natuurbeschermingsorganisatie, schoof de kikker Nectophrynoides asperginis over de rand. Van ernstig bedreigd naar uitgestorven in het wild. Er leven alleen nog zon vierhonderd van deze rozige kikkertjes in dierentuinen.

Dinsdag verscheen de IUCN Rode Lijst 2009, de invloedrijkste inventarisatie van bedreigde soorten. Op de lijst staan 47.677 dieren en planten, en met een groot deel daarvan gaat het niet goed. Drie van de tien amfibieën ter wereld worden met uitsterven bedreigd. Twee van de tien zoogdieren. Ruim één op de tien vogels. Het uitsterven gaat in hetzelfde tempo door, kopt de International Union for Conservation of Nature in zijn persbericht. Het gaat even slecht als vorig jaar, het jaar daarvoor, en het jaar daarvoor.

Uit de tienduizend bedreigde soorten bracht de IUCN dit jaar de kikker uit Kihansi in de publiciteit. Hij sneuvelde nadat een stuwdam de rivier in 2000 praktisch drooglegde. Daarvoor leefden bij de watervallen nog 17.000 kikkertjes. De dam kwam, een droog jaar volgde, welwillenden legden een sprinklerinstallatie aan om de dieren nat te houden. Die installatie ging stuk, de amfibieën raakten besmet met een dodelijke schimmelinfectie. En dat was het dan.

Als het lezen van dat soort verhalen een klap veroorzaakt, prima. Dat concludeerde het invloedrijke tijdschrift Nature vorig jaar in een redactioneel commentaar over de Rode Lijst. We hoeven niet laatdunkend te doen over de emotionele kracht van uitsterven.

De IUCN is van oorsprong een natuurorganisatie 61 jaar oud en daarmee zelfs de oudste wereldwijde organisatie voor natuurbescherming. De laatste decennia is het samenstellen van de Rode Lijst haar belangrijkste werk geworden. Die lijst kent zeven etappes op weg naar het uitsterven, van least concern (geen zorgen), via bedreigd naar extinct.

Dat er ook niet-bedreigde soorten op de Rode Lijst staan, is een innovatie van enkele jaren terug: de IUCN streeft steeds meer naar volledigheid. De lijst bevat ook uitgebreide documentatie over de behandelde soorten. Over leefgebied, populatiegrootte, bedreigingen en pogingen om ze te redden. Elk document wordt onderworpen aan peer review (commentaar van andere deskundigen), is voorzien van bronnen en kaartmateriaal, en staat openbaar op internet.

Het is, schrijven ecologen en natuurbeschermers in koor, de belangrijkste soortenlijst ter wereld. De geaccepteerde standaard. De lijst wordt gebruikt als basis voor grootschalige internationale documenten als de Millenniumdoelen en het internationale Verdrag inzake de Biodiversiteit. En meer en meer overheden maken, met de IUCN-lijst in de hand, hun eigen Rode Lijsten. Vorig jaar waren er al 99 landen met zon lijst.

De wetenschappelijke acceptatie van de lijst is van recente datum. Vijftien jaar geleden werd de lijst in de wetenschappelijke literatuur nog maar twee keer geciteerd. In 2004 de laatste keer dat iemand de moeite nam om dat te tellen was dat al bijna driehonderd maal.

De lijst is in die periode minder gevoelig geworden voor de persoonlijke overtuigingen van natuurbeschermers en biologen. Er kwamen telbare criteria om te bepalen hoe het met een soort gesteld was. Gebruikte bronnen moesten openbaar zijn. En, misschien wel het belangrijkste: de lijst werd zodanig uitgebreid dat nu van enkele diergroepen alle soorten zijn opgenomen. Dat geldt nu voor alle 9.998 vogelsoorten, 5.490 zoogdieren en bijna alle 6.433 amfibieën. Dat 12 procent van de vogels bedreigd is, is dus een betrouwbaar cijfer en ook is bekend waar ter wereld de nood het hoogst is.

Het kan nog wel veel praktischer. IUCN-medewerker M. Hoffman legde vorig jaar in Endangered Species Research uit waar het aan ontbreekt. Er zijn veel preciezere gebiedsgegevens nodig. Rot dat zoveel kikkers in Midden- en Zuid-Amerika bedreigd zijn. Maar welke maatregelen helpen wáár?

En dan is er nog een belangrijke fundamentele zwakte. Voor alles wat geen zoogdier, vogel of amfibie is, is de waarde van de lijst beperkt. Neem de bloeiende planten. Nog geen 4 procent van de bloemplanten is opgenomen, en die selectie is verre van representatief.

Er is heel veel groen bij uit Ecuador, een land waar veel soorten alleen in enkele hooggelegen nevelwouden groeien. Dat maar liefst 73 procent van de bloemplanten bedreigd is volgens de natuurorganisatie, zegt dus weinig. Op basis daarvan mondiale prioriteiten stellen voor natuurbescherming, is voor de planten onmogelijk. Hetzelfde geldt voor vissen, reptielen en alle ongewervelden.

Om dat te veranderen, is een enorme inspanning nodig. Er zijn 281.821 bloemplanten bekend. Neil Brummit van de Royal Botanic Gardens Kew in Engeland verzuchtte vorig jaar : Er is te weinig kennis, er zijn

(nrc)

26-11-2009

Siberische tijger met uitsterven bedreigd



De Siberische tijger is met uitsterven bedreigd. Volgens een onderzoek van de organisatie Wildlife Conservation Society (WCS) zouden er nog 56 exemplaren op de wereld rondlopen. Vier jaar geleden werd het aantal Siberische tijgers nog op een 500-tal geschat. Vijftien procent van de Siberische tijgers zou in Rusland leven. De onderzoekers wijten de spectaculaire daling aan stropers en het feit dat de tijgers steeds meer hun leefomgeving moeten prijsgeven.

"Dit onderzoek bewijst dat de huidige inspanningen om het aantal Siberische tijgers intact te houden, niet ver genoeg gaan", zegt een woordvoerder van het WCS. "Het goede nieuws is wel dat deze trend kan omgebogen worden als we onmiddellijk actie ondernemen."

De wetenschappers dringen nu aan op wettelijke reguleringen en een verbetering van de leefomgeving voor de tijgers om hun aantal te helpen in stand houden. (lpb)

(HLN)

26-11-2009

Bedreigde vogels hebben het moeilijk

UBBERGEN - Bijna de helft van de vogels die op de Rode Lijst van bedreigde vogelsoorten staan, heeft het moeilijk. De stand van soorten die te boek staan als ernstig bedreigd, zoals de strandplevier, de watersnip, kemphaan en de tapuit, heeft een dieptepunt bereikt.

© Inertia StockOok vogels die leven op de heide en het boerenland vergaat het slecht. De biodiversiteit in Nederland staat daarmee onder druk.

Dat blijkt uit de de Vogelbalans 2009 van de Sovon, de vereniging vogelonderzoek Nederland die vogeltellingen in Nederland houdt.

Sinds 1990 zijn de populaties van de watersnip en strandplevier gehalveerd. Van de kemphaan en draaihals is nog geen 10 procent over. ''Deze soorten zijn daarmee kandidaat om op korte termijn als broedvogel uit Nederland te verdwijnen'', concludeert de Sovon.

'Mainport' voor vogels

De Vogelbalans 2009 is speciaal gewijd aan trekvogels. Nederland is een soort 'mainport' voor winter- en trekvogels. Nergens in Europa komen op zo'n klein oppervlak zulke grote aantallen voor.

In 2008 werden maar liefst 4,8 miljoen watervogels geteld die op doorreis waren. Volgens de Sovon is van sommige soorten op enig moment meer dan de helft van de wereldpopulatie in ons land aanwezig.

Door de klimaatverandering nemen de aantallen trekvogels zelfs toe. Soorten die eerst ten zuidwesten van Nederland overwinterden, kiezen nu voor ons land wegens de mildere temperaturen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de lepelaar en de kolgans. Ook de timing verandert, weet de Sovon. Sommige soorten arriveren vroeger en gaan later weg.

Afrika

Trekvogels die lange afstanden overbruggen richting Afrika, ondervinden problemen. Van alle soorten die jaarlijks tussen Europa en het Afrikaanse continent pendelen, is 40 procent in de afgelopen decennia in aantal afgenomen.

De afname heeft te maken met extreme weersomstandigheden, roofdieren, de jacht en verandering in de natuurlijke situatie van de tussenstops. Ook op hun eindbestemming iets ten zuiden van de Sahara loeren gevaren, zoals de houtkap en het verdwijnen van moerassen. Bovendien neemt de Sahara in omvang toe, waardoor de gevaarlijke oversteek nog riskanter wordt.

© ANP

(nu.nl)

09-12-2009

Nieuwe bedreiging voor gieren

Meer dan één veemedicijn blijkt dodelijk gif

Drie soorten Aziatische gieren zijn bijna weggevaagd door de ontstekingsremmer diclofenac. Het is nu verboden om dat spul aan zieke koeien te geven, maar helaas blijkt een van de alternatieven, ketoprofen, net zo giftig te zijn..

Een luchtbegrafenis, zoals de Tibetanen dat noemen, is een bijzonder ritueel. Bijzonder onsmakelijk, zullen veel mensen ook vinden, dus die moeten zeker niet naar deze nietsverhullende fotoserie kijken - neem dan liever deze video voor alle leeftijden, die ooit op Discovery te zien was. Waar het op neer komt, is dat het lichaam van de overledene in korte tijd vrijwel volledig verdwijnt in de magen van tientallen gieren.

Dit lugubere uitvaartritueel is vrijwel onmogelijk geworden, want de gieren zijn bijna op. De oorzaak, werd enkele jaren geleden vastgesteld, is het ontstekingsremmende en pijnstillende middel diclofenac, dat zowel bij mensen als bij vee wordt gebruikt..

Een Bengaalse gier, Indische gier of dunsnavelgier hoeft hier maar weinig van binnen te krijgen om dood te gaan aan kapotte nieren. En dat gebeurde erg vaak, waardoor het aantal Bengaalse gieren in een jaar of twintig met meer dan 99,9 procent is teruggelopen. Er zijn nog enkele duizenden exemplaren in leven. De andere twee soorten doen het niet veel beter.

Het goede nieuws is, dat diclofenac in India en Pakistan inmiddels niet meer wordt verkocht als diergeneesmiddel. Er zijn prima alternatieven, waarvan de gieren geen last hebben, met als belangrijkste meloxicam, dat net zo goed werkt. En daarmee houdt het goede nieuws weer even op, want wat een groep van voornamelijk Zuid-Afrikaanse onderzoekers nu in Biology Letters meldt, valt duidelijk in een andere categorie. Vinny Naidoo en zn collegas hebben twee dompers voor gierenliefhebbers.

Zonder recept
Eén: meloxicam voor toepassing bij vee is duurder dan diclofenac voor mensen, en boeren kunnen best rekenen. Een doktersrecept heb je in landen als India niet nodig om medicijnen te kopen, dus wordt het voor gieren dodelijke spul hier en daar nog steeds aan koeien gegeven.

En twee: een ander alternatief, ketoprofen, blijkt tóch ongeveer dezelfde giftigheid voor gieren te hebben als diclofenac. Dat heeft de groep vastgesteld bij Afrikaanse verwanten van de bedreigde Aziatische gieren, die nieren van runderen te eten kregen. Vanaf drie dagen voor de slacht hadden die beesten injecties met ketoprofen gekregen. Het spul hoopt zich vooral op in de nieren, vandaar dat die organen aan de gieren werden gevoerd.

Een dosis vanaf anderhalve milligram per kilo gier kan al voldoende zijn om zon dier het hoekje om te helpen, bleek uit de proeven. Bij een inname van 5 milligram per kilo gingen zeven van de elf testgieren dood. Een achtste legde bijna het loodje, maar kon gered worden met tegengif.

Bij normaal gebruik zal het regelmatig voorkomen dat een gier zo veel binnenkrijgt, betogen de wetenschappers. Een gier die toevallig een nier van een pas met ketoprofen ingespoten koe naar binnen schrokt, is de klos, maar ook gewoon vlees van zon dier eten kan gevaarlijk zijn.

Zeven karkassen
Bij veldonderzoek in India, in 2006, bleek dat zeven van de 1488 karkassen ketoprofen bevatten, in concentraties die vergelijkbaar waren met die in dit onderzoek. Veel minder dan diclofenac, dat toen nog in 10 procent van de dode beesten te vinden was, maar nog steeds een bedreiging. Als niet meer dan één op de 150 karkassen een dodelijke concentratie gif bevat, halveert dat de gierenpopulatie al ieder jaar, hebben andere onderzoekers berekend.

Het gekke is, dat ketoprofen in dierentuinen zelfs aan gieren gegeven wordt om ontstekingen te bestrijden. De aangeraden dosis is 5 tot 10 milligram per kilo, een dodelijke hoeveelheid volgens dit onderzoek. Tijd om dat advies in te trekken dus.

En ook tijd om het gebruik van ketoprofen als diergeneesmiddel te verbieden in landen waar gieren voorkomen, schrijven de onderzoekers. Ook twee andere, verwante stoffen (carprofen en fluxinine) zijn verdacht, en van veel van dit soort middelen (NSAIDs) is gewoon niet bekend welk effect ze hebben op gieren.

Kortom, het wordt nog een hele klus om te voorkomen dat de Aziatische gieren in het wild uitsterven. Dat luchtbegrafenissen daardoor onmogelijk worden, is maar één van de vele problemen die dit zou opleveren. Wegens het gierengebrek is het aantal zwerfhonden in sommige streken nu al geëxplodeerd, wat een epidemie van hondsdolheid in de hand heeft gewerkt.

Elmar Veerman

Vinnny Naidoo e.a.: Toxicity of non-st4roidal anti-inflammatory drugs to Gyps vultures: a new threat from ketoprofen, Biology Letters, 8 december 2009

(Noorderlicht)

20-01-2010

Zeestijging bedreigt tijgerpopulatie

AMSTERDAM - Een van de grootste tijgerpopulaties ter wereld kan deze eeuw uitsterven omdat stijgende zeespiegels de natuurlijke leefomgeving van de roofdieren in de mangrovebossen in Bangladesh dreigen te overstromen.
Dat hebben onderzoekers van het Wereldnatuurfonds woensdag gezegd.

Als een voorspelde zeestijging van 28 centimeter langs de Bengaalse kust ten opzichte van het jaar 2000 ook daadwerkelijk plaatsvindt neemt de leefomgeving van de Bengaalse tijger in de Sundarbans af met 96 procent.

De tijger is een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. Als gevolg van stroperij en ontbossing leven er naar schatting nog zo'n 3200 in het wild.

In de Sundarbans, een gebied van mangrovebossen en eilanden in de monding van de rivier de Ganges, leven er vermoedelijk nog ongeveer vijfhonderd.

© Novum

(nu.nl)